maj w bibliotece - BUW-u

MAJ W BIBLIOTECE
Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa
Tel.: 5525660, fax 5525659, e-mail: [email protected]
http://www.buw.uw.edu.pl
maj 2007 r.
TYDZIEŃ BIBLIOTEK
KONFERENCJA PRASOWA „NOWE OBLICZA BIBLIOTEK”
7 maja odbyła się w gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie konferencja prasowa
Nowe oblicza bibliotek inaugurująca TYDZIEŃ BIBLIOTEK 2007. Podczas konferencji
przewodnicząca Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich ElŜbieta Stefańczyk przedstawiła
załoŜenia programowe IV edycji TYGODNIA pod hasłem Biblioteka mojego wieku.
Tegoroczne hasło stwarzało okazję popularyzacji idei bibliotek cyfrowych, moŜliwości
przeszukiwania i udostępniania zbiorów z zastosowaniem nowoczesnych technologii. W tym
roku szczególna uwaga została zwrócona na działania, które w sposób praktyczny
uświadomią odbiorcom nowy warsztat bibliotekarza i nowe moŜliwości korzystania ze
zbiorów i źródeł informacji.
Program i zadania Instytutu KsiąŜki omówiła ElŜbieta Kalinowska.
Ewa Dobrzyńska-Lankosz, przewodnicząca Konferencji Dyrektorów Bibliotek Szkół
WyŜszych, przedstawiła nowoczesne oblicze bibliotek akademickich w Polsce, skupiając się
na takich problemach, jak tworzenie bibliotek cyfrowych oraz udostępnianie dokumentów
elektronicznych.
O wpływie nowoczesnego budownictwa bibliotecznego na nowe formy udostępniania
zbiorów środowisku naukowemu mówiły dr Danuta Konieczna, dyrektor Biblioteki
Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Ewa Chrzan, wicedyrektor Biblioteki
Uniwersytetu Gdańskiego. Uczestnikom konferencji zaprezentowano nowe budynki bibliotek
akademickich w Olsztynie i w Gdańsku.
Konferencja prasowa zorganizowana została przez Zarząd Główny Stowarzyszenia
Bibliotekarzy Polskich w Warszawie, we współpracy z Instytutem KsiąŜki w Krakowie oraz
Konferencją Dyrektorów Bibliotek Szkół WyŜszych.
Po konferencji nastąpiło uroczyste otwarcie wystawy Nicolasa Grospierre’a „Biblioteka”.
(dr Anna Grzecznowska, dyrektor Biura ZG SBP)
O WYSTAWIE NICOLASA GROSSPIERRE’A
Czytając w bibliotece musimy czasami oderwać się od liter i poszukać wzrokiem czegoś w
oddali — odpoczynku. Jest to idealny moment, by podsunąć nam dzieło sztuki. Pozwala ono
zostać jeszcze w świecie umysłu, a zarazem budzi zmysły swoją formą. Takie czasowe
wystawy jak Nicolasa Grospierre’a są konieczne w bibliotekach. Są rodzajem kozła do
skoków (wyobraźni), cięŜarków czy drabinek — rekreacji ćwiczącej mięśnie wyobraźni.
Sztuka jest uzupełnieniem codzienności, tak jak lektura. Jedno i drugie naleŜy do sztuk
umysłowych, więc się uzupełniają. Grospierre zrobił rzecz przezabawną i bardzo nowoczesną
– cytuje bibliotekę w bibliotece. Przez powielenie obrazu ksiąŜki aŜ do nieskończoności
zamienia ją w coś przeraŜającego, totalnego. Jednocześnie bez słów samym obrazem
pokazuje, Ŝe wielość ksiąŜek odnosi się do jednej ksiąŜki, która była na początku stworzenia
1
biblioteki, tak jak na początku świata było słowo (logos). Niech Ŝyją biblioteki i artyści w
bibliotekach!
(Manuela Gretkowska, pisarka)
SPOTKANIE Z OLGIERDEM BUDREWICZEM
W ramach tegorocznej edycji Tygodnia Bibliotek 8 maja odbyło się spotkanie z Olgierdem
Budrewiczem - znanym publicystą, reporterem, pisarzem, varsavianistą. Przewodnia myśl
spotkania, Biblioteki w podróŜach... podróŜe w bibliotekach..., rozwinęła się w arcyciekawą
gawędę, podczas której wspomnienia szczególnie waŜkich wizyt Gościa w róŜnych znanych i
mniej znanych bibliotekach świata stały się pretekstem dla dygresji o ciekawych ludziach,
miejscach i zdarzeniach. Podczas interesującej dyskusji pytano Gościa o genezę podróŜniczej
pasji, o przydatność nowoczesnych technologii (jak Internet) w planowaniu podróŜy, takŜe o
to, jak postrzega zmiany oblicza swej ukochanej Warszawy. Olgierd Budrewicz wspomniał
teŜ o swych związkach z Uniwersytetem Warszawskim, którego jest absolwentem (dyplom
Wydziału Prawa, choć w zawodzie tym nigdy nie pracował). Przypomniano teŜ wzruszający
cytat z jednej z ksiąŜek Gościa, który zapytany o najpiękniejsze miejsce na świecie
odpowiedział: „Krakowskie Przedmieście w Warszawie, pod bramą Uniwersytetu”.
(Piotr Maculewicz)
***
SENAT UW 23 MAJA ….
…..zatwierdził regulamin konkursu na stanowisko dyrektora BUW (na wzór regulaminu
sprzed czterech lat ze zmianami wynikającymi ze zmienionych aktów wyŜszego rzędu: ust.
Prawo o szkolnictwie wyŜszym i Statutu UW).
(EKM)
RADA BIBLIOTECZNA...
... zebrała się na posiedzeniu w dniu 11 maja. Przewodnicząca Rady poinformowała o
przeprowadzonej ocenie nauczycieli akademickich – bibliotekarzy dyplomowanych. W skład
Komisji oceniającej wchodzą: dr Krystyna Kocznorowska, wicedyrektor BUW, dr Anna
Rosner, prof. Jadwiga Woźniak-Kasperek (obie reprezentujące Radę Biblioteczną), dr hab.
Dariusz Kuźmina i dr Małgorzata Kisilowska (oboje z IINiSB UW). Przewodnicząca Komisji
poinformowała, Ŝe komisja oceniała dorobek naukowy bibliotekarzy dyplomowanych BUW i
bibliotek sieci za ostatnie cztery lata. Z 17 osób oceniono 15 (2 są na dłuŜszych zwolnieniach
lekarskich), w tym 4 negatywnie. Jedna z osób ocenionych negatywnie odwołała się od
decyzji Komisji; nie jest znany wynik odwołania. Wśród zadań Rady na przyszłość prof.
Woźniak-Kasperek wymieniła określenie kryteriów na potrzeby przyszłych ocen – obecne,
nieróŜniące się od tych, które stosowane są do innych nauczycieli akademickich na
uniwersytecie, wydają się nieadekwatne do specyfiki pracy w bibliotece.
Rada przyjęła jednomyślnie regulaminy — Rady Bibliotecznej i Organizacyjny BUW.
Regulamin Rady Bibliotecznej zostanie skierowany do zatwierdzenia przez Senat UW.
Rada wysłuchała informacji dyr. Ewy Kobierskiej-Maciuszko na temat planowanych
wyborów dyrektora BUW. BieŜąca kadencja Dyrekcji BUW trwa do końca sierpnia.
Ogłoszenie konkursu powinno nastąpić jak najszybciej, Ŝeby osoby zainteresowane miały co
najmniej cztery tygodnie na przygotowanie aplikacji, rozstrzygnięcie nastąpi więc w
miesiącach wakacyjnych. Osobę wyłonioną w postępowaniu konkursowym Rektor musi
przedstawić Senatowi do akceptacji, co moŜe się odbyć najwcześniej we wrześniu. W tej
sytuacji urzędujący dyrektor najprawdopodobniej będzie „pełniącym obowiązki” przez
2
wrzesień. Dr Rosner przypomniała, Ŝe regulamin konkursu musi być takŜe zaakceptowany
przez Senat. Pierwszą czynnością w procedurze wyboru Dyrektora BUW powinno być
powołanie przez władze UW komisji konkursowej.
W części poświęconej wolnym wnioskom Ewa Rejmer zaproponowała, Ŝeby Rada zajęła się
sprawą uposaŜeń pracowników BUW – wnioskują o to pracownicy Biblioteki.
(Anna Wołodko)
BIBLIOTEKI W NOWYM GMACHU WYDZIAŁÓW FILOLOGICZNYCH
15 maja z inicjatywy prodziekanów wydziałów Neofilologii oraz Lingwistyki Stosowanej i
Filologii Wschodniosłowiańskich odbyło się spotkanie architekta (Kuryłowicz&Ass.),
inwestora (Fundacja UW) i bibliotekarzy z bibliotek wydziałowych z udziałem dyr. Ewy
Kobierskiej-Maciuszko. Omówiono część gmachu przy ul. Browarnej przeznaczoną dla
bibliotek (poziom –1,00 i parter od strony ul. Lipowej) oraz dopracowano szczegóły
architektoniczne pomieszczeń bibliotecznych. Po raz kolejny wrócił wątek rozdrobnienia
organizacyjnego bibliotek wydziałowych (6 bibliotek na dwóch wydziałach) i wynikających
stad trudności projektowych, finansowych, równieŜ kadrowych. Zebrani zgodzili się, Ŝe
przynajmniej część funkcji bibliotecznych (magazyny, lady wypoŜyczalni) moŜna
zaplanować jako wspólne dla dwóch lub więcej bibliotek.
(EKM)
NAJNOWSZA PUBLIKACJA GABINETU STARYCH DRUKÓW
Katalog druków XVI wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.
T. 3 : C-E / pod redakcją Haliny Mieczkowskiej ; materiał proweniencyjny zebrany pod
kierunkiem Marii Cubrzyńskiej Leonarczyk. – Warszawa, Wyd. UW, 2007. - 921 s. + 32 tabl.
kolor. – (Prace Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego ; 31).
... to kolejny tom dokumentujący XVI wieczny zasób BUW opublikowany przez
Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego w maju b.r. tuŜ przed Międzynarodowymi
Targami KsiąŜki. Katalog powstał w wyniku pracy zespołowej, a maszynopis do druku
przygotowano w Gabinecie dzięki uzyskanemu dofinansowaniu - tzw. grantowi KBN,
przyznanemu w l. 2002-2005.
Jest to pozycja obszerna pod względem zawartości materiału; zgromadzono w niej bowiem
opisy bibliograficzne 1876 dzieł oraz informacje o proweniencjach 2347 egzemplarzy starych
druków, przechowywanych zarówno w zbiorach BUW jak i w bibliotekach wydziałowych
(instytutowych) UW. Wykazowi druków towarzyszą indeksy, w tym wykaz typografów i
nakładców działających w XVI w. oraz adnotowany zestaw haseł proweniencyjnych. Obecny
tom, podobnie jak dwa poprzednie rejestruje dzieła pochodzące z polskich i obcych oficyn,
niektóre z nich są unikatowe w skali kraju, niektóre rzadko notowane w dostępnych
opracowaniach. Spośród autorów i dzieł najliczniej reprezentowanych warto wymienić m.in.
autorów staroŜytnych: Cezara (28 dzieł), Cycerona (141), Demostenesa (13), Diogenesa (13),
Euklidesa (15) i nowoŜytnych: Calepina (24), Calvin’a (37), Dionizego Kartuza (34), J. Ecka
(24), Erazma z Rotterdamu (72), a takŜe uchwały i dekrety Soboru Trydenckiego (73),
wydania kanonu prawa rzymskiego (Corpus Iuris Civilis - 55) i prawie komplety zestaw XVIwiecznych polskich uchwał sejmowych (Constitutiones - 44). Indeks proweniencji wykazuje
wielu dawnych właścicieli (osób i instytucji) polskich i europejskich kolekcji, których ocalałe
fragmenty złoŜyły się na obecny zasób starych druków BUW. Do największych naleŜą m.in.
polskie biblioteki klasztorne (benedyktyni – 105 egz. cystersi – 135, jezuici – 300, kanonicy
laternaneńscy – 100), biblioteka XIX-wiecznej szkoły wojewódzkiej w Kaliszu (185), Banku
Polskiego (76), Liceum Warszawskiego (104). Bogatego materiału do wieloaspektowych
badań historycznych dostarczają takŜe przytoczone marginalia i uwagi naniesione na karty
3
starych druków przez ich uŜytkowników (odnotowano działanie cenzury klasztornej, zaklęcia
przeciw złodziejom ksiąŜek, wiele cen ksiąŜek i opraw). A tzw. „ślady lektury” ówczesnych
czytelników świadczą o bardzo Ŝywym niekiedy odbiorze słowa drukowanego, jak chociaŜby
komentarz studenta Jana Słoneckiego pozostawiony na kartach „Il libri del Cortegiano”
Baldasara Castlionie w wyd. łacińskim z 1584 r. „kto te ksiąski pisał bodi na szubieniczij
wisiał abi iŜ drugie ras nie pisał” (poz. 2084).
W notce reklamującej „Katalog” w Wydawnictwie UW napisano, iŜ jest to „Publikacja o
fundamentalnym znaczeniu dla badaczy zabytków piśmiennictwa z XVI wieku, a takŜe
naukowców zainteresowanych dostępem do obszernych, usystematyzowanych i precyzyjnie
opracowanych źródeł pisanych.” Mamy zatem nadzieję, Ŝe „Katalog” informujący o kolekcji
starych druków BUW, stanowiącej takŜe część dziedzictwa europejskiego zainteresuje nie
tylko odbiorcę w kraju, ale równieŜ za granicą.
(Halina Mieczkowska)
DAR DLA GABINETU ZBIORÓW MUZYCZNYCH
W maju Gabinet Zbiorów Muzycznych BUW wzbogacił się o nader interesujący nabytek –
spuściznę Józefa Miłosza, absolwenta Konserwatorium Warszawskiego, organisty
warszawskich kościołów i chórmistrza działającego głównie w okresie międzywojennym.
Spuścizna zawiera głównie druki muzyczne (oraz pewną ilość rękopiśmiennych kopii
utworów), a jej szczególne znaczenie polega na tym, iŜ dość kompleksowo dokumentuje
repertuar uŜywany w praktyce liturgicznej w okresie międzywojennym. Znaczącą część
kolekcji (ok. 140 wol.) stanowią wydawnictwa polskie, często o „ulotnym” i „roboczym”
charakterze, rzadko będące przedmiotem gromadzenia przez ówczesne biblioteki, stąd trudno
dziś osiągalne. Mimo złoŜonej przez nas propozycji zakupu części kolekcji, ofiarodawczyni,
Pani Teresa Miłosz, córka Józefa Miłosza w pięknym geście zdecydowała się przekazać
całość zbioru w darze, wyraŜając zadowolenie, Ŝe kolekcja jej Ojca słuŜyć będzie badaczom
dziejów rodzimej muzyki.
(Piotr Maculewicz)
52. MIĘDZYNARODOWE TARGI KSIĄśKI W WARSZAWIE
... odbyły się w dniach 17–20 maja. Zgodnie z tradycją wizytę w Pałacu Kultury i Nauki
złoŜyli pracownicy Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów. Pomimo róŜnych opinii o
tej imprezie, dla nas była to kolejna okazja do wzbogacenia wiedzy o bieŜącym rynku
wydawniczym w kraju i za granicą.
17 maja Marta Borkowska i Czesława Kowalczyk wzięły udział w dwóch prezentacjach:
AKME Archive i Blackwell Book Services.
Prezentację firmy AKME Archive prowadziła Joanna Kukawska, Paula Osborne przedstawiła
istniejącą od 2004 roku platformę MyiLibrary, zawierającą 70 000 tytułów ksiąŜek
elektronicznych.
Carlos Mascorda omówił Proquest – bazę obejmującą nauki społeczne i humanistyczne.
François Barnaud zaprezentował platformę SourceOECD (Organisation for Economical Cooperation and Development – Organizacja Wspólnoty Gospodarczej i Rozwoju). OECD
skupia trzydzieści rozwiniętych państw, a stale współpracuje z siedemdziesięcioma
państwami z całego świata. SourceOECD jest to biblioteka online, zawierająca ksiąŜki,
raporty, roczniki, dokumenty robocze, periodyki i bazy danych tworzone w ramach OECD.
Barbara Dixee przedstawiła Knovel Library (dostęp do stale rosnącej kolekcji ponad 1150
ksiąŜek pełnotekstowych i baz danych, umoŜliwiający znalezienie odpowiedzi na pytania
naukowe i techniczne).
4
Prezentację firmy Blackwell Book Services poprowadził Krzysztof Murawski. Przedstawił
dwie oferty (platformy):
ECHO (Electronic Content Hosting & Ordering Platform). Zawiera 50 000 tytułów,
mającą moŜliwość podglądu ksiąŜki.
Blackwell Ebook Library (EBL). Platforma akademicka, australijska, obejmująca
30 000 tytułów.
Przed oficjalną prezentacją dr Krystyna Kocznorowska, wicedyrektor BUW i Dorota
Gabriel-Marcinkowska, kierownik OGiUZ, przeprowadziły rozmowę z Krzysztofem
Murawskim i zapoznały się z aktualną ofertą firmy Blackwell Book Services.
Gościem honorowym tegorocznych Targów była Ukraina. Reprezentowało ją ponad 120
wystawców oraz wielu znanych równieŜ w Polsce pisarzy, m. in. Jurij Andruchowycz, Taras
Prochaśko, Serhij śadan, Andrzej Kurkow. Nie było, niestety, w tym roku na Targach firmy
”Kubon & Sagner”, z którą od wielu lat współpracujemy i właśnie podczas takich spotkań
omawiamy bieŜące warunki wymiany i kupna. Omówione zostały zasady współpracy z
polskimi firmami handlowymi, oferującymi sprzedaŜ ksiąŜek zagranicznych. Anna
Kowalczyk, GraŜyna Krawczyk i ElŜbieta Zygmuntowicz (Sekcja Wydawnictw
Zagranicznych) cenią sobie okazję bezpośredniego obejrzenia ksiąŜek z rynku zagranicznego.
Niestety, w tym roku Ŝaden z wystawców zagranicznych nie zaproponował nam daru ze
swojej kolekcji targowej, jak to bywało w poprzednich latach.
ElŜbieta Boczar, Joanna Klepacka, Joanna Kulicka, GraŜyna Miernicka z Sekcji Wydawnictw
Krajowych zapoznały się z polskimi ofertami wydawniczymi, pilnie wypatrując wydawców,
którzy w dalszym ciągu nie przekazują nam swoich ksiąŜek w ramach egzemplarza
obowiązkowego. Jak co roku przeprowadziły rozmowy z reprezentantami niektórych
wydawców, przekazały pisma monitujące, wysłuchując przy tym grzecznych zapewnień, Ŝe
tym razem wszystko będzie załatwione po naszej myśli.
(GraŜyna Miernicka)
Z BIBLIOTEKI W ŚWIAT ...
W dniach 21 grudnia 2006 r.– 15 lutego 2007 r. Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie
prezentowała wystawę Piękna niewiasta. Moda kobieca w polskich czasopismach XIXwiecznych ze zbiorów BUW. Cieszyła się ona duŜym zainteresowaniem – jak się okazało, nie
tylko wśród osób odwiedzających Bibliotekę. Jako pierwsza spośród organizowanych przez
Bibliotekę wystaw została zamieszczona na stronie internetowej, gdzie zainteresowani nadal
mogą ją oglądać.
Tak właśnie natrafili na nią pracownicy Centrum Kultury i Sztuki w Koninie, którego filia w
Kowalewku – Dom Kultury OSP im. Zofii Urbanowskiej, co roku urządza uroczystość z
okazji imienin i jednocześnie urodzin swojej patronki. Zofia Urbanowska (1849– 1939) była
pisarką dla dzieci i młodzieŜy; wprawdzie połowę swego długiego Ŝycia spędziła w
Warszawie, ale – urodzona w Kowalewku k. Konina, zmarła w Koninie – pozostaje do dziś
postacią waŜną dla regionu. Jej Ŝyciorys jest dość typowy dla kobiet z jej sfery w okresie
popowstaniowym: panna z dobrej szlacheckiej rodziny wskutek załamania się pozycji
finansowej rodziny zmuszona była podjąć pracę zawodową, pragnąc jednocześnie prowadzić
„pracę u podstaw”, jak przystało na epokę pozytywizmu. Zaczęła od artykułów do czasopism,
potem została autorką powieści dla dzieci i młodzieŜy, w których starała się przemycić do
akcji jak najwięcej informacji z róŜnych dziedzin wiedzy, prowadziła teŜ dział przyrodniczy
w czasopiśmie dla dzieci „Wieczory Rodzinne”, do którego pisała artykuły na najróŜniejsze
tematy.
Pracownicy Izby Pamięci im. Zofii Urbanowskiej postanowili przybliŜyć zwiedzającym
epokę, w której tworzyła ich patronka, wystąpili zatem z propozycją zaprezentowania części
5
wystawy Piękna niewiasta – tej dotyczącej drugiej połowy dziewiętnastego stulecia. Na ich
prośbę wytypowaliśmy zatem 80 rycin spośród 210 pokazanych u nas na wystawie.
Pisarka znała z własnego doświadczenia (i uwzględniała w swych powieściach) problemy
wynikające z konieczności przystosowania salonowych kreacji do codziennego Ŝycia
pracującej kobiety albo do uprawiania pojawiających się sportów – w jednym z jej utworów
przemoczony tren sukni przymarza łyŜwiarce do ślizgawki...
Wystawa w Kowalewku trwała od 15 do 30 maja i według informacji organizatorów budziła
duŜe zainteresowanie, takŜe wśród młodzieŜy. Miejmy nadzieję, Ŝe równieŜ dzieci, biorące
udział w konkursie na ilustracje do ksiąŜek Zofii Urbanowskiej, wykorzystały prezentowane
ryciny ...
Centrum Kultury i Sztuki w Koninie zamieściło informację o ekspozycji na swojej stronie
internetowej http://www.ckis.konin.pl/
(Małgorzata Jarosławska)
KONFERENCJE
INFORUM
W dniach 21-24 maja odbywała się w Pradze 13. konferencja dotycząca profesjonalnych
zasobów informacji INFORUM. Jest to coroczna konferencja, wskazująca najnowsze trendy
w dziedzinie informacji naukowej, poruszająca aktualne problemy środowiska naukowego
i bibliotecznego z tym związane. Dzięki zagranicznym prelegentom (w tym roku m.in. z Chin
i Korei) uczestnicy konferencji mieli moŜliwość zapoznania się z głównymi inicjatywami
realizowanymi takŜe w krajach pozaeuropejskich.
Na konferencji poruszano m.in. tematy:
1. Web 2.0.
2. Long-life learning bibliotekarzy i potrzeba dostosowywania się do uŜytkownika.
3. KsiąŜki elektroniczne.
4. Inicjatywy realizowane w innych, nie tylko europejskich, krajach.
1. Web 2.0. Sieć Drugiej Generacji. W tej chwili kaŜdy jest jej bardziej lub mniej świadomym
uŜytkownikiem. MoŜna korzystać z niej biernie lub czynnie (przez redagowanie haseł
w Wikipedii, dodawanie teledysków i filmów do You Tube lub prowadzenie własnego bloga).
Web 2.0 opiera się przede wszystkim na współpracy on-line między uŜytkownikami,
wymianie danych, dzieleniu się zasobami dostępnymi w sieci.
Bibliotekarze nie powinni tego fenomenu lekcewaŜyć ani marginalizować, uwaŜając za
amatorski i zupełnie nienaukowy. Większość uŜytkowników Wikipedii uwaŜa ją za
profesjonalną i rzetelną encyklopedię! (na marginesie moŜna dodać, Ŝe jej polska wersja jest
trzecia co do wielkości, po anglo- i niemieckojęzycznej). Web 2.0 oferuje ciekawe
rozwiązania specjalnie dla bibliotekarzy (tworzone zgodnie z zasadą P2P – peer to peer
’wymiana koleŜeńska’ – przez nich samych). Serwisy Library 2.0 (Second Life Library)
pozwalają poznać wszystkie zalety Web 2.0 „w pigułce” – moŜna załoŜyć własną stronę
internetową, personalizować ją według własnych potrzeb, dyskutować na forach
tematycznych z bibliotekarzami z całego świata, dodawać własne filmy i zdjęcia. Dzięki temu
sami moŜemy wejść w świat 2.0, bawić się tym, przy okazji poznając jego moŜliwości.
2. Lifelong learning to idea kształcenia permanentnego. Ten wątek przewijał się w wielu
prezentacjach INFORUM, a jedna z sesji była w całości poświęcona temu zagadnieniu.
6
Zmieniają się potrzeby uŜytkowników bibliotek, rozwija się nauka i technika, a wraz z nimi
narzędzia, dzięki którym moŜliwa jest obsługa uŜytkownika. Bibliotekarz musi być ze
wszystkim na bieŜąco, aby umieć efektywnie pomóc czytelnikowi szukającemu informacji.
Chodzi tu przede wszystkim o umiejętność wykorzystania wszystkich dostępnych źródeł
informacji (zwłaszcza źródeł elektronicznych, które zaczynają dominować nad tradycyjnymi),
znalezienie odpowiednich wiadomości, umiejętność ich interpretacji, analizy, odsiewania
niepotrzebnych informacji. Nieustanne dokształcanie się jest konieczne, aby nadąŜyć za
potrzebami coraz bardziej wymagającego klienta. Dokształcanie bibliotekarzy moŜe odbywać
się na róŜne sposoby. Wymieniano tu m.in. studia podyplomowe, róŜne kursy, warsztaty,
konferencje, a takŜe przeglądanie stron dedykowanych źródłom informacji dla bibliotekarzy,
jak np.: http://www.resourceshelf.com, http://lii.org, http://ibiblio.org/
3. KsiąŜki elektroniczne były jednym z wiodących tematów INFORUM. Podczas sesji
poświęconej prezentacjom wydawców, w krótkich, kilkunastominutowych wystąpieniach
swoje oferty przedstawiły wydawnictwa Oxford, Wiley, Gale, Elsevier Science,oraz firmy Ebrary i Proquest. Ich oferty są bardzo zróŜnicowane, moŜna jednak wskazać pewne wspólne
cechy tego typu publikacji. KsiąŜki elektroniczne to nie tylko moda, ale – moŜna powiedzieć
– konieczność, przed którą stają biblioteki. Jak widać na przykładzie bibliotek, które juŜ
wdroŜyły tego typu publikacje, nie stajemy przed decyzją kupowania bądź niekupowania eksiąŜek, ale raczej przed decyzją dotyczącą wybrania odpowiedniej platformy i dobrania
odpowiedniej kolekcji. Oferta wydawców jest coraz bogatsza, rynek e-ksiąŜek rozwija się
bardzo pręŜnie. Stosowane są teŜ rozmaite sposoby płatności za tego typu publikacje.
Wydawcy stosują najczęściej dwa rozwiązania: zakup na własność (rozwiązanie droŜsze) oraz
prenumeratę ksiąŜki (kupujemy dostęp na jakiś czas, ale bez prawa archiwizowania). KsiąŜki
oferowane są pojedynczo bądź w pakietach tematycznych. Wśród zalet ich uŜytkowania wskazuje się oszczędność miejsca w magazynach bibliotecznych, brak kosztów
przechowywania, łatwy dostęp dla czytelnika bez konieczności odwiedzania biblioteki.
4. Inicjatywy zagraniczne.
A) Republika Czeska. Czesi od trzech lat kupują ksiąŜki elektroniczne. W 2004 r. był to
produkt zupełnie w tym kraju nieznany, tymczasem w 2007 r. e-ksiąŜki są bardzo popularne,
uwaŜane za bardziej efektywny sposób udostępniania publikacji, przy czym nikt nie zakłada,
Ŝe mają one zastąpić ksiąŜki drukowane (zwłaszcza z zakresu literatury pięknej). Z kaŜdym
rokiem popyt rośnie, rozszerza się teŜ oferta z zakresu nauk społecznych i humanistycznych.
Obserwuje się tendencję do zakupu raczej pojedynczych tytułów niŜ całych kolekcji, częściej
encyklopedii niŜ wyspecjalizowanych publikacji i chętniej od poszczególnych wydawców niŜ
od pośredników oferujących kolekcje agregatowe.
Baza Manuscriptorium - ciekawy projekt pilotowany przez Bibliotekę Narodową. Skupia 18
partnerów z Unii Europejskiej (z Polski – Bibliotekę Uniwersytecką we Wrocławiu). Baza
Manuscriptorium, wbrew nazwie, zawiera nie tylko ten jeden typ zbiorów specjalnych –
znajdują się tu takŜe stare druki i inne tzw. dokumenty rzadkie. Prace nad bazą rozpoczęły się
w latach 90. pod auspicjami UNESCO. W tej chwili zasoby Manuscriptorium udostępnianie
są bezpłatnie wszystkim partnerom projektu, natomiast dla pozostałych chętnych – na licencji
(około 150€ rocznie).
B) Chiny. BN Chin digitalizuje zbiory własne, stworzyła siedem baz (m.in. starodruków,
rysunków, ksiąŜek sprzed 1949 roku), mimo to nabywa takŜe zasoby elektroniczne oferowane
przez zewnętrznych dostawców: czasopisma, ksiąŜki, gazety, bazy bibliograficzne (duŜa
część tych zbiorów jest produkcji chińskiej). Małym i średnim bibliotekom chińskim BN
zapewnia bezpośredni, bezpłatny dostęp do swoich kolekcji pełnotekstowych. PodąŜając za
7
rozwojem techniki, BN oferuje Digital Resource Service, dzięki któremu moŜna mieć dostęp
do zasobów elektronicznych biblioteki przez telefon komórkowy.
C) Korea Południowa. Przedstawiono projekt Narodowej Biblioteki Cyfrowej, nad którym
zaczęto pracować w 1996 r. Digitalizowane są wszystkie typy zbiorów dostępnych w BN.
Nadrzędnym celem prowadzonych prac jest zintegrowanie koreańskiej biblioteki cyfrowej
z platformą Digital Library of the Word. Ciekawostką jest, Ŝe sama BN Korei zdygitalizowała
dwa razy więcej zbiorów niŜ cała The European Library. Biblioteka Narodowa Czech od
ponad roku prowadzi współpracę z BN Korei – jej celem jest m.in. czerpanie doświadczeń
z zadziwiających osiągnięć Koreańczyków w zakresie cyfryzacji zbiorów.
Większość uczestników tego kilkusetosobowego spotkania stanowili Czesi i Słowacy. Polskę
reprezentowało pięć osób (oprócz dwóch osób z BUW, dwie z Biblioteki PW i jedna
z Biblioteki UMK).
(Anna Pełka, Zuza Wiorogórska)
MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA MUZYKOLOGICZNA...
... poświęcona Konstantemu Regameyowi w stulecie urodzin i dwudziestopięciolecie śmierci
Kompozytoraodbyła się w dniach 31 maja – 3 czerwca 2007, w ramach 19.
Międzynarodowych Dni Muzyki Kompozytorów Krakowskich. Konferencję zorganizował
krakowski Oddział Związku Kompozytorów Polskich wraz z Instytutem Muzykologii
Uniwersytetu Jagiellońskiego. Klimat tej niezmiernie interesującej konferencji, oprawionej
wykonaniami utworów Regameya, bywał niekiedy bardziej swobodny, dzięki obecności
rodziny Kompozytora, dzielącej się z uczestnikami spotkania wspomnieniami z barwnego
Ŝyciorysu „Kota” – jak nazywano powszechnie Konstantego Regameya. Regamey, urodzony
w Kijowie w 1907 r., mieszkał w Warszawie od 14 roku Ŝycia do końca Powstania
Warszawskiego. W roku 1944 zamieszkał na stałe Lozannie. Był postacią o iście
renesansowym bogactwie talentów, prowadził niebywale wszechstronną działalność jako
kompozytor, pianista, krytyk i eseista muzyczny, teoretyk nowej muzyki, a takŜe filolog,
znawca 40 języków indoeuropejskich i wschodnich, mediator kultur Wschodu i Zachodu. W
okresie „warszawskim” – działacz państwa podziemnego podczas okupacji niemieckiej,
kurier i łącznik o pseudonimie Drogowski, organizator konspiracyjnego Ŝycia muzycznego.
Z radością przyjęliśmy decyzję obecnej na konferencji rodziny Konstantego Regameya: pani
Magdaleny Högl-Arkuszewskiej, oraz jej brata, pana Jacka Arkuszewskiego mieszkających
w Szwajcarii o przekazaniu do Archiwum Kompozytorów Polskich BUW cennego zbioru
korespondencji (ok. 30 listów z lat 1921-1938; są to głównie listy ojca kompozytora,
Konstantego Rudolfowicza-Regameya adresowane do syna, takŜe jeden list Jarosława
Iwaszkiewicza), rękopiśmiennych wspomnień z okresu okupacji, raportów wojennych,
wycinków prasowych oraz innych materiałów. Pani Högl-Arkuszewska była gościem BUW 6
czerwca, osobiście przekazując ofiarowane materiały po swoim Wuju. Korzystne wraŜenie,
jakie wyniosła ze spotkania z naszą Biblioteką zaowocowało bardzo konkretnymi rozmowami
na temat uzupełnienia spuścizny po Regameyu dalszymi darami. Niestety, większość
muzycznych rękopisów po śmierci Ŝony Kompozytora w 1991 r. przekazana została do
Bibliothèque Cantonale et Universitaire w Lozannie.
Konferencji w Krakowie towarzyszyła interesująca wystawa poświęcona Ŝyciu, twórczości i
działalności Konstantego Regameya, przygotowana przez muzykologa, dr Katarzynę
Naliwajek. Podejmowane są starania, by wystawa ta (eksponująca między innymi otrzymane
przez nas dary), zawitała do gmachu BUW we wrześniu b.r. w ramach Festiwalu Nauki.
(Magdalena Borowiec)
***
8
GOŚCIE
9 maja – małŜonka prezydenta Macedonii, Jasmina Crvenkovska, wraz z osobami
towarzyszącymi
młodzi prawnicy z Gruzji – goście Fundacji Schumanna
14 maja: prof. Barbara Skarga i prof. Leszek Kołakowski (przy okazji programu TVN24)
16 maja: bibliotekarze z Biblioteki Uniwersyteckiej w Wilnie
21 maja: Marta Torres Santo Domingo, wicedyrektor ds. bibliografii i zbiorów specjalnych
Biblioteki Uniwersytetu Complutense w Madrycie
22 maja: dr Ludmila Kildushevskaya, kierowniczka Działu Kartografii Rosyjskiej Biblioteki
Narodowej w St. Petersburgu
25 maja: dr Miroslava Hejnowa, kierownik Działu Zbiorów Dawnych i Zbiorów Muzycznych
i dr Veronika Prochazkova, kierująca Działem Rękopisów w Narodni Knihovna w Pradze.
GRATULUJEMY...
... Walentynie Karmelitow-Qin z Sekcji Klasyfikacji Oddziału Opracowania Zbiorów obrony
pracy doktorskiej w Instytucie Orientalistycznym UW. Tytuł pracy to: Przełamywanie
stereotypów dotyczących kobiet w twórczości Nabanity Deb Sen; obrona odbyła się 15 maja.
Z śYCIA BIBLIOTEK WYDZIAŁOWYCH
Zebranie bibliotek UW w dniu 10 maja roku poświęcone było inwentarzowi wydawnictw
ciągłych. Jako pierwsza zabrała głos Ewa Rejmer, kierownik Oddziału Wydawnictw
Ciągłych. Przedstawiła prezentację Jak odróŜnić wydawnictwo ciągłe od wydawnictwa
zwartego?
Następnie Małgorzata Brodacka, z Oddziału Wydawnictw Ciągłych poprowadziła prezentację
Ewidencja wydawnictw ciągłych. Pokazała podstawowe dokumenty dotyczące inwentarza
wydawnictw ciągłych: Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 5
listopada 1999 r. w sprawie zasad ewidencji materiałów bibliotecznych (Dz. U. 1999 nr 93
poz. 1077 + zmiany Dz. U. 2001 nr 74 poz. 793), oraz Instrukcje ewidencji materiałów
bibliotecznych w Bibliotece UW (znajdującą się w BUWNecie). Omówiła etapy opracowania
związanego z ewidencją wydawnictw ciągłych oraz przedstawiła przykłady opisu
technicznego, kartę akcesyjną, stronę z księgi sygnatur, stronę z księgi inwentarzowej i kartę
wyceny wydawnictw ciągłych w BUW.
Ostatnia część zebrania została poświęcona sprawom bieŜącym. Poruszono temat
przesunięcia daty migracji na 15 lipca 2007 roku, oraz przedstawiono pierwsze wyniki
ankiety dotyczącej testowania bazy MyiLibrary. W ankiecie wzięło udział 151 osób, w tym 7
bibliotekarzy UW, 80 studentów, 23 doktorantów i 38 nauczycieli akademickich. Bazę
rekomendowały i określiły jako przydatną dla swojej dziedziny 144 osoby.
(Adam Owczarczyk)
9
Numer zamknięty 13 czerwca 2007 r.
Uwagi, komentarze i teksty do biuletynu proszę kierować do Anny Wołodko, pok. 235, tel.: 0225525650, 0601786494,
e-mail: [email protected]; w Pegasusie: aniac
10