Innowacyjni - Program Innowacyjna Gospodarka

Transkrypt

Innowacyjni - Program Innowacyjna Gospodarka
Biuletyn
Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka
innowacyjni 1(11)/2011
innowacyjni
1(11)/2011
ISSN 1689-7447
Egzemplarz bezpłatny
Pomost znaczy początek
str. 10
6O znaczeniu zasady równych szans i zrównoważonego rozwoju
w projektach PO IG
12Innowacyjne rozwiązania w założeniu przygotowane dla wszystkich
19Wyrównywanie szans społecznych w dostępie do innowacji technicznych
UNIA EUROPEJSKA
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
w numerze
4Teraz kredyt! – do 4 lutego 2011 r. Instytucja Zarządzająca
zdjęcie na okładce: ARCHIWUM FNP. str. 2 (od góry): ARCHIWUM IMP PAN W GDAŃSKU, ARCHIWUM POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ, FRANEK MAZUR
zatwierdziła do dofinansowania ponad 6,6 tys. wniosków na łączną
kwotę 29,62 mld zł
6Innowacyjna gospodarka równych szans – rozmowa
z Anną Kacprzyk, dyrektor Departamentu Funduszy Europejskich
w Ministerstwie Gospodarki
8
10
22
Społeczny wymiar projektów rozwojowych
– dodatkowym efektem projektu realizowanego przez Politechnikę
Poznańską będzie pozytywny wpływ na politykę równości szans
Pomost znaczy początek – program POMOST to odpowiedź
na współczesne wyzwania związane z zachowaniem zasady
równości płci
12Innowacyjna integracja – przykłady projektów, które
pokazują, jak wdrażając innowacyjne systemy można się przyczynić
do zmniejszenia różnic społecznych
16Cybermisja – portal Qlturka.pl to opiniotwórcze medium dla
dzieci i młodzieży, działające dzięki wsparciu z działania 8.1 PO IG
17
12
Sprawdź, jaki jesteś – wypełnienie udostępnionych na stronie
kwestionariuszy pomaga określić predyspozycje zawodowe oraz
atuty i słabe strony osoby planującej swoją karierę
18Polski online dla cudzoziemców – portal ma służyć
wyrównywaniu szans na rynku pracy dla osób, które chciałyby
pracować lub studiować w Polsce, lecz nie znają języka
19Wykluczenie cyfrowe wykluczone – za pomocą unijnych
środków warto urzeczywistniać projekty związane z wyrównywaniem
szans społecznych w dostępie do innowacji technicznych
20Internet dla każdego – umiejętność korzystania
z nowoczesnych technologii zwiększa szanse na rynku pracy
i zapobiega wykluczeniu cyfrowemu
24
21Zinformatyzowana społeczność – szybka wymiana
informacji i sprawne jej przetwarzanie decydują o konkurencyjności
pojedynczego przedsiębiorstwa, regionu czy całego kraju
22Domowa elektrownia – kluczowym założeniem polityki
energetycznej Unii jest zwiększenie udziału energii odnawialnej
w bilansie energetycznym państw do 20%
23Obiecujący rynek – lubelska firma Ekobenz otrzymała
ponad 21,5 mln zł na wdrażanie nowej technologii wytwarzania
biopaliwa do silników spalinowych
24Ku społeczeństwu informacyjnemu – warsztat
projektodawcy 26
27
Innobserwacje – wiadomości ze świata innowacji
Krzyżówka
Na okładce: Dr Julita Kulbacka z Akademii Medycznej we Wrocławiu,
beneficjentka programu POMOST
Innowacyjni
Biuletyn poświęcony PO IG
wydawany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
Departament Zarządzania Programami
Konkurencyjności i Innowacyjności
Wydział Informacji i Promocji
ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa
tel. 22 330 34 18
Koordynacja: Marta Paciorek, Joanna Zawadzka
Koncepcja: Smartlink Sp. z o.o.
ul. Mickiewicza 3/10, 60-833 Poznań
e-mail: [email protected], www.smartlink.pl
Redakcja: Jerzy Gontarz, Iwona Gutowska
Projekt graficzny i skład: Alina Merha
Korekta: Agata Rokita
Publikacja współfinansowana jest ze środków
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
UNIA EUROPEJSKA
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
3
wprowadzenie
innowacyjni 1(11)/2011
BIULETYN
PROGRAMU OPERACYJNEGO INNOWACYJNA GOSPODARKA
innowacyjni 1(11)/2011
innowacyjni
1(11)/2011
ISSN 1689-7447
EGZEMPLARZ BEZPŁATNY
Pomost znaczy początek
str. 10
społeczna
ć
ś
o
n
j
y
c
a
w
o
n
in
6 O znaczeniu zasady równych szans i zrównoważonego rozwoju
w projektach PO IG
12 Innowacyjne rozwiązania w założeniu przygotowane dla wszystkich
19 Wyrównywanie szans społecznych w dostępie do innowacji technicznych
UNIA EUROPEJSKA
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
Oddajemy w Państwa ręce kolejny numer „Innowacyjnych”. Tym razem chcemy zwrócić uwagę na niezwykle
istotny, bo społeczny, wymiar Programu Innowacyjna Gospodarka. Fundusze Europejskie, wspierając rozwój
innowacyjności, nie mogą funkcjonować w oderwaniu od polityki społecznej i ochrony środowiska, o czym
mowa w Rozporządzeniu Rady UE nr 1083/2006, ustanawiającym zasady korzystania ze środków unijnych
w obecnej perspektywie finansowej. Zasada równości płci i niedyskryminacji oraz zasada zrównoważonego
rozwoju muszą być realizowane we wszystkich programach operacyjnych. Aplikujący o dofinansowanie z PO IG
deklarują, że ich projekt jest zgodny z politykami horyzontalnymi UE. Sama deklaracja jednak nie wystarczy.
Wnioskodawcy powinni przeprowadzić analizę potencjalnych barier w zakresie równości szans i zaplanować
działania, które zminimalizują ryzyko wystąpienia praktyk dyskryminacyjnych (m.in. nierówny dostęp do stanowisk w firmie). Realizacja projektu nie może też prowadzić do pogorszenia stanu środowiska. Kwestie te są
badane podczas oceny merytorycznej dokumentacji projektowej.
Wybrane przedsięwzięcia PO IG w sposób bezpośredni odpowiadają na potrzeby grup dotychczas marginalizowanych lub mających utrudnione szanse rozwoju. Na przykład w sektorze badań w Polsce zaledwie co piąta
kobieta rozpoczynająca karierę naukową zostaje profesorem. Dlatego też Fundacja na rzecz Nauki Polskiej
stworzyła program POMOST, wspierający kobiety w ciąży realizujące projekty naukowe oraz powracające
do pracy po przerwach związanych z opieką nad dzieckiem. Z programu mogą korzystać również ojcowie.
Budowa społeczeństwa informacyjnego stała się faktem. Najlepiej zadbamy o zasoby ludzkie, a więc także innowacyjność naszej gospodarki, gdy wyrównamy szanse w dostępie do wiedzy gromadzonej w postaci
elektronicznej. Niestety, nadal mamy do czynienia ze zjawiskiem tzw. wykluczenia cyfrowego. Dotyka ono
zwłaszcza ludzi starszych, gorzej wykształconych, mniej zamożnych, mieszkańców wsi, którzy nie mają dostępu do internetu i nie posiedli umiejętności posługiwania się tym medium. W zniesieniu tych barier pomaga
również PO IG. Co więcej, pozwala tworzyć nowe usługi elektroniczne, a także wzbogacać zasoby sieci
internetowej o wartościową wiedzę. I to we wszystkich dziedzinach życia: od kultury i nauki, poprzez rozwój
osobisty, po sferę gospodarczą.
Projekty realizowane w ramach Programu odpowiadają wreszcie na potrzebę integracji społecznej
niepełnosprawnych. Na kartach biuletynu prezentujemy szereg innowacyjnych i funkcjonalnych rozwiązań,
skonstruowanych na potrzeby osób z dysfunkcją ruchową.
Społeczny aspekt projektów jest również przedmiotem zainteresowania i uwagi Instytucji Zarządzającej PO IG,
dlatego na II połowę 2011 r. zaplanowane zostało przeprowadzenie badania ewaluacyjnego, którego celem
będzie ocena faktycznej realizacji polityki równości szans oraz zasady partnerstwa. Dzięki temu powstanie
katalog przykładowych sposobów zastosowania wspomnianych zasad w projektach.
Życzę owocnej lektury
Iwona Wendel
Podsekretarz Stanu
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
4
podsumowanie
innowacyjni 1(11)/2011
formalnie), a ponad 1,35 tys. beneficjentów zawarło
umowy o dofinansowanie. Z pewnością przybędzie
podpisanych umów po rozpatrzeniu 1850 wniosków, które napłynęły w ostatnim naborze (30 lipca
– 30 września 2010 r.). Łączna wartość wnioskowanego dofinansowania (799,6 mln zł) ponaddwukrotnie
przekroczyła alokację na konkurs (320 mln zł).
Drugim z kolei najpopularniejszym działaniem
jest 6.1 „Paszport do eksportu”, który pomaga
w zwiększeniu udziału eksportu polskich firm w całkowitej sprzedaży, intensyfikowaniu powiązań z zagranicznymi partnerami oraz wzroście rozpoznawalności marek handlowych na rynkach zagranicznych.
Do 4 lutego 2011 r. spośród 3,3 tys. aplikacji zatwierdzono do dofinansowania ponad 1,6 tys. wniosków
(jeszcze nie zostały zatwierdzone wnioski złożone
w trzeciej rundzie aplikacyjnej w 2010 r.). Ponieważ
nie są to duże przedsięwzięcia, kwota dofinansowania dla tych projektów wynosi ponad 55,5 mln zł.
Do wykorzystania jest ciągle stosunkowo dużo środków. W ich zagospodarowaniu pomogą uproszczone procedury, większe zaangażowanie Regionalnych Instytucji Finansujących w 16 województwach
i przeprowadzenie w 2011 r. trzech konkursów.
!
t
y
d
e
r
k
z
a
r
te
Od początku realizacji PO IG do 4 lutego 2011 r. Instytucja
Zarządzająca zatwierdziła do dofinansowania ponad 6,6 tys.
wniosków na łączną kwotę 29,62 mld zł. Podpisano
z beneficjentami przeszło 6 tys. umów na sumę 25,82 mld zł,
wyczerpując ponad 67% alokacji Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego (EFRR).
P
rzypomnijmy, że alokacja na Program wynosi 9,71 mld euro, w tym 8,25 mld euro (czyli ok. 32,16 mld zł wg średniego kursu EBC dla 1 euro
= 3,898 zł, z 27 stycznia 2011 r.) pochodzi z EFRR.
Instytucje wdrażające wypłaciły zaliczki na projekty
w wysokości 3,681 mld zł. Płatności na rzecz beneficjentów wyniosły 5,174 mld zł. Instytucja Zarządzająca
PO IG poświadczyła wydatki w kwocie 5,392 mld zł
i tyle samo certyfikowano do Komisji Europejskiej.
Kredyt na innowacje. Według wniosków zatwierdzonych do dofinansowania, dotychczas najmniej funduszy (8,2% alokacji – ponad 108 mln zł)
wykorzystano w działaniu 4.3 „Kredyt technologiczny”. Adresowany jest on do mikro-, małych i średnich
przedsiębiorstw, a udzielany przez banki komercyjne
współpracujące z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK). Mogą z niego skorzystać firmy inwestujące
w nowoczesne technologie, wykorzystywane do unowocześniania produkcji. Jeżeli firma zrealizuje cele za-
Dużo projektów.
Największym zainteresowaniem (mierzonym liczbą poprawnie składanych
aplikacji) cieszy się działanie 8.1 „Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej”. Dzięki niemu szansę na szybki rozwój
zyskuje wiele młodych firm, które tworzą i wdrażają
nowe e-usługi. Dotychczas złożono w sumie prawie 7,3 tys. wniosków (ponad 6 tys. poprawnych
Wykorzystanie budżetu PO IG
w podziale na priorytety Programu
Priorytet
IV
Priorytet
VI
Priorytet
VII
Priorytet
VIII
942 mln zł (72,96%)
349 mln zł (27,04%)
4141 mln zł (74,68%)
1404 mln zł (25,32%)
alokacja przekroczona
3279 mln zł (106,24%)
704 mln zł (43,77%)
904 mln zł (56,23%)
520 mln zł (33,30%)
1042 mln zł (66,70%)
Priorytet
V
Priorytet
IX
Źródło: MRR. Dane na dzień 4 lutego 2011 r. Alokacja w złotych przy kursie 1 euro = 3,898 zł (z 27 stycznia 2011 r.)
MARIUSZ MAMET/MAC MAP (3x)
Priorytet
III
Kwota pozostałych środków
(pozostały % alokacji)
5166 mln zł (38,46%)
184 mln zł (13,85%)
8265 mln zł (61,54%)
Priorytet Priorytet
I
II
1147 mln zł (86,15 %)
alokacja przekroczona
865 mln zł (16,99%)
4223 mln zł (83,01%)
5207 mln zł (102,33%)
Wartość zawartych umów o donansowanie
(% alokacji)
5
podsumowanie
innowacyjni 1(11)/2011
deklarowane w projekcie, część tego kredytu spłaca
BGK, udzielając firmie tzw. premii technologicznej.
Niskie zainteresowanie kredytem technologicznym
wynika z dwóch przyczyn. Po pierwsze, firmy dotychczas skupiały się przede wszystkim na dużych
instrumentach inwestycyjnych, z których udzielano bezzwrotnych dotacji. Po drugie, obowiązujące
dotąd przepisy miały dosyć restrykcyjny charakter
– wielkość premii technologicznej była równa kwocie wynikającej z faktur sprzedaży towarów i usług
będących efektem wdrożenia nowej technologii.
Wkrótce jednak wzrośnie popularność tej formy
wspierania projektów. W listopadzie 2010 r. Rada
Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowa-
Wartość zrealizowanych
płatności
Wartość zrealizowanych płatności
5,17 mld zł (96%)
Stopień wykorzystania alokacji
ze względu na wartość
podpisanych umów
Kwota pozostałych środków
12,21 mld zł (32,11%)
Wartość umów o donansowanie
25,82 mld zł (67,89%)
Kwota wydatków
uznanych do refundacji
5,35 mld zł (100%)
Źródło: MRR. Dane na dzień 4 lutego 2011 r.
Alokacja w złotych przy kursie 1 euro = 3,898 zł (z 27 stycznia 2011 r.)
»
Na znaczeniu zyskują odnawialne formy
wspierania projektów takie jak: zabezpieczenie
w formie poręczenia, kredyty lub pożyczki
Źródło: MRR. Dane na dzień 4 lutego 2011 r.
Alokacja w złotych przy kursie 1 euro = 3,898 zł (z 27 stycznia 2011 r.)
cyjnej, który zakłada zmiany dotyczące: spełnienia
kryterium nowej technologii, rozszerzenia katalogu
kosztów kwalifikowanych, momentu rozpoczęcia realizacji inwestycji technologicznej i sposobu wyliczenia i zasad wypłaty premii technologicznej.
Szczegółową wiedzę o działaniu 4.3 PO IG i planowanych zmianach w korzystaniu z tego instrumentu można zdobyć, uczestnicząc w warsztatach
„Kredyt technologiczny efektywną formą wsparcia
innowacyjnych technologii dla małych i średnich
przedsiębiorstw”. Organizuje je, na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Naczelna Organizacja Techniczna (NOT) w porozumieniu z Bankiem
Gospodarstwa Krajowego. Warsztaty odbędą się
w ośmiu miastach (szczegóły w rubryce „Innobserwacje”, str. 26).
Warto dodać, że na znaczeniu zyskują odnawialne
formy wspierania projektów. Rozważane jest nawet
zastąpienie dużych dotacji inwestycyjnych kredytami
na innowacje. Już pięć polskich regionów – Dolnośląskie, Łódzkie, Pomorskie, Wielkopolskie i Zachodniopomorskie – wprowadziło do swoich regionalnych
programów operacyjnych inicjatywę JEREMIE (ang.
Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises – wspólne zasoby dla małych i średnich przedsiębiorstw). W inicjatywie, powstałej za sprawą Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Inwestycyjnego
(EBI) i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI),
odchodzi się od tradycyjnego dotacyjnego wsparcia
instrumentów finansowych (np. publicznych funduszy pożyczkowych, poręczeniowych) na rzecz mechanizmu odnawialnego (rewolwingowego). Przedsiębiorcy mogą korzystać z takich produktów, jak:
zabezpieczenie w formie poręczenia, kredyty lub
pożyczki, kapitał wysokiego ryzyka (typu venture,
mezzanine) ze środków inicjatywy JEREMIE.
Kluczowe znaczenie. Według umów podpisanych w ramach osi priorytetowych PO IG, najwyższy
poziom wykorzystania środków ma priorytet VII „Społeczeństwo informacyjne – budowa elektronicznej
administracji”. Jego celem jest poprawa warunków
prowadzenia działalności gospodarczej poprzez
zwiększenie dostępności zasobów informacyjnych
administracji publicznej oraz usług publicznych w formie cyfrowej dla obywateli i przedsiębiorców. Realizowane są tu projekty indywidualne (kluczowe), które
nie podlegają standardowej ocenie, jaką przechodzą
wnioski konkursowe. Są to przedsięwzięcia o sporej wartości (średnio kilkadziesiąt milionów złotych).
Projekty kluczowe są uznane za strategiczne dla
naszej gospodarki. W całym Programie realizowane
są 132 takie inwestycje (117 z listy podstawowej, 15 z listy rezerwowej), z tego podpisano 121 preumów i 108 umów o dofinansowanie.
Jerzy Gontarz
6
rozmowa
innowacyjni 1(11)/2011
a
k
r
a
d
o
p
s
o
g
innowacyjna
s
n
a
z
s
h
c
y
n
rów
O znaczeniu zasady równych szans
i zrównoważonego rozwoju w projektach
Programu Innowacyjna Gospodarka (PO IG)
mówi Anna Kacprzyk, dyrektor Departamentu
Funduszy Europejskich w Ministerstwie
Gospodarki.
ną to jeden z fundamentów Unii Europejskiej
(UE). Mówi o niej też art. 16 Rozporządzenia
Rady (WE) nr 1083/2006, regulujący przepisy
dotyczące Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Funduszu Spójności
(FS). Wydaje się to mieć naturalne zastosowanie w projektach miękkich, realizowanych np.
w ramach Programu Kapitał Ludzki. Zastanawiam się jednak, czy przepisy te znajdują zastosowanie także w projektach dofinansowanych z Programu Innowacyjna Gospodarka,
gdzie przecież najczęściej dofinansowuje się
różnego rodzaju inwestycje.
Państwa członkowskie i Komisja Europejska podejmują działania zapobiegające wszelkiej dyskryminacji na różnych etapach wdrażania funduszy,
a w szczególności – w dostępie do nich. Dotyczy
to wszystkich programów operacyjnych, niezależnie
od przeznaczenia wsparcia. W przypadku PO IG już
na etapie weryfikacji formalnej wymagane jest złożenie deklaracji wnioskodawcy w formie oświadczenia
woli, w której stwierdza on, że projekt jest zgodny
z politykami horyzontalnymi UE, wymienionymi
w art. 16 [równość mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacja], jak również art. 17 [zrównoważony rozwój
– dop. KG] Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006.
Jak wygląda stosowanie tych przepisów w od» niesieniu
do PO IG?
Szczegółowa analiza wpływu projektu na polityki horyzontalne jest prowadzona na etapie oceny
merytorycznej. Wpływ ten musi być co najmniej
neutralny lub pozytywny. Uwzględnia się go w ramach kryteriów merytorycznych fakultatywnych tam,
gdzie jest to zasadne, na przykład w działaniach 4.2
(„Stymulowanie działalności B+R przedsiębiorstw
oraz wsparcie w zakresie wzornictwa przemysłowego”), 4.4 („Nowe inwestycje o wysokim potencjale
innowacyjnym”) i 4.5 („Wsparcie inwestycji o dużym
znaczeniu dla gospodarki”) PO IG. W działaniu 4.2
za spełnienie kryterium pozytywnego wpływu na polityki horyzontalne UE wymienione w art. 16 i 17 projekt
może uzyskać 10 punktów.
Fot. FRANEK MAZUR
Zasada równości płci i niedyskryminacji ze
» względu
na rasę, wiek czy orientację seksual-
ak w praktyce funkcjonowania osi prioryteto» Jwych
PO IG, za które odpowiada Ministerstwo
Gospodarki, jest stosowany art. 16? Czy wnioskodawcy uwzględniają kwestie równości
i niedyskryminacji w swoich projektach? Czy
mają one wpływ na ocenę wniosków i przyznanie dofinansowania?
Otrzymanie punktów za spełnienie przez wnioskodawcę kryterium odnoszącego się do pozytywnego wpływu na polityki horyzontalne UE często ma
istotne znaczenie dla przyznania dofinansowania.
W przypadku konkursów z działań 1.4-4.1 („Wsparcie
projektów celowych” i „Wsparcie wdrożeń wyników
prac B+R”), oddziaływanie projektu w zakresie równości szans i zrównoważonego rozwoju zadeklarowało 90% wnioskodawców. Podobnie wyglądały te
wskaźniki w odniesieniu do działania 4.2. Również
w przypadku działania 4.4 większość przedsiębiorców deklarowała zapewnienie równości szans i brak
7
rozmowa
innowacyjni 1(11)/2011
dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, rasę, pochodzenie lub niepełnosprawność. Otrzymanie punktów
za omawiane kryterium zwiększało szansę na dofinansowanie. W II rundzie aplikacyjnej w 2009 r.
wszystkie wnioski rekomendowane do wsparcia uzyskały punkty z tego tytułu. Projekty, którym nie przyznano takich punktów, praktycznie nie miały szans
na dofinansowanie.
a ile poważnie wnioskodawcy potraktowali
» Nzasadę
na przykład równego traktowania kobiet i mężczyzn? Wydaje się, że nie ma nic
prostszego niż dopisać do wniosku kilka zdań
o braku dyskryminacji w firmie ze względu
na płeć.
Faktycznie, zdarzało się, że wnioskodawcy deklarowali podejmowanie działań, które nie były niczym
więcej ponad to, o czym i tak mówi obowiązujące
prawo polskie oraz Unii Europejskiej. Dlatego w dokumentacji konkursowej znalazła się na przykład
informacja, że samozatrudnianie kobiet w ramach
tworzonych miejsc pracy nie jest podstawą do uznania, że projekt przyczynia się do poprawy równości
szans kobiet i mężczyzn. Wnioskodawca powinien
wyjaśnić, jakie bariery w dostępie do stanowisk istnieją w miejscu realizacji projektu i jakie konkretnie
działania będą służyć ich zniesieniu.
Proszę o przykłady projektów, które dobrze
» spełniały
wymagania art. 16.
Przykładem może być beneficjent realizujący inwestycję w centrum usług wspólnych, w którym planowane
zatrudnienie ma wynieść 102 osoby. Przeprowadził
on analizę potencjalnych barier w zakresie równości szans i zaplanował działania zaradcze, mające
zredukować ryzyko wystąpienia praktyk dyskryminacyjnych lub barier w równym dostępie do pracy,
jakie mogą się pojawić przy tej liczbie zatrudnionych.
W ramach projektu zastosowane zostaną takie narzędzia jak: okresowe szkolenia pracowników, akcje
upowszechniania wiedzy związanej z niedyskryminacją oraz wprowadzenie zapisów przeciwdziałających
mobbingowi do polityki spółki.
Inny przykład to projekt uwzględniający potrzeby
osób korzystających z urlopów macierzyńskich czy
wychowawczych, które często obawiają się utraty
kontaktu z zawodem, co może powodować dezaktualizację wiedzy wymaganej do pracy, a następnie doprowadzić do zwolnienia. Wnioskodawca zobowiązał
się zapewnić takim osobom możliwość utrzymania
stałego kontaktu ze sobą poprzez konferencje, szkolenia i inne wydarzenia organizowane przez spółkę.
Dodatkowo planowane jest wydawanie i przesyłanie
drogą mailową wszystkim pracownikom newslettera.
Dostęp do dysków sieciowych spółki będzie możliwy
również w domu, co pozwoli zainteresowanym pracownikom na monitoring postępu prac nad projektami, w których brali udział przed urlopem.
»
jak wnioskodawcy powinni rozumieć zrówA noważony rozwój, o którym mówi art. 17 rozporządzenia 1083/2006?
Zrównoważony rozwój to przede wszystkim taki
rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następu-
je integracja działań dotyczących zarówno wzrostu
gospodarczego, jak i całego społeczeństwa, z zachowaniem równowagi przyrodniczej. Celem jest
zagwarantowanie możliwości zaspokajania potrzeb
poszczególnych społeczności, zarówno obecnych,
jak i przyszłych pokoleń. Wzrost gospodarczy nie
może oznaczać degradacji środowiska naturalnego,
a gospodarka zasobami naturalnymi musi umożliwiać ich regenerację. Zgodnie z art. 17, wsparcie
z funduszy strukturalnych nie może być udzielone
na projekty prowadzące do degradacji lub znacznego pogorszenia stanu środowiska.
ak wnioskodawcy, na przykład w działa» Jniu 4.4
i poddziałaniu 4.5.1 PO IG („Wsparcie
inwestycji w sektorze produkcyjnym”), poradzili sobie z wymogiem art. 17, mówiącym
o ochronie i poprawie jakości środowiska?
Większość wnioskodawców deklarowała neutralny
lub pozytywny wpływ na środowisko. Oczywiście
sposoby realizacji polityki zrównoważonego rozwoju
oraz ich zastosowanie w praktyce są indywidualne
dla poszczególnych projektów. W przypadku projektów inwestycyjnych beneficjenci wprowadzają nowoczesne technologie, skutkujące pozytywnym efektem
ekologicznym.
Jako przykład mogę wskazać wnioskodawcę realizującego projekt w ramach poddziałania 4.5.1
„Wsparcie inwestycji w sektorze produkcyjnym”
PO IG, który zadeklarował zastosowanie rozwiązań
technologicznych pozwalających na kompleksową
poprawę wskaźników ekowydajności w centrum
usług wspólnych. Działania przewidują zmniejszenie
zużycia energii dzięki wykorzystaniu oprogramowania do wirtualizacji serwerów, zastosowanie koncepcji
Green IT oraz wprowadzenie instalacji inteligentnego
budynku. Ograniczona zostanie także materiałochłonność (zużycie papieru, toneru do drukarek itp.)
świadczonych usług poprzez obieg dokumentów
w formie elektronicznej i korzystanie z recyklingu.
Rozmawiał Krzysztof Garski
»
Szczegółowa
analiza wpływu
projektu na polityki
horyzontalne
jest prowadzona
na etapie oceny
merytorycznej
Art. 16 Równość mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacja
Państwa członkowskie i Komisja zapewniają wsparcie zasady równości mężczyzn
i kobiet oraz uwzględniania problematyki płci na poszczególnych etapach wdrażania funduszy.
Państwa członkowskie i Komisja podejmują odpowiednie kroki w celu zapobiegania
wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię
lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną na poszczególnych etapach wdrażania funduszy, a w szczególności – w dostępie do nich.
W szczególności dostępność dla osób niepełnosprawnych jest jednym z kryteriów,
których należy przestrzegać podczas określania operacji współfinansowanych
z funduszy oraz które należy uwzględniać na poszczególnych etapach wdrażania.
Art. 17 Zrównoważony rozwój
Cele funduszy osiągane są w ramach zrównoważonego rozwoju oraz propagowania na poziomie Wspólnoty celu, jakim jest ochrona i poprawa jakości środowiska
naturalnego określonego w art. 6 Traktatu.
8
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
Respektowanie zasady równości szans, niedyskryminacji
i zrównoważonego rozwoju ma istotny wpływ na ocenę
merytoryczną projektów składanych w ramach poddziałania 1.3.1
„Projekty rozwojowe”, wdrażanego przez Ośrodek Przetwarzania
Informacji (OPI).
r
a
i
m
y
w
y
n
społecz
h
c
y
w
o
j
o
w
z
o
projektów r
Kryterium „projekt ma pozytywny wpływ na polityki
horyzontalne wymienione w art. 16 i 17 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006” jest odpowiednio punktowane. Projekt, który pozytywnie wpływa na realizację polityk równości szans kobiet i mężczyzn oraz
zrównoważonego rozwoju, może otrzymać w odniesieniu do każdej z nich maksymalnie po 2 punkty.
W przypadku wykazania w studium wykonalności
pozytywnego wpływu na obie polityki horyzontalne
można dodatkowo uzyskać 5 punktów.
Neutralny wpływ na politykę równości szans oznacza, że projekt współfinansowany ze środków funduszy strukturalnych nie może prowadzić do dyskryminacji ze względu na płeć, rasę, pochodzenie
etniczne, religię, światopogląd, niepełnosprawność,
wiek lub orientację seksualną. Projekt uznawany jest
za posiadający pozytywny wpływ na równość szans,
jeżeli jego realizacja przyczyni się np. do likwidacji
Projekt tomografu EPR
barier w dostępie do zatrudnienia, dostosowania
miejsc pracy uwzględniającego potrzeby osób niepełnosprawnych, udogodnień dla rodziców wychowujących dzieci.
– Projekty o pozytywnym wpływie na równość szans
to – z jednej strony – przedsięwzięcia, które w trakcie
realizacji przyczyniają się do wyrównywania szans,
z drugiej zaś – projekty badawcze, w wyniku których
wdrożenie powstałego rozwiązania czy wynalazku
będzie miało pozytywne oddziaływanie – wyjaśnia
Agata Zielińska, lider Zespołu Obsługi Wniosków
w Dziale Wdrażania PO IG w Ośrodku Przetwarzania
Informacji (OPI).
W przypadku projektów mających pozytywny wpływ
na realizację polityki zrównoważonego rozwoju możliwe jest przyznanie premii punktowej, gdy rezultaty przedsięwzięcia będą bezpośrednio powiązane
z problematyką ochrony środowiska.
Diagnoza w kilka sekund. Politechnika Poznańska (PP) przykłada dużą wagę do kwestii równouprawnienia ze względu na płeć. Na uczelni działają
mechanizmy zachęcające kobiety do podejmowania
studiów i badań. Przykładem jest całoroczna kampania promocyjna „Dziewczyny na politechniki”, która
promuje wśród uczennic szkół ponadgimnazjalnych
wybór studiów inżynierskich i technicznych. Jej
zwieńczeniem jest „Dzień Otwarty Tylko Dla Dziewczyn” (w tym roku 14 kwietnia), podczas którego
można zwiedzać uczelniane laboratoria i pracownie
oraz wziąć udział w doświadczeniach. Naukowcy
mają również nadzieję na zwiększony udział w pracy naukowej osób niepełnosprawnych studiujących
obecnie na uczelni. Może temu sprzyjać działające
Stowarzyszenie Studentów z Niepełnosprawnościami PP „Nieprzeciętni” oraz atrakcyjna i nowoczesna
aparatura badawcza.
Innym przykładem projektu realizowanego przez
PP (w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka,
poddziałanie 1.3.1), którego dodatkowym efektem
będzie pozytywny wpływ na realizację polityki równości szans, jest „Opracowanie założeń badawczych
oraz konstrukcyjnych prototypu nowego typu tomografu EPR do obrazowania komórek nowotworowych
i miażdżycowych”.
– Przedsięwzięcie prowadzone przez Laboratorium
Tomografii EPR Politechniki Poznańskiej to olbrzymi
9
dobra praktyka
Fot. ARCHIWUM POLITECHNIKI POZNAŃSKIEJ (2x)
innowacyjni 1(11)/2011
Zespół projektowy z Politechniki Poznańskiej.
Od lewej stoją: dr inż. Wojciech Chlewicki, dr inż. Stanisław Wosiński,
dr Tomasz Czechowski, dr inż. Marek Szostak, dr Mikołaj Baranowski,
Paweł Malinowski, mgr inż. Piotr Szczepanik, dr hab. Wiesław Prukała.
Od lewej siedzą: mgr inż. Piotr Kędzia, prof. dr hab. Jan Jurga,
prof. dr hab. Kazimierz Jurga, prof. dr hab. Eugeniusz Szcześniak
oraz inż. Małgorzata Pacholczak.
przełom w diagnostyce medycznej. Jego celem jest
skonstruowanie pierwszego na świecie szybkiego
tomografu, umożliwiającego wykorzystanie techniki RS (przejść nagłych) Elektronowego Rezonansu
Paramagnetycznego do obrazowania medycznego.
Innowacyjny projekt powstał dzięki współpracy wysokiej klasy specjalistów polskich uczelni i centrów
innowacji. Informacje o lokalizacji zmian nowotworowych można uzyskać w obecnie stosowanej tomografii PET/CT. Jednak koszty takich badań i utrzymania sprzętu są wielokrotnie wyższe niż w budowanym
przez nasz zespół tomografie EPR. Unikatowość
tego projektu polega także na możliwości określenia
stężenia tlenu w tkance nowotworowej, co w prowadzeniu terapii ma kolosalne znaczenie. Okazuje się
bowiem, że radioterapia zawodzi, gdy stężenie tlenu
jest poniżej pewnej wartości. A tomograf pozwoli
stwierdzić, czy w danej chwili radioterapia przyniesie
pozytywne, czy negatywne skutki. Możliwe będzie
również obserwowanie efektów prowadzonych terapii
dla każdego pacjenta z osobna – wyjaśnia profesor
dr hab. Jan Jurga, koordynator projektu.
Społeczny w trakcie oraz po. Jednym z założeń realizacji projektu jest transfer wiedzy pomiędzy
ekspertami w poszczególnych dziedzinach, biorącymi czynny udział w realizacji projektu, a studentami
i doktorantami, którzy w przyszłości mogą się stać
specjalistami w konstruowaniu i budowie tomografów EPR. Od strony realizatorów projekt łączy w swoich zamierzeniach różne pokolenia specjalistów.
– Zdajemy sobie sprawę ze społecznego charakteru
projektu, dlatego planujemy ogłaszać konkursy w internecie czy w prasie o zasięgu ogólnokrajowym dla
studentów/uczniów chcących przyłączyć się do konkretnych prac badawczych. W naszej ocenie, pozwo-
»
Jednym z założeń realizacji projektu
jest transfer wiedzy pomiędzy ekspertami
a studentami i doktorantami
li to na wyrównanie możliwości zaangażowania się
w prace nad projektem wszystkich zainteresowanych
osób – mówi prof. Jan Jurga.
Oprócz publikacji, patentów i wystąpień konferencyjnych, planowana jest także prezentacja prototypu
tomografu na krajowych i zagranicznych wystawach
sprzętu medycznego. W październiku 2010 r. podczas IV Międzynarodowej Warszawskiej Wystawy Innowacji (IWIS), zorganizowanej przez Stowarzyszenie
Polskich Wynalazców i Racjonalizatorów, Politechnika Poznańska była trzecią instytucją pod względem
liczby zgłoszonych innowacji. Spośród 12 zgłoszonych przez PP wynalazków, aż 11 zostało wysoko
ocenionych i nagrodzonych przez międzynarodowe
jury. Złoty medal otrzymał także wynalazek zespołu
pod kierownictwem prof. Jana Jurgi.
Tematyka badań zespołu prof. Jurgi wzbudza zainteresowanie nie tylko w środowisku lekarskim, ale
także wśród regionalnych firm wykonawczych oraz
światowych ośrodków, specjalizujących się w dziedzinie diagnostyki medycznej. Końcowym efektem
prac realizowanych w zakresie tego tematu jest
zbudowanie prototypu urządzenia do badań zmian
nowotworowych na zwierzętach doświadczalnych.
Dalsze badania będą dotyczyły rozbudowy tomografu EPR do wielkości umożliwiającej diagnostykę
człowieka. Budzący wielkie nadzieje poznański projekt jest realizowany od września 2009 r. do końca
grudnia 2013 r. Uzyskane dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego to kwota
ponad 7,3 mln zł.
Julia Hoffmann
10
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
Program POMOST to odpowiedź na współczesne wyzwania związane
z zachowaniem zasady równości płci. Do 2015 r. Fundacja na rzecz
Nauki Polskiej (FNP) przeznaczy ponad 27 mln zł – pozyskanych
w ramach działania 1.2 „Wzmocnienie potencjału kadrowego nauki”
PO IG – na dofinansowanie naukowców powracających do pracy
po przerwach związanych z opieką nad dzieckiem oraz udzielenie
wsparcia kobietom w ciąży realizującym projekty naukowe.
k
e
t
ą
z
c
o
p
y
z
pomost znac
P
»
W III edycji
programu POMOST
rezerwowano
5,5 mln zł
na dofinansowanie
najlepszych
propozycji badań
OMOST jest niezwykle potrzebny. Zaledwie co
piąta kobieta rozpoczynająca karierę naukową zdobywa tytuł profesorski. Z nauki odchodzą utalentowane badaczki – rezygnują ze względu na trudne
dla zdrowia warunki pracy naukowej, brak wsparcia
i problemy związane z powrotem do działalności badawczej po urodzeniu dziecka. Program umożliwia
kobietom w ciąży, prowadzącym projekty badawcze
w warunkach szkodliwych dla zdrowia, zatrudnienie
pracownika, który zastąpi je w zadaniach niezbędnych do zrealizowania projektu. Natomiast dla naukowców wychowujących małe dzieci przygotowano
grant powrotowy.
Zainteresowanie udziałem w programie rośnie.
W I edycji wnioski złożyło 79 kandydatek, w II było
ich już 109. Do konkursu nie zgłosił się jednak ani
jeden tata. – Biorąc pod uwagę, że to dopiero początek funkcjonowania programu, a pracujące naukowo
mamy ze stopniem doktora lub profesora to raczej
ewenement niż powszechne zjawisko, jesteśmy
bardzo zadowoleni z liczby otrzymanych wniosków
– mówi Danuta Pawlak z FNP. W III edycji programu
rezerwowano 5,5 mln zł na dofinansowanie najlepszych propozycji badań. Kandydaci zainteresowani
udziałem w projekcie mogą składać wnioski do 15
marca 2011 r.
Trafić na POMOST.
Doktor Julita Kulbacka
z Akademii Medycznej we Wrocławiu informacje
o programie znalazła na stronie internetowej FNP.
– Spore obłożenie projektami, ciąża, motywacja najbliższych mi osób, a przede wszystkim odpowiedź
na pytanie: jak pogodzić efektywną pracę naukową
i wychowywanie dzieci? Wysłałam wniosek – mówi
dzisiaj. Jej zdaniem część kobiet-naukowców wraca do pracy od razu po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Niemniej jednak sporo młodych mam
decyduje się na urlopy wychowawcze. Niektóre
pracują na część etatu, jeszcze inne zabierają pracę
do domu. A gdy wracają do pełnej aktywności zawodowej, żyją w ciągłym biegu między pracą, szkołą
i domem. Zdarzają się również przypadki, że pracownik naukowy nie wraca już do pracy po urodzeniu
dziecka.
– Projekt „Nanokapsułowanie farmaceutyków” dotyczy nowej generacji nanonośników leków, które
pozwoliłyby ominąć problem słabej rozpuszczalności leków, a tym samym ich mało wydajnego
rozprowadzania w ludzkim organizmie. Ze względu
na toksyczność wielu leków, również w stosunku
do komórek zdrowych, istnieją problemy z ich dystrybucją w ustroju. Nośniki nowego typu są znacznie lepsze w transportowaniu substancji aktywnych.
Pozwalają przechowywać terapeutyki przez dłuższy
czas, chroniąc je przed degradacją w organizmie,
umożliwiają większe ich nagromadzenie w miejscach chorobowo zmienionych, przy równoczesnej
redukcji skutków ubocznych. W naszych badaniach
biologicznych istotne jest określenie, czy otrzymane
nośniki będą mogły być podawane dożylnie – wyjaśnia dr Kulbacka.
W codziennej pracy ma kontakt z odczynnikami szkodliwymi dla zdrowia, substancjami i preparatami drażniącymi, uczulającymi, rakotwórczymi, mutagennymi,
wymagającymi zachowania szczególnej ostrożności,
dlatego ciąża wykluczyłaby ją z większości aktywności zawodowych. Dofinansowanie projektu wyniosło
łącznie 15,4 tys. zł i objęło 9 miesięcy prac badawczych. – W moim przypadku POMOST okazał się
rzeczywiście pomocny i mogłam zatrudnić asystenta
do konkretnej pracy w dużym grancie. Dzięki takim
programom kobiety w ciąży oraz te posiadające już
dzieci nie muszą przerywać pracy naukowej. Liczę,
że pojawią się też inne programy umożliwiające młodym rodzicom kontynuację badań naukowych i pogodzenie tego z rodzicielstwem. Może także programy konferencyjne lub związane z dofinansowaniem
stażu – dodaje dr Kulbacka.
Jodła i geny. Na udział w programie mgr Anna
Hebda zdecydowała się w momencie, kiedy ciąża
nie pozwoliła jej na pełne uczestnictwo w pracach
projektu badawczego „Określenie i zachowanie
bazy nasiennej dla potrzeb nadleśnictw beskidzkich
z uwzględnieniem gatunków domieszkowych”. – Takie programy umożliwiają kobietom kontynuację pracy naukowej podczas ciąży. Nie zmieniają ich statusu
finansowego, natomiast dają szansę na prowadzenie
badań, tworzenie nowych projektów i rozwój – podkreśla.
Dofinansowany przez FNP projekt to część dużego
tematu badawczego realizowanego przez Katedrę
11
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
Pieluszki i lasery. – Po urlopie macierzyńskim
młode mamy często pozostają w zawieszeniu.
Projekty, w których realizację były zaangażowane
przed urodzeniem dziecka, kończą się albo ich miejsce zajmuje ktoś inny. POMOST jest dla kobiet bardzo ważny. Dzięki niemu nie stajemy przed wyborem:
kontynuacja pracy naukowej czy założenie rodziny
i urodzenie dziecka? Ten program naprawdę wyrównuje szanse – mówi dr Dorota Pierścińska z Instytutu
Technologii Elektronowej w Warszawie.
Zaplanowany na trzy lata projekt „Optymalizacja termiczna kwantowych laserów kaskadowych poprzez
komplementarne wykorzystanie technik termometrycznych” poświęcony jest badaniu własności
cieplnych laserów wytwarzanych w zakładzie fotoniki. Znajdują one coraz więcej zastosowań w różnych
dziedzinach, gdyż wykorzystują promieniowanie z zakresu podczerwieni do zdalnej detekcji śladowych
stężeń gazów, wykrywania i obrazowania ukrytych
przedmiotów, nieinwazyjnej diagnostyki medycznej
czy monitorowana wnętrza żywych organizmów.
Istnieje tylko kilka firm na świecie oferujących tego
typu lasery. Wdrożeniem systemów detekcji opartych
na przyrządach wytwarzanych w ITE zainteresowane
są firmy działające m.in. na polskim rynku. Planowane są także prace nad aplikacją laserów kaskadowych w dziedzinie diagnostyki biomedycznej.
– Program POMOST zapewnia środki na rozszerzone badania, współpracę naukową i zorganizowanie
zespołu badawczego skupionego na konkretnym zagadnieniu. Daje duże wsparcie finansowe (316 tys. zł)
oraz umożliwia współpracę z partnerami w kraju i za
granicą – dodaje dr Pierścińska.
Julia Hoffmann
Mgr Anna Hebda,
Uniwersytet Rolniczy
w Krakowie
Dzięki takim projektom
jak POMOST możliwe jest
odnoszenie sukcesów
zarówno w pracy
naukowej, jak i w życiu
rodzinnym
Fot. Archiwum FNP (3x)
Nasiennictwa, Szkółkarstwa i Selekcji Drzew Leśnych Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego
w Krakowie na zlecenie Dyrekcji Generalnej Lasów
Państwowych. – Moje badania dotyczą określenia
wartości genetycznej leśnego materiału podstawowego karpackich populacji jodły. Przeprowadzone
analizy pozwolą na poznanie struktury genetycznej
na poziomie genomu w połączeniu ze znajomością
zróżnicowania cech adaptacyjnych tego ważnego
dla Karpat gatunku lasotwórczego – wyjaśnia mgr
Hebda. Badania te mogą wspomóc poprawę gospodarki leśnej na terenie Beskidów. A uzyskane wyniki
będą miały istotny wpływ na dalszy program przebudowy lasów na podstawach genetycznych, gwarantujących zachowanie ich trwałości w następnych
pokoleniach.
Dzięki kwocie 6 tys. zł otrzymanej w ramach programu POMOST – wsparcie objęło 5 miesięcy – czynności niebezpieczne lub szkodliwe dla przyszłej mamy
i dziecka mogła wykonywać osoba ją zastępująca.
– Dla kobiet powrót do pracy po urodzeniu dziecka z reguły jest ciężki. Zwłaszcza gdy w trakcie ich
nieobecności pojawiło się wiele nowych technologii
i rozwiązań. Do pracy jednak wracają, zafascynowane nauką i jej możliwościami – dodaje mgr Anna
Hebda.
Dr Dorota Pierścińska,
Instytut Technologii
Elektronowej w Warszawie
O programie POMOST
dowiedziałam się
od mojego promotora
i przełożonego, prof.
Macieja Bugajskiego,
który zaproponował
mi złożenie aplikacji
grantowej
Dr Julita Kulbacka,
Akademia Medyczna
we Wrocławiu
Takie projekty pozwalają
matce realizować
się na płaszczyźnie
rodzicielskiej bez
rezygnacji z rozwoju
zawodowego. Dla
naukowca to naprawdę
bardzo duża szansa
12
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
Aby spełnić postulat traktowania niepełnosprawnych jak
pełnoprawnych członków społeczeństwa, Unia Europejska kieruje
się polityką integracji, czyli umożliwienia dostępu do wszystkich
osiągnięć współczesności.
a
n
j
y
c
a
w
o
n
in
integracja
Pre-prototyp laboratoryjny
wózka inwalidzkiego
mogącego pokonywać
stopnie i przeszkody
Transport przyszłości. Głównym celem projektu „Eco-mobilność” jest ułatwienie przemieszczania się wszystkim osobom, bez względu na rodzaj
dysfunkcji narządów ruchu, by ułatwić im funkcjonowanie w społeczeństwie. – Problem mobilności dotyka nie tylko niepełnosprawnych, ale w bardzo dużym
stopniu także osób starszych. Dlatego projekt został
pomyślany w taki sposób, aby środki techniczne
służyły zarówno osobom sprawnym, jak i niepełnosprawnym – wyjaśnia prof. dr hab. inż. Włodzimierz
Choromański, kierownik multidyscyplinarnego
projektu.
Wykonawcą projektu, który uzyskał dofinansowanie w kwocie 23,4 mln zł ze środków
UE w ramach poddziałania 1.3.1 „Projekty
rozwojowe”, jest Politechnika Warszawska
wraz z pracownikami Politechniki Radomskiej, Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i Uniwersytetu Columbia z Nowego Jorku. Projektodawcy podjęli się
pięciu zadań badawczych. Pierwszym
obszarem działań ma być stworzenie
systemu Personal Rapid Transit (PRT)
– zeroemisyjnego transportu
napowietrznego o charakterze indywidualnym i masowym. Koncepcja ta opiera się
na samodzielnie obsługiwanych
pojazdach, które będą się
przemieszczać po specjalnie zaprojektowanej
sieci szynowej do wska-
.G
FOT
SKI
ZYŃ
OBR
RZ D
GO
RZE
WIZUALIZACJA ARCHIWUM URZĘDU MIASTA JELENIA GÓRA
W
yrównanie szans i wsparcie osób niepełnosprawnych to bardzo kompleksowe zagadnienie.
Poczynając od walki z dyskryminacją zawodową,
przez wdrażanie innowacyjnych systemów, których
zadaniem jest ułatwienie funkcjonowania, aż do tworzenia miejsc wypoczynku, gdzie mogą się spotykać
sprawni i niepełnosprawni obywatele. W ostatnich
latach powstaje coraz więcej innowacyjnych produktów, usług i miejsc, w założeniu przygotowanych dla
wszystkich. Projekty, które uzyskały dofinansowanie
z Programu Innowacyjna Gospodarka, pokazują,
jak – wdrażając innowacyjne systemy – możemy się
przyczyniać do zmniejszenia różnic społecznych. Być
może dzięki nim w przyszłości nie będziemy musieli
mówić o konieczności wyrównywania szans.
zanych przez użytkownika celów. Druga propozycja to konstrukcja elektrycznego eco-samochodu,
dostosowanego do potrzeb osób poruszających
się za pomocą nowej generacji wózków inwalidzkich. Ogromnym udogodnieniem umożliwiającym
osobom z upośledzeniem ruchowym pionizację,
poruszanie się i jednocześnie rehabilitację ruchową
miałby być mechatroniczny system wspomagania
ruchu „Veni-Prometeusz”. Celem czwartego zadania
jest budowa wózka inwalidzkiego nowej generacji,
mogącego pokonywać stopnie i przeszkody. Ostatnia innowacja to projekt polskiej endoprotezy, dzięki
której osoby chore będą mogły odzyskać utracone
bądź ograniczone zdolności motoryczne. System zewnętrznych stabilizatorów ortopedycznych z opcją leczenia funkcjonalnego ma umożliwić poruszanie się
i w miarę normalne funkcjonowanie osobie czasowo
niepełnosprawnej ruchowo z powodu wypadku lub
innych schorzeń.
Pojęcie eco-mobilności wiąże się z dwoma wyznacznikami: aspektem ekologicznym i kwestią mobilności
społeczeństwa. – Z jednej strony w myśleniu o transporcie ważna jest ekologia. Z drugiej zaś musimy patrzeć globalnie i widzieć, że służy on bardzo różnym
ludziom. Podejście zakładające, że transport osób
niepełnosprawnych to margines, nie jest właściwe.
13
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
Wizualizacja Term Cieplickich w Jeleniej Górze
Unikatowa woda.
FOT. JERZY KOWARA
My proponujemy wizję transportu nowoczesnego,
ekologicznego i uznającego bardzo silnie potrzeby
osób wykluczonych – przekonuje prof. Choromański. Nowe trendy pokazują, że transport przyszłości
nie może bagatelizować komfortu i potrzeb całego
społeczeństwa.
Koncepcja transportu
napowietrznego
o charakterze
indywidualnym
i masowym (PRT)
Budowę innowacyjnego
obiektu miasto Jelenia Góra planowało już kilkanaście lat temu. – Szereg działań, dzięki którym dziś
mówimy o finalnym etapie realizacji projektu, rozpoczęło się od pozyskania funduszy na pogłębienie
otworu termalnego. Udokumentowano wówczas
większe zasoby wód termalnych i decyzją Ministerstwa Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych
i Leśnictwa część z nich została przeznaczona dla
miejskiego centrum sportowo-rekreacyjnego – wyjaśnia Teresa Sierpińska, koordynatorka projektu.
Wnioskodawcy projektu „Termy Cieplickie – Dolnośląskie Centrum Rekreacji Wodnej” w Jeleniej Górze
otrzymali dofinansowanie o wartości ponad 14 mln zł
ze środków UE w ramach działania 6.4 „Inwestycje
w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym”. Wprawdzie w kraju i za granicą funkcjonują
podobne centra, ale woda, która zostanie wykorzystana w tym obiekcie, jest jedyna w swoim rodzaju.
Na terenie Kotliny Jeleniogórskiej występują najgorętsze w Polsce źródła termalne o temperaturze
sięgającej 87°C. Słabo zmineralizowane, fluorkowokrzemowe posiadają wiele leczniczych właściwości.
W dolnośląskim centrum znajdą się baseny rekreacyjne i termalne, zjeżdżalnie, zespół odnowy biologicznej obejmujący: sauny na podczerwień, sauny
14
dobra praktyka
FOT. ARCHIWUM INTERSPORT POLSKA SA
innowacyjni 1(11)/2011
Centrum Logistyki Intersport
fińskie, bicze wodne, grotę śnieżną, tepidarium, pomieszczenia do masaży i lodową fontannę. – Miastu
zależało, aby naturalne zasoby udostępnić szerszej
grupie ludzi, niekoniecznie tylko do celów leczniczych, ale również rekreacyjnych – dodaje Teresa
Sierpińska. Dlatego obiekt został zaprojektowany
z myślą o potrzebach osób z problemami ruchowymi. W ramach projektu wydzielone zostaną odpowiednie miejsca parkingowe, węzły sanitarno-higieniczne i zespół szatniowo-natryskowy. Do dyspozycji
będzie również automatyczna bramka wejściowa
uruchamiana przez obsługę kasy, a przy basenie pływackim zaprojektowano specjalistyczny podnośnik.
Ukończenie budowy zaplanowano na koniec 2011 r.
Kompleks będzie graniczyć z zabytkowym Parkiem
Zdrojowym, a jego budowa dodatkowo przyczyni
się do rewitalizacji terenów zdegradowanych przez
przemysł. Projektodawcy liczą na to, że nowy produkt turystyczny przyciągnie turystów nie tylko z najbliższych regionów, ale z kraju i zagranicy, przede
wszystkim tych, którzy do tej pory mieli ograniczone
możliwości rekreacji w tym zakresie, z uwagi na problemy ruchowe.
»
Logistyka prorodzinna. Intersport Polska SA,
spółka zajmująca się na co dzień sprzedażą profesjonalnych artykułów sportowych, wypracowała
strategię zrównoważonego rozwoju, wpisującą się
w założenia polityki równych szans. Strategia określa wzajemne stosunki pomiędzy przedsiębiorstwem,
potrzebami klientów, pracowników i otaczającego ich
środowiska naturalnego. Oprócz realizacji stricte biznesowych przedsięwzięć Intersport prowadzi aktywny
dialog społeczny na poziomie lokalnym. Misją firmy
jest popularyzacja rodzinnej aktywności fizycznej,
dlatego zatrudnia ludzi z pasją, specjalistów w różnych dziedzinach sportu.
W ramach projektu „Wdrożenie innowacyjnej technologii EPC/RFID w Logistycznym Centrum Nowej
Generacji”, dzięki dofinansowaniu unijnemu sięgającemu niemal 8 mln zł, zostało wybudowane nowoczesne centrum, w którym w innowacyjny sposób zarządza się magazynowanym asortymentem.
Dzięki realizowanym innowacyjnym projektom
być może w przyszłości nie będziemy musieli
mówić o konieczności wyrównywania szans
15
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
»
Innowacyjne rozwiązania mogą wynikać
ze zmiany sposobu patrzenia na otaczającą nas
rzeczywistość
Projekt uzyskał dofinansowanie w ramach działania 4.4 „Nowe inwestycje o wysokim potencjale
innowacyjnym” i – co ważne – jest zgodny z wdrażaną strategią.
Firma zdecydowała się wyjść poza oczekiwane minimum i podjęła się realizacji szeregu zobowiązań
etycznych, społecznych i proekologicznych. Inwestycja ma pozytywny wpływ na środowisko naturalne,
m.in. poprzez wykorzystanie odnawialnych źródeł
energii, zmniejszenie emisji spalin, zużycia opakowań kartonowych i folii oraz zoptymalizowanie zużycia energii. Innowacyjne rozwiązania umożliwiają
pracę na stanowiskach wcześniej zarezerwowanych
tylko dla mężczyzn. – Budynek zaplanowany został
bez barier dla osób z upośledzeniem ruchowym.
A projekt zautomatyzowanego magazynu przyczynia się do eliminacji dysproporcji płci na rynku pracy. Pozwala bowiem na podjęcie pracy bez względu na płeć czy niepełnosprawność i przyznawanie
równego wynagrodzenia za taką samą pracę. Spory
udział procentowy w zatrudnieniu przy pracach magazynowych mają teraz kobiety – tłumaczy Piotr
Mierzwa, dyrektor ds. rozwoju spółki.
Strategia wpływa też pozytywnie na politykę prorodzinną. Na większości stanowisk funkcjonuje elastyczny czas pracy, co stanowi ułatwienie szczególnie dla kobiet wracających do pracy po urlopach
macierzyńskich, karmiących piersią.
Projekt szafki dla osób
z ograniczeniem
ruchowym
W myśleniu innowacyjnym równie istotne, jak systemy wspomagające
ruch lub plany nowych sposobów przemieszczania
się, są przedmioty otaczające nas na co dzień. Dla
osób z problemami ruchowymi szczególnie uciążliwe
mogą być przeszkody we własnym domu. Wystarczy wyobrazić sobie osobę na wózku, która próbuje
wyciągnąć coś z szafy. Poziom takich komplikacji
można jednak znacznie zredukować.
Innowacyjne rozwiązania mogą wynikać ze zmiany
sposobu patrzenia na otaczającą nas rzeczywistość.
Nowe podejście do projektowania zaproponowała
firma Car Technology Production Sp. z o.o. Projekt
„Opracowanie wzoru użytkowego szafy dla osób
z ograniczeniem ruchowym” otrzymał dofinansowanie w wysokości 1,25 mln zł ze środków UE, w ramach działania 4.2 „Stymulowanie działalności B+R
przedsiębiorstw oraz wsparcie w zakresie wzornictwa
przemysłowego”.
– Szafka zwana w procesie tworzenia „mobile” jest
efektem odwrócenia powszechnego myślenia, że to
człowiek musi się nagiąć do stojącego mebla, by móc
z niego skorzystać. A przecież to meble są tworzone
po to, by służyć naszemu komfortowi, a nie zmuszać
FOT. MICHAŁ KRACIK
Odwrócone myślenie.
nas do nadmiernej gimnastyki. Szczególnie, jeśli takiej gimnastyki nie możemy wykonywać – mówi Piotr
Zoń, prezes firmy Car Technology Production.
Konstrukcja ma być oparta na systemie ruchomych
modułów. To, co powoduje ruch, jest niewidoczne,
widać tylko efekt pracy mechanizmu powiązanego
z elektroniką. Układ poszczególnych elementów pozwala na przybliżenie dowolnego modułu, eliminując
jednocześnie potrzebę sięgania do wyżej lub niżej
położonych przestrzeni. – Mebel zachowuje się tak,
jak od niego oczekujemy. Jedynym zadaniem osoby
korzystającej z szafki jest naciśnięcie odpowiedniego guzika. To rozwiązanie unikalne w skali światowej
– wyjaśnia Piotr Zoń.
Szafka to nie tylko pionierskie rozwiązania techniczne, ale również najnowsze trendy światowego designu. O jej wygląd zadbał czołowy polski projektant
Michał Kracik. Twórcy zapewniają, że to dopiero początek rewolucji w przemyśle meblowym. Poszli już
bowiem krok dalej i pracują nad całą rodziną mebli
„mobile”.
Agnieszka Pietkiewicz
16
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
Czy Program Innowacyjna Gospodarka może mieć coś
wspólnego z zaspokajaniem potrzeb społecznych?
Jak najbardziej. Przykładem jest portal Qlturka.pl, opiniotwórcze
medium dla dzieci i młodzieży, działające dzięki wsparciu
z działania 8.1 „Wspieranie działalności gospodarczej
w dziedzinie gospodarki elektronicznej” PO IG.
FOT. FRANEK MAZUR
Pieniądze z PO IG w wysokości 265 tys. zł (z czego 225 tys. pochodzi z budżetu UE) zapewniły m.in.
pokrycie kosztów opracowania graficznego i budowy mechanizmu portalu. Dofinansowaniu Qlturka
zawdzięcza też rozmach i możliwość promowania
się na szeroką skalę.
cybermisja
Przez wiele lat zajmowałam się recenzowaniem
i tłumaczeniem książek dla dzieci. W pewnym momencie doszłam do wniosku, że najwyższy czas
zająć się bardziej kompleksowo kulturą dla najmłodszych – mówi Ewa Świerżewska, twórczyni Qlturki.
Pomysł powstał już kilka lat wcześniej, ale nie było
szans na sfinansowanie pełnej koncepcji. Dopiero
Program Innowacyjna Gospodarka umożliwił realizację projektu „Portal edukacyjno-społecznościowy
Qlturka.pl, pierwszy etap budowy agencji promocyjno-wydawniczej działającej w obszarze kultury dla
dzieci”. Prace nad serwisem rozpoczęły się 1 października 2008 r., w pierwszym dniu realizacji projektu. – Musiałam działać zgodnie z planem zakreślonym we wniosku. Od tego momentu rozpoczął się
dla mnie niezwykle intensywny okres życia, wypełniony ciężką, całodzienną pracą – mówi Świerżewska.
Ale dzięki uporowi i determinacji już 6 grudnia 2008 r.,
po niespełna dwóch miesiącach, strona ruszyła.
»
Prawdziwym wsparciem jest grupa
wolontariuszy, a wśród nich blogerki,
mamy na urlopach macierzyńskich
i wychowawczych oraz jeden tatuś
120 tys. czytelników. W ciągu dwóch lat działalności portal zgromadził w swych zasobach ponad 7,5 tys. artykułów, recenzji książek, płyt, opisów
sztuk teatralnych, filmów oraz wystaw plastycznych.
Można się tu zapoznać z utworami wybitnych poetów
i pisarzy lub najwybitniejszymi dziełami malarstwa.
Najmłodszym dedykowany jest „Kulturalny Plac
Zabaw” – wirtualny skarbiec dziecięcej rozrywki,
gwarantujący, że dziecko, które tu trafi, na pewno
wykorzysta czas w najlepszy możliwy sposób. Rozrywkę zapewniają gry, kolorowanki, wirtualne puzzle
i układanki.
Rygory, które pomysłodawczyni portalu sama sobie narzuciła podczas pisania wniosku o dofinansowanie, zmobilizowały ją do walki o jak najlepsze
wyniki oglądalności. – Celem było 80 tys. tzw. unikalnych użytkowników. Udało się nam ten cel zrealizować w zamierzonym czasie z nawiązką – mówi.
Już w czerwcu 2010 r. Qlturka mogła się pochwalić 430 tys. odsłon w miesiącu, 120 tys. użytkowników
oraz newsletterem, który co tydzień dociera już
do ok. 12 tys. prenumeratorów.
Od kuchni.
Aż trudno uwierzyć, że cała redakcja portalu to właścicielka i redaktorka na etacie.
– Duchowym wsparciem na każdym etapie jest mąż:
pomagał przygotować wniosek, wspiera koncepcyjnie. Współpracujemy z autorami zewnętrznymi, którzy
od czasu do czasu tworzą dla nas teksty na zamówienie. Zamawiamy też specjalnie pisane opowiadania i powieści w odcinkach u profesjonalnych pisarek
i ilustratorek. Dopiero ostatnio dołączyła kolejna stała
współpracownica – mówi redaktor naczelna Qlturki.
Prawdziwym wsparciem jest grupa wolontariuszy. Są
wśród nich blogerki, mamy na urlopach macierzyńskich i wychowawczych oraz jeden tatuś. Zależy im
na pisaniu, na aktywności, dlatego też za swą pracę nie oczekują honorariów – cieszą się z książek
i biletów na aktualne wydarzenia, nad którymi portal
obejmuje patronaty medialne. Dla części z nich wystarczającą zapłatą jest możliwość zaistnienia, gdyż
pisanie jest pasją i wewnętrzną potrzebą.
Portal jest tylko pierwszym etapem budowy agencji
promocyjno-wydawniczej działającej w obszarze kultury dla dzieci – traktowanej dotychczas po macoszemu przez media. Qlturka pokazała duże zapotrzebowanie na wysokiej jakości informację z tej dziedziny,
stanowiącej przeciwwagę dla świata spod znaku Barbie. W planach jest uruchomienie możliwości zakupu wybranych produktów, a także akcje społeczne,
mające promować udział w kulturze dzieci z różnych
środowisk (przeciwdziałając wykluczeniu społecznemu). – W naszej działalności, prócz biznesu, który
oczywiście jest bardzo ważny, dużą rolę odgrywa
realizacja misji – podkreśla Ewa Świerżewska.
Jerzy Gontarz
Joanna Pieńczykowska
17
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
ś
e
t
s
e
j
i
k
a
j
,
ź
d
spraw
ak zrodził się pomysł na „Stworzenie interne» Jtowego
portalu e-doradztwa zawodowego”?
Rafał Żmuda, właściciel firmy HR System w Rzeszowie: Od lat prowadzę szkolenia, w których często poradnictwo zawodowe wykorzystywane jest jako
jedna z form wsparcia uczestników. Zaobserwowałem, że spotkanie z doradcą zawodowym stanowi
problem, ponieważ wymaga poświęcenia kilku czy
kilkunastu godzin na wypełnianie kwestionariuszy
i omówienie ich wyników. Pomyślałem, że można
poprawić efektywność tej formy pomocy. Tak zrodził
się pomysł na opracowanie e-usługi – portalu świadczącego doradztwo zawodowe.
»
Do kogo jest skierowany?
Z portalu mogą korzystać urzędy pracy, szkoły i instytucje szkoleniowe, realizujące projekty finansowane
ze środków UE, ale również osoby prywatne – bezrobotni, młodzież planująca karierę czy pracujący,
którzy rozważają zmianę zawodu. Użytkownik wchodzi na portal, wykupuje usługę, korzysta z testu
i otrzymuje informację zwrotną. Wynik jest obiektywną charakterystyką badanej cechy, np. motywacji.
Chodzi o to, by uświadomić odbiorcy jakie ma braki
i nad czym powinien popracować. Co ważne, motywujemy do pracy nad sobą i pokazujemy możliwości
dalszego rozwoju. Od użytkownika zależy, jak wykorzysta wynik testu – czy sam będzie się doskonalić,
czy skorzysta z pomocy doradcy zawodowego.
Powiedział pan, że trzeba wykupić usługę. To
» nie
jest bezpłatny portal?
Użytkownik indywidualny może każdy test wypełnić
za darmo. Dopiero jego wyniki są płatne. Musimy
zapewnić trwałość projektu i jego rozwój, dlatego
opieramy się na systemie abonamentowym, opłatach
za korzystanie z udostępnionych narzędzi – testów
zawodowych. W przypadku instytucji usługa polega
na wykupieniu konta i wyborze testów, które będą
wykorzystywane w danym projekcie. Dodatkowo
trzeba określić liczbę klientów, aby każdy otrzymał
swój login i kod dostępu do portalu. Dany uczestnik
nie płaci już za usługę, ponieważ wykupiła ją instytucja. Ta z kolei ma zapewniony podgląd, czy osoba
wykonała testy, kiedy i z jakim rezultatem. Dane te,
zabezpieczone hasłem i loginem, są w pełni chronione przed osobami postronnymi.
ZT
ZYS
. KR
FOT
Oferujemy testy najczęściej używane przez doradców zawodowych, ale przygotowane specjalnie
na potrzeby naszego portalu. Mamy
siedem kwestionariuszy, m.in. test
obszarów i kompetencji zawodowych,
OCH
OF K
Jakie testy w ramach e-doradztwa Państwo
» oferują?
KluczDoKariery.pl to profesjonalny portal e-doradztwa
zawodowego, który uzyskał dofinansowanie z działania 8.1
„Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki
elektronicznej” PO IG. Wypełnienie udostępnionych na stronie
kwestionariuszy pomaga określić predyspozycje zawodowe oraz
atuty i słabe strony osoby planującej swoją karierę.
kwestionariusz technik poszukiwania pracy, umiejętności interpersonalnych, radzenia sobie ze stresem
i przedsiębiorczości. Choć portal ruszył niedawno,
umieściliśmy już na nim lubiany przez internautów
test IQ oraz kwestionariusz ról zespołowych, określający, kim jesteśmy w grupie. Dołożyliśmy też bazę CV
i listów motywacyjnych, a w planach mamy dodanie
kolejnej e-usługi związanej z planowaniem kariery.
Portal powstał dzięki dotacji z PO IG. Co
» w nim
jest innowacyjne?
Innowacyjna jest sama metoda realizacji tej formy
wsparcia. Testy są wprawdzie dostępne w sieci, ale
nie ma rozbudowanego zestawu kwestionariuszy,
który byłby stricte ukierunkowany na poradnictwo
zawodowe. Nie ma też serwisu udostępniającego
e-usługę dla instytucji i zapewniającego możliwość
edycji danych oraz ich archiwizacji. Drugi atut to powiązanie testu preferencji zawodowych z kierunkami
edukacji i bazą uczelni. Pierwsi w Polsce oferujemy
usługę, dzięki której osoba planująca studia może
wypełnić kwestionariusz, uzyskać preferencje zawodowe i sprawdzić, w jakich zawodach może się
odnaleźć. Kliknięcie otwiera bazę uczelni z całego
kraju, które prowadzą poszukiwany kierunek. Osoby bezrobotne, a nawet te w wieku 50+ również
mogą dzięki naszym testom sprawdzić, jakie mają
predyspozycje. Czasem warto, pomimo lat
pracy w danym zawodzie, zainwestować
w szkolenie, zdobyć nowe umiejętności czy
przekwalifikować się, aby odnieść sukces
na rynku pracy.
Rozmawiała Barbara Kozłowska
18
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
Tworzony przez Edu&More Sp. z o.o. serwis internetowy
do nauki języka polskiego dla obcokrajowców to przedsięwzięcie
pod paroma względami wyjątkowe. W przyszłości może
się stać platformą służącą wyrównywaniu szans
na rynku pracy dla osób, które chciałyby pracować
lub studiować w Polsce, lecz nie znają języka.
e
n
i
l
n
o
i
k
s
l
o
p
w
ó
c
m
e
i
z
o
z
d
u
dla c
Założycielki firmy znają się od dawna. I choć ich
Wakacyjny pomysł. Koncepcja stworzenia
serwisu e-learningowego powstała w wakacje 2009 r.
Szansą było pojawienie się możliwości uzyskania dofinansowania na tego typu przedsięwzięcia
z działania 8.1 „Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej” PO IG.
– Snułyśmy wizję nowoczesnego i przyjaznego użytkownikom portalu do nauki polskiego jako języka
obcego. Zaczęłyśmy rozpisywać pomysły, szukać
innowacyjnych rozwiązań – wyjaśnia Dorota Gruza.
Aby wakacyjne fantazje przeobraziły się w projekt,
potrzeba było kilku miesięcy wysiłku koncepcyjnego
oraz załatwiania formalności. W efekcie uzyskano
dofinansowanie w wysokości 600 tys. zł (z czego
ponad 509 tys. pochodzi z UE) na „Stworzenie innowacyjnego internetowego serwisu e-learningowego
oferującego kursy języka polskiego dla cudzoziemców”. Realizację projektu rozpoczęto w czerwcu zeszłego roku.
Portal ma wyróżniać na rynku innowacyjność
pod względem funkcjonalności oraz zawartości. Ma
być też łatwy w obsłudze, atrakcyjny graficznie i różnorodny. Jego autorki szczególną uwagę przykładają
do zachęcającej formy. Stąd dużo większe niż przeciętnie zróżnicowanie ćwiczeń, profesjonalny lektor,
tłumaczenie treści. – E-learning ma to do siebie,
że nie ma kontaktu z nauczycielem. Chcemy więc
stworzyć instrumenty, które naukę będą ułatwiały,
zachęcały do niej – tłumaczy Agnieszka Pabiańczyk.
Istotną rolę odgrywać ma stworzenie możliwości kontaktów oraz wymiany doświadczeń pomiędzy osobami korzystającymi z serwisu. Na zawartość platformy,
poza samymi lekcjami, będą się składać artykuły
o Polsce. Jego twórczyniom zależy na nawiązaniu
współpracy z innymi projektami internetowymi – poczynając od projektów skierowanych do turystów,
poprzez serwisy informacyjne, aż po portale tematyczne. Korzyść byłaby dla obu stron – dla serwisu
wzbogacenie, uczynienie go ciekawszym, a dla innych firm szansa na dotarcie z informacją do cennej
grupy odbiorców.
Chętnych nie zabraknie. Popyt na tego typu
Dorota Gruza (z lewej)
i Agnieszka Pabiańczyk
usługi powinien się znaleźć. Według danych Urzędu do spraw Cudzoziemców na 31 grudnia 2010 r.,
liczba obcokrajowców przebywających w Polsce
legalnie wynosi ponad 97 tys. Wśród nich są osoby
studiujące (kilkanaście tysięcy) oraz pracownicy międzynarodowych koncernów i osoby im towarzyszące.
Kolejną grupą odbiorców mogą być osoby polskiego pochodzenia, mieszkające za granicą lub mające
z różnych powodów sentyment do Polski. Spora część
FOT. FRANEK MAZUR
drogi na kilkanaście lat się rozeszły, to połączyła je
ponownie wspólna praca. Okazało się, że mimo zupełnie innych ścieżek kariery zawodowej, obie zajmowały się podobną tematyką. Dorota Gruza (prezes firmy) pracowała na etacie w firmie szkoleniowej
jako koordynator i kierownik szeregu projektów, zaś
Agnieszka Pabiańczyk (wiceprezes) była dziennikarką, pisała książki do nauki języka polskiego dla obcokrajowców i sama prowadziła tego typu lekcje.
»
Istotną rolę
ma odgrywać
stworzenie
możliwości
kontaktów
oraz wymiany
doświadczeń
pomiędzy osobami
korzystającymi
z serwisu
będzie pochodzić z krajów od Polski bogatszych. Pojawia się więc pytanie, na ile tego typu oferta może
trafiać do grup biedniejszych. – Oczywiście myślimy
o uchodźcach oraz osobach mieszkających za naszą
wschodnią granicą, które mają polskie korzenie lub
chcą się uczyć języka polskiego z innych powodów.
Do nich również będziemy starały się dotrzeć – mówi
Dorota Gruza. Ponieważ często są to osoby gorzej
sytuowane, a projekt z założenia jest komercyjny, być
może wyjściem będzie poszukanie na ten cel dodatkowego finansowania.
To jednak zamierzenia, o których można pomyśleć
dopiero wtedy, gdy portal będzie działał. W najbliższych planach jest uruchomienie dwóch kursów dla
początkujących oraz tzw. lekcji bonusowych. Potem
będą stopniowo dochodziły kolejne. Do października
projekt zostanie zakończony – serwis ma osiągnąć
pełną funkcjonalność i oferować wszystkie planowane poziomy.
Krzysztof Orłowski
19
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
Wykluczeniu cyfrowemu na swoim terenie posta-
nowiły przeciwdziałać władze samorządowe położonej na Dolnym Śląsku gminy Przemków. – Uznaliśmy,
że dostęp do internetu jest obecnie czymś tak naturalnym, że jego brak ogranicza codzienne funkcjonowanie oraz możliwości rozwoju. Dlatego od 2009 r.
realizujemy projekt „Przeciwdziałanie wykluczeniu
cyfrowemu – eInclusion w gminie Przemków”, współfinansowany z PO IG w ramach działania 8.3 „Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu – eInclusion”
– mówi Magdalena Owczarek, koordynator projektu.
tak zaplanować szkolenia, żeby nie kolidowały one
z pracą ani zajęciami szkolnymi uczestników. Brały
w nich bowiem udział także dzieci powyżej 10 lat.
Zadbaliśmy też o odpowiednie warunki dla osób
niepełnosprawnych. Uczestnicy kursu otrzymali materiały pomocnicze w postaci zestawu podręczników,
zeszytów, długopisów oraz pamięci USB – opowiada
Magdalena Owczarek. Gmina zatrudniła specjalistę
do spraw szkoleń i serwisu sprzętu komputerowego.
Powstała również strona internetowa spełniająca kryteria platformy e-learningowej, aby beneficjenci mogli
e
w
o
r
f
y
c
e
i
wykluczen
e
n
o
z
c
u
l
k
y
w
Pozyskiwanie unijnych dotacji kojarzy się najczęściej
z przedsięwzięciami, których efekty są namacalne i łatwe
do obserwacji. Okazuje się jednak, że z pomocą unijnych
środków warto też urzeczywistniać projekty związane
z wyrównywaniem szans społecznych w dostępie
do innowacji technicznych.
Bez barier. Głównym celem projektu jest zniesienie barier wynikających z braku umiejętności
technicznych oraz zniwelowanie różnic w dostępie
do urządzeń informatycznych. W gminie przeprowadzone zostały przetargi na świadczenie usług
dostępu do internetu oraz dostawę 100 komputerów, które zainstalowano w domach beneficjentów.
– Weryfikację beneficjentów przeprowadziliśmy,
współpracując m.in. z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Przemkowie. Osoby zainteresowane udziałem
w przedsięwzięciu musiały wypełnić ankietę oraz
spełniać określone warunki, np. dochód na osobę
w rodzinie nie mógł przekraczać 504 zł. Do udziału
w projekcie zaproszono 100 gospodarstw domowych
z całej gminy, w tym 64 rodziny o trudnej sytuacji
materialnej, 25 rodzin, w których są osoby niepełnosprawne, oraz 11 otrzymujących zasiłki rodzinne
– wyjaśnia Owczarek. Wszyscy otrzymali komputery
stacjonarne wraz z gwarancją bezpłatnego dostępu do internetu przez 8 lat, czyli do 2018 r. – Przez
pierwsze trzy lata realizacji projektu jest on dofinansowywany ze środków unijnych, a przez kolejne pięć
lat do kontynuowania projektu została zobowiązana
gmina Przemków – dodaje koordynator.
Wyposażeni w wiedzę. Zapewnienie odpowiedniego sprzętu oraz cyfrowych łączy to jednak
zaledwie połowa przedsięwzięcia. Aby uczestnicy
projektu mogli w pełni wykorzystywać możliwości
poruszania się w wirtualnej przestrzeni, zorganizowano dla nich kompleksowy system szkoleń. W obowiązkowych zajęciach wzięło udział 200 osób, które
uczyły się zarówno obsługi komputera, jak i korzystania z internetu. Kurs (25 godzin zajęć) obejmował
m.in. zagadnienia dotyczące zakładania konta pocztowego, używania wyszukiwarek, zasad bankowości
internetowej, szukania pracy przez internet oraz korzystania z internetowych kursów. – Staraliśmy się
się komunikować z urzędem, korzystać z materiałów
dydaktycznych, a w razie potrzeby uzyskać pomoc
techniczną.
8.3 – strzał w dziesiątkę.
Spore zainteresowanie mieszkańców gminy udziałem w projekcie
potwierdziło przekonanie władz samorządowych
Przemkowa, że przystąpienie do realizacji przedsięwzięcia z działania 8.3 było wyjątkowo udanym pomysłem. Całkowita wartość projektu wynosi 953 tys. zł.
Kwota dofinansowania to 768 tys. zł, z czego 652 tys. zł
pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. – Realizacja projektu nie przekłada się
wyłącznie na korzyści materialne. Te, których nie da
się zapisać w cyfrach, są ogromne. Z komputerów
oraz internetu zadowolone są oczywiście dzieci,
które mogą bardziej efektywnie przygotowywać się
do zajęć szkolnych. Ze sprzętu korzystają także osoby dorosłe oraz niepełnosprawni. Jednym z beneficjentów jest pan na wózku inwalidzkim, który może
obecnie pracować w domu – podsumowuje Magdalena Owczarek.
Gmina Przemków przygotowuje się do realizacji drugiego, identycznego projektu, który ma objąć pomocą cyfrową kolejnych 30 gospodarstw domowych
oraz 11 placówek podlegających gminie – szkół
i wiejskich świetlic.
Iwona Połoz
»
Aby uczestnicy projektu mogli w pełni
wykorzystywać możliwości poruszania się
w wirtualnej przestrzeni, zorganizowano
dla nich kompleksowy system szkoleń
20
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
o
g
e
d
ż
a
k
a
l
d
internet
Społeczność gminy Baranów Sandomierski już nie wyobraża
sobie życia bez internetu. Determinacja władz samorządowych
i ludzi, którzy nie boją się wyzwań, sprawiła, że z Gminnej Sieci
Komputerowej (GSK) może korzystać bezpłatnie przeszło 90%
mieszkańców.
laczego władze gminy zdecydowały się za» Dinwestować
w informatyzację? Mieszkańcy
W ramach projektu
przeszkolono
200 osób,
bowiem taka
wiedza zwiększa
szanse na rynku
pracy i zapobiega
wykluczeniu
cyfrowemu
iele osób nie dąży do tego, by mieć dostęp
» Wdo sieci,
ponieważ nie potrafi korzystać z nowoczesnych technologii. Czy podniesienie
poziomu wiedzy i umiejętności mieszkańców
to także jeden z głównych celów projektu?
Najpierw została zbudowana GSK. Zamontowano 35 nadajników do świadczenia usług dostępu
do internetu oraz 200 urządzeń do odbioru sygnału.
Problemem okazało się mocne zadrzewienie naszej
gminy. Trudno było tak zamontować nadajnik, aby
sygnał docierał do wszystkich chętnych. Musieliśmy
skorzystać z wież i remiz strażackich oraz kominów
domów prywatnych. Wydzierżawiliśmy maszt od Polkomtelu, a kolejne dwa kupiliśmy od Telekomunikacji
Polskiej, by tam zawiesić anteny. Edukacja to kolejny,
nie mniej ważny etap. Taka wiedza zwiększa szanse
na rynku pracy i zapobiega wykluczeniu cyfrowemu,
dlatego w ramach projektu przeszkolono 200 osób.
Każdy uczestnik odbył 15-godzinny kurs obejmujący podstawy korzystania ze sprzętu komputerowego
i sieci. Naukę rozpoczynaliśmy od włączenia komputera, instruktażu obsługi Worda, Excela, tworzenia
konta bankowego. Wśród uczestników byli również
emeryci. Dorosłych chcieliśmy również nauczyć, jak
zabezpieczać komputer, by dzieci nie miały dostępu
do treści szkodliwych. I wreszcie trzeci element projektu – do 60 przeszkolonych osób trafił bezpłatnie
sprzęt komputerowy, każdy o wartości 3 tys. zł. Otrzymali go najubożsi mieszkańcy gminy. Preferowane
były rodziny wielodzietne, w których są uczniowie,
bo to im komputery są najbardziej potrzebne. Jeżeli
dziecko w domu ma dobry sprzęt i dostęp do określonych programów, nabiera sprawności i potrafi
w pełni wykorzystać ich możliwości.
o było największym problemem w realizacji
» Cprojektu?
FOT. ARCHIWUM GMINY BARANÓW SANDOMIERSKI
»
z pewnością mają wiele innych potrzeb, które
należałoby zaspokoić.
Tomasz Pruś, informatyk w Urzędzie Miasta i Gminy (UMiG) Baranów Sandomierski, pomysłodawca i koordynator projektu: Właśnie ta wielość potrzeb pokazuje, jak bardzo mieszkańcy są narażeni
na wykluczenie cyfrowe. Wielu z nich nie stać ani
na komputer, ani na internet. Baranów Sandomierski
to licząca ponad 12 tys. osób miejsko-wiejska gmina,
gdzie bezrobocie przekracza 13%. To nie są tereny
przemysłowe, a drobna przedsiębiorczość lokuje
się w większych miastach, takich jak Tarnobrzeg czy
Nowa Dęba. Dodatkowym problemem jest niskie
wykształcenie, które nie sprzyja poszukiwaniu pracy
czy tworzeniu własnych firm. W dostępie do internetu władze gminy widzą więc szansę na rozwój. Aby
poprawić sytuację, została opracowana „Strategia informatyzacji i rozwoju społeczeństwa informacyjnego
w Baranowie Sandomierskim na lata 2007-2013”. Jej
założeniem jest poprawa dostępności do sieci oraz
podnoszenie wiedzy i umiejętności w tym zakresie.
Pierwsze działania podjęliśmy już w 2005 r. W kolejnych latach, dzięki grantowi z Fundacji Wspomagania Wsi, pilotażowo zamontowaliśmy nadajniki HOTSPOT – bezprzewodowy internet na terenie trzech
miejscowości. Jednak wciąż wielu mieszkańców było
poza zasięgiem sieci, a jej stworzenie przerastało
możliwości finansowe samorządu. I wtedy pojawiła
się szansa na zdobycie środków z PO IG, z działa-
nia 8.3. Tak powstał projekt „Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców gminy Baranów
Sandomierski szansą na rozwój”. Wniosek został dobrze oceniony, otrzymaliśmy 560 tys. zł dotacji (w tym
ponad 481 tys. zł dofinansowania z UE), a gmina dołożyła kolejne 100 tys. zł. Realizacja projektu ruszyła
w czerwcu 2009 r. i do kwietnia 2012 r. mamy unijne
pieniądze na utrzymanie GSK.
Było nam ciężko, gdy jechaliśmy do jakiejś rodziny,
i okazywało się, że z powodów technicznych nie
można zamontować nadajnika. Dlatego wciąż rozwijany jest gminny program wspierania informatyzacji,
w ramach którego uruchamiamy kolejne HOT-SPOTY.
Może z nich korzystać każdy mieszkaniec, bowiem
internet jest darmowy. Moim marzeniem jest doprowadzenie do każdego domu sieci światłowodowej.
Przygotowaliśmy koncepcję techniczną i szukamy
pieniędzy na jej realizację, bo koszt wynosi około 4 mln zł.
Barbara Kozłowska
21
P
ostęp cywilizacyjny wpływa na życie każdego
z nas. Rozwój techniki informatycznej, telekomunikacyjnej i tzw. multimediów spowodował, że coraz
częściej mówimy o społeczeństwie informacyjnym.
Termin ten, używany zamiennie ze społeczeństwem
opartym na wiedzy, oznacza, że informacja staje się
towarem i podstawą dla sprawnego funkcjonowania
firm, administracji oraz życia jednostek. Szybka wymiana informacji i prawne jej przetwarzanie decydują
o konkurencyjności pojedynczego przedsiębiorstwa,
regionu czy całego kraju.
Konieczność powszechnego dostępu do zasobów
sieci skłania Unię Europejską do inwestowania
olbrzymich środków w szerokopasmową infrastrukturę teleinformatyczną w regionach o niskim poziomie
dostępu do internetu. Działanie 8.4 „Zapewnienie
dostępu do internetu na etapie ostatniej mili” PO IG
stwarza możliwość dostarczania internetu bezpośrednio do domu użytkownika. Wsparcie udzielane
jest mikro-, małym i średnim przedsiębiorcom oraz
organizacjom pozarządowym non profit, zamierza-
ry. Dzięki temu jeszcze niedawno wykluczeni cyfrowo mieszańcy tej miejscowości będą mogli dołączyć
do społeczności zinformatyzowanej i korzystać ze
wszystkich narzędzi oraz opcji obecnie oferowanych,
takich jak poczta, bankowość elektroniczna, fora internetowe, komunikatory i różnego rodzaju e-usługi
– mówi Agnieszka Stefańska, specjalista do spraw
projektów UE w firmie Inea.
Przedstawiciele firmy nie ukrywają, że realizowana inwestycja przyczyni się do poszerzenia ich własnego
rynku zbytu. – Inwestycja jest odpowiedzią na potrzeby i oczekiwania mieszkańców Skórzewa. Od dawna
otrzymywaliśmy od nich pytania o możliwość podłączenia do sieci. Potwierdziły to również ankiety
przeprowadzone przed przystąpieniem do projektu.
Większość wyraziła zainteresowanie skorzystaniem
z usługi – dodaje Stefańska.
Realizacja podzielona została na cztery półroczne
etapy. Ze względu na zwartą zabudowę miejscowości
uznano, iż najbardziej efektywnym medium cyfrowym
będzie instalacja wykonana w technologii kablowej
a
n
a
w
o
z
y
t
a
zinform
społeczność
FOT. MACIEJ ZAKRZEWSKI
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
Agnieszka Stefańska,
specjalista ds. projektów UE,
Inea SA
Powszechny dostęp do sieci to dziś jeden
z podstawowych standardów cywilizacyjnych.
Okazuje się jednak, że na mapie Polski wciąż
można znaleźć obszary będące cyfrową pustynią.
jącym dostarczać usługę na obszarach, gdzie prowadzenie takiej działalności na zasadach rynkowych
byłoby nieopłacalne.
Sieć hybrydowa. Z brakiem dostępu do sieci
borykają się nie tylko małe miejscowości położone
daleko od wielkich miast. Do niedawna z cyfrowym
wykluczeniem mieli do czynienia także mieszkańcy
Skórzewa, które znajduje się zaledwie kilkanaście kilometrów od Poznania. Sytuację postanowiła zmienić
firma Inea SA, przystępując w lipcu 2009 r. do realizacji projektu „Zapewnienie internetu szerokopasmowego na obszarze Skórzewa”. Uzyskał on dofinansowanie z działania 8.4 w wysokości 294,3 tys. zł
(z czego ponad 250 tys. zł pochodzi ze środków UE).
Całkowita wartość inwestycji to 718 tys. zł. Obecnie przedsięwzięcie zrealizowane jest już w 70%,
a od początku tego roku, na terenie miasta, rozpoczęto świadczenie usług internetu szerokopasmowego.
– Głównym celem jest stworzenie możliwości bezpośredniego dostarczania usługi szerokopasmowego
internetu poprzez budowę nowoczesnej infrastruktu-
»
Hybrid fibre-coaxial (HFC). Ma ona charakter hybrydowej sieci wykorzystującej medium światłowodowe
i różnego rodzaju koncentryczne kable sygnałowe.
– Dzięki tej technologii będziemy mogli zaproponować także inne usługi, np. telekomunikacyjne lub
telewizji kablowej – tłumaczy Agnieszka Stefańska.
Cała infrastruktura, oprócz sieci HFC, składa się z łączy światłowodowych, kanalizacji teletechnicznej oraz
punktu z odbiornikiem optycznym. Zakończenie inwestycji planowane jest na czerwiec bieżącego roku.
Lepiej i więcej. Zapobieganie wykluczeniu cyfrowemu poprzez umożliwienie mieszkańcom Skórzewa korzystania z internetu to najbardziej oczywiste
efekty realizacji projektu. Inne, niedające się bezpośrednio zmierzyć i wyliczyć korzyści to zadowolenie
ludzi oraz poprawa warunków ich życia. Korzystanie
z narzędzi i usług internetowych stwarza dodatkowe
możliwości edukacyjne i pozwala na aktywne poszukiwanie pracy. W tym ostatnim przypadku może też
zmniejszyć się poziom bezrobocia i poprawić sytuacja materialna.
Iwona Połoz
Zapobieganie wykluczeniu cyfrowemu to najbardziej oczywiste efekty
realizacji projektu. Inne, niedające się bezpośrednio zmierzyć i wyliczyć korzyści
to zadowolenie ludzi oraz poprawa warunków ich życia
22
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
FOT. ARCHIWUM IMP PAN w Gdańsku
Przydomowa elektrownia wiatrowa, wodna, a może biogazownia?
Czemu nie! Projekt prowadzony przez Instytut Maszyn Przepływowych
im. Roberta Szewalskiego PAN z Gdańska świetnie wpisuje się w unijną
politykę zrównoważonego rozwoju, powodując, że energia ze źródeł
odnawialnych staje się bardziej dostępna.
Laboratorium mikrosiłowni
kogeneracyjnej
»
domowa
elektrownia
Nauka poszerza
swoją wiedzę
o ekotechnologiach,
biznes otrzymuje
nowoczesny produkt
o wysokiej wartości
dodanej, a całe
społeczeństwo
– przyjazne
środowisku sposoby
produkcji energii
Z
równoważony rozwój gospodarki to jeden z najważniejszych celów Unii Europejskiej. Unijne regulacje mówią jasno, że Fundusze Europejskie powinny
być wydawane tak, aby przyczynić się do ochrony
i poprawy jakości środowiska naturalnego. Kluczowym założeniem polityki energetycznej Unii jest,
z kolei, zwiększenie udziału energii odnawialnej w bilansie energetycznym państw do 20%. Czy środki
z PO IG mogą pomóc w realizacji tych ambitnych
założeń w Polsce?
Samowystarczalni. Odpowiedź na to pytanie
może dostarczyć projekt „Modelowe kompleksy
agroenergetyczne jako przykład kogeneracji rozproszonej opartej na lokalnych i odnawialnych źródłach
energii”. Z uwagi na interdyscyplinarny charakter jest
on realizowany przez konsorcjum czterech jednostek
naukowych: Instytut Maszyn Przepływowych PAN
w Gdańsku (lider projektu), Uniwersytet WarmińskoMazurski w Olsztynie, Politechnikę Wrocławską oraz
Instytut Energetyki w Warszawie. W ramach tych grup
realizowanych jest 5 tematów badawczych.
Gdańscy naukowcy prowadzą badania m.in.
nad przydomowymi siłowniami wiatrowymi, nisko-
spadowymi pikoturbinami wodnymi czy mikrosiłowniami kogeneracyjnymi. Co to oznacza w praktyce?
Jeśli mieszkamy nieopodal niewielkiej rzeki, być
może już niedługo będziemy mogli zainstalować
na niej pikoturbinę, która dostarczy prąd do naszego domu. Przydomowa siłownia wiatrowa to sposób
na zaopatrzenie domostwa w energię elektryczną,
jeśli w naszej okolicy są sprzyjające warunki atmosferyczne. W niejednej piwnicy zainstalowany jest też
kocioł, który ma za zadanie zaopatrywać dom w gorącą wodę i ciepło. A gdyby wykorzystać go również
do produkcji prądu, tak jak dzieje się to już na wielką
skalę w elektrociepłowniach, wytwarzających w efektywnym ekonomicznie i ekologicznie procesie kogeneracji zarówno energię elektryczną, jak i ciepło?
Dzięki tworzonym w Gdańsku mikroturbinom będzie
to wkrótce możliwe. Dwie takie mikroturbiny już powstały i właśnie przechodzą testy laboratoryjne, które pozwolą wyłonić lepszą konstrukcję. – To bardzo
innowacyjny projekt. Nad tego typu mikroturbinami
pracuje jedynie kilka firm z Europy i USA – nie ma
wątpliwości prof. Jan Kiciński, koordynator projektu
z Instytutu Maszyn Przepływowych PAN w Gdańsku.
Natomiast na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim
trwają prace nad wykorzystaniem biomasy i biogazu
z roślin. Cała północna Polska to obszar niezbyt gęsto zaludniony, gdzie nie brakuje terenów pod uprawy. Dlaczego więc nie wykorzystać ich do uprawy
roślin energetycznych? Takie uprawy muszą być
jednak opłacalne ekonomicznie i zapewniać regularne dostawy do miejscowych biogazowni – dlatego olsztyńscy naukowcy pracują nad stworzeniem
optymalnych planów upraw, które zagwarantują, że
w biogazowni nie będzie przestojów.
Z kolei Politechnika Wrocławska pracuje m.in.
nad wykorzystaniem w biogazowni odpadów rolniczych, hodowlanych i przemysłowych, a Instytut
Energetyki bada ogniwa paliwowe sprzężone z reaktorem zgazowania.
Trójkąt korzyści. O ile wiele projektów badawczych z trudem poddaje się komercjalizacji, to w tym
przypadku nie powinno być z nią problemu. Profesor
Kiciński szacuje wielkość rynku mikroturbin na „miliony sztuk”, a już dziś do jego gabinetu pielgrzymują
przedstawiciele świata biznesu, zainteresowani komercyjnym wykorzystaniem wynalazku. Naukowcy
z PAN współpracują też z gdańską Energą, która
pracuje nad stworzeniem infrastruktury pozwalającej nie tylko przesyłać prąd do odbiorców, ale także
odbierać go z domowych elektrowni.
Uzyskane dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w wysokości 33 mln zł,
z poddziałania 1.1.2 „Strategiczne programy badań
naukowych i prac rozwojowych” PO IG, umożliwia
realizację niezwykłego przedsięwzięcia, łączącego
w sobie korzyści naukowe, biznesowe i społeczne.
Nauka poszerza swoją wiedzę o ekotechnologiach,
biznes otrzymuje nowoczesny produkt o wysokiej
wartości dodanej, a całe społeczeństwo – przyjazne
środowisku sposoby produkcji energii.
Krzysztof Garski
23
dobra praktyka
innowacyjni 1(11)/2011
k
e
n
y
r
y
c
ą
j
obiecu
Biopaliwa z Lublina. Profesor Dobiesław Nazimek, kierownik Katedry Chemii Środowiskowej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS), od przeszło sześciu lat pracuje nad sztuczną fotosyntezą.
W dużym skrócie polega ona na syntetyzowaniu
metanolu z wody i dwutlenku węgla przy udziale katalizatorów i głębokiego promieniowania ultrafioletowego. Po dalszej obróbce otrzymujemy syntetyczne
węglowodory o tych samych właściwościach, co
paliwa, które lejemy do baku samochodu. Metodą
zainteresowała się grupa prywatnych lubelskich inwestorów. – Połączyło nas przekonanie, że profesor dokonał prawdziwego przełomu w technologii
produkcji biopaliw i na wdrożeniu jego wynalazku
do produkcji można zarobić – mówi Dariusz Taras,
współzałożyciel i wiceprezes Ekobenz Sp. z o.o.
Przedsięwzięcie wymagało jednak większych nakładów finansowych, przekraczających możliwości udziałowców. Dlatego lubelska firma Ekobenz we współpracy z chemikami z UMCS zdecydowała się ubiegać
o dotację na wdrażanie nowej technologii wytwarzania
czystego paliwa do silników spalinowych z etanolu.
Projekt „Innowacyjna produkcja paliw syntetycznych
z bioetanolu PKWiU 24.14.1 Węglowodory i ich pochodne” otrzymał ponad 21,5 mln zł w ramach działań 1.4-4.1 PO IG (z czego ponad 18,3 mln zł pochodzi
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego).
FOT. JACEK BABICZ
W
2001 r. podczas szczytu Unii Europejskiej
w Göteborgu szefowie rządów państw Unii przyjęli
strategię zrównoważonego rozwoju. Zdaniem unijnych ekspertów, rozwijająca się w sposób zrównoważony gospodarka daje bogactwo i satysfakcję
współczesnym, nie ograbiając przyszłych pokoleń
z surowców naturalnych, świeżego powietrza i czystej wody. Od tego czasu jest to nadrzędny cel UE,
który nadaje ton wszystkim unijnym programom
rozwojowym, w tym Strategii Lizbońskiej, dążącej
do stymulowania wzrostu i zatrudnienia. W ślad
za tym podjęto konkretne działania, m.in. polegające na wspieraniu produkcji biopaliw. Dla tej branży
kluczowa jest „Dyrektywa Parlamentu Europejskiego
i Rady Europejskiej z 2003 r. w sprawie wspierania
użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych”. Zobowiązuje ona państwa członkowskie
do tworzenia korzystnych i stabilnych warunków
rozwoju rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych
oraz raportowania Komisji Europejskiej o podjętych
działaniach, promujących użycie biopaliw lub innych
paliw odnawialnych, w celu zastąpienia użycia oleju napędowego czy benzyny w transporcie. Z kolei
Zielona Księga Komisji Europejskiej „W kierunku europejskiej strategii bezpieczeństwa dostaw energii”
ustanawia cel 20-procentowego zastąpienia paliw
konwencjonalnych przez paliwa alternatywne w sektorze transportu drogowego do roku 2020.
Niemiecki konstruktor Rudolf Diesel swój prototyp silnika
wysokoprężnego po raz pierwszy pokazał na wystawie
światowej w Paryżu w 1900 r. Mało kto pamięta, że jako
paliwa użył oleju arachidowego z orzeszków ziemnych.
Po ponad 100 latach temat biopaliw wrócił za sprawą
dyskusji o zrównoważonym rozwoju.
Od lewej: prof. Dobiesław
Nazimek, Dariusz Taras
i Stanisław Jabłoński
– prezesi firmy Ekobenz
»
Docelowo
w 2015 r. rafineria
będzie wytwarzać
31 mln litrów
biopaliwa, którego
zaletą jest
nieszkodliwość
dla silnika
Cała inwestycja zamknie się w kwocie 37,9 mln zł.
Realizacja projektu rozpoczęła się w maju 2009 r.
i potrwa do końca lipca 2012 r.
Patent i wdrożenie. W zbudowanym laboratorium zostanie uruchomiona instalacja pilotażowa,
produkująca ponad 750 tys. litrów paliwa rocznie,
sprawdzanego w specjalnych pojazdach. Ten etap
prac testowych ma się zakończyć w tym roku uzyskaniem odpowiednich certyfikatów jakościowych,
niezbędnych do uruchomienia produkcji, a później sprzedaży. Druga część projektu to instalacja
przemysłowa, budowana od połowy 2011 do połowy 2012 r. Od lipca 2012 r. ma bowiem ruszyć
normalna produkcja. Docelowo w 2015 r. rafineria
będzie wytwarzać 31 mln litrów biopaliwa, którego
zaletą jest nieszkodliwość dla silnika – do procesu
technologicznego nie wprowadza się siarki i azotu.
A brak emisji do atmosfery dwutlenku węgla, zużywanego w produkcji, przyczyni się do zmniejszenia
zanieczyszczenia środowiska.
Sukces projektu będzie miał korzystne następstwa także w innych dziedzinach. W Polsce działa ponad 180
małych gorzelni rolniczych, wytwarzających do 10 mln litrów etanolu rocznie. W większości znajdują
się one w trudnej sytuacji ekonomicznej. Teraz liczą, że
planowana już od 2012 r. produkcja biopaliw napędzi
koniunkturę na dostarczany przez nie surowiec.
Andrzej Szoszkiewicz
24
warsztat projektodawcy
innowacyjni 1(11)/2011
Każdy czas i epoka rzuca swoje wyzwania. Wyzwaniem współczesności
jest dążenie do pozyskiwania oraz wymiany informacji o interesującym
nas zdarzeniu w dowolnym czasie i w dowolnym miejscu.
u
w
t
s
ń
e
z
c
e
ku społ
u
m
e
n
j
y
c
a
m
infor
FOT. FRANEK MAZUR
Piotr Zaskórski
Zdarzenie może dotyczyć spraw globalnych lub lo-
kalnych czy wręcz osobistych. Jakie są więc bariery
pozyskiwania oraz wymiany informacji bez ograniczeń czasu i miejsca? Jakie są szanse na spełnienie
takich oczekiwań? Co jest kluczem do wyrównywania szans, eliminowania skutków niepełnosprawności i marginalizacji gorzej sytuowanych grup społecznych? Jak zapobiegać wykluczeniu cyfrowemu
i podnosić świadomość potrzeby wzrostu innowacyjności całej gospodarki i zrównoważonego rozwoju ze
szczególnym uwzględnieniem samorozwoju w bezpiecznym środowisku? Poszukiwania odpowiedzi
na te i inne pytania są warunkiem koniecznym kształtowania modelu społeczeństwa informacyjnego.
Niezbędne kryterium. Społeczeństwo informacyjne powinno się jawić jako spójny i kompleksowy
system równoprawnego dostępu do gromadzonych
w postaci elektronicznej zasobów informacyjnych.
Główną jego przesłanką jest eliminowanie przewagi
informacyjnej (sterowanej asymetrii informacyjnej),
wynikającej z ograniczenia lub wykluczenia cyfrowego podmiotów prawnych lub osób fizycznych.
Wiąże się to bezpośrednio z dostępem do danych,
informacji i wiedzy obiektywnie zweryfikowanej. Standaryzacja takiego procesu umożliwia łączenie wielu
różnych dziedzin działalności człowieka niezależnie
od jego miejsca na ziemi (a może nie tylko?). Warunkiem koniecznym do urzeczywistniania modelu
społeczeństwa informacyjnego jest stworzenie bazy
techniczno-technologicznej i informacyjnej, jednolicie udostępnianej, jednoznacznie rozumianej i świadomie interpretowanej przez ogół społeczeństwa.
Program Innowacyjna Gospodarka (PO IG) koncentruje się w dużej mierze na tworzeniu bazy umożliwiającej kreowanie rozwoju i budowę społeczeństwa
nowej jakości. Głównym celem akceptowanym przez
państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE) jest uła-
twienie rozpowszechniania technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz tworzenie powszechnego
społeczeństwa informacyjnego. Polityki horyzontalne
UE – wymienione w art. 16 i 17 Rozporządzenia Rady
(WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006 r. – wskazują, iż innowacyjne rozwiązania powinny dotyczyć potencjalnie wszystkich obywateli naszego kraju oraz innych
osób przebywających okresowo na jego terenie.
Korzyści dla społeczeństwa. Poniesione nakłady inwestycyjne postrzega się nie tylko jako zwiększenie majątku trwałego, ale przede wszystkim jako
zwiększenie korzyści społecznych. Analiza większości
projektów realizowanych w ramach PO IG wskazuje
na respektowanie ich istotnego wpływu na polityki
horyzontalne w aspekcie ograniczania lub wręcz eliminacji dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub
pochodzenie etniczne, religię bądź światopogląd oraz
niepełnosprawność. Ważną przesłanką jest również
ograniczanie negatywnego wpływu projektów na środowisko, w tym często w rozumieniu operowania informacją w wersji elektronicznej, „bez-papierowej”.
pl.ID – polska ID karta
– w wyniku realizacji projektu powstanie elektroniczny dowód tożsamości
wzbogacony o mikroprocesor, zawierający bezpłatny podpis elektroniczny, a jednocześnie spełniający funkcję klucza, umożliwiającego dostęp,
do znajdujących się w rejestrach państwowych, danych obywatela. Dofinansowanie w kwocie 314,5 mln zł pochodzi ze środków Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Platforma Usług Elektronicznych dla klientów ZUS (PUE)
– dzięki realizacji projektu drogą elektroniczną będzie można złożyć do ZUS
wniosek, dokument ubezpieczeniowy oraz wypełnić wszelkie formularze
ZUS, których prawidłowość zostanie zweryfikowana przez system komputerowy. Projekt wpisano na listę projektów indywidualnych w ramach 7. osi
priorytetowej PO IG. Portal ma powstać na przełomie 2011 i 2012 r. Wartość
dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej wynosi 86 mln zł.
Informatyczny System Osłony Kraju
przed nadzwyczajnymi zagrożeniami (ISOK)
– projekt opracowany na potrzebę ochrony kraju przed skutkami ekstremalnych zjawisk przyrodniczych i katastrof cywilizacyjnych. W bazie danych
mają się znajdować informacje o rodzajach zdarzeń, poziomie ryzyka, jakie
ze sobą niosą, strefach zagrożeń, infrastrukturze komunalnej, przemysłowej
i możliwościach ewakuacji. Projekt został umieszczony na liście projektów
kluczowych w ramach 7. osi priorytetowej PO IG, a jego wartość to 240 mln zł
(kwota dofinansowania ze środków UE to 204 mln zł).
25
warsztat projektodawcy
innowacyjni 1(11)/2011
Należy także dostrzegać korzyści płynące z dbałości
o spójność inwestycji w zakresie wdrażania modelu
społeczeństwa informacyjnego i wpisywania się różnych projektów z obszaru udostępniania usług komunikacyjno-informacyjnych w bazowy projekt e-PUAP
(Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej). Związane jest to z ogólnokrajowym programem
zapewnienia warunków do realizacji procesów obsługi obywateli i firm z wykorzystaniem standardów
dokumentów elektronicznych i standardów procesów
obsługi w administracji publicznej poprzez:
• budowę spójnej platformy techniczno-technologicznej pomiędzy podmiotami gospodarczymi
i obywatelem a administracją publiczną
• u tworzenie uniwersalnego repozytorium dokumentów elektronicznych i odpowiedniego systemu umożliwiającego przekazywanie dokumentów
(powiadomień, decyzji) z administracji publicznej
do podmiotów gospodarczych i pojedynczego
obywatela wraz z niezbędną infrastrukturą podpisu
elektronicznego oraz znaczników czasu. Ważnym
elementem jest weryfikacja podpisu cyfrowego,
autoryzacja oraz przetwarzanie formularzy elektronicznych.
Wirtualne usługi. Budowa społeczeństwa informacyjnego w Polsce wymaga standaryzacji i adaptacji (modernizacji) systemów bazowych i rejestrów
państwowych, np. systemu PESEL2 w środowisku
e-usług. Modernizacja rejestrów państwowych powinna zmierzać do eksponowania rozwiązań technologicznych pozwalających na wirtualizację każdej
usługi. Jednym z przykładów tworzenia i użytkowania
zasobów przez wiele organizacji i różne klasy użytkowników jest system CEPIK (baza danych o pojazdach, ich właścicielach i posiadaczach oraz osobach
posiadających uprawnienia do kierowania pojazdami), którego celem jest zabezpieczenie interesów
państwa i obywateli w zakresie bezpieczeństwa ruchu
drogowego oraz bezpieczeństwa pojazdów i ich właścicieli. Dlatego też systemy identyfikacyjne powinny
być bezpośrednio związane z zasobami dedykowanymi danemu podmiotowi (w tym dla pojedynczych
osób z zachowaniem kryterium prywatności).
Polskie społeczeństwo informacyjne to taka organizacja obywateli, której funkcjonowanie będzie
zorganizowane przy powszechnym wykorzystaniu technologii teleinformatycznych, realizujących
uprawnione żądania dostępu do zasobów informacji
i wiedzy. Działania podejmowane w naszym kraju
w obszarze PO IG wskazują na dążenie do zmniejszenia dysproporcji, jakie występują pomiędzy
społecznościami zamieszkującymi tereny wiejskie
i duże miasta. Przejawiać się to może między innymi
w udostępnianiu zasobów bibliotecznych i edukacyjnych w internecie (w tym dążenie do wzmocnienia
edukacyjnej roli bibliotek przez nadanie im statusu
miejsca pozyskiwania informacji i wiedzy). Przykładowo w ramach projektu „Program ikonk@” utworzono 2464 punkty PIAP (Public Internet Access Point
– Publiczne Punkty Dostępu do Internetu) przy zwiększeniu szerokopasmowego dostępu do internetu
(około 3 mln użytkowników). Jest to istotny element
walki z wykluczeniem cyfrowym, a co za tym idzie
»
Wiele projektów PO IG w znaczący sposób
wpisuje się w strategię budowy
społeczeństwa informacyjnego
– aktywizacja wspólnot lokalnych i obszarów wiejskich poprzez rozwijanie umiejętności korzystania
z komputerów w trybie interaktywnym. Proces tzw.
alfabetyzacji komputerowej (computer literacy) jest
niezbędny, lecz niewystarczający w tworzeniu społeczeństwa informacyjnego, ponieważ dostarczenie
społeczeństwu wiedzy o możliwościach wykorzystania (zastosowania) nowych technologii może dopiero
zdecydować o skuteczności działań i przełamywaniu
barier w obszarze e-administracji, e-zdrowia, e-edukacji, a także e-biznesu.
Wiele projektów PO IG w znaczący sposób wpisuje
się w strategię budowy społeczeństwa informacyjnego, np. Platforma Usług Elektronicznych dla klientów
ZUS (PUE), pl.ID – polska ID karta i Informatyczny
System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami (ISOK). Wyniki takich projektów dziedzinowych, realizowanych w ramach PO IG, będą stanowiły dobre odzwierciedlenie wypełniania globalnego
(całościowego) programu budowy społeczeństwa
informacyjnego. Ich realizacja przyczyni się także
do osiągnięcia znacznego nasycenia infrastrukturą
teleinformatyczną dotychczas wykluczonych obszarów i ludzi. Każdy obywatel w modelu docelowym
powinien móc zrealizować dowolną usługę – nie tylko
w relacji z administracją państwową – w trybie usługi sieciowej pod każdą strzechą (bez wychodzenia
z domu).
Polska powinna wspierać proces kreowania obszaru
wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w całym
obszarze państw członkowskich Unii, współuczestnicząc jeszcze aktywniej w realizacji projektów o znaczeniu strategicznym, m.in. stworzenia Polskiego
Komponentu Systemu Informacyjnego Schengen
(SIS) i Wizowego Systemu Informacyjnego (VIS). Kluczowym problemem budowy społeczeństwa informacyjnego, otwartego na otoczenie bliższe i dalsze,
jest bowiem stworzenie kompleksowych rozwiązań
oraz zapewnianie warunków umożliwiających dostęp
do zasobów i usług sieci powszechnej typu internet.
Społeczeństwo informacyjne to przede wszystkim
organizacja sieciowa, respektująca podmiotowość każdego uczestnika procesu informacyjno-komunikacyjnego na bazie sprawnej i przyjaznej
infrastruktury teleinformatycznej.
Piotr Zaskórski – profesor nadzwyczajny Wojskowej
Akademii Technicznej w Warszawie. Autor lub współautor
ponad dwustu publikacji, w tym kilku książek. Kreator i opiniodawca wielu projektów badawczo-rozwojowych, również
z obszaru PO IG.
26
innobserwacje
innowacyjni 1(11)/2011
Przewodnik praktycznej
komercjalizacji
Na tropie Funduszy
1 lutego w ramach ogólnopolskiej kampanii informacyjno-promocyjnej „Na tropie Funduszy” rozpoczął się etap poświęcony Programowi Innowacyjna Gospodarka. Celem
kampanii jest zwiększenie liczby osób i instytucji zainteresowanych PO IG oraz pokazanie, jak dzięki realizowanym projektom zmienia się nasze otoczenie. Kampania
pokazuje polskie wynalazki, których pomysłodawców często nie znamy. Działania
informacyjno-promocyjne są realizowane w radiu, telewizji oraz internecie. Spoty telewizyjne emitowane są na antenie telewizji publicznej (TVP 1, TVP 2, TVP INFO) oraz
stacji komercyjnych (TVN, TVN 7, TVN 24, TV 4, POLSAT, POLSAT 2, POLSAT SPORT,
DISCOVERY, AtMedia), natomiast radiowe w stacjach: TOK FM, Program III Polskiego
Radia, RMF z Klasą, Radio Zet, Eska Rock, Radio PiN, Chilli ZET i sieci Drapacz Chmur.
Dodatkowo, w każdy wtorek lutego na portalu www.interia.pl w zakładce „Biznes”,
publikowany jest sponsorowany artykuł poświęcony tematyce związanej z PO IG. Kampania potrwa do 28 lutego br.
Warsztaty dla przedsiębiorców
Na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego Naczelna Organizacja
Techniczna (NOT) w porozumieniu z Bankiem Gospodarstwa Krajowego organizuje cykl warsztatów „Kredyt technologiczny efektywną formą wsparcia
innowacyjnych technologii dla małych i średnich przedsiębiorstw”. Celem
spotkań jest zapoznanie uczestników z najważniejszymi zmianami wynikającymi z zaplanowanej na 2011 r. nowelizacji „Ustawy o niektórych formach
wspierania działalności innowacyjnej”. Mają one zachęcać do korzystania
z kredytu technologicznego tych przedsiębiorców, którzy chcą inwestować
w nowoczesne technologie (patenty, licencje, know-how), wykorzystywane
do unowocześniania produkcji. Najbliższe terminy: 3 marca – Zielona Góra
(Terenowa Jednostka Organizacyjna FSNT NOT), 10 marca – Bydgoszcz
(Terenowa Jednostka Organizacyjna FSNT NOT), 24 marca – Olsztyn (Terenowa Jednostka Organizacyjna FSNT NOT) oraz 31 marca – Szczecin (Terenowa
Jednostka Organizacyjna FSNT NOT). Udział w warsztatach jest bezpłatny.
Źródło: www.centruminnowacji.org
Przewodnik „Komercjalizacja B+R dla praktyków” zawiera informacje, które mogą być
przydatne w codziennej pracy koordynatora lub
kierownika projektu badawczego, księgowego
czy pracownika jednostki badawczej odpowiadającego za komercjalizację
badań. Na początku przedstawiono instytucje uczestniczące
w procesie komercjalizacji badań oraz wyniki prac badawczorozwojowych. Omówiono także
rozwiązania prawne, księgowe
i podatkowe stosowane podczas wdrażania wyników tych
prac. Druga część przewodnika
została poświęcona procesowi
nabywania przez państwową
instytucję badawczą wyników
prac B+R. Ostatnia część zawiera opracowanie najważniejszych metod komercjalizacji badań. W tym rozdziale znajdują
się także praktyczne wskazówki dla księgowych i osób rozliczających finansowo projekty. Publikacja Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
Wyższego ma szansę przyczynić się do lepszej
współpracy nauki i biznesu, a jej wydanie było
możliwe dzięki realizacji projektu systemowego
„Wsparcie systemu zarządzania badaniami naukowymi oraz ich wynikami” w ramach poddziałania 1.1.3 PO IG.
Źródło: www.nauka.gov.pl
Słowniczek
Ostatnia mila – to końcowy etap realizacji połączenia między usługodawcą a użytkownikiem
końcowym.
Myślenie się opłaca
Celem konferencji „Myślenie się opłaca! Osiągnięcia Programu Innowacyjna Gospodarka na półmetku wdrażania”, która odbyła się 8 grudnia 2010 r. w Warszawie,
było podsumowanie dotychczasowych osiągnięć programu. Otwierająca spotkanie
minister rozwoju regionalnego Elżbieta Bieńkowska poinformowała, że Program Innowacyjna Gospodarka ma najwyższy poziom kontraktacji wśród wszystkich krajowych
programów operacyjnych – wynosi prawie 63% alokacji (stan na 3 grudnia 2010 r.). 2011 rok będzie zatem ostatnim, w którym firmy mogą się starać o dotacje w 30 zaplanowanych konkursach. Do wykorzystania zostało prawie 2,6 mld zł. Dodatkowe
środki mogą zostać przekazane z Krajowej Rezerwy Wykonania, przeznaczonej dla
najsprawniej realizowanych programów oraz z tzw. dostosowania technicznego. Podczas konferencji omówiono planowane zmiany w programie, w tym m.in. utworzenie
nowego poddziałania, w ramach którego o dofinansowanie będą mogły się ubiegać
klastry we wczesnej fazie rozwoju. Zaprezentowano również dobre praktyki ze świata
nauki i biznesu.
Źródło: www.poig.gov.pl
Wykluczenie cyfrowe − to nie tylko podział społeczeństwa na osoby z dostępem do internetu
i innych nowoczesnych form komunikacji oraz
na osoby bez takich możliwości. Pojęcie to oznacza również brak umiejętności posługiwania się
internetem (zwłaszcza wśród osób starszych),
niską jakość połączenia (szczególnie w małych
miastach i na terenach wiejskich) oraz brak znajomości języka, w którym potrzebne informacje
występują.
Wykluczenie społeczne – brak lub ograniczenie
możliwości uczestnictwa, wpływania i korzystania w życiu gospodarczym, politycznym, jak
i kulturowym, w wyniku braku dostępu do zasobów, dóbr i instytucji, które powinny być dostępne dla wszystkich, a w szczególności dla osób
ubogich.
Gender mainstreaming – włączanie problematyki płci do głównego nurtu polityki. Strategia,
zgodnie z którą problemy i doświadczenia kobiet
i mężczyzn stają się integralnym elementem planowania, wdrażania, monitorowania i ewaluacji
wszelkich polityk i programów we wszystkich sferach życia politycznego, ekonomicznego i społecznego, tak aby kobiety i mężczyźni odnosili
równe korzyści, a nierówność się nie utrwalała.
Szklany sufit – niewidoczne, niewynikające
z przyczyn formalnych bariery, utrudniające albo
uniemożliwiające kobietom, a także mniejszościom etnicznym, seksualnym, wyznaniowym
itp., dojście do wysokich pozycji w biznesie czy
polityce.
27
krzyżówka
innowacyjni 1(11)/2011
2
1
3
4
5
2
7
6
10
8
9
10
7
11
18
13
12
14
3
15
11
15
16
18
17
4
8
20
19
1
21
17
12
6
16
23
22
24
9
25
27
26
28
13
29
30
14
31
5
32
33
34
1
Poziomo
1. angielski odpowiednik określenia
Przeciwdziałanie Wykluczeniu Cyfrowemu
3. wrodzone skłonności lub zdolności do czegoś
6. urządzenia i instytucje usługowe niezbędne do
funkcjonowania społeczeństwa i gospodarki
8. współżycie dwóch różnych gatunków,
korzystne dla jednej lub obu stron
11. służy do wymiany informacji i poglądów
w internecie
14.coraz częściej świadczona elektronicznie
15. zbiór wzajemnie powiązanych danych,
przechowywanych w pamięci komputerów
16. skanujący ciało aparat do diagnostyki
medycznej
18. przeszkoda utrudniająca lub uniemożliwiająca
przemieszczanie się
20. inaczej pierwowzór
21. utrata lub pomniejszenie znaczenia
24. powstaje poprzez połączenie kilku
komputerów
26. proces niszczenia środowiska i jego zasobów
27. identyfikator użytkownika
30. Naczelna ... Techniczna
31. wprowadzenie jednolitych norm, standardów
2
3
4
5
6
7
8
9
32. nazwa portalu edukacyjnospołecznościowego dla dzieci
33. biuletyn wysyłany regularnie e-mailem
34. chroniony obszar spraw osobistych
i rodzinnych
Pionowo
2. społeczeństwo skomputeryzowane,
korzystające z internetu
3. witryna internetowa udostępniająca
różnorodne informacje i usługi
4. szerokopasmowy ... do internetu
5. proces zdobywania wiedzy
7. dziedzina techniki zajmująca się
opracowaniem nowych metod produkcji lub
przetwarzania
9. element pełniący ustaloną funkcję, łatwy do
wykorzystania jako część różnych większych
całości
10. upowszechnienie umiejętności czytania,
pisania i liczenia
11. proces wytwarzania pokarmu przez rośliny
zielone z dwutlenku węgla i wody przy udziale
światła
12. łatwość poruszania się i sprawnego działania
10
11
12
13
14
15
16
17
18
13. płaszczyzna wspólnego działania
17. pozytywna opinia
18. paliwo otrzymywane z roślin
19. np. polityki Unii Europejskiej
22. niezbędny do stworzenia sieci
bezprzewodowej
23. ukończony np. za pomocą e-learningu
25. ścisła łączność, zwartość; zgodność
28. środki na finansowanie projektu badawczego
29. niezbędne do zalogowania się
Litery z ponumerowanych w dolnym narożniku
pól utworzą rozwiązanie. Odpowiedzi prosimy
przesyłać do 31 marca 2011 r. na adres [email protected] z tytułem w mailu „KONKURS
INNOWACYJNI”. Na zwycięzców czekają
nagrody: walizka z logo PO IG, torba sportowa
z logo PO IG oraz koc z logo PO IG
Rozwiązanie krzyżówki z nr. 3 (9)/2010: „Dyfuzja
innowacji”. Nagrody za prawidłowe rozwiązanie
otrzymali: walizkę – pani Martyna z Piaseczna,
torbę sportową – pan Konrad z miejscowości
Hoczew, a koc polarowy – pani Katarzyna
z Pruszkowa.
www.poig.gov.pl
Instytucja Zarządzająca PO IG:
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
Instytucje Pośredniczące PO IG:
Ministerstwo Gospodarki (MG)
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW)
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA)
Kalendarium konkursów w ramach PO IG do końca czerwca 2011 r.
Działanie/poddziałanie PO IG
Planowana data ogłoszenia
i uruchomienia konkursu
Miejsce ogłoszenia
konkursu
Program VENTURES
14 lutego 2011 r.
Działanie 1.2
Wzmocnienie potencjału kadrowego
nauki
Program TEAM
14 stycznia 2011 r.
Program HOMING PLUS
14 stycznia 2011 r.
Termin ukończenia naboru
projektów
15 kwietnia 2011 r.
Strona internetowa FNP:
www.fnp.org.pl
Program POMOST
14 stycznia 2011 r.
15 marca 2011 r.
15 marca 2011 r.
15 marca 2011 r.
Działanie 1.4 Wsparcie projektów
celowych
21 lutego 2011 r. – ogłoszenie konkursu
7 marca 2011 r. – nabór wniosków
Strony internetowe:
www.parp.gov.pl
www.nauka.gov.pl
8 kwietnia 2011 r.
Działanie 3.3
Tworzenie systemu ułatwiającego
inwestowanie w MSP
Poddziałanie 3.3.2
Wsparcie dla MSP
31 stycznia 2011 r. – ogłoszenie konkursu
14 lutego 2011 r. – nabór wniosków
Strona internetowa PARP:
www.parp.gov.pl
Nabór ciągły,
do wyczerpania alokacji
na 2011 rok lub do końca
roku 2011.
Działanie 4.3
Kredyt technologiczny
koniec I kwartału 2011 r. – ogłoszenie konkursu
Termin jest uwarunkowany od wejścia w życie
Ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej.
Strona internetowa BGK:
www.bgk.com.pl
Nabór ciągły,
do wyczerpania środków
z alokacji na dany rok.
Strona internetowa PARP:
www.parp.gov.pl
30 kwietnia 2011 r.
(lub do wyczerpania alokacji
na konkurs)
Strona internetowa PARP:
www.parp.gov.pl
Nabór ciągły,
do wyczerpania alokacji
na 2011 rok lub do końca
roku 2011 r.
Działanie 5.1
Wspieranie powiązań
kooperacyjnych o znaczeniu
ponadregionalnym
do końca lutego 2011 r. – ogłoszenie konkursu
Działanie 5.4
Zarządzanie własnością intelektualną
Poddziałanie 5.4.1
Wsparcie na uzyskanie/realizację ochrony
własności przemysłowej
31 stycznia 2011 r. – ogłoszenie konkursu
14 lutego 2011 r. – nabór wniosków
Działanie 6.1
Paszport do eksportu
1) 7 lutego 2011 r. – ogłoszenie konkursu
21 lutego 2011 r. – nabór wniosków
2) 6 czerwca 2011 r. – ogłoszenie konkursu
prawdopodobnie tylko dla II etapu
20 czerwca 2011 r. – nabór wniosków
Działanie 6.2
Rozwój sieci centrów obsługi
inwestorów i sprzedających poza Polskę oraz powstawanie nowych terenów
inwestycyjnych
Poddziałanie 6.2.2
Wsparcie działań studyjno-koncepcyjnych
w ramach przygotowania terenów
inwestycyjnych dla projektów inwestycyjnych
Przewidziano cztery rundy aplikacyjne
1) 1 lutego 2011 r.
2) 2 maja 2011 r.
Strona internetowa MG:
www.mg.gov.pl
1) 28 lutego 2011 r.
2) 31 maja 2011 r.
Działanie 6.5
Promocja polskiej gospodarki
Poddziałanie 6.5.2
Wsparcie udziału przedsiębiorców
w programach promocji
II kwartał 2011 r. – ogłoszenie konkursu
w ramach branżowych programów promocji
Strona internetowa MG:
www.mg.gov.pl
Nabór ciągły,
do wyczerpania alokacji
na 2011 rok
Działanie 8.1
Wspieranie działalności gospodarczej
w dziedzinie gospodarki elektronicznej
18 kwietnia 2011 r. – ogłoszenie konkursu
9 maja 2011 r. – nabór wniosków
Strona internetowa PARP:
www.parp.gov.pl
3 czerwca 2011 r.
Działanie 8.2
Wspieranie wdrażania
elektronicznego biznesu typu B2B
21 marca 2011 r. – ogłoszenie konkursu
4 kwietnia 2011 r. – nabór wniosków
Strona internetowa PARP:
www.parp.gov.pl
29 kwietnia 2011 r.
Działanie 8.3
Przeciwdziałanie wykluczeniu
cyfrowemu – eInclusion
14 lutego 2011 r. – ogłoszenie konkursu
28 lutego 2011 r. – nabór wniosków
Strona WWPE:
www.wwpe.gov.pl
27 maja 2011 r.
Działanie 8.4
Zapewnienie dostępu do Internetu
na etapie „ostatniej mili”
6 czerwca 2011 r. – ogłoszenie konkursu
20 czerwca 2011 r. – nabór wniosków
Strona WWPE:
Centralny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich
ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa
czynny: od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-17.00
tel.: 22 626 06 32, 626 06 33 • fax: 22 745 05 45
e-mail: [email protected]
skrzynka kontaktowa IZ PO IG: [email protected]
Strona internetowa PARP:
www.parp.gov.pl
www.wwpe.gov.pl
1) 11 marca 2011 r.
(lub do wyczerpania alokacji
na konkurs)
2) 8 lipca 2011 r.
(lub do wyczerpania alokacji
na konkurs)
2 września 2011 r.

Podobne dokumenty