Informacja o stanie bezpieczeństwa sanitarnego
Transkrypt
Informacja o stanie bezpieczeństwa sanitarnego
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Lubinie INFORMACJA O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO NA TERENIE POWIATU LUBIŃSKIEGO ZA ROK 2007 Lubin, 31 marca 2008r. Zgodnie z delegacją art.12a ust.3 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2006r. Nr 122, poz.851 z późn. zm.) Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Lubinie przedkłada informację o stanie bezpieczeństwa sanitarnego powiatu lubińskiego. Państwowa Inspekcja Sanitarna realizując swoje zadania z zakresu zdrowia publicznego, a szczególnie ochrony zdrowia ludzkiego sprawuje bieŜący i zapobiegawczy nadzór w powiecie nad tymi obszarami Ŝycia i działania, które mają wpływ na bezpieczeństwo zdrowotne społeczeństwa. Jednocześnie prowadząc aktywną działalność oświatową, zapobiegawczą i przeciwepidemiczną. W szerokim wachlarzu działań kontrolno-merytorycznych, podejmowanych przez pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Lubinie, szczególnie interesujemy się higieną środowiska, warunkami zdrowotnymi Ŝywności i Ŝywienia, higieną pracy, higieną procesów nauczania i wychowania oraz wypoczynku i rekreacji. Z wnikliwą uwagą obejmujemy nadzorem sanitarnym zakłady opieki zdrowotnej, pracujący w nich personel oraz sprzęt i pomieszczenia. Przedstawiona informacja stanowi rzetelny dobrze udokumentowany raport o stanie sanitarnym powiatu za rok 2007, jego rozdziały zawierają nie tylko oceny, wyniki i zestawienia statystyczne, ale takŜe analizy występujących zjawisk. Z satysfakcją pragnę podkreślić, Ŝe w zakresie swojej statutowej działalności Państwowa Inspekcja Sanitarna w powiecie lubińskim w pełni dostosowała się do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej. Dotyczy to zarówno działalności kontrolno – merytorycznej Oddziału Nadzoru zgodnej z zasadami zarządzania jakością, jak i laboratoryjnej potwierdzonej certyfikatem akredytacji laboratorium badawczego Nr AB 738 przyznanym przez Polskie Centrum Akredytacji w Oddziale Laboratoryjnym. Pracownicy Inspekcji Sanitarnej w 2007 roku przeprowadzili ogółem 2089 kontroli, wykonali 1661 badań, blisko 2 tys. analiz laboratoryjnych. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Lubinie wydał 829 decyzji administracyjnych i 334 postanowienia. To tylko niektóre wielkości obrazujące całość wysiłków organizacyjno – merytorycznych pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Lubinie przy tak małej obsadzie liczącej 43 pracowników (23 osoby pracujące w nadzorze i 11 osób pracujących w laboratorium) obsługujących powiat o powierzchni 712 km2 , liczący 106 tys. mieszkańców. 1 I. ODDZIAŁ NADZORU 1. SEKCJA EPIDEMILOGII Sytuacja epidemiologiczna powiatu lubińskiego została przedstawiona w tabeli „Występujące choroby zakaźne na terenie działania PSSE Lubin w latach 2003 – 2007, zachorowania i zapadalność na 100 tyś. mieszkańców", która stanowi załącznik nr 1 do opracowania. Wymienione jednostki chorobowe w tabeli analizowane były pod względem ilości zachorowań i zapadalności na 100 tys. mieszkańców. Następne analizy i opracowania niektórych jednostek chorobowych uwzględniają takŜe płeć, wiek chorego i miejsce zamieszkania . Choroby zakaźne przewodu pokarmowego: - Salmonelozy – zatrucia pokarmowe - Czerwonka - Biegunki u dzieci do lat 2 Salmonelozy – ilość zachorowań na Salmonelozy w porównaniu do roku poprzedniego zmalała o 6 przypadków tj. w roku 2006 było 22, a w roku 2007 – 16. Najczęstsze zakaŜenia wywołane były Salmonellą Enteritidis. Przede wszystkim chorowały dzieci w wieku od 0 do 4 lat. Zachorowania i zapadalność w latach 2006 – 2007 przedstawiono wg wieku, miejsca zamieszkania, płci. Wykres i tabela: „Zachorowania i zapadalność na Salmonelozy w latach 2006 – 2007 z terenu działania PSSE w Lubinie Grupy Salmonelozy Ogółem wiekowe 2006 Podział na miasto, wieś 2007 2006 kobieta męŜczyzna kobieta męŜczyzna 2007 miasto wieś miasto wieś 0-4 7 2 3 7 7 2 6 4 5-9 3 2 1 2 3 2 2 1 10-19 1 1 1 0 1 1 1 0 2 20-39 1 0 0 1 1 0 1 0 40-59 1 2 0 1 1 2 1 0 60/p 1 1 0 0 1 1 0 0 Razem 14 8 5 11 14 8 11 5 Zapad. 25,8 15,5 9,2 21,5 25,8 15,5 13,4 21,4 7 6 0-4 5-9 10-19 20-39 40-59 60/p 5 4 3 2 1 0 miasto 2006 wieś 2006 miasto 2007 wieś 2007 Wyhodowano następujące gatunki Salmonelli : - Enteritidis -9 - Typhimurium -3 - z grupy C -1 - sp -1 - Hadar -1 - Virchow -1 Główne przyczyny zachorowań to: - brak mycia i dezynfekcji jaj, - nieprzestrzeganie podstawowych zasad higieny, zwłaszcza częstego mycia rąk, - spoŜywanie niemytych owoców i warzyw, - zaniedbania higieny osobistej i pomieszczeń. Wszystkie osoby chore zostały wyleczone, 3 osoby pozostają nadal w nadzorze, gdyŜ utrzymuje się u nich nosicielstwo pałeczek salmonelli. W roku sprawozdawczym nie zanotowano zbiorowych zatruć pokarmowych. 3 Salmonella Paratyphi B – jedna osoba zarejestrowana jest w PSSE w Lubinie jako nosiciel stały od 1980r. Pacjentka odwiedzana jest systematycznie dwa razy w roku. Przypomina się jej o przestrzeganiu zasad higieny, polecając do dezynfekcji środki dostępne w sprzedaŜy detalicznej, do stosowania zgodnie z zaleceniem producenta. Biegunki u dzieci do lat 2 – zachorowania wahają się w poszczególnych latach, tj. w 2003 roku było 55 zachorowań, w 2004 – 21, w 2005 – 34, w 2006 – 45, w roku sprawozdawczym – 18 60 50 40 30 20 10 0 2003 2004 2005 2006 2007 Liczba zachorowań na biegunkę u dzieci do lat 2 w latach 2003-2007 w 2007 roku biegunki u dzieci do lat 2 naleŜy podzielić: Inne bakteryjne zakaŜenia jelitowe - 3 zachorowania Wirusowe i inne nieokreślone - 13 zachorowań Biegunki i zapalenia Ŝołądkowo – jelitowe - 2 zachorowania Wszystkie dzieci hospitalizowane były na Oddziale Dziecięcym, zostały wyleczone, powikłań nie było. W wywiadach epidemiologicznych ustalono, iŜ najczęściej chorowały dzieci mające od 1 miesiąca do 12 miesięcy Ŝycia. Przyczyną zachorowań były: - zaniedbania sanitarno – higieniczne, - nieprawidłowe przechowywanie produktów spoŜywczych, - brak nawyku mycia rąk przez osoby opiekujące się, - złe warunki sanitarne mieszkań. Prowadzono rozmowy indywidualne z rodzicami, odnośnie prawidłowej pielęgnacji niemowląt i zachowania higieny w środowisku domowym. 4 RóŜyczka – wystąpiły wahania w ilości zachorowań w latach 2003 – 2007. W roku 2003 – 9 zachorowań, w 2004 – 33, w 2005 – 52, 2006 – 8, 2007 – 1 zachorowanie. Dziecko, które zachorowało było szczepione szczepionką p/odrze, śwince, róŜyczce. Brak jednoznacznej opinii co do przyczyny takich zmian w ilości zachorowań w róŜnych latach. Przebieg choroby zazwyczaj był łagodny, nie wystąpiły powikłania. Stan zaszczepienia dziewczynek od kilku lat utrzymuje się na wysokim poziomie od 99% – 100%. W roku sprawozdawczym procent zaszczepienia wyniósł 99,6 %. Odra – od roku 2000 do 2007 nie notowano zachorowań na odrę. Świnka – waha się liczba zachorowań. W latach poprzednich tj. w roku 2003 – 696, 2004 – 45, 2005 – 30, 2006 – 2, 2007 – 3. Nie odnotowano powikłań poświnkowych. Liczba zachorowań systematycznie maleje, ma to związek z wprowadzeniem szczepień obowiązkowych szczepionką skojarzoną p/odrze, śwince, róŜyczce do Programu Szczepień Ochronnych. Liczba zachorowań i zapadalność na 100 tys. mieszkańców w latach 2003 -2007 700 600 500 400 300 200 100 0 2003 zapad 2004 zapad 2005 zapad 2006 zapad 2007 zapad Krztusiec – od wielu lat notujemy sporadyczne przypadki zachorowań. W 2003 – 3, 2004 – 2, 2005 – 0, 2006 – 0, 2007 – 2 zachorowania. Zachorowania zostały zawleczone z Wielkiej Brytanii. Szczepienia dzieci prowadzone są zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych. Wysokie uodpornienie dzieci p/krztuścowi skutkuje brakiem zachorowań. 5 Zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych – w porównaniu z latami poprzednimi nieznacznie wzrosła ilość zachorowań, tj. w roku w 2003 – 3 osoby, 2004 – 5, 2005 – 7, 2006 – 5, 2007 – 9 w tym: 1 – wirusowe zapalnie opon mózgowo – rdzeniowych , 5 – bakteryjne zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych, 3 – inne i nie określone . Wszystkie osoby miały pobrany płyn mózgowo – rdzeniowy do badania ogólnego i bakteriologicznego. W 2 przypadkach określono czynnik chorobotwórczy, tj. Haemophilus influenzae i paciorkowiec Agalactiae. Wszystkie osoby zostały wyleczone. Nie odnotowano zachorowań na kleszczowe zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych i mózgu. Przeciwko kleszczowemu zapaleniu opon mózgowo – rdzeniowych i mózgu zaszczepiło się w roku sprawozdawczym 106 osób. Zapalenie mózgu – występuje sporadycznie, w latach od 1999 do 2003 odnotowano po 1 przypadku. W 2004 – 0, 2005 – 1, 2006 – 0. W roku sprawozdawczym nie zarejestrowano zachorowań na zapalenie mózgu. Borelioza – jednostka chorobowa występująca na naszym terenie coraz częściej. W 2003 – 4 przypadki, 2004 – 2, 2005 – 7, 2006 – 12, 2007 – 11. Wśród chorych nie było osób naraŜonych zawodowo. Wszystkie osoby podczas pobytu w lesie zostały ukąszone przez kleszcze. Rozpoznanie postawiono na podstawie badań serologicznych. Przeprowadzono wywiady epidemiologiczne. 1 osoba leczona była w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym we Wrocławiu, natomiast 10 osób leczone były ambulatoryjnie. Zachorowania na boreliozę wzrastają nieznacznie. Częściej wykonywane są badania w kierunku boreliozy, wzrosła świadomość społeczeństwa o moŜliwości zakaŜenia i zachorowania. Sytuacja epidemiologiczna została przedstawiona na wykresie. 6 Zachorowania i zapadalność na boreliozę w latach 2003-2007 Pokąsania przez zwierzęta – w roku 2003 – 29, w 2004 – 37, w 2005 – 31, 2006 – 31, 2007 – 30. Wszystkie ogniska były pojedyncze. Ogółem poddano szczepieniom p/wściekliźnie 9 osób. Rodzaj naraŜenia - pokąsanie kończyn górnych i dolnych – 27 osób - pokąsanie głowy, twarzy – 3 osoby Pacjenci szczepieni p/wściekliźnie z powodu pokąsania przez: - psa – 7 osób - wiewiórkę – 1 osoba - kota – 1 osoba Na terenie działania PSSE nie stwierdzono wścieklizny wśród zwierząt jak i ludzi. Nadal problemem są wałęsające się bezpańskie psy, które zagraŜają zwłaszcza dzieciom. PSSE w Lubinie zwracała się kilkakrotnie w tej sprawie z prośbą o pomoc do StraŜy Miejskiej. Prowadzona jest kompletna, szczegółowa dokumentacja osób pokąsanych oraz ścisła współpraca z Poradnią Kwalifikacyjną do Spraw Wścieklizny we Wrocławiu i w Głogowie. 7 Polio – w celu eliminacji i eradykacji Poliomyelitis dokonano oceny stanu uodpornienia populacji. Wykonawstwo szczepień jest wysokie i wynosi: - 2004 rocznik - 99,9% populacji - 2005 rocznik - 99,4 %populacji - 2006 rocznik - 99,5% populacji - 2007 rocznik - 56,1% populacji W czasie kontroli nadal zwraca się szczególną uwagę na: - magazynowanie i transport szczepionek z zachowaniem ciągłości łańcucha chłodniczego, - zgłaszanie przypadków podejrzanych o Poliomyelitis. W 2007 r. nie zarejestrowano zachorowań na poraŜenie wiotkie. PSSE otrzymuje na bieŜąco miesięczne meldunki z oddziału dziecięcego, ponadto jest w stałym telefonicznym kontakcie z ordynatorem oddziału. Wirusowe Zapalenie Wątroby – ogółem 40 przypadków. W porównaniu do roku 2006 liczba zachorowań utrzymuje się na tym samym poziomie. Od 2003 do 2007 nastąpił znaczny wzrost liczby zachorowań na WZW typu C, natomiast odnotowano nieznaczny spadek zachorowań na WZW typu B. Sytuacja epidemiologiczna została przedstawiona w tabelach i wykresach. Liczba zachorowań i zapadalność na 100 tys w latach 2003-2007 2003 Zapad 2004 zapad 2005 zapad 2006 zapad 2007 Zapad W Og. 32 30,6 25 23,6 15 14,1 40 37,8 40 37,8 WZW B 17 16 8 7,5 11 10,3 18 17 15 14,2 WZW C 15 14 16 15,0 4 3,7 21 19,8 25 23,7 WZW A 0 0 0 0 0 0 1 0,9 0 0 INNE 0 0 1 0,9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 WZW B+C 8 Zachorowania i zapadalność na wszystkie typy WZW w latach 2003-2007 40 30 20 10 0 2003 ZAPAD. 2004 WZWOG. ZAPAD 2005 WZW B ZAPAD 2006 WZWC ZAPAD WZW A 2007 INNE ZAPAD WZWB+C WZW inne i nieokreślone oraz WZW typu B i C – występują sporadycznie. W latach od 2003 do 2007 były pojedyncze zachorowania. W roku sprawozdawczym nie było ani jednego przypadku. WZW typu B – w roku sprawozdawczym zarejestrowano 15 przypadków w tym u 14 osób – postać przewlekłą, u 1 osoby stwierdzono postać ostrą. Wśród chorych nie było osób szczepionych p/WZW typu B. Tabele i wykresy odzwierciedlają zachorowania i zapadalność na WZW typu B z podziałem na miasto, wieś, kobiety według grup wiekowych, męŜczyzn według grup wiekowych w latach 2003-2007. Ponadto przeprowadzono dodatkowo analizę zachorowań wg wieku, płci i miejsca zamieszkania co stanowi załącznik nr 2 do opracowania pt: „Wykaz osób chorych na WZW typu B 2003 – 2007 wg płci i miejsca zamieszkania – zapadalność” 9 Zachorowania i zapadalność na WZW typu B z podziałem na miasto i wieś w latach 2003-2007 80 70 60 50 40 30 MIASTO 20 WIEŚ 10 0 zachor. zapadal. Liczba zachorowań na WZW typu B wśród kobiet w latach 2003-2007 wg grup wiekowych 4 3 5-9 10-14 2 15-19 20-39 1 40-59 60/p 0 2003 2004 2005 2006 2007 10 Liczba zachorowań na WZW typu B wśród męŜczyzn w latach 2003- 2007 wg grup wiekowych 8 7 0-4 6 5-9 5 10-14 4 3 15-19 20-39 2 40-59 1 60/p 0 2003 2004 2005 2006 2007 W roku sprawozdawczym rozpoznano 41 nowych zakaŜeń wirusem HBV. Przeprowadzono wywiady epidemiologiczne ze wszystkimi nosicielami. Na podstawie wywiadów epidemiologicznych sporządzono wykazy osób z kontaktu z nosicielem, które przekazano w nadzór lekarski do przychodni rejonowych. Od 1995r. wszystkie noworodki podlegają obowiązkowym szczepieniom p/WZW typu B. Uodpornienie p/WZW B w tej grupie wiekowej w roku 2007 wynosi 89,7%. Zaszczepiono w grupach ryzyka p/ WZW typu B w roku 2007: - pracowników słuŜby zdrowia o wysokim ryzyku zakaŜenia – 7 osób - osoby z bliskiego otoczenia chorych i nosicieli HBV – 54 osób Ponadto zaszczepiono 1227 osób odpłatnie na własne Ŝyczenie, w tym równieŜ osoby przygotowywane do zabiegów związanych z przerwaniem ciągłości tkanek. W roku sprawozdawczym zaszczepiono rocznik 1993 (gimnazjaliści) podlegający do szczepień p/WZW B . Ogółem zaszczepiono 1191 osób co stanowi 98,7 %. Prowadzone na szeroką skalę szczepienia przeciw WZW B w duŜym stopniu przyczyniły się do spadku zachorowań na WZW B, zwłaszcza na postać ostrą. PrzewaŜają zachorowania na postać przewlekłą, poniewaŜ dotyczą nosicieli wirusa HBV z lat poprzednich. 11 WZW typu C – ogółem w 2007 roku 25 zachorowań. Osób chorych na postać ostrą było 22 na przewlekłą 3. Liczba zachorowań w porównaniu do roku poprzedniego wzrosła o 4 przypadki. Chorują osoby dorosłe, u których anty–HCV rozpoznano w latach wcześniejszych. Wszystkie osoby, które chorowały miały rozpoznanie potwierdzone badaniem serologicznym. Podczas prowadzenia wywiadów epidemiologicznych starano się ustalić ewentualne źródło zakaŜenia. Osoby z kontaktu skierowano do przychodni rejonowych celem objęcia opieką lekarską. Sytuacja epidemiologiczna została przedstawiona na wykresach: Liczba zachorowań na WZW typu C i zapadalność na 100tyś mieszkańców z podziałem na miasto wieś w latach 2003 – 2007. Liczba zachorowań na WZW typu C wśród męŜczyzn wg wieku w latach 2003 – 2007. Liczba zachorowań na WZW typu C wśród kobiet wg grup wiekowych w latach 2003 – 2007. Ponadto przeprowadzono dodatkowo analizę zachorowań wg wieku, płci i miejsca zamieszkania co stanowi załącznik nr 3 do opracowania pt: „Wykaz osób chorych na WZW typu C w latach 2003 – 2007 wg wieku, płci i miejsca zamieszkania – zapadalność na 100 tyś mieszkańców”. Liczba zachorowań na WZW typu C i zapadalność na 100 tys mieszkańców z podziałem na miasto i wieś w latach 2003-2007 80 70 60 50 40 30 20 10 0 zachor. zapadal. MIASTO WIEŚ 12 Liczba zachorowań na WZW typu C wśród męŜczyzn wg wieku w latach 2003-2007 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 0-4 5-9 10-14 15-19 20-39 40-59 60/p 2003 2004 2005 2006 2007 Liczba zachorowań na WZW typu C wśród kobiet w latach 2003-2007 wg grup wiekowych 4 3,5 0-4 3 5-9 2,5 10-14 2 15-19 1,5 20-39 1 40-59 p/60 0,5 0 2003 2004 2005 2006 2007 13 W roku sprawozdawczym rozpoznano 46 nowych zakaŜeń wirusem anty – HCV. W porównaniu do roku 2006, w którym to zanotowano 31 nowych zakaŜeń liczba ta wzrosła o 15 przypadków. Wzrost spowodowany jest w duŜej mierze brakiem szczepionki p/WZW typu C. Przeprowadzono wywiady epidemiologiczne ze wszystkimi nosicielami. Pouczono o konieczności zgłoszenia się do lekarza I – go kontaktu w celu objęcia nadzorem lekarskim. AIDS Od wdroŜenia badań w 1985r. do 31 grudnia 2007r. stwierdzono zakaŜenie HIV u 11.259 obywateli polskich, wśród których było co najmniej 5.439 zakaŜonych w związku z uŜywaniem narkotyków. Ogółem odnotowano 2.028 zachorowań na AIDS z czego 906 chorych zmarło. W 2007r. nie zgłoszono nowych zakaŜeń wirusem HIV takŜe nie było zachorowań na AIDS w powiecie lubińskim. Na terenie powiatu nie są wykonywane badania w kierunku HIV. NajbliŜsze punkty konsultacyjno – diagnostyczne dotyczące zakaŜenia HIV znajdują się w Legnicy, ul. Powstańców Śląskich 10, Wałbrzych, ul. Matejki 5a, Wrocław, ul. Podwale 7. Średnia roczna liczba nowo wykrytych zakaŜeń HIV w latach 2002-2006 14 Zachorowania na AIDS rozpoznane w latach 2002-2006 według grup wiekowych Informacja z 31 grudnia 2007 r. Tabela 1. Liczba przypadków zgłoszonych w okresie 1-31.12.2007 r. wg województw Zgony Województwo HIV AIDS chorych na AIDS POLSKA 34 15 6 1. 8 6 2 2. Kujawsko-Pomorskie 2 - - 3. 1 1 - Dolnośląskie Lubelskie 15 4. Lubuskie - - - 5. Łódzkie - 4 3 6. Małopolskie 3 1 1 7. Mazowieckie 2 2 - 8. Opolskie - - - 9. Podkarpackie - - - 10. Podlaskie - - - 11. Pomorskie - 1 - 12. Śląskie - - - 13. Świętokrzyskie - - - - - - 2 - - - - - 16 - - 14. 15. WarmińskoMazurskie Wielkopolskie 16. Zachodniopomorskie Brak danych W roku 2007 w kraju zgłoszono 34 nowo wykryte zakaŜenia HIV w tym w województwie dolnośląskim 8. 16 Liczba zgonów zgłoszonych do PSSE z terenu powiatu lubińskiego Na terenie powiatu lubińskiego prowadzony jest na bieŜąco monitoring zgonów z uwzględnieniem najczęstszej przyczyny zgonu. Dane w poniŜszej tabeli: DANE DOTYCZĄCE ZGONÓW WYSTĘPUJĄCYCH W LATACH 2006 I 2007 NA TERENIE POWIATU LUBIŃSKIEGO 2006 Lp. Przyczyna zgonu Grupa wiekowa męŜczyźni M 1. Choroby układu 2. W Ogółem kobiety W M W Ogółem 0-14 4 1 0 1 6 15-19 0 0 0 0 0 86 64 23 18 191 20 i więcej Choroby 0-14 0 1 0 0 1 nowotworowe 15-19 0 0 0 0 0 87 52 21 10 170 0-14 0 0 0 0 0 15-19 0 0 0 0 0 3 0 3 0 3 0-14 0 0 0 0 0 15-19 0 0 0 0 0 4 2 2 0 0 4 2 1 0 1 1 3 2 3 0 0 5 Choroby nerwowego Choroby zakaźne 5. M męŜczyźni krąŜenia układu 4. W kobiety M 20 i więcej 3. 2007 Inne 20 i więcej 97 72 78 63 31 15 31 17 3 20 i więcej 2 0-14 1 237 167 3 2 1 15-19 20 i więcej Razem 143 86 49 30 308 136 83 56 36 310 315 230 96 79 720 314 205 102 66 693 17 W porównaniu do roku 2006 ogólna liczba zgonów zmalała o 27 osób. Nieznacznie wzrosła liczba zgonów z powodu chorób nowotworowych i innych przyczyn. Liczba zgonów w latach 2006 i 2007 wg płci z podziałem na miasto i wieś 350 300 250 200 2006 2007 150 100 50 0 męŜczyzna miasto kobieta miasto męŜczyzna wieś kobieta wieś Placówki słuŜby zdrowia W roku 2007 w placówkach słuŜby zdrowia podlegających nadzorowi PSSE w Lubinie bieŜący stan sanitarny nie budził zastrzeŜeń. Szczególny nacisk kładziono w czasie kontroli na prawidłowo prowadzoną dezynfekcję i skuteczną sterylizację we wszystkich placówkach słuŜby zdrowia, a zwłaszcza w oddziałach i gabinetach o charakterze zabiegowym. Przeprowadzano w ramach nadzoru bieŜącego biologiczną kontrolę skuteczności sterylizacji. Współpracowano z zespołami do spraw zapobiegania i zwalczania zakaŜeń zakładowych. W 2007 roku wystąpiły ogółem 3 zakaŜenia zakładowe (2 w szpitalu ZOZ Lubin, 1 szpitalu MCZ w Lubinie). Zespoły przy współpracy PSSE podjęły szereg działań p/epidemicznych na tyle skutecznych, iŜ w krótkim czasie zlikwidowano ogniska epidemiczne. Szczepienia ochronne Na terenie powiatu lubińskiego populacja dzieci i młodzieŜy w wieku od 0 – 19 lat w rocznikach od 2007 do 1988 wynosiła 22 986 co stanowi 21,8 % ogółu ludności. Szczepienia 18 ochronne wykonywane były w 15 stałych punktach szczepień oraz w dwóch oddziałach noworodkowych a takŜe w stacji dializ szczepienia p/WZW typu B dla chorych dializowanych. Wszystkie punkty szczepień objęte były nadzorem sanitarnym. W czasie kontroli zwracano uwagę na wykonawstwo szczepień w rocznikach podlegających do szczepień w ramach PSO, prawidłowo prowadzoną gospodarkę preparatami szczepionkowymi oraz zgłaszanie niepoŜądanych odczynów poszczepiennych (NOP). Wykonawstwo szczepień ochronnych w powiecie od lat stoi na wysokim poziomie. W 2007 roku wahało się w granicach od 95,4% – 99,4 %. W rocznikach podlegających szczepieniom obowiązkowym przedstawiało się następująco: - rocznik 2002 DTaP i Polio 98,3 % - rocznik 1998 odra, świnka, róŜyczka 95,4% - rocznik 1994 Td II 99,4 % - rocznik 1993 WZW B 98,3 % - rocznik 1989 Td III 98,3 % W 2007r. zaszczepiono w grupach ryzyka p/ WZW typu B - 7 pracowników słuŜby zdrowia o wysokim ryzyku zakaŜenia - 54 osoby z bliskiego otoczenia chorych i nosicieli HBV. Ponadto zaszczepiono 1227 osób odpłatnie p/WZW typu B na własne Ŝyczenie, w tym równieŜ przygotowywanych do zabiegów związanych z przerwaniem ciągłości tkanek. Stale wzrasta liczba osób szczepionych szczepionkami zalecanymi, odpłatnymi. W 2007 roku zaszczepiono ogółem 5991 osób przeciw grypie, WZW typu A, odrze, śwince, róŜyczce, zakaŜeniom Streptococus pneumoniae, Neisseria meningitidis, Haemphilus influenzae typu b, biegunce rotawirusowej, ospie wietrznej i durowi brzusznemu. 19 2. SEKCJA HIGIENY śYWNOŚCI, śYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UśYTKU W roku 2007 pod nadzorem Sekcji Higieny śywności śywienia i Przedmiotów UŜytku Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Lubinie znajdowało się 863 obiektów, z czego skontrolowano 423 zakłady (co stanowi 49 %). Do grupy duŜych przedsiębiorstw podobnie jak w latach ubiegłych zaliczono tylko 4 zakłady (3 hipermarkety i Centrum Dystrybucji JMD), pozostałe obiekty to zakłady małe, a w przewaŜającej ilości nawet mikroprzedsiębiorstwa. Po dokonaniu oceny potencjalnego ryzyka w zakresie bezpieczeństwa Ŝywności wzmoŜonym nadzorem objęto przede wszystkim zakłady produkujące Ŝywność, obiekty wielkopowierzchniowe oraz zakłady charakteryzujące się złym stanem sanitarnym. Na rok 2007 zaplanowano 263 kontrole sanitarne, z czego zgodnie ze sporządzonym harmonogramem przeprowadzono 165 kontroli, co stanowi 63 % planu pracy. W związku z zadaniami dodatkowymi (polecenia GIS, akcje w ramach systemu RASFF i RAPEX, interwencje, odbiory, kontrole sprawdzające, pobory próbek Ŝywności) poza harmonogramem kontroli przeprowadzono aŜ 473 kontrole sanitarne. Łącznie w roku 2007 przeprowadzono 638 kontroli sanitarnych. W wyniku stwierdzenia naruszenia przepisów sanitarnych w nadzorowanych obiektach wydano 90 decyzji administracyjnych nakazujących usunięcie zaniedbań, w tym 7 decyzji o unieruchomieniu zakładu bądź ograniczeniu działalności oraz 9 decyzji o zakazie wprowadzania produktu do obrotu. Za stwierdzone uchybienia sanitarne osoby odpowiedzialne karano mandatami karnymi. W roku 2007 nałoŜono 40 mandatów na sumę 5000 zł. Nie kierowano wniosków o ukaranie do Sądu Grodzkiego, a takŜe nie składano wniosków o nałoŜenie kary pienięŜnej przez PWIS. W ramach urzędowej kontroli Ŝywności i monitoringu do badań laboratoryjnych pobrano 224 próbki Ŝywności oraz 5 materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z Ŝywnością. Spośród przebadanych próbek zakwestionowano 2 próbki – ze względu na nieprawidłowe znakowanie. Zakłady produkcyjne: Na terenie powiatu lubińskiego prowadzi działalność 35 zakładów produkcji Ŝywności. Są to małe zakłady, w większości naleŜące do grupy mikroprzedsiębiorstw, produkujące swoje wyroby na potrzeby rynku lokalnego. W roku 2007 przeprowadzono w nich 72 kontrole sanitarne. Najczęściej spotykane uchybienia dotyczyły niezachowania porządku 20 i czystości w zakładach. W trakcie kontroli nie stwierdzano raŜących uchybień stanowiących bezpośrednie zagroŜenie dla zdrowia lub Ŝycia ludzi. W roku 2007 uzyskano informację z Urzędów Gmin, Ŝe na terenie powiatu lubińskiego prowadzi działalność 2 gospodarstwa agroturystyczne. Przeprowadzono w nich kontrole sanitarne. Krzeczyn Mały: gospodarstwo agroturystyczne o powierzchni ok. 1,5 h, (budynek mieszkalny, budynki gospodarcze, ogród rekreacyjny, sad, las). Gościom proponowane są śniadania i obiado – kolacje. Posiłki przygotowywane są głównie z płodów rolnych pochodzących z własnego gospodarstwa (warzywa, mięso drobiowe, jaja) przez właścicieli gospodarstwa. Kłopotów – na terenie gospodarstwa organizowane są spotkania integracyjne, pikniki, przejaŜdŜki konne. Gospodarstwo nie prowadzi Ŝadnej formy wyŜywienia. Goście przywoŜą własny suchy prowiant, napoje oraz potrawy na grilla. Na terenie gospodarstwa zapewnione są warunki do grillowania. Sklepy: na terenie powiatu lubińskiego w roku 2007 w ewidencji znajdowało się 336 sklepów spoŜywczych, z czego skontrolowano 152. W dalszym ciągu obserwuje się wolną, ale systematyczną poprawę stanu technicznego dla tej grupy obiektów, co jest spowodowane głównie uruchamianiem nowych, spełniających wymagania. Najczęściej występujące uchybienia w sklepach spoŜywczych to: niewystarczająca powierzchnia sprzedaŜowa w stosunku do ilości oferowanego asortymentu, rozwaŜanie, porcjowanie i pakowanie „na zapas” Ŝywności pakowanej fabrycznie w większe opakowania jednostkowe – opakowanie te pozbawione są jakiegokolwiek oznakowania, wprowadzanie do obrotu środków spoŜywczych po upływie terminów przechowywania, choć sytuacje takie zdarzają się juŜ coraz rzadziej, nieprzeszkolony personel. W roku 2007 w porównaniu do roku 2006 wzrosła liczba nadzorowanych obiektów wielkopowierzchniowych z 11 do 14 (3 hipermarkety i 11 supermarketów). W roku ubiegłym w obiektach tych przeprowadzono 46 kontroli sanitarnych, w tym 26 kontroli interwencyjnych przeprowadzanych w ramach systemu RASFF oraz w związku z otrzymywanymi od obywateli skargami o wprowadzaniu do obrotu Ŝywności niewłaściwej jakości zdrowotnej (zmienione cechy organoleptyczne). Pobierane w takich przypadkach próbki środków spoŜywczych z kwestionowanych przez klientów partii, nie potwierdzały zasadności skarg. 21 W roku 2007 w tej grupie obiektów nie wydawano decyzji o unieruchomieniu obiektu lub jego części, nie kierowano wniosków do sądu. Najczęstszym uchybieniem spotykanym podczas kontroli tej grupy obiektów, tak jak w roku ubiegłym był brak porządku i czystości na zapleczach oraz nagromadzenie zbyt duŜej ilości towaru w magazynach. W wyniku naruszenia przepisów sanitarnych nałoŜono 5 mandatów karnych na kwotę 500 zł . Hurtownie spoŜywcze: w porównaniu do roku 2006 zmniejszeniu uległa liczna nadzorowanych obiektów (z 21 w roku 2006 do 19 w roku 2007). W roku 2007 skontrolowano 15 magazynów hurtowych. Stan sanitarno – techniczny magazynów hurtowych w porównaniu do roku 2006 nie uległ większym zmianom. Część obiektów wykonała decyzje wydane w latach poprzednich, ale w 4 przypadkach przedłuŜono terminy usunięcia zaleceń zawartych w decyzjach. Ze względu na stwierdzone nieprawidłowości, w roku 2007 wszczęto postępowanie administracyjne w stosunku do następnych 4 hurtowni. W trakcie przeprowadzanych kontroli nie stwierdzono w obrocie artykułów spoŜywczych po terminie przydatności do spoŜycia lub nieprawidłowo oznakowanych. Największy na naszym terenie magazyn hurtowy – Centrum Dystrybucji JMD zaopatruje w towar sklepy sieci „Biedronka” zlokalizowane na terenie południowo – zachodniego regionu Polski (całe województwo dolnośląskie oraz część województw ościennych). W roku 2007 w Centrum Dystrybucji JMD przeprowadzono 4 kontrole sanitarne. Jedna z nich, przeprowadzona w ramach systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach Ŝywnościowym i paszach (RASFF) – dotyczyła monitorowania i wycofywania z rynku oraz przekazanie do producenta orzechów laskowych zakwestionowanych ze względu na obecność Ŝywych szkodników. Ponadto w trakcie jednej z kontroli stwierdzono uchybienia dotyczące stanu technicznego obiektu, w związku z powyŜszym zobowiązano właściciela decyzją administracyjną do usunięcia tych nieprawidłowości. Targowiska: na terenie Lubina funkcjonują 2 targowiska miejskie, jedno z nich – Centrum Handlowe „DEFIL” powstało w roku 2007 i uzyskało decyzję PPIS o zatwierdzeniu. Spełnia ono warunki do prowadzenia sprzedaŜy Ŝywności, plac jest utwardzony, zabezpieczony przed dostępem szkodników, wyposaŜony w kontenery na odpady. Na targowisku zapewniono punkty wodne z doprowadzoną wodą bieŜącą zimną i ciepłą oraz WC dla pracowników branŜy spoŜywczej. Kioski, w których prowadzony jest obrót Ŝywnością – posiadają doprowadzoną wodę bieŜącą zimną i ciepła, część z nich posiada własne WC. Na targowisku prowadzą równieŜ działalność liczne stragany warzywne. Drugie miejskie targowisko – w Lubinie, przy 22 ul. Łukasiewicza w dalszym ciągu kontynuowało tam prace remontowe na hali targowej (wydano decyzję o zmianie terminu wykonania zaleceń). W roku 2007 przeprowadzono łącznie 5 kontroli sanitarnych na targowiskach miejskich. Zakłady Ŝywienia zbiorowego otwarte: w roku 2007 w ewidencji znajdowało się 225 zakładów Ŝywienia zbiorowego otwartego, z czego skontrolowano 82 zakłady. W trakcie przeprowadzanych kontroli w zakładach naleŜących do tej grupy najczęściej stwierdzano następujące uchybienia sanitarne: nie przestrzeganie instrukcji GHP, GMP – zaprzestanie prowadzenia zapisów, brak segregacji w urządzeniach chłodniczych – wyroby gotowe przechowywano razem z surowcami, naraŜając je na zanieczyszczenie wtórne, brak porządku i czystości, brudne, niedomyte urządzenia chłodnicze, w dalszym ciągu, choć w mniejszym stopniu niŜ w roku ubiegłym stwierdza się równieŜ samowolne mroŜenie mięsa, oraz brak do wglądu dowodów dostaw . W związku ze stwierdzonymi podczas kontroli nieprawidłowościami, w roku 2007 nałoŜono 13 mandatów karnych na kwotę 1900 zł. Zakłady Ŝywienia zbiorowego zamknięte: w roku 2007 nadzorem objętych było 71 zakładów Ŝywienia zbiorowego zamkniętego (w roku 2006 – 69), z czego skontrolowano 40 zakładów. W roku 2007 otrzymano sygnał od jednego z rodziców o nieprawidłowościach dotyczących wyŜywienia w przedszkolu miejskim. W trakcie przeprowadzonej kontroli stwierdzono na stanie przeterminowane surowce, brak próbek Ŝywnościowych, zły stan sanitarno – techniczny obiektu oraz zaprzestanie prowadzenia zapisów wynikających z GHP/GMP. Za stwierdzony stan sanitarny ukarano mandatem karnym osobę odpowiedzialną, wszczęto postępowanie administracyjne, wydano decyzję o wycofaniu Ŝywności przeterminowanej. W porównaniu do roku 2006 dalszej poprawie ulega stan techniczny stołówek szkół i przedszkoli. Placówki te zakończyły prace modernizacyjne lub pewne ich etapy, mające na celu poprawę funkcjonalności bloków Ŝywienia, do czego zobowiązane były decyzjami Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. W przypadku braku moŜliwości technicznych, opracowano procedury czasowe zapewniające rozdział czynności czystych i brudnych. Poprawie uległ stan sanitarno – techniczny stołówki internatu, którą w roku 2006 oceniono jako niezgodną z wymaganiami (wykonano obowiązki określone w decyzji). 23 Tak jak w roku ubiegłym naleŜy zauwaŜyć, Ŝe mimo braków technicznych, w obiektach tych nie stwierdza się z reguły uchybień natury sanitarnej (za wyjątkiem przedszkola opisanego powyŜej). Obiekty te wykazują największe zaangaŜowania w kontynuację prac mających na celu wdroŜenie zasad HACCP, z tego powodu zmniejszono częstotliwość kontroli tej grupy obiektów. OCENA JAKOŚCI SPOSOBU śYWIENIA: Oceną sposobu Ŝywienia w 2007 r., objęto 5 obiektów Ŝywienia zbiorowego, przeprowadzając 8 teoretycznych ocen sposobu Ŝywienia i oceniono jadłospisy dekadowe: 2 bloki Ŝywienia w szpitalach, w tym jeden w systemie cateringowym, 1 stołówka w Ŝłobku, 1 stołówka w szkole, 1 blok Ŝywienia w domu dziecka, W większości kontrolowanych obiektów stwierdza się nieprawidłowe Ŝywienie ilościowe, w jednym przypadku nieprawidłowe Ŝywienie pod względem ilościowym i jakościowym. W bloku Ŝywienia dzieci zastrzeŜenia budzą: zbyt małe spoŜycie mleka i przetworów mlecznych, z czego wynika niedobór wapnia ; zaniŜona zawartość Ŝelaza w średniej racji pokarmowej. Stwierdzono teŜ przypadki zawyŜonej wartości energetycznej. Stwierdzono błędy w planowaniu jadłospisów w szpitalu ZOZ w Lubinie. Jadłospisy dekadowe planowane pod względem analizowanych parametrów wymagają działań korygujących w celu poprawy jakości Ŝywienia pacjentów. śywienie w szpitalu ZOZ w Lubinie nie pokrywa w pełni fizjologicznego zapotrzebowania pacjentów na energię i wartości odŜywcze. Obiady są niepełne (podaje się tylko jedno danie na przemiennie). INFORMACJE DODATKOWE: Zatrucia – w roku 2007 na terenie powiatu lubińskiego nie odnotowano zatruć pokarmowych. Skargi i interwencje – w roku 2007 do sekcji HśZiPU wpłynęły 24 interwencje: 15 skarg dotyczyło wprowadzania do obrotu artykułów spoŜywczych o zmienionych cechach organoleptycznych – w trakcie przeprowadzanych kontroli najczęściej nie stwierdzano w obrocie kwestionowanych przez skarŜących partii, tylko w 2 przypadkach pobrano do badań laboratoryjnych kwestionowane artykuły. Wyniki badań nie wykazały nieprawidłowości. W 2 przypadkach potwierdzono 24 zasadność skarg, dotyczących obecności szkodników w przetworach zboŜowo – mącznych (wydano 1 decyzję zakazującą wprowadzania do obrotu, w trakcie drugiej kontroli na stanie stwierdzono 1 zanieczyszczone opakowanie kaszy – wycofano je z obrotu w trakcie kontroli). W trakcie przeprowadzanych kontroli stwierdzono natomiast inne uchybienia sanitarne, za które nałoŜono 2 mandaty karne na kwotę 200 zł. Po jednym zgłoszeniu, dotyczącym zanieczyszczonego szkodnikami słonecznika, nie przeprowadzono kontroli w obiekcie. Budynek, którego adres podano, był zamknięty i nie było śladów prowadzenia działalności (kontrolę próbowano przeprowadzić kilkakrotnie, o róŜnych godzinach). 2 skargi dotyczyły wprowadzania do obrotu artykułów spoŜywczych po upływie terminów przydatności, w jednym przypadku potwierdzono zasadność skargi, w drugim obiekcie nie było w obrocie przeterminowanej Ŝywności, ale stwierdzono inne uchybienia sanitarne. NałoŜono 2 mandaty karne na kwotę 200 zł. 6 skarg dotyczyło prowadzenia działalności w antysanitarnych warunkach – przeprowadzone kontrole sanitarne w 5 przypadkach potwierdziły zasadność skarg, za stwierdzone uchybienia osoby odpowiedzialne ukarano mandatami karnymi, nałoŜono 5 mandatów na kwotę 500 zł, w 1 przypadku zostało wszczęte postępowanie administracyjne, 1 skarga przechowywania artykułów spoŜywczych w niewłaściwych warunkach – kontrola potwierdziła zasadność skargi, zostało wszczęte postępowanie administracyjne, właściciela ukarano mandatem karnym. KaŜdorazowo po przeprowadzeniu kontroli powiadamiano osobę skarŜącą o sposobie załatwienia skargi. 25 3. SEKCJA HIGIENY KOMUNALNEJ Wodociągi i monitoring wody W skład powiatu lubińskiego wchodzą 3 gminy, w których jest 91 wiosek i 2 miasta. Wszystkie miejscowości są zwodociągowane z wyjątkiem jednej – przysiółek Przystań w Gminie Ścinawa, która jest nie zamieszkała. Woda dla ludności dostarczana jest poprzez: - 22 wodociągi sieciowe (publiczne), - 4 wodociągi zakładowe - indywidualne ujęcie wody w Bolanowie. W wodę wodociągową zaopatrywanych jest 107 790 mieszkańców wsi i miast. Wszystkie wodociągi korzystają z wody ujmowanej ze studni głębinowych wierconych, bazujących na wodach czwartorzędowych i trzeciorzędowych. Ujęcia wody są zabezpieczone, zamykane, ogrodzone. W przypadku ujęć dla miasta Lubina studnie są monitorowane. Wyznaczone są strefy ochrony sanitarnej. W 2007 roku przeprowadzono 51 kontroli wodociągów. BieŜący stan sanitarno – techniczny Stacji Uzdatniania Wody nie wzbudza zastrzeŜeń za wyjątkiem wodociągu w Ręszowie, gdzie prowadzone jest postępowanie administracyjne dotyczące uchybień technicznych i poprawy jakości wody pod względem fizyko – chemicznym. Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Urzędu Miasta i Gminy Ścinawa w 2008 roku planowane jest wykonanie nowej sieci wodociągowej i przyłączenie tej miejscowości do wodociągu sieciowego Dziesław. Stan sanitarno – techniczny pozostałych obiektów i urządzeń wodociągowych – uległ poprawie. W wodociągu sieciowym w Ścinawie w związku z częstymi awariami układu napowietrzania w pierwszej połowie 2007r. rozpoczęto modernizację Automatycznej Stacji Uzdatniania Wody, polegającą na zmianie sposobu natleniania wody (zamiast spręŜarki w aeratorze zastosowano strumienicę). Dalszym etapem tej modernizacji jest stabilizacja odczynu na dopływie do filtrów. Przewidziano równieŜ wymianę złoŜa na filtrach. Zakończenie prac planowane jest na 2008 r. Po zmodernizowaniu Stacji Uzdatniania Wody przy ul. Gajowej w Lubinie, gdzie zastosowano wielowarstwowe filtry ciśnieniowe CULLIGAN Hi-Flo w wersji TWIN, w pierwszej połowie roku 2007 sporadycznie wystąpiły nieznacznie zawyŜone zawartości 26 manganu, co było związane z wpracowywaniem złoŜa. Jakość wody w Lubinie na koniec 2007 roku nie budziła zastrzeŜeń. W wodociągu zakładowym „Energetyka” ZG Lubin Szyb Zachodni prowadzona była modernizacja, a ciąg dalszy prac przewidziano na 2008 rok. Poprawiła się jakość wody pod względem fizyko – chemicznym w wodociągu sieciowym w Wielowsi. Złą jakość wody pod względem fizyko – chemicznym stwierdzono w wodociągu sieciowym w Pieszkowie, w związku z czym zostało wszczęte postępowanie administracyjne. W 2007 roku zlikwidowano jeden wodociąg sieciowy w WądroŜu, a jego mieszkańcy zaopatrywani są w wodę z wodociągu sieciowego w Miłogoszczy. Pod nadzorem tutejszej Stacji jest jedno indywidualne ujęcie wody produkujące wodę wykorzystywaną do działalności publicznej – w Bolanowie. Produkcja wody wynosi 4 m3/dobę, w wodę zaopatrywanych jest 9 osób. W 2007 roku odnotowano 1 skargę na jakość wody w Ścinawie; po interwencji awaria została usunięta, a ponowne badanie wody wykazało dobrą jej jakość. Ze względu na złą jakość wody wydano 8 decyzji płatniczych na wodociągi i 2 decyzje podstawowe dotyczące złej jakości wody pod względem fizyko – chemicznym w wodociągach sieciowych w Ręszowie i Pieszkowie oraz wydano 1 decyzję uchylającą zaskarŜoną decyzję o uiszczeniu opłaty za badania wody w wodociągu sieciowym w Ręszowie. Obiekty SłuŜby Zdrowia W 2007 roku nadzorem tutejszej stacji były objęte następujące obiekty : - 1 Szpital Publiczny im. Jana Jonstona ul. Bema 5w Lubinie, - 2 szpitale niepubliczne: MCZ ul. Skłodowskiej – Curie 54 w Lubinie, Centrum Zdrowia Kobiet Femina ul. Kilińskiego 27w Lubinie, - Ośrodek Badawczo – Naukowo – Dydaktyczny Chorób Otępiennych Akademii Medycznej we Wrocławiu Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Ścinawie; - 42 publicznych i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej; - 110 gabinetów indywidualnej praktyki lekarskiej; - 1 Stacja Dializ w Lubinie. 27 W 2007 roku w w/w obiektach przeprowadzono 122 kontrole, w trakcie których nie stwierdzono uchybień natury sanitarno – porządkowej. W kilku przychodniach rozpoczęto modernizacje w związku z opracowanymi programami dostosowania. Podczas przeprowadzanych. kontroli sanitarnych w szpitalach stan sanitarno – higieniczny i porządkowy nie budził zastrzeŜeń (mimo uchybień technicznych utrudniających utrzymanie naleŜytego reŜimu sanitarnego). 2 szpitale: ZOZ Lubin ul. Bema 6 i MCZ Lubin ul. M. Skłodowskiej – Curie mają opracowane programy dostosowawcze na usterki techniczne z terminem ich wykonania do 31.12.2012 r. Szpital „Femina” spełnia wymogi rozporządzenia Ministra Zdrowia. W szpitalu MCZ na 3 oddziałach wykonano węzły sanitarno – higieniczne przy wszystkich salach chorych, na kaŜdym oddziale wydzielono takŜe łazienki dla odwiedzających. W 2007r. nie odnotowano Ŝadnych skarg na działalność szpitali. Nie było prowadzone postępowanie administracyjne. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213, poz. 1568) wymagania w nim zawarte pod względem technicznym nie są spełnione w 22 obiektach, w których opracowane są programy dostosowawcze, dotyczące m.in. wymiany baterii umywalkowych, przystosowania obiektów dla potrzeb osób niepełnosprawnych, wymiany stolarki okiennej i drzwiowej, wymiany grzejników. W pozostałych obiektach stan sanitarno – techniczny (podłogi, ściany, wyposaŜenie) był dobry. W trakcie przeprowadzanych kontroli sanitarnych nie stwierdzono równieŜ uchybień natury sanitarno – porządkowej. W przychodniach nie było prowadzone postępowanie administracyjne ze względu na ustalony rozporządzeniem termin przystosowania tych obiektów do obowiązujących wymogów – do dnia 31 grudnia 2008 r. Ocena skaŜenia gleby - Piaskownice W roku 2007 objęto nadzorem 104 osiedlowe place zabaw, w skład których wchodzą piaskownice. Nie pobierano prób piasku do badań laboratoryjnych na obecność pasoŜytów i bakterii. Podobnie jak w latach ubiegłych piasek we wszystkich piaskownicach został 28 wymieniony przed sezonem letnim, po uprzednim usunięciu starego piasku (przedstawiono faktury). W następnych miesiącach piasek był uzupełniany. Na większości placów zabaw rozmieszczono tabliczki zakazujące wprowadzanie zwierząt domowych do piaskownic. Za bieŜący stan sanitarny piaskownic i placów zabaw odpowiedzialni są dozorcy i administratorzy posesji. Stan sanitarno – techniczny obudowy piaskownic nie budził zastrzeŜeń. Nie odnotowano Ŝadnych skarg na zły stan sanitarno – porządkowy lub techniczny piaskownic. Tereny rekreacyjne Nadzorem sanitarnym objęte były 4 parki miejskie (3 w Lubinie, 1 w Ścinawie). W trakcie przeprowadzonych kontroli stwierdzono, Ŝe posesje parków są na bieŜąco sprzątane, a zieleń pielęgnowana. Ławki, kubły na śmieci, sprzęt rekreacyjny w dobrym stanie sanitarno – technicznym. W parkach wydzielone są place zabaw dla dzieci. Nie stwierdzono zaniedbań natury sanitarno – porządkowej. STAN SANITARNY OBIEKTÓW - Baseny kąpielowe W 2007 roku nadzorem sanitarnym objętych było: - 3 baseny kryte: 2 w Lubinie, (tj. przy Zespole Szkół nr 2 ul. Szpakowa 1, przy Zespole Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących ul. Komisji Edukacji Narodowej 6); oraz 1 w Rudnej przy Zespole Szkół w Rudnej, ul. Piaskowa 3. W dalszym ciągu basen kryty przy Zespole Szkół Sportowych w Lubinie ul. Sybiraków 11 jest nieczynny z powodu podjętych przez Dyrekcję szkoły działań modernizacyjno – remontowych i termin jego uruchomienia (po zakończonej modernizacji) nadal nie jest moŜliwy do określenia. - 2 baseny odkryte - w Lubinie przy ul. Odrodzenia 28B (OSiR); w Ścinawie przy ul. Królowej Jadwigi 2. W wymienionych obiektach bieŜący stan sanitarno – techniczny był dobry. Drobne naprawy, malowanie prowadzone były w obiektach systematycznie na bieŜąco. Przed sezonem na basenach odkrytych uzupełniono bądź wymieniono armaturę sanitarną, odmalowano i uszczelniono niecki basenowe. WyposaŜenie w środki czystości, dezynfekcyjne, higieniczne – dobre. Chlorowanie wody prawidłowe. Tereny wokół basenów uporządkowane, kubły na śmieci 29 opróŜniane systematycznie. Wszystkie badania wody pobranej z basenów odkrytych w sezonie wykazywały dobrą jej jakość, natomiast w basenach krytych sporadycznie wystąpiły zawyŜone wartości ogólnej liczby bakterii i jednokrotnie obecność gronkowca koagulazo – dodatniego w dwóch basenach. Po wystąpieniu gronkowca baseny zostały unieruchomione, a ponowny pobór wody wykazał juŜ dobrą jej jakość. Nie odnotowano skarg na stan sanitarno-porządkowy lub jakość wody w w/w obiektach. - Domy pomocy społecznej Pod nadzorem tutejszej Stacji jest jeden dom opieki społecznej, tj. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Dom Opieki „SZAROTKA” w Lubinie ul. Sybiraków 13. Obiekt przystosowany jest dla osób niepełnosprawnych. Dysponuje 21 pokojami (1, 2 lub 3 osobowe) – w sumie 35 miejsc. Wydzielone są: - kompleksy mieszkalne dla pacjentów z zapleczem sanitarnym, - kompleks medyczny, - kuchnia, stołówka, pralnia, - magazyny na czystą i brudną bieliznę. W trakcie przeprowadzanych kontroli sanitarnych nie stwierdzono uchybień natury sanitarno – porządkowej. Wszystkie pomieszczenia utrzymane są w dobrym stanie sanitarno – technicznym. Zaopatrzenie w środki dezynfekcyjne, czystościowe oraz higieniczne – bardzo dobre. Postępowanie z odpadami medycznymi niebezpiecznymi – prawidłowe. - Hotele i inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie W 2007 roku nadzorem tutejszej Stacji objętych było 5 hoteli, w tym: - 3 w Lubinie - „Bomabol”, „Baron”, Zajazd „Kresy”; - 2 hotele na wsi „Chata Karczowiska” w Karczowiskach i hotel pracowniczy w Chróstniku, - pokoje gościnne w Lubinie przy ul. M. Skłodowskiej- Curie 92, - 1 gospodarstwo agroturystyczne „Czarna Sosna” w miejscowości Krzeczyn Mały. W budynku mieszkalnym gospodarstwa przeznaczono dla gości 2 pokoje (jeden na parterze, drugi na I piętrze), obok których mieszczą się łazienki z wejściem z korytarza. WyposaŜenie pokoi oraz łazienek jest estetyczne, w dobrym stanie sanitarno-technicznym, czysto utrzymane. Ponadto goście mogą korzystać z kuchni, salonu z kominkiem oraz zaplecza gospodarczego i rekreacyjnego. W w/w obiektach w 2007r. przeprowadzono 8 kontroli. Stan sanitarno – porządkowy i techniczny w w/w obiektach nie budził zastrzeŜeń, był dobry. Hotele są funkcjonalnie 30 urządzone, wyposaŜone estetycznie i czysto. Zaopatrzenie w środki czystościowe, higieniczne i dezynfekcyjne - w dostatecznej ilości. Pranie bielizny odbywa się w pralniach przyhotelowych bądź przez wyspecjalizowane firmy. W hotelu pracowniczym przy Zespole Szkół w Chróstniku została przedłuŜona decyzja na wykonanie usterek natury technicznej do 25 sierpnia 2008r. Stan sanitarno – porządkowy wszystkich pomieszczeń nie budził zastrzeŜeń. KaŜdy w/w hotel ma podpisaną umowę na odbiór odpadów komunalnych z firmą posiadającą stosowne zezwolenia na tego typu działalność. Częstotliwość wywozu odpadów uzaleŜniona jest od indywidualnych potrzeb obiektu. Zlikwidowano w Lubinie Hotel „Olimp” . Nie odnotowano skarg na działalność hoteli. Ustępy publiczne W Lubinie czynny jest tylko 1 ustęp w Parku Wrocławskim, nieskanalizowany, a szambo opróŜniane jest w miarę potrzeb i dezynfekowane wapnem chlorowanym. W związku z tym, Ŝe ustęp nie ma stałego nadzoru, to podobnie jak w ubiegłych latach, często jest dewastowany. Naprawy oraz malowanie prowadzone są na bieŜąco, ustęp sprzątany jest przez słuŜby miejskie. Targowiska Funkcjonują 3 targowiska, tj. targowisko miejskie „Skorpion” w Lubinie, ul. Łukasiewicza, targowisko – Centrum Handlowe „Defil” Lubin, ul. Odrodzenia 35 i targowisko miejskie w Ścinawie. Na targowiskach w Lubinie posesje są częściowo utwardzone, wydzielono sanitariaty WC dla klientów. W Ścinawie posesja targowiska utwardzona i uporządkowana. Obiekt wyposaŜony jest w 2 przenośne kabiny sanitarne typu TOI – TOI. W dniach przeprowadzanych kontroli – utrzymane czysto, dezynfekowane (ACE), w dobrym stanie sanitarno – technicznym. Targowisko nie posiada ujęć wody, nie prowadzi się tu handlu z zakresu branŜy spoŜywczej. Pojemniki na odpady wyłoŜone są workami foliowymi, opróŜniane systematycznie. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuaŜu i odnowy biologicznej Zakłady fryzjerskie i kosmetyczne – nadzorem sanitarnym w 2007 roku objętych było: 72 zakłady fryzjerskie, 23 zakłady kosmetyczne w Lubinie i w Ścinawie, 1 zakład tatuaŜu w Lubinie, 17 zakładów odnowy biologicznej (zakwalifikowano do nich: solaria, gabinety masaŜu, siłownie, sale do aerobiku i grotę solną) oraz 24 zakłady, w których są świadczone 31 więcej niŜ jeden rodzaj usług. W 2007 roku w w/w obiektach przeprowadzono 170 kontroli sanitarnych, które wykazały, Ŝe są one nowocześnie oraz estetycznie urządzone i wyposaŜone. Utrzymane są czysto, sprzątane na bieŜąco. Nie odnotowano Ŝadnych skarg na działalność w/w zakładów. W trakcie przeprowadzonych kontroli sanitarnych nie stwierdzono zaniedbań w zakresie dezynfekcji sprzętu fryzjerskiego i kosmetycznego. Pojemniki do dezynfekcji są przykrywane i opisane. Środków czystościowych, higienicznych oraz dezynfekcyjnych wystarczające ilości. W obiektach stosowane są środki dezynfekcyjne w szerokim asortymencie. Zakłady wyposaŜone są w duŜą ilość bielizny wielorazowego uŜytku (peleryny, ręczniki itp.) i jednorazowej. KaŜdy gabinet kosmetyczny ma podpisaną umowę na sterylizację drobnego sprzętu kosmetycznego wielorazowego uŜytku z Centralną Sterylizatornią przy ZOZ Lubin, MCZ Lubin lub posiadają autoklaw parowy, którego skuteczność sterylizacji jest sprawdzana biologicznie sporalem. Przechowywanie pakietów sterylnych – prawidłowe. Właściciele gabinetów kosmetycznych mają podpisane umowy z wyspecjalizowanymi firmami na odbiór odpadów niebezpiecznych. Odbiorem odpadów komunalnych zajmuje się firma MPO Lubin przy ul. Rzeźniczej. Dworce autobusowe Nadzorem objęty jest 1 dworzec PKS w Lubinie przy ul. M. Skłodowskiej – Curie. W trakcie przeprowadzanych kontroli sanitarnych jego stan sanitarny i techniczny nie budził zastrzeŜeń. Wszystkie pomieszczenia dworcowe ogólno – dostępne oraz socjalno – higieniczne dla pracowników utrzymane są czysto, sprzątane na bieŜąco. Dworce i stacje kolejowe Pod nadzorem tutejszej Stacji są 4 obiekty tj.: dworzec w Ścinawie i w Rudnej Gwizdanów, Stacja PKP w Rudnej i przystanek PKP w Chełmku Wołoskim. W dniach przeprowadzanych kontroli utrzymane były w miarę czysto. Stan techniczny wymienionych obiektów zmienia się z dnia na dzień, poniewaŜ są one dewastowane z powodu braku stałego nadzoru. Porty lotnicze i lotnicze przejście graniczne Stan sanitarno – techniczny i porządkowy jest dobry. Z Portu lotniczego wydzielone jest lotnicze przejście graniczne, które posiada: poczekalnię dla podróŜnych, węzły sanitarne oddzielnie dla personelu i dla podróŜnych, pomieszczenia dla funkcjonariuszy straŜy granicznej, celników, wieŜę kontroli lotów (z klimatyzacją), wydzielone pomieszczenia sanitarne dla osób chorych lub podejrzanych o zachorowanie na chorobę zakaźną o znaczeniu epidemicznym. 32 W obiekcie przygotowane są schematy postępowania w sytuacjach kryzysowych, dotyczących podejrzenia lub wystąpienia ataku bioterrorystycznego albo choroby zakaźnej o znaczeniu epidemicznym. Stan sanitarno – techniczny i porządkowy obiektu nie budzi zastrzeŜeń. Ścieki komunalne usuwane są do kanalizacji miejskiej. Obiekt zaopatrywany jest w wodę do celów gospodarczych z własnego wodociągu lokalnego, a do celów spoŜywczych dostarczana jest woda konfekcjonowana „Bonart” firmy „Kaskada”. Odpady komunalne odbiera firma MPO Lubin. Inne obiekty uŜyteczności publicznej Składowiska odpadów – w 2007 roku nadzorem objętych było 5 składowisk odpadów, w których przeprowadzono 5 kontroli sanitarnych. Nie stwierdzono uchybień natury sanitarno – porządkowej i technicznej. W składowiskach odpadów w miejscowościach Lubin, Rudna i Ścinawa prowadzony jest stały nadzór i monitoring. Tereny składowisk są ogrodzone, zamykane, obsadzone pasami zieleni niskiej i wysokiej. Drogi dojazdowe utwardzone. Tereny przyległe do składowisk i wysypisk są na bieŜąco porządkowane i nie odnotowano skarg ze strony ludności. Zlikwidowano 2 wiejskie wysypiska w miejscowościach Niemstów i Siedlce. Oczyszczalnie ścieków – nadzorem objętych jest 17 oczyszczalni ścieków, w których przeprowadzono 17 kontroli sanitarnych. W trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości związanych z gromadzeniem i usuwaniem nieczystości stałych i płynnych. Na terenie gminy Rudna ścieki z wiosek odbierane są przez 7 oczyszczalni typu biologiczno – mechanicznego, w Gminie Lubin funkcjonuje 9 oczyszczalni, a w gminie Ścinawa zlokalizowana jest jedna oczyszczalnia. W 2007 roku nie odnotowano Ŝadnych skarg na działalność w/w obiektów. Parkingi – nadzorem objęte były 3 parkingi śródleśnie i 5 parkingów strzeŜonych miejskich w Lubinie. Stan sanitarny i techniczny we wszystkich obiektach był dobry. Parkingi śródleśne wyposaŜone były w kubły na odpady, które w dniach przeprowadzanych kontroli sanitarnych były opróŜnione, a kabiny WC z dołami kloacznymi sprzątane i dezynfekowane wapnem chlorowanym przez właścicieli roŜna. Ustępy wewnątrz i na zewnątrz odnowione. Kubły na śmieci, ławki, stoły – w dobrym stanie sanitarno-technicznym. Parkingi strzeŜone miejskie są pod stałym całodobowym nadzorem. Posesje parkingów są utwardzone, ogrodzone, sprzątane na bieŜąco, wyposaŜone w pojemniki na odpady komunalne, a takŜe w sorbent słuŜący do pochłaniania płynnych odpadów niebezpiecznych (ropo – pochodnych). Obiekty posiadają zaplecze socjalno – sanitarne dla pracowników. 33 Stacje paliw – stan sanitarno – porządkowy i techniczny nie budził zastrzeŜeń. Nadzorem sanitarnym objętych było 10 stacji paliw. Wszystkie stacje przystosowane są dla osób niepełnosprawnych. Ich posesje są utwardzone, uporządkowane. Na odpady niebezpieczne (opakowania po olejach, świetlówki, akumulatory i in.) wydzielone są i oznakowane pojemniki z pokrywami, które ustawiono w wydzielonych wiatach lub pomieszczeniach magazynowych. KaŜda stacja wyposaŜona jest w sorbent, a pracownicy przeszkoleni są z zasad postępowania w przypadku rozlania się oleju, paliwa, itp. Posesje stacji zaopatrzono w pojemniki na odpady komunalne, wyłoŜone workami foliowymi, opróŜniane na bieŜąco – według potrzeb. STAN SANITARNY ŚRODKÓW TRANSPORTU Autobusy komunikacji publicznej W 2007 roku skontrolowano 9 autobusów. Kontrole nie wykazały uchybień natury sanitarno – porządkowej i technicznej. Autobusy są myte i sprzątane systematycznie i w miarę potrzeb na zajezdni PKS. Samochody do przewozu zwłok i szczątków ludzkich W 2007 roku skontrolowano 5 karawanów. Ich stan sanitarno – techniczny i porządkowy był dobry. Pojazdy zarejestrowane są jako samochody specjalistyczne; podłogi są zmywalne, mocowanie trumien prawidłowe. Kabina kierowcy wydzielona jest od części załadunkowej. Prowadzone są dzienniczki mycia i dezynfekcji pojazdów. Zaopatrzenie w środki dezynfekcyjne oraz jednorazową odzieŜ ochronną dla pracowników wystarczające, bez zastrzeŜeń. CMENTARZE Nadzorem tutejszej stacji znajduje się 18 cmentarzy. W 2007 roku skontrolowano 8 cmentarzy: 2 w Lubinie, 1 w Ścinawie, 2 w gminie Rudna i 3 w gminie Lubin. Na 6 cmentarzach znajdują się kaplice przedpogrzebowe. W jednej z nich – w Ścinawie znajduje się chłodnia do przechowywania zwłok. Dezynfekcja chłodni oraz katafalków pod trumny jest wykonywana systematycznie (np. środkiem ACE). Gospodarka odpadami komunalnymi – prawidłowa. Odpady odbierają firmy: MPO Lubin, ul. Rzeźnicza, ZGKiM w Rudnej oraz ZGK w Ścinawie. Wszystkie cmentarze są podłączone do sieci wodociągowej. Nie odnotowano nieprawidłowości związanych z gospodarką ściekową. STAN SANITARNY MIAST I TERENÓW WIEJSKICH Nadzorem sanitarnym PSSE w Lubinie objęte są 2 miasta (Lubin i Ścinawa). Podczas wyjazdów na kontrole obiektów komunalnych zwracano uwagę na stan sanitarny oraz estetykę miast i nie stwierdzono większych nieprawidłowości natury sanitarnej. Miasta są zadbane, utrzymane czysto, elewacje budynków sukcesywnie remontowane, ocieplane, malowane. Posesje 34 budynków mieszkalnych, sklepów, zakładów pracy są utrzymane czysto, systematycznie sprzątane przez dozorców i właścicieli posesji, jak równieŜ przez miejskie zakłady oczyszczania miast. Miejskie posesje zaopatrzone są w duŜą ilość kubłów i kontenerów na odpady komunalne. Kontenery są przykrywane, w miarę potrzeby wymieniane, naprawiane, malowane. Większość z nich stoi w murowanych boksach lub na wydzielonym i utwardzonym miejscu otoczonym Ŝywopłotem. wywoŜone Śmieci są systematycznie, kontenery myte i dezynfekowane. W miastach prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów. Zieleń miejska jest pielęgnowana, podwórka i place zabaw uporządkowane. W miastach rozpatrzono 5 interwencji, które dotyczyły: - zbyt bliskiej odległości boksu z kontenerami na odpady komunalne oraz trzepaka od bloku mieszkalnego, - występowania szczurów w budynku z mieszkaniami socjalnymi, - gromadzenia odpadów komunalnych w mieszkaniu budynku wielorodzinnego, - przetrzymywania cuchnącego kojca z psem przed budynkiem pod oknem sąsiada, - awarii kanalizacji w budynku mieszkalnym. Wszystkie skargi zostały rozpatrzone, przeprowadzono kontrole sanitarne w obecności przedstawicieli odpowiedzialnych instytucji. W przypadkach zasadnych – wydano zalecenia. Na terenach wiejskich organami kompetentnymi odnośnie utrzymania porządku i czystości w podległych administracyjnie wsiach są urzędy gmin. W skład powiatu lubińskiego wchodzą 3 gminy: Rudna, Ścinawa i Lubin. Miejscowości we wszystkich gminach są zwodociągowane. Nie uległa zmianie liczba skanalizowanych miejscowości. W Gminie Rudna wszystkie miejscowości są podłączone do kanalizacji, w Gminie Lubin tylko 2 wioski nie są podłączone (Buczynka i Zalesie), a w Gminie Ścinawa nadal skanalizowana jest tylko Ścinawa, oraz 2 wioski Dębiec i Tymowa. Mieszkańcy nieskanalizowanych miejscowości odprowadzają ścieki do zbiorników bezodpływowych, które są w miarę potrzeb opróŜniane. Gospodarstwa wiejskie wyposaŜone są w metalowe przykrywane pojemniki na odpady komunalne, które opróŜniane są zgodnie z podpisanymi umowami, przez słuŜby oczyszczania z częstotliwością (przeciętnie) 2 razy w miesiącu lub w miarę potrzeb. Odpady wywoŜone są na podległe terenowo składowiska. Rozpatrzono 2 interwencje dotyczące: 35 - uciąŜliwości związanych z hodowlą indyków na skalę przemysłową w miejscowości Raszówka, - nieprzyjemnego zapachu wydobywającego się z pojemników ustawionych wokół budynku mieszkalnego w miejscowości Chróstnik. Po przeprowadzonych kontrolach sanitarnych w obecności stron zainteresowanych okazało się, Ŝe obie interwencje nie były zasadne. Na posesjach miast i wsi jest dostateczna ilość pojemników i kontenerów na odpady, które opróŜniane są w miarę systematycznie. Odpady wywoŜone są przez słuŜby komunalne na podległe terenowo składowiska odpadów. W trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości związanych z gromadzeniem i usuwaniem nieczystości stałych i płynnych. Nie odnotowano skarg na nieprawidłowości związane z usuwaniem nieczystości stałych i płynnych. 36 4. SEKCJA HIGIENA PRACY Ocena środowiska pracy Sekcja Higieny Pracy na terenie objętym działalnością Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Lubinie w 2007 roku nadzorowała warunki pracy w 164 zakładach, w których zatrudnionych było łącznie ponad 14 tys. pracowników. Prawie 56% zatrudnionych było w zakładach prowadzących działalności związaną z wydobyciem i produkcją miedzi, budownictwem, transportem lądowym oraz ochroną zdrowia. PrzewaŜającą część (86%) nadzorowanych obiektów stanowiły zakłady małe – zatrudniające do 100 osób. Przeprowadzono w 39 nadzorowanych obiektach 60 kontroli sanitarnych, które wykazały uchybienia higieniczno – sanitarne w 13 zakładach (33,3% obiektów.) Najczęściej stwierdzano następujące nieprawidłowości: - niewłaściwy stan techniczno – sanitarny pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno – sanitarnych, - brak aktualnych badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy, - nie spełnianie wymogów związanych ze stosowaniem niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych, - przekroczenia normatywów higienicznych czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, - brak oceny ryzyka zawodowego, w tym związanego z występowaniem szkodliwych czynników biologicznych. Zalecenia wydanych decyzji administracyjnych nakazujących usunięcie uchybień zostały wykonane w przewaŜającej części zakładów, tj. 67%, w pozostałych zakładach termin realizacji nie upłynął z końcem 2007r. W ramach bieŜącego nadzoru sanitarnego w zakresie bezpieczeństwa chemicznego przy wprowadzaniu do obrotu niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych, oraz środków ochrony roślin w wyniku przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. Ocena naraŜenia zawodowego Z analizy naraŜenia zawodowego wynika, iŜ ponad 2 tys. pracowników pracowało w warunkach szkodliwych, tj. w warunkach w których stwierdzono stęŜenia i natęŜenia czynników szkodliwych dla zdrowia przekraczające dopuszczalne normy (NDS – NajwyŜsze Dopuszczalne StęŜenie i NDN – NajwyŜsze Dopuszczalne NatęŜenie), co stanowiło 15,3% osób zatrudnionych w zakładach objętych nadzorem. Jest to liczba osób liczonych 1 raz – niezaleŜnie od liczby 37 czynników szkodliwych, w przekroczeniu których pracowała dana osoba. W przypadku 68,7% tych osób występowało jednocześnie naraŜenie na ponadnormatywny hałas, wibracje i pyły, natomiast dla pozostałych osób jednym czynnikiem szkodliwym był ponadnormatywny hałas. Dominującymi czynnikami szkodliwymi w środowisku pracy, podobnie jak w latach wcześniejszych, były hałas, pyły oraz wibracja. W warunkach przekroczenia NDN hałasu, zagraŜających zawodowym uszkodzeniem słuchu, pracowało 1.969 osób. W naraŜeniu na pyły w stęŜeniach przekraczających NDS pracowało 1.652 osoby, przy czym w przewaŜającej większości były to pyły o działaniu zwłókniającym, stwarzające ryzyko pylicy płuc. W naraŜeniu na wibrację przekraczającą NDN pracowało 401 osób co stwarzało ryzyko wystąpienia choroby zawodowej - zespołu wibracyjnego. NaleŜy zaznaczyć, Ŝe w przypadku najczęściej występujących przekroczeń NDS i NDN czynników szkodliwych – hałasu i pyłów – likwidacja przekroczeń jest często niemoŜliwa ze względów technicznych. Egzekwowane jest wówczas stosowanie rozwiązań organizacyjnych ograniczających naraŜenie pracowników, profilaktyki medycznej oraz kontrolowane jest stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej dostosowanych do rodzaju zagroŜeń. Dział Nazwa działu PKD PKD Liczba osób Procentowa liczba osób zatrudnionych zatrudnionych powyŜej powyŜej NDS i NDS i NDN (osoby liczone NDN (osoby liczone 1 raz) 1 raz) 13 Kopalnictwo rud metali 1.708 79% 27 Produkcja metali 210 9,7% 45 Budownictwo 119 5,5% Pozostałe PKD 126 5,8% 2.163 100% Razem (wszystkie PKD) Podobnie jak w latach ubiegłych największe zagroŜenia zdrowotne w środowisku pracy powiatu lubińskiego występowało w zakładach pracy związanych z wydobywaniem i produkcją miedzi oraz budownictwem. Wymienić tu naleŜy zakłady KGHM Polska Miedź S.A. takie jak: 38 Zakłady Górnicze „Lubin”, Zakłady Wzbogacania Rud, Huta Miedzi „Cedynia” oraz Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń „PeBeKa” S.A. Natomiast dla środowiska naturalnego a zwłaszcza dla okolicznej ludności zakład BP Polska Spółka z o.o. Terminal Asfaltów Drogowych w Ścinawie stwarza uciąŜliwości z uwagi na charakter prowadzonej działalności, tj. dystrybucję asfaltów drogowych. W związku z tym w 2007r. w zakładzie podjęto działania związane z zabezpieczeniem instalacji technologicznej w celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Prowadzony nadzór nad zakładem w zakresie higieny pracy nie wskazuje na zagroŜenia zdrowotne dla zatrudnionych pracowników. Choroby zawodowe Następstwem pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia są choroby zawodowe. W 2007r. w powiecie lubińskim dokonano 59 zgłoszeń podejrzeń chorób zawodowych, w tym stwierdzono 16 przypadków chorób zawodowych. Nastąpił wzrost liczby stwierdzonych przypadków chorób zawodowych w porównaniu z rokiem ubiegłym (14 przypadków) Choroby zawodowe w 2007 roku w powiecie lubińskim poz.3 poz.3 poz.22 poz.26 poz.21 poz.21 poz.22 poz.26 - obustronny trwały ubytek słuchu (poz.21) – 9 - pylice płuc (poz.3) – 5 - choroby zakaźne lub pasoŜytnicze (poz.26) – 1 - zespół wibracyjny (poz.22) – 1 39 W strukturze zachorowalności na choroby zawodowe w 2007 roku czołowe miejsce zajmują następujące jednostki chorobowe: pylice płuc – 5 przypadków (tj. 31,25% ogółu stwierdzonych chorób zawodowych) obustronny trwały ubytek słuchu – 9 przypadki (tj. 56,25% ogółu stwierdzonych chorób zawodowych) Choroby te stanowią ponad 87,5% ogólnej liczby stwierdzonych chorób zawodowych. Choroby zawodowe na terenie powiatu lubińskiego w latach 2006-2007 Rok 2006 Lp. Nazwa choroby Rok 2007 Liczba Nazwa choroby Liczba 1 Pylice płuc 5 Pylice płuc 5 2 Obustronny trwały 3 Obustronny trwały 9 ubytek słuchu 3 Choroby zakaźne i ubytek słuchu 2 pasoŜytnicze 4 Przewlekłe choroby Choroby zakaźne i 1 pasoŜytnicze 2 narządu głosu 5 Przewlekłe choroby 1 układu ruchu 6 Choroby wywołane 1 działaniem promieniowania jonizującego 7 Zespół wibracyjny 1 Dominujące zagroŜenie hałasem i zapyleniem w środowisku pracy znajduje odzwierciedlenie w rodzaju i liczbie chorób zawodowych wywołanych tymi czynnikami, tj. obustronny trwały ubytek słuchu i pylice płuc. 40 5. SEKCJA HIGIENY DZIECI I MŁODZIEśY W 2007 roku Sekcja Higieny Dzieci i MłodzieŜy Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Lubinie obejmowała nadzorem 90 stałych placówek oświatowo – wychowawczych w tym: - 2 Ŝłobki, - 18 przedszkoli (do półrocza 19) + 14 oddziałów przedszkolnych 5 – cio godzinnych w 9 przedszkolach , - 15 szkół podstawowych + 7 oddziałów przedszkolnych w 6 szkołach , - 1 szkołę podstawową filialną z 1 oddziałem przedszkolnym, - 6 gimnazjów, - 3 licea ogólnokształcące, - 6 zespołów szkół ogólnokształcących (w nich 6 szkół podstawowych, 6 szkół gimnazjalnych, 1 zasadnicza szkoła zawodowa, 1 szkoła przysposabiająca, 3 oddziały przedszkolne), - 6 zespołów szkół ponadpodstawowych (w tym 3 licea ogólnokształcące, 2 licea profilowane, 7 techników, 3 zasadnicze szkoły zawodowe, 2 szkoły policealne,1 warsztaty szkolne, 1 internat), - 1 dom dziecka, - 2 bursy , - 1 schronisko młodzieŜowe (tylko w I półroczu, bo w II półroczu przekształcono schronisko w niepubliczną bursę), - 1 ośrodek z pobytem dziennym, - 1 ośrodek z pobytem dziennym i całodobowym w tym: internat, szkoła podstawowa, gimnazjum, zasadnicza szkoła zawodowa, szkoła przysposabiająca do pracy, - 1 uczelnia wyŜsza, - 12 placówek pracy pozaszkolnej w tym 4 ośrodki kultury, którym podlega 19 świetlic wiejskich, w których prowadzone są zajęcia dla dzieci, oraz 12 placówek sezonowych wypoczynku letniego/zimowego dzieci i młodzieŜy w miejscu zamieszkania. W placówkach tych przeprowadzono ogółem 158 kontroli, wydano 23 decyzje administracyjne, w tym 3 decyzje wszczynające postępowanie administracyjne (1 w przedszkolu, 1 w gimnazjum i 1w liceum ogólnokształcącym) ze względu na zły stan sanitarno – techniczny łazienek, podłogi parkietowej w sali gimnastycznej, nawierzchni placu przed wejściem do budynku, 14 decyzji zmieniających termin, a dotyczyły stanu sanitarno – technicznego ścian, podłóg w salach 41 lekcyjnych, gimnastycznych w szkołach, ogrodzenia działki, braku zabezpieczeń osłonami punktów świetlnych. Podstawowym powodem zmiany terminu wykonania zaleceń zawartych w decyzjach był brak środków finansowych, rozpoczęte procedury przetargowe na wykonanie projektu zakresu prac remontowych, wykonanie częściowe zaleceń bo na pozostałe nie wystarczyło środków finansowych. Wydano 2 decyzje wygaszające z uwagi na fakt, iŜ nastąpiła zmiana na stanowisku dyrektora oraz 4 decyzje płatnicze. W 2007 roku zostały zrealizowane decyzje wydane w latach wcześniejszych dotyczyły stolarki okiennej, nawierzchni boisk szkolnych, tarasów, podłóg, ścian w salach lekcyjnych, gimnastycznych – ogółem 14 decyzji, (w tym 6 z 2003 roku, 2 z 2004 roku, 5 z 2005 roku, 1 z 2006 roku). Ogółem przeprowadzono 1385 badań, 4265 znaczenia z czego: 110 badań dotyczyło higienicznej oceny rozkładów zajęć lekcyjnych, w tym: - 50 badań wykonano w 20 szkołach podstawowych, - 45 badań wykonano w 10 gimnazjach, - 15 badań wykonano w 8 szkołach ponadgimnazjalnych . 1275 badań to ocena dostosowania mebli do wzrostu uczniów, z czego: - 420 badań przeprowadzono w 19 przedszkolach, - 514 badań przeprowadzono w 16 szkołach podstawowych w tym 1 filia, - 158 badań przeprowadzono w 6 gimnazjach, - 177 badań przeprowadzono w 6 zespołach szkół ogólnokształcących (w tym 160 badań w szkołach podstawowych, 17 badań w gimnazjum), - 6 badań przeprowadzono w 1 szkole ponadgimnazjalnej. Przeprowadzone badania nie wykazały drastycznych nieprawidłowości, a te które stwierdzono dotyczyły głównie przerw 5 minutowych, które podyktowane były dostosowaniem do rozkładu jazdy autobusów dowoŜących dzieci i młodzieŜ do szkoły oraz nierównomiernego rozłoŜenia zajęć dydaktycznych w poszczególnych dniach tygodnia. We wszystkich przypadkach stwierdzonych nieprawidłowości wydano zalecenia dostosowania rozkładu zajęć do wymogów. W ocenie dostosowania mebli do wzrostu ucznia nieprawidłowości nie stwierdzono. We wszystkich przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjalnych w klasach, salach są wykonane na ścianach kolorystyczne przymiary, dzięki którym dziecko i uczeń bez trudu odnajduje właściwe miejsce pracy dostosowane do jego wzrostu a meble są prawidłowo oznakowane. 42 RównieŜ waŜnym elementem oceny warunków zdrowotnych pobytu dzieci i młodzieŜy w placówkach oświatowo – wychowawczych jest zapewnienie odpowiedniego oświetlenia sztucznego pomieszczeń dydaktycznych. Pracownicy Sekcji HDM podczas kontroli sanitarnych sprawdzali posiadanie aktualnych wyników pomiaru oświetlenia sztucznego, a takŜe zostały przeprowadzone przez pracowników laboratorium PSSE w Lubinie w ramach nadzoru bieŜącego pomiary natęŜenia oświetlenia sztucznego w 3 placówkach w 25 oddziałach, z czego nieprawidłowe stwierdzono w 1 placówce w 10 oddziałach (nieprawidłowości dotyczą głównie tablic). Na terenie naszej działalności sukcesywnie z roku na rok rośnie liczba placówek zapewniających prawidłowe warunki higieniczno – zdrowotne, stan sanitarny tych placówek ulega poprawie i przedstawia się następująco: śłobki – pod stałym nadzorem są 2 Ŝłobki – warunki pobytu dzieci w tych placówkach są zadawalające, przeprowadzone kontrole nie wykazały naruszenia przepisów. Przedszkola – warunki pobytu dzieci w tej grupie placówek uległy zdecydowanej poprawie. We wszystkich lubińskich przedszkolach (13 placówek), których organem prowadzącym jest Urząd Miasta zakończono prace termomodernizacyjne (wymiana stolarki okiennej, modernizacja węzła cieplnego, wymiana grzejników, docieplenie ścian zewnętrznych, połoŜenie nowej elewacji) oraz wyposaŜono place zabaw w nowe urządzenia (posiadające certyfikaty). W części przedszkoli przeprowadzono remont kapitalny łazienek, pomieszczeń bloku Ŝywienia oraz wymianę oświetlenia sztucznego Ŝarowego na jarzeniowe. Na 18 przedszkoli będących pod stałym nadzorem tylko w 2 placówkach stan sanitarno – techniczny placówek budzi zastrzeŜenia dotyczy głównie łazienek, braku zabezpieczeń osłonami punktów świetlnych (obowiązują decyzje). Szkoły podstawowe – ogólnie w roku 2007 warunki pobytu dzieci w szkołach podstawowych uległy zdecydowanej poprawie. We wszystkich lubińskich placówkach (7szkół) podległych pod Urząd Miasta zakończono prace termomodernizacyjne (wymiana stolarki okiennej, modernizacja węzła cieplnego, wymiana grzejników, docieplenie ścian zewnętrznych, połoŜenie nowej elewacji). W 1 placówce oddano do uŜytku nowe boisko szkolne ze sztuczną nawierzchnią i nowymi urządzeniami oraz plac zabaw z urządzeniami (na wszystkie urządzenia szkoła posiada certyfikaty), a w 1 szkole przeprowadzono remont małej sali gimnastycznej (wymiana instalacji elektrycznej, oświetlenia, cyklinowanie nawierzchni podłogi parkietowej, malowanie ścian). 43 RównieŜ zdecydowanie poprawiły się warunki pobytu dzieci w 1 placówce na terenie Gminy Lubin gdzie przeprowadzono termomodernizację budynku szkoły (wymiana rur co, wymiana okien, ocieplenie ścian zewnętrznych budynku, połoŜenie nowej elewacji), remont sali gimnastycznej i sanitariatów uczniowskich na bloku sportowym oraz modernizację boiska szkolnego z wymianą nawierzchni. W 2 szkołach na 15 prowadzone jest postępowanie administracyjne ze względu na zły stan sanitarno – techniczny stolarki okiennej i nawierzchni boisk szkolnych. Wszystkie dzieci mają zapewnioną opiekę medyczną pielęgniarską. DoŜywianie dzieci prowadzi się we wszystkich placówkach (w 11 – obiady, w 4 – II śniadania). Z Ŝywienia ogółem korzysta 1629 dzieci, w tym dotowanych ma 468 dzieci, 9 szkół uczestniczy w programie „Szklanka mleka” – mleko pije 1722 dzieci Filie szkół podstawowych – stan sanitarno-techniczny placówki ocenia się jako dobry, warunki pobytu dzieci zadawalające Gimnazja – ogólnie w tej grupie placówek warunki pobytu młodzieŜy sukcesywnie ulegają poprawie. W 3 lubińskich gimnazjach, których organem załoŜycielskim jest Urząd Miejski przeprowadzono prace termomodernizacyjne (wymiana rur co, grzejników, wymiana stolarki okiennej, ocieplenie ścian zewnętrznych budynku, połoŜenie nowej elewacji). W 2 gimnazjach przeprowadzono remont zaplecza bloku sportowego (szatnie, natryski, sanitariaty). W 1 gimnazjum prowadzone jest postępowanie administracyjne z powodu złego stanu sanitarno – technicznego nawierzchni podłogi parkietowej w sali gimnastycznej oraz nawierzchni placu przed wejściem do budynku szkoły. DoŜywianie prowadzone jest we wszystkich placówkach, ogółem korzysta 682 osób z tego 293 posiłki ma dotowane. Gabinety profilaktycznej opieki zdrowotnej znajdują się w 5 gimnazjach, stomatologicznej dodatkowo w 2 gimnazjach, w 1 przypadku pielęgniarka sprawuje opiekę zadaniowo. Licea ogólnokształcące – w grupie tych placówek, w porównaniu z rokiem ubiegłym poprawie uległy warunki pobytu młodzieŜy w 1 placówce gdzie przeprowadzono remont kapitalny dachu, połoŜono kostkę brukową przed budynkiem oraz doprowadzono ściany, sufity w 7 salach lekcyjnych do naleŜytego stanu sanitarno – technicznego. W placówce tej prowadzone jest 44 jeszcze postępowanie administracyjne dot. ścian części sal lekcyjnych, auli, szatni i korytarzy. W 2 pozostałych placówkach warunki pobytu młodzieŜy są zadawalające. Placówki z tej grupy posiadają gabinety profilaktycznej opieki zdrowotnej. Blok Ŝywienia (prowadzony przez ajenta) posiada tylko 1 placówka z obiadów II daniowych korzysta 10 uczniów w tym 3 ma dotowane. Zespoły szkół ogólnokształcących – w porównaniu z rokiem ubiegłym w tej grupie placówek warunki pobytu dzieci i młodzieŜy uległy zdecydowanej poprawie. Sukcesywnie prowadzone były remonty poprawiające stan sanitarno-techniczny obiektów: w 2 placówkach zakończono prace termomodernizacyjne (zakres prac taki jak w szkołach podstawowych), w 1 placówce przeprowadzono remont i modernizację sali gimnastycznej i zaplecza bloku sportowego, świetlicy, biblioteki, w 1 zespole oddano do uŜytku boisko wielofunkcyjne ze sztuczną nawierzchnia i nowymi urządzeniami z certyfikatami, a w 1 wymieniono stolarkę okienną we wszystkich pomieszczeniach i trwa remont kapitalny bloku Ŝywienia, który ma być oddany do uŜytku w sierpniu 2008 roku. W 1 zespole prowadzone jest postępowanie administracyjne na zły stan sanitarno – techniczny ścian, podłóg w ciągach komunikacyjnych, odrodzenia działki szkolnej. Basen posiadają 2 zespoły (obecnie w 1 przypadku wyłączony z uŜytkowania i przygotowywany do remontu kapitalnego). DoŜywianie prowadzi się w 6 zespołach, ogółem korzysta z obiadów 918 uczniów, w tym 354 ma dotowane. W 4 szkołach podstawowych wchodzących w skład zespołów dzieci klas I–III piją mleko – ogółem 764 dzieci. Na 6 zespołów w 3 są gabinety profilaktyki zdrowotnej. Opieką profilaktyczną objęte są wszystkie dzieci i młodzieŜ, w 3 przypadkach pielęgniarka sprawuje opiekę w ramach etatu, w 3 przypadkach zadaniowo. Zespoły szkół ponadpodstawowych – w tej grupie placówek, których organem prowadzącym jest Starostwo Powiatowe w Lubinie w porównaniu z rokiem ubiegłym warunki pobytu młodzieŜy uległy poprawie: w 1 placówce gdzie przeprowadzono remont sali gimnastycznej, sanitariatów uczniowskich, 1 szkole organ prowadzący przekazał boisko szkolne wielofunkcyjne, które jest po kapitalnym remoncie ze sztuczną nawierzchnią i urządzeniami z certyfikatami równieŜ wymieniono stolarkę okienną w części sal lekcyjnych. W 1 zespole prowadzone jest postępowanie administracyjne na brak zabezpieczeń osłonami punktów świetlnych. 45 Pogorszyły się tylko warunki pobytu młodzieŜy tylko w 1 placówce ze względu na bardzo zły stan sanitarno – techniczny pomieszczeń bloku sportowego (wyłączono z uŜytkowania), stolarki okiennej, ścian, podłóg w salach lekcyjnych, ciągach komunikacyjnych, na które prowadzone jest postępowanie administracyjne. Lekcje w-fu prowadzone są na korytarzach i boisku szkolnym. W 2 zespołach są baseny, Ŝadna szkoła nie posiada bloku Ŝywienia. Na 6 zespołów gabinety profilaktycznej opieki zdrowotnej znajdują się w 5 zespołach, pielęgniarka sprawuje opiekę zdrowotną w ramach etatu, w 1 przypadku zadaniowo. Internaty, bursy – na terenie naszej działalności funkcjonują 2 tego typu placówki – warunki pobytu młodzieŜy w tych placówkach są dobre. Placówki z pobytem dziennym i całodobowym – pod nadzorem są 2 placówki, warunki pobytu dzieci i młodzieŜy w tych placówkach są bardzo dobre. Uczelnie wyŜsze – pod stałym nadzorem jest 1 placówka – kontrole nie wykazały Ŝadnych nieprawidłowości. Placówki pracy pozaszkolnej – warunki pobytu dzieci i młodzieŜy w tych placówkach od ubiegłego roku nie uległy zmianie – są dobre. W 1 placówce prowadzone jest postępowanie administracyjne dot. złego stanu sanitarno – technicznego ścian i podłóg. Placówki wypoczynku letniego i zimowego w miejscu zamieszkania – przeprowadzono kwalifikacje obiektów przeznaczonych na letni, zimowy wypoczynek dzieci i młodzieŜy oraz sprawowano bieŜący nadzór nad bezpieczeństwem a takŜe warunkami higieniczno – sanitarnymi uczestników. Przeprowadzone kontrole nie wykazały nieprawidłowości. W większości placówek, które są pod stałym nadzorem Sekcji Higieny Dzieci i MłodzieŜy Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Lubinie przeprowadzono szereg bieŜących remontów ze środków własnych poprawiając stan sanitarno – techniczny obiektu (remonty łazienek, sal lekcyjnych, korytarzy). 46 6. OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA Działalność Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Lubinie w 2007 roku kierowana była do społeczności powiatu lubińskiego, a wynikała z koncepcji celów i kierunków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007 – 2011, oraz analizy sytuacji epidemiologicznej i oceny zagroŜeń zdrowotnych naszego regionu. Realizacja działań profilaktycznych odbywała się poprzez propagowanie, koordynowanie, monitorowanie, a takŜe podejmowanie interwencji skierowanych do rozwiązywania problemów zdrowotnych róŜnych grup społecznych i środowiskowych. Poprzez system narad organizacyjnych oraz szkoleń przygotowywano organizatorów i realizatorów edukacji zdrowotnej do organizowania i realizowania programów zdrowotnych oraz organizowania akcji i kampanii zdrowotnych zainicjowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Przedsięwzięcia były ukierunkowane zarówno na problemy występujące w skali kraju, jak równieŜ w naszym powiecie, zgodnie ze strategicznymi załoŜeniami Narodowego Programu Zdrowia. W celu poprawy stanu zdrowotnego społeczności naszego powiatu oraz kreowania prozdrowotnego stylu Ŝycia podejmowano działania edukacyjne we współpracy ze szkołami, przedszkolami, publicznymi i niepublicznymi placówkami opieki zdrowotnej oraz urzędami i instytucjami. Priorytetowym działaniem w roku 2007 była profilaktyka uzaleŜnień od substancji psychoaktywnych, tytoniu i alkoholu w formie programów lokalnych zorganizowanych w szkołach. Popularyzowano ideę środowiska wolnego od dymu tytoniowego oraz mody na niepalenie, szczególnie wśród dzieci i młodzieŜy. Nasilenie akcji oświatowych miało miejsce w okresie przypadających obchodów „Światowego Dnia bez Tytoniu” w dniu 31 maja oraz akcji „Rzuć Palenie Razem z Nami” w dniu 16 listopada. Kontynuowano realizację programów edukacyjnych dla młodzieŜy szkół ponadgimnazjalnych: program dla klas maturalnych „Stres pod Kontrolą” słuŜący zwiększaniu umiejętności radzenia sobie ze stresem w sytuacjach trudnych, ze szczególnym uwzględnieniem matury, 47 program „RóŜowa WstąŜeczka”, którego celem jest zwiększenie świadomości w zakresie wczesnej diagnostyki oraz efektywności leczenia nowotworów złośliwych szyki macicy i sutka, kontynuowano program pt. „Trzymaj Formę”. Głównym celem jest zwiększenie świadomości dotyczącej wpływu Ŝywienia i aktywności fizycznej na zdrowie. Poprzez edukację zdrowotną oczekujemy w młodym pokoleniu zmiany postaw i zachowań związanych z prawidłowym Ŝywieniem, odpowiednią jakością Ŝywności i aktywnością fizyczną, kontynuowano kolejny rok program profilaktyki próchnicy zębów i chorób przyzębia dla najmłodszych dzieci realizując program – „Radosny Uśmiech, Radosna Przyszłość”, w dalszym ciągu były i nadal będą kontynuowano programy związane z profilaktyką HIV/AIDS, pomimo 25 letniej edukacji w tym zakresie, nadal istnieje potrzeba szerzenia oświaty zdrowotnej, szczególnie w środowisku ludzi młodych. W ramach edukacji zdrowotnej profilaktyki chorób zakaźnych kontynuowano realizację programów edukacyjnych popularyzujących obowiązkowe i zalecane szczepienia ochronne ze szczególnym zwróceniem uwagi na niebezpieczeństwo powikłań chorób wieku dziecięcego. Zadaniem celowanej edukacji jest przede wszystkim upowszechnienie szczepień przeciwko/WZW typy A i B, zwiększenie populacji dziecięcej uodpornionej przeciwko zakaźnym chorobom wieku dziecięcego, propagowanie sezonowych szczepień przeciwko grypie. W wyniku powyŜszych działań zwiększono ilość osób uodpornionych przeciw tym chorobom. Przeciwdziałając zagroŜeniom zdrowotnym w okresie urlopowo – wakacyjnym realizowano program „Bezpieczny Wypoczynek – Bezpieczne Wakacje”, którego celem było przeciwdziałanie zagroŜeniom zdrowotnym okresu letniego oraz zwiększenie skuteczności i sprawności w zakresie pomocy doraźnej w nagłym zagroŜeniu Ŝycia. W zakresie działań na rzecz ludzi starszych inicjowano i organizowano obchody Światowego Dnia Seniora, które pozwoliły zapewnić osobom starszym poczucie godności oraz próbę nawiązania międzypokoleniowej solidarności i stworzyć moŜliwość do aktywnej samorealizacji. Ponadto, inicjowano i podejmowano działania promocji zdrowia popularyzując wiedzę racjonalnego odŜywiania, popularyzowanie zdrowego stylu Ŝycia zwiększenie aktywności fizycznej, aktywnego stylu Ŝycia w chorobach przewlekłych aktywny wypoczynek, promowanie 48 postaw i zachowań zdrowotnych przez aktywizowanie dzieci i młodzieŜy w formie inscenizacji teatralnych. Wzorem lat poprzednich w okresie letnim prowadzono edukacje zdrowotną społeczeństwa związaną z chorobami zakaźnymi, zatruciami pokarmowymi oraz zatruciami grzybami, zaś w okresie zimowym z zachorowaniami na grypę. Działania edukacji zdrowotnej inicjowane i realizowane przez Państwową Inspekcję Sanitarną na terenie naszego powiatu były podejmowane dzięki współpracy z samorządem terytorialnym, jednostkami administracji publicznej, placówkami nauczania i wychowania, zakładami opieki zdrowotnej, instytucjami i organizacjami społecznymi. 49 II. ODDZIAŁ LABORATORYJNY W skład Oddziału Laboratoryjnego Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Lubinie wchodzą następujące komórki organizacyjne: - Sekcja Mikrobiologii i Parazytologii - Sekcja Ochrony Pracy i Środowiska - Punkt Poboru Materiału do Badań i Orzecznictwo. We wszystkich komórkach organizacyjnych funkcjonuje system zarządzania jakością zgodnie z wymaganiami norm: - PN – EN ISO/IEC 17020:2006 „Ogólne kryteria działania róŜnych rodzajów jednostek inspekcyjnych” - PN – EN ISO/IEC 17025:2005 „Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorujących” - PN – EN ISO/IEC 9001:2001 „System zarządzania jakością. Wymagania” Wszystkie dokumenty systemowe są rozpowszechnione i wdroŜone jak równieŜ ściśle nadzorowane zgodnie z wymaganiami obowiązujących procedur. Oddział Laboratoryjny uzyskał 23 czerwca 2006r. certyfikat akredytacyjny laboratorium badawczego nr AB 738 w zakresie: - obecność i identyfikacja pałeczek schorzeń jelitowych rodzaju Salmonella, Shigella (metoda posiewu na podłoŜa mikrobiologiczne, metoda identyfikacji z wykorzystaniem szeregów biochemicznych, metoda testu lateksowego i surowic diagnostycznych do aglutynacji szkiełkowej, - pobieranie próbek do badań zanieczyszczeń pyłowych, - zawartość pyłu zawieszonego PM 10 od 2µg/m3 do 620µg/m3. Systemy jakości doskonalone są w sposób ciągły poprzez audity wewnętrzne, korekcje, działania korygujące i zapobiegawcze, przeglądy systemu zarządzania, narady itp. W ramach nadzoru sanitarnego Sekcja Mikrobiologii i Parazytologii wykonuje następujące badania: - badania kału w kierunku nosicielstwa pałeczek rodzaju Salmonella i Shigella u pracowników branŜowych, osób chorych, ozdrowieńców i nosicieli, - badania kału w kierunku chorobotwórczej flory jelitowej (adenowirusy, rotawirusy, Yersinia, Aeromonas, patogenne E. coli i inne), - badania skuteczności procesów sterylizacji, 50 - badania parazytologiczne. W Sekcji Ochrony Pracy i Środowiska wykonywane są badania w zakresie: - badań czynników fizycznych na stanowiskach pracy, - badań zanieczyszczeń komunikacyjnych powietrza atmosferycznego - pył PM 10 – 300 próbek rocznie - metale: ołów, kadm, nikiel – po 183 próbki rocznie, - badania zanieczyszczeń powietrza w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi. Na stanowisku monitoringu zanieczyszczeń komunikacyjnych w 2007 r. w porównaniu do 2006 r. stwierdzono: - mniejszą liczbę próbek pyłu PM 10 przekraczających normę dopuszczalną (2007 rok – 33; 2006 rok – 74), - niŜszą wartość średnioroczną: pyłu PM 10 (2007 rok - 30µg/m3 : 2006 rok - 42 µg/m3), - wzrost wartości średniorocznych metali (ołów, kadm, nikiel) zawartych w pyle PM 10. 51