Riluzol a stwardnienie zanikowe boczne (SLA)

Riluzol a stwardnienie zanikowe boczne (SLA)

radiolog.pl
Riluzol a stwardnienie zanikowe boczne
(SLA)
Stwardnienie zanikowe boczne (sclerosis lateralis amyotrophica, choroba Charcota) to ciężka,
zwyrodnieniowa choroba układu nerwowego, o postępującym charakterze i niejasnej etiologii.
Niewielką część stanowią przypadki o ewidentnym podłożu genetycznym - opisano ok. 100 mutacji
genu kodującego cytozolową dysmutazę ponadtlenkową Cu/Zn-zależną (SOD1), położonego na
chromosomie 21.
W chorobie tej dochodzi do uszkodzenia komórek rogów przednich rdzenia kręgowego, jak też
neuronów ruchowych kory, których aksony budują drogę piramidową. Choroba występuje z
częstością ok. 2-4/100 tys. Częściej dotyczy ludzi w wieku średnim, z przewagą mężczyzn.
Na obraz kliniczny składają się objawy uszkodzenia obwodowego neuronu ruchowego
(asymetryczny zanik mięśni drobnych dłoni, fascykulacje - ,,robaki pod skórą", osłabienie części
dystalnych kończyn dolnych), oraz objawy spastyczne związane z uszkodzeniem górnego neuronu
ruchowego. U niektórych pacjentów rozwijają się objawy opuszkowe (dyzartria, zab. połykania,
drżenia pęczkowe języka) oraz rzekomoopuszkowe (dyzartria, zaburzenia połykania, przymusowy
płacz/śmiech). Wskutek postępu choroby zajęte zostają wszystkie mięśnie poprzecznie
prążkowane (zwykle nie dochodzi do zajęcia mięśni gałkoruchowych) i rozwija się niewydolność
oddechowa, prowadząca do śmierci.
W stwardnieniu zanikowym bocznym medycyna na dzień dzisiejszy nie dysponuje skutecznymi
metodami leczenia przyczynowego. Mediana przeżycia wynosi ok. 3 lat. Leczenie jest głównie
objawowe, a w leczeniu farmakologicznym lekiem o udowodnionym działaniu jest wprowadzony
przed 10 laty antagonista kwasu glutaminowego - riluzol.
Riluzol, to pochodna benzotiazolu, o działaniu neuroprotekcyjnym. Lek inaktywuje
potencjałozależne kanały sodowe, hamuje presynaptyczne uwalnianie aminokwasów
pobudzających (asparaginianu i glutaminianu), a także kwasu gamma-aminomasłowego (GABA) i
glicyny. Wpływa także hamująco na neuronalny wychwyt dopaminy, glutaminianu oraz GABA.
Riluzol wykazuje właściwości przeciwdrgawkowe i miorelaksacyjne. Nie jest jasne, jaki jest
mechanizm neuroprotekcyjnego działania leku w stwardnieniu zanikowym bocznym, riluzol wydłuża
jednak średnie przeżycie o 3-6 miesięcy (a w określonych podgrupach nawet dłużej), opóźnia
rozwój niewydolności oddechowej (konieczność intubacji i sztucznej wentylacji).
W 97% wiąże się z białkami osocza, głównie z albuminą i lipoproteinami. Głównym metabolitem
riluzolu jest N-hydroksyriluzol, sprzęgany do O- i N-glukuronidów. W moczu stwierdza się
pochodne fenolowe, ureidową, oraz lek w niezmienionej postaci.
Z moczem wydalane jest ok. 90% dawki, większość jako glukuronidy. Przy niewydolności wątroby
AUC stężenia leku wzrasta nawet 3-krotnie.
Wskazania:
Lek zarejestrowany jest wyłącznie do stosowania w stwardnieniu zanikowym bocznym. Wydaje się
spowalniać postęp choroby, chociaż nie likwiduje objawów, które już się rozwinęły. Nie działa w
zaawansowanych stadiach SLA.
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 1/2
radiolog.pl
Przeciwwskazania:
Upośledzenie czynności nerek lub wątroby, nadwrażliwość na lek. Należy kontrolować aktywność
aminotransferaz początkowo co miesiąc (przez 3 m-ce), potem co 3 miesiące, po roku
sporadycznie. Leczenie należy przerwać przy 5-krotnym przekroczeniu normy. Nie jest znane
bezpieczeństwo stosowania u dzieci. Kategoria C - leku nie należy stosować w ciąży i w okresie
karmienia piersią.
Opisano dość liczne działania niepożądane, do których należą: osłabienie, nudności, bóle i zawroty
głowy, parestezje wokół ust, tachykardia, senność, wymioty, biegunka, dyspepsja. Rzadziej
występują: niedokrwistość, obrzęk naczynioruchowy, reakcje rzekomoanafilaktyczne, zapalenie
trzustki. Sporadycznie opisywano ostrą neutropenię i zapalenie wątroby.
Interakcje: lek metabolizowany jest przez CYP1A2. Nie wykazuje istotnych klinicznie interakcji.
Inhibitory CYP1A2 mogą zmniejszać szybkość eliminacji riluzolu (m.in.: kofeina, diklofenak,
diazepam, nicergolina, imipramina, klomipramina, fluwoksamina, fenacetyna, amitryptylina,
teofilina, i chinolony) . Induktory CYP1A2 mogą przyspieszać eliminację leku (ryfampicyna,
omeprazol, dym papierosowy).
Dawkowanie: lek stosuje się w dawce 50 mg co 12 godzin, doustnie. Należy go przyjmować
godzinę przed, lub 2h po posiłku. Może powodować zaburzenia koncentracji i zmniejszać zdolność
obsługi urządzeń w ruchu.
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 2/2