Tłumaczenie tekstu do MPD

http://www.youtube.com/watch?v=RTgdbT5hBDc
W dawnych czasach uwa ano, e zøy duchy mog op tywa ludzi i
sprawia , e przejawiaj oni dziwne i przera aj ce zachowania. Prowadzone w
XIX wieku badania nad tzw. histeri , doprowadziøy kilku naukowców do
odkrycia, e jedna osoba mo e mie kilka oddzielnie funkcjonuj cych
osobowo ci. Na tym unikalnym filmie badawczym z lat 1920tych, kobieta
przejawia ró ne alter-ego, które uwa aj , e s oddzielnymi lud mi.jedno, to
m czyzna, któremu bardzo nie pasuje bycie w kobiecym stroju. Inne, to maøe
dziecko.
Przypadøo ta znana jest pod ró nymi nazwami, ale obserwowana byøa
od stuleci. Dzi okre la si j mianem osobowo ci wielorakiej lub mnogiej.
0:57
Ta studentka ma wiele osobowo ci, a jedna z nich chce j zabi .
Czterdziestoletni policjant nosi w sobie torturowane dziecko.
– Ale tato, czy mo esz mi powiedzie ... – ona i matka dzieciom staje si
pi ciolatk , która wøa nie uczy si pisa swoje imi .
W jaki sposób wszyscy ci ludzie zostali um czeni i poøamani na ró ne
cz ci, ró ne osobowo ci? Czym jest dzieci cy ból, jaki spoczywa pogrzebany
w nieznanych gø biach umysøu? W jaki sposób mog oni odszuka w sobie
zabójcze wspomnienia, które kryj tajemnice ich przeszøo ci jak i obietnic
uzdrowienia?
OSOBOWO C MNOGA – w poszukiwaniu zabójczych wspomnie
1:40
Dwa razy w tygodniu Gretchen idzie przez miasto spotka si z terapeut .
Nie sta j na samochód, bo te niewielkie rodki, jakie ma, wydaje na leczenie.
Jest po rozwodzie; ma dwójk dzieci, których prawie nie widuje.
– I to mnie doøuje, e mam trzydzie ci cztery lata i powinnam by , no
wiesz, jako matka z dzie mi i sta na nogach zawodowo, no... doj w yciu do
czego , robi co . Przez wi kszo dorosøego ycia Gretchen ma powa ne
problemy psychiatryczne. Leczy si od wielu lat, ale psychiatrzy nie s zgodni w
diagnozach.
– OK, dobry moment na przyj cie.
– Nie wiedziaøam, ja oczekiwaøam...
– Nie, to wøa nie dobra chwila. Dobry czas. Mówili my ostatnio o
zøo ci...
– Wiem, e nie lubi , jak...
Dwa lata temu Gretchen zostaøa zdiagnozowana jako osobowo mnoga.
Ka dego dnia boryka si , by jako funkcjonowa . Próbuje rozpaczliwie
dowiedzie si , co jest nie tak. Jej problemy zacz øy si jak byøa dzieckiem.
– Zawsze czuøam si inna. Nie czuj si taka jak wszyscy. My laøam
sobie, e jestem stukni ta. No i przecie to wøa nie na okr gøo søyszaøam.
– Jeste my tacy wietni w ukrywaniu siebie. I wygl daniu normalnie.
– Nie chc , by ludzie my leli, e jestem wariatk . Wi c chc wygl da
normalnie pod ka dym wzgl dem. Chc pasowa do reszty.
3:30
– Wszystkie te kategorie nale y uwa a za podporz dkowane...
Gretchen wróciøa do szkoøy, by zda matur . Uczy si dobrze w maøym
college'u w stanie Nowy Jork.
– Czy co jeszcze?
– Tak, chc si dopyta , bo my l , e ta nadrz dna jest o wiele bardziej
ogólna, podrz dna za ...
– Tak, masz tam przypis, zobacz.
Gretchen studiuje te sztuki pi kne, na wydziale malarstwa i rze by.
4:00
– To takie typowe dla mnie w szkole, e gdy dzieje si co na zaj ciach
czy w klasie, musz natychmiast znale bezpieczne miejsce, wi c wybiegam w
panice z sali, by znale jaki bezpieczny k t dla siebie.
W stresie, Gretchen przeø cza si na inn osobowo , silniejsz
emocjonalnie.
– Gretchen miaøa dzi ci ki dzie , wi c wyszøam na wierzch, eby i na
lekcje, zalicza egzaminy, uczy si . Bo dla mnie to o wiele øatwiejsze ni dla
niej. Ja du o szybciej kapuj , a ona jest taka nerwowa, i zaraz, no wiesz...
Gdy trzeba mie asertywno i radzi sobie w stresuj cych sytuacjach,
zjawia si osobowo agresywna, kryj ca si pod imieniem Maysel. To posta ,
która cz sto jest wroga i bardzo krytyczna wobec Gretchen:
– Ona jest taka nieogarni ta, nie umie jasno my le , stale si czego boi,
wpada w depresje, jest dysfunkcyjna. Ona wcale nie funkcjonuje, mo e tylko
siedzie i nic nie robi .
– Kiedy inne wychodz , to nie wiem co si dzieje... To, co dzieje si ze
mn , to tak, jakbym zostaøa wci gni ta do rodka, w siebie. Czuj wtedy jakbym
si odcinaøa, jestem gdzie bardzo daleko i nie mam przytomnej wiadomo ci
tego, co dzieje si tu, naokoøo.
5:25
– Zachowuj wielki spokój...
Gdy Gretchen przeø cza si na inn osobowo , cz sto nie wie, e ta
przej øa wøa nie kontrol . Przez to traci – nieraz godziny, nieraz caøy dzie .
Komunikuje si ze swoimi cz ciami pisz c dziennik, wprzód i wstecz: ka da
osobowo ma inny charakter pisma.
– Gdy to zacz øy my pisa , za yczyøam sobie, eby gdy która z nas jest
na zewn trz, to prosz , by zapisywaøa dat , godzin i to gdzie byøa, co robiøa,
kogo mogøa spotka , ebym miaøa jakie poj cie, gdzie przebywaøo moje ciaøo.
Bo to dla mnie trudne, nie wiedzie , gdzie w drowaøo moje ciaøo: tak wyj
nagle w jakim miejscu i zda sobie spraw , e min øo póø dnia, e po drodze
byøy np. lekcje czy spotkania z lud mi...
Gretchen jest trapiona przez intruzywne obrazy i ataki niekontrolowanej
paniki. Gdy którego wieczoru uczyøa si w bibliotece, kto sprz taj cy obok
wø czyø odkurzacz. Ten d wi k wywoøaø w niej panik , zacz øa ucieka .
Starali my si pomóc...
– Musz i , musz lecie ... Jezu... Co? Nie dotykaj...
Ataki paniki s u niej na porz dku dziennym, wyzwalane przez pewne
drobiazgi wizualne lub d wi ki. Mog zdarza si w dowolnym miejscu i
czasie.
– Nie wiem co, co zrobi ... O Bo e, musz st d wia , tam gdzie
bezpiecznie...
7:12
– Nienawi , nienawi , nienawi , nienawi ...
Okalecza j oprawcze alter-ego, które uwa a, e Gretchen powinna
cierpie i by ukarana. Ma to zwykle form ci cia r k i dzieje si poza jej
wiedz czy kontrol .
– Ona tnie naprawd powa nie. I, i, i... zostawia mi je w dzienniku, te
lady. Kiedy znów wychodz , mam mas stron poplamionych. Caøa ksi ka
pokryta krwi .
8:00
Pewnego wieczoru, gdy Gretchen pracowaøa w studio swojej szkoøy
artystycznej, kontrol przej øo jej destrukcyjne alter. Znalazøa potem rany ci te
na r kach i lady krwi na ubraniu. Wróciøa do studio sprawdzi , co ta
osobowo narobiøa.
– Co tu si staøo, Gretchen?
– Zrobiøa.... poci øa... Ostatnia zmiana byøa o 22:30 czy 23. A potem nic
nie pami tam. Nie wiedziaøam, e zostaøy my poci te a do popoøudnia
nast pnego dnia. Musz to posprz ta .
9:02
Okaleczanie si trwa od lat. Gretchen ma setki blizn, na r kach i innych
miejscach ciaøa. Ale to ostatnie poci cie byøo du o powa niejsze ni na ogóø –
jej ycie wymyka si spod kontroli. Stanowi zagro enie.
– Musz wiedzie , dowiedzie si co mi si staøo... ebym mogøa sobie z
tym poradzi i wyzdrowie z tego. Nie mog wyzdrowie z czego , czego nie
znam, nie wiem czym jest i czego dotyczy. Musz to jak najlepiej poj , ebym
mogøa pój do przodu z moim yciem.
9:58
Gretchen wyrusza po pomoc: jedzie ponad trzy tysi ce kilometrów, do
szpitala psychiatrycznego w stanie Teksas, bo tam jest oddziaø specjalizuj cy
si w leczeniu osobowo ci mnogiej.
– Z dobraniem si do wspomnie jest tak...
Terapia szpitalna koncentruje si na odkrywaniu wypartych wspomnie ,
takich jakie nosi Gretchen. Ka da z osób, które tu przebywaj , zmaga si z
sob , by dotrze do swej przeszøo ci i upora si z ni .
– Zdolno do odkrycia swych wspomnie oznacza te , e mo e si to
wi za z przyj ciem czego o kim , bliskim czy wa nym, co woleliby cie
wykre li lub nie wiedzie .
– Co jest w tym najbole niejsze?
– Uwierzenie, e to staøo si naprawd
– Tobie?
– Temu ciaøu...
10:50
– Wiem, tak, søysz w gøowie taki krzyk; „uciekaj!”, ale ja nie mam
dok d, jestem wci ni ta w k t... I my l … poza tym, e nie mog ... to widz …
moje ciaøo jako dziecka, takie maøe, drobne... jak byøo wtedy...
Gretchen opisuje szpitalnemu terapeucie coraz bardziej ywe i wyra ne
retrospekcje, a ten daje jej odd wi k.
– Pytaøa od dawna, lata caøe prosiøa w gø bi swoje wn trze, aby ci
ukazaøo wspomnienia, dopeøniøo je, eby wiedziaøa co si staøo i co tam si
dzieje.
http://www.youtube.com/watch?v=LfTr8uFhkjA&NR=1&noredirect=1
0:00
– A co dzieje si teraz?
– Czuj , e to jest caøkiem blisko...
Doszøam do punktu akceptacji – uznania, e co mi si staøo, e byøam
seksualnie wykorzystywana. Jak próbuj o tym my le , dopuszczam, e co
takiego mogøo mnie spotka i czuj , e jestem coraz bli ej i bli ej czego , co...
e mog wiedzie kto to byø lub prawdopodobnie byø. Ale to nie pasuje to tego,
co wiem, e prze yøam, co pami tam, e do wiadczaøam i søyszaøam. Wszystko
pasuje, ale to nie pasuje.
– Miaøam cudowne ycie, mam mnóstwo szcz liwych wspomnie ,
miaøam peøno cudownych rzeczy w dzieci stwie...
– Li cie zmieniaj si w biaø koszul ...
1:27
W terapii zaczynaj wyøania si osobowo ci pami taj ce nadu ycia,
których sama Gretchen nie pami ta. Kevin zadaje pytania, by pomóc jej zøo y
z kawaøków, co si wtedy dziaøo.
– Czy na tym policzku jest zarost?
– Nie.
– Broda?
Osobowo , która jest przera onym dzieckiem pami ta zbli anie si
kogo , kto j skrzywdziø.
– Czuj si taka maøa, nie mog , naprawd maø , malutka... Nikt...
Wspomnienia staj si coraz ywsze, wyra niejsze, s takie, jak wtedy:
odtwarzaj dokøadnie to, co si dziaøo wtedy, w sytuacji wykorzystywania.
Przeszøo i tera niejszo staj si nie do odró nienia.
– Wci jeste my w Teksasie, w 1992 roku. Jeste bezpieczna, ale wiem,
e to naprawd s przera aj ce wspomnienia. Co si pojawia?
– W-, wi-, widz wi-, wielkie r ce...
– Co robi te wielkie r ce?
– Nie znios tego... nie znios tego!... nie znios tego!...
Gdy do wiadczanie staje si zbyt trudne osobowo dziecka usiøuje uciec
przez cian . Te alter-ego maj wspomnienia, e byøy wykorzystywane.
Gretchen za zbli a si do odkrycia tego, co si dziaøo.
3:10
– Kto tu jest?
– To byøam ja, Filth... Wiesz, najlepsze w tym caøym pisaniu jest to, e
ono mnie wywoøuje. To moje pismo, to moje pismo, widzisz... wiele stron. A to
pismo Gretchen.
– To ty j kaleczysz?
– Chc j zniszczy i niszcz wszystko co ona zrobiøa i chc zrani j w
tak bardzo jak tylko si da. Ja w rodku jestem t , która musi j
powstrzymywa ; wyzywam j od najgorszych, bij . Po prostu wytn z niej caøe
to gówno. Tak. Jestem w tym wietna.
– Czemu to robisz?
– Chc j zabi , tutaj...
– Co takiego zrobiøa?
– Przestaøam rosn jak miaøam czterna cie lat, bo wtedy zacz øa
interesowa si chøopakami, randkami i caøym tym... a ja tego nienawidziøam i
nie chciaøam ani kawaøka tego. Wi c zrobiøam stop i pozostaøam na czternastce.
Bo w ten sposób nikt mnie nie b dzie nigdy dotykaø. A jak kto dotyka Gretchen,
mnie to strasznie boli i nienawidz tego i nienawidz jej, e na to pozwala. Wi c
j tn .
– Musimy zbudowa w Gretchen poczucie sprawdzo i: zdolno
odpierania przymusów przeø czania si , okaleczania si , ci cia...
Przypadek Gretchen byø omawiany na zebraniu personelu i konsultowany
z jej psychiatr i terapeut .
5:10
– My l , e ona do wiadcza mnóstwa l ków o swoje ciaøo; mówi:
dlaczego moja gøowa wali w cian , dlaczego kto mnie tnie po r kach? Czy
jest wiadoma tego, co dzieje si w niej i dlaczego, fizycznie?
– Ona powoli zaczyna to ogarnia . Jedn z rzeczy, jak staram si by
zrozumiaøa jest to, e ma w sobie ogromne ci nienie, która napiera i rodzi
konflikt mi dzy ni , a tymi wewn trznymi postaciami, które od tak dawna
nios pami jej krzywd i które chc , by inni ludzie dowiedzieli si , co si jej
staøo, by ju nie musiaøy d wiga tych wspomnie . Te cz ci wywieraj wielki
napór na opowiedzenie swoich historii, ujawnienie, co si wydarzyøo.
Wspomnienia Gretchen s wci zablokowane i ten impas zaczyna
hamowa post py terapii. Trzeba dotrze to tych osobowo ci, by pami , jak
nios , przybli yøa ozdrowienie. Gretchen dostaje amytal sodu – narkotyk zwany
serum prawdy, który pomo e przeøama jej opór przed przypomnieniem sobie
traumatycznych zdarze . Zostaje zapi ta w pasy, gdy niektóre z jej alter mog
by bardzo niebezpieczne.
6:22
– Wczoraj byli my przy tym, kiedy Gretchen byøa dzieckiem, tam w
øazience i tak podkurczaøa nó ki. Co wiesz o tym?
– Tak... oni ci gle tam s ...
– OK, pozosta przy øazience. Co si wtedy dziaøo? Zosta my w tej
øazience. Id my do ko ca.
– Zbli aj si , w øazience podchodz do nas.
– Co dalej?
– I dalej... mam ten penis w ustach... Jejku!
– Czyj jest ten penis?
– Nie wiem...
– Co widzisz?
– Tat . Moj matk , ... jak ka dy, jak ka da...
Napøywaj ce wspomnienia zaczynaj mówi o oralnych i waginalnych
gwaøtach, które miaøy miejsce w øazience. Jak dot d, to najbardziej wyra ny,
szczegóøowy materiaø, ale nagle zjawia si inna osobowo – Enigma,
niebezpieczne alter, pie caøej autodestrukcji Gretchen.
– Enigma, co dzieje si z tob , gdy te puzzle zostaøy zøo one, tajemnica
wydobyta? ...? Czy jeste w jaki sposób ukarana?
– Zabij wszystkich! Zabij j ! Zabij ka dego...
– Posøuchaj, ja jej nie zabij , tu nie ma kar, nie mam zamiaru jej zrani ,
ani tym bardziej zabi . Zadbamy o ni i b dzie bezpieczna. I do tego
potrzebujemy twojej pomocy.
– Ona to lubi, kutasa, to maøa kurwa...
– Nie, to nieprawda. Tak mówiø oprawca, ale to byøo køamstwo.
– Zadaniem Enigmy jest zabi ciaøo, z które mo e lub powinno uwolni
wspomnienia. Søyszeli cie, jak w poøowie wywiadu mówi: „Zabij j pierwsza,
zanim wy zd ycie”. To ka e mi my le , jak wygl daøo wtedy zagro enie dla
Gretchen – podejrzewa , e oprawcy np. mówili jej : „Zabijemy ci ”.
8:40
– Tak wygl daøam... Ciekawe ile mam tu lat? Wygl da na caøkiem
szcz liw .
Gretchen byøa wyczerpana po ostatniej sesji, wi c zjawia si osobowo :
Pogodne Dziecko:
– Wyci øam sobie to zdj cie...
– Ile masz lat?
– Osiem. … Mieli my kilka bardzo ci kich dni, wszyscy, wszystko, ka dy
zaøamywaø r ce...
– Tak? I co dziaøo si wtedy?
– No... nie znam ka dego szczegóøu, ale byøo w rodku wiele osób, które
byøy bardzo smutne i zbolaøe... ból oø dków, ból gardeø, a najgorsze, to ten
straszny ból serc. Czasem serce... Oni maj zranione serca. Próbowaøam tylko
jako ... / Oraz mogøa si bawi ze sob , robi co , nie? Nie chc eby tak si
dziaøo.
9:50
Sama Gretchen byøa nie wiadoma wspomnie , jakie pojawiøy si w
terapii. W nast pnym kroku powinna dowiedzie si o wykorzystaniu, które
byøo zbyt bolesne, by je pami ta .
– Enigmo, nie rozumiesz tego, e ona byøa bardzo maøa, niewinna.
– Nie! Ona daje ka demu, ka demu!

– Teraz, jak to ogl damy, jak patrzysz na t filozofi , zwracaj uwag , co
si dzieje w tobie w ka dej chwili, OK?
– Ojej, nie pytaj mnie tylko czemu ona nie mo e...
– Jest pytanie, czemu twoje dorosøe ciaøo nie mogøo walczy z siø
wi ksz ni wtedy?
Kevin poprosiø Gretchen, by obejrzaøa film z ostatnich swoich sesji, aby
mogøa przekona si , e inne osobowo ci pami taj . Ale gdy poznawaøa coraz
wi cej szczegóøów swojego wykorzystania, jej umysø zacz ø blokowa te
prze ycia. W ten wøa nie sposób chroniøa siebie przed bólem kiedy byøa maøa.
( – I dalej... mam ten penis w ustach... )
– Gretchen, zachowaj kontakt z tu-i-teraz. Co czujesz teraz?
– Nie dotykaj mych stóp! Nie dotykaj mych stóp! Won od moich stóp
Po kilku minutach, skonfrontowana z dawnymi nadu yciami, zjawia si
Enigma. Zieje furi i w ciekøo ci :
– Nie dotykaj mych stóp! Nie dotykaj mych stóp!
– Czy tak si dziaøo, kiedy byøa krzywdzona, czy kto ci trzymaø za
stopy?
http://www.youtube.com/watch?v=zEvDIt7QqaQ
0:00
– Dawaj, naprzód, dawaj! Zabij to ciaøo! No, naprzód, zabij to ciaøo! My
zawsze pozostaniemy!!! My zawsze pozostaniemy!!! … Szaø! … B dziemy
w ciekøe! Zawsze b dziemy w ciekøe! Zawsze b dziemy! Zawsze b dziemy!
– Nie, nie jeste demonem, nie jeste ...
– Och!
– Nie wiem czego dotyczyøa twoja mowa, ale to nie jest prawda, ty nie
jeste taka.
0:35
– Miaøem przeczucie, e tak si to potoczy. To bardzo cz sta reakcja, e
kiedy materiaø jest tak dalece wyparty i pacjenci widz go potem na filmie lub
odsøuchuj , wi c wiedz , jak bardzo s to realne rzeczy, ich zaprzeczanie
topnieje. Staj twarz w twarz z praw , traum i bólem, To, tak, to jest pot ny
szok, Nasi pacjenci maj kontakt z tymi nagraniami przez caøe tygodnie i
miesi ce. W warunkach szpitalnych zaczynaj coraz lepiej wiedzie , co
prze yli i szok mija im do szybko.
– Co si dziaøo przez ten czas od kiedy znikn øa ? Jaka jest ostatnia rzecz
któr pami tasz?
– Byøam... czuøam jakie zagro enie i...
Pod koniec dnia Gretchen doszøa do siebie. Kevin z ni rozmawiaø i
dostaøa od nas zapewnienie, e zrobiøa wa ny post p w zdrowieniu.
– Rozumiem. I cz ci tego sukcesu mo e by odkrycie, e nie musisz w
stresie „wychodzi ”, przeø cza si , i e pozostanie mo e ci tylko jeszcze
wzmocni . Bo masz o wiele wi cej mocy sprawczej, ni my lisz. … Chcesz
jeszcze co powiedzie ? OK.
2:07
– Przez caøe ycie walczyøam, by przetrwa w moim ciele. I wi cej ni
tylko przetrwa . Nie chc tylko przetrwa , to robiøam zawsze, o wiele za døugo.
Tak si nie da y . A ja chc zacz
ycie. I czu , odczuwa , nie tylko istnie .
Po czterech miesi cach leczenia Gretchen wróciøa do domu i uko czyøa
college, broni c dyplom z najlepszym wynikiem, osi ganym tylko przez 1%
studentów. Gene Alphew, która wie, kim byø jej dawny oprawca, pomaga jej
zdrowie poprzez terapi ; przej øa ster jej ycia terapia pomaga kontynuowa
nauk .
3:32
Kto strzela?