Praca empiryczna. Metody konstruowania projektu

Sylabus
Nazwa przedmiotu
(w j. polskim i angielskim)
Nazwisko i imię prowadzącego
(stopień i tytuł naukowy)
Praca empiryczna. Metody konstruowania projektu badawczego.
Empirical work. Methods for construction of a research project
dr Grzegorz Osiński
Rok i semestr studiów
Wymiar godzin
Kod przedmiotu
Kod Erasmus
Liczba punktów ECTS
Język wykładowy
Forma zajęć
I rok, semestr letni
10
Sposób zaliczenia końcowego
Kolokwium zaliczające
Wymagania wstępne wobec studenta
Brak
Skrócony opis przedmiotu
Zakres merytoryczny tematyki wykładu obejmuje podstawowe elementy wiedzy na temat pracy
empirycznej w ujęciu paradygmatu naukowego. Przedstawione zostaną zarówno historyczne
aspekty tworzenia współczesnej metodologii badań eksperymentalnych jak i nowoczesne elementy
warsztatu badawczego. Omówione zostaną typy schematów badawczych oraz zasady planowania
wykonywanego eksperymentu. Studenci poznają podstawy analizy danych oraz metody szacowania
błędów pomiarowych. Aspekty doświadczalne są opisywane ze szczególnym uwzględnieniem
zastosowania metod empirycznych w neuronaukach. Wykład ma przygotować teoretycznie
studentów do wykonania samodzielnego badania empirycznego łącznie z przeprowadzeniem
dyskusji wyników i stworzeniem raportu badawczego w czasie ćwiczeń i zajęć laboratoryjnych.
0951-K-S1-1-PEMKPB
3
polski
Wykład
Pełny opis przedmiotu
Paradygmat naukowy obecnie stosowany w badaniach w szeroko rozumianej problematyce
neuronauk opiera na głównych tezach rozwoju teorii naukowych oraz ich falsyfikowalności.
Jednym z narzędzi badawczych są badania empiryczne, które charakteryzują się ścisła metodologia
wynikająca z osiągnięć nauk ścisłych ze szczególnym uwzględnieniem właściwego zastosowania
metod statystycznych. Studenci poznają klasyczne schematy badania empirycznego oraz metody
tworzenia szczegółowych planów badawczych. Koniecznym elementem kształcenia staje się wtedy
szczegółowe omówienie metod statystycznych w ujęciu całościowym - od zbierania danych
pomiarowych do analizy końcowej i prezentacji wyników. Narzędzia badawcze stosowane
współcześnie często są wspomagane metodami komputerowymi, stąd integralna częścią wykładu
jest omówienie stosowanych implementacji algorytmów numerycznych. Studenci poznają klasyczne
eksperymenty psychologiczne i w miarę możliwości starają się przeprowadzić proces ich replikacji.
Zakres tematów (bloki tematyczne)
1. Paradygmat naukowy. Badania empiryczne
2. Jak formułować dobre pytanie badawcze.
3. Czy wszystkie „eksperymenty” są eksperymentami? Typy schematów badawczych, ich zalety i
wady (schemat eksperymentalny, quasi eksperymentalny i korelacyjny).
4. Planowanie szczegółowego wykonania eksperymentu badawczego:
typy pytań badawczych, wyodrębnienie zmiennych zależnych i niezależnych, operacjonalizacja
zmiennych, dobór narzędzi pomiarowych, zbieranie danych, analiza statystyczna, opis
wyników. Metody wizualizacji rezultatów eksperymentu.
5. Elementy opracowania danych pomiarowych: podstawy rachunku prawdopodobieństwa,
rozkłady zmiennej losowej, rodzaje błędów pomiarowych, wpływ szumu.
6. Czym są narzędzia pomiarowe w Cognitive Science? Przegląd najważniejszych procedur
pomiarowych: od ankiety kwestionariusza po obrazowanie aktywności mózgu.
7. Przygotowanie wyników do analizy, podstawowe metody numerycznego opracowania danych z
zastosowaniem aplikacji Origin, SPSS, Statistica, (Excel).
8. Granice interpretacji: o czym mówi wynik eksperymentu?
9. Jak przygotować raport badawczy? (struktura raportu, standardy edycji)
10.Replikacja eksperymentów. Przygotowanie i przeprowadzenie własnego badania opartego na
wybranym schemacie, analiza uzyskanych danych, sformułowanie wniosków.
11. Prezentacja wyników w postaci raportu badawczego oraz wystąpienia w ramach studenckiej sesji
naukowej kończącej semestr (uczestnictwo w konkursie studenckim).
Literatura
(Obowiązkowa, ponadobowiązkowa)
Cele
(z punktu widzenia
nauczyciela)
1. Zapoznanie studentów
z podstawowymi
założeniami
paradygmatu
Odniesienie
do
kierunkowy
ch
efektów
kształcenia
K_W01
Obowiązkowa:
Bedyńska, S., Brzezicka, A. (2008). Statystyczny dorogowskaz. Wydawnictwo Szkoły Wyższej
Psychologii Społecznej ACADEMIKA.
Bielski, A., Ciuryło, R. (2005). Podstawy metod opracowania pomiarów. Toruń: Wydawnictwo
UMK.
Nęcka, E., Orzechowski, J., Szymura, B. (2006). Psychologia poznawcza. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe PWN
Ponadobowiązkowa:
Francuz, P., Mackiewicz, R. (2007). Liczby nie wiedzą skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i
statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Maruszewski, T. (2000). Pamięć jako podstawowy mechanizm przechowywania doświadczenia. W:
J.Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2, str. 137-164, Gdańsk: GWP.
Anderson, J.R. (1987). Metodologies for studying human knowledge. Behavioral and Brain
Science, 10, 467-505. (tłumaczenie artykułu + komentarze w: Z.Chlewiński, Psychologia
poznawcza. Metodologia badania wiedzy ludzkiej, str. 27-124.).
Nęcka, E. (2000). Procesy uwagi. W: J.Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2,
str. 77-96, Gdańsk: GWP.
.
Oliver, P. (1999). Jak pisać prace uniwersyteckie. Warszawa: Wydawnictwo Literackie
Efekty kształcenia
Student/ka poznaje historyczne przykłady
rozwoju paradygmatu naukowego oraz
najistotniejsze eksperymenty, które wpłynęły na
zmianę paradygmatu.
Odniesienie
do
obszarowych
efektów
kształcenia
Metody i
środki
dydaktyczne
Kryteria i
forma oceny
H1A_W01
Wykład
Praca pisemna
ilustrowany
prezentacja
multimedialną
naukowego i
konsekwencjami jego
stosowalności w pracy
empirycznej
2. Omówienie
podstawowych
schematów
badawczych z
uwzględnieniem
konsekwencji
wynikających ze
stosowania rozkładu
Gaussa w interpretacji
wyników.
K_W15
Student/ka rozumie konieczność zastosowania P1A_W01
metod
statystycznych
wynikających
z
zastosowania funkcji rozkładu normalnego
zarówno w planowaniu jak i analizie danych
eksperymentalnych
3. Zapoznanie studentów K_W15
z podstawami teorii
pomiaru
Student/ka rozumie iż pomiar rzeczywisty jest P1A_W01
zawsze obarczony błędem różnego rodzaju,
umie rozpoznawać, redukować i szacować
wartość błedu eksperymentalnego.
Praca
obliczeniowa
4. Zapoznanie studentów
z metodologią
opracowania raportu
badawczego
Student/ka poznaje podstawowe kanony H1A_U04
tworzenia raportu badawczego ze szczególnym H1A_U05
uwzględnieniem wizualnej prezentacji wyniku. X1A_U03
Raport
badawczy
z
prostego
doświadczenia.
K_U15
Wykład
Praca pisemna
ilustrowany
prezentacja
multimedialną