Uchwała Nr 24.220.2015 Kolegium Regionalnej Izby

Uchwała Nr 24.220.2015
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Warszawie
z dnia 3 listopada 2015 roku
w sprawie orzeczenia nieważności w części uchwały Nr XI.139.2015 Rady Gminy
Nadarzyn z dnia 30 września 2015 r. w sprawie wprowadzenia i poboru
opłaty targowej na terenie Gminy Nadarzyn od 01 stycznia 2016 roku
Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst
jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.) oraz art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11
ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych
(tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 1113 ze zm.) –
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie uchwala, co następuje:
§1
Orzeka o nieważności § 2 uchwały Nr XI.139.2015 Rady Gminy Nadarzyn z dnia 30
września 2015 r. w sprawie wprowadzenia i poboru opłaty targowej na terenie Gminy
Nadarzyn od 01 stycznia 2016 roku, z powodu istotnego naruszenia prawa, tj. art. 9 pkt
10 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1045) w związku z art. 15 ust. 2b i art. 19
ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r.
poz. 849 ze zm.).
§2
Na niniejszą uchwałę przysługuje Gminie Nadarzyn skarga do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Warszawie za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.
UZASADNIENIE
W dniu 7 października 2015 r. do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie
wpłynęła uchwała Nr XI.139.2015 Rady Gminy Nadarzyn z dnia 30 września 2015 r. w
sprawie wprowadzenia i poboru opłaty targowej na terenie Gminy Nadarzyn od 01
stycznia 2016 roku.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych ww.
uchwała podlega nadzorowi regionalnej izby obrachunkowej.
Badając ww. uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie
ustaliło i zważyło, co następuje.
Przedmiotową uchwałę Rada Gminy Nadarzyn podjęła na podstawie art. 18 ust. 2
pkt 8 cyt. ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 15 ust. 1 cyt. ustawy o podatkach
i opłatach lokalnych.
W § 1 uchwały Rada postanowiła „Na terenie Gminy Nadarzyn wprowadza się opłatę
targową”.
W § 2 uchwały Rada Gminy postanowiła „Opłatę targową pobiera się od osób fizycznych,
osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej,
dokonujących sprzedaży na targowisku”.
W myśl art. 18 ust. 2 pkt 8 cyt. ustawy o samorządzie gminnym do wyłącznej
właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat
w granicach określonych w odrębnych ustawach.
W rozpatrywanej sprawie ustawą, która określa zakres upoważnienia rady gminy jest
ustawa o podatkach i opłatach lokalnych. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatkach
i opłatach lokalnych w brzmieniu nadanym art. 9 pkt 10 ustawy z dnia 25 czerwca
2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. z 2015 r. poz. 1045), który wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku, Rada
gminy może wprowadzić opłatę targową. Opłatę targową pobiera się od osób
fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości
prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem ust. 2b.
Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych targowiskami są
wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż. Zaś art. 15 ust. 2b ww. ustawy
stanowi, że opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich
częściach.
Zakres opłaty targowej określony w § 2 badanej uchwały jest szerszy niż określony
ustawowo, tj. w art. 15 ust. 1 zdanie drugie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w
brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r.
Art. 19 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych stanowi delegację dla rady gminy
do określenia zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawki
opłaty targowej. Na podstawie art. 19 pkt 2 tejże ustawy rada gminy może zarządzić
pobór opłaty targowej w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość
wynagrodzenia za inkaso. A w oparciu o art. 19 pkt 3 ww. ustawy organ stanowiący
gminy może wprowadzić inne niż wymienione w ustawie zwolnienia przedmiotowe od
opłat lokalnych.
W ocenie organu nadzoru postanowienia § 2 badanej uchwały wykraczają poza
delegację wynikającą z art. 15 ust. 1 w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia
2016 r. i art. 19 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Powyższe postanowienia
Rady nie stanowią bowiem o wprowadzeniu opłaty (decyzja w tym zakresie została przez
Radę wyrażona w § 1 badanej uchwały). Postanowienia § 2 badanej uchwały nie
stanowią też zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawki opłaty
targowej.
Organ nadzoru stoi na stanowisku, iż zgodnie z zasadą demokratycznego państwa
prawnego, organy władzy publicznej winny działać w granicach i na podstawie prawa.
Oznacza to, że każde działanie organu władzy, w tym także rady gminy, musi mieć
oparcie w obowiązującym prawie. Zaś normy kompetencyjne powinny być
interpretowane w sposób ścisły, literalny, nie zaś rozszerzająco.
Ponadto Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie zauważa, że w
związku z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r.
o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r.
poz. 1045), która nadaje nowe brzmienie art. 15 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach
lokalnych. W myśl tego przepisu Rada gminy może wprowadzić opłatę targową ….
Zatem od 1 stycznia 2016 r. pobieranie przez gminę opłaty targowej nie będzie
obowiązkowe. Pobór tej opłaty będzie wymagał podjęcia przez radę uchwały w sprawie
jej wprowadzenia. Badaną uchwałą Rada Gminy Nadarzyn wyraziła wolę w tym zakresie.
Zatem Rada w pierwszej kolejności podejmuje decyzję o wprowadzeniu opłaty
targowej. A skoro Rada Gminy Nadarzyn podjęła uchwałę o wprowadzeniu opłaty od
1 stycznia 2016 r., to konkretyzacja tego obowiązku winna nastąpić poprzez określenie
zasad ustalania i poboru, terminu płatności oraz wysokości stawki tej opłaty.
Jednak Rada nie określiła zasad ustalania i poboru, terminu płatności oraz wysokości
stawki tej opłaty, tj. nie podjęła uchwały, o której mowa w art. 19 pkt 1 ustawy
o podatkach i opłatach lokalnych. Brak tej uchwały będzie uniemożliwiał wykonanie
uchwały badanej, tj. uchwały Nr XI.139.2015 Rady Gminy Nadarzyn z dnia 30 września
2015 r. w sprawie wprowadzenia i poboru opłaty targowej na terenie Gminy Nadarzyn
od 01 stycznia 2016 roku. Aby możliwy był pobór opłaty targowej od 1 stycznia 2016 r.
Rada Gminy Nadarzyn winna podjąć uchwałę, o której mowa w art. 19 pkt 1 ustawy
o podatkach i opłatach lokalnych. Uchwała ta winna wejść w życie z dniem 1 stycznia
2016 r.
Mając na uwadze, że badana uchwała w części w sposób istotny narusza prawo,
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie orzekło jak wyżej.
Przewodniczący
Wojciech Tarnowski