Pobierz

Zestaw filmów:
Wyzwania
MATERIAŁY DYDAKTYCZNE
DLA NAUCZYCIELI
SPIS TREŚCI
1.
2.
3.
Informacje o filmie. (str. 2)
Scenariusz lekcji dla klas IV-VI szkoły podstawowej. (str. 4)
Temat: Lubimy wyzwania.
Załączniki do lekcji. (str. 7)
INFORMACJE O FILMACH
NOTY O FILMACH
Tytuł: Boogalo i Graham (Boogalo and Graham);
Reżyseria: Michael Lennox;
Scenariusz: Ronan Blanek;
Kraj i rok produkcji: Wielka Brytania, 2014 r.;
Czas trwania: 14 min, film aktorski, lektor.
Dwóch chłopców żyje z rodzicami w Belfaście w latach 70. Wiodą w miarę normalne życie, na tyle, na
ile pozwala toczący się w tle konflikt polityczny (wojna domowa nie jest tematem filmu, ale pojawiają
się kadry z przejeżdżającymi żołnierzami). Pewnego dnia dostają od ojca po małym kurczaczku. Ptaki
jednak rosną szybko i żółte puchate kulki zmieniają się w dorosłe kurczaki. Chłopcy traktują je jak
zwierzęta domowe: wyprowadzają na spacer i urządzają im kąpiel. Przy obiedzie oznajmiają także, że
chcą mieć inne zwierzęta, a kiedy dorosną – farmę kurczaków. Jednak plany rodziców są inne:
spodziewają się dziecka, więc Boogalo i Graham muszą odejść. Czy bohaterom uda się zatrzymać
swoich najlepszych przyjaciół?
Tytuł: Julian;
Reżyser: Matthew Moore;
Scenariusz: Matthew Moore;
Kraj i rok produkcji: Australia, 2012 r.;
Czas trwania: 14 min, film aktorski, lektor.
Co jest ważniejsze: sprawiedliwość i prawda czy sympatia grupy? Czy umiemy powiedzieć głośno
światu o tym, że komuś dzieje się krzywda? Co jest donosicielstwem, a co głoszeniem prawdy?
Lekcja angielskiego. Kassandra wielokrotnie skarży się Julianowi, że chłopiec siedzący z nią w ławce
okropnie jej dokucza. Julian odważnie podnosi rękę i mówi o tym nauczycielowi. Ten jednak nie tylko
nie interweniuje, ale jeszcze udziela Julianowi nagany za wtrącanie się w nie swoje sprawy. Julian nie
odpuszcza, bo kolega dokucza Kassandrze coraz bardziej, jednak z każdym podniesieniem ręki
nauczyciel jest na niego coraz bardziej zły, w końcu nazywa go donosicielem i wysyła do dyrektora. Czy
dyrektor stanie po stronie sprawiedliwości i przyzna Julianowi rację?
Tytuł: Stonoga i ropucha (Mille-pattes et Crapaud);
Reżyseria: Anna Khlmelevskaya;
Scenariusz: Anna Khlmelevskaya, Fabryce Luang-Vija;
Kraj i rok produkcji: Francja, 2013 r.
Czas trwania: 10 min, film animowany, lektor.
Zazdrość często potrafi być niszcząca. Jak radzić sobie z takim uczuciem, żeby nie zaszkodzić innym, ale
również sobie? O takiej sytuacji traktuje filmowa opowieść z dalekiego, indyjskiego lasu.
Pełna wdzięku stonoga budzi podziw wszystkich owadów. Tylko stara ropucha, wyniosła i zazdrosna,
szczerze jej nienawidzi. Pewnego dnia postanawia pozbyć się stonogi. Prosi o pomoc społeczność
ropuch, ale też swoich przodków. Wszyscy podpowiadają jedno rozwiązanie – spróbuj wzbudzić
w stonodze niepewność. Ropucha spotyka się ze stonogą i próbuje zburzyć jej wiarę w swoje
umiejętności. Czy jej się to uda? Jak skończy się ta historia? Opowieść o niszczącej sile negatywnych
uczuć, pięknie narysowana i okraszona muzyką wygrywaną na indyjskim instrumencie sitar.
Tytuł: Ja i mój rower (Me and my Molton);
Reżyseria: Torill Kove;
Produkcja: Mikrofilm;
Kraj i rok produkcji: Kanada, Norwegia, 2014 r.;
Czas trwania: 14 min, film animowany, lektor.
Ja i mój rower to portret rodzinny. Nie pokazuje jednak przeciętnej rodziny, tylko ekscentryczne
małżeństwo artystów, w którym typowe role kobiece i męskie zostały wymieszane. Narracja z offu –
reportażowa i pozbawiona emocji, prowadzona jest przez środkową z trzech sióstr. Bohaterka
chciałaby, żeby jej rodzice byli zwykli, tato był bardziej męski i nie nosił jako jedyny w mieście wąsów,
a mama zajmowała się domem i kupowała jej słodkie sukienki, zamiast szyć oryginalne ubrania
z nowoczesnych materiałów. Rodzice bohaterki są architektami, więc ich dom wypełniają designerskie
przedmioty. Film narysowany jest w oryginalny sposób, a architektura i design odgrywają w nim
ważną estetycznie rolę. Nawiązuje też do malarstwa, np. tato zachęca dziewczynkę, żeby rysowała
i wymienia nazwiska malarzy.
Siostry marzą o rowerze. Rodzice obiecują im go. Ale nie kupują zwykłego roweru. „Rodzice kupili
nam rower, który oni chcieli. Dla nas.” – nowoczesny i designerski.
Tytuł: Zimowy duch (Vinterspöket);
Reżyseria: Jaana Wahlforss;
Scenariusz: Jaana Wahlforss;
Kraj i rok produkcji: Estonia, 2012 r.;
Czas trwania: 15 min, film animowany, lektor.
Warto zastanowić się nad siłą bezpodstawnych oskarżeń. Jakie mogą być ich konsekwencje? Czy
Henryk – bohater filmu – poradzi sobie z trudną sytuacją, w której się znalazł?
Henryk mieszka w małym miasteczku. Jest zima. Największą przyjemnością dla dzieci jest jeżdżenie na
łyżwach po zamarzniętym jeziorze. Mama Henryka jest bardzo biedna i nie stać jej, żeby kupić łyżwy
synowi. Na szczęście chłopiec dostaje pracę jako pomocnik w gospodarstwie u rodziców Ani. Może
jego marzenia o posiadaniu własnych łyżew w końcu się spełnią? Niestety, Ania jest bardzo
podejrzliwa wobec niego. Na farmie zaczynają dziać się dziwne rzeczy. Czy Henryk poradzi sobie
z podejrzeniami i niesłusznymi oskarżeniami? Czy uda mu się spełnić swoje marzenie? A może
zaprzyjaźni się z Anią? Piękny, animowany film inspirowany malarstwem Pietera Bruegela.
SCENARIUSZ LEKCJI DLA KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ
Opracowała: Wioletta Mrozek
Temat: Lubimy wyzwania.
CELE LEKCJI
Uczeń:
 określa temat i główną myśl tekstu;
 rozpoznaje formy gatunkowe (zaproszenie, życzenia i gratulacje, zawiadomienie i ogłoszenie,
instrukcję, w tym przepis);
 wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście (potrafi rozpoznać w nim
prawdę lub fałsz);
 wyraża swój stosunek do postaci, charakteryzuje i ocenia bohaterów;
 odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym;
 odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury (np. przyjaźń –
wrogość, miłość – nienawiść, prawda – kłamstwo, wierność – zdrada);
 uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą wypowiedzi innych, mówi na temat; prezentuje
własne zdanie i uzasadnia je.
METODY I FORMY PRACY




gra dydaktyczna,
metaplan,
dyskusja,
formy pracy: zbiorowa, grupowa.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE





losy z wypisanymi postaciami filmowymi – do zabawy w kalambury (5 losów),
schematy drabiny pytań (załączniki 1 i 2),
zwinięte ruloniki z zadaniami pisemnymi (5 różnych),
czyste kartki do zapisania zadań,
kolorowe pinezki lub magnesy.
CZAS
90 minut
PRZEBIEG LEKCJI
1. Nauczyciel pyta uczniów, czy lubią wyzwania i inicjuje swobodną rozmowę na ten temat.
Uczniowie opowiadają o swoich wyzwaniach, sukcesach i porażkach. Następnie nauczyciel pyta,
czy któryś z bohaterów obejrzanych filmów zaimponował im szczególnie i prosi dzieci o opinie.
Podaje temat lekcji: Lubimy wyzwania.
2. Nauczyciel proponuje uczniom zabawę w wyzwania, wyjaśnia zasady. Zabawa składa się z trzech
zadań, do wykonania których przystąpi pięć grup. Każde zadanie będzie punktowane (zadanie 1 –
3 punkty, zadanie 2 – 6 punktów, zadanie 3 – 3 punkty). Punktami będą kolorowe magnesy lub
pinezki – w zależności czy wykorzystamy tablicę korkową, czy twardą. Grupa, która zdobędzie
największą liczbę punktów, wygrywa.
3. Przystąpienie do gry – podział na grupy. Nauczyciel dzieli klasę w miarę możliwości na 5 grup.
4. Zadanie 1 – gra w kalambury. Przedstawiciele grup w odpowiedniej kolejności losują
i przedstawiają (zgodnie z zasadami gry w kalambury) postać z filmu. Wykorzystują wiedzę
o bohaterze, by przedstawić postać – grupa zgaduje (nauczyciel może przyznać 3 punkty – za
skuteczność i oryginalność w prezentowaniu postaci oraz sprawność grupy w odgadywaniu).
Każdej z grup przypadnie postać lub para postaci z filmów krótkometrażowych: ropucha, Henryk,
Julian, średnia siostra, Malachy i Jamesy.
5. Zadanie 2 – drabina pytań. Nauczyciel umieszcza na tablicy schemat drabiny z pytaniami
(załącznik nr 1). Rozdaje uczniom schemat pustej drabiny (załącznik nr 2) lub kartki szarego
papieru i markery – w drugim przypadku zadaniem grup jest narysować dużą drabinę – sześć
szczebelków. Uczniowie pracują zespołowo w tych samych grupach i uzupełniają swoje schematy.
Na szczeblach piszą odpowiedzi na poszczególne pytania, które widzą na dużej drabinie na tablicy.
6. Nauczyciel podsumowuje ćwiczenie. Grupy odczytują odpowiedzi ze swojej drabiny pytań.
Nauczyciel zaznacza im punkty – pinezkami lub magnesami w kolorze danej grupy. Pinezki są
zaznaczane w kierunku od dołu drabiny do góry, tak by tworzyły wyobrażenie wspinania się po
drabinie (można wyświetlić schemat drabiny w formie elektronicznej z rzutnika, wtedy tworzymy
kolorowe znaczniki w programie). Każda grupa sumując pinezki, wie, ile punktów zdobyła za
zadanie – maksymalnie 6). Propozycje odpowiedzi grup: załącznik nr 3.
7. Zadanie 3 – nauczyciel proponuje zadanie związane z tworzeniem wypowiedzi. Zaznacza, że dzięki
temu zadaniu uda im się powtórzyć pewne umiejętności do sprawdzianu na koniec klasy 6. Jeżeli
jest to klasa młodsza – można powiedzieć, że zadanie przygotowuje do sprawdzianu. Grupy
dostają butelki z kartkami w środku lub ruloniki przewiązane sznurkiem. Po rozpakowaniu
uczniowie zapoznają się z zadaniem. Na osobnych czystych kartkach przygotowują zadanie. Piszą
wyznaczone teksty (nauczyciel rozdaje zadania, uwzględniając wylosowane na początku przez
grupy postaci filmowe):
OGŁOSZENIE – o zaginięciu i poszukiwaniu obłąkanej stonogi
ZAPROSZENIE – na łyżwy
ZAWIADOMIENIE – dyrektora szkoły o zachowaniu Juliana
INSTRUKCJA – jazdy 3 osób na jednym rowerze
GRATULACJE – dla mamy z okazji przyszłych narodzin dziecka
Nauczyciel wyjaśnia, że w zadaniu liczy się poprawność formy wypowiedzi, jej atrakcyjność
i zgodność z faktami filmowymi (w sumie 3 punkty za zadanie).
8. Uczniowie prezentują napisane teksty. Nauczyciel je omawia.
9. Podsumowanie punktacji grup. Ogłoszenie grupy zwycięskiej. Określenie nagrody dla grupy –
może to być jakiś filmowy przywilej. Propozycje nagród: grupa proponuje tytuł filmu, który
wszyscy wspólnie obejrzą na następnej lekcji, wyjście wygranej grupy z nauczycielem do kina po
lekcjach, opublikowanie ogłoszenia o zwycięzcach zabawy w wyzwania na stronie szkoły,
w zakładce kronika szkoły, obdarowanie grupy orderami przygotowanymi przez nauczyciela itp.
Załącznik nr 3
Propozycje odpowiedzi do zadań z drabiny pytań
Grupa – ropucha z filmu Ropucha i stonoga
Kim jest postać – ropucha, zamieszkuje szuwary w pobliżu drzewa figowego, okolice Niebieskiej
Pagody w Indiach.
Co chce osiągnąć? – zniszczyć życie stonogi: pozbawić stonogę przywileju drzewa figowego, sławy
i umiejętności tańca.
Co ją martwi? – martwi ją, że jest wyniosła i pogardliwa, że nie jest podziwiana, jak stonoga, nikt nie
szanuje jej wiedzy, bo wszyscy bardziej cenią piękno.
Kto/co jej przeszkadza? – przeszkadzają jej uczucia, które ją trawią: gardziła drzewem figowym,
nienawidziła szczerze stonogi, bo nie mogła jej pożreć ze względu na jej trujące mięso, nie mogła jej
zapomnieć ze względu na jej popularność.
Czy plan się udaje? – tak, ropucha pozbawia stonogę umiejętności tańca.
Na co wpłynie osiągnięcie celu? – wprowadzi stonogę w obłęd, sparaliżuje jej umysł, krzywda stonogi
nie zostanie zauważona przez świat, ropucha poczuje wyższość.
Grupa – Henryk z filmu Zimowy duch
Kim jest postać? – Henryk, chłopiec z ubogiej rodziny, zamieszkujący szesnastowieczną prowincję
niderlandzką, bohater obrazów Pietera Bruegela: Zimowy pejzaż z pułapką na ptaki, Zimowy duch.
Co chce osiągnąć? – marzy o łyżwach, chciałby bawić się z dziećmi na lodowisku.
Co go martwi? – martwi go bieda w jego domu, trud życia, ciężka praca i brak radości, której chciałby
mieć choćby namiastkę.
Kto/co mu przeszkadza? – przeszkadza mu brak zaufania rodziny gospodarza, u którego pracuje,
oschłość, pogardliwy stosunek córki gospodarza, oskarżenie go o straty w gospodarstwie.
Czy plan się udaje? – tak, chłopiec dostaje łyżwy od gospodarza za uczciwą pracę.
Na co wpłynie osiągnięcie celu? – pomoże to całej jego rodzinie, mama dostanie propozycję
mieszkania i pracowania na farmie, Henryk zaprzyjaźni się z córka gospodarza i będzie mógł bawić się
z nią na lodowisku.
Grupa – Julian z filmu Julian
Kim jest postać? – Julian z australijskiej szkoły podstawowej.
Co chce osiągnąć? – pomóc koleżance, stanąć po jej stronie w sprawie prowokacji kolegi – Jeffa.
Co go martwi? – skargi Kassandry na dokuczanie Jeffa.
Kto/co mu przeszkadza? – przeszkadza mu brak reakcji nauczyciela i jego negatywny stosunek do
Juliana, nauczyciel oskarża go o donosicielstwo i wyznacza mu karę, przeszkadza mu rozdrażnienie
dyrektora.
Czy plan się udaje? – tak, zachowanie Jeffa zostanie oficjalnie napiętnowane przez dyrektora.
Na co wpłynie osiągnięcie celu? – da Julianowi poczucie sprawiedliwości, Julian otrzyma
zadośćuczynienie po utracie honoru w klasie, da Julianowi poczucie dumy i wyższości nad Jeffem
i nauczycielem, pozostawi przekonanie, że można dochodzić do sprawiedliwości nieszlachetnymi
metodami (zastosowanie szantażu).
Grupa – średnia siostra z filmu Ja i mój rower
Kim jest postać? – siedmioletnia dziewczynka wychowująca się w szwedzkiej rodzinie w latach 60. XX
wieku, ma dwie siostry i przyjaciółkę z podwórka.
Co chce osiągnąć? – poprosiła rodziców o rower, bo chce bawić się z siostrami w tradycyjny sposób,
tak jak to robią dzieci z innych rodzin.
Co ją martwi? – martwi ją rodzinny dramat, który wydarzył się przyjaciółce i to, że nie umie jej
pocieszyć.
Kto/co jej przeszkadza? – przeszkadza jej styl życia własnej rodziny, wygląd domu, upodobania
rodziców, rodzice narzucają swoim dzieciom sposób zabawy i spędzania wolnego czasu, brakuje jej
tradycyjnych elementów w ich życiu.
Czy plan się udaje? – tak, rodzice kupują dziewczynkom rower.
Na co wpłynie osiągnięcie celu? – siostry będą mogły razem spędzać czas na dworze, mogą wspólnie
jeździć na rowerze, znów będą czuły się inaczej wśród rówieśników, ponieważ ich rower wyróżnia się
spośród innych zwykłych rowerów, zaakceptują to, co mają.
Grupa – Malachy i James z filmu Boogaloo i Graham
Kim są postaci – Malachy, Jamesy – bracia wychowujący się w irlandzkiej rodzinie w Belfaście
w czasach konfliktu zbrojnego („krwawa niedziela”), w latach 70. XX wieku.
Co chcą osiągnąć? – chcą zachować kurczęta, które dostali od ojca w prezencie, a którymi bardzo chcą
się opiekować.
Co ich martwi? – niepokoją ich spory rodziców dotyczące pieniędzy, martwi ich, że ojciec nie umie
wesprzeć mamy w trudnych czasach, wciąż nie ma pracy, martwi ich, że mama jest w ciąży, niepokoją
ich żołnierze obecni na ulicach Belfastu.
Kto/co im przeszkadza? – przeszkadza im rozdrażnienie mamy i jej niechęć do posiadania przez
chłopców kurczaków, przeszkadza też niesforność ptaków, bo chłopcy nie potrafią ich upilnować i to
złości ich mamę.
Czy plan się udaje? – tak, kurczęta zostają w domu jako potencjalnie znoszące jajka kury.
Na co wpłynie osiągnięcie celu? – zapewni chłopcom namiastkę dzieciństwa, dzięki kurczakom czują
beztroskę i radość, nie myślą o smutnych i trudnych sprawach, kurczaki są też sentymentalnie ważnym
podarunkiem od ojca, ich pozostanie w domu jest przypieczętowaniem cichego spisku ojca z synami
przeciwko złości mamy, zacieśnia relację między nimi.