ABCregeneracji wątroby

ABC regeneracji wątroby
Poradnik Pacjenta
konsultacja dr Andrzej Chmielecki
www.swiatzdrowia.pl
SPIS TREŚCI
1 JAK DZIAŁA WĄTROBA?
2
RODZAJE USZKODZEŃ
WĄTROBY
3
JAKIE BADANIA WYKONUJE SIĘ
W CHOROBACH WĄTROBY?
4
LABORATORYJNE WSKAŹNIKI
ZDROWIA WĄTROBY
POWRÓT
JAK DZIAŁA WĄTROBA?
Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego
organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym
nasz metabolizm (każda substancja z przewodu pokarmowego
przechodzi przez wątrobę!)
Wątroba spełnia
cztery funkcje
Produkuje żółć – niezbędną do
trawienia tłuszczu w przewodzie
pokarmowym.
Najczęstsze
przyczyny
chorób wątroby
Produkuje białka osocza,
w tym, czynniki krzepnięcia krwi.
wątroba
Objawy
towarzyszące
chorobom wątroby
Powrót
Wytwarza cholesterol
i lipidy osocza.
Reguluje poziom glukozy we krwi
(razem z trzustką).
Neutralizuje toksyny
Magazynuje cukier, enzymy,
witaminy, tłuszcz
Rodzaje uszkodzeń wątroby
POWRÓT
RODZAJE USZKODZEŃ WĄTROBY
zdrowa wątroba
stłuszczenie wątroby
Regeneracja wątroby
•Wątroba ma bardzo duże zdolności regeneracyjne.
Po chirurgicznym usunięciu nawet dużego fragmentu
wątroby narząd regeneruje się i odtwarza. Jednak zbyt duże
i powtarzające się uszkodzenia (przyczyną mogą być
substancje hepatotoksyczne lub wirusy) prowadzą do
zaburzeń w regeneracji, w wyniku czego zostaje zniszczona
architektura narządu, dochodzi do zwłóknienia tkanki
i marskości wątroby.
Jak działa wątroba?
marskość wątroby
Powikłania chorób wątroby:
•Encefalopatia wątrobowa
•Obrzęki
•Rak wątroby
•Krwotok z przełyku
Jakie badania wykonuje się
w chorobach wątroby?
POWRÓT
JAKIE BADANIA WYKONUJE SIĘ W CHOROBACH WĄTROBY?
•Badanie lekarskie – lekarz badając brzuch może stwierdzić,
czy wątroba jest prawidłowej wielkości, jej bolesność
i twardość.
•Wywiad lekarski – można stwierdzić narażenie na wirusy
zapalenia wątroby, zabiegi chirurgiczne, przewlekłe
przyjmowanie leków, występowanie chorób wątroby
w rodzinie.
•Badania laboratoryjne krwi – oznacza się poziom enzymów
co pozwala na ocenę stopnia i rodzaju uszkodzenia
wątroby.
•USG – pozwala ocenić wielkość i strukturę wątroby
i ewentualną obecność płynu w jamie brzusznej.
•Tomografia lub rezonans magnetyczny – w wybranych
przypadkach zachodzi konieczność wykonania tych badań.
•Biopsja – pobiera się mały fragment wątroby do badania
pod mikroskopem.
Rodzaje uszkodzeń
wątroby
Laboratoryjne wskaźniki
zdrowia wątroby
POWRÓT
LABORATORYJNE WSKAŹNIKI ZDROWIA WĄTROBY
PARAMETR
WARTOŚCI PRAWIDŁOWE
MOŻLIWE WĄTROBOWE PRZYCZYNY NIEPRAWIDŁOWYCH WARTOŚCI
ALAT (Aminotransferaza
alaninowa) inaczej AIAT, GPT,
ALT
Kobiety: 5-40 U/I
Mężczyźni: 19 U/l
Wartości wyższe mogą świadczyć o uszkodzeniu wątroby np.
w przebiegu ostrego zapalenia wątroby wywołanego wirusem.
AspAT (Aminotransferaza
asparaginianowa) inaczej GOT,
Kobiety: 5-40 U/I
Mężczyźni: 19 U/l
Wyższy poziom tego enzymu może sugerować ostre lub przewlekłe
zapalenie wątroby.
Bilirubina całkowita:
5,1-20,05 µmol/l (0,3-1,2 mg/dl)
Bilirubina
Bilirubina sprzężona:
1,7-6,8 µmol/l (0,1-0,4 mg/dl)
Bilirubina niesprzężona:
3,4-13,7 µmol (0,2-0,8 mg/dl)
Podwyższony poziom bilirubiny we krwi jest odpowiedzialny za
żółtaczkę (zażółcenie skóry i gałek ocznych). Podwyższony poziom
może świadczyć
o uszkodzeniu czynności wątroby i/ lub dróg żółciowych.
ALP (Fosfataza alkaliczna
inaczej zasadowa) inaczej FA,
Falk, FAL
Dorośli: 20-70 U/l
Noworodki: 50-165 U/I
Dzieci: 20-150 U/I(j.m /l)
Podniesiony wskaźnik występuje w wielu chorobach wątroby i dróg
żółciowych (np. ostre i przewlekłe zapalenie wątroby, zapalenie dróg
żółciowych.
GGTP
(Gammaglutamylotranspeptydaza)
inaczej GGT
5-55 U/l
Wskaźnik spożywania alkoholu - podwyższone stężenie tego enzymu
może świadczyć o nadużywaniu alkoholu. bądź niedrożności dróg
żółciowych.
ChE (cholinesteraza)
1900-3800 U/l
Zmniejszenie poziomu enzymu obserwuje się przy ciężkim
uszkodzeniu wątroby np. na skutek zatruć. Podwyższony poziom
może być wynikiem stłuszczenia wątroby.
LDH (dehydrogenaza
mleczanowa) inaczej LD
120-230 U/l
Enzym niespecyficzny dla wątroby - występuje w komórkach całego
organizmu. Zwiększone stężenie może być spowodowane np.
wirusowym zapaleniem wątroby.
HBs antygen
wynik ujemny
Wynik dodatni świadczy o wirusowym zapaleniu wątroby typu B.
HCV przeciwciała
wynik ujemny
Dodatni wynik może świadczyć o wirusowym zapaleniu wątroby
typu C
Białko całkowite (B.c., T.p.)
Jakie badania wykonuje się
w chorobach wątroby?
60-80 g/l
(6,0-8,0 g/dl)
W tym:
55-65% albumin
3-5% alfa1-globulin
7-10% alfa2-globulin
9-13% beta-globulin
14-20% gamma-globulin
Wartości podwyższone mogą być spowodowane przez wzmożone
wytwarzanie białek fizjologicznych np. w przebiegu marskości wątroby
i przewlekłych stanów zapalnych.
Wartości obniżone mogą być spowodowane przez niedostateczna
synteza białka (stany dużego stopnia uszkodzenia miąższu wątroby.
Pojedyncza nieprawidłowość
nie musi świadczyć o chorobie
wątroby. Jeżeli stwierdzasz
u siebie wynik odbiegający
od normy wcale nie musi to
oznaczać choroby wątroby.
Właściwej oceny może dokonać
jedynie lekarz, który uwzględni
wszystkie informacje niezbędne
do postawienia ostatecznej
diagnozy.