2010 Najistotniejsze aspekty: • nowa regulacja dotyczy wszystkich

NADZÓR BUDOWLANY W NORWEGII - NOWA REGULACJA 2010
Najistotniejsze aspekty:
• nowa regulacja dotyczy wszystkich
• zwraca się w niej uwagę na:
kwestię ochrony energii
zwiększenie bezpieczeństwa pożarowego
skupienie się na jakości i unikanie wad budowlanych
• wprowadza obligatoryjne pozwolenie na budowę i wyeliminowanie zgłoszeń
• kładzie nacisk na większą kontrolę, w szczególności osoby trzeciej
• wprowadza:
obligatoryjne zatwierdzenie dla firm nadzorujących
zwiększenie nadzoru władz lokalnych
Zmiany spowodowane były problemem coraz częstszego występowania wad budowlanych, w szczególności
związanych z zawilgoceniem obiektów budowlanych (76 % wszystkich spraw)
Klasyfikacja głównych czynników powodujących wady budowlane przedstawia się następująco:
inne czynniki nie powiązane z wilgocią - 24%
wilgoć w połączeniu z innymi czynnikami - 9%
wilgoć - 9%
wyciek wody (np. z instalacji sanitarnych) - 5%
zwilgotnienie gleby - 8%
wbudowana wilgoć - 6%
wilgoć wewnętrzna - 15%
opady - 24%
Wymagania dotyczące lokalizacji i obszarów przyległych
• w strefach zagrożenia generalny zakaz budowania – Akneset
• środki bezpieczeństwa dla terenów sąsiednich – Ålesund
• zaprojektowane dla wszystkich
Metody badania zgodności z przepisami nadzoru budowlanego polegają na sprawdzeniu:
a) wydajności energetycznej
b) zużycia energii netto (wymagania funkcjonalne)
Zastrzega się, że wymagania minimalne nie mogą być przekroczone.
Istniejący system nadzoru budowlanego
Władze lokalne zatwierdzają podmioty odpowiedzialne za poszczególne zadania w procesie
inwestycyjnym, nadzorują kontrole, które powinny być wykonywane zgodnie z planem.
Inwestor nie posiada zobowiązań.
Odpowiedzialność spoczywa na:
- wnioskodawcy,
- projektancie + kontrola projektu (autocertyfikacja lub podmiot niezależny),
- wykonawcy + kontrola wykonania (autocertyfikacja lub podmiot niezależny).
Istotne są kwalifikacje zawodowe oraz doświadczenie + system jakości.
Może być ponadto wymagane zatwierdzenie przez władze centralne.
Główne, nie podlegające zmianie, zasady
• władze lokalne i centralne zatwierdzenie, z dopuszczeniem odmiennej relacji między nimi
• wymagania kwalifikacyjne
• wymagania dotyczące procedur i systemów jakości, z zastrzeżeniem że wymagania dotyczące
dokumentowania korzystania z systemu jakości są wzmocnione
• system klasyfikacji projektów, z wprowadzeniem systemu klas poddanym dyskusji
Istotne zmiany
• wzmocnienie decyzyjności władz lokalnych
• wzmocnienie obszarów kompetencji na poziomie centralnym
• centralne zatwierdzenie stanie się obligatoryjne dla niezależnych podmiotów przeprowadzających
kontrolę
• obligatoryjny lokalny nadzór budowlany
1
•
sprawowanie nadzoru do 5 lat po uzyskaniu certyfikatu zakończenia
Od kontroli planu do zakończenia planu:
• skompletowanie projektu oraz przedstawienie jego ogólnego obrazu:
o obszar odpowiedzialności,
o klasyfikacja prac
o podmioty odpowiedzialne
o jak dokonywać kontroli
o obszary kontroli
o status w punktach docelowych
o deklaracje zgodności
o deklaracje kontroli,
o procedury końcowe
•
Wspieranie władz lokalnych w:
o ocenie wymagań w zakresie kontroli
o planowaniu nadzoru
o zmniejszaniu ilości dokumentów
Zgoda na odpowiedzialność
• zatwierdzenie
o wniosek
o projekt
o wykonanie
o kontrola projektu i wykonania
• zgodnie z klasą (1,2,3)
Klasy wykonania
• każda działalność lub zadanie powinno być oceniane osobno
• klasy określają:
o wymagania w zakresie kwalifikacji
o zakres kontroli
• klasa jest proponowana przez wnioskodawcę i zatwierdzana przez władze lokalne
Przykłady
Projekt bezpieczeństwa
strukturalnego
Projektowanie
geotechniczne
Projekt konstrukcji
zgodnie z NS EN 1990 i
umieszczona klasa
bezpieczeństwa 1
• Domy do 3
kondygnacji i
nie więcej niż 2
pomieszczenia
mieszkalne na
górze.
• jednolite i proste
warunki
gruntowe
Projekt konstrukcji
zgodnie z NS EN 1990 i
umieszczona klasa
bezpieczeństwa 2
• 3-5 kondygnacji
• trudne warunki
gruntowe
• metoda
podejmowania
decyzji
odpowiednio
rozwinięta
Projekt konstrukcji
zgodnie z NS EN 1990 i
umieszczona klasa
bezpieczeństwa 3 i 4
• Więcej niż 5
kondygnacji
• trudne warunki
gruntowe
• metoda
niepewna
Zatwierdzenie – wymagania dotyczące systemów i procedur
• wymagania dotyczące systemu jakości oraz procedur
o plan organizacyjny,
• struktura
• hierarchia odpowiedzialności
• źródła
• edukacja i doświadczenie zawodowe
o monitoring podwykonawców robót
o określenie wymagań
o weryfikacja i dokumentacja
o odstępstwa od monitoringu
o przepływ dokumentów
2
•
•
o kontynuacja i aktualizacja wiedzy
o procedury aktualizacji systemu jakości
wymagania dotyczące dokumentacji
plan zakończenia
Lokalne i centralne zatwierdzenia
• lokalne zatwierdzenie wszystkich projektów – niezależnie od zatwierdzenia centralnego
• lokalne zatwierdzenie w zależności od:
o kwalifikacji
o korzystania z odpowiednich rozwiązań w projekcie
o niezależności jednostki przeprowadzającej kontrolę
Zatwierdzenie centralne
• obligatoryjne dla jednostek przeprowadzających kontrolę
• zatwierdzenie różnych zadań
• wzmocnienie dokumentowania systemu jakości
• wzmocnienie roli NOBTA w systemie nadzoru
• władze lokalne zobowiązane do sporządzenia raportu, gdy:
o cofnięto zatwierdzenie
o gdy było ostrzeżenie
Zatwierdzenie centralne – projekt
• architektura
• tereny zewnętrzne i krajobrazowe
• geodezja oraz wytyczenie prac
• instalacja przeciwpożarowa
• geotechnika
• projekt strukturalny
• struktura budowli
• instalacje sanitarne, grzewcze i gaśnicze
• wentylacja i klimatyzacja
• zaopatrzenie w wodę, kanalizacja i centralne ogrzewanie
• windy
• akustyka i wibracje
• unieszkodliwianie, w odniesieniu do środowiska
Zatwierdzenie centralne – wykonanie
• wytyczenie prac
• prace podstawowe
• konkretne prace
• stolarka
• kamieniarstwo
• pokrycia dachowe
• prace nad ochroną budynków
• usługi budowlane
• windy
• rozbiórka oraz unieszkodliwienie, w odniesieniu do środowiska
Obowiązki wnioskodawcy
• ustalenie obszarów odpowiedzialności – plan zakończenia
• zaświadczenie, że kontrola została wykonana
• instrukcja użytkowania
• wniosek o certyfikat po zakończeniu prac
• przygotowanie do odbioru
Obowiązki projektanta
• kontrola jakości (autocertyfikacja uwzględniona w kontroli jakości) – deklaracja zgodności
• wybór produktów budowlanych
• plan wywozu odpadów
• asysta przy planie końcowym i kontroli
• stosunek do innych zadań projektowych
3
•
przechowywanie dokumentacji
Obowiązki wykonawcy
• kontrola jakości (autocertyfikacja uwzględniona w kontroli jakości) – deklaracja zgodności
• odpowiedzialność za wybór produktów
• wytyczenie prac
• wywóz odpadów
• relacja z podwykonawcami
• obowiązek informowania, gdy projekt jest nieodpowiedni
• asysta przy planie końcowym i kontroli
Odpowiedzialność jednostki kontrolującej
• wymagania systemu jakości zgodne z przepisami
• asysta przy planie końcowym
• wykrycie usterek, zapewnienie, że są zlikwidowane, jeżeli nie – powiadomienie wnioskodawcy, klienta
i władz lokalnych
• zakończenie kontroli, sprawozdanie z kontroli i deklaracja zakończenia
Kontrola
• autocertyfikacja nie jest już odrębnym sposobem zatwierdzenia
• obowiązkowa kontrola przeprowadzana na podstawie niezależnych kryteriów
• władze lokalne mogą żądać przeprowadzenia dodatkowej kontroli
• wyspecjalizowane jednostki kontrolujące zatwierdzone przez władze centralne
Obszary kontroli
• niezależność jednostek kontrolujących
• obowiązkowa kontrola we wszystkich klasach: kontrola wilgoci w sanitariatach i pomieszczeniach,
próba szczelności
• obowiązkowa kontrola klasy 2 i 3: projekt geotechniczny, bezpieczeństwo pożarowe, projekt
strukturalny, kontrola konstrukcji budowlanej
• władze lokalne mogą żądać dodatkowej kontroli
• katalog elementów podlegających w określonym czasie obowiązkowej kontroli poddany dyskusji
Struktura budowli
• sprawdzenie wilgoci i próba szczelności we wszystkich nowych budynkach
• struktura budowli – etap projektowania
o efektywność energetyczna, mosty cieplne, ściany zewnętrzne, dachy, tarasy
• struktura budowli – etap wykonania
o wilgoć, szczelność, wentylacja, zgodność z projektem
Bezpieczeństwo konstrukcji
• projekt
o ryzyko uszkodzenia głównej konstrukcji, nośność i masa, stabilność i materiały oraz produkty
• wykonanie
o konstrukcja jest wykonana zgodnie z projektem
Bezpieczeństwo pożarowe
• wymóg tylko w projekcie - projekt strategii bezpieczeństwa i koncept bezpieczeństwa pożarowego
Cel niezależnej kontroli
• poprawa jakości
• redukcja wad budowlanych
• zapobieganie poważnym wypadkom
• zmniejszenie kosztów społecznych oraz kosztów dla użytkowników budynków
Kontrola wilgoci
• kontrola wilgoci oraz próba szczelności wykonywana w budynkach mieszkalnych
• kontrola systemu jakości wykonawcy oraz przestrzegania procedur wykonania robót
• kontrola zgodności z projektem
Nadzór
4
•
•
•
•
•
•
•
ocena dokonana przez władze lokalne, że obiekt został wykonany zgodnie z przepisami
może być dokonana na każdym etapie wnioskowania, projektu, wykonania lub kompletacji
nie są przewidziane formalne procedury
władze lokalne muszą mieć strategię w zakresie nadzoru uwzględniającą:
o organizację, zasoby, finansowanie, współpracę z innymi władzami lokalnymi
o wybór celów i priorytetów
o rachunek
raport dotyczący projektu zawiera:
o aktualne informacje dotyczące firmy projektowej oraz projektu, w tym odpowiedzialność
o oceniane dokumenty
o ocenę dokonaną przez władze lokalne
o odstępstwa od procedur
wymagania w zakresie nadzoru
o przez okres 2 lat od dnia 1 stycznia 2011
• kompletna dokumentacja, która nie została przedłożona
• plan wywozu odpadów oraz ochrony środowiska, przestrzeganie tych planów
o w ciągu następnych 2 lat
• spełnienie wymagań dla uniwersalnego projektowania
• zachowanie wymogów dotyczących zużycia energii
sprawozdania przekazywane do Ministerstwa na koniec każdego 2-letniego okresu
Mandat
• standard dotyczący przeprowadzania kontroli w zakresie projektowania i wykonywania robót
budowlanych w celu zapewnienia jakości
• wykorzystanie standardu powinno spełniać wymogi prawne dotyczące dokonywania kontroli przez
osoby trzecie
• standard składa się z części głównej opisującej system oraz zasad i załączników normatywnych
• część główna powinna być wspólna dla wszystkich typów kontroli niezależnie od obszaru lub etapu
prac
• załączniki powinny dotyczyć różnych obszarów kontroli odpowiednio do standardów
• utrzymanie jako prostego oraz operatywnego, oraz stworzenie systemu, który zapewni wystarczającą
pewność, że niezbędne prace powinny być zaprojektowane oraz wykonane zgodnie z oczekiwaniami
• podstawa kontroli dla stron trzecich, jak określono w przepisach
• podstawa dla wprowadzenia do centralnej bazy danych informacji o wadach budynków
Standardy jako pomoc przepisom prawnym
W procesie realizacji projektu wykorzystywane są Eurocody z podstawowymi standardami wykonania
oraz informacjami, że struktury są bezpieczne dla środowiska, przy założeniu, że projekt i wykonanie
są bez wad.
Kontrola w świecie standardów jest narzędziem zapewniającym, że wszystko jest zgodne z prawem
Dla organów kontrola dokonywana przez trzecią stronę stanowi część systemu mającego zapewnić
prawidłowość wykonana
Klasy ważności
klasa ważności
niska
normalna
wysoka
opis
proste prace, małe ryzyko wad lub poważnych usterek
normalne prace, ryzyko, średnie konsekwencje
ważne i krytyczne prace, wysokie ryzyko
Forma kontroli
typ kontroli
Indywidualna
Wewnętrzna systematyczna
Rozszerzona
osoba trzecia
wykonywana przez osobę prowadzącą prace
wewnętrzna kontrola według określonych procedur, wykonywana przez
osoby niezaangażowane bezpośrednio przy pracach
inicjowana przez klienta, wykonywana przez osoby niezwiązane
z prowadzonymi pracami, niektóre zadania wykonywane niezależnie
Klasy kontroli są zależne od klasy ważności, można wybrać klasę wyższą niż minimalna.
klasa kontroli
najwyższe klasy dopuszczalne
5
1
2
3
niska
normalna
wysoka
system kontroli
klasa kontroli
indywidualna
1
2
3
wymagana
wymagana
wymagana
typ kontroli
wewnętrzna
systematyczna
częściowaa)
wymagana
wymagana
niezależna
rozszerzona
częściowab)
wymaganac)
a)
działa również w klasie 1, podlega systematycznej kontroli wewnętrznej zgodnie z ustalonymi
procedurami w przedsiębiorstwie, ale nie wskazuje specjalnych punktów, które należy objąć kontrolą
b) również w klasie 2, istnieją procedury kontroli, które potwierdzają, że kontrola wewnętrzna została
przeprowadzona i udokumentowana
c) kontrola rozszerzona może być w razie potrzeby przeprowadzona jako kontrola nie zależna, jej zakres
ogranicza się do sprawdzenia, czy rozszerzona kontrola została przeprowadzona i udokumentowana w
takim stopniu, jakiego wymaga norma
Zakres kontroli
Kontrola indywidualna
wszystkie operacje klasy kontroli
Systematyczna kontrola wewnętrzna
wszystkie operacje i zadania klasy 2 oraz prace w
zależności od stopnia, kompetencji oraz doświadczenia
Kontrola rozszerzona
wszystkie operacje klasy 3, w zależności od mogących
pojawić się zdarzeń. Weryfikacja, czy przeprowadzono
systematyczną kontrolę wewnętrzną
Kontrola niezależna
weryfikacja, czy wymagania prawne oraz standardy zostały
skontrolowane wraz z odpowiednią dokumentacją.
6