Maria Skłodowska-Curie w filatelistyce

FOTON 90, Jesień 2005
67
Maria Skłodowska-Curie w filatelistyce
Jerzy Bartke
Instytut Fizyki Jądrowej PAN
w Krakowie
Marię Skłodowską-Curie (1867–1934) uhonorowano wielką liczbą znaczków
i stempli pocztowych – można z nich złożyć spory zbiór. Więcej walorów filatelistycznych poświęcono chyba jedynie papieżowi Janowi Pawłowi II i Kopernikowi.
Na znaczkach wcześniejszych wydań Maria Skłodowska-Curie pojawia się
często wraz z mężem Piotrem Curie. Tu można wymienić wydania Francji i jej
kolonii (1938 rok, łącznie 22 znaczki o jednakowym rysunku), Księstwa Monako
(1938), Afganistanu (1938), Panamy (lata 1939–1949, łącznie 22 znaczki o powtarzającym się rysunku). W Polsce w roku 1938 ukazały się dwie kartki pocztowe
(całostki) z podobizną Marii Skłodowskiej-Curie na ilustracji, po wojnie zaś szereg znaczków: w serii „Kultura polska” (1947), z okazji I Kongresu Nauki Polskiej (1951), w serii „Wielcy Polacy” (1963), z okazji stulecia urodzin (1967),
wreszcie z okazji stulecia odkrycia radu i polonu (1998). Reprodukujemy niektóre
z nich. Najrzadszym znaczkiem z podobizną Marii Skłodowskiej-Curie jest znaczek turecki, wydany z okazji Międzynarodowego Kongresu Kobiet, odbywającego się w Stambule w roku 1935. Cena katalogowa tego znaczka wynosi obecnie
400 euro. Bardzo rzadkie są też dwa znaczki Surinamu z 1950 roku.
Wiele znaczków poświęconych Marii Skłodowskiej-Curie wydano w 1967
roku, w stulecie jej urodzin, a potem w 1998 roku, w stulecie odkrycia polonu
i radu. Znaczkami i stemplami okolicznościowymi upamiętniano też inne rocznice
urodzin, różne rocznice śmierci, oraz rocznice przyznania jej pierwszej (1903)
i drugiej (1908) Nagród Nobla.
Oprócz znaczków pokazujemy kilka stempli okolicznościowych: rzadki polski
stempel z okazji 50-lecia odkrycia radu i polonu (stosowany w 1948 roku w siedmiu miastach), francuski stempel na stulecie urodzin Marii Skłodowskiej-Curie
oraz dwie pozycje związane z nią tematycznie: stempel z okazji 25. rocznicy powstania Uniwersytetu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie oraz frankaturę
mechaniczną Zakładu Energetycznego w Tomaszowie Mazowieckim, który mieści się przy ulicy Marii Skłodowskiej-Curie (ta frankatura stanowi „odkrycie”
autora artykułu).
68
FOTON 90, Jesień 2005