Poznawczy Chemik >> Kobieta Chemik

Poznawczy Chemik
>> Kobieta Chemik patronką 2011 roku <<
Sejm przyjął w piątek (28.01) uchwałę o ustanowieniu roku 2011
Rokiem Marii Skłodowskiej-Curie.
"W setną rocznicę przyznania Marii Skłodowskiej-Curie Nagrody Nobla w dziedzinie
chemii za odkrycie nowych pierwiastków polonu i radu, Sejm RP postanawia oddać hołd
jednemu z najwybitniejszych naukowców naszych czasów, którego przełomowe odkrycia
przyczyniły się do światowego rozwoju nauki" - napisano w uchwale.
Maria Skłodowska-Curie (1867-1934) jest jedyną kobietą, którą uhonorowano Nagrodą
Nobla w dwóch różnych dziedzinach naukowych. W 1903 roku wspólnie z mężem Piotrem Curie
i fizykiem Henri Becquerelem otrzymała Nobla z fizyki za badania nad promieniotwórczością.
W 1911 r. za odkrycie nowych pierwiastków: polonu i radu, nagrodzono ją Nagrodą Nobla
w dziedzinie chemii.
Jak podkreślili autorzy uchwały, Skłodowska-Curie pochodziła z rodziny, w której kultywowano
tradycje patriotyczne. "Była osobą wszechstronnie uzdolnioną: znała pięć języków, interesowała
się socjologią, psychologią oraz naukami ścisłymi. Pod koniec lat osiemdziesiątych XIX wieku
organizowała zajęcia dla dzieci wiejskich, w ramach których uczyła języka polskiego, historii,
algebry, wcielając w życie ideały pozytywizmu. Za tę nielegalną działalność groziło Jej nawet
zesłanie" - napisano w uchwale.
Podczas I wojny światowej przyszła noblistka organizowała ruchome stacje rentgenowskie
i dostała się na front, gdzie szkoliła personel medyczny, jak wykonywać prześwietlenia.
Dzięki jej odkryciom powstała radiochemia - nowa gałąź chemii. Pod jej osobistym kierunkiem
prowadzono pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniowania jonizującego.
"Maria Skłodowska-Curie jako jedyna kobieta uczestniczyła w Konferencjach Solvayowskich
- dorocznych spotkaniach najwybitniejszych uczonych. Po Jej śmierci Albert Einstein w pięknym
eseju napisał, że była jedynym niezepsutym przez sławę człowiekiem spośród tych, których
przyszło mu poznać" - głosi uchwała.
(PAP)
2011 JN (6) str. 1/3
CZY WIESZ ŻE,
do jej największych dokonań należą:

opracowanie teorii promieniotwórczości,

opracowanie technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych

odkrycie dwóch nowych pierwiastków:

W 1891 jako pierwsza kobieta w historii zdała egzaminy wstępne do paryskiej
Sorbony na wydział fizyki i chemii

W 1903 przyznano jej I nagrodę Nobla za badania nad odkrytym przez Antoine Henri
Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości,

W 1906 została pierwszą kobietą - profesorem Sorbony

W 1911 dostała II nagrodę Nobla, chemii za wydzielenie czystego radu

W czasie wojny została szefem wojskowej komórki medycznej, organizowała
polowe stacje rentgenograficzne - które obsłużyły ponad 3 miliony przypadków urazów
wśród francuskich żołnierzy

Po wojnie szefowała Instytutowi Radowemu w Paryżu "kuźnią" noblistów - wyszło
z niego jeszcze czterech laureatów Nobla w tym córka Marii - Irene Joliot-Curie i jej zięć
Fryderyk Joliot.

Jeździła po świecie, zakładać medyczne instytuty leczenia raka -w 1932 r jeden z takich
instytów został założony w Warszawie

W 1934 zmarła w klinice Sallanches pod Paryżem na białaczkę spowodowaną
najprowdopodobniej silnym napromieniowaniem.

W 1995 została pierwszą kobietą pochowaną pod kopułą paryskiego Panteonu
w uznaniu jej zasług
radu i polonu.
CIEKAWOSTKI, ANEGDOTY, CYTATY …
O Marii Skłodowskiej-Curie zwykło się mówić "pierwsza kobieta, która...".


Aby móc nieść pomoc poszkodowanym, Maria jako jedna z pierwszych kobiet, zrobiła prawo
jazdy.
Pierwsza z Noblem, ale też i pierwsza w stroju kąpielowym
Mało kto też wie, że jak na tamte czasy i swój dojrzały wiek nie wstydziła się przebrać
w trykotowy strój kąpielowy i razem z pływać mężczyznami przy wysepce Roch Vras poruszała się w wodzie zgrabnym crowlem.

Sprawozdanie Francuskiej Akademii Nauk z lipca 1898 roku
Przypuszczamy, że ciało które wyodrębniliśmy ze smółki uranowej zawiera nieznany
jeszcze metal, zbliżony do bizmutu ze swoich właściwości chemicznych. Jeśli istnienie
tego metalu się potwierdzi, proponujemy dla niego nazwę polon – od imienia ojczyzny
jednego z nas.

Podczas spotkania z prezydentem Polski, Stanisławem Wojciechowskim, Prezydent spytał:
„Czy pamięta Pani jasiek, który mi pożyczyła na
Warszawy?”
drogę, gdy jechałem z Paryża do
„Pamiętam nawet, że pan mi go zapomniał zwrócić” - odpowiedziała nasza uczona.
Źródło: È. Curie, Maria Curie
2011 JN (6) str. 2/3