Aktualne przepisy w zakresie przechowywania i użytkowania

Transkrypt

Aktualne przepisy w zakresie przechowywania i użytkowania
Substancje i preparaty chemiczne
Aktualne przepisy
w zakresie przechowywania
i uŜytkowania odczynników
chemicznych w szkołach
Lublin, dnia 08.12.2007r.
Renata Gawron
Oddział
Oddział Higieny Dzieci i Mł
MłodzieŜ
odzieŜy
Wojewó
Wojewódzka Stacja SanitarnoSanitarno-Epidemiologiczna
w Lublinie
Substancje i preparaty chemiczne
3. Rozporzą
Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie
bezpieczeń
bezpieczeństwa i higieny w publicznych
i niepublicznych szkoł
szkołach i placó
placówkach (Dz. U.
z 2003r. Nr 6, poz. 69)
4. Rozporzą
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia
2 wrześ
września 2003r.
w sprawie oznakowania opakowań
opakowań substancji
niebezpiecznych i preparató
preparatów niebezpiecznych
(Dz. U. z 2003r. Nr 173, poz. 1679 z późn. zm.)
Substancje i preparaty chemiczne
6. Rozporzą
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13
listopada 2007r. w sprawie karty
charakterystyki.
7. Rozporzą
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28
wrześ
września 2005r. wykaz substancji
niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją
klasyfikacją i
oznakowaniem Załą
łącznik
cznik
do
rozporzą
Za
rozporządzenia
(Dz. U. z 2005r. Nr 201, poz. 1674)
Podstawy prawne
1. Ustawa z dnia 11 stycznia 2001r. o substancjach
i preparatach chemicznych (Dz.U
(Dz.U.. z 2001r. Nr 11,
poz. 84 z późn. zm.) wraz z aktami wykonawczymi
2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks Pracy
(Dz. U. Nr 24, poz. 141; t.j.
t.j. z 1998r. Nr 21, poz. 94
z późn. zm.)
Substancje i preparaty chemiczne
5. Rozporzą
Rozporządzenie WE nr 1907/2006 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006r.
w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń
zezwoleń i
stosowanych ograniczeń
ograniczeń w zakresie chemikalió
chemikaliów
(REACH) , utworzenia Europejskiej Agencji
Chemikalió
Chemikaliów, zmieniają
zmieniające dyrektywę
dyrektywę 1999/45/WE
oraz uchylają
uchylające rozporzą
rozporządzenie Rady (EWG) nr
793/93 i rozporzą
rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94,
jak ró
równieŜ
wnieŜ dyrektywę
dyrektywę Rady 76/769/EWG i
dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG,
93/105/WE i 2000/21/WE (Dz. Urz. UE L 396 z
30.12.2006r.
Substancje i preparaty chemiczne
WAś
WAśNE DEFINICJE
Substancja chemiczna –
są to pierwiastki chemiczne i ich zwią
związki w stanie,
w jakim wystę
występują
pują w przyrodzie lub zostają
zostają uzyskane
za pomocą
pomocą procesu produkcyjnego, ze wszystkimi
dodatkami wymaganymi do zachowania ich
trwał
trwałości, opró
oprócz rozpuszczalnikó
rozpuszczalników, któ
które moŜ
moŜna
oddzielić
oddzielić bez wpł
wpływu na stabilność
stabilność i skł
skład substancji,
z wszystkimi zanieczyszczeniami powstał
powstałymi
w wyniku zastosowanego procesu produkcyjnego
1
Substancje i preparaty chemiczne
Substancje i preparaty chemiczne
SUBSTANCJA NIEBEZPIECZNA LUB
PREPARAT NIEBEZPIECZNY –
WAś
WAśNE DEFINICJE
Preparat chemiczny –
są to mieszaniny lub roztwory skł
składają
adające się
się
z co najmniej dwó
dwóch substancji
W rozumieniu ustawy są
są to substancje i preparaty
zaklasyfikowane, co najmniej do jednej z poniŜ
poniŜszych kategorii:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Substancje i preparaty chemiczne
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
substancje i preparaty toksyczne
substancje i preparaty Ŝrące
substancje i preparaty szkodliwe
substancje i preparaty draŜ
draŜnią
niące
substancje i preparaty uczulają
uczulające
substancje i preparaty rakotwó
rakotwórcze
substancje i preparaty mutagenne
substancje i preparaty dział
działają
ające szkodliwie na
rozrodczość
rozrodczość
substancje i preparaty niebezpieczne dla środowiska
Substancje i preparaty chemiczne
Wzory znaków ostrzegawczych, symbole i napisy
określające znaczenie znaku ostrzegawczego
substancje i preparaty o wł
właściwoś
ciwościach wybuchowych
substancje i preparaty o wł
właściwoś
ciwościach utleniają
utleniających
substancje i preparaty skrajnie łatwo palne
substancje i preparaty wysoce łatwo palne
substancje i preparaty łatwo palne
substancje i preparaty bardzo toksyczne
Substancje i preparaty chemiczne
Art. 221 §1 Kodeks Pracy
Niedopuszczalne jest stosowanie substancji
i preparató
preparatów chemicznych nie oznakowanych
w sposó
sposób widoczny, umoŜ
umoŜliwiają
liwiający ich
identyfikację
identyfikację
Substancje i preparaty chemiczne
F+
F
Substancje/preparaty skrajnie łatwopalne
Substancje/preparaty wysoce łatwopalne
O
Substancje/preparaty utleniające
T+
T
Substancje/preparaty bardzo toksyczne
Substancje/preparaty toksyczne
Xn
Xi
Substancje/preparaty szkodliwe
Substancje/preparaty draŜniące
E
Substancje/preparaty wybuchowe
C
Substancje/preparaty Ŝrące
N
Substancje/preparaty niebezpieczne dla środowiska
2
Substancje i preparaty chemiczne
Substancje i preparaty chemiczne
Oznakowanie opakowania substancji
niebezpiecznej
Art. 221 §2 Kodeks Pracy
Niedopuszczalne jest stosowanie
niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych
preparató
preparatów chemicznych bez posiadania
aktualnego spisu tych substancji i preparató
preparatów
oraz kart charakterystyki, a takŜ
takŜe opakowań
opakowań
zabezpieczają
zabezpieczających przed ich szkodliwym
dział
działaniem, poŜ
poŜarem lub wybuchem
Substancje i preparaty chemiczne
KaŜ
KaŜdy znak ostrzegawczy powinien pokrywać
pokrywać 1/10 pola
powierzchni oznakowania opakowania, ale nie mniej niŜ
niŜ 1 cm2
Piktogramy powinny być
być koloru czarnego na Ŝółtotopomarań
pomarańczowym tle
Etykieta trwale przymocowana na powierzchni opakowania
Kolor i wyglą
wygląd oznakowania opakowania tak dobrane, aby
znak ostrzegawczy i jego tł
tło wyraź
wyraźnie się
się od siebie odró
odróŜniał
niały
Oznakowanie powinno być
być sporzą
sporządzone w ję
języku polskim
Substancje i preparaty chemiczne
Art. 221 §3 Kodeks Pracy
Stosowanie niebezpiecznych substancji
i niebezpiecznych preparató
preparatów chemicznych
jest dopuszczalne pod warunkiem
zastosowania środkó
rodków zapewniają
zapewniających
pracownikom ochronę
ochronę ich zdrowia i Ŝycia
Nazwa substancji
Nazwa lub imię
imię i nazwisko, adres i numer telefonu
Znak lub znaki ostrzegawcze i napisy okreś
określają
lające ich
znaczenie
Zwroty wskazują
wskazujące rodzaj zagroŜ
zagroŜeń – tzw. zwroty R
Zwroty okreś
określają
lające warunki bezpiecznego stosowania –
tzw. zwroty S
Numer WE
„Oznakowanie WE”
WE”
Substancje i preparaty chemiczne
Substancje i preparaty chemiczne
§ 29.1 Rozporzą
Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r.
2002r.
W sprawie bezpieczeń
bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkoł
szkołach
i placó
placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69)
Substancje i preparaty chemiczne umieszcza
się
się w odpowiednich pojemnikach opatrzonych
napisami zawierają
zawierającymi nazwę
nazwę substancji
i preparatu oraz informują
informującymi o ich
niebezpieczeń
niebezpieczeństwie lub szkodliwoś
szkodliwości dla
zdrowia
3
Substancje i preparaty chemiczne
Substancje i preparaty chemiczne
§ 29.2 Rozporzą
Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r.
2002r.
w sprawie bezpieczeń
bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkoł
szkołach
i placó
placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69)
§ 29.3 Rozporzą
Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r.
2002r.
w sprawie bezpieczeń
bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkoł
szkołach
i placó
placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69)
Substancje i preparaty niebezpieczne
w rozumieniu przepisó
przepisów o substancjach
i preparatach chemicznych przechowuje się
się
w zamknię
zamkniętych pomieszczeniach specjalnie
przystosowanych do tego celu.
Substancje i preparaty chemiczne
Karta charakterystyki
Zbió
Zbiór informacji o niebezpiecznych wł
właściwoś
ciwościach substancji
lub preparatu oraz o zasadach i zaleceniach ich bezpiecznego
stosowania.
Jest przeznaczona przede wszystkim dla uŜ
uŜytkownikó
ytkowników
prowadzą
prowadzących dział
działalność
alność zawodową
zawodową w celu umoŜ
umoŜliwienia im
podję
podjęcia w miejscu pracy środkó
rodków niezbę
niezbędnych do
zapewnienia bezpieczeń
bezpieczeństwa oraz ochrony zdrowia czł
człowieka
i środowiska.
Dyrektor zapewnia udostę
udostępnienie kart
charakterystyk niebezpiecznych substancji
i preparató
preparatów chemicznych zgromadzonych
w szkole osobom prowadzą
prowadzącym zaję
zajęcia
z uŜ
uŜyciem tych substancji i preparató
preparatów
Substancje i preparaty chemiczne
§ 29.4 Rozporzą
Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r.
2002r.
w sprawie bezpieczeń
bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkoł
szkołach
i placó
placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69)
Ucznió
Uczniów zaznajamia się
się z kartami
charakterystyk substancji i preparató
preparatów, jeŜ
jeŜeli
substancje te są
są uŜywane w czasie zajęć
zajęć
Substancje i preparaty chemiczne
Substancje i preparaty chemiczne
§ 26 Rozporzą
Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r.
2002r.
w sprawie bezpieczeń
bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkoł
szkołach
i placó
placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69)
§ 28 Rozporzą
Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r.
2002r.
w sprawie bezpieczeń
bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkoł
szkołach
i placó
placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69)
W warsztacie, laboratorium i pracowni wywiesza
się
się w widocznym i łatwo dostę
dostępnym miejscu
regulamin okreś
określają
lający zasady bezpieczeń
bezpieczeństwa
i higieny pracy.
Ucznió
Uczniów pracują
pracujących w warsztatach, laboratoriach
i pracowniach szkolnych w celu zabezpieczenia przed
dział
działaniem niebezpiecznych lub szkodliwych dla
zdrowia czynnikó
czynników, a takŜ
takŜe ze wzglę
względu na
wymagania sanitarnosanitarno-higieniczne, zaopatruje się
się
w niezbę
niezbędne środki ochrony indywidualnej oraz
odzieŜ
odzieŜ i obuwie robocze.
4
Substancje i preparaty chemiczne
Substancje i preparaty chemiczne
Co to jest odpad?
Zgodnie z definicją
definicją odpadó
odpadów zawartą
zawartą w art. 3 ust. 1
ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r.
o odpadach (t.j
(t.j.. z 2007r. Nr 39, poz. 251) odpady
oznaczają
cy
oznaczają kaŜ
kaŜdą substancję
substancję lub przedmiot naleŜą
naleŜący
do jednej z kategorii, okreś
określonych w zał
zał. nr 1 do
ustawy, któ
których posiadacz pozbywa się
się, zamierza się
się
pozbyć
pozbyć lub do ich pozbycia się
się jest obowią
obowiązany.
Substancje i preparaty chemiczne
Termin przydatnoś
przydatności do uŜ
uŜycia okreś
określa
producent danego odczynnika chemicznego,
zapewniają
zapewniając tym samym, Ŝe odczynnik ten
będzie w czasie tego terminu zachowywał
zachowywał
okreś
określone parametry.
Jedną
Jedną z kategorii, jakie został
zostały okreś
określone
w zał
zał. nr 1 do ustawy o odpadach jest
kategoria Q3 – są to produkty, któ
których termin
przydatnoś
przydatności do wł
właściwego uŜ
uŜycia upł
upłynął
ynął..
Substancje i preparaty chemiczne
Po upł
upływie terminu waŜ
waŜnoś
ności producent nie
odpowiada za jakość
jakość produktu.
Substancje i preparaty chemiczne
Substancje i preparaty chemiczne
Przeterminowane odczynniki chemiczne
(odpady) powinny zostać
zostać zagospodarowane
zgodnie z przepisami ustawy o odpadach.
Biorą
Biorąc pod uwagę
uwagę kwestie bezpieczeń
bezpieczeństwa,
w laboratoriach, szkolnych pracowniach
chemicznych nie powinny być
być stosowane
przeterminowane odczynniki chemiczne.
Oznacza to, Ŝe posiadacz powinien się
się ich
pozbyć
pozbyć!!!
5
Substancje i preparaty chemiczne
Substancje i preparaty chemiczne
Decyzje, wystąpienia, zalecenia wydane przez PSSE
w latach 2005-2007
Pań
Państwowi Inspektorzy Sanitarni kierują
kierując się
się
troską
troską o zdrowie i bezpieczeń
bezpieczeństwo ucznió
uczniów,
zalecają
zalecają usuwanie przeterminowanych
odczynnikó
odczynników chemicznych, stwierdzonych
w trakcie kontroli pracowni chemicznych.
18
16
14
12
Decyzje
10
Wystąpienia
8
Zalecenia
6
4
2
Bi
ał
a
Po
dl
as
Bi ka
łg
or
Hr Ch aj
Ja u
e
nó bie łm
w sz
Lu ów
Kr be
as l s
ny ki
s
Kr taw
Lu aśn
ba i k
rtó
Lu w
b
Łę lin
O
cz
po
n
le Łu a
Lu kó
be w
l
Pa skie
rc
Ra
dz P z ew
yń u
Po ła w
dl y
as
To
ki
m
as
R
zó Św yk
w id i
Lu ni
b k
W els
ło ki
da
Za wa
m
oś
ć
0
Substancje i preparaty chemiczne
Substancje i preparaty chemiczne
Podsumowanie
Karty charakterystyki
Oznakowanie opakowań
opakowań
Spis substancji i preparató
preparatów niebezpiecznych
Szkolenia bhp
Przeterminowane substancje/preparaty
chemiczne traktujemy jako odpady
Dzię
Dziękuję
kuję za uwagę
uwagę
Lublin, dnia 08.12.2007r.
6

Podobne dokumenty