„rejon ul. f. skarbka” w poznaniu - miejska pracownia urbanistyczna
Transkrypt
„rejon ul. f. skarbka” w poznaniu - miejska pracownia urbanistyczna
MPU-ORZ2/5044-18/Gs/14 1227/16 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU OPRACOWANIE: ZESPÓŁ OPRACOWAŃ ŚRODOWISKOWYCH MGR INŻ. ANNA MOCZKO WSPÓŁPRACA MGR KRYSTYNA BEREZOWSKA-APOLINARSKA - AKUSTYKA BIEGŁY Z LISTY WOJEWODY WLKP. NR 0006 POZNAŃ, SIERPIEŃ 2016 R./ PAŹDZIERNIK 2016* *PROGNOZA UWZGLĘDNIA ZMIANY PROJEKTU MPZP PO OPINIOWANIU I UZGADNIANIU, WYNIKAJĄCE Z DOKONANYCH UZGODNIEŃ PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU SPIS TREŚCI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. WPROWADZENIE ............................................................................................................................... 3 1.1 Informacje wstępne ..................................................................................................................... 3 1.2 Podstawy formalno-prawne opracowania ....................................................................................... 3 1.3 Cel i zakres merytoryczny opracowania .......................................................................................... 3 1.4 Wykorzystane materiały i metody pracy ......................................................................................... 4 CHARAKTERYSTYKA ORAZ STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO .............................................. 7 2.1. Położenie, użytkowanie i zagospodarowanie terenu ........................................................................ 7 2.2. Rzeźba terenu ............................................................................................................................. 7 2.3. Budowa geologiczna i warunki gruntowe ....................................................................................... 7 2.4. Gleby ......................................................................................................................................... 8 2.5. Warunki wodne ........................................................................................................................... 8 2.6. Szata roślinna ............................................................................................................................. 9 2.7. Zwierzęta .................................................................................................................................... 9 2.8. Klimat lokalny............................................................................................................................ 10 2.9. Jakość powietrza atmosferycznego .............................................................................................. 11 2.10. Klimat akustyczny ...................................................................................................................... 12 2.11. Jakość wód ............................................................................................................................... 13 2.12. Obszary cenne kulturowo ........................................................................................................... 14 ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY .................................................................................................. 14 INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLANU ..................................... 15 4.1. Cel opracowania projektu planu .................................................................................................. 15 4.2. Ustalenia projektu planu............................................................................................................. 15 4.3. Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami ............................................................. 16 4.4. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń projektu planu ............... 17 CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, KRAJOWYM I LOKALNYM ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ......................... 18 PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO .................. 22 6.1. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi .......................................................................................... 22 6.2. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne ................................................................... 23 6.3. Oddziaływanie na zasoby naturalne ............................................................................................. 24 6.4. Oddziaływanie na różnorodność biologiczną, szatę roślinną i zwierzęta ........................................... 24 6.5. Oddziaływanie na ludzi ............................................................................................................... 25 6.6. Oddziaływanie na krajobraz ........................................................................................................ 25 6.7. Oddziaływanie na klimat akustyczny ............................................................................................ 26 6.8. Oddziaływanie na powietrze ....................................................................................................... 26 6.9. Oddziaływanie na klimat lokalny.................................................................................................. 28 6.10. Oddziaływanie na dziedzictwo kulturowe...................................................................................... 29 6.11. Oddziaływanie na dobra materialne ............................................................................................. 29 6.12. Oddziaływanie na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 ................................................. 29 6.13. Oddziaływanie transgraniczne ..................................................................................................... 30 PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA .................................................................................. 30 ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE MPZP ................. 30 WNIOSKI I STRESZCZENIE.............................................................................................................. 31 ZAŁĄCZNIKI GRAFICZNE 1. Granica obszaru objętego opracowaniem mpzp na tle ortofotomapy miasta Poznania z 2014 r. 2. Geologia 3. Zasięgi oddziaływania hałasu samochodowego w porze dzienno-wieczorno-nocnej (LDWN) i porze nocnej (LN) – w stanie istniejącym 4. Zasięgi oddziaływania hałasu tramwajowego w porze dzienno-wieczorno-nocnej (LDWN) i porze nocnej (LN) – w stanie istniejącym 5. Dokumentacja fotograficzna terenu opracowania 6. Projekt mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu, MPU 2016 r. 2 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU 1. WPROWADZENIE 1.1 Informacje wstępne Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko, dotycząca projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu. Projekt planu miejscowego sporządzany jest na podstawie uchwały Nr LXIV/1003/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 18 marca 2014 r. Projekt planu obejmuje obszar o powierzchni wynoszącej 1 086 m², zlokalizowany w zachodniej części Poznania, na terenie obrębu Łazarz, położony przy ul. F. Skarbka 9. Stanowi on jedną działkę ewidencyjną, na gruncie której usytuowany jest budynek usługowy mieszczący przedszkole publiczne. Szczegółowy przebieg granicy obszaru, dla którego sporządzono projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, przedstawiono na załączniku do niniejszego opracowania (załącznik nr 1). Na analizowanym obszarze obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru GRUNWALD część B w Poznaniu (Uchwała Nr LVI/863/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 24 września 2013 r., opublikowana w Dz. Urz. Woj. Wielkopolskiego z 2013 r., poz. 5903). 1.2 Podstawy formalno-prawne opracowania Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko wynika z ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 1. W myśl powyższej ustawy, prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu. Zgodnie z art. 46 przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wymagają m.in. projekty planów zagospodarowania przestrzennego. Na obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko dla projektu planu miejscowego wskazuje również art. 17, pkt. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym2, zgodnie z którym wójt, burmistrz albo prezydent miasta „sporządza projekt planu miejscowego (...), wraz z prognozą oddziaływania na środowisko ”. Stosownie do tej ustawy projekt planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko przedkładane są instytucjom i organom właściwym do zaopiniowania i uzgodnienia projektu planu, a także są przedmiotem społecznej oceny – podlegają wyłożeniu do publicznego wglądu. 1.3 Cel i zakres merytoryczny opracowania Prognoza oddziaływania na środowisko stanowi element procesu sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jej głównym celem jest wskazanie przewidywanego wpływu na środowisko przyrodnicze, jaki może mieć miejsce na skutek realizacji dopuszczonych w projekcie planu różnych form zagospodarowania przestrzennego. W tym celu, w prognozie ocenia się relacje pomiędzy przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami planistycznymi, a uwarunkowaniami środowiska przyrodniczego. W prognozie oddziaływania na środowisko analizie i ocenie podlega projekt uchwały w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (tekst) wraz z rysunkiem, stanowiącym załącznik graficzny uchwały. Szczegółowy zakres informacji wymaganych w prognozie określa w art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Zgodnie z art. 52 ust. 1 ww. ustawy, informacje zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko muszą być opracowane stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny, a także dostosowane do zawartości i stopnia szczegółowości informacji zawartych w projekcie planu miejscowego. Stosownie do wymogu art. 53 ww. ustawy, zakres i stopień szczegółowości informacji zawartych w niniejszej prognozie został uzgodniony z właściwymi organami, wskazanymi w art. 57 1 2 Dz. U. z 2016 r., poz. 353, tekst jednolity z późn.zm. Dz. U. z 2016 r., poz. 778, tekst jednolity z późn. zm. 3 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU i art. 58 ustawy: Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Poznaniu pismem WOO-III.411.428.2014.AK.1 z dnia 12.11.2014 r. i Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Poznaniu pismem NS-52/3-173(1)/14 z dnia 21.10.2014 r. 1.4 Wykorzystane materiały i metody pracy Przy opracowaniu niniejszej prognozy wykorzystano następujące materiały źródłowe: Literatura: Kondracki J., Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994, Seneta W. Dolatowski J., Dendrologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, Szponar A., Fizjografia urbanistyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, Wśród zwierząt i roślin, Kronika Miasta Poznania, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2002, Grunwald, Kronika Miasta Poznania, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2011. Materiały kartograficzne: mapa ewidencyjna, mapa glebowo-rolnicza, mapa hydrograficzna w skali 1:50 000, ark. N-33-130-D Poznań, GEOMAT Sp. z o.o., Poznań 2001, mapa sozologiczna w skali 1:50 000, ark. . N-33-130-D Poznań, OPGK Poznań 1992, mapa topograficzna w skali 1:10 000, ark. N-33-130-D-c-2 Poznań Grunwald, MGGP S.A., Tarnów, Geokart - International Sp. z o.o., Rzeszów, OPGK - Rzeszów S. A. 2007, mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:50 000 – główny użytkowy poziom wodonośny, ark. Poznań (471), wersja cyfrowa, mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:50 000 – pierwszy poziom wodonośny, występowanie i hydrodynamika, ark. Poznań (471), wersja cyfrowa, szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. 471 - Poznań N-33-130-D, Państwowy Instytut Geologiczny, 1990, Atlas geochemiczny Poznania i okolic, 1:100 000; Lis J., Pasieczna A.; Warszawa 2005, Atlas geologiczno-inżynierski Poznania, Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych w Warszawie, Przedsiębiorstwo Geodezyjno i Geologiczno-Fizjograficzne, Warszawa, sierpień 2007. Akty prawne Dyrektywa Rady z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych (91/271/EWG), Dyrektywa Rady z dnia 27 września 1996 r. w sprawie oceny i zarządzania jakością otaczającego powietrza (96/62/WE), Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r., ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. U. UE.L.327.1), Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2016 r., poz. 672, tekst jednolity z późn. zm.), Ustawa z dnia 3 października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2016 r., poz. 353, tekst jednolity z późn. zm.), Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2016 r., poz. 778, tekst jednolity z późn. zm.), Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r., poz. 1651, tekst jednolity z późn. zm.), Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r., poz. 1446, tekst jednolity z późn. zm.), Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21, z późn. zm.), Ustawa z dnia 14 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminie (Dz. U. z 2016 r., poz. 250, tekst jednolity z późn. zm.), Ustawa z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r., poz. 290, tekst jednolity z późn. zm.), Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2015 r., poz. 469, tekst jednolity z późn. zm.), 4 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (Dz. U. z 2016 r., poz. 605, tekst jednolity z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1422, tekst jednolity), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2014 r., poz. 112, tekst jednolity), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na mapach akustycznych oraz ich układu i sposobu prezentacji (Dz. U. z 2007 r., Nr 187, poz. 1340), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014, poz. 1348), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U z 2014 r. poz. 1409), Rozporządzenie Nr 39/07 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r. w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań (Dz. Urz. Woj. Wlkp. Nr 4, poz. 61 z dnia 31 stycznia 2008 r.) – akt archiwalny, Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2003 r w sprawie warunków, jakie powinny spełniać obiekty budowlane oraz naturalne w otoczeniu lotniska (Dz. U z 2003 r., Nr 130, poz. 1192 z późn. zm.), Uchwała Nr XXIX/561/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 r. archiwalny, Uchwała Nr XXIX/566/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 r. archiwalny, Uchwała Nr XI/316/15 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 26 października 2015 r. w sprawie Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla strefy: Aglomeracja Poznań (strefa Miasto Poznań) w woj. Wielkopolskim (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 15.01.2013 r., poz. 508) – akt w sprawie określenia Programu ochrony powietrza w zakresie benzo-alfa-pirenu dla stref: Aglomeracja Poznańska, Miasto Leszno, strefy gnieźnieńsko-wrzesińskiej oraz strefy pilskozłotowskiej w woj. Wielkopolskim (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 15.01. 2013 r., poz. 509) – akt w sprawie określenia „Programu ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy aglomeracja poznańska, którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie pyłu PM10” (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 3 listopada 2015 r., poz. 6241), Uchwała Nr L/780/VI/2013 Rady Miasta Poznania w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta Poznania (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 11.06.2013 r., poz. 3931), Uchwała Nr VI/302013 Zgromadzenia Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej” z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie: przyjęcia regulaminu utrzymania czystości i porządku w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi na obszarze gmin wchodzących w skład Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej” (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r., poz. 2793), Uchwała Nr LX/927/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie „Programu ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Poznania” (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 21 stycznia 2014 r., poz. 487), w tym Mapa akustyczna miasta Poznania 2012 (Część I), AkustiX, Poznań, listopad 2012 r., Uchwała Nr LVI/863/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 24 września 2013 r. w sprawie uchwalenia miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru GRUNWALD część B w Poznaniu (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r., poz. 5903). Dokumenty, inne dostępne opracowania: projekt uchwały Rady Miasta Poznania w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu, MPU 2016, Wykaz wniosków do mpzp Rejon ul. F. Skarbka w Poznaniu (pismo znak: MPU-OR2/5044-18/Gs/14, 5901/14, złożonych w dniach: od 23 października do 12 listopada 2014 r.), 5 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Uchwała Nr LXIV/1003/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 18 marca 2014 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu, Prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru Grunwald część B w Poznaniu, opracowanie: Zespół Opracowań Środowiskowych MPU w Poznaniu – S. Jaszczura, J. Zomerska, współpraca w zakresie akustyki – K. Berezowska-Apolinarska, Poznań styczeń 2013 r./czerwiec 2013 r./wrzesień 2013 r., Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego dla potrzeb Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, MPU, Poznań 2012 r. (aktualizacja opracowania ekofizjograficznego z kwietnia 2014 r.), Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, Uchwała Nr LXXII/1137/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 23 września 2014 r., Program ochrony środowiska dla miasta Poznania na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020 roku, Uchwała Nr LX/928/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 10 grudnia 2013 r., Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2010, Biblioteka Monitoringu Środowiska, WIOŚ, Poznań 2011, Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2013, Biblioteka Monitoringu Środowiska, WIOŚ, Poznań 2014, Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2013, WIOŚ, Poznań, kwiecień 2014, Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2014, WIOŚ, Poznań, kwiecień 2015, Ocena jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych w ramach monitoringu operacyjnego stanu chemicznego wód podziemnych w 2013 r. /wg badań PIG/, poznan.wios.gov.pl, Ocena jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych w ramach monitoringu operacyjnego stanu chemicznego wód podziemnych w 2014 r. /wg badań PIG/, poznan.wios.gov.pl, Ocena jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych w ramach monitoringu operacyjnego stanu chemicznego wód podziemnych w 2015 r. /wg badań PIG/, poznan.wios.gov.pl, Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000, arkusz Poznań (471), Chmal R., Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1997, Objaśnienia do arkusza mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000, ark. Poznań (471), Biuro Studiów i Badań Hydrogeologicznych i Geofizycznych „HYDROCONSULT” Sp. z o.o., Warszawa 2000, Inne źródła: wizja terenowa (luty 2016 r.), dokumentacja fotograficzna (MPU, luty 2016 r.), www.poznan.pios.gov.pl, mapa SIP ZGiKM GEOPOZ, www.natura2000.gdos.gov.pl, bazagis.pgi.gov.pl, geoserwis.gdos.gov.pl, geoportal.kzgw.gov.pl. Informacje uzyskane z powyższych materiałów źródłowych oraz informacje zebrane podczas przeprowadzonej wizji terenowej pozwoliły na opracowanie ogólnej charakterystyki środowiska przyrodniczego omawianego obszaru, w podziale na jego poszczególne komponenty, w tym m.in.: rzeźbę terenu, budowę geologiczną i warunki podłoża, warunki wodne, szatę roślinną, świat zwierzęcy, gleby, klimat lokalny. Na podstawie powyższych materiałów określono również stan środowiska przyrodniczego w zakresie jakości powietrza, wód i klimatu akustycznego oraz wskazano obecny sposób i stan zagospodarowania obszaru objętego projektem planu oraz jego najbliższego otoczenia. Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metody indukcyjnoopisowej, polegającej na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w logiczną całość posiadanych informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska i wskazaniu, jakie potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. 6 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Posłużono się również metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu środowiska jako całości. Skonfrontowano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi uwarunkowaniami środowiskowymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie, jaki umożliwia obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz w tym kontekście – stopień ogólności (lub szczegółowości) ustaleń planu. 2. CHARAKTERYSTYKA ORAZ STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 2.1. Położenie, użytkowanie i zagospodarowanie terenu Obszar projektu mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu położony jest w zachodniej części Poznania, na terenie Grunwaldu, przy ul. F. Skarbka 9. Stanowi on jedną działkę ewidencyjną, na gruncie której usytuowany jest 2-kondygnacyjny budynek usługowy w którym mieści się przedszkole publiczne nr 70 „Słoneczna Chatka”. Obszar opracowania ze wszystkich stron otaczają tereny niskiej (najczęściej 2 do 3-kondygnacyjnej) zabudowy mieszkaniowej o charakterze willowym z towarzyszącą jej dobrze utrzymaną zielenią ogrodów. Na otaczających teren posesjach, na których w budynkach mieszkalnych mieszczą się inne funkcje, czy to w parterze, czy też w całym budynku, znaczną część posesji zajmują urządzone podwórka (w części zabudowane garażami lub budynkami gospodarczymi ze znacznymi powierzchniami do parkowania pojazdów). Obsługę komunikacyjną obszaru zapewnia ul. F. Skarbka. Teren objęty planem znajduje się w odległości ok. 100 m od ul. Grunwaldzkiej. Obszar opracowania posiada dostęp do sieci infrastruktury technicznej biegnących w ul. F. Skarbka – sieci wodociągowej, kanalizacji sanitarnej, gazowej niskiego ciśnienia, elektroenergetycznej (linia kablowa NN) oraz telekomunikacyjnej. W ul. F. skarbka planowana jest lokalizacja kanału deszczowego. Na analizowanym obszarze obowiązuje obecnie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru GRUNWALD część B w Poznaniu (Uchwała Nr LVI/863/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 24 września 2013 r., opublikowana w Dz. Urz. Woj. Wielkopolskiego z 2013 r., poz. 5903). Aktualnie obowiązujący plan miejscowy ustala dla tego obszaru przeznaczenie – teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (symbol 2MN), dla którego określono m.in. lokalizację na działce budowlanej jednego budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolno stojącego. Obszar objęty planem w całości jest otoczony terenami ww. obowiązującego planu. Obszar opracowania jest oddalony o ok. 2,5 km od położonego po jego północno-zachodniej stronie, w granicach administracyjnych Miasta, lotniska Poznań – Ławica. 2.2. Rzeźba terenu Obszar opracowania, wg podziału Polski na jednostki fizycznogeograficzne, położony jest w mezoregionie Poznański Przełom Warty (315.52), w obrębie makroregionu Pojezierze Wielkopolskie (315.5)3. Obszar opracowania położony jest na fragmencie wysoczyzny morenowej płaskiej, charakteryzującej się niewielkimi spadkami terenu do 2 m (nachyleniem terenu do 2O). Naturalna rzeźba obszaru objętego opracowaniem, podobnie jak całego miasta, została ukształtowana w fazie poznańskiej zlodowacenia bałtyckiego. Obszar projektu mpzp położony jest na wysokości od 84 do 86 m n.p.m. Jest terenem stosunkowo płaskim, o powierzchni nieznacznie opadającej w kierunku północno-zachodnim. Rzeźba terenu nie powoduje ograniczeń w zainwestowaniu omawianego obszaru. 2.3. Budowa geologiczna i warunki gruntowe W budowie geologicznej na terenie objętym przygotowywanym mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu w wierzchniej warstwie dominują utwory kulturowe – grunty antropogeniczne4, wytworzone 3 4 Kondracki J., Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994 mapa sozologiczna w skali 1:50 000, ark. N-33-130-D Poznań, OPGK Poznań 1992 7 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU na czwartorzędowych osadach plejstoceńskich utworów lodowcowych Zlodowacenia Bałtyckiego5. Grunty zbudowane są z piasków lodowcowych na glinach zwałowych. Z informacji przedstawionych w Atlasie geologiczno-inżynierskim Poznania6 wynika, że pod gruntami antropogenicznymi (charakterystycznymi dla obszarów zabudowanych) do głębokości sięgającej ok. 4 m zalegają gliny zwałowe (fazy leszczyńskiej), wykształcone głównie jako gliny piaszczyste, piaski gliniaste z domieszką kamieni i piasków, barwy żółtej. Osady te należą do gruntów spoistych skonsolidowanych, nośnych i charakteryzują się korzystnymi warunkami budowlanymi przy jednoczesnym występowaniu wody podziemnej poniżej 2 m. 2.4. Gleby Obszar objęty projektem planu „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu jest terenem zabudowanym, na którym występują grunty zurbanizowane (Tz) 7, pozbawione naturalnej warstwy gleby. Z uwagi wysoki stopień zainwestowania na przedmiotowym obszarze występują gleby o niewykształconym profilu glebowym – antropogeniczne, silnie przekształcone w wyniku działalności człowieka. Gleby te w obszarze opracowania wykazują odczyn obojętny (pH 6,7-7,4). Należy dodać, że na terenie Poznania (w szczególności na terenach, gdzie przeważają grunty antropogeniczne) w glebach i wodach powierzchniowych zaznaczają się podwyższone pola koncentracji szeregu pierwiastków w stosunku do ich naturalnego tła geochemicznego – są to, tzw. anomalie geochemiczne. Na podstawie dostępnych map geochemicznych dla miasta Poznania 8 stwierdzono, że teren opracowania znajduje się w obszarze anomalii – w obszarze o podwyższonej koncentracji rtęci (wyższe niż 0,11 mg/kg). 2.5. Warunki wodne Na analizowanym terenie nie występują wody powierzchniowe. Obszar objęty ustaleniami planu położony jest w całości w dorzeczu Odry i zlewni II rzędu rzeki Warty i znajduje się poza zasięgiem 0,2%, 1% i 10% wód powodziowych. Obszar opracowania zlokalizowany jest w zasięgu granic jednolitej części wód JCWP Warta od Kopli do Cybiny (PLRW6000218579). Występowanie wód gruntowych na omawianym obszarze jest uzależnione od budowy geologicznej podłoża oraz rzeźby terenu. Wody gruntowe posiadają tu zwierciadło swobodne, utrzymujące się w wodnolodowcowych piaskach, na głębokości od 5 do 10 m p.p.t. 9. Spływ wód podziemnych odbywa się w kierunku południowo-wschodnim – w kierunku Warty. Cały obszar opracowania należy do wydzielonej w piętrze czwartorzędowym jednostki 5aQII/Tr. Poziomem użytkowym tej jednostki jest, znajdujący się na głębokości od 5 do 15 m poziom międzyglinowy górny (zbudowany z piasków i żwirów fluwioglacjalnych) o miąższości do 2 m. Zasilanie tego poziomu zachodzi w wyniku przesączania się wód z wyżej leżącego poziomu wodonośnego lub poprzez infiltrację opadów przez nakład gliniasty. Obszar w granicach tej jednostki zaliczany jest do obszarów o wysokim stopniu zagrożenia wód podziemnych głównych użytkowych poziomów wodonośnych (czas potencjalnej migracji zanieczyszczeń do 25 lat)10. Poziom ten charakteryzuje się obecnością ognisk zanieczyszczeń. Nie uzyskano informacji wskazujących na występowanie w granicach projektu mpzp studni ujmujących wody trzeciorzędowe lub czwartorzędowe, jak również lokalizacji stref ochrony ujęć wody. Cały analizowany obszar znajduje się poza zasięgiem Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP). 5 szczegółowa mapa geologiczna Polski, ark. 471 - Poznań N-33-130-D, Państwowy Instytut Geologiczny, 1990 Arkusz: Poznań – Piątkowo N-33-130-B-b-3, i Arkusz: Poznań - Stare Miasto N-33-130-D-d-1 7 Mapa glebowo-rolnicza 8 Atlas geochemiczny Poznania i okolic, Lis J., Pasieczna A., Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 2005 9 mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:50 000 – pierwszy poziom wodonośny, występowanie i hydrodynamika, ark. Poznań (471), wersja cyfrowa, 10 Mapa Hydrograficzna Polski w skali 1: 50 000 Poznań 90471),Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 2000 6 8 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU 2.6. Szata roślinna Z uwagi na historyczne, całkowite przekształcenie analizowanego obszaru został on pozbawiony autogenicznych zbiorowisk roślinnych, a występującą tu roślinność stanowią planowo wprowadzone nasadzenia zieleni urządzonej. Szata roślinna ukształtowana została adekwatnie do charakteru zabudowy, jej funkcji i użytkowania terenu. Przed frontem budynku założona została typowa zieleń ozdobna. Przy ogrodzeniu frontowym posadzony został rząd krzewów żywotnika zachodniego (Thuja occidentalis). Bliżej granic, pod rosnącymi tam kilkunastoletnimi drzewami świerka pospolitego (Picea abies) i ww. żywotnika posadzono płożące jałowce (Juniperus sp.). Na tyłach budynku zachował się ozdobny ogródek obsadzony nieco bardziej zróżnicowanymi gatunkowo drzewami, krzewami, bylinami i roślinami kwiatowymi (cebulowymi). Spośród gatunków można tam napotkać drzewa: świerka srebrzystego (Picea pungens f. glauca), daglezji (Pseudotsuga menziesii), jarząba (Sorbus sp.), żywotnika (Thuja sp.) oraz krzewy: bzu lilaka (Syringa vulgaris), róży (Rosa sp.), laurowiśni (Prunus laurocerasus), bukszpanu (Buxus sempervirens), trzmieliny pnącej (Euonymus fortunei), złotlinu chińskiego (Kerria japonika), migdałka trójklapowego (Prunus triloba), kosodrzewiny (Pinus mugo), jałowca (Juniperus sp.) itp. Za budynkiem w którym jest przedszkole, w głębi nieruchomości, na urządzonym tam placu zabaw, zieleń została zaprowadzona w sposób zapewniający bezpieczeństwo dzieciom. Nieliczne, wiekowe drzewa, krzewy i rośliny pnące rosną zwykle przy granicy nieruchomości (granicy planu). Miejscami pnącza porastają ogrodzenia urządzeń do zabawy. Powierzchnie trawiaste zachowały się w najmniej użytkowanych przez dzieci miejscach placu zabaw. Najstarsze drzewa zostały zachowane z dawnego, willowego założenia zieleni i skutecznie ocieniają miejsce zabaw dzieci. Dobór drzew składa się z gatunków często sadzonych w mieście – typowych, takich jak: klon zwyczajny (Acer platanoides), jesion wyniosły (Fraxinus excelsior), bez lilak (Syringa vulgaris) i żywotnik zachodni (Thuja occidentalis). W koronie jednego z drzew stwierdzono liczne egzemplarze jemioły pospolitej (Viscum album). Ogólnie, drzewa te nie prezentują walorów kwalifikujących je do objęcia ochroną jako pomnikowe, jak również brak jest drzew dziuplastych (w trakcie inwentaryzacji nie stwierdzono również gniazd w koronach drzew). Oprócz ww. drzew na obrzeżu placu zabaw rośną pojedyncze krzewy np.: forsycji (Forsythia sp.), hortensji pnącej (Hydrangea petiolaris) itp. Na ogrodzeniach pnie się winobluszcz (Parthenocissus inserta) oraz bluszcz pospolity (Hedera helix). Bluszcz obrasta również pień i konary jednego z wiekowych klonów zwyczajnych (Acer platanoides). 2.7. Zwierzęta Znajdująca się w obszarze opracowania zieleń stwarza dogodne warunki do bytowania drobnym zwierzętom pospolicie występującym na terenie całego miasta, dobrze przystosowanych do życia w zurbanizowanym otoczeniu i bliskim sąsiedztwie człowieka. W związku ze skupieniem na małej przestrzeni różnych ozdobnych gatunków drzew i krzewów, w obszarze opracowania może występować wiele różnych owadów i w ślad za nimi wiele różnych gatunków ptaków. Występujące tu bezkręgowce należą do gatunków bytujących pospolicie pośród trawiastych, zakrzewionych i zadrzewionych terenów zieleni miejskiej. Wspomnieć tu można, występującego na obszarach zieleni porośniętych różnymi trawami, pasikonika zielonego (Tettigonia virdissina), wiele gatunków szarańczaków (Acridoidea), skorka pospolitego (Forficula auricularia), kowala bezskrzydłego (Pyrrhocolis apterus) oraz biedronkę siedmiokropkę (Coccinella septempunctata). Kwitnące drzewa i krzewy mogą przyciągać na te tereny przedstawicieli rzędu błonkoskrzydłych (Hymenoptera), spełniających istotną rolę w zapylaniu roślin. Obecność owadów oraz różnorodność roślin wpływa na zróżnicowanie gatunkowe ptaków. Wśród ptaków mogą pojawić się gatunki zarówno żywiące się szkodnikami roślin, jak i te, które żywią się owocami. Bliskie sąsiedztwo przydomowych ogrodów, obsadzonych drzewami i krzewami owocowymi, dodatkowo sprzyja pojawieniu się ptaków takich gatunków, jak: szpak (Strunus vulgaris) czy kos (Turdus merula). W obszarze opracowania można również napotkać sroki (Pica pica), wróble mazurki (Passer montanus) i gołębie miejskie (Columba livia v. Urbana). Obserwacje w terenie, potwierdzające brak starych dziuplastych drzew i brak gniazd w koronach drzew, wskazują raczej na ograniczone możliwości zadomowienia się i stałego bytowania ptaków w obszarze opracowania. Ze względu na typowo lądowe środowisko, charakter i tryb funkcjonowania przedszkola, w obszarze opracowania nie należy spodziewać się wielu gatunków fauny. Zurbanizowany obszar 9 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU projektu planu nie stanowi atrakcyjnego siedliska dla fauny. Na terenie opracowania, na którym skład roslin jest dość ograniczony, również ograniczony pozostaje skład gatunkowy zwierząt. 2.8. Klimat lokalny Według regionalizacji klimatycznej (Woś, 1994), obszar objęty granicami planu, podobnie jak obszar całego Poznania, należy do Regionu Środkowowielkopolskiego. Warunki klimatyczne w Poznaniu odzwierciedlają wartości elementów klimatu uzyskane z pomiarów prowadzonych na stacji IMGW Poznań-Ławica. Elementy klimatu na wyżej wspomnianej stacji przedstawia poniższa tabela: Tabela 1. Elementy klimatu w rejonie Poznań-Ławica (wg IMGW w Poznaniu) OKRES I II ROK 2010 WIELOLECIE 1971-2000 -6,5 -1,0 -1,2 -0,5 ROK 2010 WIELOLECIE 1971-2000 85 85 86 ROK 2010 WIELOLECIE 1971-2000 MIESIĄC III IV V VI VII VIII IX ŚREDNIA MIESIĘCZNA TEMPERATURA POWIETRZA (C) 3,6 8,8 11,5 17,4 22,1 18,7 12,5 ROK X XI XII 6,5 4,7 -5,6 7,7 8,2 3,2 0,3 8,3 ŚREDNIA MIESIĘCZNA WILGOTNOŚĆ WZGLĘDNA (%) 80 69 83 67 61 78 83 79 92 93 80 85 78 80 84 87 88 79 4,0 3,4 ŚREDNIA MIESIĘCZNA PRĘDKOŚĆ WIATRU (M/S) 4,0 3,7 3,4 3,0 3,1 3,1 3,3 3,8 3,8 4,1 3,6 3,9 3,8 4,0 3,3 3,8 3,9 3,5 3,2 7,7 72 3,7 13,5 69 3,3 16,4 72 3,3 18,3 72 3,2 17,7 74 2,8 13,0 3,0 ŚREDNIA MIESIĘCZNA WYSOKOŚĆ OPADU ATMOSFERYCZNEGO (MM) ROK 2010 28 18 42 27 111 17 81 153 74 8 100 58 692 WIELOLECIE 29 23 33 31 47 62 76 56 44 35 33 39 508 1971-2000 Źródło: Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2010, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska; Poznań 2011; http://www.poznan.pios.gov.pl/glowna/index.php Średnia roczna suma opadów dla terenu Poznania należy do najniższych w kraju. Pomiary wielkości opadów atmosferycznych dla posterunku Poznań-Ławica wykazały, że średnia wartość opadu atmosferycznego z wielolecia (w okresie 1971-2000) – wynosiła 508 mm. Natomiast roczna suma opadów atmosferycznych, stanowiąca 136% normy, wynosiła – w roku 2010 – 692 mm. Rozkład temperatur, podobnie jak ilości opadów, ma charakter roczny. Najcieplejszym miesiącem roku 2010 był lipiec – średnia miesięczna temperatura w Poznaniu wyniosła 22,1C, z kolei najniższe temperatury odnotowano w styczniu, kiedy średnia miesięczna temperatura wyniosła w Poznaniu -6,5C. W skali roku średnia temperatura wynosi dla miasta Poznania 7,7C. Równie istotnymi czynnikami meteorologicznymi, wpływającymi na klimat miasta, a w szczególności na stężenia i rozkład przestrzenny zanieczyszczeń powietrza, jest kierunek oraz siła wiatru. Dla obszaru Poznania stwierdzono największą częstotliwość występowania wiatrów z sektora zachodniego, o dość niewielkiej sile – średnia roczna wartość wynosiła 3,6 m/s. Najwyższą średnią miesięczną prędkość wiatru zanotowano w Poznaniu w grudniu 2010 r.– 4,1 m/s. Z kolei najniższa średnia miesięczna prędkość wiatru wystąpiła, podobnie jak w wieloleciu, w lecie, jednak w czerwcu (3,0 m/s), a nie w sierpniu. Rozkład kierunków wiatru w Poznaniu w 2010 r. charakteryzuje, podobnie jak w wieloleciu 1971-2000, zdecydowana przewaga wiatrów z sektora zachodniego oraz mały udział wiatrów z kierunków N i NE (15%). Co istotne, w sierpniu i wrześniu zwiększyła się liczba cisz, co może przyczynić się do pogorszenia sytuacji aerosanitarnej w regionie. Tego typu sytuacje, charakteryzujące się między innymi bardzo małymi prędkościami wiatru – utrzymującymi się przez dłużej niż 48 godzin, wystąpiły w Poznaniu, poza styczniem, również pod koniec września i października. Wilgotność względna powietrza na terenie Poznania zależna jest od pory roku. W 2010 r. na terenie Poznania nie wystąpiła susza hydrograficzna. Najwyższą wartość wilgotność osiągnęła w okresie zimowym, w tym najwyższą w 2010 r. zanotowano w grudniu (93%). Natomiast najniższe wartości wystąpiły w miesiącach letnich, takich jak czerwiec i lipiec, kiedy wilgotność osiągnęła wartości 67% i 61%. Okres wegetacyjny w rejonie miasta Poznania należy do najdłuższych w kraju i wynosi 220 dni. 10 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Projekt planu „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu zlokalizowany jest pośród terenów z dużym udziałem zieleni wysokiej towarzyszącej zabudowie willowej, gdzie wysokość zabudowy i układ ulic sprzyja przewietrzaniu terenu. 2.9. Jakość powietrza atmosferycznego Największy wpływ na kształtowanie jakości powietrza atmosferycznego ma lokalizacja i charakter źródeł emisji oraz sposób zagospodarowania przestrzennego danego obszaru. Udział zanieczyszczeń napływających z terenów sąsiednich ma zazwyczaj znacznie mniejsze znaczenie w kształtowaniu lokalnej jakości powietrza atmosferycznego, jednak w przypadku opracowywanego planu jest odwrotnie. W otoczeniu obszaru objętego granicami projektu mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu do głównych źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, zwłaszcza w okresie grzewczym, zaliczyć należy istniejącą zabudowę mieszkaniową, ogrzewaną przez indywidualne systemy grzewcze. Indywidualne instalacje grzewcze budynków, w zależności od rodzaju stosowanego paliwa, generują różne ilości zanieczyszczeń gazowych i pyłowych, obejmujących m.in. tlenki siarki, tlenki azotu, dwutlenek węgla oraz pyły o zróżnicowanym składzie frakcyjnym (w tym pył PM10 i pył PM2,5). Należy tutaj podkreślić, że istniejący w obszarze opracowania budynek w którym mieści się przedszkole jest ogrzewany instalacją wykorzystującą ciepło wytwarzane w procesie spalania gazu, a woda na potrzeby kuchni podgrzewana jest przez kolektor słoneczny. Znajdująca się przy wschodniej granicy obszaru opracowania ul. F. Skarbka prowadzi ruch o niewielkim natężeniu (dojazdy do posesji), który nie powoduje dużych emisji zanieczyszczeń. Ogólnej oceny jakości powietrza atmosferycznego na przedmiotowym obszarze dokonano w oparciu o informacje publikowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, określające jakość powietrza na terenie całego województwa wielkopolskiego. Wykonana przez WIOŚ roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2015 pod kątem ochrony zdrowia ludzi dotyczyła następujących zanieczyszczeń: dwutlenku azotu (NO 2), dwutlenku siarki (SO2), tlenku węgla (CO), benzenu (C6H6), pyłu PM2,5, pyłu PM10, benzo(α)pirenu B(a)P, ozonu (O3), ołowiu (Pb), arsenu (As), niklu (Ni) i kadmu (Cd). Klasyfikację stężeń poszczególnych zanieczyszczeń na obszarze strefy aglomeracja poznańska (z uwzględnieniem kryterium ochrony zdrowia ludzi) w roku 2015 przedstawia poniższa tabela. Tabela 2. Klasyfikacja strefy aglomeracja poznańska w roku 2014 r. z uwzględnieniem kryteriów określonych w celu ochrony zdrowia SYMBOL KLASY STREFY DLA POSZCZEGÓLNYCH SUBSTANCJI NAZWA STREFY aglomeracja poznańska NO2 SO2 CO C6H6 PM2,5 PM10 BAP AS CD NI PB O3 A A A A A C C A A A A A Źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2015, WIOŚ, Poznań, kwiecień 2016 r., http://www.poznan.wios.gov.pl Stężenia NO2, SO2; CO; C6H6; PM2,5; As; Cd; Ni; Pb; O3; ocenianych pod kątem ochrony zdrowia ludzi za 2015 r., nie przekraczały poziomów dopuszczalnych, w związku z tym aglomeracja poznańska zaliczona została do klasy A. W przypadku pyłu PM2,5, w 2015 r. nie stwierdzono występowanie przekroczeń dopuszczalnego poziomu dla PM2,5. Z uwagi na powyższe strefę aglomeracja poznańska zaliczono do klasy A. Wyniki pomiarów wskazują na polepszenie jakości powietrza atmosferycznego w tym zakresie (na podstawie analogicznych pomiarów, przeprowadzonych dla roku 2014, strefa aglomeracja poznańska zaliczona została do klasy B). W przypadku pyłu PM10, w 2015 r. zanotowano przekroczenia dopuszczalnej częstości przekroczeń dopuszczalnego poziomu w roku kalendarzowym dla 24-godzin (na terenie Poznania przekroczenia nie odnotowano jedynie w przypadku stanowiska przy ul. Szymanowskiego). Na terenie miasta Poznania nie zanotowano natomiast na żadnym ze stanowisk pomiarowych przekroczeń stężeń średnich rocznych. Niemniej, ze względu na występowanie przekroczeń dopuszczalnego stężenia 24-godzinnego pyłu PM10, aglomeracja poznańska zakwalifikowana została do klasy C. Należy jednak podkreślić, że roczna seria pomiarów wykazuje wyraźną zmienność sezonową (w okresie zimowym odnotowywane są wyższe stężenia pyłu PM10, w sezonie letnim niższe). 11 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU W przypadku stężeń benzo(α)pirenu, na wszystkich stanowiskach pomiarowych odnotowano podwyższone stężenia, przekraczające poziom docelowy. Z uwagi na powyższe, wszystkie strefy, w tym strefę aglomeracja poznańska, zaliczono do klasy C. Ze względu na występowanie na terenie Poznania przekroczeń dopuszczalnych poziomów pyłu PM10 oraz benzo(α)pirenu konieczne było podjęcie działań, których realizacja doprowadziłaby do zmniejszenia emisji wspomnianych zanieczyszczeń do poziomów pozwalających na dotrzymanie obowiązujących standardów jakości powietrza atmosferycznego. W latach ubiegłych, ze względu na występowanie w zasięgu granic strefy aglomeracja poznańska przekroczeń dopuszczalnych stężeń pyłu PM10 oraz benzo (a)pirenu, opracowano programy naprawcze, wskazujące cele i działania jakie muszą zostać podjęte w celu przywrócenia standardów jakości powietrza – Program ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań11, Aktualizację Programu ochrony powietrza dla strefy: Aglomeracja Poznań (strefa Miasto Poznań) w woj. Wielkopolskim12 oraz Program ochrony powietrza w zakresie benzo-alfa-pirenu dla stref: Aglomeracja Poznańska, Miasto Leszno, strefy gnieźnieńskowrzesińskiej oraz strefy pilsko-złotowskiej w woj. Wielkopolskim13. Dokumenty te utraciły swoją moc na skutek wejścia w życie zapisów uchwały nr XI/316/15 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego 14 w sprawie określenia „Programu ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy aglomeracja poznańska, którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie pyłu PM10”. W dokumencie tym mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu należy do obszarów przekroczeń: poziomu dopuszczalnego stężenia średniego dobowego pyłu zawieszonego PM10 – oznaczonego symbolem Wp13apoPM10d01 oraz dla poziomu docelowego stężenia średniego rocznego benzo(a)pirenu – oznaczonego symbolem Wp13apoB(a)Pa01. Z analizy ww. obszarów, pod kątem źródeł pochodzenia przekroczeń, wynika, że na terenach istniejącej zabudowy przeważającą przyczyną jest emisja z ogrzewania indywidualnego. „Program ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy aglomeracja poznańska, którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie pyłu PM10” określa szereg koniecznych do podjęcia działań, których zastosowanie jest niezbędne dla przywrócenia standardów jakości powietrza w zakresie stężeń pyłu zawieszonego PM10 oraz B(a)P. Wśród nich wskazuje działania naprawcze związane z wprowadzaniem do mpzp odpowiednich zapisów, m.in. w zakresie kształtowania zabudowy w sposób umożliwiający swobodny przepływ mas powietrza, ustalenia zakazu stosowania paliw stałych w obrębie projektowanej zabudowy, stosowania odpowiednich wskaźników powierzchni biologicznie czynnej (towarzyszącej zabudowie), czy też tworzenia publicznych terenów zieleni urządzonej, w tym parków i skwerów. W kontekście analizowanego projektu mpzp (stanowiącego przedmiot niniejszej prognozy), najbardziej istotne są działania polegające na wprowadzaniu odpowiednich zapisów, dotyczących ustalenia zakazu stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe oraz wyznaczenie strefy ogrodów. 2.10. Klimat akustyczny Obszar projektu mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu położony jest na terenie Grunwaldu, przy ul. F. Skarbka 9, i obejmuje teren jednej działki – na której usytuowany jest 2-kondygnacyjny budynek usługowy – przedszkole publiczne nr 70 „Słoneczna Chatka”. W otoczeniu przedmiotowej działki znajduje się zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, niska (2 i 3-kondygnacyjna), o charakterze willowym, z towarzyszącą jej zielenią ogrodów – jest to zgodne z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru GRUNWALD część B w Poznaniu15, który określił przeznaczenie terenów w bezpośrednim sąsiedztwie przedmiotowej działki jako teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (symbol 2MN). Obsługę komunikacyjną analizowanego terenu zapewnia ul. F. Skarbka oraz dalej m.in. ul. Rycerska i ul. Marcelińska. Teren objęty projektem planu znajduje się w sąsiedztwie najbliżej położonych ruchliwych ulic – najbliżej ok. 100 m od ul. Grunwaldzkiej (z ruchem samochodowym i tramwajowym) i w odległości ok. 200 m od ul. Grochowskiej – tylko z ruchem samochodowym. 11 12 13 14 15 Rozporządzenie Wojewody Wielkopolskiego Nr 39/07 z dnia 31 grudnia 2007 r. Uchwała Nr XXIX/566/12 z dnia 17 grudnia 2012 r., (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 15.01. 2013 r., poz. 508) Uchwała Nr XXIX/566/12 z dnia 17 grudnia 2012 r., (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 15.01. 2013 r., poz. 509) z dnia 26 października 2015 roku Uchwała Nr LVI/863/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 24 września 2013 r. (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r., poz. 5903) 12 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Na podstawie obowiązujących przepisów prawa – ustawy Prawo ochrony środowiska16 oraz rozporządzenia w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku17 – teren działki w granicach projektu planu podlega ochronie akustycznej w środowisku. Ochronie takiej podlegają również tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru opracowania. Dopuszczalny maksymalny równoważny poziom hałasu komunikacyjnego samochodowego (i tramwajowego) wynosi m.in. dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz terenów zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży – L*Aeq D/N = 61/56 dB, odpowiednio dla całej pory dziennej i pory nocnej, natomiast maksymalny dopuszczalny długookresowy średni poziom tego hałasu wynosi dla takich terenów L*DWN = 64 dB i L*N = 59 dB, odpowiednio w porze dzienno-wieczorno-nocnej i porze nocnej, przy czym w przypadku przedszkola, które nie funkcjonuje nocą, czyli w przypadku niewykorzystywania tego terenu, zgodnie z jego funkcją, w porze nocy, na przedmiotowym terenie nie obowiązują dopuszczalne poziomy hałasu w porze nocy. Z kolei, w przypadku oddziaływania na obszar projektu planu, podobnie jak na tereny w sąsiedztwie – tzw. „pozostałych obiektów i działalności będącej źródłem hałasu”, dopuszczalne poziomy dźwięku kształtują się dla tych rodzajów terenów – zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży – odpowiednio: L*Aeq D/N = 50/40 dB oraz L*DWN = 50 dB i L*N = 40 dB, w przedziale czasów odniesienia równym: 8-miu najmniej korzystnym godzinom dnia kolejno po sobie następującym oraz 1-nej najmniej korzystnej godzinie nocy, tudzież L*DWN = 50 dB i L*N = 40 dB, w przedziale czasu odniesienia równym wszystkim dobom w roku oraz wszystkim porom nocy. Obecnie na teren projektu planu nie oddziałuje niekorzystnie hałas komunikacyjny, samochodowy i tramwajowy, co na podstawie aktualnej Mapy akustycznej miasta Poznania18 ilustruje załącznik nr 3 (dla hałasu samochodowego) oraz załącznik nr 4 (dla hałasu tramwajowego). Najniższe zilustrowane poziomy hałasu komunikacyjnego od ul. Grunwaldzkiej i ul. Grochowskiej, a także od ul. Rycerskiej, wyznaczone zgodnie z przepisami rozporządzenia 19 dla poziomów od: LDWN = 55 dB w porze dzienno-wieczorno-nocnej oraz LN = 50 dB w porze nocnej – nie sięgają granic przedmiotowej działki. Na przedmiotowy obszar nie oddziałuje hałas kolejowy, a także lotniczy z lotniska cywilnego Poznań – Ławica oraz z lotniska wojskowego Poznań – Krzesiny. Ponadto, na analizowany obszar nie oddziałują obecnie – jak się przypuszcza, bo nie ma dostępnych informacji o takich zagrożeniach i skargach – inne źródła hałasu, zaliczane do tzw. „pozostałych obiektów i działalności będącej źródłem hałasu”. Występują jednak sygnały wskazujące na niezadowolenie i obawy mieszkańców sąsiednich posesji z powodu niepożądanego sąsiedztwa, wyrażone we wnioskach do tego projektu planu20. Podsumowując należy stwierdzić, że w stanie istniejącym warunki akustyczne w środowisku w analizowanym obszarze projektu planu i w jego najbliższym sąsiedztwie są bardzo korzystne. Istnieje jednak obawa, że funkcjonowanie przedszkola może zakłócać komfort akustyczny w otaczającym środowisku. 2.11. Jakość wód Na obszarze projektu planu nie występują wody powierzchniowe, w związku z tym w niniejszej prognozie nie zamieszczono informacji dotyczących jakości wód powierzchniowych. 16 17 18 19 20 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2016 r., poz. 672, tekst jednolity, z późn. zm. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2014 r., poz. 112, tekst jednolity) Mapa akustyczna miasta Poznania 2012, Część I, AkustiX, WOŚ UMP, listopad 2012 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na mapach akustycznych oraz ich układu i sposobu prezentacji (Dz. U. z 2007 r., Nr 187, poz. 1340) Wykaz wniosków do mpzp Rejon ul. F. Skarbka w Poznaniu (pismo znak: MPU-OR2/5044-18/Gs/14, 5901/14, złożonych w dniach: od 23 października do 12 listopada 2014 r.) 13 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Analizy jakości wód podziemnych (na potrzeby niniejszego opracowania) dokonano w oparciu o ocenę jakości wód podziemnych prowadzoną dla jednolitych części wód podziemnych (JCWPd). Przedmiotowy obszar, podobnie jak obszar całego miasta, położony jest w granicach jednolitej części wód podziemnych nr 62, dla której badania jakości wód wykonuje Państwowy Instytut Geologiczny (PIG). Zakres prowadzonych badań obejmuje wskaźniki ogólne (odczyn, temperatura, przewodność elektrolityczna, tlen rozpuszczony, ogólny węgiel organiczny) oraz wskaźniki nieorganiczne (amoniak, antymon, arsen, azotany, azotyny, bor, bar, beryl, chlorki, chrom, cyjanki, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm, kobalt, magnez, molibden, mangan, nikiel, ołów, potas, rtęć, selen, siarczany, sód, srebro, tytan, wapń, wodorowęglany, fenole, żelazo). Z uwagi na brak lokalizacji punktów pomiarowo-kontrolnych na analizowanym terenie, dla oceny jakości wód podziemnych przyjęto m.in. dane zebrane w roku 2015 dla punktów pomiarowych zlokalizowanych w granicach powiatu poznańskiego. Zgodnie z opublikowaną przez WIOŚ w Poznaniu oceną jakości wód podziemnych w ramach monitoringu operacyjnego stanu chemicznego wód podziemnych w 2015 r. /wg badań PIG/, jakość wód na terenie powiatu poznańskiego badana była w 12 punktach21, opróbowanych w okresie jesiennym. Na podstawie uzyskanych danych, wody podziemne w 7 punktach pomiarowych w miejscowościach: Czachurki (nr 1,2), Biskupice (nr 1258), Dakowy Suche (nr 1282), Góra (nr 2557) Kamionki (nr 2563) i Gruszczyn (nr 2564) sklasyfikowano jako wody dobrej jakości (II klasy). Wody analizowane w punktach pomiarowo-kontrolnym zlokalizowanym w miejscowościach: Kalwy (nr 1278), Buk (nr 1279), Pobiedziska (nr 2547) oraz Głęboczek (nr 2566) sklasyfikowano jako wody zadowalającej jakości (III klasy). Jedynie w punkcie pomiarowym zlokalizowanym w miejscowości Czachurki (nr 3) wody podziemne sklasyfikowano jako niezadawalającej jakości (IV klasy). Zgodnie z informacjami prezentowanymi przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, stan chemiczny wód JCWPd nr 62 (oceniany w latach 2011-2013 oraz w roku 2014) określony został jako dobry, podobnie jak stan ilościowy (oceniany w roku 2010 i 2012) 22. 2.12. Obszary cenne kulturowo Obszar projektu planu „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu stanowi część chronionego konserwatorsko zespołu urbanistyczno-architektonicznego najstarszych dzielnic miasta, wpisanego do rejestru zabytków decyzją nr A 239 z dnia 06.10.1982 r. Jest to zespół urbanistyczno-architektoniczny kolebki miasta, najstarszego przedmieścia i najstarszych dzielnic XIX-wiecznego Poznania – Ostroróg, z budynkami użyteczności publicznej, sakralnymi, założeniami parkowymi i willowymi, zabytkami architektury przemysłowej i kamienicami 23. Budynek objęty granicami opracowywanego projektu mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” jest wartościową architektonicznie willą, współtworzącą obecny klimat dawnej XIX-wiecznej, dzielnicy Poznania – Ostroróg. Zgodnie z posiadanymi informacjami, na obszarze projektu mpzp w Poznaniu nie występują natomiast inne obiekty zabytkowe i dobra kultury oraz udokumentowane stanowiska archeologiczne i warstwy kulturowe, podlegające ochronie na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 24. 3. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY Na obszarze objętym projektem mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu nie występują zasoby przyrodnicze, objęte prawną formą ochroną przyrody, ustanowione w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Nie występują również pozostałe obszary chronione, podlegające ochronie na podstawie innych przepisów odrębnych, takie jak lasy, główne zbiorniki wód podziemnych, strefy ochronne ujęć wodnych, obszary ciche w aglomeracji. Środowisko przyrodnicze 21 22 23 24 Monitoring operacyjny wód podziemnych w 2015 roku /wg badań PIG/, www.poznan.wios.gov.pl www.gios.gov.pl rejestr zabytków nieruchomych miasta Poznania – opracowane przez Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu Dz. U. z 2014 r., poz. 1446, tekst jednolity z późn. zm. 14 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU i krajobraz omawianego obszaru zostały całkowicie zantropizowane w wyniku rozwoju zabudowy mieszkaniowej oraz sieci infrastruktury technicznej. W odległości od ok. 1,5 km od terenu projektu planu, w kierunku zachodnim, znajdują się Fort VIII oraz Fort VIIa. Forty te wchodzą w skład obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty (projektowanego specjalnego obszaru ochrony siedlisk, zatwierdzonego przez Komisję Europejską) „Fortyfikacje w Poznaniu” PLH300005, a powołanego dla ochrony zimowisk nietoperzy. Nowy plan, tak jak i plan obowiązujący, nie stwarza problemów wpływających na przedmiot ochrony ww. obszaru W związku z dalszym funkcjonowaniem przedszkola zagrożeniem, jakie może pojawić się wyłącznie w przypadku ewentualnej realizacji inwestycji polegającej na rozbudowie budynku, (w którym obecnie mieści się przedszkole) jest zubożenie środowiska spowodowane koniecznością usunięcia fragmentu okrywy roślinnej terenu i wraz z nią pojedynczych drzew. Skutki realizacji inwestycji w oparciu o nowy plan mogą być tylko nieznacznie większe od skutków wywołanych realizacją inwestycji w oparciu o plan obowiązujący. 4. INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLANU 4.1. Cel opracowania projektu planu Celem opracowania mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu ma być zmiana ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru GRUNWALD część B poprzez dopuszczenie na objętej granicą planu działce prowadzenia działalności usługowej – przedszkola. Podjęcie uchwały o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu nastąpiło zgodnie ze stanowiskiem Komisji Polityki Przestrzennej dotyczącym konieczności dokonania zmiany w obowiązującym planie i ma na celu dopuszczenie na działce objętej granicą planu prowadzenia działalności usługowej – przedszkola. 4.2. Ustalenia projektu planu Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu składa się z części tekstowej, sporządzonej w formie projektu uchwały Rady Miasta Poznania oraz z części graficznej – rysunku projektu planu, sporządzonego w skali 1:500. Część tekstowa projektu planu zawiera zapisy ustalające: przeznaczenie terenu, zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej, szczegółowych parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji oraz systemów infrastruktury technicznej. W projekcie planu znalazł się również zapis ustalający stawkę służącą naliczeniu opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości. Analizowany projekt planu jest planem regulacyjnym i ustala (w zgodzie z obowiązującym planem) tylko teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej MN. Na terenie tym, tak jak w obecnie obowiązującym planie, ustalono lokalizację na działce budowlanej jednego budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolno stojącego, z możliwością rozbudowy i nadbudowy, jednocześnie zapisując go jako budynek chronionym planem. Przygotowany projekt planu, w odróżnieniu do obowiązującego planu, dodatkowo dopuszcza zachowanie tego budynku jako przedszkola. Projekt planu uściśla też możliwości ewentualnej rozbudowy budynku, zwiększając maksymalną powierzchnię zabudowy działki z obowiązujących 30% do proponowanych 35% powierzchni działki budowlanej. Projekt planu pozostaje zgodny z obowiązującym planem w zakresie: dopuszczenia lokalizacji budynków na działce budowlanej zgodnie z liniami zabudowy, jednego budynku garażowego albo gospodarczego o powierzchni nie większej niż 40 m2, wysokości zabudowy nie większej niż 12,0 m, z uwzględnieniem wysokości budynku gospodarczego lub garażowego maksymalnie do 5,5 m, dopuszczonej lokalizacji kondygnacji podziemnych, dostępu do przyległych dróg publicznych, zakazu lokalizacji garaży nadziemnych i lokalizacji co najmniej jednego stanowiska postojowego (poza strefą ogrodów). Proponowane parametry zabudowy uwzględniają określone25 ograniczenie maksymalnej wysokości obiektów budowlanych ze względu na położenie w rejonie lotniska Poznań – Ławica 25 na podstawie mapy z naniesionymi powierzchniami wskazującymi określone nieprzekraczalne ograniczenia wysokości zabudowy dla lotniska Poznań – Ławica – mapy sporządzonej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 25 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU (zawarte w projekcie planu, w zakresie szczególnych warunkach zagospodarowania terenów oraz ograniczeń w ich użytkowaniu). Z punktu widzenia niniejszej prognozy najistotniejszym ustaleniem projektu planu, co do zagospodarowania terenu, jest zachowanie obowiązującej obecnie minimalnej 40% powierzchni biologicznie czynnej. Równie ważne z punktu widzenia ochrony środowiska, tak jak w obowiązującym planie, jest: zagospodarowanie zielenią strefy ogrodów (wskazanej na rysunku planu) wraz z zakazem stosowania w niej nawierzchni nieprzepuszczalnych, ochrona istniejącej zieleni wysokiej, w szczególności zachowanie i uzupełnienie istniejących zadrzewień, a w przypadku kolizji z planowaną infrastrukturą lub zabudową wymóg jej przesadzenia lub wprowadzenia nowych nasadzeń, zagospodarowanie zielenią wszystkich powierzchni wolnych od utwardzenia, zakaz stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe, zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych w granicach działki budowlanej z dopuszczeniem odprowadzenia do sieci kanalizacji deszczowej, zapewnienie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a w przypadku lokalizacji funkcji przedszkola jak dla terenu związanego ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży. Zapisami projektu planu, tak jak planu obowiązującego, pośrednio wpływającymi na jakość życia i stan środowiska, są ustalenia umożliwiające lokalizację sieci infrastruktury technicznej (z zakazem lokalizacji nowych napowietrznych sieci), powiązanie ww. sieci z układem zewnętrznym, zapewnienie do nich dostępu oraz dopuszczenie, w ich zakresie, robót budowlanych. Biorąc pod uwagę zapisy w zakresie ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, a także ochrony zabytków, pośrednio wpływające na kształtowanie wizualnego odbioru krajobrazu, istotne są ustalenia projektu planu dopuszczające lokalizacje: obiektów małej architektury, tablic informacyjnych, szyldów (o określonych parametrach), ogrodzeń ażurowych lub w formie żywopłotów oraz zakazujące lokalizacji urządzeń reklamowych, tymczasowych obiektów budowlanych, ogrodzeń pełnych i ogrodzeń z betonowych elementów prefabrykowanych. W zakresie zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej projekt planu (tak jak i plan obowiązujący) ustala ochronę zespołu urbanistyczno-architektonicznego najstarszych dzielnic Poznania – Ostroróg (nr A239 w rejestrze zabytków) oraz ochronę budynku, w którym obecnie mieści się przedszkole, jako budynku chronionego planem. Projekt planu w odniesieniu do tego budynku ustala zachowanie: kształtu i nachylenia połaci dachowych, detali architektonicznych elewacji, charakterystycznych otworów okiennych i drzwiowych oraz charakterystycznych podziałów elewacji. 4.3. Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami Stosownie do ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zapisy projektu planu miejscowego muszą być zgodne z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a rada gminy uchwala plan miejscowy dopiero po stwierdzeniu, że nie narusza on ustaleń studium. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy sporządza się w celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego. Rozwój przestrzenny miasta wskazany w Studium z 2014 r., w swych głównych założeniach jest kontynuacją oraz rozwinięciem kierunków przyjętych we wcześniejszych Studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania i ma dotyczyć przede wszystkim rozwoju w sensie jakościowym – m.in. podniesienia standardów jakości życia w mieście. W aktualnie obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania26, obszar projektu planu znalazł się na terenie przeznaczonym pod zabudowę MN/MW – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej lub wielorodzinnej niskiej, gdzie jako kierunek wiodący ustala się zabudowę jednorodzinną (w formie wolno stojącej, bliźniaczej czerwca 2003 r w sprawie warunków, jakie powinny spełniać obiekty budowlane oraz naturalne w otoczeniu lotniska ( Dz. U. z 2003 r. Nr 130, poz. 1192 z późn. zm.) oraz zgodnie z Prawem lotniczym (Dz. U. z 2016 r., poz. 605, tekst jednolity z późn. zm.) 26 Uchwała Nr LXXII/1137/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 23 września 2014 r. 16 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU i szeregowej) lub wielorodzinną niską o charakterze „willi miejskich”, a jako kierunek uzupełniający – także zabudowę usługową towarzyszącą zabudowie mieszkaniowej, zieleń, tereny sportu i rekreacji oraz tereny komunikacji i infrastruktury technicznej. Ponadto, obszar projektu planu stanowi fragment obszaru cennego kulturowo – objętego formą ochrony zabytków jako Zespół urbanistycznoarchitektoniczny najstarszych dzielnic XIX-wiecznego Poznania – Ostroróg (A239). Studium w zakresie ochrony zasobów środowiska ustala odnośnie wód podziemnych i powierzchniowych, że należy dążyć do: konsekwentnego uzbrajania terenów pod zabudowę w infrastrukturę techniczną służącą ochronie środowiska, do zatrzymania jak największej ilości wód opadowych i roztopowych w zlewni, a tym samym znaczącego ograniczenia ilości ścieków deszczowych i roztopowych odprowadzanych do kanalizacji deszczowej oraz zachowania jak największej powierzchni biologicznie czynnej, nieuszczelnionej i nieutwardzonej. W zakresie ochrony powietrza, Studium określa wytyczne do stosowania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, zbieżne lub uzupełniające do aktualizacji Programu ochrony powietrza dla Miasta Poznania27 i Programu ochrony powietrza w zakresie benzoalfa-pirenu28. Dokumenty te utraciły swoją moc na skutek wejścia w życie zapisów uchwały nr XI/316/15 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego29 w sprawie określenia „Programu ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy aglomeracja poznańska, którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie pyłu PM10”. W ww. wcześniej obowiązujących dokumentach, w celu dążących do uzyskania i utrzymania najwyższej jakości powietrza, określa się m.in.: projektowanie układu zabudowy zapewniającego przewietrzanie miasta, wprowadzanie zieleni izolacyjnej, ustalenie zakazu stosowania paliw stałych w obrębie projektowanej zabudowy (w przypadku stosowania indywidualnych systemów grzewczych). Uchwalony w 2015 r. „Programu ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy aglomeracja poznańska, którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie pyłu PM10” również zawiera w sobie ww. cele, zatem wytyczne Studium odnoszące się do ochrony powietrza pozostają aktualne. W Studium określa się również wytyczne zbieżne lub uzupełniające do Programu ochrony środowiska przed hałasem30, do stosowania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w celu dążenia do uzyskania i utrzymania wymaganych standardów akustycznych. W wyniku analizy projektu planu „Rejon ul. F. Skarbka” należy stwierdzić, że: uwzględnia on ochronę zespołu urbanistyczno-architektonicznego najstarszych dzielnic Poznania, chroni zasoby środowiska, zakazuje stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe oraz ustala zapewnienie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Zatem zapisy analizowanego projektu planu, w kontekście przedstawionych w Studium kierunków przekształceń przestrzennych, należy uznać za zgodne z ustaleniami Studium. 4.4. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń projektu planu W przypadku odstąpienia od sporządzania i uchwalenia mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu, zasady kształtowania polityki przestrzennej i sposobu postępowania w sprawach przeznaczania omawianego terenu na określone cele oraz ustalania zasad jego zagospodarowania nadal definiowane będą na podstawie mpzp dla obszaru Grunwald część B w Poznaniu. Oddziaływanie ustaleń tego planu zostało szczegółowo omówione w prognozie oddziaływania na środowisko dotyczącej projektu tego mpzp31. 27 Uchwała Nr XXIX/561/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 r. w sprawie Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla strefy: Aglomeracja Poznań (strefa Miasto Poznań) w woj. wielkopolskim (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r. poz. 508) 28 Uchwała Nr XXIX/566/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 r. w sprawie Programu ochrony powietrza w zakresie benzo-alfa-pirenu dla stref: Aglomeracja Poznańska, Miasto Leszno, strefy gnieźnieńsko-wrzesińskiej oraz strefy pilsko-złotowskiej w woj. wielkopolskim (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r. poz. 509) 29 z dnia 26 października 2015 roku 30 "Program ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Poznania" przyjęty Uchwałą Nr LX/927/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 10 grudnia 2013 r 31 Prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru Grunwald część B w Poznaniu, opracowanie: Zespół Opracowań Środowiskowych MPU w Poznaniu – S. Jaszczura, J. Zomerska, współpraca w zakresie akustyki – K. Berezowska-Apolinarska, Poznań styczeń 2013 r./czerwiec 2013 r./wrzesień 2013 r. 17 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Działka nr 108, ark. 15, obręb Łazarz, której dotyczy projekt nowego planu, w planie obowiązującym położona jest na terenie oznaczonym symbolem 2MN. Opracowywany projekt planu zachowuje obecną maksymalną nieprzekraczalną linię zabudowy oraz obecną obowiązującą linię zabudowy i strefę ogrodu. Zapisy w zakresie szczegółowych parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu kształtują się podobnie lub pozostają bez zmian. Dla terenu MN w projekcie nowego planu maksymalna powierzchnia zabudowy wynosi 35%, a dla terenu 2MN w planie obowiązującym nieznacznie mniej, bo 30%. Ta mała, 5%-owa różnica, wynikająca z analizy projektu planu i planu obowiązującego – biorąc pod uwagę to, że minimalna powierzchnia biologicznie czynna proponowana w projekcie planu pozostaje bez zmian w stosunku do obowiązującej i wynosi 40% oraz zasięg strefy ogrodów pozostaje bez zmian – raczej nie będzie powodować żadnych widocznych różnic w oddziaływaniu na środowisko. Zmiany wywołane ewentualną rozbudową budynku, w przypadku obu planów (nowego i obowiązującego), będą podobne. W obu przypadkach, zagrożeniem jakie może się pojawić jest zubożenie środowiska spowodowane koniecznością usunięcia fragmentu okrywy roślinnej terenu, a zwłaszcza usunięcia drzew. W obu przypadkach odstąpienie od realizacji planu nie spowoduje zmian w środowisku. W przypadku nieuchwalenia nowego planu „Rejon ul. F. Skarbka”, czy też odstąpienia od jego realizacji po jego uchwaleniu, z punktu widzenia ochrony środowiska, nadal istotna pozostaje możliwość rozbudowy budynku – rozbudowy, która może przebiegać zgodnie z ustaleniami planu obowiązującego i może powodować straty w szacie roślinnej terenu. Podsumowując, w sytuacji nieuchwalenia nowego planu „Rejon ul. F. Skarbka”, czy też odstąpienia od realizacji nowego planu, ewentualne zmiany w środowisku będą zależały od przystąpienia do realizacji lub zaniechania realizacji planu obowiązującego. W zakresie ochrony środowiska, w szczególności w zakresie problemów dotyczących obszarów chronionych na podstawie ustawy o ochronie przyrody, realizacja nowego planu – tak jak i planu obowiązującego – nie stwarza problemów. 5. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, KRAJOWYM I LOKALNYM ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU Akcesja Polski do Unii Europejskiej nałożyła na Polskę nowe obowiązki, wynikające z konieczności dostosowania prawa polskiego do regulacji unijnych. Ochrona środowiska wraz z Traktatem z Maastricht (1991) włączona została przez Wspólnoty Europejskie do spisu ich stałych zadań, dla których określono cele działań zapobiegawczych i regulujących. Obecnie prawo Unii Europejskiej regulujące ochronę środowiska liczy sobie kilkaset aktów prawnych, obejmujących dyrektywy, rozporządzenia, decyzje i zalecenia. Do priorytetów Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska zaliczyć należy m.in. przeciwdziałanie zmianom klimatu, ochronę różnorodności biologicznej, ograniczenie wpływu zanieczyszczenia na zdrowie, a także lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych. Do dokumentów rangi międzynarodowej, formułujących cele ochrony środowiska istotne z punktu widzenia omawianego projektu planu, zaliczyć można: Dyrektywę Rady z dnia 21 maja 1991 r. dotyczącą oczyszczania ścieków komunalnych (91/271/EWG), wprowadzającą wymóg wyposażenia aglomeracji w systemy zbierania ścieków komunalnych – realizowany w projekcie mpzp poprzez ustalenie powiązania sieci infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym oraz zapewnienie dostępu do sieci (w tym sieci kanalizacji sanitarnej); Dyrektywę Rady z dnia 27 września 1996 r. w sprawie oceny i zarządzania jakością otaczającego powietrza (96/62/WE), stanowiącą o utrzymaniu jakości powietrza tam, gdzie jest ona dobra oraz jej poprawie w pozostałych przypadkach – cel szczególnie istotny w kontekście obowiązywania „Programu ochrony powietrza w zakresie pyłu zawieszonego PM10 oraz B(a)P dla strefy aglomeracja poznańska którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie pyłu zawieszonego PM10”32. Cel realizowany w projekcie mpzp poprzez ustalenie zakazu stosowania pieców i trzonów kuchennych na 32 Uchwała Nr XI/316/15 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 26 października 2015 r. (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 3 listopada 2015 r., poz. 6241) 18 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU paliwo stałe, powiązanie infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym oraz zapewnienie dostępu do sieci (w tym sieci gazowej i ciepłowniczej), Dyrektywę 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko. Na szczeblu krajowym cele ochrony środowiska ustanawiają strategiczne dokumenty rządowe: „II Polityka Ekologiczna Państwa” oraz „Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016”. Oba te dokumenty respektują zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., mówiące o konieczności zapewnienia przez Rzeczpospolitą Polską ochrony środowiska kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju oraz konieczności zapewnienia przez władze publiczne bezpieczeństwa ekologicznego współczesnemu i przyszłym pokoleniom. II Polityka Ekologiczna Państwa Wiodącą zasadą polityki ekologicznej państwa jest zasada zrównoważonego rozwoju, ustanowiona w ramach Konferencji Narodów Zjednoczonych w Rio de Janeiro w 1992 r. Podstawowym założeniem zrównoważonego rozwoju jest takie prowadzenie polityki i działań w poszczególnych sektorach gospodarki i życia społecznego, aby zachować zasoby i walory środowiska w stanie zapewniającym trwałe, nie doznające uszczerbku, możliwości korzystania z nich zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym zachowaniu trwałości funkcjonowania procesów przyrodniczych oraz naturalnej różnorodności biologicznej na poziomie krajobrazowym, ekosystemowym, gatunkowym i genowym. Istotą zrównoważonego rozwoju jest równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych, co oznacza konieczność integrowania zagadnień ochrony środowiska z polityką w poszczególnych dziedzinach gospodarki. Podstawowym celem polityki jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju, czyli mieszkańców, infrastruktury społecznej i zasobów przyrodniczych. Wśród metod realizacji polityki ekologicznej państwa priorytet ma stosowanie tzw. dobrych praktyk gospodarowania i systemów zarządzania środowiskowego, które pozwalają powiązać efekty gospodarcze z efektami ekologicznymi, zwłaszcza w przemyśle i energetyce, transporcie, rolnictwie, leśnictwie, budownictwie i gospodarce komunalnej, zagospodarowaniu przestrzennym, turystyce, ochronie zdrowia, handlu i działalności obronnej. Cele szczegółowe polityki ekologicznej państwa ujęto w dwóch grupach: w sferze racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych i w zakresie jakości środowiska. Wśród nich, w kontekście zakresu ustaleń ocenianego projektu planu miejscowego, wymienić należy m.in.: racjonalizację użytkowania wody i jakość wód, realizowaną w projekcie planu poprzez zapisy ustalające: powiązanie sieci infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym oraz zapewnienie dostępu do sieci (w tym wodociągowej) i dopuszczenie robót budowlanych w zakresie sieci infrastruktury technicznej; zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych w granicach działki budowlanej z dopuszczeniem odprowadzenia do sieci kanalizacji deszczowej oraz zakaz stosowania nawierzchni nieprzepuszczalnych w strefie ogrodów; jakość powietrza, zmiany klimatu, realizowane w projekcie planu poprzez zapisy ustalające: zakaz stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe; powiązanie infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym oraz zapewnienie dostępu do sieci (w tym sieci gazowej i ciepłowniczej); ochronę przed hałasem, realizowaną w projekcie planu poprzez ustalenie zapewnienia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a w przypadku lokalizacji funkcji przedszkola jak dla terenu zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; różnorodność biologiczną i krajobrazową realizowaną w projekcie planu poprzez: ustalenie minimalnej powierzchni biologicznie czynnej, ustalenie strefy ogrodów i zagospodarowanie jej zielenią, ochronę istniejącej zieleni wysokiej, w szczególności zachowanie i uzupełnienie istniejących zadrzewień (a w przypadku kolizji z planowaną infrastrukturą lub zabudową wymóg jej przesadzenia lub wprowadzenia nowych nasadzeń) a także ustalenie zagospodarowania zielenią wszystkich powierzchni terenu wolnych od utwardzenia. Ponadto, dokument wskazuje na konieczność stworzenia spójnego wewnętrznie systemu prawa ochrony środowiska, dostosowanego do wymagań unijnych. Wymaga poddania dokumentów programowych z dziedziny ochrony środowiska (planów, strategii, polityk, itp.) ocenie ekologicznej skuteczności lub ocenie oddziaływania na środowisko (w formie strategicznych ocen oddziaływania 19 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU na środowisko), ocenie efektywności kosztowej, konsultacjom społecznym, ocenie zgodności z wymogami Unii Europejskiej. Polityka ekologiczna państwa w latach 2009 - 2012 z perspektywą do roku 2016 Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 stanowi załącznik do uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2009 r.33 w sprawie przyjęcia „Polityki ...”. Sporządzona została przez Ministerstwo Środowiska, zgodnie z wymogiem ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Omawiany dokument określa cele średniookresowe do 2016 r. oraz wskazuje kierunki działań do wykonania w latach 2009-2012 w odniesieniu do zagadnień związanych z: kierunkami działań systemowych, ochroną zasobów naturalnych, poprawą jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego. Wśród działań systemowych dokument wymienia aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym i w jego ramach cel dotyczący podnoszenia roli planowania przestrzennego, które powinno być podstawą lokalizacji nowych inwestycji. Wskazuje się na konieczność wdrażania wytycznych dotyczących uwzględnienia w planach zagospodarowania przestrzennego wymagań ochrony środowiska i gospodarki wodnej, wdrożenie przepisów umożliwiających przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko już na etapie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zatwierdzenie wszystkich obszarów europejskiej sieci Natura 2000, uwzględnianie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, określenie zasad ustalania progów tzw. chłonności środowiskowej oraz pojemności przestrzennej zależnie od typu środowiska, uwzględniania w planach wyników monitoringu środowiska. Na szczeblu lokalnym cele ochrony środowiska dla miasta określone zostały w Programie Ochrony Środowiska dla Miasta Poznania na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020 roku34. Program stanowi wyraz realizacji polityki ekologicznej państwa na szczeblu gminnym. Sporządzony został w oparciu o zapisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, nakładającej na organy samorządowe województwa, powiatu i gminy obowiązek sporządzania odpowiednio wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska. Wyżej wymieniony dokument określa zadania w zakresie ochrony środowiska dla Poznania dla okresu czteroletniego (lata 2013-2016) oraz wskazuje główne wyzwania dla miasta w zakresie ochrony środowiska do roku 2020. Dokument wskazuje cele strategiczne (długoterminowe) oraz kierunki działań w procesie długofalowym, które mają przyczynić się do osiągnięcia zaplanowanej wizji Miasta. Cele strategiczne obejmują 21 różnych celów działań i odnoszą się zarówno do zachowania dobrego stanu oraz poprawy jakości poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego, jak i zmniejszenia pewnych niekorzystnych oddziaływań oraz zagadnień za pograniczu ochrony środowiska i innych dziedzin (m.in. społecznych i gospodarczych). Kierunki działań wytyczone na lata 2013-2016 stanowią z kolei uszczegółowienie celów strategicznych. Część z celów znajduje swoje odzwierciedlenie w zapisach omawianego projektu mpzp. Są to cele ekologiczne, których realizacje umożliwiają ustalenia projektu planu tożsame z przytoczonymi powyżej ustaleniami umożliwiającym realizację II Polityki Ekologicznej Państwa, a dotyczącymi: zrównoważonego użytkowania zasobów wodnych oraz ochrony przed powodzią i suszą – cel realizowany w projekcie planu poprzez ustalenia przytoczone w odniesieniu do racjonalizacji użytkowania wody i jakość wód; osiągnięcia poprawy jakości powietrza i jakości życia mieszkańców – cel realizowany w projekcie planu poprzez ustalenia przytoczone w odniesieniu do jakość powietrza, zmiany klimatu; zmniejszenia stopnia narażenia mieszkańców na ponadnormatywny hałas – cel realizowany w projekcie planu poprzez ustalenia przytoczone w odniesieniu do ochrony przed hałasem, jw.; utrzymania wysokiego poziomu systemu zieleni miejskiej – cel realizowany w projekcie planu poprzez ustalenia przytoczone w odniesieniu do różnorodności biologicznej i krajobrazowej. 33 34 M.P. z 2009r., Nr 34, poz. 501 uchwała Nr LX/928/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 10 grudnia 2013 r. 20 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Ustalone w projekcie planu zapisy służące osiągnięciu poprawy jakości powietrza, jakości życia mieszkańców i służące utrzymaniu zieleni wysokiej, stanowią również realizację zaleceń, zawartych w „Programie ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy aglomeracja poznańska, którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie pyłu PM10” (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 3 listopada 2015 r., poz. 6241) Program, w zakresie planowania przestrzennego, proponuje uwzględnianie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego sposobów zabudowy i zagospodarowania terenu polegających, między innymi, na: - wprowadzaniu zieleni ochronnej i urządzonej, - zachowaniu istniejących terenów zieleni i wolnych od zabudowy celem lepszego przewietrzania miast, - ustalaniu sposobu zaopatrzenia w ciepło z zaleceniem instalowania ogrzewania niskoemisyjnego w nowo planowanej zabudowie. Spośród działań naprawczych w przypadku opracowywanego mpzp uwzględniono zastosowane zarówno zapisów jak i odpowiednich ustaleń w rysunku planu dotyczących przede wszystkim: układu zabudowy zapewniającego przewietrzanie miasta, kształtowania zabudowy w sposób umożliwiający swobodny przepływ mas powietrza, zakazu stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe, ustalenia udziału w powierzchni działki budowlanej minimalnej powierzchni biologicznie czynnej, ochrony zieleni wysokiej, zagospodarowania zielenią strefy ogrodów i wszystkich powierzchni terenu wolnych od utwardzenia. Dokumentem o charakterze strategicznym, przenoszącym założenia i cele zawarte w tzw. Ramowej Dyrektywie Wodnej35, jest „Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry” 36. Plan ten jest narzędziem planistycznym, stanowiącym pewnego rodzaju fundament przy podejmowaniu decyzji wpływających na stan zasobów wodnych (wód powierzchniowych i podziemnych) oraz zasady gospodarowania wodami w przyszłości. W planie tym ustalono cele środowiskowe dla wód powierzchniowych (JCWP) jakimi są: osiągnięcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego lub co najmniej dobrego potencjału ekologicznego, a w obu przypadkach (by to osiągnąć) utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego. W przypadku jednolitych części wód podziemnych (JCWPd) celem jest osiągnięcie dobrego stanu wód podziemnych, co zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną oznacza, że zarówno ich stan ilościowy, jak i chemiczny jest określony jako co najmniej „dobry”. Projekt planu „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu zawiera ustalenia w zakresie ochrony zasobów wodnych oraz gospodarki ściekowej, które mają na celu zapobiegać ewentualnemu przedostawaniu się zanieczyszczeń do środowiska wodno-gruntowego. Ze względu na wielkość obszaru objętego opracowywanym planem w skali miasta realne oddziaływanie na zasoby wodne jest raczej nieznaczne. Nie da się jednak zaprzeczyć, że proponowane ustalenia – co, do: zaopatrzenia w wodę pitną z sieci wodociągowej, powiązania sieci infrastruktury technicznej, zapewnienie dostępu do sieci, zagospodarowania wód opadowych i roztopowych oraz zakazu stosowania nawierzchni nieprzepuszczalnych w strefie ogrodów – nie pozostają bez znaczenia dla ochrony lokalnych warunków środowiska gruntowo-wodnego. W sumarycznym zestawieniu z większymi terenami miejskimi i w dłuższej perspektywie czasowej realizacja ustaleń nowego planu, tak jak planu obowiązującego, sprzyja osiągnięciu wskazanych celów środowiskowych w odniesieniu do ogólnego stanu wód powierzchniowych i podziemnych. Analizując opisane powyżej cele ochrony środowiska, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, określone na szczeblu międzynarodowym, krajowym i lokalnym, należy uznać, że poprzez wprowadzenie odpowiednich zapisów zostały one uwzględnione w projekcie planu w sposób właściwy. 35 Dyrektywa 2000/60/WE Parlamenty Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej(Dz. Urz. WE L 327 z 22 grudnia 2000 r.) 36 Uchwała Rady Ministrów z dnia 22 lutego 2011 r. w sprawie przyjęcia „Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry” (M.P. z 2011 r., Nr 40, poz. 451) 21 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU 6. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO 6.1. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi W kontekście oceny oddziaływań na środowisko przyrodnicze, przekształcenia powierzchni ziemi są szczególnie istotne, powodują bowiem zmiany wśród pozostałych komponentów środowiska przyrodniczego i należą do zmian trwałych i nieodwracalnych. Projekt planu obejmuje teren w całości zagospodarowany dla potrzeb prowadzonej działalności usługowej, wyposażony w infrastrukturę techniczną i w znacznej części zabudowany lub utwardzony. Na terenie opracowania już w przeszłości przeobrażono powierzchnię ziemi jak i przeobrażono głębsze warstwy gruntu. Ewentualne inwestycje, jakie mogą być prowadzone w ramach realizacji ustaleń planu, spowodują kolejne zmiany wpływające na właściwości podłoża – jak wspomniano, podłoża zmienionego już wcześniej w stosunku do warunków naturalnych. Oddziaływania na powierzchnię ziemi i warunki podłoża, wynikające z ewentualnej realizacji inwestycji będą dotyczyły raczej ograniczonej części terenu objętego planem. Projekt planu ustala maksymalną powierzchnię zabudowy sięgającą 35% powierzchni działki budowlanej, co w stosunku do obowiązujących ustaleń zwiększa możliwość objęcia przekształceniami większą o 5% powierzchnię terenu. Projekt planu (jak i planu obowiązujący) dopuszcza lokalizacje kondygnacji podziemnych. Zatem prowadzone inwestycje mogą sięgnąć głębszych warstw gruntu dotychczas nienaruszonych przez fundamenty obecnego budynku. Zmian w już przeobrażonych warstwach geologicznych, można spodziewać się również w zasięgu istniejących podziemnych cieci infrastruktury technicznej podczas ewentualnej ich przebudowy, modernizacji oraz rozbudowy. Ze względu na trwały charakter zmian powierzchni ziemi w wyniku realizacji ustaleń projektu planu, szczególnie ważne są zapisy dotyczące ustaleń określających również: minimalny procent powierzchni biologicznie czynnej, lokalizację zabudowy zgodnie z liniami zabudowy, wyznaczonymi na rysunku planu oraz wskazanie (na rysunku planu) strefy ogrodów. Zapisy z zakresu ochrony zieleni, takie jak: zagospodarowanie zielenią stref ogrodów (wraz z zakazem stosowania w niej nawierzchni nieprzepuszczalnych) oraz zagospodarowanie zielenią wolnych od utwardzenia fragmentów terenu, pośrednio ma również na celu ochronę powierzchni ziemi np.: przed erozją. Zapisy te pozwolą na ograniczenie negatywnego oddziaływania ewentualnej, nowej inwestycji na powierzchnię ziemi i zapewnią między innymi pozostawienie możliwie największych powierzchni o gruncie umożliwiającym wegetację roślin. Nieuniknioną konsekwencją prowadzenia ewentualnej budowy mogą być przede wszystkim przemieszczenia mas ziemnych, zagęszczenie gruntów, wprowadzenie do głębszych warstw gruntu elementów konstrukcyjnych budynków, a także różnego rodzaju materiałów, wpływających na zmianę dotychczasowych właściwości podłoża (np. jego przepuszczalności). Przykładowo opisane skutki prac prowadzonych w okresie realizacji inwestycji spowodują zarówno ww. trwałe i nieodwracalne przeobrażenia powierzchni ziemi i środowiska gruntowo-wodnego, jak również okresowe i odwracalne zmiany ustępujące po zakończeniu prac budowlanych. Oddziaływania okresowe będą spowodowane ewentualnym, krótkotrwałym obniżeniem zwierciadła wód gruntowych, powstałym na skutek konieczności wykonania odwodnień związanych z wykonywaniem fundamentów (ograniczone do przestrzeni poszczególnych wykopów). W przypadku ewentualnej modernizacji, rozbudowy czy też nadbudowy budynku mieszczącego przedszkole, zapewne zostaną wytworzone odpady budowlane. Sposób gospodarowania odpadami powinien zapewnić ochronę życia i zdrowia ludzi, a także środowiska. Gospodarka odpadami nie może powodować zanieczyszczenia gleb, wód, powietrza, czy też zatruwania roślin i zwierząt. Zasady gospodarowania odpadami szczegółowo określają przepisy odrębne, w tym ustawa o odpadach, ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz akty wykonawcze do tych ustaw. Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt. 32 ustawy o opadach, „wytwórcą odpadów, powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki (…) jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej”. W przypadku omawianego terenu zlokalizowanego na terenie miasta Poznania, na szczeblu prawa lokalnego, obowiązujące są Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta 22 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Poznania37 oraz Regulamin utrzymania czystości i porządku w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi na obszarze gmin wchodzących w skład Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej”38. W związku z jednoznacznym uregulowaniem sposobów postępowania z odpadami w ww. dokumentach (dodajmy, że obecnie realizowanym przez przedszkole), w projekcie planu nie znalazły się zapisy odnoszące się bezpośrednio do sposobu prowadzenia gospodarki odpadami na obszarze opracowania. Nie mniej jednak, ustalenia projektu, tak jak i planu obowiązującego, pozwalają na prawidłowe prowadzenie gospodarki odpadami w granicach terenu poprzez realizację wprowadzonych zapisów, ustalających m. in.: zapewnienie dostępu do przyległej drogi publicznej – ul. F. Skarbka oraz parametry kształtowania zabudowy umożliwiające wyznaczenie miejsc na pojemniki, służące do czasowego gromadzenia odpadów. W tym miejscu należy zaznaczyć, że prowadzenie gospodarki odpadami we właściwy sposób pozwoli na ograniczenie możliwości zanieczyszczenia podłoża gruntowego, przedostającymi się do gruntu na skutek niewłaściwego składowania odpadów. Podsumowując, należy przypomnieć, że obszar opracowania obejmuje teren, którego warunki geologiczne już w przeszłości zostały przeobrażone. Zarówno w przypadku projektu planu, jak i planu obowiązującego, ewentualna realizacja inwestycji przewidzianych ich ustaleniami może przyczynić się do wystąpienia kolejnych niekorzystnych oddziaływań na powierzchnię ziemi i warunki podłoża. Jednocześnie realizacja zapisów mających na celu ochronę powierzchni ziemi i podłoża pozwoli ograniczyć skalę niekorzystnych zjawisk. 6.2. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne Ze względu na brak występowania, na obszarze objętym analizą, wód powierzchniowych, nie przewiduje się bezpośredniego oddziaływania realizacji ustaleń planu na ich stan i jakość. Zważywszy na obecny zasięg utwardzenia terenu, nie przewiduje się również wystąpienia znaczącego negatywnego oddziaływania skutków realizacji ustaleń projektu planu w odniesieniu do jakości wód podziemnych na analizowanym terenie. Negatywne oddziaływania o charakterze lokalnym i czasowym mogą wystąpić jedynie na etapie prowadzenia robót budowlanych, związanych z ewentualną realizacją kondygnacji podziemnych lub przebudową infrastruktury technicznej, obejmujących między innymi wykonanie wykopów lub umieszczenia w podłożu elementów obniżających przepuszczalność gruntu. Podjęcie tego rodzaju prac może się wiązać z czasowym obniżeniem zwierciadła wód gruntowych, a także lokalnym ograniczeniem zdolności infiltracyjnych. Zmiany te będą miały charakter krótkotrwały i ustąpią po zaprzestaniu prowadzenia działań w tym zakresie. Powstałe w czasie realizacji ewentualnej inwestycji ścieki i odpady powinny być usuwane z terenu budowy zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi i normami. Powyższe zagadnienia regulowane są przez przepisy odrębne i nie stanowią zakresu ustaleń mpzp. Projekt planu reguluje zasady prowadzenia gospodarki wodno-ściekowej, tak jak i plan obowiązujący, poprzez ustalenie: powiązania sieci infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym, zapewnienie dostępu do sieci, dopuszczenie robót budowlanych w zakresie sieci infrastruktury technicznej oraz zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenie, z dopuszczeniem odprowadzenia ich do sieci kanalizacji deszczowej. Ogólnie, zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenie jest oceniane pozytywnie z ekologicznego punktu widzenia. Wody te wnikając do gruntu umożliwiają utrzymanie szaty roślinnej terenu i zasilają wody podziemne, w tym wody gruntowe i głębiej położone warstwy wodonośne. Z tego względu, generalnie dla ochrony zasobów wód, pożądane jest utrzymanie jak największych powierzchni umożliwiających infiltrację wód do gruntu. W tym kontekście istotne jest pozostawienie w zapisach projektu planu obowiązujących ustaleń dotyczących powierzchni przesiąkalnych w strefach ogrodów wraz z zachowaniem obowiązującej minimalnej 40% powierzchni biologicznie czynnej. Zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenie jest dodatkowo 37 Uchwała Nr L/780/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Poznania (Dz. U. Woj. Wlkp. z 2013 r., poz. 3931) 38 Uchwała Nr VI/302013 Zgromadzenia Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej” z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie: przyjęcia regulaminu utrzymania czystości i porządku w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi na obszarze gmin wchodzących w skład Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej” (Dz. U. Woj. Wlkp. z 2013 r., poz. 2793) 23 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU korzystne z punktu widzenia potrzeb rosnącej tam zieleni, zważywszy na jej wieloletnie przystosowanie do dotychczasowych warunków siedliskowych. Podsumowując, stosowanie ustaleń projektu mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu, tak jak i planu obowiązującego, nie powinno wpłynąć na zmianę warunków hydrologicznych podłoża. W obu przypadkach, jedynie w trakcie prowadzenia ewentualnych robót budowlanych, możliwe jest negatywne oddziaływanie nowych inwestycji na zasoby i jakość tych wód gruntowych – oddziaływanie to będzie miało jednak charakter miejscowy i krótkotrwały. 6.3. Oddziaływanie na zasoby naturalne Z uwagi na brak stwierdzenia obecności w granicach analizowanego obszaru udokumentowanych i zarejestrowanych złóż zasobów naturalnych 39, jak również charakter ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu, nie przewiduje się wystąpienia oddziaływań wpływających negatywnie na kształtowanie zasobów naturalnych, wynikających z realizacji ustaleń przedmiotowego projektu planu. 6.4. Oddziaływanie na różnorodność biologiczną, szatę roślinną i zwierzęta Analizowany obszar pozbawiony został autogenicznych zbiorowisk roślinnych, a obecną bioróżnorodność zapewnia zieleń planowo wprowadzona przez człowieka – zieleń urządzona towarzysząca zabytkowej zabudowie willowej. Silna antropopresja widoczna jest w terenie i znajduje swoje odbicie w typowym składzie gatunkowym roślinności oraz obecności prawie wyłącznie takich gatunków zwierząt, które mają dużą tolerancję w stosunku do zmieniających się warunków siedliskowych, niewielkie potrzeby terytorialne w zakresie rozmnażania czy też żerowania oraz jednocześnie znaczną tolerancję na zanieczyszczenie środowiska. Można zatem stwierdzić, że obecny stan bioróżnorodności flory jak i fauny jest niski, zarówno ze względu na ilość i częstotliwość występowania zaobserwowanych gatunków w mieście, jak i liczebność ich populacji. Teren objęty projektem planu stwarza dogodne warunki do bytowania jedynie niewielkim zwierzętom, które dobrze przystosowały się do funkcjonowania w środowisku silenie zurbanizowanym (głównie owadów, ptaków, małych ssaków). Z racji istnienia wyłącznie biocenoz lądowych, obszar opracowania nie odbiega swoją różnorodnością biologiczną od innych podobnych, miejskich terenów mieszkaniowych, a w skład flory i fauny wchodzą gównie gatunki pospolicie występujące na terenie całego miasta. W projekcie planu, tak jak w planie obowiązującym, ochronie lokalnej bioróżnorodności (a w szczególności zachowaniu istniejących drzew), służą ustalenia planu dotyczące: wyznaczenia strefy ogrodów, jej zagospodarowania zielenią wraz z zakazem stosowania w niej nawierzchni nieprzepuszczalnych, ochrona istniejącej zieleni wysokiej, w szczególności zachowanie i uzupełnienie istniejących zadrzewień, a w przypadku kolizji z planowaną infrastrukturą lub zabudową wymóg jej przesadzenia lub wprowadzenia nowych nasadzeń, zagospodarowanie zielenią wszystkich powierzchni wolnych od utwardzenia, zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych w granicach działki budowlanej z dopuszczeniem odprowadzenia ich do sieci kanalizacji deszczowej. Ponadto, w projekcie planu, tak jak w planie obowiązującym, ustalono obowiązek zachowania minimalnej 40% powierzchni biologicznie czynnej. Realizacja ewentualnych inwestycji będzie wiązać się raczej z mało znaczącymi zmianami w kształtowaniu bioróżnorodności flory terenu ponieważ w każdym przypadku, nawet przy wykorzystaniu wartościowych egzemplarzy drzew i krzewów, dotyczyć będzie ograniczonego (ze względu na walory użytkowe) doboru pospolitych gatunków roślin typowych dla terenów zieleni urządzonej. Podobnie, realizacja ustaleń nowego planu nie wpłynie znacząco na zwiększenie różnorodności gatunków lokalnej fauny. W przypadku nowego planu, tak jak w przypadku obowiązującego, szata roślinna i świat zwierzęcy omawianego obszaru nie ulegną znaczącym przekształceniom. Sumarycznie, raczej nie należy spodziewać się znaczącego wpływu na stan bioróżnorodności terenu. 39 geoportal.pgi.gov.pl 24 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU 6.5. Oddziaływanie na ludzi Projekt planu, tak jak obowiązujący plan, zawiera ustalenia dotyczące ochrony zieleni, zagospodarowania wód opadowych i roztopowych oraz ochrony powietrza atmosferycznego, których realizacja wpływa pozytywnie na kreowanie przestrzeni sprzyjającej życiu ludzi. Głównym celem sporządzenia planu miejscowego jest zachowanie funkcji przedszkola w obecnej lokalizacji i umożliwienie przebudowy, rozbudowy i nadbudowy jego budynku. Przedszkole istnieje przy ul. F. Skarbka od kilkudziesięciu lat. Obecna lokalizacja przedszkola w przestrzeni miasta jest bardzo dogodna i gwarantująca łatwą dostępność dla mieszkańców, tych głównie niezmotoryzowanych. Funkcja placówki jest bezpośrednio powiązana z potrzebami obywateli w mieszkaniowej części miasta, a konieczność spełnienia standardów opieki świadczonej przez placówkę, powoduje że jej dalsze funkcjonowanie i rozwój mogą być uzasadnione. Z tego względu proponowane ustalenia projektu planu wychodzą naprzeciw przede wszystkim oczekiwaniom rodziców dzieci i dzieciom uczęszczającym do tego przedszkola. Potrzeby tej grupy użytkowników nie zawsze jednak pozostają w zgodzie z potrzebami i oczekiwaniami ludzi zamieszkujących sąsiednie posesje. W projekcie planu sformułowano zapisy, które ustalają zapewnienie wymaganych standardów akustycznych w środowisku, na granicach analizowanej działki – w przypadku użytkowania jej przez przedszkole – jak dla terenów zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, o takich samych wartościach jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, wymaganych dla zabudowy w bezpośrednim sąsiedztwie przedszkola. Ustalenia projektu planu nie odnoszą się do przypadku, kiedy to przedszkole staje się źródłem hałasu w otoczeniu (np. podczas zabaw dzieci prowadzonych w ogrodzie przedszkolnym). Projekt planu, tak jak obowiązujący plan, niezależnie od funkcji budynku, umożliwia ewentualną przebudowę jego wnętrza czy też ewentualną, nieznaczną jego rozbudowę. Skala zmian raczej nie powinna powodować długotrwałych uciążliwości dla ludzi funkcjonujących w otoczeniu terenu przedszkola. Ewentualne uciążliwości będą ograniczone przestrzennie i zanikną z chwilą zakończenia ewentualnych inwestycji. Projekt planu, w kwestii rozwiązania problemów parkowania ma ograniczone możliwości wynikające z obecnego zagospodarowania terenu i ustala lokalizację nie mniej niż 1 stanowiska postojowego dla samochodów osobowych. Należy przy tym wspomnieć, że realizacja nowego planu, raczej nie będzie skutkowała zwiększeniem sumarycznej ilości użytkowników w obszarze opracowania, a co za tym idzie zwiększeniu potrzeb parkingowych. W zakresie parkowania, ustalone w obowiązującym planie, większe wymogi co do ilości miejsc postojowych dotyczą przypadku inwestycji prowadzonych na terenach dotychczas niezabudowanych. Podsumowując, docelowa realizacja ustaleń nowego planu pozwoli na dalsze utrzymanie obecnej funkcji przedszkola na terenie objętym planem (czego nie gwarantuje obecnie obowiązujący plan). Realizacja nowego planu, z punktu widzenia potrzeb ludzi funkcjonujących w otoczeniu terenu objętego opracowywanym planem, nie powinna pogorszyć obecnego standardu zamieszkania, pracy, wypoczynku, korzystania z usług czy też innego sposobu użytkowania terenu. 6.6. Oddziaływanie na krajobraz Realizacja nowego planu (jak i planu obowiązującego) będzie się wiązać z ograniczoną ingerencją w krajobraz przedmiotowego obszaru, ponieważ założeniem planu jest ochrona walorów krajobrazowych i architektonicznych terenów i zabudowy położonej w obrębie zabytkowego zespołu urbanistyczno-architektonicznego dzielnicy miasta Poznania – Ostroróg, który to obszar obejmuje cały teren przygotowywanego mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu. Dla zachowania spójności tegoż zespołu istotne jest zachowanie walorów architektonicznych głównego budynku mieszczącego przedszkole, oznaczonego na rysunku projektu planu szrafem jako budynek chroniony planem. Zapisana ustaleniami projektu planu ochrona budynku w którym znajduje się przedszkole polega na zachowaniu kształtu i nachylenia połaci dachowych, detali architektonicznych elewacji, charakterystycznych otworów okiennych i drzwiowych oraz charakterystycznych podziałów elewacji. Pozytywnie na kształtowanie krajobrazu pod względem architektonicznym wpłynie lokalizacja ewentualnej zabudowy zgodnie z wyznaczonymi (na rysunku projektu planu) liniami zabudowy, z dopuszczeniem ich przekroczenia przez określone w projekcie planu elementy budynku. 25 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Powyższe zapisy są równie istotne co ustalenia projektu planu w zakresie ochrony i kształtowania ładu przestrzennego. W tym zakresie pozytywnemu ukształtowaniu krajobrazu z pewnością będzie służyć zachowanie zieleni w ustalonej strefie ogrodów (strefie stanowiącej duży teren w planie obowiązującym i element charakterystyczny dla historycznej dzielnicy Ostroróg) z jednoczesnym zakazem stosowania w niej nawierzchni nieprzepuszczalnych oraz zakazem lokalizacji stanowisk postojowych dla samochodów. Podobnie istotne będą ustalenia dotyczące drobnych elementów wypełniających przestrzeń pomiędzy istniejącą zabudową i jej otoczeniem – elementów, których różnorodność czy też nadmierna ilość wpływa dysharmonizująco na krajobraz. W tym zakresie istotne będzie przestrzeganie ustaleń takich, jak: dopuszczenie lokalizacji obiektów małej architektury, tablic informacyjnych, szyldów (o określonych parametrach), ogrodzeń ażurowych lub w formie żywopłotów oraz zakazy lokalizacji nowych napowietrznych sieci infrastruktury technicznej, urządzeń reklamowych, tymczasowych obiektów budowlanych, ogrodzeń pełnych i ogrodzeń z betonowych elementów prefabrykowanych. Należy jednak podkreślić, że ostateczny efekt, związany z lokalizacją ww. elementów zagospodarowania terenu, zależeć będzie od jakości zastosowanych materiałów oraz samego wykonawstwa, na co ustalenia planu nie mają już wpływu. Wyżej cytowane ustalenia opracowywanego planu, dotyczące zasad kształtowania ładu przestrzennego, w stosunku do planu obowiązującego nie uległy zmianie. Ich realizacja nadal pozwoli na zachowanie walorów architektonicznych budynku oraz ochronę zabytkowego zespołu urbanistyczno-architektonicznego dzielnicy miasta Poznania – Ostroróg, co sumarycznie powinno pozytywnie kształtować przestrzeń i współtworzyć z otoczeniem harmonijny krajobraz. 6.7. Oddziaływanie na klimat akustyczny Realizacja ustaleń projektu planu „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu dotyczy jednej działki przy ul. F. Skarbka 9, na której obecnie funkcjonuje przedszkole. Projekt planu w zasadzie nie zmienia obecnego sposobu zagospodarowania oraz przeznaczenia analizowanego terenu, ale może wpływać na otoczenie – na sąsiadujące bezpośrednio z przedmiotową działką tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Projekt planu „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu ustalił przeznaczenie terenu działki jako teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, oznaczony symbolem MN, przy czym – w zakresie szczegółowych parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania tego terenu – dopuszczono zachowanie istniejącego budynku mieszczącego przedszkole, z możliwością rozbudowy i nadbudowy, zgodnie ze wskazanymi parametrami i wskaźnikami kształtowania zabudowy. W związku z powyższym, teren MN podlega ochronie akustycznej w środowisku – na mocy przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska40 oraz przepisów wykonawczych, czyli rozporządzenia w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku41, które znacząco złagodziło wcześniejsze wymagania akustyczne dla terenów narażonych na oddziaływanie hałasu komunikacyjnego (w tym wypadku samochodowego i tramwajowego), będące przedmiotem poprzedniego rozporządzenia 42, obowiązującego w dziedzinie oddziaływania tego typu źródeł hałasu – do października 2012 r.). W projekcie planu, w zakresie zasad ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, ustalono zapewnienie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku – jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a w przypadku lokalizacji funkcji przedszkola – jak dla terenu zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży. Na podstawie obowiązującego rozporządzenia w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku43, w przypadku oddziaływania hałasu komunikacyjnego na teren projektu planu, dopuszczalne maksymalne poziomy hałasu samochodowego i tramwajowego – dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej MN lub terenów zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży – wynoszą odpowiednio: w przypadku wskaźników stosowanych do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, czyli równoważnych poziomów hałasu 40 41 42 43 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2016 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie (Dz. U. z 2014 r., poz. 112, tekst jednolity) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie (Dz. U. z 2014 r., poz. 112, tekst jednolity) r., poz. 672, tekst jednolity, z późn. zm) dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku 26 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU komunikacyjnego – L*Aeq D/N = 61/56 dB, w całej porze dziennej i całej porze nocnej, natomiast w przypadku wskaźników stosowanych do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem, czyli długookresowych średnich poziomów tego rodzaju hałasu – L*DWN = 64 dB i L*N = 59 dB, w porze dzienno-wieczorno-nocnej i porze nocnej, przy czym w przypadku przedszkola, które nie funkcjonuje nocą, czyli w przypadku niewykorzystywania tego terenu, zgodnie z jego funkcją, w porze nocy, na przedmiotowym terenie nie będą obowiązywały dopuszczalne poziomy hałasu w porze nocy. Jak już wspomniano w rozdz. 2.10 niniejszej prognozy, obecnie nie występuje zagrożenie hałasem komunikacyjnym w obszarze projektu planu, bo zasięgi oddziaływania hałasu samochodowego, a także hałasu tramwajowego, dla najniższych wartości tych rodzajów hałasu, zilustrowanych na załącznikach nr 3 i nr 4, nie sięgają nawet granic opracowania. Przewiduje się, że również w przyszłości hałas samochodowy i tramwajowy nie będzie przekraczał wartości dopuszczalnych w środowisku dla analizowanego terenu, czyli dla bardzo wymagającego akustycznie terenu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej lub terenu zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży. Ponadto oczekuje się, że na teren projektu planu nie będą oddziaływały inne źródła hałasu – hałasu niekomunikacyjnego, klasyfikowane w rozporządzeniu w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku44 jako tzw. „pozostałe obiekty i działalność będąca źródłem hałasu”. Dopuszczalne poziomy dźwięku od tego typu źródeł zagrożeń akustycznych w środowisku (np. wentylatorów, klimatyzatorów, czerpni powietrza) – dla przedmiotowego terenu MN, dla którego ustalono zapewnienie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a w przypadku lokalizacji funkcji przedszkola jak dla terenu zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży – które muszą być zapewnione już na granicach tego terenu, wynoszą odpowiednio: L*Aeq D/N = 50/40 dB, w przedziałach czasu odniesienia równych odpowiednio: 8-miu najmniej korzystnym godzinom dnia kolejno po sobie następującym oraz 1-nej najmniej korzystnej godzinie nocy, a także L *DWN = 50 dB i L*N = 40 dB, w przedziałach czasu odniesienia odpowiednio równych wszystkim: dobom w roku oraz porom nocy. Oczekuje się jednak, że jak dotychczas, zagrożenie ze strony takich źródeł hałasu czy oddziaływań nie będzie miało miejsca w analizowanym przypadku. Niestety, sposób użytkowania terenu MN jako przedszkole może wpływać na obniżenie standardów akustycznych w środowisku, w sąsiedztwie – na terenach, a właściwie już na wspólnych granicach terenu MN z działkami sąsiadującymi z nim bezpośrednio, z występującą na nich zabudową mieszkaniową jednorodzinną. Ustalenia projektu planu nie odnoszą się do przypadku, kiedy to przedszkole staje się źródłem hałasu w otoczeniu (np. w porze dziennej przede wszystkim podczas zabaw dzieci prowadzonych w ogrodzie przedszkolnym, a w porze nocnej – w wyniku oddziaływania potencjalnych źródeł hałasu, którymi mogą być urządzenia techniczne pracujące na tym terenie, np. sprężarki czy czerpnie, wyrzutnie powietrza – stosowane dla potrzeb stołówki czy klimatyzacji). Należy tu mieć świadomość, że uzyskanie poziomów dopuszczalnych na granicach terenu MN – w przypadku funkcjonowania przedszkola, na granicach wspólnych z otaczającymi ten teren pozostałymi terenami zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej – na poziomie wartości dopuszczalnych, odpowiednio: L*Aeq D/N = 50/40 dB oraz L*DWN = 50 dB i L*N = 40 dB – jest niezwykle trudne i może być zarzewiem nieporozumień. Niemniej przewiduje się, że problemy takie mogą nie wystąpić, podobnie jak nie występują obecnie, na co wskazują wnioski mieszkańców złożone do projektu planu45. Ponadto założono, że jak obecnie, na przedmiotowy obszar nie będzie oddziaływał hałas kolejowy, a także lotniczy z lotniska cywilnego Poznań – Ławica oraz z lotniska wojskowego Poznań – Krzesiny. Podsumowując należy stwierdzić, że zastosowany w ustaleniach projektu planu zapis dotyczący zapewnienia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku odpowiednio jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej lub terenów zabudowy związanej ze stałym lub czasowym 44 45 j.w. Wykaz wniosków do mpzp Rejon ul. F. Skarbka w Poznaniu (pismo znak: MPU-OR2/5044-18/Gs/14, 5901/14, złożonych w dniach: od 23 października do 12 listopada 2014 r.) 27 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU pobytem dzieci i młodzieży, w przypadku lokalizacji funkcji przedszkola, daje możliwość zapewnienia odpowiedniego komfortu akustyczne w środowisku i w otoczeniu przedszkola. 6.8. Oddziaływanie na powietrze Istniejący w obszarze opracowania budynek, który użytkuje przedszkole, jest ogrzewany instalacją wykorzystującą ciepło wytwarzane w procesie spalania gazu, a woda na potrzeby kuchni podgrzewana jest przez kolektor słoneczny. Biorąc pod uwagę zakaz stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe zawarty w projekcie planu „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu (tak jak w obowiązującym planie), nie przewiduje się aby ewentualne nowe inwestycje mogły powodować emisje zanieczyszczeń do powietrza. Dodatkowo, istniejące uwarunkowania techniczne – istniejąca sieć gazowa i energetyczna na tym obszarze – sprzyjają zastosowaniu technologii, które nie generują zanieczyszczeń powietrza. Zakłada się, że ewentualna modernizacja, rozbudowa lub nadbudowa, w ramach realizacji ustaleń nowego planu (tak jak obowiązującego), będzie przebiegała z zastosowaniem technologii podobnych do już stosowanych i nie pogorszy jakości powietrza atmosferycznego na omawianym terenie. Dodatkowo należy podkreślić, że omawiany teren charakteryzuje się dużym (jak na tę wielkość działki) udziałem roślinności, zwłaszcza drzew, co jest czynnikiem korzystnie wpływającym na jakość powietrza atmosferycznego. Roślinność absorbuje bowiem znaczną część ładunku zanieczyszczeń i ogranicza zasięg przenoszenia zanieczyszczeń pyłowych, jak również sprzyja przewietrzaniu terenu. W tym kontekście duże znaczenie będzie miała realizacja ustaleń wskazujących lokalizacje strefy ogrodów i zapisów ustalających między innymi: ochronę istniejącej zieleni wysokiej oraz powierzchnię biologicznie czynną, wynoszącą minimum 40% powierzchni działki budowlanej (powierzchnię taką jak obowiązująca). Krótkoterminowego wzrostu emisji zanieczyszczeń należy spodziewać się ewentualnie na etapie realizacji inwestycji, których przeprowadzenie zostało umożliwione zapisami projektu planu (tak jak obowiązującego planu). We wspomnianym przypadku źródłami emisji mogą być prace remontowe lub prace ziemne, których prowadzenie związane będzie z generowaniem pyłu oraz silniki spalinowe pojazdów i maszyn budowlanych, wykorzystywanych podczas realizacji inwestycji. Ilość zanieczyszczeń generowanych w trakcie prac budowlanych spowoduje jedynie krótkotrwałe pogorszenie się jakości powietrza atmosferycznego, odczuwane przez osoby przebywające w pobliżu placu budowy. Oddziaływanie to należy scharakteryzować jako krótkotrwałe i mające zasięg miejscowy. 6.9. Oddziaływanie na klimat lokalny Ustalenia projektu planu co do zasad ochrony środowiska, szczegółowych parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy oraz co do zagospodarowania terenu zasadniczo nie różnią się od ustaleń planu obowiązującego. Ustalenia projektu planu, przede wszystkim, umożliwiają zachowanie obecnej funkcji przedszkola. Analizując projekt planu i plan obowiązujący należy podkreślić kontynuację ustaleń co do działań chroniących składniki środowiska, które to z kolei wpływają na kształtowanie klimatu lokalnego. W projekcie planu, tak jak w planie obowiązującym, odnośnie ochrony powietrza wprowadzono zakaz stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe. Zakaz ten jest już przestrzegany, co bezpośrednio, pozytywnie wpływa na jakość powietrza atmosferycznego – a zatem i klimat lokalny panujący w obszarze opracowania i jego okolicy. Kolejnym składnikiem środowiska, który w istotny sposób wpływa na kształtowanie klimatu lokalnego jest szata roślinna terenu. Obecność zieleni, zwłaszcza wysokiej, wśród terenów zabudowanych wpływa korzystnie na zmniejszenie udziału zanieczyszczeń powietrza, zmniejszenie nasłonecznienia, poprawę nawilżenia powietrza, przewietrzania terenu i łagodzenie (zwłaszcza w okresie letnim) dobowych wahań temperatury. Rosnące w obszarze opracowania rozłożyste, wiekowe drzewa i krzewy stanowią zieleń wysoką, która wraz z podobną zielenią ulokowaną pośród zabudowy otaczającej ten obszar, pozytywnie wpływa na kształtowanie klimatu lokalnego. Zieleń w obszarze opracowania w zdecydowany sposób wpływa też na kształtowanie warunków mikroklimatycznych sprzyjających potrzebom zdrowotnym dzieci przebywających na terenie przedszkola. Wszelkie zapisy bezpośrednio chroniące tą zieleń wysoką i zapewniające jej odpowiednie warunki dalszego wzrostu, pośrednio decydują o możliwości pozytywnego kształtowania klimatu 28 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU lokalnego. Zatem na kształtowanie klimatu lokalnego będzie wpływać realizacja ustaleń dotyczących: minimalnej powierzchni biologicznie czynnej oraz strefy ogrodów, zagospodarowania zielenią strefy ogrodów (z zakazem stosowania w niej nawierzchni nieprzepuszczalnych), ochrony istniejącej zieleni wysokiej (w szczególności zadrzewień), zagospodarowania zielenią wszystkich powierzchni wolnych od utwardzenia oraz zagospodarowania wód opadowych i roztopowych w granicach działki budowlanej (z dopuszczeniem odprowadzenia do sieci kanalizacji deszczowej). Projekt planu kontynuuje ustalenia obowiązującego planu, dzięki temu nie wprowadza w środowisku zmian mogących w znaczący sposób niekorzystnie wpłynąć na klimat lokalny i na warunki mikroklimatyczne omawianego terenu. 6.10. Oddziaływanie na dziedzictwo kulturowe Jak wspomniano w punkcie 2.12 niniejszej prognozy, cały teren analizowanego projektu planu stanowi część zabytkowego zespołu urbanistyczno-architektonicznego najstarszych dzielnic miasta – Ostroróg. Projekt planu, tak jak plan obowiązujący, zawiera ustalenia mające na celu zarówno ochronę całego terenu, jak i budynku w którym znajduje się przedszkole. Są to zapisy w zakresie zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej, które ustalają ochronę zespołu urbanistyczno-architektonicznego najstarszych dzielnic Poznania – Ostroróg oraz ochronę budynku mieszczącego przedszkole jako budynku chronionego planem. Ochrona budynku polega na zachowaniu kształtu i nachyleniu połaci dachowych, detali architektonicznych elewacji, charakterystycznych otworów okiennych i drzwiowych oraz charakterystycznych podziałów elewacji. Biorąc pod uwagę jednolitość ustaleń obu ww. dokumentów, należy stwierdzić, że nie przewiduje się niekorzystnych oddziaływań na dziedzictwo kulturowe w wyniku realizacji ustaleń nowego planu miejscowego. Zachowanie budynku w możliwie niezmienionym stanie architektonicznym, wpłynie pozytywnie na dalsze zachowanie spójności całego zespołu zabudowy z okresu międzywojennego – zespołu będącego niewątpliwie materialnym dziedzictwem kultury, świadczącym o rozwoju historycznym, urbanistycznym i architektonicznym miasta Poznania. 6.11. Oddziaływanie na dobra materialne Projekt planu, tak jak i plan obowiązujący, ustala ochronę zespołu urbanistycznoarchitektonicznego najstarszych dzielnic Poznania – Ostroróg oraz budynku chronionego planem – budynku mieszczącego przedszkole. Potrzeba ochrony zabudowy powoduje znaczne ograniczenia możliwości inwestycyjnych w terenie objętym opracowaniem. Powoduje też, że zasadniczy wzrost wartości dóbr materialnych może nastąpić w przypadku ewentualnej przebudowy wnętrza budynku czy też ewentualnej, nieznacznej jego rozbudowy. Zgodnie z projektem planu rozbudowa może objąć powierzchnię o 5 % większą niż obecnie obowiązująca maksymalna powierzchnia zabudowy. W praktyce, przy obecnym stanie zabudowania terenu, oznacza to bardzo niewielki wzrost wartości dóbr materialnych. Wzrost wartości dóbr materialnych może również nastąpić w wymiarze jakościowym. Zakładając, że nowe zainwestowanie czy też modernizacja będzie przeprowadzona z zastosowaniem najnowszych technologii (w zakresie ogrzewania, wyposażenia, materiałów wykończeniowych itp.) i będzie charakteryzować się wysokimi walorami estetycznymi itp., jednocześnie wpisującymi się w historyczne walory dawnej dzielnicy Ostroróg oraz docelowy sposób funkcjonowania analizowanego obszaru, jego realizacja będzie w pozytywny sposób oddziaływać na wzrost wartości dóbr materialnych omawianego terenu. 6.12. Oddziaływanie na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 W granicach obszaru projektu planu nie występują obszary objęte ochroną prawną w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody, w tym obszary objęte siecią Natura 2000. Natomiast w odległości ok. 1,5 km od terenu projektu planu, w kierunku zachodnim, znajdują się: Fort VIII oraz Fort VIIa. Forty te wchodzą w skład obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty (projektowanego specjalnego obszaru ochrony siedlisk, zatwierdzonego przez Komisję Europejską) „Fortyfikacje w Poznaniu” PLH300005. Do głównych zagrożeń dla prawidłowego funkcjonowania siedlisk nietoperzy, będących przedmiotem ochrony w obrębie OZW „Fortyfikacje w Poznaniu”, zaliczyć należy przede wszystkim 29 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU zmiany mikroklimatu panującego w fortach i schronach (m.in. poprzez szczelne zamykanie otworów wlotowych, zaburzających cyrkulację powietrza, osuszanie podziemi), a także zbyt częstą obecność człowieka w fortach w trakcie hibernacji nietoperzy. Niekorzystnymi działaniami są również te, prowadzące do pomniejszenia ich bazy pokarmowej. Działania te nie stanowią jednak ustaleń planów miejscowych. Realizacja ustaleń mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu, ze względu na odległość od fortów, nie wpłynie na pogorszenie stanu siedlisk nietoperzy. W żaden sposób nie wpłynie na funkcjonowanie fortów jako miejsc ich zimowania. Natomiast działania mające na celu eliminację bezpośrednich zagrożeń dla nietoperzy znajdują się poza zakresem ustaleń planu miejscowego. W zakresie ochrony środowiska, w szczególności w zakresie problemów dotyczących obszarów chronionych na podstawie ustawy o ochronie przyrody, realizacja nowego planu jak i planu obowiązującego nie stwarza problemów. 6.13. Oddziaływanie transgraniczne Ze względu na położenie geograficzne Poznania (znaczne oddalenie od terenów przygranicznych państwa) stwierdzić należy, że realizacja ustaleń omawianego projektu mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu nie spowoduje oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, w rozumieniu Konwencji z Espoo z 25 lutego 1991 r. 7. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA Analiza skutków realizacji postanowień mpzp prowadzona będzie w oparciu o wyniki pomiarów, ocen i analiz, wykonywanych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska 46 przez zobligowane do tego instytucje. Stosownie do art. 10 ust. 2 Dyrektywy 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko dla monitoringu znaczącego wpływu na środowisko realizacji planów możliwe będzie wykorzystanie istniejącego systemu monitoringu, w celu uniknięcia jego powielania. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie, Prezydent Miasta Poznania, pełniący jednocześnie obowiązki starosty powiatu grodzkiego, prowadzą monitoring poszczególnych komponentów środowiska, w tym jakości powietrza, jakości wód, jakości gleby i ziemi, hałasu i pól elektromagnetycznych, w zakresie oraz z częstotliwością określonymi w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska oraz ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. Działania ww. instytucji w zakresie monitoringu poszczególnych komponentów środowiska pozwolą na ocenę skutków realizacji ustaleń poszczególnych planów miejscowych i umożliwią reakcję na ewentualne negatywne zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym. 8. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE MPZP Celem opracowania mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu ma być zmiana ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru GRUNWALD część B poprzez dopuszczenie na objętej granicą planu działce prowadzenia działalności usługowej – przedszkola. Sporządzony projekt planu ma charakter regulacyjny, a zaproponowane w projekcie ustalenia w zakresie zagadnień ochrony środowiska i przyrody pozostają, w większości takie, jak w obecnie obowiązującym planie i wydają się optymalne jak na warunki obecnej zabudowy terenu. Projekt planu, zważywszy na zachowanie dotychczasowej funkcji terenu, nie wymagał przedstawienia innych funkcjonalno-przestrzennych rozwiązań alternatywnych, które mogłyby wynikać z obawy o negatywne oddziaływanie na środowisko. 46 utworzonemu ustawą z dnia 20 lipca 1991 roku o Inspekcji Ochrony Środowiska 30 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Przytoczone okoliczności nie wymagają stworzenia innej wersji projektu mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu. Zatem, niniejsza prognoza nie przewiduje dodatkowej analizy alternatywnych rozwiązań minimalizujących lub eliminujących zagrożenia środowiska przyrodniczego. 9. WNIOSKI I STRESZCZENIE Prognoza oddziaływania na środowisko dotyczy projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu. Prognoza składa się z ośmiu części. W pierwszej części omówiono przedmiot opracowania, podstawy formalno-prawne, metodologię i zasadność jej sporządzania. Prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu. Obowiązek jej opracowania wynika bezpośrednio z zapisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz z ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zasadniczym celem prognozy oddziaływania na środowisko jest wskazanie potencjalnego oddziaływania realizacji ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko przyrodnicze, kulturowe i krajobraz. Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu sporządzany jest na podstawie uchwały Nr LXIV/1003/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 18 marca 2014 r. Projekt planu dotyczy terenu położonego w zachodniej części Poznania, na terenie Grunwaldu, przy ul. F. Skarbka 9. Obejmuje obszar o powierzchni wynoszącej 1 086 m². Stanowi on jedną działkę ewidencyjną, na gruncie której usytuowany jest 2-kondygnacyjny budynek usługowy – przedszkole publiczne nr 70 „Słoneczna Chatka”. Na analizowanym obszarze obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru GRUNWALD część B w Poznaniu (Uchwała Nr LVI/863/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 24 września 2013 r., opublikowana w Dz. Urz. Woj. Wielkopolskiego z 2013 r., poz. 5903). W drugiej części prognozy wskazano położenie omawianego obszaru w przestrzeni miasta oraz jego obecne zagospodarowanie. Poddano charakterystyce poszczególne elementy środowiska przyrodniczego oraz ich wzajemne powiązania, w tym: rzeźbę terenu, budowę geologiczną i warunki gruntowe, gleby, zasoby naturalne, warunki wodne, szatę roślinną, świat zwierzęcy oraz klimat lokalny. W oparciu o dostępne informacje i analizy dokonano również oceny jakości powietrza, wód powierzchniowych i podziemnych oraz klimatu akustycznego. Przedmiotowy obszar położony jest na fragmencie wysoczyzny morenowej płaskiej, Jest terenem stosunkowo płaskim, o rzędnych od 84 do 86 m n.p.m., i nieznacznie opadającym w kierunku północno-zachodnim. Na skutek urbanizacji gleby tego terenu w znacznym stopniu zostały przekształcone i stanowią grunty antropogenicznie. Pod wierzchnią warstwą gruntu zalegają gliny zwałowe, które należą do gruntów spoistych, skonsolidowanych, nośnych i charakteryzują się korzystnymi warunkami budowlanymi przy jednoczesnym występowaniu wody podziemnej poniżej 2 m. W obszarze opracowania nie występują wody powierzchniowe. Wody gruntowe na omawianym obszarze występują przeważnie na głębokości 5 – 10 m p.p.t.. Omawiany obszar znajduje się w zasięgu wydzielonej w piętrze czwartorzędowym jednostki hydrogeologicznej 5aQII/Tr. Poziomem użytkowym tej jednostki jest, znajdujący się na głębokości od 5 do 15 m poziom międzyglinowy górny. Obszar w granicach tej jednostki zaliczany jest do obszarów o wysokim stopniu zagrożenia wód podziemnych. Na terenie objętym opracowaniem rośnie typowa zieleń ozdobna. Kilka wysokich, wiekowych drzew liściastych rośnie wokół placu zabaw dla dzieci. Między placem zabaw a budynkiem mieszczącym przedszkole zachował się ozdobny ogródek obsadzony nieco bardziej zróżnicowanymi gatunkowo drzewami, krzewami, bylinami i roślinami kwiatowymi. Od frontu, przy ul. F. Skarbka, przeważają iglaste gatunki drzew i krzewów. W obszarze opracowania nie ma tworów natury objętych jakąkolwiek formą ochrony i nie stwierdzono występowania chronionych gatunków flory. Znajdująca się w obszarze opracowania zieleń urządzona stwarza dogodne warunki do bytowania drobnym zwierzętom pospolicie występujących na terenie całego miasta, dobrze przystosowanych do życia w zurbanizowanym otoczeniu i bliskim sąsiedztwie człowieka. 31 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU Klimat lokalny, jakość powietrza atmosferycznego nie odbiega od ogólnych warunków panujących w mieście. Obszar projektu planu „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu zlokalizowany jest pośród terenów z dużym udziałem zieleni wysokiej towarzyszącej zabudowie willowej, gdzie wysokość zabudowy i układ ulic sprzyja przewietrzaniu terenu. Z uwagi na ww. zieleń obszar opracowania, w okresie wegetacyjnym, charakteryzuje się parametrami mikroklimatycznymi sprzyjającymi funkcji przedszkola. W stanie istniejącym warunki akustyczne w środowisku, w analizowanym obszarze projektu planu i w jego najbliższym sąsiedztwie, są bardzo korzystne. Istnieje jednak obawa, że funkcjonowanie przedszkola może zakłócać komfort akustyczny w otaczającym środowisku. Obszar projektu planu „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu stanowi część wpisanego do rejestru zabytków zespołu urbanistyczno-architektonicznego najstarszych dzielnic miasta Poznania – Ostroróg. Budynek mieszczący przedszkole jest wartościową architektonicznie XIX- wieczną willą. Na terenie objętym projektem planu nie występują inne obiekty zabytkowe i dobra kultury oraz udokumentowane stanowiska archeologiczne i warstwy kulturowe. W części trzeciej – dotyczącej istniejących problemów środowiska – stwierdzono, że w zakresie ochrony środowiska, w szczególności w zakresie problemów dotyczących obszarów chronionych na podstawie ustawy o ochronie przyrody, realizacja nowego planu jak i planu obowiązującego nie stwarza problemów. W czwartej części prognozy poddano analizie projekt planu. Analizowany, projekt planu jest planem regulacyjnym i ustala (w zgodzie z obowiązującym planem) tylko teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej MN. Na terenie tym, tak jak w obecnie obowiązującym planie, ustalono lokalizację na działce budowlanej jednego budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolno stojącego, z możliwością rozbudowy i nadbudowy, jednocześnie ustalając go budynkiem chronionym planem. Przygotowany projekt planu, w odróżnieniu do obowiązującego planu, dodatkowo dopuszcza zachowanie tego budynku jako przedszkola. Projekt planu uściśla też możliwości ewentualnej rozbudowy budynku, zwiększając maksymalną powierzchnię zabudowy działki z obowiązujących 30% do proponowanych 35% powierzchni działki budowlanej. Co do pozostałych ustaleń w zakresie zasad: ochrony i kształtowania ładu przestrzennego; ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego; ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej, szczegółowych parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu; modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji; modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej; projekt planu pozostaje zgodny z obowiązującym planem. Z punktu widzenia niniejszej prognozy najistotniejszym ustaleniem projektu planu, co do zagospodarowania terenu, jest zachowanie obowiązującej obecnie minimalnej 40% powierzchni biologicznie czynnej. Równie ważne z punktu widzenia ochrony środowiska, tak jak w obowiązującym planie, jest: zagospodarowanie zielenią strefy ogrodów (wskazanej na rysunku planu) wraz z zakazem stosowania w niej nawierzchni nieprzepuszczalnych, ochrona istniejącej zieleni wysokiej, w szczególności zachowanie i uzupełnienie istniejących zadrzewień, a w przypadku kolizji z planowaną infrastrukturą lub zabudową wymóg jej przesadzenia lub wprowadzenia nowych nasadzeń, zagospodarowanie zielenią wszystkich powierzchni wolnych od utwardzenia, zakaz stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe, zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych w granicach działki budowlanej z dopuszczeniem odprowadzenia do sieci kanalizacji deszczowej, zapewnienie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a w przypadku lokalizacji funkcji przedszkola jak dla terenu związanego ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży. W przypadku nowego planu (jak też, w mniejszym stopniu, planu obowiązującego) pewnym zagrożeniem, jakie może się pojawić, jest zubożenie środowiska w przypadku konieczności usunięcia fragmentu okrywy roślinnej terenu, a zwłaszcza usunięcia drzew. W obu przypadkach, zagrożenie to pojawi się wyłącznie w przypadku ewentualnej realizacji inwestycji polegającej na rozbudowie budynku mieszczącego przedszkole. W obu przypadkach odstąpienie od realizacji planu nie spowoduje zmian w środowisku. W aktualnie obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania obszar projektu planu znalazł się na terenie przeznaczonym pod zabudowę MN/MW. Ustalając w projekcie lokalizację terenu MN, projekt pozostaje w zgodzie 32 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PPRZESTRZENNEGO „REJON UL. F. SKARBKA” W POZNANIU z wiodącym kierunkiem przeznaczenia ustalonym w Studium, jednocześnie ustalając zachowanie funkcji przedszkola pozostaje w zgodzie z kierunkiem uzupełniającym – jakim jest zabudowa usługowa towarzysząca zabudowie mieszkaniowej. W piątej części niniejszej prognozy omówiono podstawowe cele ochrony środowiska, formułowane na szczeblu międzynarodowym, krajowym oraz lokalnym i wskazano na zgodność ustaleń projektu planu z dokumentami ww. rangi. Zakres ewentualnych oddziaływań na poszczególne elementy środowiska opisano w szóstej części niniejszej prognozy. W tym kontekście, mając na uwadze obecne zagospodarowanie terenu i już dokonane przekształcenia powierzchni terenu, przytoczone różnice w ustaleniach dotyczących zabudowy i zagospodarowania terenu pomiędzy projektem planu a planem obowiązującym, należy uznać za mało znaczące. W obu przypadkach realizacja ewentualnych inwestycji (ewentualnej rozbudowy lub nadbudowy budynków, modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej) może przyczynić się do wystąpienia kolejnych niekorzystnych oddziaływań na powierzchnię ziemi i warunki podłoża. Jednocześnie realizacja zapisów mających na celu ochronę powierzchni ziemi i podłoża pozwoli ograniczyć skalę niekorzystnych zjawisk. Stosowanie ustaleń projektu mpzp „Rejon ul. F. Skarbka” w Poznaniu, tak jak planu obowiązującego, nie powinno wpłynąć na zmianę warunków hydrologicznych podłoża. W obu przypadkach, jedynie w trakcie prowadzenia ewentualnych robót budowlanych, możliwe jest negatywne oddziaływanie nowych inwestycji na zasoby i jakość tych wód gruntowych – oddziaływanie to będzie miało jednak charakter miejscowy i krótkotrwały. W przypadku nowego planu, tak jak w przypadku obowiązującego, szata roślinna i świat zwierzęcy omawianego obszaru nie ulegną znaczącym przekształceniom na skutek realizacji ewentualnych inwestycji. Nie należy spodziewać się znaczącego wpływu na stan bioróżnorodności terenu. Uchwalenie nowego planu, z punktu widzenia potrzeb ludzi, powinno zabezpieczyć dalsze funkcjonowanie przedszkola i nie powinno pogorszyć obecnego standardu zamieszkania, pracy, wypoczynku czy też innego sposobu użytkowania terenu. Ustalenia opracowywanego planu, dotyczące zasad kształtowania ładu przestrzennego oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków, w stosunku do planu obowiązującego nie uległy zmianie. Ich realizacja nadal pozwoli na zachowanie walorów architektonicznych budynku oraz ochronę zabytkowego zespołu urbanistyczno-architektonicznego dzielnicy miasta Poznania – Ostroróg, co sumarycznie powinno pozytywnie kształtować przestrzeń i współtworzyć z otoczeniem harmonijny krajobraz. Zastosowany w ustaleniach projektu planu (tak jak w planie obowiązującym) zapis dotyczący zapewnienia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku odpowiednio jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej lub terenów zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, w przypadku lokalizacji funkcji przedszkola, daje możliwość zapewnienia odpowiedniego komfortu akustycznego w środowisku i w otoczeniu przedszkola. Nowy plan, z tytułu większej o 5% maksymalnej powierzchni zabudowy działki w stosunku do możliwości obowiązującego planu, może w przypadku ewentualnej rozbudowy przyczynić się do nieznacznie większego wzrostu ilości dóbr materialnych. Wobec podobnych ustaleń obu dokumentów w zakresie ochrony środowiska, przewidywany zakres oddziaływania skutków realizacji projektu planu na środowisko jak i potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń projektu planu, będą odpowiednio podobne do skutków realizacji lub braku realizacji obowiązującego planu. W siódmej części prognozy stwierdzono, że skutki realizacji postanowień planu podlegać będą bieżącym pomiarom, ocenom oraz analizom wpływu na środowisko wielu czynników, prowadzonym w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska przez zobligowane do tego instytucje. W ósmej części uznano, że ze względu na regulacyjny charakter opracowywanego planu, nie ma potrzeby proponowania kolejnych innych rozwiązań alternatywnych. 33