PROGRAM ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH DLA DZIECI W

PROGRAM WYCHOWAWCZY
DLA DZIECI W WIEKU
PRZEDSZKOLNYM
NA ROK 2015/2016
PRZEDSZKOLE W ŁĄKIEM
SPIS TREŚCI
1.
WSTĘP
2.
CELE GŁÓWNE I SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU
3.
STANDARDY OSIĄGNIĘĆ DZIECKA
4.
EWALUACJA
5.
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH
6.
ZAKOŃCZENIE
7.
LITERATURA
8.
OPINIA NAUCZYCIELA
2
WSTĘP
Wśród wszystkich pojęć pedagogicznych ,,wychowanie” jest jednym z
trudniejszych do zdefiniowania. Można je rozpatrywać zarówno w
węższym,
jak
i
w
bardzo
szerokim
znaczeniu.
Wychowanie jest, więc świadomym, celowym i specyficznym działaniem
pedagogicznym rodziców lub nauczycieli dokonywanym głównie przez
słowo oraz przykład osobisty zmierzającym do osiągnięcia względnie
trwałych zmian w rozwoju umysłowym, społecznym, kulturowym i
duchowym jednostki ludzkiej. Wychowanie, więc rozpoczyna się w
rodzinie, a przedszkole tylko je kontynuuje i ukierunkowuje. Jak
powiedział J. Dewey ,,przedszkolne życie powinno wyrastać stopniowo z
życia domowego […] powinno podejmować i kontynuować zachowania,
z którymi dziecko oswoiło się już w domu”. Dlatego nauczyciel wychowawca wraz z rodzicami bierze czynny udział w kształtowaniu
osobowości
dziecka
przygotowując
je
do
samodzielności,
do
dokonywania właściwych wyborów, odróżniania dobra od zła, bądź
ucząc
je
podejmować
ważne
decyzje.
Ponieważ u już dzieci w wieku przedszkolnym pojawiają się drobne
konflikty lub zachowania agresywne, których przyczyną w wielu
przypadkach są błędy wychowawcze popełniane przez rodziców,
egocentryzm dziecięcy czy chęć dominacji. Dlatego jako nauczyciele nie
możemy zamykać oczu i udawać, że wszystko jest w porządku bowiem
jest to odpowiedni czas na to, aby z egoisty powstał człowiek
tolerancyjny, wrażliwy na drugiego człowieka, troskliwy posiadający
własny sposób radzenia sobie z emocjami oraz własny system wartości i
oceny.
3
Stąd też rodzi się potrzeba stworzenia programu wychowawczego, który
na
podstawie
powszechnie
akceptowanego
systemu
wartości,
wszechstronnie przygotowywałby dziecko do uczestnictwa w życiu
społecznym, którego celem będzie poprawa jakości pracy edukacyjnej
przedszkola, ujednolicenie oddziaływań wychowawczych nauczycieli i
rodziców oraz skierowanie procesu wychowawczego na właściwe tory.
Poniższy program oparty jest na wieloletnich obserwacjach zachowań
dzieci i osiągnięć związanych z rozwojem społecznym i emocjonalnym.
Aby uniknąć ewentualnych możliwych potknięć życiowych naszych
wychowanków w życiu społecznym, dać im większe szanse rozwoju
pragniemy już teraz wykorzystać każdą chwilę i dany nam czas na pracę
nad
pełnym
rozwojem
poznawczym
i społecznym.
Ugruntowanie pojęć i zasad współżycia w społeczeństwie da mocne
podstawy do przyszłego życia zgodnego z obowiązującymi zasadami,
jeżeli dziecko uzna je za własne i niepodważalne. Przyjmując panujący
powszechnie system wartości społecznych oraz wiek rozwojowy dzieci
pragniemy skupić się na zasadach i normach postępowania ważnych dla
dziecka i społeczności przedszkolnej oraz poza placówką.
CEL NADRZĘDNY
Celem głównym niniejszego Programu Wychowawczego jest: stwarzanie
warunków do pełnego rozwoju osobowości każdego z naszych
wychowanków, zgodnego z ich wrodzonym potencjałem i możliwościami
w relacjach ze środowiskiem społeczno - kulturowym i przyrodniczym, tj.
 uczenie dziecka współżycia z ludźmi;
 uczenie pozytywnego stosunku do otaczającego świata
 uczenie
zachowań
społecznie
i siebie;
akceptowanych.
4
CELE SZCZEGÓŁOWE:
 kształtowanie
życzliwości,
podstawowych
tolerancji,
powinności
uczciwości,
moralnych
np.
sprawiedliwości,
odpowiedzialności,
 tworzenie więzi uczuciowej z rodziną i środowiskiem, w którym
dziecko wzrasta,
 rozwijanie
umiejętności
polubownego
rozwiązywania
spraw
konfliktowych i dochodzenia do kompromisu,
 rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła,
 uświadomienie złożoności otaczającego świata i czyhających
zagrożeń,
 uświadomienie dzieciom swoich praw i obowiązków,
 rozwijanie poczucia własnej wartości.
STANDARDY OSIĄGNIĘĆ:
Dziecko:
 Dostrzega i rozumie potrzeby innych , akceptuje ich odrębność.
 Rozumie i przestrzega zasady zgodnego współżycia w grupie.
 Potrafi kulturalnie zwracać się do innych, używa zwrotów
grzecznościowych.
 Ma poczucie własnej wartości, wiary we własne siły, możliwości
i umiejętności.
 Potrafi nazywać, wyrażać i kontrolować swoje emocje.
 Szanuje wolność innych, cudze zdanie.
 Wyraża swoje uczucia, potrzeby i oczekiwania, a także dostrzega
je u innych.
 Rozumie znaczenie dialogu w rozwiązywaniu sporów, potrafi
argumentować swoje racje, oceny i odczucia.
5
 Zna i kultywuje tradycje rodzinne, lokalne, regionalne i narodowe.
 Ma świadomość przynależności narodowej: rozpoznaje godło i
barwy narodowe, rozumie pojęcie ojczyzna.
 Rozumie konieczność przestrzegania zasad zgodnego współżycia
ze światem przyrody, przejawia postawy proekologiczne.
 Rozumie potrzebę stosowania profilaktyki prozdrowotnej.
 Zauważa sytuacje zagrażające bezpieczeństwu własnemu i innych,
potrafi unikać zagrożeń.
 Umie
funkcjonować
w
środowisku
zgodnie
z
przyjętym
powszechnie kanonem norm społecznych.
 Zna swoje prawa i obowiązki.
 Szanuje
wartości:
prawdę,
dobroć,
piękno,
sprawiedliwość,
uczciwość, życzliwość, szacunek, wyrozumiałość.
 Rozumie swoje prawo do pomocy ze strony dorosłych w trudnych
sytuacjach.
 Ma poczucie obowiązkowości, odpowiedzialności i wytrwałości
decydujące o doprowadzeniu do końca rozpoczętej pracy.
 Potrafi cieszyć się z własnych sukcesów, docenia sukcesy innych,
umie z godnością przyjmować porażki.
 Interesuje się otaczającym światem, poszukuje odpowiedzi na
nurtujące go pytania.
EWALUACJA
 obserwacja dziecka
 rozmowy z dziećmi
 analiza wytworów dziecięcych
 ocena grupy przez nauczyciela
6
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH REALIZOWANYCH NA
SZCZEBLU EDUKACJI PRZEDSZKOLNEJ
Zadanie główne
1.
,,Bądź
kulturalny”
Zadanie szczegółowe
Normy postępowania
1. Samodzielne podejmowanie prostych
obowiązków w domu i w przedszkolu,
sprzątanie swoich zabawek, układanie
książek, opieka nad swoim zwierzakiem.
- używaj form
grzecznościowych:
proszę, dziękuję,
przepraszam;
2. Uwrażliwienie dzieci na potrzeby innych
członków rodziny.
- nie mów z pełnymi
ustami,
3. Spokojne i ciche zachowanie podczas gdy - okazuj szacunek
inni odpoczywają, opiekowanie się osobami osobom dorosłym,
chorymi, starszymi.
starszym,
4. Uczenie się używania zwrotów
- pamiętaj o kulturalnym
grzecznościowych w określonych sytuacjach zachowaniu w trakcie
(dzień dobry, do widzenia, proszę, dziękuję, powitań i pożegnań
przepraszam).
(dzień dobry, do
5. Dostarczenie dzieciom wzorców właściwego widzenia),
zachowania się (postawa nauczycielki,
postacie z literatury, itp.).
- bądź miły dla innych
osób (kolegów i
dorosłych),
6. Utrwalenie nawyków kulturalnego
zachowania się w miejscach publicznych (w - dbaj o porządek wokół
sklepie, autobusie, kinie).
siebie (nie śmieć,
7. Poszanowanie własności i wytworów pracy sprzątaj po zabawie),
kolegów.
8. Uczenie się mówienia miłych słów oraz
dziękowania innym za te słowa.
- słuchaj, kiedy inni
mówią, mów kiedy inni
słuchają.
9. Rozmawianie z dziećmi na temat prostych
zasad savoir - vivru, stosowanie ich w
sytuacjach codziennych.
10. Kształtowanie postawy otwartości w życiu
społecznym,opartej na umiejętności
samodzielnej analizy wzorców i norm
społecznych.
11.
Szanowanie wspólnych zabawek i
7
odkładanie ich na wyznaczone miejsce.
12. Opanowanie umiejętności kulturalnego
jedzenia (np. nie mówienie z pełnymi ustami,
używanie serwetki, itp.).
13. Przyzwyczajanie dzieci do przestrzegania
zasad dotyczących utrzymywania porządku i
szanowania zieleni w najbliższym otoczeniu
(papierki wrzucamy do kosza, nie depczemy
trawników i skwerków, nie niszczymy drzew,
krzewów).
2.
,,Bądź
koleżeński”
1. Zawieranie umów z dziećmi dotyczących
właściwego zachowania w przedszkolu,
konsekwentne ich przestrzeganie.
- zgodnie baw się z
kolegami,
- szanuj cudzą
własność,
2. Interesowanie się wytworami swoich
kolegów, dostrzeganie wysiłku włożonego w - dziel się z innymi tym,
ich powstanie, poszanowanie własności i
co masz,
wytworów pracy kolegów.
- nie bądź zawzięty w
3. Rozumienie, że inni mają takie same
kontaktach z innymi,
potrzeby jak ja: uczestnictwa w zabawach,
- nie wyrządzaj krzywdy
korzystania z zabawek, spożywania
innym,
słodyczy (w związku z tym dzielenie się
nimi).
- nie rób drugiemu, co
tobie nie miłe (nie
4. Uczenie się właściwego zachowania
wyśmiewaj się, nie
podczas rozwiązywania zaistniałego
przedrzeźniaj, nie
konfliktu - używanie zwrotów
przezywaj),
grzecznościowych, korzystanie z pomocy i
doradztwa nauczycielki, zrozumienie tego, - pomagaj tym, którzy
co przeżywają inni.
tej pomocy
potrzebują.
5. Słuchanie kolegów pełniących dyżur w
grupie, podporządkowywanie się ich
poleceniom i uwagom.
6. Wyrabiane nawyku uprzejmego witania się z
kolegami spotkanymi w szatni lub na
podwórku (mówienie dzień dobry, skinienie
ręką, itp.).
7. Sprawianie radości choremu koledze przez:
wspólne napisanie listu, przygotowanie
upominku, odwiedziny.
8. Dostrzeganie i przeciwstawianie się
8
przejawom samolubstwa, okrucieństwa,
przezywania, dokuczania (rozumienie
przeżyć z tym związanych).
9. Sprawianie radości innym dzieciom przez
składanie życzeń imieninowych,
urodzinowych, wykonywanie dla nich
upominków.
10. Opiekowanie się nowymi kolegami oraz tymi,
którzy tej pomocy potrzebują (rozumienie ich
zagubienia i nieporadności).
3.
,,Kontroluj
swoje
zachowanie”
1. Ustalenie reguł i norm życia w grupie,
przestrzeganie ich:
- unikaj krzyku,
kłótliwości,
- zgodnego zachowania się podczas zabaw,
- przestrzegaj
- kulturalnego włączania się do zabaw kolegów, zawartych umów,
reguł,
- korzystania ze sprzętu i zabawek,
- oceniaj zachowanie, a
- mądrego rozwiązywania zaistniałych
nie osoby,
konfliktów,
- wyrażaj swoje emocje
- porozumiewania się umiarkowanym głosem.
w sposób
2. Przestrzeganie zasad podporządkowania się kontrolowany,
dyżurnym np. łazienka, sala.
- korzystaj z pomocy
dorosłych w trudnych
3. Ponoszenie konsekwencji łamania
sytuacjach,
przyjętych umów.
4. Reagowanie na umówione sygnały np.
sygnał kończący zabawę.
5. Uczenie dzieci właściwego zachowania w
stosunku do innych (nie stosujemy
obraźliwych słów).
- ciesz się z sukcesów,
przyjmuj z godnością
porażki,
- wystrzegaj się
kłamstwa,
- odróżniaj dobro od
6. Uczenie dzieci umiejętności określania
swoich uczuć, wyrażania swoich oczekiwań zła,
w sposób zrozumiały dla innych.
- mów o swoich
uczuciach
7. Zapoznawanie z bezpiecznymi sposobami
(odczuciach)
rozładowywania emocji nie wyrządzając
krzywdy innym (np. gryzmolenie po kartce,
zgniatanie gazety, darcie papieru).
8. Poznawanie wzorców właściwego
zachowania (postawa nauczyciela, postacie
9
z literatury).
9. Uczenie właściwego przyjmowania pochwał i
krytyki.
10. Poszukiwanie sposobów nagradzania
sukcesów innych.
11. Udział w inscenizacjach dziecięcych z
wykorzystaniem literatury.
12. Rozróżnianie prawdy, fałszu, fantazji,
kłamstwa w utworach literackich i w
sytuacjach codziennych.
13. Podejmowanie prób oceny i ocenianie
postępowania bohaterów bajek i opowiadań.
14. Układanie zakończeń historyjek
obrazkowych, przewidywanie skutków złego
postępowania, wyciąganie wniosków.
15. Rozumienie konsekwencji kłamstwa dla
siebie i innych.
16. Podejmowanie oceny postępowania
własnego i kolegów w konkretnych
sytuacjach.
17. Włączanie zabaw dramowych jako
element bloku integracyjnego określającego
samopoczucie dziecka.
18. Systematyczne prowadzenie rozmów,
wyjaśnień, wymiany zdań i przedstawienie
argumentów dotyczących własnych ocen i
odczuć, liczenie się z odczuciami drugiej
osoby.
19. Uczenie się mówienia o rzeczach miłych,
wyrażanie dezaprobaty dla zachowań
negatywnych.
20. Ukierunkowanie na zdobycie
konstruktywnego i stabilnego systemu
wartości, w tym docenianie znaczenia
zdrowia oraz poczucia sensu istnienia.
4.
,,Dbaj o
 Spotkania z policjantem.
- nie oddalaj się od
grupy z miejsca
10
bezpieczeństwo  Ustalenie zasad warunkujących
bezpieczeństwo podczas pobytu w
przedszkolu (sala, teren) oraz na
wycieczkach.
zabaw,
- nie próbuj nieznanych
ci produktów i potraw
nieznanego
pochodzenia,
 Przestrzeganie zakazu spożywania
produktów nieznanego pochodzenia (owoce, - informuj dorosłych o
rośliny, grzyby, słodycze otrzymywane od
swoich
obcych).
dolegliwościach:
 Omówienie sposobu postępowania w razie skaleczenie, złe
samopoczucie,
złego samopoczucia, skaleczenia,
określonej dolegliwości.
- pamiętaj swój adres
zamieszkania,
 Zapamiętanie własnego imienia i nazwiska
oraz adresu zamieszkania.
- unikaj
niebezpiecznych
 W toku zajęć scenek rodzajowych, dramy
zabaw i zachowań,
poznanie konsekwencji niebezpiecznych
zabaw i zachowań.
- zachowaj ostrożność
w kontaktach z
 Poznanie niektórych możliwości radzenia
sobie w sytuacjach zagrażających własnemu obcymi,
bezpieczeństwu.
 Oglądanie slajdów, filmów o właściwym
zachowaniu w ZOO.
 Spotkanie z weterynarzem - omówienie
zachowań zwierząt, gdy: zwierzę jest
zdenerwowane, boi się, gdy jest chore.
- nie zbliżaj się do
nieznanych zwierząt,
- przestrzegaj zasad
ruchu drogowego dla
pieszych,
 Rozumienie przestrzegania zasad kodeksu
drogowego dla pieszych.
 Dostarczenie wzorców właściwego
zachowania na ulicy (wycieczki na
skrzyżowanie, filmy edukacyjne, książki).
 Uczenie bycia asertywnym.
 Konkurs plastyczny "Bezpieczne zabawy
zimowe".
5.
,,Dbaj o swoje
zdrowie”
1. Dostarczanie dzieciom wzorców właściwego - nie krzycz, mów
zachowania w różnych sytuacjach (E.
umiarkowanym
Burakowska "Cicho... głośno").
głosem,
2. Czynne uczestnictwo dzieci w zabawach
- często korzystaj z
11
organizowanych przez nauczycielkę
(zabawy ruchowe, zestawy ćwiczeń
gimnastycznych, spacery, wycieczki, pobyt
na świeżym powietrzu).
3. Uczenie się umiejętności dokonywania
wyboru odpowiedniego ubrania stosownie
do pogody (wykorzystanie pomocy
dydaktycznych "Ubieram się sam").
pobytu na świeżym
powietrzu, hartuj swój
organizm,
- ubieraj się
odpowiednio do
temperatury,
- zjadaj przygotowane
dla ciebie posiłki,
4. Kształtowanie nawyku zjadania śniadania. - pamiętaj o korzystaniu
5. Systematyczne mobilizowanie dzieci do
z zabiegów
stosowania zabiegów higienicznych oraz
higienicznych,
mycia rąk przed posiłkami i po wyjściu z
- zasłaniaj nos i usta
toalety, myciu zębów po posiłku.
przy kichaniu i
6. Rozumienie potrzeby wizyt kontrolnych u
kasłaniu,
lekarza pediatry oraz stałego kontrolowania i - nie obawiaj się wizyty
leczenia zębów - spotkania z lekarzem,
u lekarza,
wizyta w gabinecie stomatologicznym.
- mów o tym, czego się
7. Stosowanie w zajęciach różnych form
boisz,
sprzyjających zrozumieniu potrzeb własnych
i kolegów (drama, pedagogika zabawy, itp.). - unikaj hałasu.
8. Uświadamianie dzieciom konieczności
spożywania owoców i warzyw jako źródła
witamin (poprzez spożywanie posiłków w
przedszkolu, zajęcia dydaktyczne, zajęcia
gospodarcze, hodowle prowadzone w kąciku
przyrody, filmy edukacyjne itp.).
9. Udział dzieci w konkursach dotyczących
zdrowia „Zdrowie na talerzu”,
10. Udział w programach i projektach
Akademia Aquafresh, Zęby małego dziecka,
Moje dziecko idzie do szkoły, Czyste
powietrze wokół nas, Bądźmy zdrowi –
wiemy, więc działamy.
6.
1. Pobudzanie ciekawości do interesowania się - kultywuj tradycje
,,Poznaj swoje
historią i tradycjami swojej rodziny.
swojej rodziny,
tradycje
2. Wzmacnianie więzi rodzinnych poprzez
- rozmawiaj z rodzicami
rodzinne i
udział rodziców i dziadków w
o ich pracy,
narodowe”
uroczystościach organizowanych w
12
przedszkolu, zajęciach otwartych, festynach. - pamiętaj o
3. Wykonanie drzewa genealogicznego swojej uroczystościach
rodzinnych,
rodziny.
4. Prowadzenie rozmów i zajęć dotyczących
poznawania pracy zawodowej rodziców i
dziadków, zapraszanie przedstawicieli na
zajęcia do przedszkola.
- bądź dumny z kraju, w
którym mieszkasz,
5. Realizowanie tematów kompleksowych
dotyczących poznawania zawodów: np.
strażaka, policjanta, lekarza, nauczyciela.
- poznaj piękno
- szanuj język ojczysty i
tradycje narodowe,
swojego kraju,
regionu, miasta
6. W trakcie zajęć oraz przy każdej
nadarzającej się okazji uświadamianie
dzieciom ich przynależności narodowej jesteśmy Polakami, mówimy po polsku,
rozumiemy znaczenie słowa ojczyzna.
7. Zapoznawanie dzieci z barwami
narodowymi, godłem i hymnem Polski.
8. Pomaganie w orientowaniu się na mapie
Polski.
ZAKOŃCZENIE
,,Program wychowawczy dla przedszkolaków” opracowany
został w oparciu o Podstawę programową wychowania przedszkolnego
(…) – rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia
2012 r. (Dziennik Ustaw z 2012 r. poz. 977) oraz rozporządzenia Ministra
Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form
prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności
wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu
przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249).
Program ten jest opracowaniem własnym adresowanym dla dzieci 3 - 6
letnich
naszego
przedszkola.
Zawiera
założonych
zmierzających
do
osiągnięcia
wypracowanie
u
wychowanków
on
propozycje
celów
pożądanych
norm
zadań
zapewniających
postępowania
13
i zachowania ułatwiających im prawidłowe funkcjonowanie w środowisku
zgodnie z przyjętymi normami społecznymi.
W roku szkolnym 2015/2016 program będzie realizowany podczas
zabaw i zajęć z dziećmi 3-6 letnimi a dokumentowany zapisami w
dziennikach zajęć. Działania obejmują również rodziców w celu
ujednolicenia oddziaływań wychowawczych i osiągania sukcesów.
LITERATURA
1. Edukacja w przedszkolu. RAABE
2. Faber A. Mazlish E. Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak
słuchać, żeby dzieci do nas mówiły.
3. Obuchowska I. Kochać i rozumieć- jak pomóc swojemu dziecku
przeżyć szczęśliwe dzieciństwo. Poznań 2000r.
4. Peters R. Szczęśliwa rodzina, 25 zasad rodzicielstwa. Warszawa
2003r.
5. Portmann R. Gry i zabawy przeciwko agresji. Kielce 1999r.
6. Prus – Wiśniewska H. Zanim dziecko pójdzie do szkoły. Warszawa
1995r.
7. Sękowska Z. Współzależność wychowania i rozwoju dziecka.
Kraków 1998r.
8. Ziemska M. Rodzina i dziecko. Warszawa 1986r.
Opracowały:
Mariola Kostrzewa
Weronika Rosolska
14
15