Program oddzialywan wychowawczych

PROGRAM ODDZIAŁYWAŃ
WYCHOWAWCZYCH DLA DZIECI
ODDZIAŁU PRZEDSZKOLNEGO
W ZARASZOWIE
NA ROK SZKOLNY 2015/2016
Opracowany przez:
Annę Sadowską
Jolantę Flis
SPIS TREŚCI
1. WSTĘP
2. CELE GŁÓWNE I SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU
3. STANDARDY OSIĄGNIĘĆ DZIECKA
4. EWALUACJA
5. PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH
6. ZAKOŃCZENIE
7. LITERATURA
2
WSTĘP
Wśród wszystkich pojęć pedagogicznych ,,wychowanie” jest jednym z
trudniejszych do zdefiniowania. Można je rozpatrywać zarówno w węższym, jak i w bardzo
szerokim znaczeniu.
Wychowanie jest, więc świadomym, celowym i specyficznym działaniem pedagogicznym
rodziców lub nauczycieli dokonywanym głównie przez słowo oraz przykład osobisty
zmierzającym do osiągnięcia względnie trwałych zmian w rozwoju umysłowym, społecznym,
kulturowym i duchowym jednostki ludzkiej. Wychowanie, więc rozpoczyna się w rodzinie, a
przedszkole tylko je kontynuuje i ukierunkowuje. Jak powiedział J. Dewey ,,przedszkolne
życie powinno wyrastać stopniowo z życia domowego […] powinno podejmować
i kontynuować zachowania, z którymi dziecko oswoiło się już w domu”. Dlatego nauczycielwychowawca wraz z rodzicami bierze czynny udział w kształtowaniu osobowości dziecka
przygotowując je do samodzielności, do dokonywania właściwych wyborów, odróżniania
dobra od zła, bądź ucząc je podejmować ważne decyzje.
Ponieważ u już dzieci w wieku przedszkolnym pojawiają się drobne konflikty lub zachowania
agresywne, których przyczyną w wielu przypadkach są błędy wychowawcze popełniane przez
rodziców, egocentryzm dziecięcy czy chęć dominacji. Dlatego jako nauczyciele nie możemy
zamykać oczu i udawać, że wszystko jest w porządku bowiem jest to odpowiedni czas na to,
aby z egoisty powstał człowiek tolerancyjny, wrażliwy na drugiego człowieka, troskliwy
posiadający własny sposób radzenia sobie z emocjami oraz własny system wartości i oceny.
Stąd też rodzi się potrzeba stworzenia programu wychowawczego, który na podstawie
powszechnie akceptowanego systemu wartości, wszechstronnie przygotowywałby dziecko do
uczestnictwa w życiu społecznym, którego celem będzie poprawa jakości pracy edukacyjnej
oddziału przedszkolnego, ujednolicenie oddziaływań wychowawczych nauczycieli i rodziców
oraz skierowanie procesu wychowawczego na właściwe tory.
Poniższy program oparty jest na wieloletnich obserwacjach zachowań dzieci i osiągnięć
związanych z rozwojem społecznym i emocjonalnym. Aby uniknąć ewentualnych możliwych
potknięć życiowych naszych wychowanków w życiu społecznym, dać im większe szanse
3
rozwoju pragniemy już teraz wykorzystać każdą chwilę i dany nam czas na pracę nad pełnym
rozwojem poznawczym i społecznym.
Ugruntowanie pojęć i zasad współżycia w społeczeństwie da mocne podstawy do przyszłego
życia zgodnego z obowiązującymi zasadami, jeżeli dziecko uzna je za własne i
niepodważalne. Przyjmując panujący powszechnie system wartości społecznych oraz wiek
rozwojowy dzieci pragniemy skupić się na zasadach i normach postępowania ważnych dla
dziecka i społeczności przedszkolnej oraz poza placówką.
CEL NADRZĘDNY
Celem głównym niniejszego Programu Wychowawczego jest: stwarzanie warunków do
pełnego rozwoju osobowości każdego z naszych wychowanków, zgodnego z ich wrodzonym
potencjałem i możliwościami w relacjach ze środowiskiem społeczno - kulturowym i
przyrodniczym, tj.
uczenie dziecka współżycia z ludźmi;
uczenie pozytywnego stosunku do otaczającego świata i siebie;
uczenie zachowań społecznie akceptowanych;
CELE SZCZEGÓŁOWE:
kształtowanie podstawowych powinności moralnych np. życzliwości, tolerancji,
uczciwości, sprawiedliwości, odpowiedzialności,
tworzenie więzi uczuciowej z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko wzrasta,
rozwijanie umiejętności polubownego rozwiązywania spraw konfliktowych i
dochodzenia do kompromisu,
rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła,
uświadomienie złożoności otaczającego świata i czyhających zagrożeń,
uświadomienie dzieciom swoich praw i obowiązków,
rozwijanie poczucia własnej wartości.
4
STANDARDY OSIĄGNIĘĆ:
Dziecko:
1. Dostrzega i rozumie potrzeby innych , akceptuje ich odrębność.
2. Rozumie i przestrzega zasady zgodnego współżycia w grupie.
3. Potrafi kulturalnie zwracać się do innych, używa zwrotów grzecznościowych.
4. Ma poczucie własnej wartości, wiary we własne siły, możliwości i umiejętności.
5. Potrafi nazywać, wyrażać i kontrolować swoje emocje.
6. Szanuje wolność innych, cudze zdanie.
7. Wyraża swoje uczucia, potrzeby i oczekiwania, a także dostrzega je u innych.
8. Rozumie znaczenie dialogu w rozwiązywaniu sporów, potrafi argumentować swoje
racje, oceny i odczucia.
9. Zna i kultywuje tradycje rodzinne, lokalne, regionalne i narodowe.
10. Ma świadomość przynależności narodowej: rozpoznaje godło i barwy narodowe,
rozumie pojęcie ojczyzna.
11. Rozumie konieczność przestrzegania zasad zgodnego współżycia ze światem
przyrody, przejawia postawy proekologiczne.
12. Rozumie potrzebę stosowania profilaktyki prozdrowotnej.
13. Zauważa sytuacje zagrażające bezpieczeństwu własnemu i innych, potrafi unikać
zagrożeń.
14. Zna zasady zachowania się na placu szkolnym oraz podczas spacerów i wycieczek.
15. Umie funkcjonować w środowisku zgodnie z przyjętym powszechnie kanonem norm
społecznych.
16. Zna swoje prawa i obowiązki.
17. Szanuje wartości: prawdę, dobroć, piękno, sprawiedliwość, uczciwość, życzliwość,
szacunek, wyrozumiałość.
18. Rozumie swoje prawo do pomocy ze strony dorosłych w trudnych sytuacjach.
19. Ma poczucie obowiązkowości, odpowiedzialności i wytrwałości decydujące o
doprowadzeniu do końca rozpoczętej pracy.
20. Potrafi cieszyć się z własnych sukcesów, docenia sukcesy innych, umie z godnością
przyjmować porażki.
21. Interesuje się otaczającym światem, poszukuje odpowiedzi na nurtujące go pytania.
22. Aktywnie uczestniczy w zajęciach ruchowych.
5
EWALUACJA
1. Ewaluacji programu wychowawczego dokonuje się na półrocznej i rocznej radzie
pedagogicznej
2. W ewaluacji uwzględnia się opinię wychowanków, rodziców, nauczycieli, pracowników
przedszkola, wytwory dzieci
3. Sposoby ewaluacji:
a) analiza dokumentów:
- Program wychowawczy,
- Księga protokołów rady pedagogicznej,
- arkusze obserwacji, dzienniki,
b) ankiety,
c) wytwory dzieci.
6
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH
WARTOŚCI
Zadanie
główne
KULTURA
OSOBISTA I
SZACUNEK
DLA INNYCH
1.
,,Bądź
kulturalny”
Zadanie szczegółowe
1. Samodzielne podejmowanie prostych
obowiązków w domu i w przedszkolu,
sprzątanie swoich zabawek, układanie książek,
opieka nad swoim zwierzakiem
2. Uwrażliwienie dzieci na potrzeby innych
członków rodziny,
3. Spokojne i ciche zachowanie podczas gdy inni
odpoczywają, opiekowanie się osobami chorymi,
starszymi
4. Uczenie się używania zwrotów
grzecznościowych w określonych sytuacjach
(dzień dobry, do widzenia, proszę, dziękuję,
przepraszam)
5. Dostarczenie dzieciom wzorców właściwego
zachowania się (postawa nauczycielki, postacie z
literatury, itp.)
6. Utrwalenie nawyków kulturalnego zachowania
się w miejscach publicznych (w sklepie, autobusie,
kinie)
7. Poszanowanie własności i wytworów pracy
kolegów
8. Uczenie się mówienia miłych słów oraz
dziękowania innym za te słowa
9. Rozmawianie z dziećmi na temat prostych
przepisów savoir - vivru, stosowanie ich w
sytuacjach codziennych
10. Szanowanie wspólnych zabawek i odkładanie
ich na wyznaczone miejsce
11. Opanowanie umiejętności kulturalnego
jedzenia (np. nie mówienie z pełnymi ustami,
używanie serwetki, itp.)
7
Normy
postępowania
- używaj form
grzecznościowych:
proszę, dziękuję,
przepraszam
- nie mów z
pełnymi ustami,
- okazuj szacunek
osobom dorosłym,
starszym,
- pamiętaj o
kulturalnym
zachowaniu w
trakcie powitań i
pożegnań (dzień
dobry, do
widzenia),
- bądź miły dla
innych osób
(kolegów i
dorosłych),
- dbaj o porządek
wokół siebie (nie
śmieć, sprzątaj po
zabawie),
- słuchaj, kiedy
inni mówią, mów
kiedy inni słuchają.
12. Przyzwyczajanie dzieci do przestrzegania zasad
dotyczących utrzymywania porządku i szanowania
zieleni w najbliższym otoczeniu (segregujemy
śmieci, nie depczemy trawników i
skwerków, nie niszczymy drzew, krzewów)
2.
,,Bądź
koleżeński”
1. Zawieranie umów (kodeksów) z dziećmi
dotyczących właściwego zachowania w
przedszkolu, konsekwentne ich przestrzeganie
2. Interesowanie się wytworami swoich kolegów,
dostrzeganie wysiłku włożonego w ich powstanie,
poszanowanie własności i wytworów pracy
kolegów
3. Rozumienie, że inni mają takie same potrzeby
jak ja: uczestnictwa w zabawach, korzystania z
zabawek, spożywania słodyczy (w związku z tym
dzielenie się nimi)
4. Uczenie się właściwego zachowania podczas
rozwiązywania zaistniałego konfliktu - używanie
zwrotów grzecznościowych, korzystanie z pomocy
i doradztwa nauczycielki, zrozumienie tego, co
przeżywają inni
5. Słuchanie kolegów pełniących dyżur w grupie,
podporządkowywanie się ich poleceniom i
uwagom
6. Wyrabiane nawyku uprzejmego witania się z
kolegami spotkanymi w szatni lub na podwórku
(mówienie dzień dobry, skinienie ręką, itp.)
7. Sprawianie radości choremu koledze przez:
wspólne napisanie listu, przygotowanie upominku,
odwiedziny
8. Dostrzeganie i przeciwstawianie się przejawom
samolubstwa, okrucieństwa, przeżywania,
dokuczania (rozumienie przeżyć z tym
związanych)
9. Sprawianie radości innym dzieciom przez
składanie życzeń imieninowych, urodzinowych,
wykonywanie dla nich upominków
9. Opiekowanie się nowymi kolegami oraz tymi,
którzy tej pomocy potrzebują (rozumienie ich
zagubienia i nieporadności)
8
- zgodnie baw się z
kolegami,
- szanuj cudzą
własność,
- dziel się z innymi
tym co masz,
- nie bądź zawzięty
w kontaktach z
innymi,
- nie wyrządzaj
krzywdy innym,
- nie rób drugiemu,
co tobie nie miłe
(nie wyśmiewaj
się, nie
przedrzeźniaj, nie
przezywaj),
- pomagaj tym,
którzy tej pomocy
potrzebują
3.
,,Kontroluj
swoje
zachowanie”
1. Ustalenie reguł i norm życia w grupie,
przestrzeganie ich:
2. Zgodnego zachowania się podczas zabaw
3. Kulturalnego włączani się do zabaw kolegów
4. Korzystania ze sprzętu i zabawek
5. Mądrego rozwiązywania zaistniałych konfliktów
6. Porozumiewania się umiarkowanym głosem
7. Przestrzeganie zasad podporządkowania się
8. Ponoszenie konsekwencji łamania przyjętych
umów
9. Reagowanie na umówione sygnały np. sygnał
kończący zabawę
10. Uczenie dzieci właściwego zachowania w
stosunku do innych ( nie stosujemy obraźliwych
słów)
11. Uczenie dzieci umiejętności określania swoich
uczuć, wyrażania swoich oczekiwań w sposób
zrozumiały dla innych
12. Zapoznawanie z bezpiecznymi sposobami
rozładowywania emocji nie wyrządzając krzywdy
innym (np. gryzmolenie po kartce, zgniatanie
gazety, darcie papieru)
13. Poznawanie wzorców właściwego zachowania
(postawa nauczyciela, postacie z literatury)
14. Uczenie właściwego przyjmowania pochwał i
krytyki
16. Poszukiwanie sposobów nagradzania sukcesów
innych
17. Udział w inscenizacjach dziecięcych z
wykorzystaniem literatury:
18. Rozróżnianie prawdy, fałszu, fantazji,
kłamstwa w utworach literackich i w sytuacjach
codziennych
19. Podejmowanie prób oceny i ocenianie
postępowania bohaterów bajek i opowiadań
20. Układanie zakończeń historyjek obrazkowych,
przewidywanie skutków złego postępowania,
wyciąganie wniosków
21. Rozumienie konsekwencji kłamstwa dla siebie
i innych
22. Podejmowanie oceny postępowania własnego i
kolegów w konkretnych sytuacjach
9
- unikaj krzyku,
kłótliwości,
- przestrzegaj
zawartych umów,
reguł,
- oceniaj
zachowanie, a nie
osoby,
- wyrażaj swoje
emocje w sposób
kontrolowany,
- korzystaj z
pomocy dorosłych
w trudnych
sytuacjach,
- ciesz się z
sukcesów,
przyjmuj z
godnością porażki,
- wystrzegaj się
kłamstwa,
- odróżniaj dobro
od zła,
- mów o swoich
uczuciach
(odczuciach)
23. Włączanie zabaw dramowych jako element
bloku integracyjnego określającego samopoczucie
dziecka
24. Systematyczne prowadzenie rozmów,
wyjaśnień, wymiany zdań i przedstawienie
argumentów dotyczących własnych ocen i odczuć,
liczenie się z odczuciami drugiej osoby
25. Uczenie się mówienia o rzeczach miłych,
wyrażanie dezaprobaty dla zachowań negatywnych
BEZPIECZEŃ
STWO
4.
,,Dbaj o
bezpieczeństwo
1.Rozmowy na temat: "Bądź ostrożny na drodze",
"Obcy niebezpieczny", "Policjant moim
przyjacielem", "Bezpieczna zima', "Bezpieczne
wakacje"
2. Ustalenie zasad warunkujących bezpieczeństwo
podczas pobytu w przedszkolu (sala, teren) oraz na
wycieczkach
3. Przestrzeganie zakazu spożywania produktów
nieznanego pochodzenia (owoce, rośliny, grzyby,
słodycze otrzymywane od obcych)
4. Omówienie sposobu postępowania w razie złego
samopoczucia, skaleczenia, określonej
dolegliwości
5. Zapamiętanie własnego imienia i nazwiska oraz
adresu zamieszkania
6. W toku zajęć scenek rodzajowych, dramy
poznanie konsekwencji niebezpiecznych zabaw i
zachowań
7. Poznanie niektórych możliwości radzenia sobie
w sytuacjach zagrażających własnemu
bezpieczeństwu
8. Oglądanie slajdów, filmów o właściwym
zachowaniu w miejscach publicznych.
9. Omówienie zachowań zwierząt, gdy: zwierzę
jest zdenerwowane, boi się, gdy jest chore
10. Rozumienie przestrzegania zasad kodeksu
drogowego dla pieszych
11. Dostarczenie wzorców właściwego zachowania
na ulicy (wycieczki na skrzyżowanie, filmy
edukacyjne, książki)
12. Zorganizowanie quizu "Umiem się bezpiecznie
poruszać po drodze"
10
-nie oddalaj się od
grupy z miejsca
zabaw,
-nie próbuj
nieznanych ci
produktów i
potraw nieznanego
pochodzenia,
-informuj
dorosłych o swoich
dolegliwościach:
skaleczenie, złe
samopoczucie,
-pamiętaj swój
adres
zamieszkania,
-unikaj
niebezpiecznych
zabaw i zachowań,
-zachowaj
ostrożność w
kontaktach z
obcymi,
-nie zbliżaj się do
nieznanych
zwierząt,
-przestrzegaj zasad
ruchu drogowego
dla pieszych,
ZDROWIE
5.
,,Dbaj o swoje
zdrowie”
1. Dostarczanie dzieciom wzorców właściwego
zachowania w różnych sytuacjach (E. Burakowska
"Cicho... głośno")
2. Czynne uczestnictwo dzieci w zabawach
organizowanych przez nauczycielkę (zabawy
ruchowe, zestawy ćwiczeń gimnastycznych,
spacery, wycieczki, pobyt na świeżym powietrzu)
3. Uczenie się umiejętności dokonywania wyboru
odpowiedniego ubrania stosownie do pogody
(wykorzystanie pomocy dydaktycznych "Ubieram
się sam")
4. Kształtowanie nawyku zjadania śniadania,
udział w programie „Szklanka mleka”
5. Systematyczne mobilizowanie dzieci do
stosowania zabiegów higienicznych oraz mycia rąk
przed posiłkami i po wyjściu z ubikacji
6. Rozumienie potrzeby wizyt kontrolnych u
lekarza pediatry oraz stałego kontrolowania i
leczenia zębów - spotkania z lekarzem, wizyta w
gabinecie stomatologicznym
7. Stosowanie w zajęciach różnych form
sprzyjających zrozumieniu potrzeb własnych i
kolegów (drama, pedagogika zabawy, itp.)
8.Uświadamianie dzieciom konieczności
spożywania owoców i warzyw jako źródła witamin
(poprzez spożywanie posiłków w przedszkolu,
zajęcia dydaktyczne, zajęcia gospodarcze, hodowle
prowadzone w kąciku przyrody, filmy edukacyjne,
udział w programie „Owoce i warzywa w szkole”,
itp.)
9. Kształtowanie sprawności fizycznej, odporności
i hartu poprzez gimnastykę poranną, ćwiczenia
gimnastyczne, spacery i pobyt na świeżym
powietrzu.
10. Udział dzieci w konkursach dotyczących
zdrowia.
- nie krzycz, mów
umiarkowanym
głosem,
- często korzystaj z
pobytu na świeżym
powietrzu, hartuj
swój organizm,
- ubieraj się
odpowiednio do
temperatury,
- zjadaj
przygotowane dla
ciebie posiłki,
- pamiętaj o
korzystaniu z
zabiegów
higienicznych,
- zasłaniaj nos i
usta przy kichaniu
i kasłaniu,
- nie obawiaj się
wizyty u lekarza,
- mów o tym,
czego się boisz,
- unikaj hałasu.
6.
,,Poznaj swoje
tradycje
rodzinne i
narodowe”
1. Pobudzanie ciekawości do interesowania się
historią i tradycjami swojej rodziny
2. Wzmacnianie więzi rodzinnych poprzez udział
rodziców i dziadków w uroczystościach
organizowanych w przedszkolu, zajęciach
- kultywuj tradycje
swojej rodziny
- rozmawiaj z
rodzicami o ich
pracy
11
otwartych, festynach.
3. Wykonanie drzewa genealogicznego swojej
rodziny
4. Prowadzenie rozmów i zajęć dotyczących
poznawania pracy zawodowej rodziców i
dziadków, zapraszanie przedstawicieli na zajęcia
do przedszkola
5. Realizowanie tematów kompleksowych
dotyczących poznawania zawodów: np. strażaka,
policjanta, lekarza, nauczyciela
6. W trakcie zajęć oraz przy każdej nadarzającej
się okazji uświadamianie dzieciom ich
przynależności narodowej - jesteśmy Polakami,
mówimy po polsku, rozumiemy znaczenie słowa
ojczyzna
7. Zapoznawanie dzieci z barwami narodowymi,
godłem i hymnem Polski
8. Pomaganie w orientowaniu się na mapie Polski.
12
- pamiętaj o
uroczystościach
rodzinnych
- bądź dumny z
kraju, w którym
mieszkasz
- szanuj język
ojczysty i tradycje
narodowe
- poznaj piękno
swojego kraju,
regionu, miasta
ZAKOŃCZENIE
,, PROGRAM ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH DLA DZIECI
ODDZIAŁU PRZEDSZKOLNEGO w Zaraszowie” opracowany został w oparciu o :
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
Podstawę programową wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów
przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego
(Dziennik Ustaw z dnia 15 stycznia 2009 r. Nr 4,poz.17).
Statut Szkoły Podstawowej w Zaraszowie
Program Wychowawczy
Program Profilaktyczny
.
Program ten jest opracowaniem własnym adresowanym dla dzieci 3- 6 letnich naszego
oddziału przedszkolnego. Zawiera on propozycje zadań zmierzających do osiągnięcia
założonych celów zapewniających wypracowanie u wychowanków pożądanych norm
postępowania i zachowania ułatwiających im prawidłowe funkcjonowanie w środowisku
zgodnie z przyjętymi normami społecznymi.
W roku szkolnym 2014/2015 program będzie realizowany podczas zabaw i zajęć z dziećmi 36 letnimi, a dokumentowany zapisami w dziennikach zajęć. Działania obejmować powinny
również rodziców w celu ujednolicenia oddziaływań i osiągnięcia sukcesów.
LITERATURA
1. „Nasze przedszkole”.Program Edukacji Przedszkolnej.W.Żaby-Żabińskiej
2. Faber A. Mazlish E. Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci
do nas mówiły.
3. Obuchowska I. Kochać i rozumieć- jak pomóc swojemu dziecku przeżyć szczęśliwe
dzieciństwo. Poznań 2000r.
4. Peters R. Szczęśliwa rodzina, 25 zasad rodzicielstwa. Warszawa 2003r.
5. Portmann R. Gry i zabawy przeciwko agresji. Kielce 1999r.
6. Prus – Wiśniewska H. Zanim dziecko pójdzie do szkoły. Warszawa 1995r.
7. Sękowska Z. Współzależność wychowania i rozwoju dziecka. Kraków 1998r.
13
8.
Ziemska M. Rodzina i dziecko. Warszawa 1986r.
14