Łubin wąskolistny
Transkrypt
Łubin wąskolistny
Łubin wąskolistny Uwagi ogólne Aktualnie w KR znajdują się 24 odmiany łubinu wąskolistnego, które w większości badano w doświadczeniach PDO, realizowanych ze środków budżetowych. Odmiany te podzielono na trzy grupy różniące się cechami morfologicznymi (np. typem wzrostu), a także użytkowymi (np. zawartością alkaloidów). Osiemnaście z badanych odmian należy do grupy o niesamokończącym typie wzrostu i niskiej zawartości alkaloidów, trzy odmiany to formy samokończące. Na terenie naszego województwa doświadczenia z łubinem wąskolistnym założono w SDOO Wrócikowo i ZDOO Ruska Wieś. Podobnie jak w latach ubiegłych w celu poszerzenia informacji o badanych odmianach opracowanie zostało wzbogacone o dane z ZDOO Marianowo, z sąsiedniego województwa podlaskiego. Doświadczenia prowadzone były w 4 powtórzeniach, na jednym poziomie agrotechnicznym bez ochrony fungicydowej. Wyniki doświadczeń Rok 2016 nie był korzystny do uzyskania wysokich plonów łubinu, jedynie w SDOO Wrócikowo uzyskano nieco lepszy wynik. W stosunku do roku ubiegłego znacznie niższy plon nasion zebrano w ZDOO Ruska Wieś i nieco niższy w ZDOO Marianowo. Wśród odmian o niesamokończącym typie wzrostu, najwyższe plony osiągnęły odmiany w SDOO Wrócikowo: Kurant, Tango, Wars, Neptun oraz nowo zarejestrowane odmiany Bolero, Tytan i Koral, w ZDOO Ruska Wieś Tango, Heros i pierwszy rok badane Bolero, Tytan i Koral, a w ZDOO Marianowo Wars, Rumba i nowe odmiany Jowisz, Koral, Bolero i Tytan. Wśród odmian o samokończącym typie wzrostu wyróżniły się w SDOO Wrócikowo odmiana Regent, ZDOO Ruska Wieś Boruta, a w ZDOO Marianowo odmiany Regent oraz Sonet. Analiza ostatniego trzylecia wykazała, iż pod względem plonowania znaczącą przewagę nad pozostałymi odmianami uzyskały odmiany Wars, Tango, Neptun. W miarę stabilnie plonowała również samokończąca odmiana Regent. W roku 2016 najwyższą masą tysiąca nasion (MTN) cechowały się: Bolero, Kurant, Zeus, Tango, Rumba, a najniższą (MTN) odmiany Graf, Heros, Lazur i Sonet. Tabela 1. Łubin wąskolistny. Odmiany badane. Rok zbioru: 2016 Lp. Odmiana Kod kraju pochodzenia Rok wpisania do Krajowego rejestru * PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL 2002 2004 2006 2009 2011 2011 2012 2014 2014 2015 2015 2015 2016 2016 2016 2016 Hodowca (jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel) odmiany niesamokończące 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Zeus Graf Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Salsa Bolero Jowisz Koral Tytan „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin odmiany samokończące 17. Sonet 18. Boruta 19. Regent PL DE PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL-63-004 Tulce. 1999 2002 2009 „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR’’ Smolice 146; PL-63-740 Kobylin *- według „Listy odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce” Tabela 2. Łubin wąskolistny. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2016 Miejscowość Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacji gleby pH gleby w KCl Przedplon Data siewu Obsada nasion (szt./m2) Data zbioru SDOO Wrócikowo ZDOO Ruska Wieś ZDOO Marianowo pow. Olsztyn pow. Ełk woj. podlaskie żytni dobry IVa 6,8 pszenica jara 05.04.16 100-130 03.08.16 żytni bardzo dobry IVb 6,0 pszenica ozima 01.04.16 100-130 04.08.16 żytni bardzo dobry III b 6,1 pszenica jara 05.04.16 100-130 20.07.16 Nawożenie mineralne N P2O5 K2O (kg/ha) (kg/ha) (kg/ha) 20 40 20 65 60 90 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Herbicyd (nazwa, dawka/ha) Insektycyd (nazwa, dawka/ha) Vitavax 200 FS Afalon Dyspersyjny 450 SC (1,5 l) - Vitavax 200 FS - Vitavax 200 FS Afalon Dyspersyjny 450 SC (1,5 l) - nitragina nitragina Boxer 800 EC (4,0 l) Inne zabiegi Inne zabiegi (nazwa, nitragina Tabela 3. Łubin wąskolistny. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru 2016 Wyszczególnienie Lp. Wrócikowo Ruska Wieś Marianowo 1. Termin początku kwitnienia (data) 03.06. 01.06. 02.06. 2. Termin dojrzałości technicznej (data) 22.07. 20.07. 12.07. 3. Wysokość roślin (cm) 50 41 40 4. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia (skala 9o) 9 9 9 9 9 9 125 179 99 12,7 16,7 13,5 9 9 9 30,1 13,2 17,4 o 5. Wyleganie przed zbiorem (skala 9 ) 6. Masa 1000 nasion (g) 7. Wilgotność nasion podczas zbioru (%) o 8. Choroby – Antraknoza (skala 9 ) 9. Plon nasion (przy wilgotności 15%) dt/ha Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian Skala 9°: 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1- oznacza stan najmniej korzystny Tabela 4. Łubin wąskolistny. Plon nasion odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: 2016 przy wilgotności nasion 15% Lp. Odmiana Wrócikowo Ruska Wieś Marianowo 29,9 13,2 17,3 Wzorzec (dt/ha) odmiany niesamokończące 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Zeus Graf Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Salsa Bolero Jowisz Koral Tytan 99 92 70 94 98 84 93 94 85 105 94 107 103 95 73 103 110 95 109 108 81 118 94 92 106 97 117 78 93 104 102 96 114 96 92 68 121 125 112 97 97 141 107 111 121 112 120 105 80 91 111 70 105 102 107 87 119 odmiany samokończące 17. 18. 19. Sonet Boruta Regent Wzorzec w 2016 roku – średnia z wszystkich odmian Tabela 5. Łubin wąskolistny. Plon nasion odmian (% wzorca). Lata zbioru: 2016; 2015; 2014 przy wilgotności nasion 15% Liczba Lata Lp. lat Odmiana 2016 2015 2014 badań Wzorzec (dt/ha) 20,4 21,6 2015-2016 2014-2016 34,7 21,0 25,6 98 105 105 102 94 103 112 100 109 - 94 90 102 111 74 92 112 102 115 101 113 108 - 96 96 103 107 83 96 112 101 112 - odmiany niesamokończące 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 1 1 1 1 Zeus Graf Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Salsa Bolero Jowisz Koral Tytan 88 91 90 102 92 101 100 104 106 87 102 86 118 108 110 110 100 89 114 119 57 83 124 100 124 114 123 128 - odmiany samokończące 17. 18. 19. 3 3 3 Sonet Boruta Regent 90 86 105 70 75 101 86 97 100 80 80 103 82 88 102 3 3 3 6 9 Liczba doświadczeń Wzorzec w 2016 średnia z wszystkich odmian Tabela 6. Łubin wąskolistny. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2016; 2015; 2014 - 2016 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wzorzec (skala 9º) Wysokość roślin (cm) 2016 2015 20142016 44 48 51 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Hero 13. s 14. 15. 16. Zeus Graf Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Salsa Bolero Jowisz Koral Tytan 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 1 1 1 1 2 -1 -1 -2 -2 -3 2 3 -1 -1 3 1 0 1 2 1 6 2 -3 -2 -6 -6 4 3 1 1 3 6 - 17. 18. 19. Sonet Boruta Regent 3 3 3 -4 -2 -3 -7 -3 0 Liczba doświadczeń 3 Wzorzec w 2016 średnia z wszystkich odmian 3 Początek kwitnienia Dojrzałość techniczna (kolejny dzień roku; data) 2015 20142016 155 161 (03.06.) (07.06.) 156 2016 odmiany niesamokończące 4 -2 -1 -2 1 2 3 2 -1 0 1 0 -2 -4 -3 -4 -5 -2 0 -2 -5 -2 0 -1 5 0 0 0 3 -1 0 -1 -1 1 1 1 -2 -2 0 1 -2 0 0 -2 2 0 odmiany samokończące -7 -2 -3 -3 -1 2 2 2 -3 -2 -2 -2 9 3 3 9 (kolejny dzień roku; data) 2016 Masa 1000 nasion (g) 2015 20142016 2016 2015 20142016 208 134 150 142 203 215 (21.07.) (03.08.) 1 4 5 -6 -3 0 4 2 3 -2 6 1 2 -1 6 1 -1 2 2 -3 0 2 2 2 0 -1 2 0 - 0 2 3 -4 -2 1 3 1 1 - 15 -14 0 -4 -4 -12 11 15 -1 -11 10 7 37 -3 6 5 5 -12 1 12 -10 -21 17 8 0 6 13 1 - 6 -13 1 5 -6 -21 14 13 1 - -9 -1 -4 -8 0 1 -8 0 -1 -21 -18 -17 -14 -14 -3 -9 -14 -9 2 2 7 3 3 9 Charakterystyka odmian łubinu wąskolistnego wpisanych do Krajowego rejestru w sezonie wegetacyjnym 2016 na podstawie Listy Opisowej Odmian COBORU (odmiany badane w doświadczeniach regionalnych) BOLERO Odmiana niesamokończąca, niskoalkaloidowa przydatna do uprawy na nasiona paszowe. Plon nasion i białka bardzo duży, stabilny w latach badań. Termin kwitnienia i termin dojrzewania roślin dość wczesny do średniego. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny średnie do dość wysokich, w fazie początku kwitnienia nie wylegają. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia i przed zbiorem średnie. Dość duża odporność na fuzaryjne więdnięcie. Dojrzewanie równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Masa 1000 nasion bardzo duża. Zawartość białka ogólnego w nasionach duża, tłuszczu surowego mała, włókna surowego bardzo mała. Zawartość alkaloidów mała. Odpowiednia do uprawy zwłaszcza na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m2. JOWISZ Odmiana niesamokończąca, niskoalkaloidowa przydatna do uprawy na nasiona paszowe. Plon nasion i białka bardzo duży. Termin kwitnienia roślin wczesny, termin dojrzewania roślin dość wczesny. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny średnie do dość wysokich, w fazie początku kwitnienia nie wylegają. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia i przed zbiorem bardzo małe. Dość duża odporność na choroby pochodzenia grzybowego, szczególnie na fuzaryjne więdnięcie. Dojrzewanie równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Masa 1000 nasion średnia. Zawartość białka ogólnego w nasionach dość duża, tłuszczu surowego mała, włókna surowego bardzo mała. Zawartość alkaloidów bardzo mała. Odpowiednia do uprawy zwłaszcza na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m2. KORAL Odmiana niesamokończąca, niskoalkaloidowa przydatna do uprawy na nasiona paszowe. Plon nasion i białka bardzo duży, stabilny w latach badań. Termin kwitnienia roślin dość wczesny do średniego, termin dojrzewania dość wczesny do średniego. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny dość wysokie, w fazie początku kwitnienia nie wylegają. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia i przed zbiorem bardzo małe. Dość duża odporność na choroby pochodzenia grzybowego, szczególnie na fuzaryjne więdnięcie. Dojrzewanie równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Masa 1000 nasion średnia. Zawartość białka ogólnego w nasionach bardzo mała, tłuszczu surowego duża, włókna surowego dość duża. Zawartość alkaloidów dość mała. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m2. TYTAN Odmiana niesamokończąca, niskoalkaloidowa, przydatna do uprawy na nasiona paszowe. Plon nasion bardzo duży, stabilny w latach badań. Plon białka bardzo duży. Termin kwitnienia roślin dość wczesny. Termin dojrzewania roślin dość wczesny do średniego. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny dość wysokie, w fazie początku kwitnienia nie wylegają. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia bardzo małe, przed zbiorem małe. Duża odporność na choroby pochodzenia grzybowego, szczególnie na fuzaryjne więdnięcie. Dojrzewanie równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Masa 1000 nasion dość mała do średniej. Zawartość białka ogólnego w nasionach dość mała, tłuszczu surowego mała, włókna surowego duża. Zawartość alkaloidów mała. Odpowiednia do uprawy zwłaszcza na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m2.