rynek pracy w 2004 roku - Powiatowy Urząd Pracy w Chrzanowie
Transkrypt
rynek pracy w 2004 roku - Powiatowy Urząd Pracy w Chrzanowie
POWIATOWY URZĄD PRACY CHRZANÓW LOKALNY RYNEK PRACY W 2004 ROKU Chrzanów, styczeń 2005 1. Ogólna sytuacja na rynku pracy ⇒ Warunki społeczno – gospodarcze powiatu chrzanowskiego Powiat chrzanowski jest jednym z 22 powiatów województwa małopolskiego. Obszar o powierzchni około 371 km² zamieszkuje 129,1 tys. mieszkańców. Gęstość zaludnienia jest tu jedną z najwyższych w regionie – prawie 350 os/km². W skład powiatu wchodzi 5 gmin, w tym 4 miejskie (Chrzanów, Trzebinia, Libiąż, Alwernia) oraz 1 wiejska (Babice)1. Liczba mieszkańców powiatu chrzanowskiego zmniejsza się systematycznie. W okresie od 1999 do 2002 r. stan osób zamieszkujących powiat zmniejszył się o ponad 2 tys. osób. Według GUS spadek ten jest przede wszystkim spowodowany niskim lub ujemnym przyrostem naturalnym oraz ujemnym saldem migracji. Co więcej, GUS przewiduje, że liczba mieszkańców powiatu, po nieznacznym wzroście w okresie kilkunastu najbliższych lat, po roku 2020 znowu będzie się zmniejszać. Zmieni się także struktura wiekowa mieszkańców powiatu. Znacznie zmniejszy się liczba osób w wieku produkcyjnym (o 5,2%) oraz przedprodukcyjnym (o 5,5%), wzrośnie natomiast liczba osób w wieku poprodukcyjnym (o 9,7%). Oznacza to zatem, że społeczeństwo starzeje się, co - zwłaszcza z punktu widzenia budżetu państwa - jest zjawiskiem negatywnym. Obecnie, struktura ludności według wieku przedstawia się następująco: – w wieku przedprodukcyjnym 22%, – w wieku produkcyjnym 62% – w wieku poprodukcyjnym 16%. W 2002 r. funkcjonowało w powiecie chrzanowskim 10256 podmiotów zarejestrowanych w systemie REGON. Oznacza to przyrost w okresie kilku ostatnich lat o prawie 30%. Wzrost ten jest zjawiskiem o charakterze niezwykle pozytywnym - oznacza bowiem, że nie brak jest osób chętnych do podejmowania działalności gospodarczej. Wśród podmiotów zlokalizowanych na terenie powiatu chrzanowskiego zdecydowanie przeważają przedsiębiorstwa prowadzące działalność handlową i naprawczą (37%). Na dalszych miejscach znajdują się następujące branże: obsługa nieruchomości, firm i nauka (13%), budownictwo (12%), przetwórstwo przemysłowe (10%), transport, gospodarka magazynowa i łączność (9%), hotele i restauracje (3%), rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo (1%). Pozostałe rodzaje działalności o udziale mniejszym niż 1% stanowią łącznie około 15% wszystkich podmiotów działających w powiecie. 1 www.malopolska.pl/JTS/powiatypowiat+chrzanowski 2 Na rynkach Unii Europejskiej zdecydowanie przeważa sektor usługowy. To właśnie ten sektor jest traktowany za głównego stymulatora rozwoju gospodarczego. Tymczasem wśród mieszkańców powiatu chrzanowskiego przeważają osoby zatrudnione w przemyśle i budownictwie - 52,5% ogółu pracujących w gospodarce narodowej. W dalszej kolejności znajdują się dopiero usługi nierynkowe, czyli administracja, edukacja, ochrona zdrowia (25%) i usługi rynkowe, czyli handel, naprawy, hotele, transport, łączność, pośrednictwo finansowe, obsługa nieruchomości i inne (22%). W rolnictwie, łowiectwie, leśnictwie i rybołówstwie pracuje 1% ogółu zatrudnionych. ⇒ Zmiany poziomu bezrobocia W 2004 r. sytuacja na lokalnym rynku pracy uległa zdecydowanej poprawie. Spadek bezrobocia w powiecie chrzanowskim był zgodny z ogólnokrajowymi tendencjami i utrzymywał się niemal przez okres wszystkich 12 miesięcy. Rok 2005 ma być – zdaniem ekspertów z dziedziny rynku pracy – kolejnym rokiem spadku bezrobocia. Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na 2005 r. przyjęty przez Radę Ministrów w październiku ub. r. przewiduje znaczny spadek bezrobocia wśród młodzieży oraz zmniejszenie liczby osób długotrwale bezrobotnych. Począwszy od stycznia br. mają być podjęte energiczne działania, które poprawią sytuację na polskim rynku pracy. Ich efektem ma być m.in. zmniejszenie bezrobocia młodzieży z 41,1% do 31,5% w końcu 2006 r. oraz liczby osób zarejestrowanych jako długotrwale bezrobotne z 50,3% do 45% w 2006 r. Do końca 2006 r. około 5 tys. małych i średnich przedsiębiorstw ma otrzymać wsparcie finansowe na pokrycie części wydatków inwestycyjnych, dzięki czemu powstanie około 18 tys. nowych miejsc pracy. Dzięki wysiłkom pośredników pracy do końca 2006 r. zatrudnienie ma znaleźć co najmniej 50 tys. osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia, również tych, którzy pobierają zasiłki i świadczenia przedemerytalne. Eksperci z międzyresortowego zespołu, który opracowywał plan, twierdzą, że aby można było tworzyć nowe miejsca zatrudnienia konieczne jest obniżenie kosztów pracy przede wszystkim najmniej zarabiających2. W styczniu 2004 r. liczba zarejestrowanych w PUP w Chrzanowie osiągnęła nie notowany dotychczas poziom 10624 osób, a stopa bezrobocia wyniosła 22,8%.W kolejnych 2 M. Jurczewska: “Ma być Lepiej”; Gazeta Prawna nr 229 z 24 listopada 2004 r. 3 miesiącach stan bezrobotnych ulegał systematycznemu zmniejszaniu. Najbardziej gwałtowny spadek nastąpił na początku II kwartału, kiedy to liczba bezrobotnych w porównaniu do miesiąca ubiegłego tj. do marca zmniejszyła się o 3% (w liczbach bezwzględnych o 339 osób). W grudniu stan bezrobotnych wzrósł nieznacznie w stosunku do miesiąca poprzedniego (o 150 osób, tj. o 2%), co jest jednak zjawiskiem typowym dla miesięcy kończących rok. Ostatecznie w grudniu 2004 r. stan bezrobotnych ukształtował się na poziomie 9631 osób, co w porównaniu do końca roku 2003 oznacza spadek o 5% (wówczas w ewidencji PUP figurowało 10159 osób). Bezrobotni w powiecie chrzanowskim w latach 2003 - 2004 10800 10600 10400 10200 2003 2004 osoby 10000 9800 9600 9400 9200 9000 8800 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII miesiące Od lat miesiące wiosenne są z reguły okresami spadku liczby zarejestrowanych bezrobotnych. Wzmożona aktywność gospodarcza, przekładająca się najczęściej na wzrost zapotrzebowania na pracowników, wynika głównie z sezonowości gospodarki (rozpoczęcie sezonu turystycznego czy prac sezonowych w budownictwie i rolnictwie). Tradycyjnie, zwiększone rejestracje bezrobotnych przypadają w miesiącach rozpoczynających i kończących rok. Wówczas do ewidencji trafiają przede wszystkim osoby, 4 którym wraz z końcem roku wygasają umowy o pracę, jak również osoby powracające po zakończonych pracach interwencyjnych i robotach publicznych. ⇒ Zmiany stopy bezrobocia Stopa bezrobocia liczona w skali kraju, województwa małopolskiego oraz powiatu chrzanowskiego w roku 2004 wykazywała na ogół tendencję spadkową. Nieznaczny wzrost (o 1 punkt procentowy w lutym w stosunku do stycznia oraz w listopadzie w stosunku do października) dotyczył tylko obszaru Małopolski. W powiecie chrzanowskim największy spadek nastąpił na początku II kwartału: wskaźnik bezrobocia zmniejszył się wówczas w porównaniu do miesiąca poprzedniego o 0,6 punktu procentowego. W grudniu 2004 r. stopa bezrobocia wyniosła: w powiecie 21,2% w Małopolsce 15,0% w kraju 19,1%. Stopa bezrobocia w latach 2003 - 2004 % 24 22 20 18 16 14 12 I II III IV I 2003 II III 2004 powiat Małopolska IV kwartały kraj Należy dodać, że wyraźny wzrost stopy bezrobocia w styczniu 2004 r. spowodowany był przeszacowaniem przez GUS wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2002 r. 5 ⇒ Napływ i odpływ bezrobotnych Największy napływ bezrobotnych z terenu powiatu chrzanowskiego, jak co roku, wystąpił w styczniu (941 osób), najmniejszy w kwietniu (575 osób). Łącznie status bezrobotnego w 2004 r. uzyskało 8747 osób, czyli o 344 osoby (4%) mniej niż w analogicznym okresie w roku 2003. Napływ bezrobotnych w latach 2003 - 2004 1100 1000 osoby 900 2003 800 2004 700 600 500 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII miesiące Warto zaznaczyć, że stan bezrobotnych w 2004 r. ukształtował się pod wpływem mniejszej liczby osób rejestrujących się po raz pierwszy (2194 osoby, tj. aż o 14% mniej niż w 2003 r.) oraz nie zmienionej liczby powracających do bezrobocia (rejestrujących się po raz kolejny). Liczebność tej ostatniej grupy wyniosła w 2004 r. 6553 osoby (rok wcześniej 6545 osób). Osoby rejestrujące się po raz kolejny stanowiły 75% ogółu bezrobotnych, którzy w 2004 r. zgłosili się do PUP w celu rejestracji (nieco więcej niż przed rokiem, tj. o 3 punkty procentowe). Tak wysoki wskaźnik “powtórnego bezrobocia” świadczy o fakcie, że gospodarka co prawda tworzy nowe miejsca pracy, ale w większości są to prace krótkookresowe wynikające z sezonowych wahań koniunktury. Liczba bezrobotnych wyłączonych z ewidencji Urzędu w 2004 r. wyniosła 9275 osób i była znacznie wyższa niż przed rokiem, bo o 12% (w liczbach bezwzględnych o 985 osób). 6 Największy odpływ wystąpił w lipcu (951 osób), najmniejszy natomiast w styczniu (476 osób). Odpływ bezrobotnych w latach 2003-2004 1000 900 osoby 800 2003 700 2004 600 500 400 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII miesiące Korzystnym zjawiskiem, które wystąpiło na rynku pracy w 2004 r. był znaczny wzrost liczby bezrobotnych wyłączonych z powodu podjęcia pracy z 3561 osób w 2003 r. do 4185 osób, tj. o aż 18%. Podejmujący zatrudnienie stanowili w 2004 r. blisko połowę osób wyłączonych z ewidencji – 45% (rok wcześniej udział tej grupy utrzymywał się na poziomie 43%). Pracę nie subsydiowaną podjęło 3800 osób, tj. 91% ogółu wyłączonych na skutek zatrudnienia. Tak wysoki wskaźnik podjęć pracy niesubsydiowanej może świadczyć o fakcie, że pracodawcy nie potrzebują dodatkowych bodźców (np. w postaci refundacji części wynagrodzenia ze środków Funduszu Pracy), aby tworzyć nowe miejsca zatrudnienia. Podjęcia pracy subsydiowanej dotyczyły 385 bezrobotnych. Drugą istotną przyczyną wyłączania z ewidencji bezrobotnych jest nie potwierdzenie gotowości do pracy. W 2004 r. z tego powodu wyłączonych zostało 3396 osób, czyli o 9% (o 276 osób) więcej niż w 2003 r. Odpływ z powodu nie potwierdzenia gotowości do pracy stanowił w 2004 r. ponad 1/3 wszystkich wyłączeń. 7 2. Struktura bezrobocia w powiecie chrzanowskim ⇒ Bezrobotni według wieku, wykształcenia i stażu pracy Struktura bezrobotnych ze względu na wiek, poziom wykształcenia i staż pracy w 2004 r. kształtowała się podobnie jak w latach poprzednich. Na koniec grudnia 2004 r. najliczniejszą grupą bezrobotnych były osoby między 18 a 24 rokiem życia (2919 osób, czyli 30% ogółu) oraz w wieku 25-34 lat (2867 osób, czyli 29% ogółu). Najmniej zarejestrowanych było w wieku 60 – 64 lat (19 osób). Ze względu na wykształcenie wśród osób zarejestrowanych w PUP w Chrzanowie przeważają bezrobotni, którzy ukończyli szkołę zasadniczą zawodową (3194 osoby, czyli 33% ogółu). W dalszej kolejności wymienić należy osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej (2454 osoby, tj. 25% ogółu), policealnym i średnim zawodowym (2443 osoby, również 25% ogółu), średnim ogólnym (958 osób, tj. 10% ogółu) oraz wyższym (582 osoby, tj. 6% ogółu). Należy zauważyć, że w stosunku do grudnia 2003 r. nastąpił dość znaczny przyrost liczby bezrobotnych z wyższym wykształceniem (o 72 osoby, tj. o 14%). Przyrost ten może świadczyć z jednej strony o większej świadomości bezrobotnych co do konieczności ciągłego podnoszenia kwalifikacji, a z drugiej – o fakcie, że dyplom uczelni wyższej nie jest już gwarancją zatrudnienia. Ze względu na staż wśród bezrobotnych klientów Urzędu dominują osoby dotychczas nie pracujące zawodowo. W grudniu 2004 r. było takich osób 2886 (30% ogółu). Najmniej liczną grupą pod względem stażu są osoby pracujące przed ostatnią rejestracją w PUP przez okres powyżej 30 lat (78 osób, tj. niecały 1%). ⇒ Bezrobocie kobiet W grudniu 2004 r. liczba zarejestrowanych kobiet wyniosła 5356 osób i była niższa niż przed rokiem o 2% (w liczbach bezwzględnych o 114 osób). Zaledwie 11% kobiet zarejestrowanych w PUP pod koniec ub. r. posiadało prawo do zasiłku (611 osób, co stanowi 47% ogółu zasiłkobiorców). Kobiety już od dłuższego czasu przeważają w strukturze bezrobotnych według płci. Ich udział w liczbie bezrobotnych ogółem wyniósł w grudniu 2004 r. 57%. Oznacza to, że na 100 bezrobotnych mężczyzn przypadało prawie 126 bezrobotnych kobiet. 8 Paradoksalnie, udział kobiet wśród nowo rejestrujących się bezrobotnych w okresie 12 miesięcy 2004 r. był niższy niż mężczyzn i wyniósł 46%. Większość zarejestrowanych kobiet to osoby długotrwale bezrobotne, tj. pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy (w grudniu 2004 r. udział kobiet pozostających w ewidencji PUP powyżej roku w ogólnej liczbie bezrobotnych kobiet wyniósł 56%). Również wśród osób podejmujących pracę w 2004 r. kobiety miały niższy udział niż mężczyźni (42%). ⇒ Bezrobotna młodzież W grudniu 2004 r. w ewidencji PUP w Chrzanowie zarejestrowanych było 2919 osób w wieku 18-24 lat. Stanowi to blisko 1/3 ogółu bezrobotnych. W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba bezrobotnej młodzieży zmniejszyła się aż o 13%. W grudniu 2004 r. wśród bezrobotnej młodzieży dominowały osoby pozostające bez pracy przez okres do 1 roku (1848 osób, tj. 63%), a według płci - kobiety (1524 osoby, tj. 52%). W 2004 r. do PUP w Chrzanowie zgłosiło się w celu rejestracji 3779 osób w wieku 18 – 24 lat, co stanowi ponad 43% łącznego napływu bezrobotnych. Tak duża liczba nowo rejestrujących się młodych ludzi jest cechą charakterystyczną nie tylko lokalnego rynku pracy. Problem braku pracy dla młodzieży nie posiadającej odpowiedniego doświadczenia liczonego w latach stażu pracy to wciąż zjawisko o zasięgu ogólnokrajowym. Podejmowane w tym zakresie działania ze strony służb zatrudnienia są co prawda znaczne, ale nie mogą objąć całej grupy. Dodatkową szansą na zmniejszenie bezrobocia wśród tej grupy będą środki pozyskiwane przez Urząd Pracy z Europejskiego Funduszu Społecznego. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej pozwoliło bardziej optymistycznie patrzeć polskiej młodzieży na krajowy rynek pracy. Dzięki temu, mimo wysokiego bezrobocia, nie sprawdziły się zapowiedzi o masowej emigracji zarobkowej Polaków. Wprawdzie wielu młodych Polaków po 1 maja 2004 r. wyjechało do Wielkiej Brytanii czy Irlandii, ale wrócili, by kontynuować naukę w Polsce3. W 2004 r. z ewidencji PUP w Chrzanowie wyłączono 4213 bezrobotnych w wieku 18 – 24 lat, co stanowi 45% ogólnego odpływu. Na skutek podjęcia pracy status bezrobotnego utraciło 1487 osób, czyli ponad 1/3 odpływu tej grupy oraz 36% ogółu podejmujących zatrudnienie. 3 I. Rakowska: “Młodzi nie muszą szukać zatrudnienia w Unii”; Gazeta Prawna nr 225 z 18 listopada 2004 r. 9 Szczególną grupą młodzieży do czasu wejścia w życie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy tj. do 1 czerwca 2004 r. byli absolwenci tj. osoby rejestrujące się jako bezrobotne w okresie do 12 miesięcy od daty ukończenia szkoły. W chwili obecnej – w świetle nowych przepisów - pojęcie absolwenta nie funkcjonuje jako odrębna, “szczególnie traktowana” kategoria bezrobotnych. ⇒ Bezrobotni z prawem do zasiłku Według danych w grudniu 2004 r. liczba uprawnionych do zasiłku dla bezrobotnych ukształtowała się na poziomie 1292 osób. W porównaniu do roku poprzedniego stan tej grupy zasiłkobiorców zmniejszył się dość znacznie, bo o 29% (w liczbach bezwzględnych o 540 osób). W 2004 r. zasiłek dla bezrobotnych przysługiwał prawie co ósmej osobie zarejestrowanej w PUP, podczas gdy rok wcześniej prawie co szóstej. Tak znaczny spadek liczby osób uprawnionych do zasiłku wynika głównie ze skrócenia okresu zasiłkowego od czerwca 2004 r. z 12 do 6 miesięcy4. Procentowy udział osób bezrobotnych z prawem do zasiłku w ogólnej liczbie zarejestrowanych według stanu w grudniu ub. r. wynosi 13%. ⇒ Świadczenia przedemerytalne oraz zasiłki rodzinne W związku z wejściem w życie nowych ustaw: o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o świadczeniach przedemerytalnych nastąpiły zmiany w przyznawaniu oraz wypłacie tych świadczeń. Najważniejsze zmiany dotyczą sposobu: – przyznawania świadczeń – osoba ubiegająca się o świadczenie przedemerytalne zostanie zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy z prawem do zasiłku na okres 6 miesięcy, a po wyczerpaniu okresu pobierania zasiłku w terminie 30-dniowym zwróci się z wnioskiem do ZUS o przyznanie świadczenia przedemerytalnego, – wypłaty świadczeń – od sierpnia br. płatnikiem jest ZUS. Zasiłki rodzinne przeszły natomiast do kompetencji Ośrodków Pomocy Społecznej. Zmiany te obowiązują w przypadku świadczeń przedemerytalnych od 1 sierpnia, a w przypadku zasiłków rodzinnych od 1 maja 2004 r. i w związku z tym te kategorie osób nie figurują już w statystykach PUP. 4 Zmiana ta wynika z przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. nr 99 z 2004 r. poz. 1001). 10 ⇒ Zwolnienia z przyczyn nie dotyczących pracowników W 2004 r. informację o planowanych zwolnieniach zgłosiło do PUP w Chrzanowie ogółem 6 zakładów na łączną liczbę 78 osób. Są to: w osobach Zakład Wapienniczy w Płazie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Chrzanów 2 62 Związek Komunalny Komunikacja Międzygminna Chrzanów 4 BPH Chrzanów 4 Agencja Detektywistyczna SEKRET 3 Firma Savex w Trzebini 3 W porównaniu do roku 2003 nastąpił spadek zarówno liczby zakładów pracy, które zgłosiły planowane zwolnienia z 12 zakładów do 6 zakładów (tj. o 50%), jak i liczby przewidzianych do zwolnienia pracowników z 372 osób do 78 osób (tj. o 79%). Zmniejszyła się także w porównaniu do roku 2003 liczba rejestrujących się, zwolnionych z różnych zakładów z przyczyn nie dotyczących pracowników z 634 osób w 2003 r. do 481 w 2004 r. (o 24%). Wzrost nastąpił wśród osób podejmujących ponowne zatrudnienie - z 285 osób w 2003 r. do 323 osób w roku 2004 (o 13%). W 2004 r. przeprowadzono 14 rozmów z kierownictwem zakładów, które zgłosiły do Urzędu informację o przewidywanych zwolnieniach. Rozmowy miały na celu zwiększenie skuteczności i sprawności przekazywania aktualnych ofert pracy dla zwalnianych pracowników. Ustalono również możliwości osobistego kontaktu zwalnianych osób z pracownikiem PUP, który udziela wyczerpujących informacji o usługach świadczonych przez Urząd oraz dotyczących przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, o pomocy społecznej w zakresie, której działa doradca zawodowy, lider klubu pracy, koordynator ds. zwolnień grupowych. Osobom zainteresowanym podjęciem pracy zakładano karty aktywnie poszukujących pracy, które zawierały wiele szczegółowych danych o kwalifikacjach i umiejętnościach tych osób. W konsekwencji umożliwiało to szybkie kojarzenie oferty pracy z osobą przewidzianą do zwolnienia. Przekazywano również informacje o sytuacji na lokalnym rynku pracy oraz rozpowszechniano ulotki i broszury. 11 2003 2004 Dynami ka w % Przewidywane zwolnienia – ilość zakładów pracy 12 6 50 Osoby zgłoszone przez zakład 372 78 21 W tym zakłady spoza terenu działania Urzędu 2 1 50 Liczba zakładów w sektorze publicznym – osoby zgłoszone Liczby zakładów w sektorze prywatnym - osoby zgłoszone Osoby, które otrzymały wypowiedzenia % do ogółu przewidzianych do zwolnienia Zarejestrowane osoby a zwolnione z przyczyn zakładu pracy Średnio w m-cu przypada Przeprowadzone spotkania z kierownictwem w siedzibie firmy 5 45 6 327 3 68 3 10 60 151 50 3 226 78 35 634 481 76 53 12 40 2 17 Wyszczególnienie ⇒ Dodatki aktywizacyjne oraz stypendia na kontynuację dalszej nauki Zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku dodatek aktywizacyjny przysługuje bezrobotnemu posiadającemu prawo do zasiłku dla bezrobotnych w dwóch sytuacjach: a) w przypadku podjęcia zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy w wyniku skierowania go przez powiatowy urząd pracy i otrzymywania wynagrodzenia niższego niż minimalne wynagrodzenie za pracę (od 1 stycznia br. 849 zł). Dodatek przysługuje wówczas w wysokości różnicy między minimalnym wynagrodzeniem, a faktycznym wynagrodzeniem otrzymywanym przez daną osobę, nie więcej jednak niż 50% kwoty zasiłku dla bezrobotnych (obecnie kwota zasiłku wynosi 504,20 zł brutto). Dodatek taki przysługuje przez okres, w jakim zasiłek przysługiwałby bezrobotnemu. b) w przypadku podjęcia z własnej inicjatywy zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Wtedy dodatek przysługuje w wysokości do 30% kwoty zasiłku dla bezrobotnych i każdorazowo o jego wysokości decyduje starosta. Wówczas dodatek aktywizacyjny przysługuje przez połowę okresu, w jakim zasiłek przysługiwałby bezrobotnemu. Stypendium na kontynuację dalszej nauki przysługuje dwóm grupom bezrobotnych : do 25 roku życia lub 12 bezrobotnym bez kwalifikacji zawodowych, pod warunkiem spełnienia dodatkowych przesłanek : - podjęcie nauki w szkole ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej dla dorosłych albo w szkole wyższej w systemie studiów wieczorowych lub zaocznych musi nastąpić w okresie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy, - dochód na osobę w rodzinie nie może przekroczyć dochodu określonego przepisami o pomocy społecznej uprawniającego do świadczeń z pomocy społecznej (w chwili obecnej 316 zł). Podstawą wypłaty stypendium jest zaświadczenie wystawione przez szkołę potwierdzające kontynuację nauki, jak również wywiad z OPS. Stypendium przyznawane jest na okres 12 miesięcy w wysokości 40% zasiłku dla bezrobotnych, tj. 201,70 zł. Stypendium nie przysługuje w przypadku przerwania nauki lub utraty statusu bezrobotnego. Starosta może podjąć decyzję o kontynuacji wypłaty stypendium do ukończenia nauki zgodnie z programem nauczania . Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 6 października 2004 r. w sprawie szczegółowego trybu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, dodatku szkoleniowego , stypendium i dodatku aktywizacyjnego stypendium z tytułu podjęcia dalszej nauki jest przyznawane od dnia podjęcia nauki . 3. Pośrednictwo pracy W 2004 r. do PUP w Chrzanowie wpłynęło 1909 ofert pracy, co w porównaniu do roku 2003 (1520 ofert) oznacza wzrost o ponad 25%. Pośrednicy pracy odbyli w wymienionym okresie 551 wizyt w zakładach pracy, w wyniku których pozyskano 414 ofert zatrudnienia. Równocześnie nawiązano współpracę z nowymi 252 zakładami pracy (więcej niż w roku 2003 o 37%). Należy zaznaczyć, że wśród nowych parterów znajdują się zakłady pracy z udziałem kapitału zagranicznego, tj. z terenu Chrzanowa: “Ocynkownia Śląsk” “Hydro-Aluminium”, “Swisspor”, “Wendeln Polonia” oraz “Thermoplast” z Libiąża. Pośrednicy pracy nawiązali także współpracę z Agencją Małopolski Zachodniej w zakresie działalności Trzebińsko - Chrzanowskiego Parku Przemysłowego z siedzibą w Jaworznie. 13 W roku 2004 za pośrednictwem PUP zatrudnienie podjęło 1341 osób – w tym 597 osób pracę niesubsydiowaną. Łącznie natomiast na skutek zatrudnienia status bezrobotnego utraciło 4185 osób. Oferty pracy kierowane są przede wszystkim do aktywnie poszukujących zatrudnienia. Poprzez zachęcanie bezrobotnych do częstych kontaktów z PUP, pośrednicy założyli około 800 kart osób aktywnie poszukujących pracy. Na skutek podjęcia zatrudnienia zlikwidowano 328 kart. Pośrednicy pracy w okresie całego 2004 r. wydali 4785 kart referencyjnych – skierowań na rozmowę kwalifikacyjną do pracodawcy oraz udzielili informacji 3400 osobom skierowanym przez lokalne Ośrodki Pomocy Społecznej w zakresie wolnych miejsc zatrudnienia. Ponadto wezwano do Urzędu 1385 osób bezrobotnych w sprawie ofert pracy. Powstanie strony internetowej PUP w Chrzanowie, ciągłe poszerzanie jej zawartości merytorycznej i jej promowanie przyczyniło się do zmniejszenia ilości udzielanych informacji telefonicznych z około 4800 do 4200 (czyli prawie o 13%). Wydział Pośrednictwa Pracy udzielił ponadto 300 pisemnych odpowiedzi do sądów oraz innych instytucji współpracujących z Urzędem. W 2004 r. wyraźnie wzrosło zainteresowanie ofertami pracy za granicą. Obecnie 147 osób jest zainteresowanych wyjazdem do pracy za granicę (w tym 50 kobiet). Propozycje wyjazdu do pracy oferują głównie Wielka Brytania, Irlandia i Cypr, jak również kraje, które wraz z Polską przystąpiły do Unii Europejskiej, tj. Słowacja, Litwa, Słowenia, Czechy. W ub. r. do PUP w Chrzanowie wpłynęło poprzez sieć EURES 131 ofert pracy, z których skorzystały 42 osoby. Pośrednicy pracy w roku 2004 zorganizowali na terenie Urzędu spotkania bezrobotnych z następującymi pracodawcami: • Amplico Life Chrzanów – 6 miejsc pracy na stanowisko agent ubezpieczeniowy, • Supermarket “Detal” Chrzanów – 3 miejsca pracy na stanowisko sprzedawca handlowiec, • Mix- Elektronix – 3 miejsca pracy na stanowisko sprzedawca sprzętu RTV, • Carrefour – 5 miejsc pracy na stanowiska kierownicze w supermarkecie, • Kubart –1 miejsce pracy na stanowisko księgowy, • Kleopatra – 1 miejsce pracy na stanowisko sprzedawca w sklepie spożywczym, • Ort- Service Bytom – 5 miejsc pracy na stanowisko górnicze, 14 • Traffiti Iwanowice – 6 miejsc pracy na stanowisko sprzedawca prasy i książek, • Doradztwo Podatkowe- Biuro Rachunkowe Libiąż – 1 miejsce pracy na stanowisko księgowa, • Bist Oświęcim – 1 miejsce pracy na stanowisko sekretarka z biegłą znajomością języka, • Zakłady Usługowe EZT- Zakład Pracy Chronionej Sosnowiec – 7 miejsc pracy na stanowisko pracownik ochrony osób i mienia z grupą inwalidzką, • Worker – około 20 miejsc pracy na stanowisko pakowaczka. Ponadto rozpoczęto współpracę z nowym inwestorem w Zakładach Mięsnych – “Unimięs” w Chrzanowie. Został stworzony specjalny program mający na celu dokonanie doboru grupy kandydatów oraz ich przeszkolenie, a następnie zatrudnienie u w/w pracodawcy. Łącznie w trzech edycjach programu przeszkolono 54 osoby, a pracę po zakończonym kursie podjęły 34 osoby (63% uczestników szkolenia). Pozostałe zakłady, w których dokonywano licznych przyjęć do pracy to: • Bumar – Fablok – 33 osoby, • Valeo – 21 osób bezrobotnych – 2 osoby od stycznia 2004 r.(mechanik) – 2 osoby od września 2004 r.(sekretarka, elektryk), – 17 osób od grudnia 2004 r. (operator produkcji), • Chapebex – 23 osoby, • Spółdzielnia Mieszkaniowa – 23 osoby, • Szpital Powiatowy – 20 osób, • Chrzanowskie Zakłady Materiałów Ogniotrwałych – 15 osób bezrobotnych przyjętych za pośrednictwem PUP; – 11 osób na prace interwencyjne, – 3 osoby na umowę stażową, a następnie podjęcie pracy, – 1 osoba na umowę na czas określony. Dodatkowo ChZMO zatrudniły: – 2 osoby bezrobotne podjęły pracę w w/w zakładzie bez pośrednictwa PUP – 2 osoby nie zarejestrowane jako bezrobotne, – 1 osoba zarejestrowana na dzień 29.12.2004 - Gardenbud – 19 osób, - Worker (docelowo Gelwe) – 17 osób, 15 - Montonaft – 15 osób. Pośrednicy pracy uczestniczyli także w spotkaniu dotyczącym zwolnień grupowych w Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej w Chrzanowie. Przewidzianych do zwolnienia było 62 pracowników. W 2004 r. pośrednicy pracy zorganizowali dwie giełdy pracy: “Poszukiwany Absolwent” oraz - w wyniku współpracy z Gminą Trzebinia - “Trzebinia – szansą młodzieży”. Obie giełdy skierowane były głównie do osób młodych nie posiadających doświadczenia zawodowego. “Poszukiwany Absolwent” to giełda mająca na celu zaoferowanie możliwości zdobycia doświadczenia zawodowego (staże absolwenckie) poprzez bezpośredni kontakt pracodawcy z osobą bezrobotną. “Trzebinia szansą młodzieży” byłą giełdą pracy połączoną z prezentacją multimedialną przedstawiającą rozwój gospodarczy gminy Trzebinia. 4. Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu Łączna kwota środków finansowych z Funduszu Pracy przeznaczona na realizację w 2004 r. aktywnych form przeciwdziałaniu bezrobociu to 3.427.900,00 zł. Wysokość przyznanych środków według źródeł pochodzenia przedstawia się następująco: ⇒ Algorytm ..................................................................................................... 2.335.600,00 Środki pozyskane przez PUP, tj: ⇒ Programy wojewódzkie “Drogowiec”, “Bezpieczny Wał” i “Konserwator” ............................................................................................ 297.700,00 ⇒ Programy z 10% Rezerwy Ministra ............................................................. 274.600,00 w tym: ♦ Środki z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ....................... 144.500,00 ♦ Środki z Rezerwy Ministra na program dotacji i szkoleń ............................. 130.100,00 ⇒ Program staży “Pomoc młodzieży dla rolników” ......................................... 34.000,00 ⇒ Program wojewódzki z Europejskiego Funduszu Społecznego ................ 486.000,00 16 Limit środków finansowych z EFS 463.366,00 ---------- Limity środków finansowych FORMA Roboty publiczne Razem Limity środków finansowych 463.366,00 w tym Programy wojewódzkie “Konserwator” ”Bezpieczny Wał” 63.600,00 ---------- 63.600,00 110.900,00 ---------- 110.900,00 “Drogowiec” Prace społecznie – użyteczne 123.200,00 26.774,00 ---------- 26.774,00 Prace interwencyjne 254.512,28 97.592,17 352.104,45 80.397,00 ---------- 80.397,00 822.051,96 195.121,12 1.017.173,08 Przygotowanie zawodowe 7.770,00 ----------- 7.770,00 Koszty dojazdu 1.837,20 ---------- 1.837,20 478.489,84 193.286,71 671.776,55 42.000,00 ---------- 42.000,00 6.600,00 ---------- 6.600,00 Dotacje dla osób bezrobotnych* 111.021,00 ---------- 111.021,00 Młodociani 135.100,00 ---------- 135.100,00 Zobowiązania i zaległości kasowe 214.280,72 ----------- 214.280,72 2.941.900,00 486.000,00 3.427.900,00 Umowy absolwenckie Umowy stażowe Szkolenia Pożyczki dla bezrobotnych ∗ Koszty doposażenia i wyposażenia stanowiska pracy dla pracodawcy* RAZEM 123.200,00 W 2004 r. w ramach otrzymanych środków finansowych zaktywizowano 1413 osób bezrobotnych (tj. 15% ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w PUP na koniec roku), a w szczególności: w osobach ∗ prace interwencyjne 190 staże 350 W związku z wejściem w życie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. nr 99 poz. 1001) nastąpiła zmiana w aktywnych formach przeciwdziałania bezrobociu - zlikwidowano pożyczki, a w ich miejsce utworzono 2 formy: dotacje dla bezrobotnych na rozpoczęcie działalności gospodarczej oraz dotacje dla pracodawców na doposażenie i wyposażenie stanowiska pracy. 17 umowy absolwenckie roboty publiczne 33 148 prace społecznie użyteczne 11 pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej 2 refundacja kosztów tworzenia miejsca pracy 1 przygotowanie zawodowe 9 jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej szkolenia 11 658 Programy wojewódzkie realizowane przez PUP w 2004 r. Na realizację programów wojewódzkich PUP w Chrzanowie otrzymał środki w wysokości 297.700,00 zł. Zatrudnienie w ramach robót publicznych podjęło 48 osób, z czego : – 21 osób w ramach programu “Drogowiec” – limit środków finansowych w wysokości 123.200,00 zł – 17 osób w ramach programu “Bezpieczny Wał” – limit środków finansowych w wysokości 110.900 zł, – 10 osób w ramach programu “Konserwator” – limit środków finansowych w wysokości 63.600 zł. a) Program wojewódzki “Drogowiec” Program ma na celu czasowe zatrudnienie osób długotrwale bezrobotnych o najniższych kwalifikacjach zawodowych przy pracach w zakresie poprawy bezpieczeństwa na drogach powiatowych i gminnych województwa małopolskiego. Na powiat chrzanowski zostało przyznanych 19 miejsc w ramach robót publicznych. Program trwał od maja 2004 r. do października 2004 r. W wyniku jego realizacji pracę podjęło 21 osób. Kwota przyznana na sfinansowanie programu to 123.200,00 zł. Prace dotyczyły m.in.: - naprawy, czyszczenia znaków drogowych w ilości 2278 szt. , - zamontowania nowych tablic drogowych i znaków w ilości 60 szt., - oczyszczenia 34 studzienek kanalizacyjnych, - pogłębienia i udrożnienia 15 rowów i przepustów, 18 - oczyszczenia 490 mb rowów, - udrożnienia 1242 m³ rowów i przepustów, - pomalowania 32 m² przejść dla pieszych, - wykonania 27.188,5 m² prac porządkowych na ciągach drogowych przebiegających przez miasto (w tym czyszczenie ścieków przykrawężnikowych), - wyprofilowania poboczy 2.093 m², - wyremontowania 165 m² chodników, - wyremontowania 273 m² nawierzchni jezdni. b) Program wojewódzki “Bezpieczny wał” Program ten przewidywał pracę przy utrzymaniu wałów przeciwpowodziowych, ich naprawę i bieżącą konserwację. PUP w Chrzanowie skierował 17 osób bezrobotnych do 3 gmin, na terenie których znajdują się wały przeciwpowodziowe (Libiąż, Babice, Alwernia). Wykoszono łącznie w 3 gminach 27,15 km wałów. Program realizowany był od czerwca 2004 r. do października 2004 r. W ramach umów na roboty publiczne zatrudniono: – gmina Alwernia 2 osoby – gmina Libiąż 4 osoby – gmina Babice 11 osób Kwota przyznana limitem na realizację programu wyniosła 110.900,00 zł . c) Program wojewódzki “Konserwator” PUP w Chrzanowie zadeklarował współpracę w ramach programu “Konserwator”, który dotyczy czasowego zatrudnienia osób długotrwale bezrobotnych przy pracach związanych z zachowaniem i rewitalizacją substancji zabytkowej oraz ochroną krajobrazu kulturowego na terenie województwa małopolskiego. Otrzymane w ramach tego programu środki finansowe w wysokości 63.600,00 zł przeznaczono dla 10 osób bezrobotnych, które uzyskały zatrudnienie w ramach robót publicznych w następujących instytucjach: – Dwór Zieleniewskich w Trzebini - 2 osoby – Dom Pomocy Społecznej w Płazie - 6 osób – Muzeum w Chrzanowie - 2 osoby Program trwał od lipca 2004 r. do grudnia 2004 r. 19 Powyższe instytucje zostały zakwalifikowane do programu w drodze konkursu organizowanego przez Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie. ⇒ Prace w Muzeum w Chrzanowie obejmowały konserwację oraz naprawę eksponatów, jak również ochronę mienia Skansenu w Lipowcu. ⇒ W Domu Pomocy Społecznej w Płazie osoby bezrobotne biorące udział w programie dokonywały naprawy zniszczonych nawierzchni drogowych na terenie instytucji, naprawy ogrodzenia przy zabudowaniach gospodarczych, pielęgnacji zieleni, odnawiania pergoli, ławek, altanek, jak również wykonywały prace ziemne wyrównywania terenu. ⇒ Dwór Zieleniewskich zakresem prac w ramach programu objął: prace pielęgnacyjne i porządkowe w parku otaczającym zabytkowy Dwór, tworzenie traktów komunikacyjnych i budowę alejek parkowych, sprzątanie ciągów komunikacyjnych na terenie obiektu oraz balkonów zewnętrznych, przygotowanie sal do organizowania imprez, nasadzanie drzew i krzewów w miejscach wskazanych przez konserwatora. W ramach robót publicznych organizowanych w 2004 r. uruchomiono program pod nazwą “Czysta Gmina”. Uczestniczyły w nim 2 gminy: Libiąż i Alwernia, gdzie skierowano łącznie 16 osób (gmina Libiąż - 11 osób, gmina Alwernia - 5 osób) długotrwale bezrobotnych o niskich kwalifikacjach zawodowych. Koszt programu finansowanego z Funduszu Pracy wyniesie 79.658,00 zł. Program “Czysta Gmina” obejmuje prace porządkowe na terenach gmin, a w szczególności te związane z oczyszczaniem rowów melioracyjnych, odwadniających oraz utrzymanie czystości na pasach drogowych dróg gminnych i w rowach przydrożnych, jak również przygotowanie terenów pod przyszłe inwestycje dla gmin. W 2004 r. PUP w Chrzanowie wystąpił o dodatkowe środki finansowe z rezerwy Ministra Gospodarki i Pracy w łącznej kwocie 274.600, zł z przeznaczeniem na: a) pomoc doradczą dla rolników korzystających z programów pomocy Unii Europejskiej dla rolnictwa w ramach Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich. Otrzymane środki finansowe w wysokości 144.500,00 zł przeznaczono na organizację : w zł - prac interwencyjnych 16.517,20 - szkoleń 56.710,84 - staży 71.271,96 20 b) realizację zadań na rzecz promocji zatrudnienia i łagodzenia skutków bezrobocia – otrzymaną kwotę 130.100,00 zł przeznaczono na: w zł - jednorazowe wypłaty środków na podjęcie działalności gospodarczej przez bezrobotnych 80 021,00 - szkolenia 50 079,00 Równocześnie Urząd Pracy ubiegał się o środki finansowe na program “Pomoc młodzieży dla rolników”. Program ma na celu aktywizację zawodową bezrobotnych w wieku do 24 lat oraz absolwentów szkół wyższych poprzez realizację zadań na rzecz pomocy rolnikom w pozyskaniu środków z funduszy Unii Europejskiej. Na rzecz powyższego programu otrzymano środki finansowe w wysokości 34.000,00 zł. Pozwoliło to zorganizować program staży dla 10 osób przez okres 5 miesięcy (od lipca 2004 r. do listopada 2004 r.). Do każdej gminy powiatu chrzanowskiego skierowano po 2 osoby. Należy dodać, że od maja 2004 r. obsługę osób pobierających zasiłki rodzinne przejęły Ośrodki Pomocy Społecznej zlokalizowane we wszystkich gminach powiatu chrzanowskiego. Zaistniała w związku z tym konieczność wzmocnienia kadry ośrodków – przy istniejącej liczbie pracowników OPS obsługa zwiększonej liczby klientów byłaby niemożliwa. W ramach współpracy z partnerami rynkowymi PUP w Chrzanowie skierował do Ośrodków Pomocy Społecznej łącznie 17 osób w ramach: w osobach – prac interwencyjnych 6 – prac społecznie użytecznych 2 – staże 8 – przygotowanie zawodowe 1 W 2004 r. na terenie powiatu chrzanowskiego odbyły się dwa warsztaty w ramach Lokalnego Ożywienia Gospodarczego: Warsztat “A” i “B” na terenie Gminy Trzebinia i Alwernia. Współorganizatorem warsztatów byli pracownicy PUP w Chrzanowie będący Powiatowymi Specjalistami Partnerstwa Lokalnego. 21 W dniu październiku 2004 r. Specjaliści wzięli udział w Warsztacie “A” pod nazwą “Ożywienie Gospodarcze Społeczności Lokalnej” w ramach Lokalnego Ożywienia Gospodarczego , który odbył się na terenie Szkoły Podstawowej Nr 8 w Trzebini. W spotkaniu uczestniczyli także przedstawiciele władz lokalnych, lokalnego biznesu, bankowcy, stowarzyszenia gospodarcze, urzędy, organizacje pozarządowe, instytucje okołobiznesowe, związki zawodowe z terenu powiatu chrzanowskiego, a także Urząd Marszałkowski i Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie. Celem prac na warsztacie była wspólna analiza lokalnych problemów gospodarczych i tworzenie wspólnych rozwiązań, a w dalszej kolejności - wypracowanie projektów służących ożywieniu gospodarczemu gmin i powiatu, pozyskanie środków finansowych na ich realizację i wdrożenie na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego oraz budowanie więzi partnerstwa między różnymi sektorami w powiecie na rzecz tworzenia miejsc pracy dla loklanej społeczności. Uczestnicy Warsztatu pracowali w 5 grupach (po 85 osób). Kolejne spotkanie w ramach LOG miało miejsce w grudniu 2004 r. Warsztat “B” poświęcony był analizie środowiska gospodarczego powiatu chrzanowskiego pod kątem Czterech Zasad Ożywienia Gospodarczego. Warsztat ten odbył się na terenie gminy Alwernia. Celem prac warsztatowych było : - uszczelnianie przecieków, - wsparcie istniejących firm, - zachęcanie do tworzenia nowych lokalnych firm, - rekrutacja (z zewnątrz) nowych , potrzebnych firm, - jakość życia. W 2005 r. w miesiącu lutym i marcu będą kontynuowane Warsztaty Lokalnego Ożywienia Gospodarczego Warsztat “C” i “D” w Gminach Babice i Libiąż, a w miesiącu kwietniu 2005 r. planowana jest konferencja podsumowywująca na terenie Gminy Chrzanów. ⇒ Refundacja wynagrodzeń pracowników młodocianych W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Wojewódzka Komenda Ochotniczych Hufców Pracy przejmuje od powiatowych urzędów pracy obowiązek przyjmowania od pracodawców wniosków refundacyjnych, dotyczących refundacji wynagrodzenia pracowników młodocianych. 22 W związku z zaistniałą sytuacją PUP w Chrzanowie będzie kontynuował obsługę refundacyjną zawartych dotychczas umów z pracodawcami, natomiast obowiązek zawierania nowych umów spoczywa na Ochotniczych Hufcach Pracy. Na refundację wynagrodzeń pracowników młodocianych w 2004 r. PUP w Chrzanowie otrzymał limit w wysokości 323.100,00 zł. Z kwoty tej przesunięto środki w wysokości 188.000,00 zł na programy rynku pracy, tj: prace interwencyjne, staże, roboty publiczne oraz szkolenia. Pozostała kwota, czyli 135 100,00 zł została przeznaczona na zabezpieczenie refundacji: - aneksy do umów zawartych w 2003 r. na okres do grudnia .2004 r. - refundacje umów zawartych w 2003 r. na nowych zasadach, - wniosków o refundację na starych zasadach. W roku 2004 r. na refundację wynagrodzeń pracowników młodocianych wydatkowano kwotę 133.713,90 zł. 5. Usługi poradnictwa zawodowego i Klubu Pracy Poradnictwo zawodowe Dynamiczne zmiany, jakie zachodzą na rynku pracy są przejawem intensyfikacji zmian zachodzących w całej sferze życia społecznego, jak i gospodarczego. Funkcjonowanie w społeczeństwie wymaga coraz bardziej aktywnych zachowań, bycia w ruchu i ciągłego podejmowania decyzji. Powstają nowe przedsiębiorstwa, upadają inne, zapotrzebowanie na niektóre zawody zanika, powstaje zapotrzebowanie na nowe zawody, usługi. Wszelkiego rodzaju wybory dotyczące kształcenia, zdobycia zawodu wymagają coraz większej wiedzy o rynku pracy i rynku edukacyjnym. Potrzeby te wymuszają korzystanie z usług specjalistów – doradców zawodowych. Dla zwiększenia skuteczności pracy doradców zawodowych wymagane jest stałe rozwijanie zaplecza metodyczno-informacyjnego. Dotychczasowe działania w zakresie poradnictwa zawodowego są kontynuowane i wzbogacane przez doradców zawodowych. W roku 2004 w PUP w Chrzanowie doradcy zawodowy uzyskali wysokie wyniki w pracy z klientem. Efekty te obrazuje poniższa tabela. 23 2003 2004 Dynamika w% a) poradnictwo indywidualne 216 374 173 b) poradnictwo grupowe 179 341 191 Łącznie poradnictwo 395 715 181 Młodzież do 24 lat 162 223 138 Bezrobotni powyżej 12 miesięcy 120 321 268 Niepełnosprawni 22 42 191 a) indywidualna 443 332 75 b) grupowe spotkania informacyjne 819 1241 152 Łącznie informacja zawodowa 1262 1573 125 wyszczególnienie w tym PORADNICTWO ZAWODOWE: INFORMACJA ZAWODOWA Liczba osób objętych w roku 2004 usługami w zakresie poradnictwa zawodowego w formie indywidualnej i grupowej wyniosła łącznie 715 osób. W porównaniu do roku 2003 nastąpił wzrost świadczonych w tym zakresie usług aż o 81% (w liczbach bezwzględnych o 320 osób). Na szczególną uwagę zasługuje fakt prawie trzykrotnego wzrostu liczby osób długotrwale bezrobotnych korzystających z usług poradnictwa. W 2004 r. tą objęto formą aktywizacji objęto 321 osób zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy, podczas gdy rok wcześniej 120 osób. Warto przy tym zaznaczyć, że osoby te objęte są procesem doradczym trwającym minimum 2- 3 spotkania. Z usług doradczych chętnie korzystają osoby młode. W roku 2004 objęto poradnictwem 223 osoby do 24 roku życia. Rok wcześniej z usług doradcy skorzystały 162 osoby z tej grupy wiekowej (wzrost o 138%). Także coraz częściej do doradcy zgłaszają się po poradę również osoby niepełnosprawne. W roku minionym z tego typu usług skorzystało blisko dwukrotnie więcej osób niepełnosprawnych niż w roku 2003 (wzrost o 91%)). 24 Te dwie grupy zdecydowanie z własnej inicjatywy szukają pomocy u doradcy zawodowego, widzą potrzebę korzystania z jego usług. Doradcy zawodowi zwiększyli również zakres usług w informacji zawodowej, szczególnie w formie grupowej. W 2004 r. z grupowej informacji skorzystało aż 1241 osób. Zorganizowane spotkania dotyczyły m.in. programu “Pierwsza Praca”, promocji giełd pracy: “Poszukiwany: Absolwent” i “Trzebinia – Szansą Młodzieży”. Dodatkowo w czerwcu ub. r. podczas spotkań informowano zainteresowanych o możliwości przystąpienia do programów aktywizujących, finansowanych ze środków EFS w ramach powiatowych programów “Szansa I” i “Szansa II”. Dodatkowo jesienią 2004 r. doradcy zawodowi prowadzili wstępny dobór na stanowisko pracy – operator produkcji do firmy Valeo. Z informacji zawodowej korzysta również młodzież szkół. Doradcy zawodowi współpracują bowiem z pedagogami i nauczycielami szkół ponadgimnazjalnymi powiatu chrzanowskiego. Organizowane są cyklicznie spotkania z młodzieżą, podczas których poruszana jest tematyka rynku pracy, możliwości pracy i kształcenia w Polsce i w krajach UE. Omawiane są prawa i obowiązki osoby bezrobotnej oraz promowany jest program “Pierwsza Praca” i “Junior”. Jednym z powodów wyraźnego wzrostu usług doradczych jest fakt, iż w roku 2004 na stanowisku doradcy zawodowego pracowały dwie osoby: doradca zawodowy, doradca zawodowy – psycholog oraz trzecia osoba, która łączyła stanowisko doradcy zawodowego i Lidera Klubu Pracy. Rok wcześniej te usługi doradcy świadczyła tylko jedna osoba. W szeroko rozumianym obszarze poradnictwa zawodowego Powiatowy Urząd Pracy w Chrzanowie w roku 2004 realizował następujące zadania: 1. określanie kierunków rozwijania oraz doskonalenia informacji i poradnictwa zawodowego, 2. opracowywanie i upowszechnianie informacji zawodowych, 3. współpraca z organami zatrudnienia i organizacjami pozarządowymi, instytucjami i partnerami społecznymi w zakresie rozwijania oraz doskonalenia informacji i poradnictwa zawodowego, m.in. z: • Gminnymi Centrami Informacji (Alwernia, Chrzanów, Trzebinia). Doradcy zawodowi organizują wyjazdowe warsztaty dla osób z danego terenu. Warsztaty spotkały się z uznaniem uczestników – mają oni bowiem możliwość skorzystania w miejscu zamieszkania z takich usług, jak poradnictwo grupowe czy informacja zawodowa. 25 Warsztaty, które organizowane były w I półroczu ub. r. w Gminnych Centrach Informacji dotyczyły: “Autoprezentacji”, “Ja na rynku pracy” – metody, techniki poszukiwania pracy”, “Samodzielność w poszukiwaniu I pracy”, “Praca=Aktywność”, • Współpraca z Koleżeńskimi Klubami Wsparcia “Praca” w Libiążu - doradca zawodowy uczestniczy w cyklicznych spotkaniach, podczas których informuje o aktualnych inicjatywach realizowanych przez Urząd, o programie“Pierwsza Praca”, omawia wątpliwe kwestie dotyczące interpretacji nowej ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, wyjaśnia prawa i obowiązki bezrobotnego. 4. Nowością w roku 2004 było przeprowadzenie wstępnego doboru na stanowisko: operator produkcji do firmy Valeo. Dobór przeprowadzono na podstawie analizy stanowiska pracy w trakcie 18 spotkań. Ustalone kryteria spełniło 228 kobiet zamieszkujące miasto Chrzanów, które zostały zaproszone na spotkania informacyjno – rekrutacyjne w październiku minionego roku. Na przedstawioną ofertę odpowiedziały 103 kobiety, które podczas spotkania rekrutacyjnego wypełniały opracowany przez PUP w Chrzanowie wywiad. To właśnie wypełniona ankieta była podstawą do wyłonienia 91 kandydatek spełniających kryteria pracodawcy. W dalszym etapie wybrane osoby przystąpiły do części rekrutacji prowadzonej już przez firmę Valeo. 5. współpraca ze szkołami ponadgimnazjialnymi: • doradca zawodowy – psycholog prowadził spotkania informacyjne z uczniami w Trzebińskim Centrum Informacyjnym na temat sytuacji na rynku pracy oraz rozpowszechniał informacje na temat programu “Pierwsza Praca”, • współpraca doradcy zawodowego ze Specjalnym Ośrodkiem Szkolno Wychowawczym w Chrzanowie: prowadzenie spotkań informacyjnych na temat programu “Pierwsza Praca”, programu “Junior” oraz uczestnictwo w dniu otwartym organizowanym przez szkołę, • spotkania informacyjne przeprowadzono również w I Liceum Ogólnokształcącym w Chrzanowie z uczniami klas trzecich, • udział doradcy zawodowego w roli eksperta podczas konferencji “Rynek pracy w Unii Europejskiej” w maju 2004 w Zespole Szkół Ekonomiczno – Chemicznych w Trzebini, • współpraca z Zespołem Szkół w Libiążu w związku z podjętą próbą wejścia do realizacji programu w ramach Phare 2001 “Lokalne partnerstwo na rzecz zatrudnienia”. W ramach 26 programu ZSZ w Libiążu planuje utworzyć Szkolny Punkt Informacji Zawodowej. PUP w Chrzanowie zadeklarował pomoc w realizacji zadań z zakresu poradnictwa i informacji zawodowej. • podjęcie współpracy z Ochotniczym Hufcem Pracy w Trzebini w związku realizacjią programu “Twoja wiedza – Twój sukces” finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. PUP informuje zarejestrowanych absolwentów OHP o możliwości uczestnictwa w programie, natomiast doradca zawodowy poprowadzi warsztaty w ramach poradnictwa grupowego. 6. współpraca z zakładami pracy – PEC Chrzanów poprzez udział w spotkaniu z osobami zwalnianym z przyczyn dotyczących zakładu pracy, 7. dodatkowe zadania doradców zawodowych: • zorganizowanie i przeprowadzenie warsztatów dla kadry urzędu pracy z zakresu wiedzy dotyczącej: a) “Stres w miejscu i na stanowisku pracy” (luty 2004 r.), b) “Szkolenie dla projektodawców Europejskiego Funduszu Społecznego – Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwoju Zasobów Ludzkich” (luty-marzec 2004 r.), Ponadto w roku 2004 doradcy zawodowi realizowali następujące programy: Program “9 Lat I Dłużej” W ramach poradnictwa indywidualnego i grupowego w okresie marzec – maj 2004 r. zespół doradców zawodowych realizował autorski program “9 Lat i Dłużej”. Program miał na celu aktywizację zawodową osób długotrwale bezrobotnych, pozostających w ewidencji PUP w Chrzanowie od 1995 r. i dłużej, czyli ponad 9 lat. Programem objęto 50 osób długotrwale bezrobotnych zarejestrowanych powyżej 9 lat w Urzędzie Pracy (na 66 zaproszonych). Wybrana grupa osób rozpoczęła współpracę z doradcami zawodowym w ramach poradnictwa indywidualnego i grupowego. Program “Zbuduj swoją ścieżkę zawodową”. Program objął 11 osób z wykształceniem średnim budowlanym, ze szczególnym uwzględnieniem osób długotrwale bezrobotnych oraz z terenów wiejskich. W ramach programu przeprowadzono warsztaty aktywizujące oraz skierowano uczestników na szkolenie zawodowe: “Kosztorysowanie komputerowe”. Program “Smakowity interes” 27 Program skierowany był do osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Chrzanowie. Wybrana grupa uczestników programu – 13 kobiet - pracowała z doradcą zawodowym w ramach poradnictwa indywidualnego i grupowego. Program warsztatów oparty był na wybranych sesjach Klubu Pracy oraz na elementach metody “hiszpańskiej”, gdzie celem jest zdobywanie i rozwijanie przez osoby głównie długotrwale bezrobotne umiejętności, które pozwolą na przezwyciężenie barier osobistych – poprzez przyjęcie nowych postaw. Wiąże się to ze zmianą dotychczasowej strategii działania wykorzystywanej w poszukiwaniu pracy np. podjęcie decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej. Efektem warsztatów było skierowanie 13 kobiet na szkolenie zawodowe w zakresie “Specjalista ds. małej gastronomii i cateringu”. Program “www.mojeCV” Program skierowany był do osób bezrobotnych, poszukujących pracy m.in. za pośrednictwem internetu. W programie uczestniczyło 11 kobiet, które wybrane były z osób bezrobotnych, korzystających z punktu informacyjnego w Libiążu. Program składał się z dwóch części: pierwsza prowadzona była przez doradcę zawodowego, druga to już zajęcia z projektowania stron internetowych. W ramach poradnictwa grupowego tematyka warsztatów poświęcona była omówieniu metod i technik poszukiwania pracy. Uczestnicy szkolenia pod kierunkiem doradcy zawodowego opracowali swoje dokumenty aplikacyjne (CV i list motywacyjny). Sporządzone dokumenty wykorzystano do drugiej części szkolenia, podczas której kursanci uczyli się projektować strony www. Efektem końcowym szkolenia było stworzenie własnego CV w postaci strony www, co będzie wykorzystywane podczas poszukiwania pracy. Klub Pracy W 2004 r. Klub Pracy realizował następujące zadania : 1. realizacja programów : - “Wspólny cel” (kontynuacja programu) - współpraca z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Chrzanowie; podopieczni OPS kierowani są na porady indywidualne i zajęcia grupowe, informowani są o ofertach pracy i szkoleniach realizowanych przez PUP w Chrzanowie, - “Absolwent dla absolwenta” (kontynuacja programu) - przeszkolenie dwóch absolwentów z zakresu programu “Samodzielność w poszukiwaniu pierwszej pracy” i skierowanie ich do Klubów Wsparcia Koleżeńskiego “Praca”, gdzie zostali zatrudnieni 28 w ramach robót publicznych, - współrealizacja programu “9 lat i dłużej” – poradnictwo indywidualne dla wezwanych osób, przeprowadzenie warsztatów dla 13 osób skierowanych przez doradców po wcześniejszych poradach doradczych, - “Sprzedawca”- program miał na celu podniesienie kwalifikacji zawodowych lub przekwalifikowanie poprzez szkolenie “Sprzedawca – handlowiec” 10 kobiet, które należą do osób aktywnych, często kontaktujących się z Urzędem. Założeniem programu jest także ułatwienie osobom poszukiwania pracy poprzez 3 tygodniowe zajęcia w Klubie Pracy z aktywnych metod poszukiwania pracy, także z użyciem internetu, asertywności, rozmowy kwalifikacyjnej, pozbycia się lęku, stresu, przełamanie trudności w autoprezentacji. 2. współpraca z Gminnym Centrum Informacji – realizacja warsztatów z osobami bezrobotnymi, 3. przeprowadzenie spotkań informacyjnych dotyczących programów Szansa I i Szansa II, 4. uczestnictwo w giełdzie “Trzebinia – szansą młodzieży”, 5. opracowanie profilu osobowościowego pracownika PUP, 6. uczestnictwo w lekcjach wychowawczych i lekcjach przedsiębiorczości w I LO w Chrzanowie. Zajęcia obejmowały przedstawienie programu Pierwsza Praca, zawodów przyszłości, rozpoznania lokalnego rynku pracy 7. przeprowadzenie warsztatów: m.in. “Samodzielność w poszukiwaniu pierwszej pracy”, “Autoprezentacja”, “Przygotowanie do rozmowy z pracodawcą”, warsztaty poprzedzające szkolenia w programach Szansa I i Szansa II, warsztaty prowadzone według podręcznika E. Liwosz, K. Pankiewicz, A. Staroń oraz A. Kostecka – “Klub Pracy –program szkolenia”. Działania Klubu Pracy w 2004 r. przedstawia poniższa tabela. 2003 2004 Dynamika w% Młodzież do 24 roku życia 382 273 71 Kobiety 306 326 107 Zamieszkali na wsi 154 116 75 Długotrwale bezrobotni 46 143 311 Ogółem uczestnicy 506 482 95 wyszczególnienie 29 Efektywność działań Klubu Pracy podjęcia pracy 98 148 151 rozpoczęcie szkolenia 69 97 141 W 2004 roku w Klubie Pracy przeszkolono 482 osoby, nieco mniej (o 5%) niż przed rokiem. Taki spadek wynika z faktu, iż nacisk położono na aktywizację osób długotrwale bezrobotnych, których liczba wzrosła ponad trzykrotnie. W ramach Klubu Pracy przeszkolono również 273 osoby do 24 – go roku życia, choć liczba ta w porównaniu z rokiem wcześniejszym spadła o 29%. W dalszym ciągu większą część uczestników zajęć w Klubie Pracy stanowią kobiety, bo aż 67%. W porównaniu do roku 2003 liczba kobiet wzrosła nieznacznie (o 6%). Jest to grupa szczególnie zagrożona bezrobociem, chętniej współpracuje i częściej szuka pomocy. Nadal niewielką część uczestników zajęć w Klubie Pracy stanowią mieszkańcy wsi – 24%. Osoby mieszkające na wsi rezygnują często z zajęć w Klubie Pracy tłumacząc się trudnościami w dojeździe. Na uwagę zasługuje również fakt, iż w roku 2004 lider Klubu Pracy prowadził indywidualne poradnictwo zawodowe. Usługami w tym zakresie objęto 104 osoby. W wyniku zajęć w Klubie Pracy 31% uczestników podjęło pracę. W porównaniu do roku 2003 efektywność ta wzrosła o 12 punktów procentowych. Wzrosła również liczba uczestników Klubu Pracy, którzy po ukończonych zajęciach podjęli szkolenie (o 6% w stosunku do roku 2003). 6. Szkolenia dla osób bezrobotnych W roku 2004 na szkolenia osób bezrobotnych zostały przyznane środki finansowe z Funduszu Pracy w wysokości 478.489.84 zł. Dodatkowo Urząd pozyskał środki min. na organizację szkoleń z: - Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich, Priorytet 1. Aktywna polityka rynku oraz integracji zawodowej i społecznej, a także działanie 1.2 Perspektywy dla młodzieży w wysokości 118.485,78 zł , działanie 1.3. Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia – w wysokości 74.800,93 zł . 30 - Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w wysokości 47.000 zł. Wyszczególnienie 2003 Fundusz Pracy oraz środki ARiMR Dynamika w% 2004 882.689,00 478.489,84 54 - 193.286,71 - Środki PFRON 25.000,00 47.000,00 188 RAZEM środki 907.689,00 718.776,55 79 w zł Środki EFS Pożyczki szkoleniowe 5 2 40 Osób przeszkolonych 545 605 111 Ilość środków finansowych przyznanych z Funduszu Pracy oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na organizację szkoleń w 2004 r. w porównaniu do roku 2003 zmniejszyła się znacznie, bo o 46% (o 404.199,16 zł) i wyniosła 478.489.84 zł. Mniejsza ilość środków finansowych przyznanych z Funduszu Pracy była spowodowana tym, iż w roku 2004 po raz pierwszy skorzystano z możliwości pozyskania środków zewnętrznych, tj. z Unii Europejskiej w ramach projektów EFS. W 2004 r. pozyskano z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na szkolenia osób niepełnosprawnych. 47.000,00 zł. Kwota ta stanowi 188% środków finansowych przeznaczonych na organizację szkoleń osób niepełnosprawnych w roku 2003. Z oferty szkoleniowej zaproponowanej przez PUP w 2004 r. skorzystało ze szkoleń 605 osób, z czego: - 400 osób zostało skierowanych na kurs ze środków Funduszu Pracy, - 81 osób zostało skierowanych na szkolenia w ramach programu EFS 1.2 Perspektywy dla młodzieży - 75 osób zostało skierowanych na szkolenia w ramach programu EFS 1.3 Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia - 49 osób skierowanych zostało na szkolenia w ramach aktywizacji osób niepełnosprawnych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. 31 Dwie osoby bezrobotne zarejestrowane w PUP uzyskały pożyczkę szkoleniową ze środków Funduszu Pracy oraz dodatkowo 43 osoby uczestniczyły w szkoleniach organizowanych przez Zakład Doskonalenia Zawodowego finansowanych z Funduszu PHARE. Spośród przeszkolonych osób w 2004 roku zatrudnienie podjęło 207 osób, w tym 54 kobiety. Efektywność organizowanych szkoleń w 2004 r. wyniosła 32%. W szkoleniach grupowych finansowanych z Funduszu Pracy wzięło udział 275 osób w następujących kierunkach szkoleniowych: - Operator sprzętu ciężkiego: 8 osób, - Kurs obsługi kasy fiskalnej wraz z minimum sanitarnym: 31 osób, - Komputerowa obsługa hurtowni wraz z obsługą wózków widłowych, kasą fiskalną minimum sanitarnym: 15 osób, - Aparatowy przetwórstwa mięsnego w ramach programu “Reaktywacja”: 54 osoby, - Specjalista ds. finansowo – księgowych: 16 osób, - Działalność gospodarcza: 15 osób, - Przewóz materiałów niebezpiecznych: 11 osób, - Stolarz meblowy: 12 osób, - Lakiernik: 10 osób, - Technolog robót wykończeniowych: 16 osób, - Konserwator powierzchni ściennych: 15 osób, - Pracownik ochrony osób i mienia: 15 osób, - Spawacz Mag i Tig: 6 osób, - Profesjonalna obsługa komputera: 15 osób, - Obsługa wózka widłowego: 12 osób, - Kosztorysowanie komputerowe: 11 osób, - Specjalista ds. usług gastronomicznych i cateringowych: 13 osób. Ze szkoleń indywidualnych w 2004 r. skorzystało 7 osób, z czego 3 osoby po ukończeniu szkoleń założyły własną działalność gospodarczą: - prawo jazdy kat. C: 2 osoby - pilot wycieczek: 1 osoba - masaż leczniczy: 1 osoba 32 - spawacz Mag: 2 osoby - florystyka: 1 osoba Jedną z form przeciwdziałania bezrobociu jest organizacja szkoleń w ramach umów trójstronnych (TUS), które po zakończonym szkoleniu gwarantują zatrudnienie. Ta forma cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem zarówno wśród osób bezrobotnych, jak i pracodawców. Zapewnia ona również wysoką efektywność szkoleń. W 2004 r. efektywność ta wyniosła 80% (na 122 osoby szkolone w ramach TUS 97 podjęło pracę). Do najbardziej popularnych kierunków szkoleń organizowanych w ramach TUS w 2004 r. należą: - prawo jazdy kat. C, E, D, - pracownik ochrony osób i mienia, - spawacz, - świadectwo kwalifikacyjne, - operator sprzętu ciężkiego, - asystentka stomatologiczna, - palacz, - uprawnienia SEP. W porównaniu do roku 2003, kiedy to zawarto 83 umowy trójstronne, w roku 2004 nastąpił wzrost o 47%. Dużą zasługę w tym zakresie ma sukcesywne propagowanie idei umów trójstronnych przez PUP. Niewątpliwie umowy trójstronne są korzystne zarówno dla pracodawców, ponieważ otrzymują wykwalifikowanego pracownika, zgodnie ze swoim zapotrzebowaniem, dla Urzędu, gdyż środki w sposób efektywny są wykorzystane, jak również dla osoby bezrobotnej, która uzyskuje dodatkowe lub nowe kwalifikacje i możliwość zatrudnienia, a tym samym przerwanie bierności zawodowej. W 2004 roku PUP w Chrzanowie pozyskał dodatkowe fundusze na realizację szkoleń w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich, Priorytet 1. Aktywna polityka rynku oraz integracji zawodowej i społecznej : - działanie 1.2 Perspektywy dla młodzieży - w wysokości 118.485,78 zł - działanie 1.3 Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia w wysokości 74.800,93 zł . W ramach EFS 1.2 zostało przeszkolonych 81 osób w następujących kursach: - Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych : 16 osób 33 - Kelner – barman: 16 osób - Sprzedawca – handlowiec: 12 osób - Specjalista ds. kadr i zamówień publicznych: 16 osób - Specjalista ds. transportu i logistyki europejskiej: 10 osób - Uprawienia SEP: 11 osób W ramach EFS 1.3 zostało przeszkolonych 75 osób w następujących kursach: - Operator sprzętu ciężkiego: 8 osób - Spawacz Mag i Tig: 3 osoby - Sprzedawca – handlowiec: 10 osób - Świadectwo kwalifikacji (od podstaw): 6 osób - Świadectwo kwalifikacji (odnowienie): 5 osób - Serwisant komputerowy: 11 osób - Opiekunka do dziecka: 15 osób - Florystyka: 17 osób Kierunki szkoleń grupowych zostały ustalone na podstawie analiz ofert pracy oraz wymagań stawianych przez potencjalnych pracodawców, jak również obserwacji trendów na rynku pracy. W związku z coraz częściej pojawiającymi się ofertami pracy za granicą wybrane kursy, tj. opiekunka do dziecka, specjalista ds. transportu i logistyki europejskiej, specjalista ds. kadr i zamówień publicznych, kelner – barman zostały poszerzone o moduł języka obcego, co ma za zadanie przełamanie bariery językowej w kontaktach z potencjalnymi pracodawcami. W 2004 roku pozyskano także 25.000 zł na realizację szkoleń dla osób niepełnosprawnych. Mając jednak na względzie duże zainteresowanie ze strony osób niepełnosprawnych zarejestrowanych w tutejszym Urzędzie, w sierpniu 2004 r. PUP wystąpił z wnioskiem o przyznanie dodatkowych funduszy na ten cel w wysokości 22.000 zł.. łącznie zatem na szkolenia osób niepełnosprawnych PUP dysponował kwotą 47.000 zł. Realizację szkoleń osób niepełnosprawnych w latach 2003 - 2004 roku przedstawia poniższa tabela. 34 2003 2004 Pozyskane środki 25.000,00 47.000,00 Dynamika w% w% 188 Wykorzystane środki 19.477,70 46.602,24 239 Niepełnosprawni 21 49 233 Osoby przeszkolone posiadające renty szkoleniowe 5 14 w osobach w zł Szkolenia z PFRON 280 W 2004 r. na szkolenia osób niepełnosprawnych wykorzystano 46.602,24 zł, co stanowi ponad 99% pozyskanych środków. W porównaniu do roku 2003 wykorzystanie środków PFRON na szkolenia osób niepełnosprawnych w roku 2004 wzrosło o 139%. W 2004 r. z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zostało przeszkolonych 49 osób niepełnosprawnych (w tym 23 kobiety).W porównaniu do roku 2003 liczba przeszkolonych osób niepełnosprawnych zwiększyła się o 133% (o 28 osób). Wzrosła również liczba przeszkolonych rencistów (o 9 osób, czyli o 180%). W 2004 r. osoby niepełnosprawne szkoliły się w następujących kierunkach: - Profesjonalna obsługa komputera – 9 osób - Obsługa wózka widłowego – 5 osób - Montaż samochodowych instalacji gazowych – 3 osoby - Specjalista ds. transportu i logistyki europejskiej - 3 osoby - Obsługa kasy fiskalnej wraz z minimum sanitarnym – 5 osób - Komputerowa obsługa hurtowni (obsługa: komputera, kasy fiskalnej i wózka widłowego) – 2 osoby - Masaż leczniczy – 3 osoby - Sprzedawca - Handlowiec (podstawowa obsługa komputera + minimum sanitarne + kasa fiskalna) - 7 osób - Serwisant komputerowy – 2 osoby - Opiekunka do dziecka – 2 osoby - Świadectwo kwalifikacji – 1 osoba - Prawo jazdy kat. D – 1 osoba - Florystyka – 1 osoba - Pracownik ochrony osób i mienia – 1 osoba 35 - Technolog robót wykończeniowych – 2 osoby - Kosztorysowanie komputerowe – 2 osoby. Kierunki szkoleń zostały ustalone na podstawie ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców reprezentujących zakłady pracy chronionej oraz po wcześniejszych konsultacjach osób niepełnosprawnych z doradcą zawodowym – psychologiem. W 2004 r. została również sfinansowana licencja pracownika ochrony oraz pracownika nadzoru technicznego dla osoby niepełnosprawnej poszukującej pracy, która ukończyła kurs Pracownika ochrony osób i mienia II stopnia. 7. Pozostałe programy rynku pracy Wychodząc naprzeciw aktualnej sytuacji na rynku pracy wdrożono program “Szybki Start” Reaktywacja. Celem programu jest aktywizacja osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Chrzanowie, posiadających doświadczenie w pracy w przetwórstwie mięsnym, które ze względu na długą przerwę w zatrudnieniu mają trudności z powrotem na rynek pracy. Przy realizacji tego projektu PUP współpracował z Zakładami Przetwórstwa Mięsnego UNIMIĘS w Wieliczce. W pierwszej edycji tego programu uczestniczyło 16 osób, z których 15 po szkoleniu zostało zatrudnionych w Zakładzie UNIMIĘS. Ze względu na duże zainteresowanie programem oraz pozytywny kontakt z pracodawcą obecnie tut. Urząd planuje uruchomienie kolejnej edycji programu. Opracowano ponadto 2 projekty finansowane w 75% z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich na aktywizację osób bezrobotnych: a) “SZANSA I” – SPO RZL, Działanie 1.2: Perspektywy dla młodzieży Celem projektu jest udzielenie wsparcia młodzieży na lokalnym rynku pracy przez wskazanie kierunku rozwoju zawodowego, podniesienie lub zmianę kwalifikacji zawodowych oraz uzyskanie trwałego lub okresowego zatrudnienia. Projekt skierowany jest do: ⇒ bezrobotnej młodzieży poniżej 25 roku życia pozostającej bez pracy w okresie od 6 do 12 miesięcy, 36 ⇒ absolwentów wszystkich typów szkół. W roku 2004 w ramach Szansy I zrealizowano następujące działania: w osobach - poradnictwo zawodowe - pośrednictwo pracy - szkolenia 81 - prace interwencyjne 27 - staże 74 Łącznie 82 262 526 W ramach projektu jako wsparcie towarzyszące przewidziano stypendia (szkoleniowe i stażowe) dla 183 osób, dodatki szkoleniowe dla 5 osób oraz zrefundowano koszty dojazdu na szkolenia 25 osobom. Całkowite wydatki projektu w roku 2004 ukształtowały się na poziomie 355.516,73 zł. b) “SZANSA II” – SPO RZL, Działanie 1.3: Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia Celem projektu jest ograniczenie zjawiska długotrwałego bezrobocia oraz niwelowanie jego negatywnych skutków i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu poprzez zastosowanie zintegrowanych form aktywizacji bezrobotnych. W ramach Szansy II w 2004 r. realizowano następujące działania: w osobach - poradnictwo zawodowe 78 - pośrednictwo pracy 250 - szkolenia 75 - prace interwencyjne 17 Łącznie 420 W ramach wsparcia towarzyszącego wypłacono 75 dodatków szkoleniowych oraz zrefundowano dojazdy na szkolenia dla 37 osób. Całkowite wydatki projektu w roku 2004 to kwota 104.652,22 zł. W 2004 roku PUP w Chrzanowie przygotował również projekty na lata 2005- 2006 na realizację działania 1.2 Perspektywy dla młodzieży oraz 1.3 Wspieranie osób bezrobotnych w tym długotrwale. Obecnie Urząd oczekuje na ogłoszenie konkursu. 37 W grudniu 2004 r. wysłane zostały do Ministerstwa Gospodarki i Pracy 2 projekty na realizację: - Działania 1.5 schemat a) Wspieranie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Projekt skierowany jest do grupy 80 osób zarejestrowanych w tut. Urzędzie powyżej 24 miesięcy, posiadających wykształcenie zawodowe i niższe, do 34 roku życia, ze stażem pracy nie przekraczającym 1 roku. Wartość projektu to: 324.077,20 zł. - Działania 1.6 schemat a) Wspieranie równości szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Projekt skierowany jest do 50 kobiet pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy podzielonych na 3 grupy najbardziej potrzebujące wsparcia: - pielęgniarki bez prawa wykonywania zawodu - kobiety posiadające predyspozycje do pracy w przetwórstwie mięsnym - kobiety posiadające wykształcenie handlowe bez doświadczenia zawodowego Wartość projektu to: 291.988,98 zł 8. Wydatki ze środków budżetowych oraz Funduszu Pracy W 2004 r. PUP w Chrzanowie wydatkował środki w wysokości 29.310.141 zł. Na tę kwotę składają się środki: w zł ⇒ Funduszu Pracy ⇒ budżetu ⇒ ochrony zdrowia (składki zdrowotne osób bez prawa do zasiłku) 27.360.799 1.058.097 891.245. W odniesieniu do 2003 r. łączna kwota wydatków zmniejszyła się znacznie, bo o 15% (w zł o 5.362.353). 38 2003 wydatki ogółem Dynamika w% 34.672.494 29.310.141 85 ochrona zdrowia 846.745 891.245 105 989.701 1.058.097 107 32.836.048 27.360.799 83 15.186.830 12.856.319 85 środki budżetowe środki Funduszu Pracy w tym zasiłki dla bezrobotnych 2004 w zł Wyszczególnienie zasiłki i świadczenia 13.983.371 10.856.419 przedemerytalne aktywne formy 2.997.659 3.133.278 przeciwdziałania bezrobociu przygotowanie 403.925 133.714 zawodowe młodocianych 105 pozostałe wydatki 144 264.263 381.069 71 33 Największy spadek nastąpił w wydatkach na przygotowanie zawodowe młodocianych (aż o 67%), natomiast największy wzrost – w pozostałych wydatkach. Do tej ostatniej kategorii należą wydatki związane m.in. z klubem pracy, poradnictwem zawodowym, rozwój systemu informatycznego, przesyłkami pocztowymi. Spadek o 29% wydatków na zasiłki i świadczenia przedemerytalne wiąże się z przejęciem przez ZUS kompetencji w tym zakresie od 1 sierpnia 2004 r. , zaś spadek wydatków na zasiłki dla bezrobotnych – ze skróceniem od 1 czerwca 2004 r. okresu zasiłkowego do 6 miesięcy. 9. Podsumowanie zmian na lokalnym rynku pracy Pozytywne tendencje na lokalnym rynku pracy, które miały miejsce w 2004 r. to m.in.: ⇒ niższa o 5% w porównaniu do końca 2003 r. liczba bezrobotnych, ⇒ napływ bezrobotnych niższy o 4% przy jednoczesnym wyższym odpływie o 12%, ⇒ o 18% wyższa liczba podejmujących pracę, ⇒ wzrost łącznej ilości ofert pracy będącej w dyspozycji PUP o 26%. 39 Taki charakter zmian na lokalnym rynku pracy pozwalają pozytywnie prorokować na przyszłość. W roku 2005 PUP w Chrzanowie przystąpi do realizacji projektów w ramach działania 1.2 Perspektywy dla młodzieży oraz 1.3 Wspieranie osób bezrobotnych w tym długotrwale. Obecnie Urząd oczekuje na ogłoszenie konkursu. Łączna kwota środków na ten cel w 2005 r. to 176.900,47 zł. W grudniu 2004 r. wysłane zostały do Ministerstwa Gospodarki i Pracy 2 projekty na realizację: - Działania 1.5 schemat a) Wspieranie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Projekt skierowany jest do grupy 80 osób zarejestrowanych w tut. Urzędzie powyżej 24 miesięcy, posiadających wykształcenie zawodowe i niższe, do 34 roku życia, ze stażem pracy nie przekraczającym 1 roku. Wartość projektu to: 324.077,20 zł. - Działania 1.6 schemat a) Wspieranie równości szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Projekt skierowany jest do 50 kobiet pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy podzielonych na 3 grupy najbardziej potrzebujące wsparcia: • pielęgniarki bez prawa wykonywania zawodu • kobiety posiadające predyspozycje do pracy w przetwórstwie mięsnym • kobiety posiadające wykształcenie handlowe bez doświadczenia zawodowego Wartość projektu to: 291.988,98 zł. W roku 2005 PUP zamierza w sposób bezpośredni wspierać aktywizację lokalnego rynku pracy. Głównymi instrumentami w tym zakresie będą jednorazowe dotacje dla bezrobotnych na rozpoczęcie działalności gospodarczej oraz wypłacane pracodawcom refundacje kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego. W chwili obecnej PUP w Chrzanowie opracowuje także pilotażowy program “50+” dla 20-osobowej grupy bezrobotnych w wieku 51-55 lat z wykształceniem policealnym. Działania w ramach programu obejmą: ankietyzację bezrobotnych, poradnictwo zawodowe, szkolenia i przygotowanie zawodowe. Głównym celem programu jest zwiększenie wskaźnika zatrudnienia osób powyżej 50 roku życia, przy równoczesnym zachowaniu niezbędnych systemów bezpieczeństwa socjalnego w przypadku tych osób, które na rynku pracy znajdują się w najtrudniejszej sytuacji. 40 10. Zmiany organizacyjne w PUP w Chrzanowie Utworzenie zamiejscowych punktów konsultacyjnych Od maja 2004 r. funkcjonuje punkt informacyjny w Bibliotece Miejskiej w Libiążu, który świadczy usługi w zakresie informacji o ofertach pracy, pomoc w przygotowaniu CV, umożliwia dostęp do internetowych ofert pracy, warsztatów dla bezrobotnych organizowanych przez doradcę zawodowego. Działalność punktu umożliwiła dostęp bezrobotnych zamieszkałych w gminie Libiąż do znacznej części usług oferowanych przez chrzanowski PUP. Doradca Zawodowy – Psycholog W styczniu 2004 r. utworzono samodzielne stanowisko pracy doradcy zawodowego – psychologa. Było to spełnieniem oczekiwań osób bezrobotnych szukających pomocy psychologa w trudnej sytuacji życiowej, w jakiej znaleźli się po utracie zatrudnienia. Strona internetowa Od grudnia 2004 r. witryna PUP funkcjonuje na serwerze Starostwa Powiatowego w Chrzanowie. Pod nowym adresem: www.pup.powiat-chrzanowski.pl można znaleźć informacje o Urzędzie i jego ofertach, analizy i statystyki rynku pracy. Ponadto uaktualniony został Biuletyn Informacji Publicznej PUP. Sieć, sprzęt komputerowy i programy komputerowe W grudniu 2004 r. dokonano modernizacji sieci komputerowej na 30 stanowiskach. Koszt inwestycji to 18.902,00 zł. Ponadto zakupiono 8 zestawów komputerowych (komputer + monitor) oraz: 7 drukarek i 1 monitor na kwotę 22.652,50 zł Zakupione zostały również programy komputerowe: w zł - “LEX” 2.269,20 - “Płace i Kadry” 3.111,00 - “Finansowo - Księgowy” 3.281,80 Łączne wydatki na rozwój systemu informatycznego zamykają się kwotą 50.216,50 zł. Centrala telefoniczna W maju 2004 r. PUP otrzymał darowiznę od UM Chrzanowa w postaci nie użytkowanej centrali telefonicznej o pojemności 100 numerów wewnętrznych. Centrala ta zastąpiła zużytą technicznie centralę PUP o małej pojemności 16 numerów wewnętrznych. 41 Dzięki temu każde biuro ma swój własny numer wewnętrzny, a wewnętrzna komunikacja telefoniczna uległa zdecydowanej poprawie. Szkolenia pracowników Zmiana podstaw prawnych funkcjonowania urzędów pracy, która obowiązuje od 1 czerwca 2004 r. stwarza konieczność ciągłego doskonalenia pracowników i podnoszenia kwalifikacji. Łączna kwota środków wydatkowana w 2004 r. na szkolenie pracowników PUP wyniosła 22.922,75 zł z przeznaczeniem dla: – 28 osób na dokształcanie zawodowe, – 1 osoby na dofinansowanie studiów podyplomowych, – 10 osób na kurs języka angielskiego. Przeszkolono również wszystkich pracowników w zakresie identyfikacji współczesnych zagrożeń bezpieczeństwa osób i mienia w instytucjach użyteczności publicznej. Pracownicy urzędu aktywnie uczestniczyli w pracach związanych z udziałem opracowywaniu Audytu Zrównoważonego Rozwoju dla Powiatu Chrzanowskiego i gminy Chrzanów, Programie Aktywizacji Obszarów Wiejskich, Programie Rozwoju Partnerstwa Lokalnego, który zakończył się uzyskaniem przez trzech pracowników certyfikatu Specjalisty Partnerstwa Lokalnego. Zagrożenia realizacji zadań PUP w Chrzanowie wynikające z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Warunki lokalowe, jak i sprawy własnościowe pomieszczeń zajmowanych przez Powiatowy Urząd Pracy wymagają pilnego rozstrzygnięcia. Brak własnej siedziby oraz zbyt mała w stosunku do potrzeb powierzchnia zajmowanych pomieszczeń wiąże się przede wszystkim z wysokimi kosztami ponoszonych opłat, dyskomfortem zarówno dla pracowników, jak i obsługiwanych osób, niemożnością prawidłowego zabezpieczenia materiałów archiwalnych z powodu braku pomieszczeń na archiwum zakładowe, brakiem miejsca na urządzenie sali informacji zawodowej i aktywizacji osób bezrobotnych, stanowisk pracy dla pośredników pracy, doradcy EURES, specjalistów ds. programów rynku pracy. Opracowanie: Ewa Biel 42