Opinia ZP RPD z 30 czerwca 2014 r.
Transkrypt
Opinia ZP RPD z 30 czerwca 2014 r.
Krajowa Reprezentacja Doktorantów Warszawa, dnia 30 czerwca 2014 r. Opinia prawna w przedmiocie urlopu doktoranta Niniejsza opinia została przygotowana w odpowiedzi na pytanie skierowane do Zespołu Prawnego Rzecznika Praw Doktoranta Krajowej Reprezentacji Doktorantów przez XXXXXXXXXXX [dalej jako: Doktorant]. I [Stan faktyczny] Doktorant skierował następujące pytania: 1) Jaki okres dolicza się do stażu pracy warunkującego długość urlopu pracowniczego po zakończeniu studiów doktoranckich? 2) Jaka długość urlopu przysługuje doktorantowi zatrudnionemu w przedsiębiorstwie w celu przygotowania rozprawy oraz przygotowania do obrony? 3) Czy przedłużenie studiów doktoranckich wpływa na długość przysługującego urlopu? Doktorant nadmienia, iż zatrudnienie nastąpiło w trakcie przygotowywania do rozprawy, po zakończeniu studiów doktoranckich, a we wcześniejszym okresie nie pracował. II [Analiza prawna] Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r.- Kodeks Pracy określa sposób obliczania przysługującego pracownikowi urlopu w oparciu o okres zatrudnienia. W dalszej kolejności ustawa przewiduje doliczenie do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu pracowniczego odpowiedniej liczbę lat w zależności od rodzaju uzyskanego wykształcenia. Prawodawca w art. 155 ustawy wymienił z tytułu jakiego wykształcenia i w jakiej wysokości staż pracy ulega powiększeniu. Poszczególne okresy nie podlegają sumowaniu. W przypadku Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected] Krajowa Reprezentacja Doktorantów ukończenia studiów wyższych okres ten wynosi 8 lat i zgodnie z art. 155 in fine nie dodaje się do niego okresu przysługującego za ukończenie np. średniej szkoły ogólnokształcącej. Natomiast do ukończenia studiów doktoranckich odnosi się ustawa z dnia 27 lipca 2005r. – prawo o szkolnictwie wyższym, a zwłaszcza art. 198 ust. 3. Stanowi on, że po uzyskaniu stopnia doktora okres odbywania studiów doktoranckich, nie dłuższy niż cztery lata zalicza się do okresu pracy od którego zależą uprawnienia pracownicze. W tym przypadku należy uznać, iż dodaje się go do pozostałego stażu pracy, ze względu na to, iż art. 155 in fine Kodeksu Pracy odnosi się wyłącznie do okresów nauki wymienionych w pkt. 1-6 art. 155. Tak więc po spełnieniu warunków wskazanych w ustawie – prawo o szkolnictwie wyższym, tj. ukończenie studiów doktoranckich i uzyskanie stopnia doktora, staż pracy doktoranta z tytułu uzyskanego wykształcenia będzie wynosił dwanaście lat. Jednakże odbycie studiów doktoranckich w trybie przedłużonym nie upoważnia do zwiększenia tego czteroletniego okresu doliczanego do stażu pracy. Okresy wskazane w obu ustawach są stałe a kształtowaniu podlegają wyłącznie jeżeli ustawa tak stanowi, tj. między innymi w przypadku ukończenia studiów doktoranckich i uzyskania stopnia doktora, gdzie ustawodawca wskazuje okres maksymalny, którego nie można przekroczyć, natomiast faktycznie doliczany może być krótszy aniżeli cztery lata, gdy tyle wynosił okres odbywania studiów doktoranckich. W zakresie natomiast urlopu przysługującego doktorantowi w związku ze studiami doktoranckimi, na podstawie ustawy z dnia 14 marca 2003 roku o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki pracownikom niebędącym nauczycielami akademickimi lub pracownikami naukowymi przysługują dwa uprawnienia. Pierwszym z nich jest urlop w wymiarze dwudziestu ośmiu dni, które w rozumieniu odrębnych przepisów są dla tego pracownika dniami pracy. Urlop ten jednak winien być przeznaczony na konkretny, wskazany w niniejszej ustawie cel, a mianowicie – przygotowanie obrony rozprawy doktorskiej. Drugim zaś uprawnieniem jest zwolnienie od pracy na przeprowadzenie obrony rozprawy doktorskiej. Wynika z tego, iż przeprowadzenie obrony rozprawy doktorskiej nie musi mieścić się w wymiarze dwudziestu ośmiu dni, które przeznaczone są na jej przygotowanie. Jest to odrębne i niezależne uprawnienie, z którego doktorant jako pracownik niebędący nauczycielem akademickim oraz pracownikiem Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected] Krajowa Reprezentacja Doktorantów naukowym może skorzystać. Termin, o którym mowa wyżej powinien zostać uzgodniony z pracodawcą. Należy także zaznaczyć że, przyznanie urlopu oraz zwolnienie z pracy celem przeprowadzenia rozprawy doktorskiej następują na wniosek doktoranta. Ustawa nie wskazuje odstępstw w sferze przysługującego urlopu w sytuacji gdy studia doktoranckie zostały przedłużone. Przedłużenie studiów nie jest zatem czynnikiem różnicującym możliwość jak i sposób skorzystania z urlopu w wyżej wskazanych celach. Należy przyjąć, że sytuacja prawna takiego doktoranta w tej kwestii nie jest odmienna i przysługuje mu tożsame uprawnienie. III [ Wnioski ] Staż pracy Doktoranta zwiększy się w przypadku gdy uzyska on stopień doktora, natomiast doktorantowi, który nie uzyskał jeszcze stopnia doktora będzie przysługiwało doliczenie do stażu pracy wyłącznie okresu ośmioletniego z tytułu ukończenia szkoły wyższej. Natomiast zgodnie z ustawą o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki urlop w wymiarze dwudziestu ośmiu dni na rzecz pracownika niebędącego nauczycielem akademickim lub pracownikiem naukowym ma swoje konkretne przeznaczenie, którym jest podniesienie kwalifikacji zawodowych pracownika. Zgodnie z brzmieniem ustawy, urlop przysługuje pracownikom, którzy przygotowują obronę doktorską. Obrona rozprawy doktorskiej jest ostatnim etapem przewodu doktorskiego. Jej przygotowanie natomiast poprzedza to zwieńczenie, lecz w ramach otwartego już przewodu doktorskiego. Należy więc przyjąć, iż urlop nie powinien być przeznaczany na przygotowanie się do otwarcia przewodu doktorskiego, lecz stricte na przygotowanie oraz obronę samej już rozprawy doktorskiej, co następuje po jego wszczęciu. W związku z tym - pracownikowi, legitymującemu się statusem doktoranta, przysługuje urlop o którym mowa w ustawie o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki i na długość urlopu jak i samo uprawnienie do skorzystania z niego nie ma wpływu ukończenie przedłużonych studiów doktoranckich. . Zespół Prawny Rzecznika Praw Doktoranta Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected]