ST- 7 WENTYLACJA MECHANICZNA

Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
ST- 7 WENTYLACJA MECHANICZNA
1. WSTĘP
1.1. Przedmiot ST
Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej (ST) są wymagania dotyczące
wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem wentylacji mechanicznej w budynku
MGOPK miejscowości w Koziegłowy.
1.2. Zakres stosowania ST
Specyfikacja techniczna (ST) jest stosowana jako dokument przetargowy i umowny
przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w punkcie 1.1.
1.3. Zakres robót objętych ST
Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót
związanych z:
MontaŜem centrali wentylacyjnej,
MontaŜem automatyki do wyŜej wymienionych central wentylacyjnych,
MontaŜem kanałów wentylacyjnych z blachy stalowej ocynkowanej,
MontaŜem osprzętu do kanałów wentylacyjnych typu kratki, przepustnice, klapy itp.,
MontaŜem izolacji termicznej z wełny mineralnej na kanałach wentylacyjnych.
1.4. Zakres stosowania ST
Specyfikacja techniczna (ST) jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy
zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt. 1.3.
1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót
Ogólne wymagania dotyczące robót podano w ST - 0 „Wymagania ogólne” pkt 1.5.
2. MATERIAŁY
Poszczególne grupy wyrobów powinny pochodzić od jednego producenta. Przy
doborze określonych typów wyrobów wzajemnie ze sobą powiązanych (np. centrale
wentylacyjne i automatyka) naleŜy zagwarantować ich wzajemne dopasowanie kompatybilność.
Uwaga:
Wszystkie materiały wykazane w niniejszej ST, dokumentacji projektowej oraz jej
części kosztowej mogą zostać zastąpione równowaŜnymi o ile nie wpłynie to
niekorzystnie na jakość wykonywanych robót.
Wszystkie zakupione przez Wykonawcę materiały, dla których normy PN i BN
przewidują posiadanie zaświadczenia o jakości lub atestu, powinny być zaopatrzone przez
producenta w taki dokument.
79
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
3. SPRZĘT
3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu
Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w ST-0 „Wymagania ogólne” pkt 3.
3.2. Sprzęt do robót montaŜowych
Wykonawca powinien dysponować sprzętem zapewniającym zachowanie wymaganej
jakości montaŜu urządzeń przewidzianych w dokumentacji projektowej.
W przypadku konieczności zastosowania specjalistycznego sprzętu, powinien on być
zgodny z wymaganiami producenta.
Sprzęt montaŜowy i środki transportu muszą być w pełni sprawne i dostosowane do
technologii i warunków wykonywanych robót oraz wymogów wynikających z racjonalnego
ich wykorzystania na budowie.
4. TRANSPORT
4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu
Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w ST-0 „Wymagania ogólne” pkt 4.
4.2. Transport urządzeń i wyposaŜenia
Urządzenia i wyposaŜenie instalacji wentylacji naleŜy przewozić środkami transportu
dostosowanymi do ich wielkości i cięŜaru. PrzewoŜone urządzenia naleŜy zabezpieczyć przed
moŜliwością przemieszczania w skrzyniach ładunkowych. W trakcie rozładunku naleŜy
uŜywać mechanicznych urządzeń o właściwym udźwigu.
4.3. Transport central wentylacyjnych
Centrale wentylacyjne dostarczane są w formie monobloków do montaŜu na placu
budowy. Transport central powinien odbywać się krytymi środkami transportu, zgodnie z
obowiązującymi przepisami transportowymi.
4.4. Transport kanałów wentylacyjnych
Dostarczane są w formie gotowych elementów zgodnie z zamówieniem, naleŜy
przewozić je krytymi środkami transportu w opakowaniach wg asortymentu i zgodnie z
obowiązującymi przepisami transportowymi.
UWAGA:
W przypadku konieczności zastosowanie specjalistycznego sprzętu wymaganego
przez producenta poszczególnych elementów instalacji Wykonawca zapewni taki sprzęt oraz
odpowiednio wykwalifikowaną kadrę dla jego obsługi.
Inspektor Nadzoru moŜe zaŜądać udokumentowania kwalifikacji pracowników.
80
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
Wykonawca jest zobowiązany do uŜywania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje
niekorzystnego wpływu na jakość wykonywanych prac, zarówno w miejscu tych prac, jak teŜ
przy wykonywaniu czynności pomocniczych oraz w czasie transportu, załadunku i wyładunku
materiałów, sprzętu itp. Sprzęt uŜywany przez Wykonawcę powinien uzyskać akceptację
Nadzoru Inwestycyjnego.
5. WYKONYWANIE ROBÓT
5.1. Ogólne zasady wykonywania robót
Ogólne zasady wykonywania robót podano w ST-0 „Wymagania ogólne” pkt 5.
5.2. MontaŜ central wentylacyjnych
MontaŜu central wentylacyjnych dokonuje wykwalifikowany serwis techniczny.
5.3. MontaŜ kanałów wentylacyjnych.
Kanały wentylacyjne naleŜy wykonywać z blachy lub taśmy stalowej ocynkowanej, w zaleŜności od przeznaczania, dokumentacja projektowa moŜe przewidywać kanały
wykonywane:
Prostokątne ocynkowane,
Okrągłe ocynkowane typu spiro,
Przewody elastyczne izolowane typu flex.
Ścianki kanałów prostokątnych pod wpływem róŜnicy ciśnień w przewodzie i otoczeniu nie
mogą uginać się więcej niŜ o 2% długości boku. W celu zwiększenia sztywności ścianek
naleŜy stosować kopertowanie albo przynitowanie lub przyspawanie punktowe profili
usztywniających.
Połączenia blach na ściankach kanałów do grubości 1,5 mm naleŜy wykonać na zamek
blacharski. Przy grubości większej niŜ 1,5 mm naleŜy łączyć przez spawanie, zgrzewanie lub
nitowanie jednostronne.
Wentylatory tak promieniowe jak i osiowe powinny być izolowane przeciwdrganiowo przez
zastosowanie płyt amortyzacyjnych, dylatacji fundamentów, amortyzatorów gumowych lub
spręŜynowych, kompensatorów itp.
Wentylatory powinny być tak zamontowane, aby dostęp do nich w czasie konserwacji lub
demontaŜu nie nastręczał trudności, ani nie stwarzał zagroŜenia dla obsługi.
Wentylatory promieniowe (z wyjątkiem dachowych) powinny być tak ustawione, aby wał
wirnika miał połoŜenie poziome. W przypadku montaŜu wentylatorów osiowych o osi
pionowej wał wirnika powinien być ściśle pionowy, a łoŜyska przewidziane do pracy
pionowej.
Ustawienie wentylatorów z przekładniami z paskami klinowymi naleŜy przeprowadzić tak,
aby osie wentylatora i silnika elektrycznego były równoległe, koła pasowe zaś leŜały w jednej
płaszczyźnie prostopadłej do osi wentylatora i silnika elektrycznego.
81
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
Na dachu, na podstawach dachowych kołowych typu B/II naleŜy zabudować wentylatory
dachowe cichobieŜne w ramach regulacji naleŜy zabudować falowniki umoŜliwiające płynną
regulację prędkości wirnika.
Przed i po montaŜu wentylatorów naleŜy dokonać ręcznej próby ruchu wirnika i stwierdzić,
czy nie występuje zakleszczenie lub tarcie wirnika o obudowę, a takŜe, czy szczelina między
wirnikiem i obudową wentylatora jest jednakowa na całym obwodzie.
Jeśli istnieje moŜliwość przedostania się do wentylatora skroplin, obudowa wentylatora
powinna być odwodniona w najniŜszym punkcie, przez zamontowanie rurki syfonowej.
Przy bezpośrednim czerpaniu powietrza z atmosfery otwór wlotowy wentylatora powinien
być zaopatrzony w lej wlotowy z siatką ochronną.
Wentylatory powinny być połączone z kanałami wentylacyjnymi za pomocą elastycznych
króćców amortyzujących (brezent, skóra, igelit itp.).
Do uszczelnienia połączeń kołnierzowych naleŜy stosować uszczelki z gumy miękkiej lub
mikroporowatej.
W przypadku prowadzenia powietrza o temperaturze wyŜszej od 60°C naleŜy stosować
uszczelki z gumy o podwyŜszonej odporności temperaturowej.
Połączenia kołnierzowe kanałów naleŜy skręcać śrubami i nakrętkami sześciokątnymi,
zakładanymi z jednej strony kołnierza. Śruby nie powinny wystawać poza nakrętki więcej niŜ
na wysokość połowy nakrętki śruby. Skręcenie śrub zaleca się wykonywać parami po dwie
przeciwległe leŜące śruby.
Powierzchnia kołnierzy powinna być gładka bez zadziorów i innych defektów. Płaszczyzny
styku kołnierzy powinny być do siebie równoległe.
Połączenia bezkołnierzowe przewodów naleŜy uszczelnić na całym obwodzie uszczelką
gumową lub pastą uszczelniającą..
Kanały wentylacyjne naleŜy mocować na podwieszeniach lub podporach. Rozstawienie ich
powinno być takie, aby ugięcie kanału pomiędzy sąsiednimi punktami zamocowania nie
przekraczało 2 cm. Konstrukcja podpory lub podwieszenia powinna wytrzymywać obciąŜenie
równe, co najmniej trzykrotnemu cięŜarowi przypadającego na nią odcinka kanału wraz z
ewentualnym osprzętem i izolacją.
Kanały wentylacyjne przechodzące przez stropy lub ściany powinny być obłoŜone podkładkami amortyzacyjnymi z wełny mineralnej lub innego materiału o podobnych właściwościach na grubości ściany lub stropu.
Kanały przechodzące przez dach naleŜy zabezpieczyć przed przeciekami niezaleŜnie od tego
czy są one zakończone wywietrzakami, czy daszkami.
Kanały wentylacyjne prowadzące powietrze o wilgotności względnej powyŜej 80% powinny
być ułoŜone ze spadkiem, co najmniej 5% w kierunku ruchu powietrza.
W najniŜszym punkcie kanału powinien być wmontowany króciec odwadniający z zaworem
lub syfonem, z odprowadzeniem do kanalizacji.
82
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
Czerpnie ścienne naleŜy sytuować na wysokości, co najmniej 3 m nad poziomem
terenu. W wyjątkowych uzasadnionych przypadkach dopuszczalne jest sytuowanie czerpni na
wysokości mniejszej, lecz nie niŜszej niŜ 0,5 m nad poziomem terenu.
Czerpnie ścienne naleŜy sytuować w odległości poziomej nie mniejszej niŜ 10 m od
wyrzutni powietrza niezapylonego lub od świetlików otwieranych.
Wyrzutnie wentylacyjne powinny być w zasadzie sytuowane na dachu, w miejscach
nieosłoniętych i przewiewnych.
W stosunku do czerpni dachowych wyrzutnie naleŜy sytuować w odległości poziomej nie
mniejszej niŜ:
10 m przy usuwaniu powietrza niezapylonego,
20 m przy usuwaniu powietrza zapylonego i toksycznego.
Przy montaŜu central wentylacyjnych blaszanych, naleŜy:
Ustawiać centrale wentylacyjne tak, aby umoŜliwić demontaŜ i wymianę
poszczególnych części składowych komory i filtrów,
Zapewnić szczelne połączenia kołnierzowe za pomocą podkładek gumowych,
Ustawiać wanny i korpusy komór zraszania poziomo na fundamentach.
5.4. MontaŜ central wentylacyjnych
MontaŜ w pozycji podwieszanej
Podwieszenie centrali w ciągu kanałów wentylacyjnych odbywa się z wykorzystaniem
zamontowanych z boku kaŜdej sekcji uchwytów do podwieszenia centrali. Zastosowanie
prętów gwintowanych M8 umoŜliwia łatwe i szybkie podwieszenie oraz wypoziomowanie
poszczególnych sekcji centrali (pręty gwintowane M8.
Posadowienie w pozycji leŜącej (na fundamencie)
Centrala powinna być usytuowana na zabetonowanej w posadzce stalowej ramie
fundamentowej lub na specjalnie przygotowanej konstrukcji stalowej. Rama lub konstrukcja
stalowa muszą być wypoziomowane.
Wysokość ramy fundamentowej lub konstrukcji stalowej musi uwzględniać zamontowanie
syfonu odprowadzającego skropliny z tacy ociekowej w sekcji chłodzenia i/lub bloku
wymiennika krzyŜowego.
Mocowanie poszczególnych sekcji urządzenia do konstrukcji dokonuje się przy pomocy śrub
M8 poprzez uchwyty do podwieszania.
Posadowienie w pozycji pionowej
Uwaga: W tej pozycji nie moŜe pracować centrala zawierająca w zestawie sekcję chłodzenia
lub sekcję nagrzewnicy elektrycznej lub sekcję wymiennika krzyŜowego
Posadowienie w tej pozycji wymaga wykonania sztywnej ramy nośnej mocowanej trwale do
ściany. Do ramy naleŜy mocować centralę wykorzystując uchwyty mocujące oraz śruby M8.
UWAGI OGÓLNE
MontaŜ musi obywać się na utwardzonej, suchej powierzchni. Przez utwardzoną
powierzchnię naleŜy rozumieć płaskie, poziome, twarde podłoŜe, które nie zmienia
swoich właściwości pod wpływem warunków atmosferycznych i jest odporne na
uszkodzenia na skutek posadowienia na nim centrali oraz pracy ludzi.
83
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
MontaŜ moŜe odbywać się w temperaturach otoczenia umoŜliwiających prawidłowy
przebieg procesu technologicznego montaŜu - tj. w zakresie temperatur od +5 do
+35ºC.
MontaŜ centrali moŜe się rozpocząć jedynie wówczas, gdy łączenie bloków będzie
moŜliwe niezwłocznie po zmontowaniu.
W przypadku montaŜu zewnętrznego montaŜ moŜe odbywać się w dni wolne od
opadów atmosferycznych.
Rozpoczęcie montaŜu jest moŜliwe, gdy w miejscu montaŜu zachowane są warunki
zgodne z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Miejsce montaŜu to miejsce o wymiarach minimalnych:
- szerokość centrali + 4 metry (po dwa metry z kaŜdej ze stron centrali),
- długość centrali + 4 metry (po dwa metry z kaŜdej ze stron centrali).
Fundament
Centrala powinna być usytuowana na:
- wylewce fundamentowej,
- zabetonowanej w posadzce stalowej ramie fundamentowej,
- specjalnie przygotowanej sztywnej konstrukcji stalowej.
Fundament, rama lub konstrukcja stalowa muszą być płaskie i wypoziomowane oraz powinny
mieć wystarczającą wytrzymałość dopasowaną do masy centrali.
Wysokość wylewki lub ramy fundamentowej musi uwzględniać zamontowanie syfonu
odprowadzającego skropliny z tacy ociekowej. Dla tac ociekowych zamontowanych w
dolnych sekcjach centrali naleŜy przewidzieć posadowienie centrali na dodatkowym
fundamencie lub wykonanie zagłębienia w posadzce bezpośrednio pod syfonem.
Podłączenie przewodów wentylacyjnych
Przewody wentylacyjne naleŜy łączyć z centralą za pośrednictwem połączeń elastycznych
(dostarczane opcjonalnie) zapobiegających przenoszeniu drgań i eliminujących niewielkie
odchyłki współosiowości kanału i otworu wylotowego centrali. Połączenia elastyczne
zakończone są kołnierzami uzbrojonymi w uszczelkę.
Kołnierze połączeń i kanałów wentylacyjnych naleŜy skręcić w naroŜnikach za pomocą śrub
M8. W przypadku większych przekrojów, na profilach kołnierzy naleŜy zastosować
dodatkowe elementy spinające. Dodatkowe elementy spinające nie wchodzą w zakres
dostawy.
Prawidłowe funkcjonowanie połączenia elastycznego jest zapewnione po rozciągnięciu
rękawa na długość ok. 110 mm.
Kanały podłączone do centrali muszą być podparte lub podwieszone na własnych elementach
wsporczych.
Sposób prowadzenia kanałów wraz z kształtkami powinien eliminować moŜliwość wzrostu
poziomu hałasu w instalacji wentylacyjnej
Podłączenie nagrzewnic i chłodnic
Podłączenie wymienników powinno być wykonane w sposób zabezpieczający przed
występowaniem napręŜeń mogących spowodować uszkodzenia mechaniczne lub
nieszczelności. CięŜar rurociągu ani napręŜenia termiczne nie mogą być przenoszone na
króćce wymiennika. W zaleŜności od warunków lokalnych naleŜy zastosować kompensację w
układzie rurociągów na zasilaniu i powrocie w celu zniwelowania rozszerzalności wzdłuŜnej
rurociągów. W trakcie montaŜu instalacji zasilającej do wymienników posiadających
przyłącze gwintowane, króciec wymiennika naleŜy kontrować dodatkowym kluczem.
84
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
Instalację zasilającą naleŜy rozplanować tak, aby nie utrudniała dostępu do innych sekcji
centrali. Zastosowany sposób podłączeń wymienników z instalacją zasilającą powinien
umoŜliwiać łatwy demontaŜ rurociągów w celu bezkolizyjnego wyjęcia wymiennika z
centrali, w trakcie prowadzenia prac konserwacyjnych i naprawczych.
Króćce zasilające i powrotne wymienników powinny być podłączone w taki sposób, aby
wymiennik pracował w układzie przeciwprądowym. Praca w układzie współprądowym
powoduje obniŜenie średniej róŜnicy temperatur mającej wpływ na wydajność wymiennika.
W przypadku nagrzewnic spadek wydajności moŜe dojść do 10% a w przypadku chłodnic
nawet do 25%.
Podłączenie chłodnicy freonowej do zasilania z agregatem chłodniczym powinno być
wykonane przez wykwalifikowanego montera instalacji chłodniczych zgodnie z zasadami
obowiązującymi dla freonowych urządzeń chłodniczych.
Odprowadzenie skroplin
W tacach ociekowych sekcji chłodzenia, wymiennika glikolowego, wymiennika krzyŜowego i
obrotowego zamontowano króćce odpływu skroplin wyprowadzone na zewnątrz obudowy
centrali.
Do króćców spływowych naleŜy podłączyć syfony mające za zadanie odprowadzenie, przy
róŜnych wartościach ciśnienia w sekcji i ciśnienia otoczenia, wykraplającej się wody na
wymiennikach.
Standardowo do central dołączane są syfony kulowe stosowane w sekcjach centrali, w
których występuje podciśnienie. Syfon kulowy nie moŜe być zamontowany w części tłocznej
centrali. Nie ma potrzeby stosowania syfonów odpływowych w sekcjach, w których
występuje nadciśnienie. W celu zminimalizowania przedmuchów powietrza, moŜna
zastosować zasyfonowanie na instalacji odprowadzającej skropliny, montując syfon.
Wysokość uŜyteczna syfonów „H” zaleŜy od wartości róŜnicy ciśnień między ciśnieniem w
sekcji centrali, z której odprowadzane są skropliny podczas pracy i ciśnieniem otoczenia.
Wymiar „H" liczony w mm musi być większy od róŜnicy ciśnień wyraŜonej w mm H2O.
Nr
Ciśnienie całkowite wentylatora [Pa]
1
2
3
4
5
6
<600
600 - 1000
1000 - 1400
1400 - 1800
1800 - 2200
2200 - 2600
Wymiar
H [mm]
60
100
140
180
220
240
Tabela 1.Wysokość uŜyteczna syfonów.
Ze względu na róŜne wartości ciśnień panujących w sekcjach podczas pracy centrali nie
dopuszcza się łączenia kilku króćców odpływu skroplin jednym syfonem.
Dopuszczalne jest łączenie syfonów róŜnych sekcji jednym kolektorem odpływowym, pod
warunkiem, Ŝe kolektor będzie posiadał połączenie z otoczeniem (odpowietrzenie). Przed
uruchomieniem centrali syfony naleŜy zalać wodą. W chłodnym środowisku naleŜy odpływ
wody zaizolować i ewentualnie zastosować odpowiednią instalację grzewczą.
85
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
5.5. Rurociągi miedziane instalacji klimatyzacji
Wymagania dotyczące Wykonawcy
Wykonawca instalacji powinien sprawdzić, czy: zakupione rury mają świadectwo
dopuszczenia do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie, które gwarantuje
spełnienie wszystkich wymagań przedstawionych powyŜej, a takŜe sprawdzić, czy rura
miedziana jest oznakowana zgodnie z wymaganiami.
Przed przystąpieniem do wykonywania instalacji, przede wszystkim przed czynnościami
związanymi z wykonywaniem połączeń lutowanych naleŜy sprawdzić średnicę zewnętrzną
rury. Pomiaru naleŜy dokonać w dowolnym miejscu rury przyrządem, którego błąd graniczny
wynosi 0,01 mm - np. odpowiednią suwmiarką lub mikrometrem. Podobnie naleŜy wykonać
pomiar grubości ścianki rury.
Wykonawca instalacji powinien sprawdzić równieŜ stan powierzchni zewnętrznych i
wewnętrznych - powinny one być czyste i gładkie, bez widocznych nieuzbrojonym okiem rys,
pęknięć, porów itp.
W przypadku stwierdzenia niezgodności z przedstawionymi wymaganiami rur nie naleŜy
instalować.
5.6. Obróbka i łączenie rur miedzianych
Cięcie rur
Przygotowanie kaŜdego złącza zaczyna się od cięcia rury. Wykonać to moŜna m.in.
drobnozębną piłką do metali. Zalecanym narzędziem jest jednak obcinarka (przecinarka)
krąŜkowa.
Podstawowym wymaganiem we wszystkich połączeniach rur miedzianych jest prostopadłość
płaszczyzny cięcia do osi rury. Zapewnić to moŜe uŜycie prowadnicy korytkowej z
prostopadłą szczeliną przy cięciu piłką lub uŜycie przecinarki krąŜkowej.
Przecinarka krąŜkowa, o ile nie jest zbyt zuŜyta, zapewnia prostopadłą krawędź cięcia,
gładkość tej krawędzi oraz powstawanie gratu (zadziorów) jedynie wewnątrz rury. Grat jest
łatwy do usunięcia, o ile nie powstał wskutek silnej deformacji wywołanej zbyt pospieszną
czynnością cięcia.
Optymalny rezultat cięcia osiąga się przy 5 - 7 -krotnym obróceniu przecinarki wokół osi
rury, z kaŜdorazowym stopniowym wprowadzeniem noŜa krąŜkowego w głąb materiału rury.
Jednorazowe głębokie wprowadzenie noŜa w materiał powoduje opalizację przekroju
miękkiej rury, a w przypadku twardej - uszkodzenie noŜa krąŜkowego.
Czyszczenie powierzchni złącza
Powierzchnie łączonych elementów przeznaczonych do lutowania muszą być bezpośrednio
przed lutowaniem oczyszczone do metalicznego połysku.
Do czyszczenia moŜna uŜywać:
- włókniny niemetalicznej,
- stalowych szczotek (zewnętrznych pierścieniowych i wewnętrznych - rdzeniowych)
dopasowanych do średnicy złącza,
- płótna ściernego o ziarnistości 240,
- drobnej wełny stalowej.
86
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
Szczególnie polecana jest włóknina niemetaliczna.
W kaŜdym przypadku z łączonych powierzchni naleŜy starannie usunąć pozostałości
materiałów uŜytych do czyszczenia.
5.7. Wykonanie połączeń lutowanych
Lutowanie miękkie
Lutowanie miękkie i lutowanie twarde, są najczęściej stosowanymi technikami wykonywania
połączeń rur miedzianych.
Jest to technika lutowania kapilarnego- połączenia końca jednej rury z kielichem łącznika lub
kielichem drugiej rury. Szczelina między dwoma łączonymi elementami jest równomierna i
tak mała, Ŝe powstaje efekt kapilarny (naczynia włoskowatego).
Rury instalacyjne z miedzi oraz łączniki dla nich przeznaczone są tak zwymiarowane, Ŝe
szerokość szczeliny kapilarnej na całym obwodzie złącza nie jest mniejsza niŜ 0,01 mm i nie
większa niŜ 0,15 mm - dla złączy o średnicach do 54 mm oraz 0,2 mm - przy średnicach
większych od 54 mm. RóŜnica średnic - zewnętrznej rury i wewnętrznej łącznika
odpowiednio wynosi: dla złączy o średnicy < 54 mm - od 0,02 do 0,3 mm, natomiast o
średnicy >54 mm n do 0,4 mm.
Lutowanie miękkie zdefiniowane jest jako proces łączenia przy temperaturze poniŜej 4500C,
przy uŜyciu odpowiedniego spoiwa (lutu), którego punkt topnienia spełnia powyŜszy
warunek. Lutowanie miękkie przebiega zawsze z udziałem topnika.
Kolejność czynności podczas lutowania miękkiego przebiega następująco:
- sprawdzenie i ewentualne kalibrowanie łączonych elementów,
- oczyszczenie powierzchni bosego końca rury oraz kielicha,
- powleczenie powierzchni bosego końca rury topnikiem,
- wsunięcie końca rury w kielich do wyczuwalnego oporu,
- równomierne podgrzewanie złącza do temperatury nieco powyŜej punktu topnienia
spoiwa,
- podanie spoiwa od krawędzi kielicha, które, topiąc się przy kontakcie z podgrzaną
rurą, wciągane jest w szczelinę kapilarną aŜ do jej wypełnienia (nie ogrzewa się
podawanego spoiwa),
- ochłodzenie złącza i usunięcie resztek topnika z obszaru złącza.
Wariantowość tej operacji występuje w przypadkach:
- uŜywania złączek z lutem integralnym,
- uŜywania past lutowniczych, w których nie podaje się lutu od zewnątrz.
Lutowanie doczołowe elementów jest niedopuszczalne.
Topnik, który zawsze występuje przy lutowaniu miękkim, spełnia waŜną rolę. Chroni bowiem
łączone powierzchnie, uprzednio oczyszczone do metalicznego połysku, przed utlenieniem.
Zapewnia, więc tym sposobem dobre zwilŜanie powierzchni stopionym spoiwem. Topniki,
które są zawsze agresywne, aplikuje się na krótką chwilę przed czynnością lutowania.
WaŜne jest, aby topnik był nakładany cienką warstwą tylko na zewnętrzną powierzchnię rury
i na długości nie większej niŜ głębokość kielicha. Zmniejsza to ilość topnika przedostającego
się do wnętrza przewodu.
Nadmiar topnika po czynności lutowania usuwa się dokładnie, wycierając okolice złącza
wilgotną ściereczką.
87
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
Przy stosowaniu tzw. past lutowniczych, będących mieszanką sproszkowanego spoiwa i
topnika - naleŜy przestrzegać zasady, aby aplikować je podobnie jak topniki - cienką warstwą
na zewnętrzną powierzchnię rury. JeŜeli zachodzi konieczność podania lutu z zewnątrz dla
całkowitego wypełniania szczeliny - musi on być wówczas tego samego rodzaju, co
sproszkowane spoiwo w paście lutowniczej.
Podgrzewanie złącza i kontrolowanie jego temperatury są istotnymi elementami procesu
lutowania. DuŜą rolę odgrywa tutaj wprawa i doświadczenie wykonującego kolejne
czynności. Objawem wskazującym na zbyt wysoką temperaturę złącza jest wyraźne
ściemnienie topnika - aŜ do zwęglenia części jego składników. Wypełnienie lutem szczeliny
kontroluje się obserwując spoinę Wypełnienie szczeliny sygnalizowane jest pojawieniem się
wypływki spoiwa na całym obwodzie pachwiny, między krawędzią kielicha a rurą.
Lutowanie twarde
Pod pojęciem lutowania twardego rozumie się wykonywanie połączeń lutowanych przy
uŜyciu spoiw, których robocze temperatury topnienia wynoszą ponad 450ºC. Przebieg
procesu lutowania twardego jest identyczny jak opisany dla lutowania miękkiego. Istotna
róŜnica polega na tym, Ŝe płomień palnika podgrzewa nie tylko łączone elementy, ale i
końcówkę podawanego spoiwa
Lutowanie twarde miedzi w przypadku uŜycia spoiw zawierających fosfor nie wymaga
stosowania topników. Jednak lutowanie połączeń miedzi i mosiądzu lub miedzi i brązu musi
przebiegać z uŜyciem topnika bez względu na rodzaj spoiwa.
Inne spoiwa zwłaszcza zawierające duŜo srebra przeznaczone do lutowania twardego
wymagają stosowania odpowiednich topników.
Topniki do lutowania twardego pozostawiają niekiedy w pobliŜu złączy zielone plamy, które
są rezultatem nieusuniętych resztek nieprzereagowanego topnika. Nie mają one wpływu na
trwałość przewodów, ale psują wygląd zewnętrzny. Zalecane jest, zatem usuwanie resztek
topnika po lutowaniu przy pomocy szczotki z drutu mosięŜnego.
Do czynności lutowania na twardo uŜywa się najczęściej:
•
palników acetylenowo-tlenowych z końcówką do lutowania (lepszy rozkład ciepła)
lub z końcówką do spawania,
•
palników acetylenowo-powietrznych.
Przy wykonywaniu złączy rur o mniejszej średnicy moŜliwe jest równieŜ posługiwanie się
palnikiem na gaz propan-butan.
Przy posługiwaniu się palnikami acetylenowymi obowiązują wszystkie zasady
bezpieczeństwa, a takŜe wytyczne regulacji płomienia.
Umiejętne operowanie palnikiem i wielkością płomienia decyduje o jakości i wyglądzie
złącza. Zwykle operuje się płomieniem normalnym lub z lekką nadwyŜką acetylenu. W
początkowym stadium podgrzewania odległość palnika od złącza wynosi około dwóch, a
następnie pięciu wysokości stoŜka płomienia. Ogrzewanie złącza zaczyna się od rury, bowiem
łatwiej ciepło dotrze do jej krawędzi niŜ poprzez złączkę
Po krótkim okresie czasu płomień przemieszcza się w kierunku złączki a następnie ogrzewa
na przemian złączkę i rurę aŜ do osiągnięcia Ŝądanej temperatury. Przy większych średnicach
złączy palnik poza ruchem wzdłuŜ osi złącza naleŜy prowadzić po obwodzie rury i złączki.
Podczas lutowania twardego zawsze naleŜy zwracać uwagę, aby nie nastąpiło nawet
miejscowe przegrzanie łączonych elementów. Miejsca te, bowiem w późniejszej eksploatacji
są najbardziej podatne na korozję.
88
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
Spoinę lutowaną naleŜy oczyścić szmatką, kiedy jest jeszcze gorąca. To pozwala na jej
wygładzenie.
Wykonanie połączeń rozłącznych
Wykonywanie połączeń rozłącznych zaleŜy od konstrukcji łączników lub konstrukcji złączy.
Dwuzłączki przewidziane do wlutowania końców rur posiadają kielichy do lutowania
kapilarnego. Obowiązują, zatem zasady postępowania, jak opisane dla operacji lutowania.
Łączenie z zastosowaniem dwuzłączki z pierścieniami zaciskowymi, w wariancie z
uszczelnieniem twardym (metalowym), przy łączeniu rur w stanie miękkim wymaga uŜycia
tulejek. Wsunięcie do końców rur tulejki zapobiegają deformacji rury w obszarze działania
pierścienia zaciskowego.
Łączniki proste stosuje się wyłącznie do rur w stanie twardym.
5.8. Izolacje kanałów wentylacyjnych
Częstym zjawiskiem występującym w instalacjach wewnątrz budynków jest
wykraplanie się pary wodnej na zimnych niezaizolowanych powierzchniach znajdujących się
w pomieszczeniach o wysokiej temperaturze oraz o duŜej wilgotności względnej powietrza.
Intensywność tego zjawiska zaleŜy od róŜnicy temperatur pomiędzy powierzchnią zimną
(ściana kanału wentylacyjnego) a otoczeniem oraz od wilgotności względnej powietrza
znajdującego się w tym pomieszczeniu. Zasada wykonywania izolacji termicznej
przeciwkondensacyjnej polega na szczelnym odgrodzeniu zimnej powierzchni od otoczenia w
taki sposób, aby temperatura powierzchni izolacji była wyŜsza od temperatury punktu rosy.
Dzięki temu zawarta w powietrzu para wodna nie będzie się wykraplać na powierzchni
izolowanej, ani teŜ na powierzchni zewnętrznej izolacji.
Odpowiednio wykonana warstwa izolacji cieplnej na kanale wentylacyjnym powoduje
„przesunięcie” temp. na zewnątrz kanału w bezpieczny obszar powyŜej temp. punktu rosy.
Izolację akustyczną i przeciwkondensacyjną wykonuje się matami lamelowanymi z okładziną
folii aluminiowej. Folia oprócz właściwości akustycznych dodatkowo zabezpiecza przed
wykraplaniem się pary wodnej na ścianach kanału.
Izolację naleŜy montować na całej powierzchni kanału wentylacyjnego, obłoŜony kanał
wentylacyjny naleŜy obkleić taśmą samoprzylepną, następnie naleŜy zamocować nakładki
samozakleszczające oraz szpilki zgrzewane i klejone.
6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT
Kontrola jakości wykonania robót montaŜowych powinna być przeprowadzona
zgodnie z wymogami zamieszczonymi w dokumentacji projektowej, warunkami określonymi
w obowiązujących normach oraz wytycznymi producentów poszczególnych elementów
instalacji.
Kontrola jakości robót polega na ocenie zgodności uzyskanych parametrów z powyŜszymi
warunkami.
7. OBMIAR ROBÓT
Ogólne zasady obmiaru podano w ST-0 „Wymagania ogólne” pkt 7.
89
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
Obmiar robót polega na określeniu rzeczywistej powierzchni instalacji wentylacji
mechanicznej wraz z izolacjami oraz kompletności wyposaŜenia towarzyszącego.
Jednostki obmiarowe naleŜy przyjmować zgodnie z kosztorysem.
8. ODBIÓR ROBÓT
8.1. Odbiór robót obejmuje:
MontaŜ i posadowienie urządzeń wentylacyjnych,
MontaŜ kanałów wentylacyjnych wraz z osprzętem,
MontaŜ izolacji kanałów wentylacyjnych,
Regulacja instalacji nawiewnej zgodnie z wytycznymi zawartymi w dokumentacji.
8.2. Odbiór częściowy
Odcinki kanałów, dla których wymagana jest próba szczelności, a mianowicie:
odcinki kanałów przewidziane do obudowania, kanały murowane oraz ich połączenia
z innymi elementami, kanały stanowiące część nadciśnieniową urządzeń
wyciągowych, transportujące powietrze zawierające czynniki szkodliwe dla zdrowia,
jeśli istnieje niebezpieczeństwo przedostawania się go do pomieszczeń pobytu ludzi,
pozostałe kanały - w zakresie podanym w projekcie lub uzgodnionym pomiędzy
stroną wykonującą a odbierającą,
Fundamenty pod wentylatory, amortyzatory, komory, centrale wentylacyjne, filtry,
cyklony itp. urządzenia,
Otwory w ścianach, stropach i dachach,
Miejsca, na których mają być zamontowane tablice regulacyjne lub szafy kontrolnopomiarowe,
Nagrzewnice ramowe i inne elementy, zamontowane w przewodach pozbawionych
drzwi rewizyjnych,
Przepustnice, Ŝaluzje i elementy regulacyjne, montowane w niedostępnych przewodach powietrznych,
KaŜdorazowo po przeprowadzeniu odbioru częściowego powinien być sporządzony
protokół i dokonany zapis w dzienniku budowy.
8.3. Odbiór końcowy
Przy odbiorze urządzenia instalacji wentylacji naleŜy przedłoŜyć protokoły odbiorów
częściowych.
W szczególności naleŜy skontrolować:
UŜycie właściwych materiałów i elementów urządzenia,
Prawidłowość wykonania połączeń,
Jakość zastosowania materiałów uszczelniających,
Wielkość spadków przewodów.
Odległości przewodów względem siebie i od przegród budowlanych.
Prawidłowość wykonania podpór przewodów oraz odległość między podporami,
Prawidłowość przeprowadzenia wstępnej regulacji.
90
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
8.4. Odbiór urządzeń od producenta
Przy odbiorze urządzeń i elementów od producenta naleŜy:
Dokonać oględzin zewnętrznych, sprawdzić ręcznie, czy wirnik wentylatora nie ociera
się o korpus obudowy,
Sprawdzić wymiary główne,
Sprawdzić sztywność konstrukcji,
Sprawdzić działanie mechanizmów nastawczych Ŝaluzji i przepustnic,
Sprawdzić wzrokowo szczelność połączeń i spawów,
Sprawdzić szczelność nagrzewnicy za pomocą próby wodnej na ciśnienie równe 1,5
krotnej wartości ciśnienia roboczego.
8.4.1. Odbiór central wentylacyjnych
Filtry
Przed zamknięciem sekcji filtracji naleŜy:
- usunąć folię zabezpieczającą filtry,
- zamocować filtry w prowadnicach w taki sposób aby kieszenie były w pozycji
pionowej,
- sprawdzić stan filtrów i szczelność zamocowania w prowadnicach,
- sprawdzić nastawy presostatów róŜnicowych, (jeśli są zamontowane) określających
dopuszczalną róŜnicę ciśnienia statycznego kwalifikującą filtr do wymiany.
Nagrzewnice wodne i glikolowe
NaleŜy sprawdzić:
- stan lamel nagrzewnicy,
- prawidłowość podłączenia rurociągów zasilającego i odpływowego,
- czy kapilara termostatu przeciwzamarzaniowego jest trwale przymocowana do
obudowy nagrzewnicy,
- nastawę termostatu przeciwzamarzaniowego (nastawa fabryczna+ 5ºC),
- czy zawór regulacyjny nagrzewnicy jest zainstalowany zgodnie z umieszczonymi na
jego obudowie oznaczeniami.
Chłodnice wodne, glikolowi i freonowe
Podobnie jak w nagrzewnicach wodnych naleŜy sprawdzić:
- stan lamel chłodnicy,
- prawidłowość podłączenia rurociągów zasilającego i odpływowego,
- sposób ustawienia odkraplacza względem kierunku przepływu powietrza,
- prawidłowość zamontowania syfonu- przed uruchomieniem centrali syfon zalać wodą,
- droŜność instalacji odpływowej skroplin.
Wymiennik krzyŜowy
NaleŜy sprawdzić:
- stan lamel wymiennika (zanieczyszczenia, uszkodzenia mechaniczne),
- działanie przepustnicy zamontowanej na wymienniku krzyŜowym (przed
uruchomieniem centrali część przepustnicy obsługująca obejście wymiennika powinna
być zamknięta),
- sprawdzić zamocowanie odkraplacza i jego ustawienie w stosunku do kierunku
przepływu powietrza,
91
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
-
w centralach z odskraplaczem na stronie tłocznej wentylatora sprawdzić wielkość i
prawidłowość zainstalowania syfonu oraz droŜność instalacji odpływowej skroplin,
przed uruchomieniem centrali syfon zalać wodą.
Wymiennik obrotowy
Przed uruchomieniem wymiennika naleŜy sprawdzić:
- po zdjęciu paska klinowego czy wirnik wymiennika obraca się bez oporu,
- odstęp między wirnikiem a obudową i ewentualnie ustawić szczotki uszczelniające,
- poprawność połączeń elektrycznych,
- czy śluza czyszcząca zamontowana jest po stronie kanału z powietrzem nawiewanym,
- po zamontowaniu paska napędowego i uruchomieniu wymiennika naleŜy zwrócić
uwagę, aby kierunek obrotów wirnika przebiegał z kanałów z powietrzem usuwanym,
poprzez śluzę czyszczącą do kanałów z powietrzem nawiewanym.
Zespół wentylatorowy
NaleŜy sprawdzić czy:
- w otoczeniu wentylatora nie znajdują się Ŝadne przedmioty, które mogłyby być
wessane do wirnika po jego uruchomieniu,
- wirnik wentylatora obraca się swobodnie, bez ocierania o fragmenty obudowy,
- silnik jest prawidłowo ustawiony i czy instalacja oraz warunki pracy odpowiadają
danym zapisanym na tabliczce znamionowej (napięcie zasilania, prąd, częstotliwość,
połączenia uzwojeń),
- wirnik silnika obraca się swobodnie bez ocierania o stojan,
- powietrze chłodzące silnik moŜe swobodnie dopływać i wypływać z obudowy silnika,
- połączenia uziemiające i ochronne są właściwie wykonane,
- wszelkie śruby, elementy przytrzymujące i połączenia elektryczne są mocno
dokręcone,
- przewody zasilające znajdujące się wewnątrz sekcji wentylatorowej są oddalone od
wszystkich ruchomych elementów napędu i zamocowane odpowiednimi uchwytami
do przewodów elektrycznych,
- wszystkie przepustnice na sieci kanałów wentylacyjnych ustawione są zgodnie z
projektem,
- kierunek obrotu wirnika jest zgodny ze strzałką umieszczoną na obudowie wentylatora
(włączyć impulsowo wentylator). W przypadku odwrotnego kierunku obrotów naleŜy
zamienić ze sobą dowolne dwie fazy w puszce zaciskowej silnika lub zmienić
kierunek obrotów na przemienniku częstotliwości,
- naciąg pasów klinowych i ustawienie kół przekładni pasowej odpowiada wymaganiom
Po wykonaniu powyŜszych czynności sprawdzających naleŜy starannie zamknąć wszystkie
panele inspekcyjne urządzenia.
Praca urządzenia przy otwartych panelach inspekcyjnych jest niedozwolona.
9. PODSTAWA PŁATNOŚCI
Ogólne wymagania dotyczące płatności podano w ST-0 „Wymagania ogólne” pkt 9.
Płatność za wykonane prace objęte niniejsza Specyfikacją naleŜy przyjmować zgodnie z
oceną jakości uŜytych materiałów i jakości wykonania robót na podstawie wyników
pomiarów i badań.
92
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.
Specyfikacja Techniczna ST-7 „Wentylacja mechaniczna”
Podstawą płatności za wykonane roboty w okresach miesięcznych będzie kwota wynikająca z
obmiarów stanu zaawansowania robót w pozycjach ujętych w kosztorysie i sporządzenie
przez Wykonawcę protokołu odbioru tych robót.
Protokół odbioru robót będzie podstawa do wystawienia faktury po zweryfikowaniu i
podpisaniu przez Inspektora Nadzoru.
Cena wykonania robót obejmuje wykonanie pełnego zakresu prac podanego w punkcie 1.3.
10. PRZEPISY ZWIĄZANE
PN-EN 779+AC:1998
PN-ISO 5221:1994
PN-89/B-01410
PN-68/B-01411
PN-67/B-03410
PN-76/B-03420
PN-78/B-03421
PN-83/B-03430
PN-73/B-03431
PN-67/B-03432
PN-87/B-03433
PN-78/B-10440
PN-B-76001:1996
PN-B-76002:1996
PN-B-76003:1996
PN-B-76004:1996
PN-88/C-89206
Przeciwpyłowe filtry powietrza do wentylacji ogólnej.
Wymagania, badania, oznaczenie.
Rozprowadzanie i rozdział powietrza. Metody pomiaru
przepływu strumienia powietrza w przewodzie.
Wentylacja i klimatyzacja. Rysunek techniczny. Zasady
wykonywania i oznaczania.
Wentylacja. Urządzenia i elementy urządzeń wentylacyjnych.
Podział, nazwy i określenia.
Wentylacja. Wymiary poprzeczne przewody wentylacyjne.
Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza
wewnętrznego.
Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza
wewnętrznego w pomieszczeniach przeznaczonych do stałego
przebywania ludzi.
Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania
zbiorowego i uŜyteczności publicznej. Wymagania.
Wentylacja mechaniczna w budownictwie. Wymagania.
Wentylacja.
Wentylacja
naturalna
w
budownictwie
przemysłowym. Wymagania techniczne.
Wentylacja. Instalacje wentylacji mechanicznej wywiewnej w
budynkach mieszkalnych wielorodzinnych. Wymagania.
Wentylacja mechaniczna. Urządzenia wentylacyjne. Wymagania
i badania przy odbiorze.
Wentylacja. Przewody wentylacyjne. Szczelność. Wymagania i
badania.
Wentylacja. Połączenia urządzeń, przewodów i kształtek wentylacyjnych blaszanych.
Wentylacja i klimatyzacja. Filtry powietrza. Klasy jakości.
Wentylacja i klimatyzacja. Filtry powietrza. Grawimetryczne
metody badań.
Rury wywiewne z nieplastyfikowanego polichlorku winylu.
93
Remont budynku MGOPK w miejscowości Koziegłowy przy ul.śreckiej28.