HRSpot - Taxonline.pl

HRSpot
Biuletyn zespołu ds. podatków
pracowniczych i doradztwa personalnego
Polska
Nr 1, grudzień 2009
Wstęp
Szanowni Państwo,
Niniejszym przedstawiamy pierwszy numer HRSpot. Celem Biuletynu jest regularna
prezentacja interesujących i bieżących tematów z szeroko rozumianego obszaru
spraw pracowniczych. Dlatego też informacje zostały podzielone na trzy kategorie:
Human Resources, obejmującą zarządzanie kapitałem ludzkim, Obciążenia
Pracownicze, dotyczącą głównie podatku dochodowego od osób fizycznych i ZUS
oraz Prawo Pracy. Mamy nadzieję, że treści zawarte w Biuletynie okażą się dla
Państwa interesujące i przydatne w codziennej pracy.
Życzę miłej lektury,
Marek Gadacz
Starszy Menedżer HRS
Doradca podatkowy
Human Resources
Zwrot z inwestycji w Kapitał Ludzki – kluczowy
miernik efektywności w obszarze HR
Zwrot z inwestycji w Kapitał Ludzki przedstawia wartość dodaną zapewnioną
przez siłę roboczą, tj. wielkość zwrotu dla organizacji, przypadającą na każdą
złotówkę zainwestowaną w pracownika. Wskaźnik ROI bazuje na wartościach
związanych z prowadzeniem działalności, np. przychód, koszty, których
poprawa może mieć kluczowe znaczenie dla podniesienia zysku będącego
podstawowym miernikiem efektywności organizacji.
W Polsce stopa zwrotu z inwestycji w kapitał ludzki w roku 2008 osiągnęła poziom
przekraczający znacznie poziom zwrotu uzyskany przez przedsiębiorstwa
europejskie. Wyniki wskazują, że z każdej zainwestowanej złotówki pracodawcy
w Polsce otrzymują przeciętnie 1 zł 71 gr., podczas gdy w Europie wskaźnik ten
wynosi 1 zł 20 gr.
Wśród branż, które odnoszą najwyższe zwroty z inwestycji w swoich pracowników
znajdują się telekomunikacja, FMCG oraz bankowość.
Znamienne jest, że wynik z 2008 roku obarczony był już częściowo wpływem
rozpoczynającego się kryzysu gospodarczego w końcówce roku, co i tak nie
przeszkodziło Polsce w osiągnięciu przeciętnej zwrotu z inwestycji wyższej, niż w
Europie jeszcze w okresie przedkryzysowym, czyli np. w 2007 roku.
Warto przytoczyć raport z badania Saratoga HC Benchmarking w roku poprzednim wówczas HC ROI jaki odnotowaliśmy był ponad dwukrotnie wyższy (2 zł. 37 gr.), niż
w Europie (1 zł 17 gr).
HRSpot
Polska
PricewaterhouseCoopers  Nr 1, grudzień 2009
Strona 2
HC ROI – Human Capital Return On Investment
Polska
2007
2008
2,37
1,71
Europa
2007
2008
1,17
1,20
Do dokonania obliczenia wskaźnika „Zwrot z inwestycji w Kapitał Ludzki” zgodnie
z metodologią Saratoga HC Benchmarking stosowany jest następujący wzór:
Przychód – [Koszty – (Wynagrodzenia + Świadczenia Dodatkowe)]
Liczba etatów x Średnie wynagrodzenie
(z uwzględnieniem świadczeń)
HC ROI – Zwrot z Inwestycji w Kapitał Ludzki
Najwyższy wskaźnik HC ROI w 2008 roku osiągnęła branża telekomunikacyjna mediana dla tej grupy wyniosła 2,28 (złotego z 1 inwestowanej złotówki).
Wynik ogólnopolski to:
1kwartyl
0,94
mediana
1,71
3kwartyl
2,27
Innym podejściem analitycznym do wskaźnika jest porównanie firm o różnej wielkości
zatrudnienia – w firmach o zatrudnieniu powyżej 3000 osób była najwyższa mediana,
tj.1,76 (złotego z jednej inwestowanej złotówki).
Mediana dla firm:
Do 1000 zatrudnionych
1,32
1000 – 3000 zatrudnionych
1,23
Powyżej 3000zatrudnionych
1,76
Jeśli chodzi o porównanie HC ROI w firmach o różnym poziomie przychodów, to
najwyższy poziom mediany osiągnęły firmy o obrotach powyżej 2 000 mln rocznie –
1,99 (złotego z 1 inwestowanej złotówki).
Mediana dla firm:
Obroty do 1000 mln
1,17
Obciążenia
pracownicze
Obroty od 1000 - 2000mln
1,90
Obroty powyżej 2000 mln
1,99
Zakwaterowanie pracownika w lokalu będącym
własnością pracodawcy - skutki w PIT
Dnia 23 września 2009 roku Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał w imieniu
Ministra Finansów interpretację indywidualną, w której określił skutki darmowego
zakwaterowania pracowników w lokalu należącym do pracodawcy. Istotą sprawy było
rozstrzygnięcie, czy w takiej sytuacji przychód pracownika z tytułu otrzymania
nieodpłatnego zakwaterowania jest objęty zwolnieniem z PIT.
HRSpot
Polska
PricewaterhouseCoopers  Nr 1, grudzień 2009
Strona 3
Główne tezy interpretacji:
1. Przepisem art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o PIT, ustawodawca zwolnił od
opodatkowania – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł –
przychód pracownika, wynikający z zapewnienia mu przez pracodawcę
zakwaterowania w hotelach pracowniczych lub kwaterach prywatnych
wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania.
2. Określenie „kwatera prywatna wynajmowana na cele zbiorowego zakwaterowania”
oznacza lokal, który jest własnością innego podmiotu niż pracodawca.
3. Z tego względu, jeżeli pracodawca zakupi lokal celem zakwaterowania w nim
swoich pracowników, to takie nieodpłatne świadczenie nie będzie po stronie
pracowników zwolnione od opodatkowania.
ETS: Składki ubezpieczeniowe płacone za granicą
mogą być odliczane w Polsce
Dnia 19 listopada 2009 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał wyrok
dotyczący zgodności z prawem wspólnotowym przepisów polskiej ustawy o PIT.
Zgodnie ze spornymi przepisami, które mocą orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
obowiązywały do 1 grudnia 2008 r., polscy rezydenci podatkowi nie mogli odliczać od
polskiego PIT składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, zapłaconych za
granicą.
Główne tezy wyroku:
1. Na gruncie ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym przed 1 grudnia 2008 r.,
podatnik będący polskim rezydentem miał prawo do odliczenia od podstawy
opodatkowania składek na ubezpieczenie społeczne oraz do obniżenia należnego
podatku o kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconych w Polsce.
Uprawnienie to nie przysługiwało natomiast polskiemu rezydentowi, którego składki
ubezpieczeniowe zapłacono w innym państwie członkowskim.
2. Powyższe uregulowania polskiej ustawy o PIT są sprzeczne z prawem
wspólnotowym, w szczególności z zasadami swobody przedsiębiorczości oraz
swobody świadczenia usług. Oznacza to, że sąd krajowy miał obowiązek odmówić
zastosowania tych przepisów. Nie zmienia tego okoliczność, iż polski Trybunał
Konstytucyjny, uznając sporne przepisy za niezgodne z Konstytucją RP, odroczył
utratę ich mocy obwiązującej.
Od karty przedpłaconej należy zapłacić podatek
dochodowy
„Dziennik Gazeta Prawna”, Ewa Matyszewska
„W DGP z 16 listopada jako pierwsi informowaliśmy, że firmy wpadły na pomysł, jak
przy świadczeniach pozapłacowych uniknąć rozpoznawania przychodu. Przekazują
pracownikom przedpłacone karty płatnicze. To coś w rodzaju elektronicznej wersji
bonu towarowego. Według firm oferujących takie karty są one zwolnione z PIT, bo na
karcie są środki pieniężne. Niezależni eksperci tego zwolnienia nie byli pewni.
Poprosiliśmy Ministerstwo Finansów o zajęcie stanowiska w tej sprawie – informuje
DGP.
Jak podkreśliło MF z uwagi na bliżej nieznaną formułę kart przedpłaconych, jak
również bez jednoznacznego stanowiska, czy są one dystrybuowane w związku
HRSpot
Polska
PricewaterhouseCoopers  Nr 1, grudzień 2009
Strona 4
z finansowaniem działalności socjalnej nie można stwierdzić, czy mieszczą się one
w cytowanym zwolnieniu. – Jeżeli karta ta stanowi jedynie znak uprawniający do jej
wymiany na towary lub usługi, to z uwagi na negatywną definicję rzeczowych
świadczeń zawartą w tym przepisie można uznać, że otrzymane świadczenie nie
podlega zwolnieniu – twierdzi resort finansów.”
Świąteczny prezent od szefa podlega PIT
„Dziennik Gazeta Prawna”, Ewa Matyszewska
Gdy pracodawca kupi upominki ze środków obrotowych firmy, wartość prezentu
będzie przychodem pracownika. Gdy będzie sfinansowany ze środków socjalnych,
zastosowanie znajdzie zwolnienie z PIT. Jednak tu zwolnione z podatku będą tylko
prezenty, których wartość nie przekroczy 380 zł. Przy czym limit 380 zł dotyczy całego
roku podatkowego. Zatem jeśli szef w trakcie roku oferował pracownikom inne
świadczenia finansowane z funduszu socjalnego i ich wartość już przekroczyła 380 zł,
to prezent świąteczny będzie podlegał podatkowi – czytamy w DGP.
Grupowy dowóz do pracy bez PIT
„Rzeczpospolita”, Przemysław Wojtasik
„Pracownik, który jest za darmo podrzucany do firmy, może uniknąć podatku. Nie ma
bowiem technicznych możliwości naliczenia przychodu, jeśli właściciel firmy załatwia
zakładowy autobus, który dowozi całą grupę osób. Gdy oferta jest skierowana do
ogółu zatrudnionych, tak naprawdę nie wiadomo, kto z niej faktycznie skorzystał.
Pracodawca musiałby zapisywać, kto i kiedy wsiada do autobusu. Przepisy nie
nakładają jednak na niego takiego obowiązku – informuje „Rzeczpospolita”.
(…) Fiskus nie ma jednak wątpliwości, że nawet przy większej grupie osób można
ustalić, kto korzysta z bezpłatnego dowozu. Tak wynika z interpretacji ministra
finansów (nr DD3/033/ KDJ/09/PK-29). Minister podkreślił, że wartość otrzymanego
od pracodawcy świadczenia w postaci sfinansowania przewozu do pracy stanowi
przychód. Wykupując określoną ilość miejsc u przewoźnika, pracodawca będzie
wiedział, kto z nich może skorzystać. Dlatego identyfikacja pracownika, któremu
można przypisać przychód, nie sprawi mu problemu.
Sądy stają jednak ostatnio po stronie podatników. Tak było w sprawie rozpatrywanej
przez Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FSK 536/08). „
(…)
Prawo pracy
Pracodawca nie może brać odcisków palców
Pracodawca nie ma prawa pobierać odcisków palców od zatrudnionych, nawet za ich
zgodą. Jest to obejście przepisów kodeksu pracy – stwierdził Naczelny Sąd
Administracyjny (sygn. I OSK 249/09) – jak przytacza „Rzeczpospolita”. Wyrok ten
może mieć istotne znaczenie w zakresie wyznaczenia granic legalności
przetwarzania przez pracodawców danych osobowych pracowników,
a w szczególności ich danych biometrycznych.
HRSpot
Polska
PricewaterhouseCoopers  Nr 1, grudzień 2009
Strona 5
Odpowiedzialność członków zarządu za składki na
ZUS nawet po wykreśleniu spółki z KRS
W uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z 15.10.2009 r. (sygn. I UZO 3/09), której
uzasadnienie jeszcze nie zostało upublicznione, SN wyjaśnił, że za zaległości spółki
z o.o. z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne oraz składek na Fundusz Pracy,
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i na ubezpieczenie zdrowotne
członkowie jej zarządu ponoszą odpowiedzialność także wówczas, gdy decyzja ZUS
orzekająca o tej odpowiedzialności została wydana po wykreśleniu spółki z KRS (art.
116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, w związku z art. 31
i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych).
Decyzja ZUS powinna zostać wydana wobec wszystkich członków zarządu spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością.
Pracodawcy zwalniający grupowo będą mogli
zatrudniać pracowników tymczasowych; dłuższy
okres zatrudnienia tymczasowego
Senat przyjął bez poprawek Ustawę z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy
o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Ustawa wejdzie w życie 30 dni po jej
ogłoszeniu.
W ramach przyjętych zmian uchylony zostanie art. 3 na mocy, którego pracodawcą
użytkownikiem nie może być pracodawca, który w okresie ostatnich 6 miesięcy
poprzedzających przewidywany termin rozpoczęcia wykonywania pracy tymczasowej
przeprowadził zwolnienia grupowe. Ponadto, uelastycznione zostaną zasady
wydawania pracownikom tymczasowym świadectwa pracy przez agencje
tymczasowe. Istotne praktyczne znaczenie ma również wydłużenie czasu, przez jaki
pracownik tymczasowy będzie mógł wykonywać pracę u jednego pracodawcy do
okresu nieprzekraczającego łącznie 18 miesięcy.
Kontakt z nami
Camiel van der Meij
Partner
Partner odpowiedzialny za HRS
(022) 523 4959
[email protected]
Katarzyna Serwińska
Dyrektor
Doradztwo podatkowe
(022) 523 4896
[email protected]
Artur Kaźmierczak
Dyrektor
Doradztwo w zakresie
strategicznego zarządzania HR
(022) 523 4790
[email protected]
Aleksandra Minkowicz-Flanek
Counsel
Doradztwo w zakresie
prawa pracy
(022) 523 4533
[email protected]
www.pwc.com/pl
www.taxonline.pl
HRSpot jest publikacją działu prawno-podatkowego PricewaterhouseCoopers.
Uwaga: Wszelkie zawarte w niniejszej publikacji informacje mają charakter orientacyjny – publikacja nie może stanowić jedynej
podstawy podejmowanych działań. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy zasięgnąć fachowej porady.
© 2009 PricewaterhouseCoopers. Nazwa PricewaterhouseCoopers dotyczy sieci firm zrzeszonych w PricewaterhouseCoopers
International Limited, z których każda jest odrębnym i niezależnym podmiotem prawnym.