Konspekt ćwiczenia teoretycznego z przedmiotu nauczania

Konspekt ćwiczenia teoretycznego z przedmiotu nauczania- Chemii Leków
dla studentów III roku Farmacji
Temat ćwiczenia:
Analiza leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych i znieczulających
miejscowo
Czas trwania: 250min
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z wiedzą dotyczącą związków
działających przeciwbólowo i znieczulająco miejscowo z uwzględnieniem:
 Nazwy farmakopealnej i chemicznej
 Struktury chemicznej
 Metod analizy jakościowej, którymi można potwierdzić tożsamość danego
związku (równania reakcji, reakcje odróżniające poszczególne związki)
 Metody analizy ilościowej, którymi można oznaczyć poszczególne związki
(równania reakcji, czynniki wpływające na przebieg oznaczenia)
Program szczegółowy:
1. Ogólne informacje o lekach przeciwbólowych. Mechanizm działania leków
przeciwbólowych narkotycznych i nienarkotycznych oraz znieczulających miejscowo.
2. Podział nienarkotycznych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych :
a) Pochodne kwasu salicylowego



Sodu salicylan
Kwas acetylosalicylowy
Salicylamid
b) Inne kwasy aromatyczne

Kwas mefenamowy
c) Kwasy aryloalifatyczne

Ibuprofen




Ketoprofen
Naproksen
Diklofenek potasowy / sodowy
Sulindak
d) Pochodne acetanilidu


Paracetamol
Fenacetyna
e) Pochodne pirozolin-5-onu i pirozolidyno-3,5-dionu



Aminofenazon
Metamizol sodowy
Fenylobutazon
3. Leki przeciwbólowe narkotyczne
a) Pochodne morfinenu



Chlorowodorek morfiny
Kodeiny fosfora
Etylomorfiny chlorowodorek
b) Pochodne piperydyny


Fentanylu cytrynian
Petydyny chlorowodorek
4. Leki miejscowo znieczulające
a) Związki o budowie estrowej



Benzokaina
Prokainy chlorowodorek
Tetrakainy chlorowodorek
b) Związki o budowie aminowej


Lidokainy chlorowodorek
Bupiwakainy chlorowodorek
5. Analiza szczegółowa w/w związków:
 Reakcje jakościowe grup funkcyjnych (reakcje na grupę fenolową,
karboksylową, reakcje I i II rzędowej grupy aminowej aromatycznej, analiza
elementarna na jony chlorkowe, sodowe, potasowe)
 Reakcje tożsamościowe charakterystyczne dla poszczególnych związków
 Oznaczenie ilościowe charakterystyczne dla poszczególnych związków
(metoda acydymetryczna, alkalimetryczna, bromianometryczna,
kolorymetryczna, azotynometryczna, cerometryczna, jodometryczna,
argentometryczna)
Oczekiwane rezultaty:
W wyniku przeprowadzonego ćwiczenia student powinien znać:
 Nazwy farmakopealne i chemiczne związków należących do omawianych grup
leków
 Struktury chemiczne
 Reakcje analizy jakościowej, którymi można potwierdzić tożsamość danego
związku
 Przebieg i uwarunkowania poszczególnych reakcji jakościowych, ich wynik,
równania reakcji
 Metody analizy ilościowej, którymi można oznaczyc poszczególne związki
(równania reakcji, czynniki wpływające na ich przebieg).
Opracowanie: mgr Paulina Olszewska