Charakter publiczny kompetencji Krajowej Rady Diagnostów
Transkrypt
Charakter publiczny kompetencji Krajowej Rady Diagnostów
diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics 2012 • Volume 48 • Number 2 • 229-236 Praca poglądowa • Review Article Charakter publiczny kompetencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych Public character of National Council of Laboratory Diagnosticians’ competences Anna Augustynowicz1, Henryk Owczarek2 1 Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, 2Katedra Analityki Medycznej Akademii Medycznej we Wrocławiu Streszczenie W niniejszym artykule podjęto próbę uzasadnienia tezy, że zadania Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych mają charakter zadań publicznych. W pierwszej części przedstawiono najważniejsze zadania samorządu zawodowego diagnostów laboratoryjnych. Następnie dokonano charakterystyki zadań jednego z organów samorządu zawodowego, a mianowicie Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych a także wskazano argumenty przemawiające za uznaniem ich za zadania publiczne. Summary In present article an attempt has been made to justify the thesis that tasks exercised by National Council of Laboratory Diagnosticians are of public services’ character. In the first part of the article there is a presentation of the most essential tasks of laboratory diagnosticians’ self government. Then a task description of one of National Council of Laboratory Diagnosticians’ organ has been presented. Moreover, there have been shown some arguments proving that the aforementioned task description might be recognized as of public services. Słowa kluczowe:zadania publiczne, diagnostyka, samorząd zawodowy Key words:public services, diagnostics, self government Wstęp Diagności laboratoryjni podobnie jak inne zawody medyczne są współodpowiedzialni za jedną z naczelnych wartości, jaką jest zdrowie. Tak w sensie społecznym czyli publicznym, jak jednostkowym czyli indywidualnego pacjenta. Wokół każdej wartości tworzą się grupy osób, grupy zawodów stojące w jej obronie i tworzące jej fundamenty wartości. Moraliści w obronie dobra, filozofowie i naukowcy w obronie prawdy, rzecznicy sprawiedliwości w obronie sprawiedliwości, estetycy i artyści w obronie piękna. Tak jak każdej z tych wartości potrzeba obrońców i piewców, tak też ochronie zdrowia potrzeba tych, którzy podejmą wysiłek dbania o zdrowie publiczne i zdrowie indywidualnego pacjenta. Korporacja zawodowa chcąc uczestniczyć w zabezpieczeniu danego dobra posiadać musi wiarygodność społeczną. Społeczność diagnostów laboratoryjnych posiadła tę wiarygodność, gdy z mandatu reprezentantów społeczeństwa otrzymała prawo ustawowe do tworzenia samorządu zawodowego i de facto stała się z mocy prawa uprawniona do wypowiadania się o organizacji ochrony zdrowia. Od początku swego istnienia samorząd zawodowy diagnostów laboratoryjnych podkreślał, iż bez właściwej organizacji ochrony zdrowia i umiejscowienia w niej diagnostyki laboratoryjnej nie można bowiem myśleć o rzetelnym zabezpieczeniu zdrowia pojedynczego pacjenta a także zdrowia publicznego. Samorząd zawodowy ma na celu reprezentowanie, wobec obywateli i ich organizacji i przed organami państwa, osób wykonujących określony zawód a także zapewnienie należytego wykonywania tych zawodów, w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony [1]. Do reprezentacyjnych zadań samorządu zawodowego należy współdziałanie z organami administracji publicznej, opiniowanie lub występowanie z inicjatywami dotyczącymi uchwalania aktów normatywnych dotyczących danego zawodu, prowadzenie inicjatyw w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Szczególny chrakter ma drugi typ zadań – sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu. Piecza ta ma by sprawowana „w granicach interesu pu229 Charakter publiczny kompetencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych blicznego i dla jego ochrony”. Realizacja tej funkcji wymaga powierzenia samorządowi wykonywania funkcji publicznych, w tym uprawnień władczych. Do takich kompetencji należy ustalanie zasad deontologii zawodowej, pociąganie do odpowiedzialności dyscyplinarnej, prowadzenie rejestru osób wykonujących zawód, kontrolowanie sposobu wykonywania zawodu itp. [2]. Pobieżna analiza zadań samorządu zawodowego prowadzi do pytania, czy samorząd zawodowy diagnostów laboratoryjnych realizuje zadania publiczne? Przez zadania publiczne rozumieć należy te, które służą zaspokajaniu potrzeb zbiorowych, potrzeb określonych społeczności [3]. S. Biernat podkreśla, że o publiczności zadań świadczy to, że państwo lub samorząd terytorialny ponoszą w świetle prawa odpowiedzialność za ich realizowanie. Przy czym nie jest konieczne aby wykonywanie zadań odbywało się w ramach struktur organizacyjnych administracji rządowej czy samorządowej [4]. I tak np. państwo ceduje pewne zadania organizacyjne samorządom zawodowym, w tym również samorządom zawodowym zawodów medycznych. Przeniesienie tych zadań na samorządy zawodowe zawodów medycznych zapewnić ma sprawniejsze docieranie pomocy do potrzebującego pacjenta i racjonalniejsze gospodarowanie środkami publicznymi. Służy także zagwarantowaniu bezpieczeństwa zdrowotnego pacjenta. Prawidłową realizację zadań przeniesionych z państwa na samorząd gwarantować może kompetencja członków samorządu i sprawowany przez nich stały nadzór nad właściwością i merytorycznością postępowania w wykonywaniu czynności zawodowych. Niezmiernie istotna jest także funkcja gwarantująca udział w procesie legislacyjnym a także reprezentowanie samorządu wobec organów państwowych i samorządowych. Realizacji tych zadań służy także udział samorządu zawodowego w kształtowaniu programów nauczania kandydatów do danego zawodu a także współuczestnictwo w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. Chodzi przede wszystkim opracowanie językiem komunikatywnym systemu edukacyjnego adekwatnego do zmieniających się warunków technologicznych i środowiska ludzkiego w celu pozyskiwania informacji służących rozpoznaniu stanu zdrowia pacjenta, w diagnozie i terapii lekarsko-diagnostycznej [5]. Wyliczenie tych zadań, choć skrótowe, wyraźnie wskazuje że samorząd zawodowy diagnostów laboratoryjnych realizuje zadania publiczne. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych jako organ tego samorządu wykonuje określone w ustawie o diagnostyce laboratoryjnej zadania. Nie ulega zatem wątpliwości publiczny charakter zadań Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych jako organ samorządu zawodowego diagnostów laboratoryjnych Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych podejmuje wszelkie działania za pomocą swoich organów umocowanych do działania na podstawie przepisów ustawy o diagnostyce laboratoryjnej [6]. W myśl art. 36 ust. 1 tejże ustawy organami samorządu zawodowego diagnostów laboratoryjnych są 230 Krajowy Zjazd Diagnostów Laboratoryjnych, Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych, Komisja Rewizyjna i sądy dyscyplinarne – Wyższy Sąd Dyscyplinarny i Sąd Dyscyplinarny. Członkami organów samorządu mogą być tylko diagności laboratoryjni. Tym samym już na etapie typowania kandydatów na członków organów samorządu zawodowego należy ustalić czy spełniają oni przesłanki definicji diagnosty laboratoryjnego. Jest to warunek istotny nie tylko z punktu widzenia prawa do bycia wybranym na członka organu samorządu, ale również z punktu widzenia możliwości pełnienia tej funkcji w całym okresie kadencji. Należy rozumieć, że wybrana osoba na członka organów samorządu, powinna odznaczać się rzetelnym przygotowaniem (profesjonalizmem) nie tylko z dziedziny diagnostyki laboratoryjnej, ale również znajomością prawa w zakresie podstawowym. Na członkach organów samorządu zawodowego ciąży bowiem odpowiedzialność za realizację zadań publicznych powierzonych przez ustawodawcę samorządowi zawodowemu. Utrata prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego i skreślenie z listy diagnostów w trakcie trwania kadencji w organach Izby uniemożliwia dalsze pełnienie funkcji i z mocy ustawy powoduje wyłączenie osoby ze składu organów Izby [7]. Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych tworzą Prezes Krajowej Rady oraz członkowie Rady wybrani przez Krajowy Zjazd. Organem wykonawczym Krajowej Rady jest Prezydium w skład, którego wchodzi Prezes oraz wybrani przez Krajową Radę Wiceprezesi, sekretarz, skarbnik oraz członkowie. Prezydium Rady jest organem wykonawczym Krajowej Rady. Wykonawczy charakter to szczególna właściwość do podejmowania działań, w tym decyzji lub upoważnień, których konsekwencją będzie faktyczna realizacja uchwał podejmowanych przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych. Prezydium Krajowej Rady działa w jej imieniu w sprawach określonych jej uchwałą. Zastrzeżenia kompetencji, które nie leżą w gestii Prezydium Rady wynikają z przepisów ustawy oraz wykonawczego charakteru działań Prezydium Rady. Wyraźnym zastrzeżeniem wyłączającym kompetencje Prezydium jest także uchwalanie budżetu [8]. Funkcja reprezentacyjna Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych W zakresie konstytucyjnego zadania reprezentowania osób wykonujących zawody zaufania publicznego samorząd zawodowy diagnostów laboratoryjnych zobowiązany został do reprezentowania diagnostów laboratoryjnych oraz ochrony ich interesów zawodowych (art. 35 pkt 2 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). W tym zakresie samorząd zawodowy występuje w jego imieniu i na rzecz w każdej sprawie, która w swej istocie może mieć wpływ na ważny interes zawodowy diagnostów laboratoryjnych. Jest to zarówno reprezentacja formalna przed wszelkimi organami i instytucjami, zarówno państwa, samorządu, sądów, stowarzyszeń, itp., jak również w wymiarze symboliczno-społecznym – jako reprezentacja zawodu podczas uroczystości państwowych czy religijnych [9]. Konkretyzację normy wynikającej z art. 35 ust. 2 stanowi art. 47 pkt 1, który zobowiązuje Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych do reprezentowania samorządu wobec organów państwowych i samorządowych, sądów, Narodowego Funduszu Zdrowia, instytucji i organizacji (art. 47 pkt. 1 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Reprezentowanie to umocowanie do składania w imieniu i na rzecz mocodawcy oświadczeń woli oraz wykonywania czynności faktycznych. Przepis art. 47 pkt 1 zawiera katalog organów i instytucji, przed którymi Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych może reprezentować samorząd. Katalogu tego nie należy traktować jako katalogu zamkniętego. W tym wypadku reprezentacji należy rozpatrywać w szerokim zakresie tego pojęcia – jako uprawnienie do występowania w każdej sprawie, każdych okolicznościach i przed wszelkimi organami i instytucjami, zarówno państwa, samorządu, sądów, stowarzyszeń, itp. W tym zakresie mieści się również obowiązek Krajowej Rady do zapewnienia obsługi prawnej samorządu, zarówno w postępowaniu administracyjnym, jak również przed sądami powszechnymi [10]. Do zadań z tego zakresu należy również udzielanie przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych opinii o projektach aktów prawnych oraz przedstawianie wniosków dotyczących unormowań prawnych z zakresu ochrony zdrowia (art. 47 pkt 3 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Samorząd zawodowy diagnostów laboratoryjnych znajduje się na liście podmiotów uczestniczących w procesie tworzenia prawa, co wiąże się z systematycznym otrzymywaniem projektów nowych aktów normatywnych lub projektów zmian aktów już istniejących, udziałem w pracach legislacyjnych na etapie uzgodnień społecznych oraz w parlamencie. Samorządy zawodowe nie posiadają inicjatywy ustawodawczej. Nie mniej jednak jako organ samorządu zawodowego Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych jest uprawniona do występowania z własnymi wnioskami legislacyjnymi do instytucji posiadających inicjatywę ustawodawczą. W tym wypadku kompetencja ta została do pewnego stopnia ograniczona przez ustawodawcę poprzez wskazanie, że Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych jest uprawniona do „przedstawiania wniosków dotyczących unormowań prawnych z zakresu ochrony zdrowia”. Sformułowanie to należy rozumieć szeroko, tj. jako prawo do przedstawiania wniosków dotyczących organizacji i funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, podmiotów świadczących usługi zdrowotne, finansowania świadczeń, regulacji dotyczących poszczególnych zawodów medycznych i samorządów zawodowych, praw pacjenta itp. Wyrażanie opinii o projektach aktów prawnych oraz przedstawianie wniosków wymaga od członków Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych wiedzy na temat organizacji i funkcjonowania systemu ochrony zdrowia a także znajomości unormowań prawnych w tym zakresie. Stąd też by uzyskać wiarygodność społeczną członkowie organów samorządu zawodowego, muszą podnosić stan świadomości zawodowej i odpowiedzialności za przyjęte na siebie zobowiązania wobec społeczeństwa w zakresie realizacji zadań w ochronie zdrowia. Sprawne i efektywne realizowanie tej funkcji wymaga także od członków Krajowej Rady wypracowania wspólnego stanowiska dążącego do jak najlepszej ochrony interesów zarówno pacjentów jak i środowiska diagnostów laboratoryjnych. Opiniowanie projektów aktów normatywnych z obszaru systemu ochrony zdrowia czy regulacji dotyczących funkcjonowania samorządów zawodowych wymaga z jednej strony zapewnienia obsługi prawnej samorządu a z drugiej wsparcia merytorycznego tej obsługi ze strony członków Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych. W zakresie kompetencji reprezentacyjnych mieszczą się również uprawnienia Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych związane z opiniowaniem programu studiów wyższych i studiów podyplomowych z zakresu diagnostyki laboratoryjnej (art. 47 pkt 4 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej) oraz koordynowanie doskonalenia zawodowego diagnostów laboratoryjnych (art. 47 pkt 8 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Obowiązki te stanowią konkretyzację określonego w art. 35 pkt 3 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej zadania samorządu zawodowego dotyczącego ułatwienia podnoszenia kwalifikacji zawodowych diagnostów laboratoryjnych. W tym miejscu zaznaczenia wymaga, że na szczególną doniosłość funkcji związanych z opiniowaniem projektów studiów wyższych oraz koordynowaniem doskonalenia zawodowego zwrócił uwagę Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 23 czerwca 2005 r. (K 17/04, OTK-A 2005, Nr 6, poz. 66). Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że zawód diagnosty laboratoryjnego to zawód o podstawowym znaczeniu dla zdrowia i życia obywateli. Kryteria dostępności do tego zawodu muszą zatem uwzględniać interes kandydatów do zawodu a także interes publiczny. To właśnie interes publiczny wymaga, aby wiedza teoretyczna i praktyczna diagnosty laboratoryjnego była wysoka. Ten wymóg może być zrealizowany poprzez odpowiedni program nauczania, który jest realizowany przez wysokokwalifikowaną kadrę akademicką a także poprzez dalszy podyplomowy system kształcenia diagnostów laboratoryjnych. Teoretyczne przygotowanie do zawodu powinno być poparte wiedzą praktyczną i doświadczeniem. Jednym z możliwych elementów kształtowania skutecznego systemu kształcenia zawodowego jest czerpanie z wiedzy praktycznej. Projektowanie programów kształcenia na kierunkach analityki medycznej (i pokrewnych) z udziałem samorządu zawodowego to właśnie jeden ze sposobów lepszego przygotowania do zawodu. Ustawodawca daje Krajowej Radzie Diagnostów Laboratoryjnych legitymację do opiniowania programów studiów wyższych oraz programów studiów podyplomowych z zakresu diagnostyki laboratoryjnej. Należy jednak zwrócić uwagę, że nie ma on charakteru nakazu skierowanego do organizatorów takiego kształcenia, a jedynie daje kompetencje Krajowej Radzie w tym zakresie [11]. W zakresie ułatwiania podnoszenia kwalifikacji zawodowych diagnostów laboratoryjnych Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych ma obowiązek koordynowania doskonalenia 231 Charakter publiczny kompetencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych zawodowego. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych jest zobligowana także do inicjowania i analizy przedmiotowej trybu kształcenia na kierunku Analityka Medyczna, w kierunku takiego modelu edukacyjnego by status wiedzy dawał gwarancję, że w przyszłości świadczenie diagnostyczne będzie wykonywane z aktualną wiedzą i etyką zawodową. Kompetencja ta obejmuje obowiązek ułatwiania diagnostom laboratoryjnym współpracy z towarzystwami naukowymi w dziedzinie diagnostyki laboratoryjnej, inicjowanie i wspieranie lub organizowanie szkoleń, seminariów, konferencji i innych form dokształcania zawodowego. Ponadto Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych może w miarę możliwości partycypować w kosztach tych szkoleń stosując przy tym obligatoryjnie zasadę równości członków samorządu zawodowego. Kwestia doskonalenia zawodowego była przedmiotem obrad organów samorządu diagnostów laboratoryjnych. Podczas I Krajowego Zjazdu Diagnostów Laboratoryjnych 7 grudnia podjęto uchwałę w sprawie zasad stałego podnoszenia kwalifikacji przez diagnostów laboratoryjnych (uchwała Nr 20/2002). Następnie kwestia stałego podnoszenia kwalifikacji przez diagnostów laboratoryjnych była podjęta w uchwale Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 10 czerwca 2005 r. Nr 78/2005. Uchwała ta jako niezgodna ze statutem Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych została uchylona uchwałą z dnia 5 października 2005 r. (Nr 83/2005). Obecnie kwestie określenia sposobu doskonalenia zawodowego przez diagnostów laboratoryjnych reguluje uchwala Nr 5/2006 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 13 stycznia 2006 r. W myśl uchwały doskonalenie zawodowe obejmuje aktywność zawodową w dwóch ramach – samokształcenia lub w zorganizowanych formach kształcenia podyplomowego. Uchwała określa następujące formy doskonalenia zawodowego: realizowanie programu specjalizacji; udział w szkoleniu podyplomowym nie objętym programem specjalizacji, organizowanym przez krajowy lub zagraniczny podmiot uprawniony do prowadzenia kształcenia podyplomowego; udział w posiedzeniach oddziałów stowarzyszenia działającego jako „medyczne towarzystwo naukowe”, lub „kolegium specjalistów”; udział w krajowym lub zagranicznym kongresie, zjeździe, konferencji lub sympozjum naukowym; odbycie stażu podyplomowego organizowanego przez krajowy lub zagraniczny podmiot uprawniony do jego prowadzenia; uzyskanie tytułu specjalisty w określonej dziedzinie diagnostyki laboratoryjnej; uzyskanie stopnia naukowego; uzyskanie świadectwa potwierdzającego posiadanie umiejętności z zakresu węższych dziedzin diagnostyki laboratoryjnej; napisanie i opublikowanie fachowej książki medycznej, artykułu w fachowym, recenzowanym czasopiśmie, komunikatu z badań lub edukacyjnego programu multimedialnego; napisanie i opublikowanie książki, artykułu lub programu multimedialnego o charakterze popularnonaukowym; wygłoszenie wykładu lub doniesienia w formie ustnej lub plakatowej na kongresie, zjeździe, konferencji lub sympozjum naukowym; przetłumaczenie i opublikowanie książki, artykułu lub 232 innej pracy naukowej; indywidualna prenumerata roczna fachowego czasopisma lub zakup książki fachowej; udział w szkoleniu wewnętrznym organizowanym przez zakład, w którym diagnosta laboratoryjny udziela świadczeń; udział w testowym programie edukacyjnym prowadzonym przez towarzystwo naukowe lub kolegium specjalistów; samokształcenie realizowane metodą internetowych wykładów i programów edukacyjnych zakończone sprawdzianem; przynależność do medycznych towarzystw naukowych lub kolegium specjalistów; kierowanie specjalizacją diagnostów laboratoryjnych; prowadzenie szkolenia podyplomowego diagnostów laboratoryjnych; prowadzenie szkolenia w trakcie praktyk zawodowych studentów uczelni wyższych. Kompetencje Krajowej Rada Diagnostów Laboratoryjnych w zakresie sprawowania pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu W związku z konstytucyjnym obowiązkiem sprawowania pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu, jako zadanie samorządu zawodowego diagnostów laboratoryjnych zostało wskazane sprawowanie nadzoru nad należytym wykonywaniem czynności diagnostyki laboratoryjnej. W przypadku diagnostów laboratoryjnych zadania w zakresie sprawowania pieczy są realizowane przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych, Rzecznika Dyscypliny oraz sądy dyscyplinarne (Sąd Dyscyplinarny i Wyższy Sąd Dyscyplinarny). W ramach tejże funkcji Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych prowadzi listę diagnostów laboratoryjnych (art. 8 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej); określa tryb i zakres przeszkolenia dla diagnostów laboratoryjnych, którzy nie wykonywali czynności diagnostyki laboratoryjnej przez okres dłuższy niż 5 lat (art. 14 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej); powołuje komisję której celem jest wydanie orzeczenia w przedmiocie niezdolności diagnosty laboratoryjnego do wykonywania zawodu albo ograniczenia wykonywania ściśle określonych czynności (art. 15 ustawy), prowadzi ewidencję laboratoriów (art. 19 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych prowadzi listę diagnostów laboratoryjnych oraz podejmuje uchwałę o wpisie na listę diagnostów laboratoryjnych na wniosek zainteresowanego. W praktyce Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych podejmuje uchwałę o wpisie na listę diagnostów laboratoryjnych oraz stwierdzeniu prawa wykonywania zawodu (art. 9 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Wpis na listę diagnostów laboratoryjnych jest niezbędny do uzyskania tytułu diagnosty laboratoryjnego. Tytuł ten zaś jest niezbędny do samodzielnego wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej (art. 6 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Ukończenie określonych studiów wyższych (np. analityki medycznej), pełna zdolność do czynności prawnych oraz stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego nie są wystarczającymi do uzyskania tytułu diagnosty laboratoryjnego. Brak wpisu, pomimo spełnienia innych określonych przez prawo warunków, uniemożliwia wykonywanie zawodu diagnosty labora- toryjnego. Lista diagnostów laboratoryjnych jest prowadzona w systemie informacyjno-ewidencyjnym w formie komputerowej bazy danych. Lista ta jest prowadzona z zachowaniem przepisów ustawy o ochronie danych osobowych [12] oraz przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie dokumentacji przetwarzania danych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych [13]. Szczegółowe kwestie dotyczące wpisu na listę diagnostów laboratoryjnych reguluje uchwała nr 14/2003 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 13 marca 2003 r. w sprawie dokumentacji potwierdzającej informacje zawarte we wniosku o wpis na listę diagnostów laboratoryjnych. Kwestię wysokości opłat związanych z decyzją w sprawie wpisu na listę diagnostów laboratoryjnych oraz opłat manipulacyjnych reguluje uchwała nr 60/2004 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 17 grudnia 2004 roku w sprawie opłat za wydanie stwierdzenia Prawa Wykonywania Zawodu Diagnosty Laboratoryjnego. Zgodnie z tą uchwałą za stwierdzenie Prawa Wykonywania Zawodu Diagnosty Laboratoryjnego i wydanie odpowiedniego dokumentu diagnoście laboratoryjnemu - KRDL pobiera opłatę w wysokości 100 zł. Wpłaty dokonuje diagnosta laboratoryjny na konto KIDL dopuszczalna jest również wpłata w kasie KIDL. Wydanie dokumentu Prawo Wykonywania Zawodu Diagnosty Laboratoryjnego następuje po przedstawieniu dowodu uiszczenia opłaty. W ramach sprawowanego nadzoru nad należytym wykonywaniem zawodu diagnosty laboratoryjnego Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych określa tryb i zakres przeszkolenia dla diagnostów laboratoryjnych, którzy nie wykonywali czynności diagnostyki laboratoryjnej przez okres dłuższy niż 5 lat (art. 14 ustawy). Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych powołuje Komisję Nadzorującą, której zadaniem jest nadzorowanie przebiegu przeszkolenia, przeprowadzenie egzaminu końcowego oraz wydanie opinii końcowej w przedmiocie możliwości ponownego podjęcia pracy w zawodzie diagnosty laboratoryjnego. Komisja Nadzorująca powołana została uchwałą Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 27 maja 2009 r. Nr 80/II/2009 w sprawie powołania Komisji Nadzorującej przeszkolenie diagnosty laboratoryjnego, który nie wykonuje zawodu przez okres przekraczający 5 lat. Komisja składa się z 5-ciu osób. Jeżeli Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych stwierdzi, że istnieje uzasadnione podejrzenie niezdolności diagnosty laboratoryjnego do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego lub ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności diagnostyki laboratoryjnej ze względu na stan zdrowia, powołuje w drodze uchwały komisję złożoną z lekarzy specjalistów z odpowiednich dziedzin medycyny (art. 15 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Komisja ta wydaje orzeczenie w przedmiocie niezdolności diagnosty laboratoryjnego do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego albo ograniczenia wykonywania ściśle określonych czynności diagnostyki laboratoryjnej. Diagnosta laborato- ryjny ma obowiązek stawienia się przed komisją i poddania się niezbędnym badaniom. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych, na podstawie orzeczenia komisji o niezdolności diagnosty laboratoryjnego do wykonywania zawodu lub ograniczenia wykonywania określonych czynności diagnostyki laboratoryjnej, podejmuje uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego na okres trwania niezdolności albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności diagnostyki laboratoryjnej na okres trwania niezdolności. Diagnosta laboratoryjny, którego dotyczy to postępowanie jest uprawniony do uczestnictwa w posiedzeniu Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych w czasie rozpatrywania jego sprawy. Jeżeli diagnosta laboratoryjny odmawia poddania się badaniu przez komisję lub gdy Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych, na podstawie wyników postępowania wyjaśniającego, uzna, że dalsze wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego lub ściśle określonych czynności diagnostyki laboratoryjnej grozi niebezpieczeństwem dla pacjentów, podejmuje uchwałę o zawieszeniu diagnosty laboratoryjnego w prawie wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego albo o ograniczeniu wykonywania ściśle określonych czynności diagnostyki laboratoryjnej do czasu zakończenia postępowania. Jeżeli ustaną przyczyny zawieszenia lub ograniczenia diagnosta laboratoryjny może wystąpić do Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych o uchylenie uchwały. Wniosek ten diagnosta laboratoryjny może złożyć nie wcześniej jednak niż po upływie 6 miesięcy od podjęcia uchwały Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych prowadzi także ewidencję medycznych laboratoriów diagnostycznych (art. 19 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Ewidencja może być prowadzona zarówno w formie pisemnej (księgi) jak również w formie elektronicznej – bazy danych w formacie cyfrowym. Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej nakłada na podmioty prowadzące laboratoria obowiązek wystąpienia z wnioskiem o wpis laboratorium do ewidencji. Ustawodawca nie wskazuje jednak, w jakim terminie podmiot ma obowiązek wystąpienia z takim wnioskiem. Nie wskazuje również terminu do dokonania wpisu do ewidencji. Dane wpisane do ewidencji są jawne. Krajowa Rada Diagnostów laboratoryjnych udostępnia dane najpóźniej w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Prowadzenie ewidencji laboratoriów reguluje Uchwała Nr 97/II/2010 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 25 stycznia 2010 roku w sprawie prowadzenia ewidencji laboratoriów i wydawania dokumentów informujących o wpisie laboratorium do ewidencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych. W ramach nadzoru nad należytym wykonywaniem czynności diagnostyki laboratoryjnej Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych jest uprawniona do kontroli i oceny wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej przez diagnostę laboratoryjnego (art. 13 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Kontrolę przeprowadzają i oceny dokonują wizytatorzy powołani przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych 233 Charakter publiczny kompetencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych spośród diagnostów laboratoryjnych. Do Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych należy także wybór przewodniczącego Zespołu Wizytatorów i jego zastępcy (art. 47 pkt 7 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej wymienia czynności do których w ramach dokonywanej kontroli i oceny uprawnieni są wizytatorzy. Określając uprawnienia wizytatorów ustawodawca posłużył się zwrotem „w szczególności” co oznacza, że wyliczenie tych uprawnień ma charakter przykładowy. Wizytatorzy są uprawnieni w szczególności do wizytowania pomieszczeń laboratorium, obserwowania sposobu wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej, żądania informacji, wyjaśnień i udostępnienia dokumentacji medycznej, wydawania zaleceń powizytacyjnych. Z przeprowadzonej wizytacji sporządza się protokół. Protokół z przeprowadzonej wizytacji przedstawiony jest diagnoście laboratoryjnemu, którego czynności były przedmiotem kontroli, a także do wiadomości kierownikowi laboratorium. Jeżeli w pracy ocenianego diagnosty stwierdzono nieprawidłowości mające wpływ na wyniki badań diagnostycznych wizytator powiadamia właściwego wojewodę. Zauważyć należy, że wizytator nie dokonuje kontroli działalności medycznego laboratorium diagnostycznego będącego zakładem opieki zdrowotnej lub jednostką organizacyjną zakładu (dlatego protokołu powizytacyjnego nie otrzymuje kierownik zakładu opieki zdrowotnej, a kierownik laboratorium jedynie do wiadomości). Co prawda wizytator może dokonać wizytacji pomieszczeń, ale tylko i wyłącznie w zakresie wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej przez kontrolowanego diagnostę laboratoryjnego. To samo dotyczy udostępnienia dokumentacji medycznej, czy obserwowania sposobu wykonywania czynności diagnostyki przez kontrolowanego diagnostę. Wizytatorów należy traktować, jako ustawowych przedstawicieli Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych w zakresie wskazanej oceny i kontroli. Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej przewiduje również kompetencję Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych do uchwalenia regulaminu określającego zakres i zasady działania wizytatorów (art. 47 pkt 9 lit b). Regulamin ten nie może rozszerzać zakresu działania wizytatorów ustalonego w ustawie. Z uwagi na fakt, że nałożenie zadań publicznych na samorząd zawodowy, w tym w szczególności w zakresie sprawowania nadzoru nad wykonywaniem czynności diagnostyki, ma charakter obligatoryjny, trzeba również przyjąć za niedopuszczalne zawężenie zakresu działania wizytatorów. W przypadku zespołu wizytatorów regulamin dotyczący zakresu i działania był wielokrotnie zmieniany. Na przestrzeni ostatnich 4 lat zmiany były wprowadzane między innymi uchwałą Nr 24/II/2007 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 18 maja 2007 roku w sprawie zmiany uchwały nr 93/2006 KRDL z dnia 27 lutego 2006 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu zakresu i zasad działania wizytatorów KRDL. Następnie w 2008 roku uchwała Nr 55/II/2008 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 13 czerwca 2008 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu zakresu i zasad działania wizytatorów KRDL. W 2009 roku 234 Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia Regulaminu zakresu i zasad działania wizytatorów KRDL (uchwała z dnia 4 listopada 2009 r. Nr 84/II/2009) Inne zadania Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych wykonuje uchwały Krajowego Zjazdu Diagnostów laboratoryjnych (art. 47 pkt 2 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Poprzez wykonanie uchwał należy rozumieć podjęcie wszelkich kroków prawnych i faktycznych (w granicach prawa i z zachowaniem zasady racjonalności działania) zmierzających do odzwierciedlenia w stanie faktycznym postanowień uchwał Krajowego Zjazdu [14]. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych jest zobowiązana również do opracowania i uchwalenia swojego budżetu. Ponadto Rada zatwierdza sprawozdania z wykonania budżetu oraz rozpatruje wnioski Komisji Rewizyjnej. Budżet Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych jest elementem planu dochodów i wydatków, czyli dokumentu będącego założeniami gospodarki finansowej samorządu w każdym roku obrachunkowym. Ponadto corocznie Rada uchwala plan dochodów i wydatków określających w szczególności: wysokość wydatków przeznaczonych na funkcjonowanie Biura, kwotę bazową dla wynagrodzeń pracowników oraz ilość etatów w Biurze. Szczególną pozycję w planie wydatków zajmują wydatki związane bezpośrednio z funkcjonowaniem organów Izby, w szczególności w roku wyborczym koszty związane z organizacją wyborów, Krajowego Zjazdu Diagnostów Laboratoryjnych. Plan dochodów i wydatków jest przyjmowany na dany rok, w terminie nie późniejszym niż w ciągu 60 dni po rozpoczęciu roku obrachunkowego (czyli roku kalendarzowego) [15]. Należy zaznaczyć, że Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych jest zobligowana do zabezpieczenia organizacyjnego i finansowego niezależnych organów samorządu, tj. Rzecznika Dyscyplinarnego i sądy zawodowe. Wyżej wymienione organy działają autonomicznie i podlegają tylko ocenie Zjazdu. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych ustala także zasady gospodarki finansowej samorządu. Obowiązującą regulacją w zakresie prowadzenia gospodarki finansowej Izby jest uchwała nr 18/2002 Pierwszego Krajowego Zjazdu Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 5-7 grudnia 2002 roku w sprawie podstawowych zasad gospodarki finansowej. Obecnie w zakresie gospodarki finansowej obowiązującą regulacją jest uchwała Nr 7/2003 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 13 stycznia 2003 roku w sprawie wewnętrznych zasad rozporządzania majątkiem oraz zaciągania zobowiązań majątkowych w imieniu Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych. Zgodnie z tą uchwałą zaciąganie zobowiązań lub rozporządzanie finansami, w tym nabycie, zbycie i obciążenie majątku ruchomego o wartości powyżej 30.000 zł wymaga uchwały Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych; oraz współdziałania i podpisów Prezesa, Wiceprezesa, Sekretarza i Skarbnika Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych. Do zawierania umów, udzielania pełnomocnictw i składania oświadczeń woli w sprawach majątkowych Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych, których wartość mieści się w przedziale od 5.000 zł do 30.000 zł wymagane jest współdziałanie i podpis dwóch spośród trzech członków Prezydium Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, (Prezesa, Wiceprezesa, Sekretarza) oraz Skarbnika. Do zawierania umów, udzielania pełnomocnictw i składania oświadczeń woli w sprawach majątkowych Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych, których wartość nie przekracza 5.000 zł wymagane jest współdziałanie i podpis dwóch członków Prezydium Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, w tym Prezesa lub Wiceprezesa. Dokonywanie wydatków powyżej 30.000 zł powinno być poprzedzone zbieraniem ofert i wyborem najkorzystniejszej z nich, uchwała nie wymaga przy tym, by oferta ta była najkorzystniejsza cenowo. Do zadań Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych należy także dokonanie wyboru Prezesa Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych oraz Rzecznika Dyscyplinarnego, jeżeli ich mandat wygasł w okresie miedzy Krajowymi Zjazdami (art. 47 pkt 6 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Jest to uprawnienie o charakterze szczególnym, które ma zastosowanie jedynie w przypadku wcześniejszego wygaśnięcia mandatu Prezesa KRDL lub Rzecznika Dyscyplinarnego. W takich przypadkach wyboru dokonuje Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych, z zachowaniem zasady tajności głosowania. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych uchwala także regulaminy działalności samorządu i jego organów, zakresu i zasad działania wizytatorów, prowadzenia listy diagnostów laboratoryjnych oraz prowadzenia ewidencji (art. 47 pkt 9 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Prawidłowo sporządzony regulamin jest gwarancją należytego wykonania zadań, których regulamin dotyczy. W zakresie regulaminowego określenia działalności organów samorządu Diagnostów Laboratoryjnych wydany został szereg regulacji wewnętrznych. Wśród najważniejszych warto wymienić między innymi – regulujące funkcjonowanie Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych istotne - uchwała Nr 1/2003 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 13 stycznia 2003 roku Regulamin działania Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, uchwała nr 16/II/2007 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 2 marca 2007 roku w sprawie zmiany uchwały nr 1/2003 KRDL z dnia 13 stycznia 2003 r. Regulamin Działania Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, oraz regulującą działanie Komisji Rewizyjnej - uchwałę nr 64/2004 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie ustalenia organizacji Organów Izby i trybów ich działania - „Regulamin Komisji Rewizyjnej”. Działanie biura izby reguluje uchwała Nr 6/2003 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 13 stycznia 2003 roku Regulamin organizacyjny Biura Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych, natomiast Rzecznik Dyscypli- narny i Sądy Dyscyplinarne działają na podstawie uchwały Nr 68/2005 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 25 lutego 2005 roku w sprawie regulaminu Rzecznika Dyscyplinarnego i regulaminu Sądów Dyscyplinarnych. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych określa wysokość składki członkowskiej, zasady jej podziału oraz wysokość opłat związanych z decyzją w sprawie wpisu na listę diagnostów laboratoryjnych oraz opłat manipulacyjnych. W tym zakresie obowiązuje uchwała nr 48/II/2008 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 29 lutego 2008 roku w sprawie wysokości składki członkowskiej. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych ustaliła wysokość miesięcznej składki członkowskiej oraz przyjęła zasadę, że zawieszony członek Izby jest zwolniony z płacenia składek. Obowiązująca jest także uchwała nr 62/2004 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie zawieszenia obowiązku płatności składki członkowskiej na rzecz Korporacji lub zmniejszenia jej wysokości oraz uchwała Nr 65/II/2009 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 4 lutego 2009 roku w sprawie zmiany treści Uchwały Nr 62/2004 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 17 grudnia 2004 roku w sprawie zawieszenia obowiązku płatności składki członkowskiej na rzecz Korporacji lub zmniejszenia jej wysokości. Diagnostom laboratoryjnym, którzy utracili pracę i zgłosili wniosek o zawieszenie płatności składek członkowskich oraz przedłożyli stosowne zaświadczenie potwierdzające fakt utraty pracy oraz zaświadczenie potwierdzające pozostawanie bez pracy – zawiesza się obowiązek płatności składek członkowskich na okres braku zatrudnienia nie dłużej niż 5 lat, bez skutków utraty prawa do wykonywania zawodu. Diagnostom laboratoryjnym, którzy pozostają na udokumentowanym urlopie wychowawczym, a nie wykonują innych czynności na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, na ich wniosek zawiesza się obowiązek płatności składek członkowskich na okres pozostawania na urlopie wychowawczym, nie dłuższym niż 5 lat, bez skutków utraty prawa do wykonywania zawodu. Diagnostom laboratoryjnym, którzy wyłącznie wykonują czynności w medycznych laboratoriach diagnostycznych w ramach udokumentowanego wolontariatu bez pobierania wynagrodzenia, a nie posiadają zatrudnienia w innym zawodzie, na ich wniosek – zawiesza się obowiązek płatności składek członkowskich na okres przebywania na wolontariacie. Diagnosta laboratoryjny, o którym mowa w ust. 1 i 2, w momencie podjęcia pracy w innym charakterze niż wykonywanie czynności w medycznym laboratorium diagnostycznym w okresie nie dłuższym niż 5 lat (w tym także w ramach umów cywilnoprawnych), związanej z uzyskiwaniem wynagrodzenia traci uprawnienia dotyczące zawieszenia obowiązku płatności składek. Fakt zatrudnienia obowiązany jest zgłosić do Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych i w związku z tym obowiązany jest do płatności składek członkowskich. Diagnosta laboratoryjny, który na mocy decyzji ZUS uzyskał prawo do emerytury, świadczeń przedemerytalnych lub renty (w tym także inwalidzkiej) oraz 235 Charakter publiczny kompetencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych pobiera emeryturę, świadczenie lub zasiłek przedemerytalny lub rentę (w tym także inwalidzką), na swój pisemny wniosek, po przedstawieniu stosownych dokumentów - jest uprawniony do opłacania niższej o 50 % składki członkowskiej. Podsumowanie W uzasadnieniu do poselskiego projektu ustawy o zawodzie diagnosty laboratoryjnego i samorządzie zawodowym diagnostów laboratoryjnych czytamy: „Obecna diagnostyka laboratoryjna to wymagająca wysokich kwalifikacji dyscyplina w coraz większym stopniu przesądzająca o procesie leczenia pacjenta. Postawienie przez lekarza prawidłowej diagnozy oraz określenie skuteczności zastosowanej terapii wymaga przeprowadzenia coraz bardziej skomplikowanych badań analitycznych, mikrobiologicznych, toksykologicznych, genetycznych czy z zakresu biologii molekularnej. Wraz z rozwojem medycyny rola tych badań będzie rosła i vice versa badania te będą określać nowe horyzonty i nowe możliwości w medycynie.” Podkreślanie doniosłości diagnostyki laboratoryjnej to jedno z podstawowych zadań samorządu zawodowego diagnostów laboratoryjnych. Przed członkami Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych duże wyzwanie a mianowicie opracowanie i uzgodnienie jednolitej koncepcji organizacji i funkcjonowania diagnostyki laboratoryjnej w systemie ochrony zdrowia np. podjęcie w 2009 roku prac nad opisem technologicznym badań laboratoryjnych, które będą podstawą do opracowania świadczeń diagnostycznych. Następnie w granicach przysługujących uprawnień i w graniach prawa Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych powinna dążyć do urzeczywistnienia tej koncepcji. Koncepcji, która będzie chroniła interesy zawodowe diagnostów laboratoryjnych, prowadziła do uwzględnienia istotnej roli diagnostyki laboratoryjnej w procesie diagnozowania i terapii a przede wszystkim koncepcji w pierwszej kolejności uwzględniającej dobro i bezpieczeństwo pacjenta. Realizowanie tych idei wymaga nie tylko wiedzy na temat systemu ochrony zdrowia, ale także znajomości prawa i uświadomienia doniosłości realizowanych zadań, jak również korekty tych przepisów prawnych, które w sposób skuteczny będą chronić dobro pacjenta. Literatura 1. E. Zielińska (w:) Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz pod red. E. Zielińskiej, Warszawa 2008; 30-31. 2. Zob. szerzej E. Zielińska (w:) Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz pod red. E. Zielińskiej, Warszawa 2008; 31-34. 3. Zob. szerzej L. Zacharko, Prywatyzacja zadań publicznych gminy. Studium administracyjnoprawne, Wyd. UŚ, Katowice 2000; 17 i nast. 4. S Biernat, Prywatyzacja zadań publicznych, Warszawa – Kraków 1994; 29 i nast. 5. H. Owczarek. Rola środowiska Diagnostów Laboratoryjnych w reformowanym systemie ochrony zdrowia. Polityka Zdrowotna VII grudzień 2008/styczeń 2009; 9. 6. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej (Dz. U. Z 2004 r. Nr 144, poz. 1529 z późn. zm.). 236 7. M. Waszkiewicz (w:) A. Augustynowicz, A. Budziszewska-Makulska, R. Tymiński, M. Waszkiewicz, Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz, CeDeWu, Warszawa 2010: 173. 8. M. Waszkiewicz (w:) A. Augustynowicz, A. Budziszewska-Makulska, R. Tymiński, M. Waszkiewicz, Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz, CeDeWu, Warszawa 2010; 189. 9. M. Waszkiewicz (w:) A. Augustynowicz, A. Budziszewska-Makulska, R. Tymiński, M. Waszkiewicz, Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz, CeDeWu, Warszawa 2010; 170. 10. M. Waszkiewicz (w:) A. Augustynowicz, A. Budziszewska-Makulska, R. Tymiński, M. Waszkiewicz, Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz, CeDeWu, Warszawa 2010; 191. 11. M. Waszkiewicz (w:) A. Augustynowicz, A. Budziszewska-Makulska, R. Tymiński, M. Waszkiewicz, Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz, CeDeWu, Warszawa 2010; 192. 12. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. Nr 133, poz. 883 z późn. zm.). 13. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji przetwarzania danych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych (Dz.U. Nr 100, poz. 1024). 14. M. Waszkiewicz (w:) A. Augustynowicz, A. Budziszewska-Makulska, R. Tymiński, M. Waszkiewicz, Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz, CeDeWu, Warszawa 2010; 191-192. 15. M. Waszkiewicz (w:) A. Augustynowicz, A. Budziszewska-Makulska, R. Tymiński, M. Waszkiewicz, Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz, CeDeWu, Warszawa 2010; 193. Zaakceptowano do publikacji: 29.02.2012 Adres do korespondencji: Dr Anna Augustynowicz Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego ul. Marymoncka 99/103, 01-813 Warszawa e-mail: [email protected]