Empfehlungen zur Patienteninformation Polnisch
Transkrypt
Empfehlungen zur Patienteninformation Polnisch
27 Dystymia (chroniczne depresyjne zabarwienie nastroju) Dysthymie (chronische depressive Verstimmung) Str. 27–28 ? Jakie występują dolegliwości? ? Welche Beschwerden treten auf? Dotknięci tym schorzeniem skarżą się, że ich życie odbywa się jakoby pod „ciemną zasłoną“. Większą część roku czują się apatyczni, zmęczeni i pozbawieni chęci do działania. Czynności dnia codziennego związane są z niewspółmiernym wysiłkiem, są drażliwi i często przeszkadza im przysłowiowa „mucha na ścianie“. Niczym nie są głęboko zainteresowani, utracili zarówno zdolność do radości z życia jak i do odczuwania głębokiego smutku. Utracili także zdolność odczuwania przyjemności i rozkoszy (anhedonia). Żadna praca nie idzie takiemu choremu „od ręki“. ? Jak odróżnić dystymię od innych form depresji? ? Wie ist Dysthymie zu anderen Formen der Depressionen abzugrenzen? To powyżej już opisane chroniczne obniżenie nastroju należy odróżnić od innych form depresji (patrz str. 21), także od ogólnych zaburzeń nastroju, które towarzyszą chronicznym chorobom somatycznym, nie należy jej traktować jako błędu charakteru lub interpretować, jako „nie chce mu się“. Najważniejszą różnicą, w stosunku do innych form depresji jest długotrwałość i przewlekłość dystymii. Inne formy depresji przebiegają zazwyczaj epizodycznie; okresy dobrego samopoczucia (eutymiczne interwały) przeplatają się z okresami złego samopoczucia, tzn. mniej lub więcej odgraniczonych faz przygnębienia. Stopniem natężenia odpo- wiada dystymia (powtarzającym się), lekkim lub średnim epizodom depresyjnym. Dystymia i wiele innych form depresji zaczynają się w młodośći i trwają wtedy wiele miesięcy, nawet lat, a czasem nawet całe życie. Ponieważ to zaburzenie obejmuje całe życie uczuciowe, paraliżuje wiele reakcji i zachowanie chorego, wywiera ono wpływ na całą osobowość osoby nim dotkniętej. Mówi się dlatego o tzw. depresyjnych lub psychastenicznych zaburzeniach osobowości. ? Jak powinni zachowywać się bliscy? ? Wie sollen sich die Angehörigen verhalten? Jak przy wielu innych psychicznych schorzeniach, także partner i rodzina chorego dotknięci są skutkami tej chronicznej choroby afektywnej. Próby podniesienia nastroju chorych, np. poprzez wspólne, radosne przeżycia są tak samo bezowocne, jak apele, by „wziąć się w garść, nie rozklejać się“. To jest właśnie problemem chronicznie depresyjnego nastroju, że nic nie cieszy, że nic nie jest w stanie wzbudzić żywszego zainteresowania chorych. Nie ma to nic wspólnego z brakiem woli, „ wzięciem się w garść“. Chodzi tu raczej o chroniczny stan wyczerpania psychicznego! W poniżej opisanym procesie leczenia obowiązują dla bliskich następujące reguły zachowania: Dystymie są zaburzeniami uczuciowymi, chodzi tutaj o „chorobę“. Za to zaburzenie nie są odpowiedzialni, ani chorzy, ani ich otoczenie. W ramach terapii lekowej i psychoterapii ponura, ołowiana mgła nad głową chorego, powoli się rozjaśni. Należy podtrzymywać pierwsze inicjatywy w Zalecenia do informacji pacjentów U. Trenckmann B. Bandelow psychiatria i psychoterapia © Steinkopff Verlag, Darmstadt 2002 28 Dystymia (chroniczne depresyjne zabarwienie nastroju) tym kierunku, popierać chorego. Należy unikać jednak stawiania zbyt wysokiej „poprzeczki“. W takim stopniu, w jakim ustępuje depresyjny paraliż,chory sam poczuje przypływ energii i rozwinie zdolność inicjatywy. ? Jak należy leczyć to schorzenie? ? Wie kann die Erkrankung behandelt werden? Dystymie nie mają tak jak wiele innych form depresji jednolitej przyczyny (etiologii). Czynniki konstytucyjne odgrywają taką samą rolę, jak osobowość, biografia i obecna sytuacja życiowa. Odpowiednio wielowarstwowe jest więc także ich leczenie. Zaburzenia biochemii i elektrofizjologii poszczególnych struktur, przede wszystkim w między- i śródmózgowiu, wymagają leczenia za pomocą odpowiednich leków przeciwdepresyjnych (patrz str. 78). Substancje te prowadzą do wyrównania niedoborów substancji własnych organizmu, odpowiedzialnych za nastrój. Przez to normalizuje się aktywność psychiczna, nastrój i ogólne samopoczucie. Chodzi tu o przywrócenie równowagi biologicznej, „stanu normalnego“, nie należy więc obawiać się przy wyborze leków, że chorzy mogą uzależnić się od nich. Leki te umożliwiają wręcz choremu na dystymię wzięcia swojego życia „w garść“, rozpoznanie pewnych stresujących, obciążających sytuacji i ich modyfikację. Potrzebna do tego jest pomoc psychoterapeutyczna. Zalecenia do informacji pacjentów U. Trenckmann B. Bandelow psychiatria i psychoterapia © Steinkopff Verlag, Darmstadt 2002 Następujące formy psychoterapii sprawdziły się szczególnie: integrowana terapia psychologiczna, terapia behawioralna, formy terapii poznawczej. Oprócz specjalnych psychoterapeutycznych technik interwencyjnych, istnieją w wypadku dystymii także pewne ogólne reguły zachowania. Chorzy powinni, po psychicznym ustabilizowaniu, zważać na wystarczającą równowagę pomiędzy napięciem, a odprężeniem, rozpoznawać stresujące i szczególnie obciążające sytuacje dnia codziennego i wspólnie z terapeutą omówić alternatywy, jak się w przyszłości w takich sytuacjach zachować. Ważne jest także, „użyczyć sobie czasu,“ na to, by „naładować baterie psychiczne“. Osoby z tendencją do depresyjnych zmian nastroju nie mają zazwyczaj wprawy, w odczuwaniu własnych potrzeb, własnego nastroju i dążeń, jasnym ich formułowaniu, by w konsekwencji własnym działaniem coś dla siebie samego uczynić. Z doświadczenia choroby, osoby z tendencją do chronicznych depresyjnych zmian nastroju, powinny jednak także zważać na wczesne znaki ostrzegawcze ponownego psychicznego przygnębienia. W rozmowie z bliskimi powinni takie oznaki przeciążenia dokładnie zidentyfikować. W przypadku ich ponownego wystąpienia, można będzie bez zwłoki rozpocząć konsekwentną terapię.