Wpływ morskiej energetyki wiatrowej na turystykę

Tytuł:
The impact of Offshore Wind Energy on Tourism
Autor:
Stiftung OFFSHORE – WINDENERGIE
Data publikacji:
2013
Wersja online:
http://www.offshorestiftung.com/60005/Uploaded/Offshore_Stiftung|2013_04SBO_SOW_tourism_
study_final_web.pdf
Zawartość:
Wpływ morskiej energetyki wiatrowej na turystykę regionu
Autorzy niniejszego dokumentu wskazują na pozytywne relacje morskiej energetyki wiatrowej
z turystyką, poparte doświadczeniami z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Szwecji oraz Danii. Dynamiczny
rozwój sektora wymaga współpracy między państwami oraz posiłkowania się dobrymi praktykami
państw bardziej doświadczonych.
Południowa część Morza Bałtyckiego to atrakcyjny obszar pod względem inwestycyjnym dla morskich
farm wiatrowych. W okresie od marca 2010 r. do maja 2013 r., przez partnerów z Danii, Niemiec,
Polski, Litwy oraz Szwecji, realizowany był projekt, mający na celu promowanie spójności politycznej,
narzędzi prowadzących do zwiększenia efektywności oraz przyspieszenia wzrostu konkurencyjności
morskiej energetyki wiatrowej w regionie Południowego Bałtyku (16% europejskiej morskiej
energetyki wiatrowej zlokalizowanej jest na Bałtyku). Według autorów publikacji, korzystanie
z dobrych praktyk pochodzących z doświadczeń inwestorów z Morza Bałtyckiego i Północnego
powinno ułatwić integrację sektora energetyki wiatrowej z lokalną turystyką, podczas realizacji
nowych projektów na morzu, szczególnie w krajach gdzie ten sektor dopiero się rozwija tj. Polska
i Litwa.
W publikacji odniesiono się do najczęściej wymienianych obaw i uprzedzeń oraz kontrastujących
z nimi korzyściami dla turystyki. Najważniejsze z nich to:
1
2
3
4
5
6

widoczność turbin z wybrzeża - może powodować negatywne oddziaływanie i obniżenie
atrakcyjności regionu. Jednakże z badań przeprowadzonych w 2005 r.1 wynika, iż ponad
połowie ankietowanych nie przeszkadza widoczność elementów infrastruktury morskiej farmy
wiatrowej. Tylko 9% respondentów opowiedziała się za zakłóceniem krajobrazu. Dla
przykładu, w Niemczech inwestycje tego typu lokalizowane są w odległości 12 mil od brzegu,
skąd turbiny wiatrowe są słabo widoczne lub niewidoczne,

wykluczenie innych użytkowników korzystających z przestrzeni morskiej - istnieje ryzyko, iż
obszar inwestycji może zostać wyłączony dla ruchu statków, w tym dla statków
turystycznych2. W Danii żegluga może odbywać się wyłącznie niektórymi trasami
prowadzącymi przez morską farmę wiatrową, natomiast w Niemczach ruch statków
dozwolony jest w odległości 500 m od inwestycji,

hałas – nie będzie słyszalny z obszaru wybrzeża. Wyłącznie osoby przebywające na statkach
przepływających w bliskiej odległości turbin będą na niego wystawione,

migotanie cienia - (występujący w krótkich okresach dnia, w godzinach porannych
i popołudniowych, gdy nisko położone na niebie słońce świeci zza turbiny, a cienie rzucane
przez łopaty wirnika są mocno wydłużone), nie wpływa na obszar wybrzeża. Jedynie statki
przepływające w dużej bliskości farmy mogą być na nie narażone,

ryzyko kolizji statków z turbinami wiatrowymi - zdarzenia niemożliwe do przewidzenia,
którym w najgorszym scenariuszu towarzyszy wyciek ropy lub innych substancji
niebezpiecznych dla środowiska, a w konsekwencji również dla turystyki 3,4,5. W związku
z tym sektor morskiej energetyki wiatrowej przywiązuje dużą wagę do analizy ryzyka oraz
zapobieganiu wystąpienia takich zdarzeń6.
Hilligweg and Kull, 2005
ARCADIS, 2010
Ibidem
Bartels, 2010
Dena, 2007
Dena, 2008b
Badania przeprowadzone po zrealizowaniu inwestycji potwierdzają, że większość wskazywanych
obaw jest nieuzasadniona. Sąsiedztwo morskich farm wiatrowych nie wpływa na obniżenie
atrakcyjności turystycznej regionu7. Nowa technologia wzbudza zainteresowanie, dzięki czemu
zauważalny jest wzrost liczby odwiedzających8,9. Z przeprowadzonych w 2011 r. badań wynika, iż
32% respondentów zainteresowałyby centra informacji o morskich farmach wiatrowych, a 15%
chciałoby wziąć udział w wycieczce łodzią w obszar inwestycji 10. Kolejnym pozytywnym aspektem
budowy morskich farm wiatrowych jest powstanie nowych miejsc pracy w regionie. Wyższy wskaźnik
zatrudnienia wiąże się z wyższymi przychodami dla regionu, co z kolei przyczynia się do wzrostu
dobrobytu i finalnie przyciągnięcia szczególnie młodych turystów11,12. Autorzy publikacji wskazują
wiele korzyści dla regionu:

powstanie nowego sektora turystyki morskiej13,

wzrost walorów turystycznych regionu14,

promowanie sektora odnawialnych źródeł energii15,

organizacja wydarzeń rozrywkowych i edukacyjnych poświęconych morskiej energetyce
wiatrowej16,

organizacja spotkań edukacyjnych podnoszących świadomość ekologiczną17,

otwieranie punktów informacyjnych o morskich farmach wiatrowych.
W dokumencie została przedstawiona lista atrakcji turystycznych związanych z morskimi farmami
wiatrowymi zlokalizowanymi na Morzu Bałtyckim i Morzu Północnym. Miejsca te łączą ze sobą rozwój
sektora morskiej energetyki wiatrowej z rozwojem regionalnym. Wśród atrakcji turystycznych
zlokalizowanych w sąsiedztwie farm wiatrowych wyszczególniono:

centra informacyjne o morskiej energetyce wiatrowej:
o
wystawa czasowa (Lillgrund, Cuxhaven, Heligoland),
o
wystawa stała (Nysted, Scroby Sands, Bremerhaven, Cuxhaven, Rostock),
o
wykłady edukacyjne (Middelgrunden),
o
wystawa objazdowa,

punkty obserwacyjne przez teleskopy (Scroby Sands, Nysted),

tablice informacyjne (Blekinge, Hvidorve),

wycieczki łodziami (Lillgrund, Middelgrunden, Nysted, Scroby Sands, Riffgat, alpha ventus),

loty widokowe nad farmą (alpha ventus, Riffgat),

wycieczki lądowe i morskie (Bremerhaven, Cuxhaven),

trasy dla łodzi motorowych i żeglowych (Nysted, Riffgat).
Autorzy dokumentu wskazują na kluczowe znaczenie obrania właściwej strategii komunikacji, na
każdym z etapów realizacji inwestycji, a w szczególności prowadzenia aktywnej kampanii edukacji
w początkowej fazie projektu, prowadzącej do zmiany negatywnego postrzegania morskiej
energetyki wiatrowej.
Opracowanie:
Magdalena Karlikowska, FNEZ, 2015
7
Benkenstein, Zielke & Bastian, 2003
Hilligweg & Kull, 2005;
Hübner and Pohl, 2012
10
Ibidem
11
Albrecht, 2009
12
dena, 2008a
13
dena, 2008b
14
Hilligweg & Kull, 2005
15
Ibidem
16
Hauschild, Hilligweg & Kull, 2008
17
Weickmann, 2005
8
9