Nr 3 (57) - Gmina Koszyce

GAZETA
KOSZYCKA
ISSN 1234-0952
Nr 3 (57)
WIADOMOŚCI GMINNE
Jesień – łąki we Włostowicach. Fot. R. Stojek
listopad 2012
2
GAZETA KOSZYCKA
Nr 3 (57)
Wśród liderów
Gmina Koszyce znalazła się wśród liderów wykorzystania funduszy unijnych w krakowskim obszarze
metropolitalnym. Ranking wykorzystania funduszy
zamieszczono w opracowaniu pt. „Obszary metropolitalne jako bieguny wzrostu – analiza wpływu
wykorzystania funduszy strukturalnych na rozwój
społeczno-gospodarczy regionów”, który jest efektem kilkumiesięcznej pracy zespołu badawczego,
składającego się głównie z pracowników naukowych
Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu oraz
Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Spis treści
Wśród liderów���������������������������������������������������������������������������� 2
Powstaje strefa rekreacji w Piotrowicach������������������������� 3
Zmiana operatora urządzeń wodno-kanalizacyjnych���3
„Utworzenie Koszyckiej Strefy Aktywności Gospodarczej”����������������������������������������������������������������������������������������� 4
Kolejne dobre partnerstwo�������������������������������������������������� 5
Spotkanie młodzieży z Polski i Węgier������������������������������ 8
Bądźmy aktywni!���������������������������������������������������������������������� 9
Dzień Seniora 2012����������������������������������������������������������������10
Uniwersytet Trzeciego Wieku w Koszycach������������������11
Ta ostatnia niedziela…���������������������������������������������������������12
Nie bójmy się marzeń�����������������������������������������������������������14
Inwestycje drogowe��������������������������������������������������������������16
Działalność wydawnicza gminy Koszyce�����������������������18
Latarnicy z Bibliotek Publicznych będą pomagać…��� 21
Archiwum fotograficzne „Gazety Koszyckiej”���������������22
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
3
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013
Powstaje strefa rekreacji w Piotrowicach
We wrześniu rozpoczęły się prace związane z realizacją projektu partnerskiego pn. „Utworzenie
lokalnych ogólnodostępnych stref rekreacji na obszarze gmin: Bochnia, Drwinia, Koszyce, Rzezawa,
Szczurowa” – złożony w ramach Schematu 6.2 b Infrastruktura społeczna, w tym edukacyjna i sportowa
Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego
na lata 2007–2013.
Projekt obejmuje: „Utworzenie lokalnej ogólnodostępnej strefy rekreacji w Piotrowicach”. Wykonane zostaną następujące prace:
1. wyburzenie i rozbiórka wszystkich wewnętrznych ogrodzeń
2. wykonanie ogrodzenia zewnętrznego
3. boisko do gry w piłkę nożną
4. elementy małej architektury
5. remont budynku wiejskiego
6. naprawa schodów przed wejściem głównym
7. wymiana stolarki okiennej
8. wymiana głównych drzwi wejściowych
9. naprawa kominów
10.wymiana pokrycia dachowego
11.malowanie elewacji budynku
12.plac zabaw.
Koszyce lokują się wśród liderów pozyskiwania
pieniędzy unijnych, toteż w pejzażu gminy następują i będą następować korzystne zmiany, służące
wszystkim jej mieszkańcom.
Trwa remont budynku wiejskiego w ogólnodostępnej strefie rekreacji w Piotrowicach. Fot. R. Stojek
Zmiana operatora
urządzeń wodno-kanalizacyjnych
Urząd Gminy Koszyce informuje, że z dniem 1.10.2012 roku operatorem urządzeń wodno-kanalizacyjnych na terenie gminy Koszyce oraz oczyszczalni ścieków we Włostowicach będzie Związek Międzygminny
Nida 2000 z siedzibą w Starym Korczynie, 28-136 Nowy Korczyn.
tel. 41 379 91 26
fax 41 379 91 26
[email protected]
Siedziba na oczyszczalni ścieków we Włostowicach:
tel. 41 351 50 95
tel. 698 924 307
4
GAZETA KOSZYCKA
Nr 3 (57)
„Utworzenie Koszyckiej Strefy
Aktywności Gospodarczej”
Gmina Koszyce realizuje Projekt pn: „Utworzenie
Koszyckiej Strefy Aktywności Gospodarczej” w systemie „zaprojektuj-wybuduj”.
Projekt współfinansowany jest z Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na
lata 2007–2013, Oś Priorytetowa 4. Infrastruktura
dla rozwoju gospodarczego, Działanie 4.3. Tworzenie i rozwój stref aktywności gospodarczej, Schemat A: Strefy aktywności gospodarczej o powierzchni 2–20 ha. Okres realizacji Projektu: kwiecień 2008
– grudzień 2013.
Poprzez budowę strefy zwiększy się atrakcyjność
społeczno-gospodarcza gminy Koszyce oraz wykreuje się ją jako lokalnego przewodnika przyjaznego inwestorom poprzez stworzenie nowoczesnej
i odpowiedniej do lokalnego i regionalnego rynku
infrastruktury sprzyjającej i umożliwiającej dogodne warunki do lokowania na obszarze regionu inwestycji.
Krótkie kalendarium:
• Od 2008 r. – wykupy działek pod strefę
• Maj 2011 r. – złożenie wniosku aplikacyjnego
• Wrzesień 2011 r. – Zarząd Województwa Małopolskiego wybiera projekt do dofinansowania
• Maj 2012 r. – podpisanie umowy z wybranym
wykonawcą robót projektowych i budowlanych
– „Pol-Dróg Dolny Śląsk” S.A., Cieśle 44, 56-400
Oleśnica
• Czerwiec 2012 r. – podpisanie umowy z Inspektorem Nadzoru – Zakład Obsługi Inwestycji EKO
INWEST Krystyna Wiorek, ul. Wapiennikowa
19A, 25-112 Kielce
• Czerwiec 2012 r. – podpisanie umowy o dofinansowanie Projektu z Instytucją Zarządzającą
MRPO – Zarząd Województwa Małopolskiego
Krótka charakterystyka:
Obszar strefy wynosić będzie 11,30 ha.
W skład zakresu rzeczowego projektu wchodzi
kompleksowe uzbrojenie terenów przeznaczonych
na nową strefę aktywności gospodarczej, w szczególności zlokalizowana na terenie strefy infrastruktura:
wodno-kanalizacyjna, energetyczna (elektryczna
i teletechniczna), drogi wewnętrzne.
Przewiduje się lokalizację zabudowy usługowej, składów i magazynów, baz transportowych, baz
remontowych, obiektów produkcyjnych i usługowo-produkcyjnych
pod warunkiem, że nie zaliczają się
do inwestycji mogących znacząco
oddziaływać na środowisko, stacji
paliw po uwzględnieniu wyników
rozpoznania hydrologicznego terenu, urządzeń obsługi produkcji gospodarki rolnej. Na terenie strefy nie
ma i nie planuje się tworzyć obiektów handlowych ani terenów handlu
detalicznego.
Anna Świątek
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
5
Kolejne dobre partnerstwo
Na zaproszenie władz miasta Derecske w dniach
18–21 sierpnia na Węgrzech przybywała pięcioosobowa delegacja na czele z wójtem gminy Koszyce
Stanisławem Rybakiem. Celem wizyty było nawiązanie kontaktów i podpisanie umowy partnerskiej
pomiędzy tym miastem a gminą Koszyce.
formatorski. W niedzielę na zaproszenie pastora
uczestniczyli w nabożeństwie.
Również w niedzielę delegacja z Koszyc zwiedziła muzeum regionalne, gdzie zgromadzono wiele
pamiątek świadczących o historii miasta oraz życiu
jego mieszkańców.
Kolejnym punktem niedzielnego zwiedzania miasta była wizyta w przedszkolu. Duże wrażenie zrobił nowy budynek placówki, bardzo funkcjonalny
i wspaniale wyposażony. Od września uczęszczać do
niego będzie ponad 300 dzieci. Placówka zatrudnia
ok. 50 osób.
Niedziela 19 sierpnia w Derecske była obchodzona jako święto chleba (odpowiednik polskich dożynek). Po południu przez miasto przeszedł barwny
korowód zespołów regionalnych, grup śpiewaczych,
przedstawicieli różnych miejscowości, niosących
Delegacja z Koszyc z władzami miasta Derecske
Delegacja z Koszyc zapoznała się z władzami miasta, prowadzone były rozmowy z ludźmi kultury,
oświaty, przedsiębiorcami, przedstawicielami organizacji społecznych. Dla przykładu – koło łowieckie
z Derecske było organizatorem powitalnej kolacji.
Goście z Polski zwiedzili miasto, poznali jego historię. Odwiedzili też dwa kościoły – katolicki i re-
Delegacje miejscowości z gminy Derecske przekazują chleby
władzom miasta. Fot. R. Stojek
Zwiedzanie miasta Derecske. Fot. R. Stojek
Gospodynie częstują gości chlebem. Fot. R. Stojek
6
GAZETA KOSZYCKA
Nr 3 (57)
szyc. Następnie na scenie, w obecności
mieszkańców miasta, nastąpiło podpisanie umowy partnerskiej przez burmistrza Derecske – Istvána Bakó oraz wójta gminy Koszyce – Stanisława Rybaka.
Następnie głos zabrał Stanisław Rybak. Podziękował za zaproszenie i możliwość odwiedzenia miasta. Następnie
bardzo szeroko nawiązał do wspólnej
historii Polski i Węgier, roli jaką w budowaniu tej historii odegrała królowa
Elżbieta Łokietkówna, która w 1374 r.
nadała Koszycom prawa miejskie. Przemówienie wójta, tłumaczone na język
węgierski przez panią Marię Helman
z Budapesztu, brzmiące niczym wykład
Burmistrz Derecske – István Bakó oraz Wójt Gminy Koszyce – Stanisław Rybak historyczny, zostało nagrodzone grompodpisują umowę partnerską. Fot. R. Stojek
kimi brawami. Na koniec Stanisław Rybak wręczył burmistrzowi album „Gmina Koszyce” oraz obraz z koszyckim
rynkiem.
Kolejnym punktem programu była
bardzo miła niespodzianka. Na scenę
wyszedł zespół Mały Śląsk z Radzionkowa na Śląsku, specjalnie z okazji wizyty gości z Polski zaproszony na uroczystość. Zespół przybył na Karnawał
Kwiatów do Debreczyna. Wspaniały
występ, pokaz polskich tańców, pięknie
wykonane pieśni wzbogaciły polski akcent spotkania wegiersko-polskiego.
Dzień 20 sierpnia to święto narodowe Węgier – dzień św. Stefana – założyciela państwa węgierskiego. Z tej okazji
w Debreczynie, drugim co do wielkości
Na pamiątkę podpisanej umowy Wójt Gminy Koszyce wręcza Burmistrzowi De- węgierskim mieście, organizowany jest
recske obraz przedstawiający Rynek w Koszycach. Fot. R. Stojek
karnawał kwiatów.
pięknie wypieczone bochny chleba, aby złożyć je na
To jedyne tego rodzaju święto w Europie, podscenie w centralnym punkcie miasta. Tam na koroczas którego prezentowane są kompozycje kwiatowe
wód czekały władze Derecske, przedstawiciele władz
niezwykłych rozmiarów. Jest to jednocześnie jedna
wojewódzkich oraz społeczeństwo. Honorowymi
z najbardziej znanych imprez organizowanych na
gośćmi byli członkowie delegacji z Koszyc.
Węgrzech. Kompozycje wykonuje się z milionów
Po poświęceniu chleba przez duchownych obykwiatów. W efekcie 14–16 wspaniałych, kolorowo
dwu kościołów i podziękowaniu przez burmistrza
udekorowanych wozów kwiatowych toczy się przez
miasta, chleby zostały pokrojone, a ich właściciele
miasto.
podzielili się nimi ze wszystkimi uczestnikami uroTydzień poprzedzający karnawał to okres bezpłatczystości. Każdy musiał spróbować chleba upieczonych imprez, które odbywają się na odnowionym
nego z mąki z tegorocznych zbiorów.
głównym placu miejskim; są to przedstawienia opePo przemówieniach władz, burmistrz Derecske
rowe, operetkowe i teatralne oraz koncerty muzyki
– Bakó István powitał i przedstawił delegację z Ko-
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
7
członek Zgromadzenia w województwie
Bihar, a od 1 października br. – dyrektor
Domu Kultury w Debreczynie.
Zespół w tym roku obchodzi 25-lecie istnienia. Na Węgrzech cieszy się
ogromnym powodzeniem. Z tej okazji
powstał film, którego twórcą jest Szomjas György, reżyser, laureat Nagrody im.
Kossutha, od wielu lat związany z krakowskim festiwalem filmów dokumentalnych.
Gościnnie z zespołem wystąpił Halmos Béla – skrzypek, członek Akademii,
założyciel węgierskiego ruchu tanecznego. W zeszłym roku, UNESCO uznało
metodologię Domu Tańca za Światowe
Kompozycje kwiatowe na karnawale kwiatów w Debreczynie. Fot. R. Stojek
Dziedzictwo.
rozrywkowej. Bal uliczny i występy zespołów zagraPodczas krótkiej wizyty w Polsce zespół dał 3 konnicznych dodatkowo ożywiają nastrój imprezy.
certy. W sali koncertowej szkoły muzycznej w KraTego dnia bardzo wcześnie delegacja z Koszyc
kowie na koncercie charytatywnym, w Koszycach na
w towarzystwie gospodarzy z Derecske udała się do
uroczystości z okazji Dnia Seniora oraz w Zagórzu
Debreczyna, aby wziąć udział w karnawale. Gospokoło Niepołomic, gdzie był gościem zespołu folklodarze zarezerwowali dla gości z Polski miejsca na
rystycznego Zagórzanie.
trybunie dla VIP-ów. Można więc było z bliska ogląW czasie wizyty w Koszycach członkowie zespodać to wspaniałe widowisko.
łu oraz osoby towarzyszące spotkali się w Urzędzie
Na koniec dnia delegacja z Koszyc miała okazję
Gminy z wójtem – Stanisławem Rybakiem, następnie
obejrzeć słynne węgierskie kąpieliska z wodami terz młodzieżą w Centrum Oświatowym, gdzie odbymalnymi.
ła się projekcja filmu. Po uroczystości Dnia Seniora
Wieczorem na pożegnalnej kolacji wymieniono
goście z Węgier zwiedzili gminę Koszyce. Wieczopamiątki i ustalono plan współpracy na najbliższy
rem odbyła się uroczysta kolacja w Muzeum Ziemi
okres. Między innymi zdecydowano, że już w paźKoszyckiej, z udziałem przedstawicieli koszyckiego
dzierniku br. do Polski przybędzie zespół artystyczsamorządu. Tam też odbyła się projekcja filmu o zeny z Derecske, a styczniu przyszłego roku myśliwi
spole. Dyskutowano również nad rozszerzeniem
z koła PZŁ Lis odwiedzą Węgry. Rozpocznie się takkontaktów kulturalnych.
że wymiana młodzieżowa.
Ryszard Stojek
To węgierskie miasto Derecske jest już kolejnym, trzecim parterem gminy Koszyce. Wcześniej podobną współpracę zawarliśmy z Crisolles we Francji i Zaleszczykami na Ukrainie.
***
Mimo krótkiego czasu jaki upłynął od podpisania umowy partnerskiej pomiędzy gminą
Koszyce a miastem Derecske na Węgrzech,
widać już pierwsze jej efekty.
Realizację jej postanowień rozpoczęto od
kontaktów kulturalnych. Do Koszyc przybył
węgierski zespół PG z Debreczyna, którego założycielem i liderem jest Jantyik Zsolt – piosenkarz, autor tekstów, wiceburmistrz Derecske, Członkowie zespołu PG podczas zwiedzania gminy Koszyce. Fot. R. Stojek
8
GAZETA KOSZYCKA
Nr 3 (57)
Spotkanie młodzieży z Polski i Węgier
Dopiero co rozpoczął się rok szkolny a już nasze
koszyckie gimnazjum może poszczycić się nawiązaniem współpracy zagranicznej z młodzieżą z kolejnego kraju. Dzięki podpisaniu partnerstwa gmin
Koszyce – Derecske 16 uczniów naszej szkoły miało
możliwość uczestniczenia w spotkaniu z rówieśnikami z Węgier.
W piątek 19 października 2012 r. do Koszyc
przyjechali młodzi ludzie z miejscowości Derecske. 16-osobowa grupa młodzieży wraz z dwoma
nauczycielkami języka angielskiego przybyła do
Koszyc około godziny 19. Następnie wszyscy razem udaliśmy się na kolację do restauracji „Joker”.
Po kolacji dobraliśmy się w polsko-węgierskie pary
i zabraliśmy węgierskich kolegów do swoich domów,
gdzie gościliśmy ich przez cztery dni.
Następnego dnia o poranku zebraliśmy się przy
szkole i pojechaliśmy na wycieczkę do Krakowa.
W Krakowie zostaliśmy podzieleni na dwie grupy.
Każda grupa wraz ze swoim przewodnikiem udała się w podróż po zabytkowych miejscach miasta.
Grupa węgierska poznała historię królewskiego grodu Kraka, a polska młodzież utrwaliła wiadomości na temat jakże pięknych i bliskich nam miejsc.
Zwiedzanie zaczęliśmy od Barbakanu i Bramy Floriańskiej, następnie zwiedziliśmy Rynek oraz Kościół Mariacki ze sławnym ołtarzem Wita Stwosza.
Potem wszyscy razem udaliśmy się Drogą Królewską
w kierunku Wzgórza Wawelskiego. Najpierw zwiedzaliśmy Katedrę Wawelską. Odwiedziliśmy groby
polskich królów oraz słynnych Polaków spoczywają-
cych w kryptach. Wyszliśmy również na Wieżę Zygmuntowską, gdzie znajduje się najsłynniejszy polski
dzwon. W żadnej z obu grup nie było nikogo, kto nie
dotknąłby dzwonu lewą ręką i nie pomyślał życzenia.
Następnie zwiedziliśmy komnaty królewskie na zamku. Wszystkim bardzo podobały się kolorowe arrasy
zawieszone na ścianach. Gdy skończyliśmy zwiedzanie, wróciliśmy na Rynek do restauracji „U Babci
Maliny”. Wszyscy byli bardzo głodni i w mig pochłonęli pyszny obiad. Następnie pospacerowaliśmy
jeszcze troszkę po Rynku, obejrzeliśmy odbywający
się tam pokaz tanga i pojechaliśmy na małe zakupy
do centrum handlowego „Plaza”. Potem wróciliśmy
do Koszyc i zjedliśmy kolację. Na koniec wróciliśmy
do naszych domów. Wszyscy byli bardzo zmęczeni,
ale jednocześnie niezwykle zadowoleni z wycieczki
i zachwyceni zabytkami Krakowa.
Trzeciego dnia pojechaliśmy do Kopalni Soli
w Bochni. Zostaliśmy oprowadzeni po kopalni
przez bardzo sympatycznych przewodników. Zobaczyliśmy podziemną ekspozycję multimedialną. Zwiedzanie miało charakter podróży w czasie.
W opowiadaniu o historii przewodnikowi pomagali polscy królowie, żupnicy a nawet duch cystersa – mnicha, z którego zakonem wiążą się początki
kopalni w Bochni. Główną atrakcją była przeprawa
łodziami. W komorze Ważyn znajdowała się restauracja, w której można było coś zjeść i kupić pamiątki. Następnie pojechaliśmy do Nowego Wiśnicza.
Tam w restauracji „Panorama” zjedliśmy obiad. Potem udaliśmy się na spacer do malowniczo położonego zamku, gdzie zrobiliśmy
mnóstwo wspaniałych zdjęć.
Po powrocie zjedliśmy kolację
w restauracji „Joker” i wróciliśmy do domów.
W poniedziałek cała grupa
spędziła dzień w polskiej szkole. Grupa młodzieży z Węgier
została oprowadzona po Centrum Oświatowym w Koszycach. Nasi goście mogli zobaczyć sale lekcyjne, bibliotekę
szkolną i nową halę sportową.
Każdy polski uczeń zabrał
swojego kolegę na lekcję, którą
Młodzież z Węgier z przyjaciółmi z koszyckiego gimnazjum przed Muzeum Ziemi Koszyckiej właśnie miał w planie. Potem
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
9
wszyscy uczestnicy wymiany
wzięli udział w lekcji języka
angielskiego. Z racji zbliżającego się święta Halloween, które
obchodzone jest w krajach anglojęzycznych 31 października,
pisaliśmy historię o duchach.
Pracowaliśmy w polsko-węgierskich grupach, a historie,
które wspólnie wymyśliliśmy,
były naprawdę przerażające.
Następnie wszyscy razem udaliśmy się na spacer po Koszycach. Po drodze wstąpiliśmy
do Muzeum Ziemi Koszyckiej,
gdzie nasi węgierscy koledzy
dowiedzieli się wielu ciekawych
rzeczy na temat historii Koszyc
i prowadzonych w okolicy wyMłodzież na wspólnym ognisku w „Zielonym Resorcie”
kopalisk archeologicznych.
Obiad zjedliśmy tradycyjnie w restauracji „Joker”. Po
skich domach. Nie obyło się bez łez wzruszenia. Poobiedzie pojechaliśmy do hebdowskiego klasztoru.
tem wróciliśmy do domu ze świadomością, że nasi
Po klasztorze oprowadzał nas ojciec, który opowiegoście spędzą z nami ostatnią noc.
dział nam o wręcz niewiarygodnych faktach z życia
We wtorek, wczesnym rankiem zebraliśmy się na
zakonników. Następnie pojechaliśmy do „Zielonego
parkingu przy restauracji „Joker”, by pożegnać naResortu” w Siedliskach, gdzie odbyło się pożegnalszych przyjaciół. Nie zabrakło łez i wzruszeń. Długo
ne ognisko z muzyką, pieczonymi kiełbaskami, postaliśmy i nie mogliśmy się rozstać. Jedynie świadodziękowaniami, uściskami i łezką w oku. Wszyscy
mość, że wkrótce znów się spotkamy, trochę osłodzibardzo wesoło spędziliśmy czas, tańczyliśmy i śpieła nam te smutne chwile pożegnania. Nasi przyjaciele
waliśmy. W trakcie ogniska wręczyliśmy drobne
wrócili do Derecske, niestety. Pozostały zdjęcia, miłe
upominki naszym kolegom i podziękowaliśmy im
wspomnienia, kontakty na Facebooku i przeświadza spotkanie oraz miło spędzony czas. Usłyszeliśmy
czenie, że na pewno znowu się spotkamy.
także słowa podziękowań od opiekunów grupy węgierskiej, którzy byli pod wielkim wrażeniem tego,
Patrycja Magiera i Karolina Grzyb
jak grupa węgierska została przyjęta w Polsce i jak
Uczennice Gimnazjum w Koszycach
wspaniale młodzi ludzie zostali ugoszczeni w pol-
Bądźmy aktywni!
Rok 2012 Europejskim Rokiem Aktywności Osób
Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej – to
projekt Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego
w gminie Koszyce.
Gmina Koszyce przystąpiła do realizacji tego programu, ogłoszonego przez Wojewodę Małopolskiego i otrzymała środki finansowe na przedsięwzięcie
polegające na utworzeniu Ośrodka Wsparcia – Klubu Samopomocy na terenie gminy.
Klub Samopomocy to miejsce spotkań osób chętnych do uczestnictwa w tej formie wsparcia, osób
tworzących nowe inicjatywy w naszej gminie.
W listopadzie i grudniu br., dzieci, młodzież oraz
osoby starsze będą mogły spotykać się na zajęciach,
których celem jest integracja międzypokoleniowa
i aktywizacja seniorów. Uczestnicy będą mogli zaprezentować swoje osiągnięcia, wymienić się umiejętnościami, pielęgnować regionalne dziedzictwo
10
GAZETA KOSZYCKA
kulturowe, nabyć nowe doświadczenia, miło i aktywnie spędzić swój wolny czas.
Ośrodek Wsparcia – Klub Samopomocy będzie
rozwijał i budował integrację międzypokoleniową
poprzez m.in. takie działania jak:
• wspieranie i promowanie aktywnego życia wśród
seniorów
• przekazywanie wartości i doświadczenia młodym
• przekazywanie dziedzictwa kulturowego
• młodzi uczą starszych (zdobywanie wiedzy ze
świata techniki informatycznej, cyfrowej, fotograficznej itd.)
• rozwój lokalnej samoorganizacji, solidarności,
tworzenie więzów samopomocy
• podnoszenie międzypokoleniowych interakcji,
sieci kontaktów itd.
Ośrodek Wsparcia – Klub Samopomocy będzie
działał trzy razy w tygodniu: w poniedziałek, w środę i czwartek, w godzinach od 14.00 do 18.00, w budynku przedszkola przy Centrum Oświatowym
w Koszycach.
Zaplanowane działania to: zajęcia muzyczno-wokalne (muzykoterapia), zajęcia komputerowe – młodzi przewodnikami starszych po świecie techniki (ob-
Nr 3 (57)
sługa podstawowych programów komputerowych,
telefonów komórkowych, aparatów cyfrowych, itd.),
zajęcia plastyczno-manualne (malarstwo akrylowe,
olejne, wykonywanie rękodzieła, haft, makrama,
elementy dekoracyjne), zajęcia terapeutyczno-edukacyjne, spotkania tematyczne (z autorem książek,
podróżnikiem, księdzem, lekarzem), zajęcia sportowo – aktywizujące (wycieczki, spacery i grupa fitness, warsztaty dotyczące zdrowego trybu życia) oraz
organizowanie wieczorków okolicznościowych i celebrowanie świąt, praca wokół tradycji i obrzędów to
tylko część z możliwości spędzania wolnego czasu
jakie zaproponować może Ośrodek Wsparcia.
Zapraszamy wszystkich chętnych: osoby starsze
– seniorów i dzieci, młodzież do udziału w proponowanych przez nas zajęciach. Zajęcia są bezpłatne i każda chętna osoba może w nich uczestniczyć.
Prosimy zgłaszać się do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, ul. E. Łokietkówny 14, tel. 41 35 14
048 wew. 27 – w celu utworzenia listy uczestników.
GOPS Koszyce
Dzień Seniora 2012
5 października 2012 roku odbyło się uroczyste
spotkanie emerytów i rencistów z gminy Koszyce.
Na zaproszenie wójta gminy Koszyce – Stanisława
Rybaka – do restauracji Joker w Koszycach przybyło
ponad 100 osób.
Na początku spotkania wójt powitał przybyłych
gości z gminy Koszyce, a także dwie grupy: seniorów
z gmin powiatu proszowickiego oraz delegację z Wę-
gier, z zespołem PG z Debreczyna, składając przy
okazji wszystkim seniorom serdeczne życzenia.
Prezentując zespół wspomniał o wizycie gminnej
delegacji na Węgrzech i podpisaniu przez Koszyce
i miasto Derecske umowy partnerskiej.
Wójt zachęcał, aby każdy starszy człowiek w miarę możliwości brał udział w spotkaniach, imprezach
kulturalnych, organizowanych na terenie gminy, imprezach organizowanych przez Muzeum
Ziemi Koszyckiej, aby nie zamykać się
w domu lecz wychodzić do ludzi, rozmawiać, wymieniać poglądy. Przekonywał jak ważna dla zdrowia i lepszego
samopoczucia jest aktywność fizyczna
i umysłowa.
Mówiąc o konieczności integracji
ludzi starszych z dziećmi i młodzieżą
wspomniał o projekcie polegającym na
utworzeniu ośrodka wsparcia – Klubu
Samopomocy, którego zadaniem byłoWójt Gminy Koszyce Stanisław Rybak przemawia do zebranych na spotkaniu se- by stworzenie możliwości prezentacji
swoich osiągnięć, wymiana i nabycie
niorów. Fot. R. Stojek
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
nowych doświadczeń, umiejętności (np. posługiwania się komputerem), pielęgnowanie regionalnego
dziedzictwa kulturowego.
Oprawą artystyczną spotkania był koncert węgierskiego zespołu PG z Debreczyna, który właśnie
w tym roku obchodzi 25-lecie istnienia. Założycielem i liderem zespołu jest Jantyik Zsolt – piosenkarz, autor tekstów, wiceburmistrz Derecske,
członek Zgromadzenia w województwie Bihar, a od
1 października br. – dyrektor Domu Kultury w Debreczynie. Gościnnie z zespołem wystąpił Halmos
Béla – skrzypek, członek Akademii, założyciel węgierskiego ruchu tanecznego.
RS
11
Koncert zespołu PG z Debreczyna. Fot. R. Stojek
Uniwersytet Trzeciego Wieku w Koszycach
Jedną z cech współczesnego społeczeństwa krajów
rozwijających się jest starzenie się ludności. Rośnie
długość życia ludzi, przybywa ludzi w wieku poprodukcyjnym, maleje przyrost naturalny.
W gminie Koszyce liczba ludności (stan na
24.10.2012 r.) wynosi 5749 osób. Ludzi w wieku 65
lat i więcej jest 1022, 60 lat do 64 lat jest 314, 50 lat
do 59 lat 820. Jak wynika z tych danych 2156 osób
ukończyło już 50 rok życia. Stanowi to ponad 37%
liczby mieszkańców.
Samorząd gminy Koszyce z dużą troską i zaangażowaniem podchodzi do spraw mających na celu
aktywizację ludzi starszych, ich integrację a także
stworzenie możliwości uczestniczenia w procesach
zachodzących wokół nich. Służyć temu mają organizowane corocznie gminne spotkania seniorów, imprezy kulturalne w Muzeum Ziemi Koszyckiej.
Wójt Gminy Koszyce – Stanisław Rybak wystąpił
z inicjatywą, aby stworzyć możliwość włączenia ludzi starszych do systemu kształcenia. Formą, takiego
kształcenia jest Uniwersytet Trzeciego Wieku. Czynione są starania zorganizowania filii takiej uczelni w Koszycach, bądź powołania placówki na bazie
organizacji pozarządowych. Jednak aby rozpocząć
starania w tym zakresie potrzebna jest deklaracja
uczestnictwa kilkudziesięciu osób.
W tym miejscu zwracamy się do mieszkańców
gminy Koszyce, organizacji społecznych zrzeszających ludzi starszych, ludzi którzy ukończyli 50ty rok życia, emerytów, rencistów, którzy chcieliby
zagospodarować swój wolny czas zdobywając przy
okazji nową wiedzę i doświadczenia, o zgłaszanie
chęci studiowania na takim uniwersytecie. Można
to zrobić za pośrednictwem organizacji lub osobiście w Urzędzie Gminy w Koszycach.
Aby studiować na uniwersytecie nie jest wymagane wyższe wykształcenie.
Słów kilka o UTW i ich znaczeniu:
Badania wskazują, że starzenie się jest w większym stopniu procesem zachodzącym w psychice
ludzi, a nie warunkiem biologicznym. Duże znaczenie ma fakt, by włączyć osoby starsze do systemu
kształcenia ustawicznego, by ludzie ci mogli aktualizować swoją wiedzę, aktywnie uczestniczyć w życiu swojego środowiska, by zachować i zwiększyć
ich sprawność intelektualną, psychiczną i fizyczną.
W wyniku starań o włączenie ludzi starszych
do systemu kształcenia rozpoczęto powoływanie
tzw. Uniwersytetów Trzeciego Wieku – najpopularniejszej w ostatnich latach formy edukacji ludzi
starszych, istotnej i potrzebnej z uwagi na zachodzące w świecie zmiany demograficzne i ich konsekwencje. Pierwszy Uniwersytet tego typu powstał
we Francji. Utworzył go w 1973 roku profesor nauk
społecznych Pierre Vellas. Wkrótce zaczęły powstawać inne uniwersytety we Francji i w innych krajach
Europy i świata.
W Polsce pierwszy taki uniwersytet powstał już
w 1975 roku w Warszawie. Pomysłodawcą jego
utworzenia była prof. Halina Szwarz. Uniwersytet
działa do dziś i liczy około 1120 członków.
Obecnie w Polsce działa blisko 110 Uniwersytetów Trzeciego Wieku, które łącznie zrzeszają 25 tysięcy słuchaczy.
12
GAZETA KOSZYCKA
Powstają trzy typy Uniwersytetów Trzeciego
Wieku:
• działające w strukturach i będące pod patronatem
wyższej uczelni, kierowane najczęściej przez pełnomocnika rektora danej uczelni,
• powołane przez stowarzyszenia prowadzące działalność popularnonaukową,
• inne, działające przy domach kultury, bibliotekach, domach dziennego pobytu, ośrodkach pomocy społecznej itp.
Celem UTW jest:
• upowszechnianie inicjatyw edukacyjnych,
• aktywizacja intelektualna, psychiczna, społeczna
i fizyczna osób starszych,
• poszerzanie wiedzy i umiejętności seniorów,
• ułatwianie kontaktów z instytucjami takimi jak
służba zdrowia, ośrodki kultury, ośrodki rehabilitacyjne i innymi,
• angażowanie słuchaczy w aktywność na rzecz otaczającego ich środowiska,
• podtrzymywanie więzi społecznych i komunikacji międzyludzkiej wśród seniorów.
Nr 3 (57)
Potrzeba tworzenia UTW.
Przemiany ekonomiczne, gospodarcze, postęp
techniczny i ekonomiczny sprawiły, że to właśnie ta
grupa polskiego społeczeństwa najmniej zyskała na
tych przeobrażeniach jakie dokonywały się na świecie i w Polsce w ostatnich latach. Często osoby te
musiały rezygnować z dalszej edukacji z przyczyn
ekonomicznych czy losowych. W efekcie tego pozostają niezaspokojone takie potrzeby jak: potrzeba
samokształcenia, potrzeba poznawania środowiska,
potrzeba poszerzania wiedzy i umiejętności, potrzeba wykonywania społecznie użytecznych działań,
potrzeba bycia uznanym za część społeczeństwa,
grupy, potrzeba wypełnienia wolnego czasu, potrzeba utrzymywania więzi towarzyskich, potrzeba
stymulacji psychicznej i fizycznej, a także możliwość
realizacji młodzieńczych marzeń, które były dotychczas nie do pogodzenia z życiem zawodowym i obowiązkami wobec rodziny.
Redakcja
Wykorzystano materiały
z zasobów Internetu
Ta ostatnia niedziela…
26 sierpnia miała miejsce w Łapszowie miła uroczystość. Odbyło się uroczyste przekazanie obiektów: budynku wiejskiego, garażu OSP, boiska do
siatkówki oraz placu zabaw dla dzieci – zrealizowanych w latach 2011–2012. Ich koszt wyniósł ponad
200 tys. złotych.
Sołtys Wsi Łapszów Sylwia Gądek oraz Prezes OSP Łapszów
Ryszard Galus dziękują Wójtowi Gminy Koszyce Stanisławowi
Rybakowi za wybudowane i przekazane obiekty sportowo-rekreacyjne. Fot. R. Stojek
Obiekty te były częścią większego projektu p.n.
„Poprawa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej poprzez utworzenie ogólnodostępnych stref rekreacji
w miejscowościach Koszyce, Łapszów i Siedliska”,
współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej
w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii
rozwoju” – operacji, która odpowiada warunkom
przyznania pomocy w ramach działania „Odnowa
Wójt Gminy Koszyce przekazuje kluczyki do nowego wozu bojowego. Fot. R. Stojek
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
Goście i mieszkańcy Łapszowa biorący udział w uroczystości. Fot. R. Stojek
13
i rozwój wsi” Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013.
Uroczystość była też okazją do
oficjalnego przekazania zakupionego wcześniej przez gminę kosztem
35 tys. zł wozu bojowego dla jednostki OSP.
W niedzielne popołudnie na uroczystość, mimo padającego deszczu,
przybyła cała wieś, a także liczni goście, a wśród nich poczty sztandarowe zaprzyjaźnionych straży oraz władze powiatowe OSP.
Uroczystość rozpoczęła msza św.
koncelebrowana przez księży z parafii
Książnice Wielkie: kanonika Wiesława Barana i wikarego Sebastiana Wojewskiego. Tuż po mszy poświęcone
zostały obiekty oraz wóz bojowy.
Po poświęceniu zasłużeni druhowie seniorzy zostali uhonorowani okolicznościowymi statuetkami,
a czynni strażacy medalami za zasługi dla pożarnictwa. Stanisław Wasilewski – jeden z założycieli straży
w Łapszowie oraz pierwszy jej naczelnik odznaczony został „Złotym
Znakiem Związku”.
Samorząd wsi oraz prezes straży
nie zapomnieli podziękować wójtowi Koszyc. Dokonali tego sołtys wsi
Łapszów – Sylwia Gądek oraz Ryszard Galus – prezes OSP.
Wójt gminy w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na wykorzystanie
obiektów, zachęcał do wspólnego
działania, budowania społeczeństwa
obywatelskiego, po czym wręczył
kierowcy wozu bojowego kluczyki –
symbol przekazania.
W ramach podziękowania z pięknym programem artystycznym wystąpiły dzieci ze Szkoły Podstawowej
w Książnicach Wielkich.
Po części oficjalnej zabawa taneczna trwała do późnych godzin
nocnych.
RS
Poczty sztandarowe OSP biorące udział w uroczystości. Fot. R. Stojek
14
GAZETA KOSZYCKA
Nr 3 (57)
Nie bójmy się marzeń
Koszyckie spotkania z wybitnymi ludźmi
Muzeum Ziemi Koszyckiej im. Stanisława Boducha w Koszycach rozpoczęło realizację projektu pod
nazwą „Nie bójmy się marzeń – Koszyckie Spotkania z Wybitnymi Ludźmi” – w zakresie Małych Projektów – Oś 4 Leader w ramach PROW 2007–2013,
Działanie 413 – Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projektów, tj. operacji, które nie odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach
działań Osi 3, ale przyczyniają się do osiągnięcia
celów tej Osi. Będą to spotkania z ludźmi o różnych
zainteresowaniach, pasjach życiowych, którzy mimo
wielu trudności realizowali swoje marzenia i osiągali
swój sukces życiowy – naukowcy, artyści, poeci i pisarze, a także różnego rodzaju pasjonaci i hobbyści.
Do nich bez wątpienia należą m.in.: Jerzy Kubik – hobbysta, hodowca gołębi pocztowych, Ignacy Stojek – muzyk, kompozytor, Elżbieta i Andrzej
Lisowscy – podróżnicy, dziennikarze, prof. Franciszek Ziejka – naukowiec, o. Leon Knabit – zakonnik
publicysta, Krzysztof Trebunia-Tutka – muzyk, gawędziarz, Zofia Gołubiew – dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie, Tamara Kalinowska – piosenkarka i poetka, Jacek Górski – dyrektor Muzeum
Archeologicznego w Krakowie, Kazimierz Kmiecik – sportowiec, Tadeusz Trzmiel – wiceprezydent
Miasta Krakowa. Do tej pory odbyły się spotkania
z Jerzy Kubikiem, o. Leonem Knabitem, Elżbietą
i Andrzejem Lisowskimi.
z Jerzym Kubikiem – hobbystą, hodowcą gołębi
pocztowych, wielokrotnym mistrzem Polski w lotach
oraz uczestnikiem olimpiad gołębi pocztowych.
W spotkaniu wzięli udział zaproszeni przez dyrekcję muzeum mieszkańcy Koszyc, goście pana Jerzego oraz hodowcy gołębi pocztowych.
Wystawa trofeów Jerzego Kubika. Fot. R. Stojek
Uczestnicy mogli się dużo dowiedzieć o pasji Jerzego Kubika, o sporcie gołębiarskim i hodowli tych
dzielnych ptaków. Spotkaniu towarzyszyła wystawa
gołębi oraz trofeów zdobytych przez lata hodowli
i współzawodnictwa.
Z Jerzym Kubikiem o gołębiach
23 września w Muzeum Ziemi Koszyckiej im. Stanisława Boducha w Koszycach odbyło się spotkanie
Jerzy Kubik opowiada o swojej pasji. Fot. R. Stojek
Wypuszczenie gołębi biorących udział w wystawie. Fot. R. Stojek
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
Spotkanie odbyło się właśnie w ramach projektu
pn. Nie bójmy się marzeń – Koszyckie spotkania z wybitnymi ludźmi, jakie będą się odbywać w koszyckim
muzeum.
Z o. Leonem Knabitem
o przyjaźni z Karolem Wojtyłą
28 września w Muzeum Ziemi Koszyckiej im. Stanisława Boducha w Koszycach odbyło się spotkanie
z o. Leonem Knabitem – benedyktynem, rekolekcjonistą, wieloletnim przeorem Klasztoru Benedyktynów w Tyńcu, pisarzem, publicystą. Ojciec Leon
opowiadał o swoim życiu, życiu Benedyktynów,
15
ich inspiracjach, między innymi o tym co stało się
inspiracją dla tytułu książki „Ulubiony bilbord Papieża”. Całe, bardzo ciepłe i refleksyjne wystąpienie
o. Leona przetykane było wieloma anegdotami, dowcipami, świadczącymi o wielkim poczuciu humoru
oraz dystansie do swojej osoby.
Gość odpowiadał też na pytania zadawane przez
uczestników spotkania, a na koniec podpisywał
książki swojego autorstwa, które można było nabyć
podczas spotkania.
Ojciec Leon Knabit podpisuje swoje książki. Fot. R. Stojek
Spotkanie z o. Leonem Knabitem było kolejnym
z cyklu Nie bójmy się marzeń – Koszyckie Spotkania
z Wybitnymi Ludźmi.
Z Elżbietą i Andrzejem Lisowskimi
o rytuałach, talizmanach i maharadżach
Ojciec Leon Knabit. Fot. R. Stojek
swojej długoletniej wspaniałej przyjaźni z Karolem
Wojtyłą, później Ojcem Świętym Janem Pawłem II.
Mówił też o swojej działalności wydawniczej, o swo-
Uczestnicy spotkania. Fot. R. Stojek
17 października w Muzeum Ziemi Koszyckiej
odbyło się kolejne spotkanie z cyklu Nie bójmy się
marzeń – Koszyckie Spotkania z Wybitnymi Ludźmi.
Tym razem o swojej pasji podróżniczej i realizacji
marzeń opowiadali krakowscy podróżnicy, twórcy
„Światowca” TVP INFO i „Południka Café” Radia
Kraków, członkowie elitarnego The Explorers Club
– Elżbieta i Andrzej Lisowscy.
Swoimi barwnymi opowieściami, a także wspaniałymi zdjęciami z podróży oraz fragmentami filmów,
wprowadzili widzów w świat rytuałów, talizmanów,
kulisów i maharadżów, slumsów i futurystycznych
wieżowców metropolii Bliskiego Wschodu. Była to
multimedialna podróż pełna osobistych refleksji,
muzyki – od Stambułu, przez Iran, Indie, Laos, Singapur, po Indonezję i Brunei. Bardzo barwnie opowiedzieli o audiencji u sułtana Brunei, jego imponującym pałacu i spotkaniu z rodziną sułtana.
16
GAZETA KOSZYCKA
Nr 3 (57)
Elżbieta i Andrzej Lisowscy. Fot. R. Stojek
Elżbieta i Andrzej Lisowscy. Fot. R. Stojek
Podróżnicy odpowiadali też na pytania. Mówili
między innymi o tym, że nałóg podróżowania jest tak
samo bezwzględny jak alkoholizm czy narkomania.
Wciąż domaga się kolejnej porcji wrażeń. To przewlekła choroba, bez szans na wyleczenie. Pan Andrzej
Lisowski przytoczył też pewne zdarzenie–anegdotę:
„Kiedyś spotkałem na Rynku w Krakowie psychiatrę,
profesora Zdzisława Ryna. Robiłem mu zdjęcia i nagle przeleciał nad nami samolot do Anglii czy Irlandii.
Powiedziałem do niego: Popatrz, wróciłem dwa ty-
godnie temu z fajnej podróży do Azji i już zazdroszczę tym ludziom, dlaczego? Odpowiedział: Bo to jest
choroba – poriomania. Kiedy po powrocie do domu
sprawdziłem znaczenie tego słowa okazało się, że to
niekontrolowany popęd wędrowniczy.
Ludzie często nie rozwijają swoich talentów, nie
spełniają marzeń i nie realizują potrzeb, bo się boją.
Kiedy człowiek ma tę poriomanię, nie zastanawia
się, że pieniędzy nie ma, że tu złamie sobie nogę,
tam jest ameba, tam jeszcze inna bakteria, a tu monsun zasuwa, więc po co jechać? To pytanie w ustach
prawdziwego pasjonata podroży bez żadnych wątpliwości brzmiało retorycznie.
Redakcja
Inwestycje drogowe
Gmina Koszyce w roku 2012 realizowała zadania
inwestycyjne z zakresu drogownictwa przy współpracy z Małopolskim Urzędem Wojewódzkim
w Krakowie, Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego jak również inwestycje realizowane w pełni ze środków własnych budżetu Gminy.
Droga Sokołowice – Stara Wieś (nawierzchnia z destruktu asfaltowego)
Droga Modrzany – Majkowice (nawierzchnia z destruktu asfaltowego)
Nr 3 (57)
17
GAZETA KOSZYCKA
Łącznie w roku bieżącym zostało w pełni zmodernizowanych 9 odcinków dróg gminnych i wewnętrznych w różnych technologiach wykonania. Wykonano drogi o nawierzchni asfaltowej, drogi z kruszywa
naturalnego oraz co jest nowością na terenie Gminy
Koszyce – nawierzchnie dróg z destruktu asfaltowego, który idealnie sprawdza się na drogach dojazdowych do pól i innych użytków rolnych, nawierzchnia dróg jest trwała i wytrzymała a koszt wykonania
drogi w takiej technologii jest stosunkowo niski.
Droga Dolany – Chełmy
Lp.
Nazwa zadania
Całkowity
koszt zadania
(zł)
Środki własne
z budżetu Gminy
(zł)
Pozyskane
dotacje
(zł)
1
Odbudowa drogi gminnej nr K 160033 Modrzany – Majkowice w km 0+000 – 0+980
121 953,52
25 866,52
96 087,00
Usuwanie skutków
klęś żywiołowych
2
Odbudowa drogi gminnej nr K 160003 Dolany
– Chełmy w km 0+010,50 do 1+190,70
45 808,96
167 451,00
Usuwanie skutków
klęś żywiołowych
3
Remont drogi gminnej nr K 160009 Jaksice –
Szkoła w km 0+000 – 1+130 (koło Machery)
130 518,99
29 574,99
100 944,00
Usuwanie skutków
klęś żywiołowych
4
Remont drogi dojazdowej do pól w miejscowości Sokołowice w km 0 + 550 – 1 + 460
78 712,62
39 356,31
39 356,31
FOGR
5
Remont drogi Witów k. Golby na działce nr 183
w km 0 + 000 – 0 + 725
98 005,54
852,54
97 153, 00
Usuwanie skutków
klęś żywiołowych
6
Remont drogi Biskupice III Parcela Koczanowska w km 0 + 000 – 0 + 330
55 405,35
55 405,35
-----------------
7
Dokończenie odcinka drogi gminnej nr K
160006 Jakisce – Parcela Dolna (Miodowa)
12 352,35
12 352,35
-----------------
8
Remont drogi Książnice Wielkie – Doły
w km 0 + 000 – 0 + 225
31 804,11
31 804,11
-----------------
9
Wykonanie nawierzchni dróg z destruktu asfaltowego w miejscowościach: Sokołowice, Witów,
Jaksice, Modrzany – Zagaje o łącznej długości
2 685 mb
63 151,27
63 151,27
-----------------
Inwestycje drogowe wykonane w roku 2012
Łączny koszt inwestycji drogowych wykonanych
w 2012 roku wynosi 805 163, 71 zł z czego kwota
w wysokości 500 991, 31 zł pochodzi z pozyskanych
213 259,96
dotacji zewnętrznych, natomiast kwota w wysokości
304 172, 40 zł ze środków własnych budżetu Gminy
Koszyce.
Tomasz Kabat
18
GAZETA KOSZYCKA
Nr 3 (57)
Działalność wydawnicza gminy Koszyce
Archeologium Ziemi Koszyckiej
11 października gimnazjaliści z klas drugiej i trzeciej uczestniczyli w ciekawym spotkaniu w Muzeum
Ziemi Koszyckiej. Podczas spotkania odbyła się prezentacja książki Stanisława Przybyszewskiego „Archeologium Ziemi Koszyckiej”.
Autor książki przedstawił informacje na temat archeologii jako nauki. Opowiedział młodzieży o pracy nad książką i krótko o tym, co ciekawego można
w niej przeczytać. W książce znajdują się między
innymi informacje o wydarzeniach i odkryciach –
od paleolitu do średniowiecza, a także sylwetki słynnych archeologów. Autor w swym dziele przybliżył
również czytelnikowi opis pracy archeologa. Podkreślił, że celem książki jest to, by uczeń „połknął
bakcyla” i po studiach archeologicznych rozpoczął
prace i badania w tym kierunku.
Muzeum gościło także archeologów, którzy wystąpili w dalszej części spotkania. Dr Jacek Górski
– dyrektor Muzeum Archeologicznego w Krakowie
– opowiadał o tym, czym zajmuje się archeologia
i na czym polega praca archeologa. W czasie swojego wykładu przedstawił prezentację multimedialną
przybliżającą obecnym wykopaliska w niedalekich
od Koszyc Jakuszowicach. Uczniowie mogli więc
obejrzeć kurhany z epoki brązu, znajdujące się w naszej okolicy. Jacek Górski zwrócił szczególną uwagę
na sensacyjne odkrycie z 1911 roku dokonane przez
rolnika, pana Radziszewskiego, który przypadkowo
na głębokości sześciu metrów odkrył grób „w typie
huńskim”. Jest to jeden z dwóch grobów tego typu
w Polsce. Jego wyposażenie znajduje się w Muzeum
Archeologicznym w Krakowie, a młodzież mogła je
zobaczyć podczas prezentacji. Na koniec swojego
wystąpienia dr Górski zachęcił młodzież do „odkrywania” naszych pięknych okolic.
Następnie wszyscy zgromadzeni wysłuchali wykładu doktora Jacka Rydzewskiego – byłego dyrektora Muzeum Archeologicznego w Krakowie, który
Autor książki Stanisław M. Przybyszewski opowiada o pracy nad książką. Fot. R. Stojek
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
19
Dr Jacek Rydzewski. Fot. R. Stojek
Dr Jacek Górski. Fot. R. Stojek
opowiadał o historii Muzeum Archeologicznego
i o działalności tej instytucji. Misją tego muzeum
jest ochrona dziedzictwa archeologicznego Małopolski, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru
województwa małopolskiego, tak w sensie ochrony
materialnych pozostałości po działalności człowieka w pradziejach, jak i w sensie krzewienia w społeczeństwie wiedzy o tej działalności. Obecni na
spotkaniu uczniowie dowiedzieli się, że muzeum
pozyskuje zabytki głównie drogą terenowych badań archeologicznych, wykonywanych w związku
z realizacją projektów badawczych oraz inwestycji
na terenie miasta Krakowa i województwa małopolskiego.
Jacek Rydzewski przedstawił kierunki działalności Muzeum Archeologicznego:
1. gromadzenie zbiorów
2. przechowywanie i konserwacja zbiorów (w tym
zbiory archiwalne, zbiory biblioteczne, zabytki)
3. opracowywanie zbiorów
4. upowszechnianie zbiorów muzealnych (czasopisma, foldery, druki promocyjne, katalogi wystaw,
plakaty, seria wydawnicza „Biblioteka Muzeum
Archeologicznego w Krakowie”, wystawy stałe,
wystawy czasowe).
Dr Górski opowiedział również o wydarzeniach,
które mają na celu popularyzację działalności Muzeum Archeologicznego oraz pozyskiwanie zwiedzających. Należą do nich między innymi:
• noce Muzeów
• pikniki Archeologiczne w Branicach
• zajęcia z dziećmi i młodzieżą (np. zajęcia dotyczące produkcji witraży),
• różnego rodzaju konkursy, np. rysunkowe o tematyce archeologicznej.
Uczestnicy spotkania. Fot. R. Stojek
Uczestnicy spotkania z zainteresowaniem wysłuchali informacji o prowadzeniu prac badawczych
w Egipcie, w Ojcowie – w Jaskini Ciemnej, o pracach ratowniczych w Krakowie (dotyczących Rynku
20
GAZETA KOSZYCKA
i Małego Rynku), o badaniach archeologicznych wyprzedzających wielkie inwestycje (np. budowę autostrady z Krakowa do Tarnowa). Możliwość oglądania ciekawej prezentacji ubarwiła wykład doktora
Górskiego.
Katarzyna Malec
Od redakcji:
A oto tytuły wydane dotychczas przez gminę
Koszyce:
„Koszyce 1374–1994” – A. Bienias, St. Przybyszewski – rok wydania 1994 – monografia Koszyc.
Drugie, rozszerzone wydanie monografii Koszyc
pióra St. Przybyszewskiego i A. Bieniasa pt. „Koszyce 1374–2001”, rok wydania 2002.
„Dzieje szkoły podstawowej w Książnicach
Wielkich” – praca zbiorowa pod kierunkiem prof.
Władysława Kupiszewskiego. Rok wydania 2006.
„Dom pod szczęśliwą czwórką” – autorstwa
Grażyny Sendal-Iwanickiej. Rok wydania 2008.
Album „Gmina Koszyce” – praca zbiorowa pod
kierunkiem Stanisława M. Przybyszewskiego. Rok
wydania 2009.
Książka wydana w 2012 roku
Nr 3 (57)
Współuczestnictwo w wydaniu książki pt. „Gawęda o tym, co było…” – autorstwa Cecylii z Tołłoczków Ciszewskiej (1892–1963), ostatniej właścicielki majątku Morsko, a wcześniej cukrowni
„Łubna” w Kazimierzy Wielkiej. Pracę przygotował do druku Stanisław M. Przybyszewski. Rok
wydania 2009.
„Najkrótsza historia alkoholu” – St. M. Przybyszewski, rok wydania 2010.
„Leksykon Ziemi Koszyckiej” – St. M. Przybyszewski, rok wydania 2011.
„Archeologium Ziemi Koszyckiej” – St. M.
Przybyszewski, rok wydania 2012.
„Wszystko jest poezją” – tomik wierszy będący
zbiorem utworów laureatów konkursu poetyckiego organizowanego przez Muzeum Ziemi Koszyckiej im. Stanisława Boducha w Koszycach.
Rok wydania 2012.
Tomik poezji wydany w 2012 roku
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
21
Latarnicy z Bibliotek Publicznych
będą pomagać…
Miło nam powiadomić, że bibliotekarze z Bibliotek Publicznych Powiatu Proszowickiego, tj.
Miejskiej Biblioteki Publicznej w Proszowicach
i jej filii: Bobina, Kościelca i Ostrowa oraz kierownicy z Gminnych Bibliotek: Koszyc, Nowego
Brzeska, Pałecznicy, Radziemic zostali Latarnikami Polski Cyfrowej. Znajdujemy się w grupie
ponad 2600 wolontariuszy- lokalnych liderów,
którzy będą animować działania na rzecz edukacji cyfrowej pokolenia 50+. Realizacja planowanych działań jest możliwa dzięki uczestnictwu bibliotekarzy w programie Polska Cyfrowa
Równych Szans. PCRS to oddolna inicjatywa,
która ma na celu wspieranie działań zmierzających do podnoszenia
kompetencji cyfrowych
dorosłych Polaków w ich
lokalnych środowiskach,
której patronuje Stowarzyszenie „Miasta w Internecie” i Ministerstwo
Administracji i Cyfryzacji. To program, którego głównym celem jest
wprowadzenie w/w grupy społecznej w świat
Internetu i przybliżenie
korzyści płynących z umiejętności poruszania
się w Sieci. PCRS to sposób na walkę z wykluczeniem cyfrowym a zarazem społecznym.
Z badań wynika, że na 13 mln Polaków po
pięćdziesiątym roku życia aż 10 mln nie korzysta z Internetu. Aktywność komputerowa
znacząco przekłada się na poprawę jakości życia oraz możliwości rozwoju w pracy. Są również inne korzyści: aktywizacja społeczności
lokalnych, zwiększenie konkurencji w zakresie
usług czy podniesienie poziomu edukacji oraz
zmniejszenie poziomu bezrobocia. Umiejętność
korzystania z sieci ma również wpływ na dzia-
łania obywatelskie i gospodarkę. Oznacza to, że
obserwowany brak umiejętności korzystania
z nowych technologii wywołuje marginalizację
społeczną.
Bibliotekarze z Bibliotek Publicznych pracujący na terenie Powiatu Proszowickiego brali
udział w profesjonalnych dwudniowych szkoleniach eksperckich, podczas których zdobywali
certyfikaty potwierdzające ich trenerskie kompetencje cyfrowe. W dniach 24–25 września
przedstawicielka naszego środowiska uczestniczyła w Ogólnopolskim Zjeździe Latarników
Polski Cyfrowej PCRS w Tarnowie w Centrum
Sztuki Mościce, podczas
którego uczestniczyła
w debatach i konsultacjach. Gościem specjalnym zjazdu była m.in.
prof. Danuta Hubner –
przewodnicząca Komitetu Polityki Regionalnej
Parlamentu Europejskiego. Najważniejsze,
że dowiedzieliśmy się,
jak w praktyce wygląda
„latarnicza robota” wolontariuszy z różnych
zakątków Polski oraz
jakie instytucje w lokalnych środowiskach swoimi zasobami (komputery, pracownie komputerowe, itd.) mogą nas wesprzeć w realizacji tego
programu. Cennym doświadczeniem był udział
latarników z całej Polski w Latarniczej Grze
Miejskiej.
A zatem, jak będziemy my – bibliotekarze
wspierać osoby dorosłe 50+ w wykonaniu
pierwszego kroku w Internecie?
Na początku oczekujemy, że zainteresowane
osoby będą się z nami kontaktować telefonicznie lub osobiście w bibliotekach!
22
GAZETA KOSZYCKA
Nr 3 (57)
Archiwum fotograficzne
„Gazety Koszyckiej”
Początki archiwum zdjęciowego „Gazety Kogaca” do wożenia zielonki dla bydła lub jarzyn.
szyckiej” datują się na 1995 rok. Przez kilkanaZdjęcia krów na pastwisku. Zdjęcie mojej Mamy
ście lat, dzięki zaangażowaniu miłośników hiopasanej fartuchem i przewiązanej ciepłą chuststorii Ziemi Koszyckiej, jego zbiory rozrosły się
ką, z miotłą i łopatą, gotowej do sprzątania ulicy
do kilkuset zdjęć, obejmują cały XX wiek i nadal
po jarmarku.
rosną. Oczywiście mam tu na myśli archiwum
Dzięki takim zdjęciom przeszłość staje się nazdjęć dawnych. Równolegle rośnie przecież armacalna. Po prostu się na nas otwiera.
chiwum zdjęć współczesnych.
Zdjęcia do archiwum najczęściej były pozyDocieranie do dawnych fotografii, głównie
skiwane od osób starszych. Trzeba było mieć
pamiątek rodzinnych, odbywało się różnymi
wiele taktu, aby zdobyć ich zaufanie. Przecież
drogami. Najwięcej wśród tych zdjęć
było portretów, niekiedy wykonywanych jeszcze techniką dagerotypu.
Następny ilościowo zbiór, to uwiecznione momenty okolicznościowe jak:
śluby, chrzciny, Pierwsza Komunia
a nawet niekiedy pogrzeb.
Kolejną grupą zdjęć, bardzo liczną
i zachowaną w wielu rodzinach, jest
dokumentacja roczników szkolnych,
stowarzyszeń, chórów, uroczystości
świeckich i kościelnych.
O wiele trudniej było zdobyć fotografie, na których uwidoczniony
byłby wygląd domów, budynków
gospodarczych; dworów, wnętrz kościołów, mieszkań czy sklepów; zajęć
ludzi i narzędzi ich pracy; pól i dróg,
rzeki Wisły czy Szreniawy. W tamtych czasach mało kto miał aparat
i potrzebne umiejętności oraz nie ceniono sobie innej tematyki, niż uroczysta. Lecz dokumentacja tej części
życia społecznego gminy Koszyce,
choć było to zajęcie żmudne – jednak
powstawała. Takie zdobycze dawały
mi ogromną radość. Na przykład
zdjęcie furmanki zaprzężonej w konie jadącej po zboże. Zdjęcie bardzo
popularnego jeszcze po wojnie „tra- Wnętrze sklepu w Koszycach, początek lat 40-tych. Fot. archiwum Autorki
Nr 3 (57)
GAZETA KOSZYCKA
Sprzątanie po wtorkowym jarmarku. Fot. archiwum Autorki
powierzali nam swoje pamiątki, abyśmy mogli
je zeskanować i wprowadzić do elektronicznego
archiwum. W podzięce otrzymywali niekiedy
nową, wyretuszowaną komputerowo odbitkę.
Często, aby zdobyć kilka starych, ale cennych
fotografii, trzeba było uruchamiać cały łańcuszek kontaktów, co doprowadzało do celu. Tak
było w przypadku uzyskania pięknych zdjęć
nieistniejącego już dworu w Morsku autorstwa
znanego przed wojną architekta Stefana Żeleńskiego, zięcia właścicieli Morska – Trzetrzewińskich. Zdjęcia te przysłał mi syn Stefana – pan
Andrzej Żeleński z Wrocławia.
W podobny sposób, także przez rodzinne
koneksje, dotarłam do zdjęć dworów w Majkowicach i Biskupicach. Aby je znaleźć, przesiedziałam pół dnia nad zakurzonymi pudłami.
Opłacało się, ale musiałam się potem umyć.
23
Czasem dostawałam zdjęcie o bardzo słabej
jakości, ale ważnej treści. Takie jest zdjęcie wielkiej powodzi w Koszycach w 1934 roku, czy pojenia krów w Wiśle koło Dalanowa z lat 50-tych.
Dysponujemy zdjęciem z lat 60-tych, na którym
widać krowy na ul. Kościuszki (od kilku lat nie
ma w Koszycach ani jednej krowy!). Zdjęcia te
udało się doprowadzić do dobrego stanu, by je
następnie opublikować w „Gazecie Koszyckiej”.
Te wszystkie zabiegi są dziełem pana Ryszarda
Stojka, który wkłada wiele trudu, aby uratować
cenne dowody przeszłości.
Najbogatszą dokumentację ma oczywiście
koszycki Rynek jako centralne miejsce miasta,
a tym samym wielu ważnych wydarzeń. Najstarsze zdjęcie w archiwum z 1911 roku, przedstawia
poświęcenie pierwszego sztandaru OSP właśnie
na Rynku. Mamy dawne fotografie wszystkich
pierzei, obu starych studni, sklepów, wtorkowego jarmarku a także obrazki z życia, jak niedzielne spotkania towarzyskie, posiady przed
domami itp. Czasem tematem zdjęcia jest grupka ludzi, ale zza nich wyłania się tabliczka z napisem „ul. Wirecka” przybita na starym domu
i szereg domów w stronę Przedmieścia. Zdjęcie
było zrobione w 1939 roku.
Na innym rodzina wyjeżdżająca prawdopodobnie do Krakowa czeka na odjazd. Widzimy,
jak wyglądał przed wojną autobus kursujący na
tej linii. Mamy też zdjęcia statków kursujących
dawniej po Wiśle z Krakowa do Opatowca a nawet Sandomierza, które zatrzymywały się w Dalanowie, gdzie była przystań. Takich zdjęć jest
o wiele więcej. Podałam jedynie przykłady.
Dodatkową wartością zbiorów archiwalnych
jest możliwość porównywania. Zawartość
faktograficzna obejmująca duży okres czasu
pozwala dostrzec zmiany, jakie następowały
w naszym otoczeniu. I to w obu kierunkach: ku
lepszemu, jak i ku gorszemu. Uczy historycznego myślenia.
Zdjęcia są zabezpieczone w archiwum, lecz
czeka na kogoś żmudna praca nad ich uporządkowaniem i opisaniem.
24
GAZETA KOSZYCKA
Nr 3 (57)
Kielianów. Niestety, zaginął zbiór
zdjęć pana Kazimierza Fili, podobno
bardzo wartościowy.
Ale nie wystarcza archiwizować
zdjęcia. Drugą, równie ważną rolę
spełnia ich publikowanie. Redakcja „Gazety Koszyckiej” przykłada
wielką wagę do tego, aby te pamiątki
przeszłości ujrzały światło dzienne.
Także w wydanym w 2009 roku albumie „Gmina Koszyce” ukazało się
wiele pięknych, dawnych fotografii.
Na koniec o stratach bezpowrotnych, które pozostały tylko na fotografiach, czego dojmującym przykładem są zdjęcia nieistniejących już
dworów w Morsku, Włostowicach,
Biskupicach.
Te czarno-białe, czasem brązowobiałe zdjęcia i jeszcze dawniejsze –
dagerotypy, których jest tak niewiele,
wydają się być tym cenniejsze.
Po nas zostaną góry fotografii. Robiąc je tak łatwo, pomyślmy o tym,
że fotografujemy teraźniejszość,
która za chwilę stanie się przeszłością. Że my też – mniej lub bardziej świadomie – dokumentujemy
rzeczywistość. Chodzi mi przede
wszystkim o to „bardziej”. Zmiany
Ulica 3 Maja w Koszycach, 1939 rok. Fot. archiwum Autorki
następują ciągle i szybko. Utrwalmy
Dziś możliwości dokumentowania rzeczywinasz czas dla naszych następców. Co dla nas
stości, dzięki aparatom elektronicznym a nawet
zwykłe, kiedyś może mieć wartość historyczną.
telefonom komórkowym są wprost nieograniStawiajmy więcej na jakość, nie na ilość, bo jak
czone. Kilkadziesiąt lat temu były one znikosobie z tym zalewem informacji poradzą przyme. Sprzęt był drogi, obsługa aparatów dość
szłe pokolenia?
skomplikowana, a proces wyświetlania negatyGrażyna Sendal-Iwanicka
wów – niedoskonały. Jednak było kilku zapaleńców – fotoamatorów, których prace, może nie
GAZETA KOSZYCKA – członek Polskiego Stowarzyszenia Prasy Lokalnej.
w całości, lecz szczęśliwie ocalały. Są to zbiory
Redaguje Ryszard Stojek. Współpracują: Grażyna Sendal-Iwanicka, Stanisława
Staszkiewicz, Iwona Wolna Biały, Małgorzata Ibek-Mocniak.
z archiwum pana Jana Dudzińskiego, AleksanMateriały i korespondencje prosimy przekazywać do Urzędu Gminy w Koszycach,
ul. Elżbiety Łokietkówny 14, tel. (41) 3514048 w. 26,
dra Tatarczucha (pierwszego kierownika szkoły
e-mail: [email protected]
Gazeta Koszycka dostępna jest także na stronie: www.koszyce.gmina.pl
w Koszycach), mojego Ojca Tadeusza Sendala
Autorom honorariów nie płacimy. Sygn. akt: INs-Rej-Pr 7/95 Sąd Wojewódzki w Kielcach. Egzemplarz bezpłatny.
(nauczyciela tej szkoły). Wiele zdjęć otrzymaSkład: Jacek Stojek. Druk: Brzeska Oficyna Wydawnicza, Brzesko dla Agencji Reklamowej Enix,
ul. Szewska 1, 28-520 Opatowiec, tel. 600 364 637, e-mail: [email protected]
ło „Archiwum” od państwa Tadeusza i Danuty