odpowiedzi - arkuszmaturalny.pl

3
2
1
Zadanie
Zam Kor
Poziom rozszerzony
C
Wzór sumaryczny tlenku, w którym pierwiastek
osiąga najwyższy stopień utlenienia
– za poprawne uzupełnienie kolumny tabeli:
Pierwiastek
Liczba elektronów walencyjnych
Liczba powłok elektronowych
SrO
X
2
5
CrO3
Y
6
4
– za napisanie równania reakcji:
CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O lub CO2 + NaOH → NaHCO3
– za napisanie skróconej konfiguracji elektronowej:
[He] 2s22p2 lub [He] 2s2p2
6
– za prawidłowe uzupełnienie schematu:
12
Odpowiedzi
Al2O3
Z
3
3
Uwagi
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
3x1
1
2.1
3.1
1
1
1.2
1.1
za czynność
Punktacja
3
1
za
zadanie
2
1
7
6
5
4
Zam Kor
1
1
5.3
6.1
c) ZnO + 2OH– + H2O → [Zn(OH)4]2–
lub inne
prawidłowe
określenie
barw osadów
1
5.2
1
1
7.2
b) – za metodę
– za obliczenia i wynik z jednostką: 0,103 dm3
np.:
mtlenu = 2 g – 1,853 g = 0,147 g
32 g — 22,4 dm3
0,147 g — x
x = 0,103 dm3
lub
217 g HgO — 22,4 dm3 O2
2 g HgO — x dm3 O2
x = 0,103 dm3
lub każda inna
poprawna
metoda
1
7.1
a) za napisanie równania reakcji:
2HgO → 2Hg + O2 lub HgO → Hg + ½O2
b) za podanie obserwacji:
Zielonkawy osad Fe(OH)2 zmienia barwę na brunatną.
1
6.2
a) za wybór odczynnika: woda utleniona (H2O2)
1
5 wierszy – 3 pkt
3–4 wiersze – 2 pkt
2 wiersze – 1 pkt
0–1 wiersz – 0 pkt
5.1
bromek sodu
miedź, grafit
amoniak, bromek sodu
Nazwy substancji
azot, grafit
amoniak
4.1
a) za uzupełnienie opisu doświadczenia:
I. Na2[Zn(OH)4] II. ZnCl2
b) za poprawne uzupełnienie zdań:
Doświadczenie I – Tlenek cynku zachowuje się jak tlenek kwasowy.
Doświadczenie II – Tlenek cynku zachowuje się jak tlenek zasadowy.
– za poprawne uzupełnienie wierszy tabeli:
Warunek
Mają wiązania kowalencyjne (atomowe)
Mają wiązania kowalencyjne spolaryzowane
(atomowe spolaryzowane)
Mają budowę jonową
Mogą przewodzić prąd elektryczny w stanie stałym
Dobrze rozpuszczają się w wodzie
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
3
2
3
3
2
13
12
11
10
9
8
Zam Kor
P/F
F
F
P
F
NH4+
kwas
NH4+ + H2O ⇄ NH3 + H3O+
– za określenie charakteru jonu i napisanie równania reakcji:
Jon Teoria Brönstada (kwas, zasada) Równanie reakcji
zasada
S2–
S2– + H2O ⇄ HS– + OH–
– za podanie wzorów substancji zmieszanych w każdej z probówek:
Probówka I A – Na2CO3 B – HCl lub odwrotnie
Probówka II X – BaCl2
Y – MgSO4 lub odwrotnie
Probówka III Z – NH4Cl W – NaOH lub odwrotnie
– za napisanie jonowych równań reakcji:
I. CO32– + 2H+ → CO2(↑) + H2O
II. Ba2+ + SO42– → BaSO4(↓)
III. NH4+ + OH– → NH3(↑) + H2O
a) za identyfikację metali:
X – Na (sód)
Y – Ca (wapń)
Z – Mg (magnez)
b) za podanie uzasadnienia:
np. (różna szybkość reakcji z wodą) wynika z różnych wielkości promieni
atomowych lub różnej siły oddziaływań elektronów walencyjnych z jądrem
atomowym lub różnej łatwości oddawania elektronów.
a) za podanie obserwacji:
Roztwór z oranżem metylowym zabarwił się na czerwono lub oranż metylowy
zmienił zabarwienie z pomarańczowego na czerwone.
b) za uzupełnienie ciągu przemian:
O2
H 2O
P4
P4O10
H3PO4
– za ocenę podanych zdań:
Zdania
Zmniejszenie ciśnienia obniża wydajność reakcji.
Obniżenie temperatury nie wpływa na wydajność reakcji.
Zwiększenie stężenia jodowodoru obniża wydajność reakcji.
Użycie katalizatora zwiększa wydajność reakcji.
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
13.1
2x1
1
1
12.1
lub każda inna
poprawna
odpowiedź
odpowiedź
P2O5 nie będzie
punktowana
12.2
1
1
3x1
11.2
11.1
10.1
3x1
4 poprawne
odpowiedzi – 2 pkt
2–3 odpowiedzi
– 1 pkt
0–1 odpowiedź
– 0 pkt
lub każde inne
poprawne
uzasadnienie
należy uznać
zapis równań
reakcji bez (↑)
lub (↓)
9.1
8.1
2
2
2
3
3
2
3
18
17
16
15
14
Zam Kor
K
=1, 7 ⋅10−2
10−3
α =1, 7%
+

H 

+
c0 =
czyli K = α ⋅

H 
α
– za metodę
– za obliczenia i wynik z jednostką: 33,3 kJ
np.: ΔHx = ΔH02 – ΔH01 = 53,5 – 20 = 33,3 kJ
α=
K = α ⋅ c0
2
+
−3
np.: pH = 3 ⇒ 
H 
=10
– za metodę
– za obliczenia i wynik z jednostką: α = 1,7·10–2 lub α = 1,7%
– za dobranie współczynników stechiometrycznych:
Cr2O72– + 3CH3CH2OH + 8H+ → 2Cr 3+ + 3CH3CHO + 7H2O
– za bilans elektronowy:
Cr2O72– + 14H+ + 6e– → 2Cr 3+ + 7H2O | (x 1)
CH3CH2OH → CH3CHO + 2H+ + 2e– | (x 3)
b) za obliczenie SEM i podanie wyniku z jednostką: 0,26 V
SEM = (Ek – Ea) = –0,14 + 0,40 = 0,26 V
– za metodę
– za obliczenia i wynik z jednostką: T = 30ºC
np.: 18,7 g — 100 g roztworu ⇒ 81,3 g wody
18,7 g — 81,3 g wody
x — 100 g
x = 23 g ⇒ T = 30ºC
a) za napisanie sumarycznego równania reakcji:
Cd0 + Pb2+ → Cd2+ + Pb0
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
VI
III
I
lub każda inna
poprawna
metoda
lub inna
poprawna
forma zapisu
C → C + 2e x 3
−I
Cr + 3e → Cr x 2
należy uznać
również zapis:
18.1
17.1
1
1
1
1
1
1
16.1
16.2
1
1
1
1
15.2
15.1
14.1
2
2
2
2
2
4
22
21
20
19
Zam Kor
1
1
1
1
21.1
21.2
21.3
22.1
a) za napisanie równania reakcji:
CH3 ─CH ═ CH─ CHO + Br2 → CH3 ─ CHBr─CHBr─CHO
c) za określenie typu reakcji:
addycja lub przyłączanie
– za napisanie równania reakcji:
NaC ≡CNa + 2H2O → 2NaOH + HC≡CH
lub C2Na2 + 2H2O → 2NaOH + C2H2
b) za podanie obserwacji:
Roztwór bromu odbarwia się lub zanika (pomarańczowe, brunatne) zabarwienie.
1
1
20.1
19.1
– za podanie wzoru produktu:
CH3 ─ CH═ CH ─ COOH
– za napisanie wzorów izomerów geometrycznych:
Izomer cis
Izomer trans
H 3C
CHO H3C
H
C ═C
C═ C
H
H
H
CHO
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
1
3
1
1
5
25
24
23
Zam Kor
kat.
kat.
+ NaOH(aq)
+ CH3Cl
Cl
+ Cl2
Cl
CH3
OH
+ HCl
+ HCl
+ NaCl
b) za napisanie równania reakcji:
2C15H31COO– + Ca2+ → (C15H31COO)2Ca (↓)
b) za podanie nazw:
1. chlorobenzen
2. hydroksybenzen (fenol, benzenol)
3. metylobenzen
– za podanie obserwacji:
I. Białko ścina się, powstaje żółty osad.
II. Zanika niebieski galaretowaty osad, tworzy się ceglasty osad.
III. Zanika niebieski galaretowaty osad, powstaje klarowny szafirowy roztwór.
a) za podanie obserwacji:
I. Mydło rozpuszcza się, roztwór zabarwia się na malinowo, powstaje piana.
III. Nie zachodzą żadne zmiany, roztwór nie zmienia barwy.
3
2
1
a) za napisanie równań reakcji:
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
należy uznać
zapis równania
reakcji bez (↓)
25.2
1
2x1
3x1
24.1
25.1
1
3x1
23.2
23.1
3
3
4
6
27
26
Zam Kor
Nazwa grupy związków organicznych
nitrozwiązki
aminokwasy
aminy
estry
NH2
+
NH 3 Cl
–
NH2
NH 2� HCl
lub CH3CHCOOH + HCl → CH3CHCOOH
NH2
CH3CHCOOH + HCl → CH3CHCOOH
NH2
CH3CHCOOH + NaOH → CH3CHCOONa + H2O
– za napisanie równań reakcji:
– za uzupełnienie tabeli:
Związek organiczny
nitrometan
alanina
metyloamina
azotan(V) metylu
Egzamin maturalny z chemii. Poziom rozszerzony
Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2011
lub każdy inny
poprawny zapis
należy uznać
odpowiedź:
związki
nitrowe, związki
aminowe
27.1
26.1
2x1
1
2
1
7