ogólne warunki ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
Transkrypt
ogólne warunki ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ SPEDYTORA 2 notatki karta informacyjna 3 Nr zapisu w OWU 1. Przesłanki wypłaty odszkodowania i innych świadczeń lub wartości wykupu ubezpieczenia: a. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej spedytora b. Klauzule dodatkowe §16 §18 Nr 1-2 2. Ograniczenia oraz wyłączenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń uprawniające do odmowy wypłaty odszkodowania i innych świadczeń lub ich obniżenia: a. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej spedytora §19 b. Klauzule dodatkowe i. Klauzula nr 1 ust.2 ii. Klauzula nr 2 ust.3 część I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE 4 CZĘŚĆ I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE 1. 2. 3. 4. 5. 6. Postanowienia ogólne §1 Na podstawie niniejszych Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (zwanych dalej „OWU”) Liberty Seguros, Compania de Seguros y Reaseguros S.A., Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie, ul. Chocimska 17 (zwany dalej „Ubezpieczycielem”) zawiera z osobami fizycznymi, osobami prawnymi albo jednostkami organizacyjnymi nie posiadającymi osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, będącymi przedsiębiorcami, umowę ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej spedytora. Na wniosek Ubezpieczającego i po opłaceniu dodatkowej składki zakres ubezpieczenia może zostać rozszerzony o zdarzenia ubezpieczeniowe wskazane w klauzulach dodatkowych, stanowiących integralną część niniejszych OWU. Umowa ubezpieczenia zawierana na podstawie niniejszych OWU może obejmować postanowienia odmienne od postanowień OWU, indywidualnie uzgodnione z Ubezpieczającym na podstawie szczegółowej oceny ryzyka ubezpieczeniowego. Różnicę między treścią umowy ubezpieczenia i OWU Ubezpieczyciel zobowiązany jest przedstawić Ubezpieczającemu w formie pisemnej przed zawarciem umowy. W razie niedopełnienia tego obowiązku Ubezpieczyciel nie może powoływać się na różnicę niekorzystną dla Ubezpieczającego. Zakres i przedmiot ubezpieczenia wskazany jest w polisie. Umowa ubezpieczenia może zostać zawarta także na rachunek innej osoby (Ubezpieczonego). W takim przypadku postanowienia niniejszych OWU dotyczące Ubezpieczającego mają również zastosowanie odpowiednio do osoby, na rachunek której zawarto umowę. Do umowy ubezpieczenia mają zastosowanie przepisy prawa, w szczególności kodeksu cywilnego oraz Ogólnych Polskich Warunków Spedycyjnych (OPWS 2010), jeżeli zawarta przez Ubezpieczonego umowa spedycji przewiduje ich zastosowanie. Definicje §2 Ilekroć w niniejszych OWU, klauzulach dodatkowych, wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia, a także polisie oraz w innych pismach i oświadczeniach składanych w związku z zawarciem lub wykonywaniem tej umowy używa się wymienionych poniżej terminów, należy przez nie rozumieć: 1) akty terroryzmu – wszelkiego rodzaju działania indywidualne lub grupowe skierowane przeciwko ludności lub mieniu w celu wprowadzenia chaosu, zastraszenia ludności, dezorganizacji życia publicznego, transportu publicznego, działalności zakładów usługowych lub wytwórczych – dla osiągnięcia skutków ekonomicznych, politycznych lub społecznych; 2) artykuły żywnościowe szybko psujące się – przesyłka, której przewóz jest dozwolony na warunkach umowy ATP, 3) doubezpieczenie – zmiana warunków zawartej umowy ubezpieczenia w trakcie jej trwania, poprzez którą za opłatą dodatkowej składki, następuje modyfikacja zakresu ochrony ubezpieczeniowej, przedmiotu ubezpieczenia, sumy gwarancyjnej; Ubezpieczyciel potwierdza wprowadzenie zmian do umowy ubezpieczenia poprzez wystawienie aneksu do polisy; 4) dzieła sztuki – przedmioty o szczególnej wartości artystycznej, historycznej lub kulturalnej; 5) franszyza integralna – ustalona w umowie ubezpieczenia kwota, do wysokości której Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności z tytułu szkody; jeżeli wysokość szkody przekracza tę kwotę, Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w pełnej wysokości; 6) franszyza redukcyjna – ustalona w umowie ubezpieczenia kwota, o jaką będzie pomniejszona wysokość odszkodowania z tytułu szkody; 7) kontener – urządzenie transportowe o trwałym charakterze i odpowiedniej wytrzymałości zapewniającej możliwość wielokrotnego użycia, o pojemności co najmniej jednego metra sześciennego, specjalnie zaprojektowane w celu ułatwienia przewozu towarów jednym lub kilkoma rodzajami środków transportu; określenie to nie obejmuje pojazdów, części pojazdów, nadwozi wymiennych ani opakowań towarów; 8) ładunek – rzeczy przyjęte do spedycji na podstawie umowy spedycji; 9) OPWS – Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne opracowane przez Radę Polskiej Izby Spedycji i Logistyki uchwałą nr 1/01/2010 z dnia 14 stycznia 2010 r.; 10)osoba, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność – osoba, której Ubezpieczony zleca wykonanie spedycji rzeczy na podstawie umowy cywilno-prawnej; 11)parking strzeżony – wydzielony i ogrodzony teren oznakowany jako „parking strzeżony”, całodobowo dozorowany przez osoby profesjonalnie zajmujące się ochroną mienia, oświetlony w porze nocnej, wyposażony w urządzenia blokujące, uniemożliwiające wjazd i wyjazd pojazdu bez zezwolenia osoby dozorującej parking; 12)polisa – dokument ubezpieczenia w rozumieniu art. 809 kodeksu cywilnego, wystawiony przez Ubezpieczyciela, potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia i jej warunki; ilekroć w niniejszych OWU mowa jest o polisie należy przez to rozumieć również dokument o innej nazwie, stanowiący dokument ubezpieczenia w rozumieniu art. 809 kodeksu cywilnego; 13)pozostawienie przesyłki bez nadzoru – pozostawienie przesyłki bez opieki w miejscu niestrzeżonym, w taki sposób, że w przypadku zdarzenia ubezpieczeniowego osoba dokonująca przewozu nie będzie mogła bezzwłocznie zareagować w celu niedopuszczenia do powstania szkody lub zmniejszenia jej rozmiarów; 14)przedmioty o wartości kolekcjonerskiej – przedmioty, których wycena rynkowa nie ma związku z kosztem ich wytworzenia, a wynika ze szczególnych walorów estetycznych, rzadkości występowania, wysokiego popytu; 15)przewoźnik umowny – podmiot, który zawiera umowę przewozu z zamiarem powierzenia jej wykonania innemu przewoźnikowi (przewoźnikowi faktycznemu); 16)SDR (Special Drawing Rights) - Specjalne Prawa Ciągnienia tj. pieniądz utworzony przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy; 17)stan po spożyciu alkoholu – stan powstały w wyniku wprowadzenia do organizmu takiej ilości alkoholu, że jego stężenie we krwi wynosi lub prowadzi do wartości powyżej 0,2‰ albo do obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3; 18)suma gwarancyjna – określona w umowie ubezpieczenia kwota stanowiąca górną granicę odpowiedzialności Ubezpieczyciela na jedno i wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe powstałe w okresie ubezpieczenia, chyba że umowa ubezpieczenia stanowi inaczej; w przypadku gdy OWU lub umowa ubezpieczenia przewidują w ramach sumy gwarancyjnej limit odpowiedzialności Ubezpieczyciela z tytułu określonych szkód objętych ochroną ubezpieczeniową lub kosztów, górną granicę odpowiedzialności z tytułu tych szkód lub kosztów stanowi ustalony limit; 19)szkoda – bezpośrednia utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia (szkoda rzeczowa), a także wyrażona w pieniądzu strata finansowa powstała w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem przez Ubezpieczonego zobowiązań wynikających z umowy spedycji; 20)szkoda następcza – powstałe w bezpośrednim następstwie wystąpienia szkody rzeczowej dalsze szkody rzeczowe, straty następcze, wydatki następcze lub utracone korzyści; 21)Ubezpieczający – przedsiębiorca zawierający umowę ubezpieczenia i zobowiązany do opłacenia składki; 22)Ubezpieczony – przedsiębiorca, który za wynagrodzeniem podejmuje się we własnym imieniu lecz na rachunek zleceniodawcy lub w imieniu zleceniodawcy wysłania lub odbioru przesyłki, zorganizowania całości lub części procesu przemieszczenia przesyłki oraz innych czynności związanych z obsługą przesyłki i jej przemieszczeniem; 23)umowa ADR – europejska umowa dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych (ADR) sporządzona w Genewie 30 września 1957 r., opracowana i wydana przez Europejski Komitet Transportu Wewnętrznego, wraz ze zmianami, ratyfikowana przez Polskę w 1975 r.; 24)umowa ATP – umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów, sporządzona w Genewie dnia 1 września 1970 r. wraz ze zmianami, ratyfikowana przez Polskę w 1984 r.; 25)umowa spedycji – umowa, na mocy której Ubezpieczony zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem; 26)wartości pieniężne – krajowe i zagraniczne znaki pieniężne (gotówka) oraz weksle, czeki, akredytywy, polecenia wypłat, przekazy i inne dokumenty bankowe i finansowe płatne w walucie polskiej lub obcej, obligacje, papiery wartościowe, banderole, znaki akcyzy, żetony, losy loteryjne, bilety komunikacji publicznej i inne znaki legitymacyjne oraz inne środki zastępujące w obrocie gotówkę oraz złoto, srebro i wyroby z tych metali, kamienie szlachetne i perły, a także platyna i pozostałe metale z grupy platynowców; 27)w ydanie przesyłki osobie nieuprawnionej – wydanie przesyłki osobie, która nie była odbiorcą lub nadawcą lub podwykonawcą wskazaną w dokumentach przewozowych lub spedycyjnych; 28)zdarzenie ubezpieczeniowe – wszystkie szkody wynikłe z jednej przyczyny, która wystąpiła w jednym czasie i miejscu, za które Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność cywilną; 29)zlecenie spedycyjne – dokument zlecający wykonanie usługi spedycji. 1. 2. 3. 4. 5. Zawarcie umowy ubezpieczenia §3 Umowa ubezpieczenia zawierana jest na okres ubezpieczenia trwający 1 rok. Daty początku i końca okresu ubezpieczenia określa umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia zawierana jest na podstawie informacji podanych przez Ubezpieczającego we wniosku o ubezpieczenie lub przed zawarciem umowy w innych pismach, niezbędnych do dokonania przez Ubezpieczyciela oceny ryzyka ubezpieczeniowego. Umowa ubezpieczenia jest zawarta z chwilą potwierdzenia przez Ubezpieczyciela, że złożony przez Ubezpieczającego wniosek o ubezpieczenie został zaakceptowany lub z inną chwilą uzgodnioną przez strony. W razie wątpliwości umowę ubezpieczenia uważa się za zawartą z chwilą doręczenia Ubezpieczającemu polisy, z zastrzeżeniem ust. 4. W przypadku gdy w odpowiedzi na złożony przez Ubezpieczającego wniosek o ubezpieczenie Ubezpieczyciel nie złożył oświadczenia o akceptacji tego wniosku zgodnie z ust. 3, ale doręcza Ubezpieczającemu polisę zawierającą postanowienia odbiegające na niekorzyść Ubezpieczającego od wniosku o ubezpieczenie, Ubezpieczyciel zobowiązany jest zwrócić Ubezpieczającemu na to uwagę na piśmie przy doręczeniu tego dokumentu, wyznaczając mu co najmniej 7-dniowy termin do zgłoszenia sprzeciwu. W razie niewykonania tego obowiązku zmiany dokonane na niekorzyść Ubezpieczającego nie są skuteczne, a umowa ubezpieczenia jest zawarta zgodnie z warunkami wniosku o ubezpieczenie. W braku sprzeciwu umowa dochodzi do skutku zgodnie z treścią polisy następnego dnia po upływie terminu wyznaczonego do złożenia sprzeciwu. O ile strony umowy ubezpieczenia nie umówiły się inaczej, odpowiedzialność Ubezpieczyciela rozpoczyna się w dniu ustalonym w umowie ubezpieczenia jako początek okresu ubezpieczenia, jednak nie wcześniej, niż od dnia następnego po zawarciu umowy oraz nie wcześniej, niż od dnia następnego po zapłaceniu składki lub jej pierwszej raty. Jeżeli w terminie 14 dni od dnia wskazanego na polisie jako data początku okresu ubezpieczenia, składka lub jej pierwsza rata nie zostanie opłacona, będzie to oznaczało rezygnację Ubezpieczającego z zawarcia umowy ubezpieczenia. część I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE 6. Jeżeli Ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność przed zapłaceniem składki lub jej pierwszej raty, a składka lub jej pierwsza rata nie zostanie zapłacona w terminie, Ubezpieczyciel może wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym i żądać zapłaty składki za okres, przez który ponosił odpowiedzialność. W przypadku braku wypowiedzenia umowy wygasa ona z końcem okresu, za który przypadała niezapłacona składka. 7. Ubezpieczyciel ma prawo uzależnić zawarcie umowy ubezpieczenia od dostarczenia przez Ubezpieczającego dokumentów wymaganych przez Ubezpieczyciela. 8. W przypadku określonym w ust. 7 Ubezpieczyciel przed zawarciem umowy ubezpieczenia uzgadnia z Ubezpieczającym termin dostarczenia dodatkowych dokumentów. §4 W przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek (na rachunek Ubezpieczonego) zarzut mający wpływ na odpowiedzialność Ubezpieczyciela, Ubezpieczyciel może podnieść również przeciwko Ubezpieczonemu. Ubezpieczony może żądać, by Ubezpieczyciel udzielił mu informacji o postanowieniach zawartej umowy oraz niniejszych OWU w zakresie, w jakim dotyczą jego praw i obowiązków. §5 1. Ubezpieczający zobowiązany jest podać do wiadomości Ubezpieczyciela wszystkie znane sobie okoliczności, o które Ubezpieczyciel zapytuje w formularzu wniosku albo przed zawarciem umowy w innych pismach. Jeżeli Ubezpieczający zawiera umowę przez przedstawiciela, obowiązek ten ciąży również na przedstawicielu i obejmuje ponadto okoliczności jemu znane. W razie zawarcia przez Ubezpieczyciela umowy ubezpieczenia mimo braku odpowiedzi na poszczególne pytania, pominięte okoliczności uważa się za nieistotne. 2. W czasie trwania umowy ubezpieczenia Ubezpieczający zobowiązany jest zgłaszać wszystkie zmiany okoliczności wymienionych w ustępie poprzedzającym. Ubezpieczający zobowiązany jest zawiadamiać o tych zmianach Ubezpieczyciela niezwłocznie po otrzymaniu o nich wiadomości. 3. W razie zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek obowiązki określone w ustępach poprzedzających spoczywają zarówno na Ubezpieczającym, jak i na Ubezpieczonym, chyba że Ubezpieczony nie wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek. 4. Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za skutki okoliczności, które z naruszeniem ustępów poprzedzających nie zostały podane do jego wiadomości. Jeżeli do naruszenia ustępów poprzedzających doszło z winy umyślnej, w razie wątpliwości przyjmuje się, że wypadek przewidziany umową i jego następstwa są skutkiem okoliczności, o których mowa w zdaniu poprzedzającym. Zmiany w trakcie trwania umowy ubezpieczenia §6 1. W trakcie trwania umowy ubezpieczenia, w szczególności w przypadku wypłaty odszkodowania z umowy ubezpieczenia Ubezpieczający może za opłatą dodatkowej składki podwyższyć bądź uzupełnić sumę gwarancyjną (doubezpieczenie). 2. Podwyższona suma gwarancyjna ma zastosowanie od dnia ustalonego przez strony umowy ubezpieczenia, nie wcześniej niż od dnia następnego po opłaceniu dodatkowej składki z tego tytułu. Rozwiązanie umowy ubezpieczenia – koniec odpowiedzialności Ubezpieczyciela §7 1. Ubezpieczający może odstąpić od umowy ubezpieczenia w terminie 7 dni, licząc od daty zawarcia umowy ubezpieczenia. W takim przypadku umowa ubezpieczenia rozwiązuje się z dniem doręczenia Ubezpieczycielowi oświadczenia o odstąpieniu od umowy ubezpieczenia przez Ubezpieczającego. 2. Ubezpieczyciel ma prawo wypowiedzieć umowę ubezpieczenia ze skutkiem natychmiastowym w przypadku zaistnienia ważnej przyczyny, którą jest: 1) utrata licencji, zezwolenia, koncesji lub innej decyzji uprawniającej do prowadzenia działalności przez Ubezpieczonego, 2) zmiana profilu działalności Ubezpieczonego uniemożliwiająca prowadzenie usług spedycji, 3) sytuacja, w której Ubezpieczający lub Ubezpieczony w zgłoszeniu szkody jako przyczynę powstania szkody wskazał zdarzenie, które nie było przyczyną szkody (w szczególności zdarzenie, które nie miało miejsca) lub umyślnie wskazał szkody, które nie wynikają ze zdarzenia objętego umową ubezpieczenia, 4) inna ważna przyczyna, pod warunkiem że została określona przez strony w umowie ubezpieczenia. 3. Umowa ubezpieczenia rozwiązuje się w przypadku nieopłacenia przez Ubezpieczającego kolejnej raty składki w ustalonym terminie – po bezskutecznym upływie terminu 7 dni od dnia otrzymania przez Ubezpieczającego od Ubezpieczyciela wezwania do zapłaty zaległej raty składki wraz z informacją o skutkach niezapłacenia składki we wskazanym terminie. 4. Niezależnie od przypadków wskazanych w ust. 1-3 umowa ubezpieczenia rozwiązuje się, a ochrona ubezpieczeniowa wygasa: 1) z upływem 7 dni od dnia otrzymania przez Ubezpieczającego informacji o wypłacie odszkodowania wyczerpującego całą sumę gwarancyjną – względem przedmiotu lub rodzaju ubezpieczenia, dla którego była ona ustalona, o ile Ubezpieczający w terminie 7 dni od otrzymania takiego powiadomienia nie uzupełni sumy ubezpieczenia zgodnie z § 6, 2) z dniem zamknięcia działalności gospodarczej prowadzonej przez Ubezpieczonego, 3) z dniem doręczenia Ubezpieczonemu decyzji o zakazie lub zawieszeniu prawa do wykonywania działalności, 4) z upływem okresu ubezpieczenia określonego w umowie ubezpieczenia, 5) w przypadkach, o których mowa w § 3 ust. 5 i 6, § 8 ust. 11. Składka ubezpieczeniowa §8 1. Składkę opłaca się według wyboru Ubezpieczającego i akceptacji Ubezpieczyciela jednorazowo bądź w ratach. 2. Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności Ubezpieczyciela według taryfy składek obowiązującej u Ubezpieczyciela w dniu składania wniosku o ubezpieczenie, w szczególności na podstawie: 1) przyjętych w umowie ubezpieczenia: a) wysokości obrotu z tytułu świadczonych przez Ubezpieczonego usług spedycyjnych (bez podatku VAT), b) zakresu ochrony, c) wysokości zadeklarowanej przez Ubezpieczającego sumy gwarancyjnej, d) wysokości i rodzaju franszyz, 2) dotychczasowego przebiegu ubezpieczenia, z zastrzeżeniem, że wysokość składki może być również ustalona w drodze indywidualnych negocjacji Ubezpieczającego z Ubezpieczycielem. 3. Wyliczona na podstawie ust. 2 składka jest wartością minimalną i zaliczkową oraz podlega ostatecznemu rozliczeniu, z zachowaniem ust. 6-7, w okresie 30 dni po zakończeniu okresu ubezpieczenia, ale nie wcześniej niż w ciągu 14 dni od momentu przekazania informacji, o której mowa w ust. 6, chyba że w umowie ubezpieczenia przyjęto inny sposób (tryb) płatności lub rozliczenia składki. 5 4. Termin płatności poszczególnych rat składki określa umowa ubezpieczenia. W przypadku gdy zgodnie z umową ubezpieczenia Ubezpieczający jest zobowiązany do zapłaty składki w ratach, opóźnienie w zapłacie dowolnej raty składki w terminie przewidzianym umową ubezpieczenia powoduje natychmiastową wymagalność wszelkich pozostałych rat składki. 5. Za dzień zapłaty składki uznaje się: 1) w przypadku płatności składki gotówką do rąk przedstawiciela Ubezpieczyciela – dzień dokonania płatności, 2) w przypadku płatności składki przelewem – dzień dokonania przez Ubezpieczającego przelewu lub wpłaty na rachunek Ubezpieczyciela, potwierdzonych stemplem pocztowym, bankowym lub w przypadku przelewu elektronicznego potwierdzeniem wydanym przez bank, pod warunkiem że na rachunku Ubezpieczającego były zgromadzone wystarczające środki; w przypadku niedoboru środków na rachunku Ubezpieczającego, za datę opłacenia składki uznaje się dzień jej wpływu na rachunek bankowy Ubezpieczyciela, 3) w przypadku płatności składki za pobraniem pocztowym – dzień dokonania płatności na rzecz podmiotu uprawnionego do pobrania kwoty składki, 4) w przypadku płatności składki kartą kredytową – dzień dokonania autoryzacji transakcji. 6. Ubezpieczający obowiązany jest przekazać do Ubezpieczyciela w ciągu 14 dni po zakończeniu okresu ubezpieczenia, informację o rzeczywistej wartości wpływów netto z tytułu wykonywania umów spedycji za dany okres ubezpieczeniowy. Informacja ta powinna zostać sporządzona i podpisana przez osoby należycie umocowane do działania w imieniu Ubezpieczającego. 7. Jeżeli rzeczywista wartość wpływów z tytułu wykonywania umów spedycji w okresie ubezpieczenia, przekroczy wartość planowaną, która stała się pierwotną podstawą naliczenia składki, Ubezpieczający jest obowiązany zapłacić składkę dodatkową, naliczoną od tej różnicy, w terminie wskazanym w aneksie rozliczającym, wystawionym przez Ubezpieczyciela.Ubezpieczyciel naliczy dodatkową składkę według stawki mającej zastosowanie w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia. 8. W razie rozwiązania umowy ubezpieczenia przed upływem okresu ubezpieczenia, Ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. 9. Jeżeli nie ustalono inaczej, składka podlegająca zwrotowi wypłacana jest w terminie 30 dni od daty otrzymania wniosku o zwrot składki. 10.Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności Ubezpieczyciela według taryfy składek obowiązującej u Ubezpieczyciela w dniu składania wniosku o ubezpieczenie. 11.W razie ujawnienia okoliczności, która pociąga za sobą istotną zmianę prawdopodobieństwa zdarzenia, każda ze stron może żądać odpowiedniej zmiany wysokości składki poczynając od chwili, w której zaszła ta okoliczność, nie wcześniej jednak, niż od początku bieżącego okresu ubezpieczenia. W razie zgłoszenia takiego żądania druga strona może w terminie 14 dni wypowiedzieć umowę ubezpieczenia ze skutkiem natychmiastowym. §9 1. Rozwiązanie umowy ubezpieczenia nie zwalnia Ubezpieczającego z obowiązku zapłaty składki za okres w jakim Ubezpieczyciel udzielał ochrony ubezpieczeniowej. 2. Wypłata odszkodowania wyczerpującego całą sumę gwarancyjną powoduje natychmiastową wymagalność rat składki, których termin płatności przypada po dniu dokonania wypłaty odszkodowania przez Ubezpieczyciela. Prawa i obowiązki stron umowy § 10 1. Ubezpieczony lub osoba, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność zobowiązany jest: 1) przestrzegać zaleceń i instrukcji wynikających ze zlecenia spedycyjnego oraz przestrzegać zasad i przepisów mających na celu zapobieganie powstaniu szkody, w szczególności dotyczących bezpieczeństwa w ruchu drogowym, 2) sprawdzić dostarczoną mu dokumentację pod względem kompletności oraz zgodności ze stanem rzeczywistym, jak również sprawdzić dane, zawarte w dokumentacji, dotyczące odbiorcy przesyłki, ilości lub wagi towaru, jego cech i numerów, widocznego stanu towaru i jego opakowania; w razie stwierdzenia rozbieżności między stanem rzeczywistym a dostarczoną dokumentacją, Ubezpieczony lub osoba, za którą ponosi on odpowiedzialność zobowiązana jest wpisać swoje zastrzeżenia na dokumentacji przewozowej - rozbieżności powinien również potwierdzić wydający przesyłkę, 3) sprawdzić stan przygotowania przesyłki do procesu transportowego oraz jej odpowiedniego opakowania, zabezpieczenia, o ile Ubezpieczony lub osoba, za którą ponosi on odpowiedzialność fizycznie dokonuje odbioru przesyłki w celu realizacji zlecenia spedycyjnego, 4) do zachowania należytej staranności w ochronie przyjętej do spedycji przesyłki, o ile Ubezpieczony lub osoba, za którą ponosi on odpowiedzialność fizycznie dokonuje odbioru przesyłki w celu realizacji zlecenia spedycyjnego, 5) przestrzegania obowiązujących przepisów prawa oraz zasad spedycji towarów niebezpiecznych oraz artykułów spożywczych szybko psujących się. 2. W przypadku korzystania z przewoźników (podwykonawców) lub dalszych spedytorów Ubezpieczony lub osoba, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność zobowiązani są do: 1) dochowania należytej staranności w wyborze swoich podwykonawców lub dalszych spedytorów oraz do korzystania z usług tych podmiotów: a) posiadających wymagane licencje, zezwolenia lub koncesje na prowadzenie działalności w zakresie niezbędnym do realizacji powierzonych im czynności spedycyjnych, b) posiadających ważną przez cały okres świadczenia usługi umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego lub odpowiednio spedytora z rozszerzeniem o odpowiedzialność cywilną za szkody polegające na kradzieży i rabunku, obejmującą przewóz danego rodzaju ładunku oraz sumą gwarancyjną odpowiadającą w transporcie krajowym wartości przesyłki, a w transporcie międzynarodowym nie niższą niż iloczyn masy brutto przewożonego towaru i 8,33 SDR, chyba że Ubezpieczony nie może stwierdzić zakresu ubezpieczenia na podstawie polisy podywkonawcy lub dalszego spedytora, c) dysponującymi odpowiednimi środkami transportu - w odniesieniu do przewoźników faktycznych, z zastrzeżeniem obowiązku posiadania przez Ubezpieczonego kopii dokumentów podwykonawcy lub dalszego spedytora o których mowa w pkt 1) ppkt. a)-b) przed zleceniem temu podmiotowi konkretnych czynności, 2) pisemnego poinstruowania podwykonawców o konieczności: a) postoju podczas przewozu wyłącznie na parkingach strzeżonych lub w miejscach, które umożliwiają odpowiedni nadzór nad przesyłką (np. na oświetlonych stacjach benzynowych, parkingowych usytuowanych przy motelach lub hotelach), b) posiadania w pojeździe sprawnego systemu zabezpieczenia przeciwkradzieżowego lub przeciwwłamaniowego, c) zabezpieczenia pojazdu podczas każdego postoju, niezależnie od jego miejsca i przyczyny, poprzez uruchomienie zainstalowanych w pojeździe zabezpieczeń przeciwkradzieżowych lub przeciwwłamaniowych, d) wykonywania nadzoru podczas postoju nad pojazdem z przesyłką. 3. Na Ubezpieczonym lub osobie, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność ciąży obowiązek do zobowiązania podwykonawcy do spełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2. część I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE 6 4. Niedopełnienie przez Ubezpieczonego lub osobę za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność obowiązków określonych w niniejszym paragrafie, upoważnia Ubezpieczyciela do odmowy wypłaty odszkodowania w całości lub części w zakresie, w jakim niedopełnienie tych obowiązków miało wpływ na powstanie szkody lub jej rozmiar. § 11 1. Ubezpieczający, a także Ubezpieczony zobowiązany jest użyć dostępnych mu środków w celu zapobieżenia szkodzie, a w razie jej wystąpienia w celu zmniejszenia jej rozmiarów. 2. Jeżeli Ubezpieczający lub Ubezpieczony umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa nie zastosował środków określonych w ust. 1, Ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności za szkody powstałe z tego powodu. 3. Ubezpieczyciel zobowiązany jest w granicach sumy gwarancyjnej, zwrócić koszty wynikłe z zastosowania środków, o których mowa w ust. 1, jeżeli środki te były celowe, chociażby okazały się bezskuteczne § 12 1. Z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 4) i 5), Ubezpieczający lub Ubezpieczony, jeśli wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek, jest zobowiązany do zawiadomienia Ubezpieczyciela o każdym zdarzeniu ubezpieczeniowym niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 5 dni roboczych od chwili, w której dowiedział się o jego zajściu. 2. W razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego mogącego spowodować roszczenia ze strony osoby poszkodowanej Ubezpieczający lub Ubezpieczony, jeśli wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek, zobowiązany jest: 1) starać się o ustalenie okoliczności zdarzenia ubezpieczeniowego, 2) ustalić protokolarnie stan przesyłki oraz okoliczności powstania szkody, jeżeli przed wydaniem przesyłki okaże się, że doznała ona ubytku lub uszkodzenia, 3) w przypadku stwierdzenia kradzieży z włamaniem lub rozboju niezwłocznie zawiadomić policję w celu sporządzenia protokołu i wszczęcia stosownego postępowania, 4) bezzwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych, powiadomić Ubezpieczyciela o zgłoszeniu roszczenia przez osobę poszkodowaną, choćby zostało ono dopiero wstępnie sformułowane i nie miało formy pisemnej, 5) bezzwłocznie, nie później niż w terminie 2 dni od otrzymania pozwu, powiadomić Ubezpieczyciela o wystąpieniu osoby poszkodowanej na drogę sądową z roszczeniem o odszkodowanie, 6) udzielić Ubezpieczycielowi wyjaśnień, dostarczyć dostępne mu dowody potrzebne do ustalenia okoliczności zdarzenia ubezpieczeniowego i rozmiaru szkody oraz umożliwić przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego okoliczności zdarzenia, 7) współpracować z Ubezpieczycielem w ramach toczącego się postępowania sądowego dotyczącego roszczeń w stosunku do Ubezpieczonego, objętych odpowiedzialnością Ubezpieczyciela na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, w szczególności umożliwić Ubezpieczycielowi wstąpienie do sprawy w charakterze interwenienta, 8) jeśli Ubezpieczyciel nie uczestniczy w postępowaniu sądowym – dostarczyć Ubezpieczycielowi orzeczenie sądu w terminie umożliwiającym zajęcie stanowiska co do wniesienia środka odwoławczego. 3. Dla zachowania terminu powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, ust. 2 pkt 4) i 5) wystarczy jeśli Ubezpieczający lub Ubezpieczony powiadomi Ubezpieczyciela o zdarzeniu losowym telefonicznie. 4. Jeżeli Ubezpieczający lub Ubezpieczony nie dopełnił obowiązków określonych w ust. 2 pkt 1) – 3) lub 6) – 8) Ubezpieczycielowi przysługuje prawo do odmowy wypłaty odszkodowania w całości lub części w zakresie, w jakim niedopełnienie tych obowiązków miało wpływ na powstanie szkody lub jej rozmiar. § 13 1. W przypadku naruszenia przez Ubezpieczającego lub Ubezpieczonego, jeśli wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek, z winy umyślnej lub z rażącego niedbalstwa obowiązków powiadomienia Ubezpieczyciela o wypadku ubezpieczeniowym, o których mowa w § 12, Ubezpieczyciel może odpowiednio zmniejszyć odszkodowanie, jeżeli naruszenie przyczyniło się do zwiększenia szkody lub uniemożliwiło Ubezpieczycielowi ustalenie okoliczności i skutków zdarzenia ubezpieczeniowego. 2. Skutki braku zawiadomienia Ubezpieczyciela o wypadku ubezpieczeniowym określone w ust. 1 nie następują, jeżeli Ubezpieczyciel w terminach, o których mowa w odpowiednich postanowieniach niniejszych OWU otrzymał wiadomość o okolicznościach, które należało podać do jego wiadomości Ogólne zasady postępowania związanego z wypłatą odszkodowania § 15 1. Po otrzymaniu zawiadomienia o szkodzie Ubezpieczyciel przeprowadza postępowanie w celu ustalenia stanu faktycznego szkody, zasadności zgłoszonych roszczeń, wysokości odszkodowania i sposobu rozliczenia szkody. 2. Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie na podstawie uznania roszczenia, ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu. 3. Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w terminie do 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o szkodzie lecz nie później niż 14 dni od daty dostarczenia kompletu dokumentów wymienionych w § 16 ust. 1. Jeśli w tym terminie wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności lub wysokości odszkodowania jest niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności lub ustalenie wysokości odszkodowania było możliwe, jednakże bezsporna część jest wypłacana w terminie określonym na wstępie. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. § 14 1. Ubezpieczyciel jest zobowiązany do: 1) poinformowania Ubezpieczającego lub Ubezpieczonego o otrzymaniu zawiadomienia o zajściu wypadku ubezpieczeniowego w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, jeżeli nie są oni osobami występującymi z zawiadomieniem oraz do podjęcia w tym terminie postępowania dotyczącego ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości odszkodowania, a także poinformowania Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia – pisemnie lub w inny sposób, na który wyrazili zgodę – jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odszkodowania, 2) jeżeli w terminach określonych w § 15 ust. 3 Ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania – do pisemnego zawiadomienia osoby zgłaszającej roszczenie o przyczynach niemożności zaspokojenia jej roszczeń w całości lub części oraz do wypłaty bezspornej części odszkodowania, 3) pisemnego poinformowania osoby występującej z roszczeniem o tym, że odszkodowanie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości niż określona w zgłoszonym roszczeniu w terminach, o których mowa w § 15, ze wskazaniem na okoliczności oraz podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty odszkodowania; informacja ta powinna zawierać pouczenie o możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej, 4) udostępniać Ubezpieczającemu, Ubezpieczonemu lub uprawnionemu z umowy ubezpieczenia, informacje i dokumenty gromadzone w celu ustalenia odpowiedzialności Ubezpieczyciela lub wysokości odszkodowania; osoby te mogą żądać pisemnego potwierdzenia przez Ubezpieczyciela udostępnionych informacji, a także sporządzenia na swój koszt kserokopii dokumentów i potwierdzenia ich zgodności z oryginałem przez Ubezpieczyciela. 2. Informacje i dokumenty, o których mowa w ust. 1 pkt. 4), Ubezpieczyciel ma obowiązek udostępniać osobom wymienionym powyżej, na ich żądanie, w postaci elektronicznej. Sposób udostępniania informacji i dokumentów, zapewniania możliwości pisemnego potwierdzania udostępnianych informacji, a także zapewniania możliwości sporządzania kserokopii dokumentów i potwierdzania ich zgodności z oryginałem nie może wiązać się z wykraczającymi ponad uzasadnioną potrzebę utrudnieniami dla tych osób, zaś koszty sporządzenia kserokopii oraz udostępniania informacji i dokumentów w postaci elektronicznej ponoszone przez te osoby nie mogą odbiegać od przyjętych w obrocie zwykłych kosztów wykonywania tego rodzaju usług. 1. 2. 3. 4. 5. Zasady ustalania odszkodowania § 16 Ubezpieczający i Ubezpieczony lub uprawniona osoba trzecia zgłaszająca roszczenia z umowy ubezpieczenia zobowiązani są dostarczyć do Ubezpieczyciela następujące dokumenty, niezbędne do ustalenia okoliczności wystąpienia szkody oraz oszacowania wysokości odszkodowania: 1) zlecenie spedycyjne, 2) licencję, 3) kopię faktury i specyfikację przesyłki lub inny dokument dostawy, 4) protokół szkody podający przyczynę, okoliczności powstania i rozmiar szkody, 5) roszczenia poszkodowanego wraz z kalkulacją wysokości szkody i dokumentami na podstawie których kalkulacja została sporządzona, 6) wszelkie instrukcje dotyczące ładunku udzielone przez zleceniodawcę spedycji, 7) oświadczenie kierowcy dotyczące okoliczności, przyczyn i rozmiaru szkody, 8) notatkę policji lub straży pożarnej, o ile były obecne na miejscu zdarzenia, 9) zapis tachografu, a także termografu w przypadku realizowania przewozu przy użyciu środka transportu izolowanego termicznie, 10)umowę z podwykonawcami w zakresie wykonywania usług spedycyjnych, 11)oświadczenie Ubezpieczonego informujące o tym, czy w okresie trwania odpowiedzialności Ubezpieczyciela wynikającej z umowy ubezpieczenia zawartej na podstawie niniejszych OWU zawarł on lub została zawarta na jego rzecz inna dodatkowa umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej spedytora. Na wniosek Ubezpieczyciela, osoby o których mowa w ust. 1 zobowiązane są udostępnić także inne dokumenty, jeżeli okaże się to niezbędne do ustalenia odpowiedzialności Ubezpieczyciela lub wysokości odszkodowania. Z zastrzeżeniem ust. 4, odszkodowanie z tytułu wystąpienia szkody nie może przewyższać zwykłej wartości przesyłki i nie może być wyższe niż ustalona w umowie ubezpieczenia suma gwarancyjna, bez względu na liczbę szkód powstałych wskutek tego samego zdarzenia. Jeżeli do umowy ubezpieczenia mają zastosowanie OPWS, wysokość odszkodowania ograniczona jest do zwykłej wartości towaru określonej w fakturze handlowej, a w razie jej braku, w określonej w kolejności na podstawie ceny giełdowej, rynkowej lub w oparciu o normalną wartość rzeczy tego samego rodzaju i jakości, z zastrzeżeniem że w żadnym wypadku odszkodowanie nie może przewyższać kwoty 2 SDR za 1 kilogram wagi brutto przesyłki brakującej lub uszkodzonej, a łącznie kwoty 50 SDR za każde zdarzenie. W razie uszkodzenia przesyłki wysokość szkody ustala się na podstawie rzeczywistego kosztu naprawy lub odpowiednio do procentowego zmniejszenia się jej wartości. Należne odszkodowanie, o ile nie umówiono się inaczej, wyliczane jest w kwocie uwzględniającej potrącenie franszyzy redukcyjnej w wysokości określonej w umowie ubezpieczenia. Przy ustalaniu rozmiaru szkody Ubezpieczyciel nie uwzględnia: 1) wartości naukowej, kolekcjonerskiej, zabytkowej, artystycznej, pamiątkowej lub sentymentalnej, 2) kosztów innowacji, ulepszeń i modernizacji, 3) podatku od towarów i usług VAT, podlegającego odliczeniu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Wartość szkody oraz franszyzy redukcyjnej określona w walucie innej niż polska zostanie przeliczona przez Ubezpieczyciela na walutę polską wg średniego kursu NBP z dnia wydania decyzji o wypłacie odszkodowania. Roszczenia regresowe § 17 W przypadku gdy zgodnie z przepisami prawa Ubezpieczonemu przysługuje roszczenie wobec osoby trzeciej z tytułu spowodowania zdarzenia ubezpieczeniowego skutkującego odpowiedzialnością cywilną Ubezpieczonego, z dniem wypłaty przez Ubezpieczyciela odszkodowania roszczenia Ubezpieczonego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzą z mocy prawa na Ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli Ubezpieczyciel pokrył tylko część szkody, Ubezpieczonemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniami Ubezpieczyciela. Nie przechodzą na Ubezpieczyciela roszczenia Ubezpieczonego przeciwko osobom, z którymi Ubezpieczony pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, chyba że sprawca wyrządził szkodę umyślnie. W razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego Ubezpieczony zobowiązany jest zabezpieczyć możność dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wobec osób odpowiedzialnych za szkodę. Ubezpieczony zobowiązany jest udzielić Ubezpieczycielowi pomocy dostarczając informacje oraz dokumenty niezbędne do skutecznego dochodzenia roszczeń regresowych, a będące w posiadaniu Ubezpieczonego. Ubezpieczony jest zobowiązany nie zrzekać się ani ograniczać swoich roszczeń wobec osób trzecich, o których mowa w ust. 1, bez uprzedniej pisemnej zgody Ubezpieczyciela. W razie naruszenia tego zobowiązania zakres odpowiedzialności Ubezpieczyciela ulega zmniejszeniu w ten sposób, że Ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania bądź je odpowiednio zmniejszyć w takim zakresie, w jakim powyższa czynność Ubezpieczonego uniemożliwiła Ubezpieczycielowi dochodzenie roszczeń regresowych wobec osoby trzeciej odpowiedzialnej za szkodę. Jeżeli zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia zostanie ujawnione po zapłaceniu przez Ubezpieczyciela odszkodowania, wówczas Ubezpieczyciel może zażądać od Ubezpieczonego zwrotu – zależnie od okoliczności – całości lub części wypłaconego odszkodowania. część II ZAKRES UBEZPIECZENIA 7 CZĘŚĆ II ZAKRES UBEZPIECZENIA Zakres ochrony §18 1. Z zastrzeżeniem postanowień niniejszych OWU, Ubezpieczyciel udziela ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej Ubezpieczonego określonej w kodeksie cywilnym oraz OPWS, jeżeli zawarta przez Ubezpieczonego umowa spedycji przewiduje ich stosowanie, za szkody powstałe w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy spedycji. 2. Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje zdarzenia ubezpieczeniowe powstałe w okresie ubezpieczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami. 3. Po opłaceniu dodatkowej składki ochroną ubezpieczeniową można objąć dodatkowo odpowiedzialność cywilną Ubezpieczonego w zakresie czynności przewoźnika drogowego (umownego). 4. Z zastrzeżeniem limitów odpowiedzialności określonych w niniejszych OWU lub umowie ubezpieczenia, górną granicę odpowiedzialności Ubezpieczyciela stanowi suma gwarancyjna wskazana w polisie. 5. Suma gwarancyjna ulega zmniejszeniu o wysokość wypłaconego odszkodowania aż do całkowitego jej wyczerpania (konsumpcja sumy gwarancyjnej). Zasadę tę stosuje się również do limitów, przy czym wypłata odszkodowania w ramach limitu powoduje zmniejszenie sumy gwarancyjnej. 6. Ubezpieczający za zgodą Ubezpieczyciela oraz po opłaceniu dodatkowej składki może podwyższyć sumę gwarancyjną (doubezpieczenie). 7. Zakres ochrony ubezpieczeniowej obejmuje odpowiedzialność Ubezpieczonego z tytułu następujących czynności spedycyjnych: 1) wysyłanie i odbiór przesyłki, 2) opracowywanie instrukcji wysyłkowych, 3) doradztwo w zakresie warunków przewozu, wyboru środka transportu, trasy przewozu, 4) zawieranie umów przewozu, wydawanie instrukcji przewoźnikowi, 5) przygotowanie dokumentów związanych z transportem przesyłki, 6) sporządzanie dokumentacji przewozowej, 7) załadunek i wyładunek przesyłek, 8) przygotowanie przesyłki do przewozu, kontrola ładunku (ważenie, liczenie, znakowanie, opakowanie, przepakowywanie), 9) powiadamianie odbiorcy o nadejściu lub wysłaniu przesyłki, 10)zgłaszanie przesyłki do ubezpieczenia, 11)zgłaszanie przesyłki do odprawy celnej (z wyłączeniem czynności agenta celnego), 12)podejmowanie czynności potrzebnych do uzyskania zwrotu nienależnie pobranych sum z tytułu przewoźnego, cła i innych należności związanych z przewozem przesyłki, 13)czasowe magazynowanie, składowanie towarów (nie dłużej niż 60 dni), będące etapem transportu w tym w magazynach i składach celnych, 14)organizacja przewozu pustych i pełnych kontenerów, 15)sporządzanie protokołu szkody lub dopilnowanie, aby protokół szkody został sporządzony. 8. Rozszerzenie zakresu ochrony z tytułu wykonywania czynności innych niż wymienione w ust. 7, wymaga każdorazowego pisemnego uzgodnienia z Ubezpieczycielem. 9. Zakres ochrony ubezpieczeniowej obejmuje odpowiedzialność Ubezpieczonego z tytułu szkód: 1) polegających na utracie, uszkodzeniu lub zniszczeniu przesyłki w czasie wykonania umowy spedycji zgodnie z ust. 1, 2) finansowych powstałych w wyniku błędów lub uchybień w wykonywaniu czynności spedycyjnych, określonych w ust. 7, do wysokości limitu określonego w umowie ubezpieczenia, 3) powstałych w związku z posługiwaniem się w wykonaniu umowy spedycji przewoźnikiem (podwykonawcą) lub dalszym spedytorem z zastrzeżeniem § 10 ust. 2 -4; Ubezpieczycielowi przysługuje prawo do dochodzenia roszczeń regresowych od przewoźników lub dalszych spedytorów odpowiedzialnych za powstałą szkodę, chyba że umowa ubezpieczenia stanowi inaczej. 10.W ramach sumy gwarancyjnej ubezpieczyciel zwraca również: 1) koszty związane z koniecznością przeładunku towaru lub jego przechowywania przez okres nie dłuższy niż 30 dni od daty powstania szkody, 2) koszty wynagrodzenia rzeczoznawców powołanych za zgodą Ubezpieczyciela w celu ustalenia okoliczności i wysokości ewentualnych roszczeń, 3) koszty obrony sądowej w sporze cywilnym, w tym mediacji lub postępowania pojednawczego prowadzonych za zgodą i zgodnie z zaleceniami Ubezpieczyciela. 11.Jakiekolwiek uznanie roszczenia lub zawarcie ugody przez Ubezpieczonego nie wywołuje żadnych skutków wobec Ubezpieczyciela, jeśli zostało dokonane bez jego uprzedniej pisemnej zgody. 12.Bez zgody Ubezpieczonego Ubezpieczyciel może wypłacić odszkodowanie osobie trzeciej w wysokości odpowiadającej sumie gwarancyjnej lub jakiejkolwiek mniejszej sumie, zaspokajającej jej roszczenia, zwalniając się tym samym z dalszej odpowiedzialności. 13.Ubezpieczyciel nie odpowiada za dodatkowe koszty wynikające z braku zgody Ubezpieczonego na zawarcie przez Ubezpieczyciela ugody z osobą poszkodowaną lub zaspokojenie jej roszczeń. 14.Jeżeli dojdzie do sporu prawnego pomiędzy Ubezpieczonym i poszkodowaną osobą trzecią lub jej następcami prawnymi, Ubezpieczyciel może przystąpić do postępowania w charakterze interwenienta ubocznego, o ile nie występuje w sprawie jako strona. 1. 2. 3. 4. 5. Wyłączenia odpowiedzialności §19 Odpowiedzialność Ubezpieczyciela nie obejmuje szkód powstałych: 1) wskutek pozostawienia przez Ubezpieczonego lub osobę, za którą ponosi on odpowiedzialność, przesyłki bez nadzoru, gdy przesyłka znajduje się w pieczy Ubezpieczonego, 2) w wyniku wydania przez Ubezpieczonego przesyłki osobie nieuprawnionej, 3) wskutek poświadczenia nieprawdy, podstępu, wymuszenia, szantażu, przewłaszczenia, niszczenia, usuwania, przerabiania lub podrabiania dokumentów, wprowadzania w błąd, 4) wskutek ubytku wagi w przesyłkach masowych wynikającym z ich właściwości określonych właściwymi przepisami dla danego rodzaju rzeczy, a w przypadku braku takich przepisów, granic ubytku wagi zwyczajowo przyjętych, 5) wady ukrytej lub naturalnych właściwości przesyłki, 6) w wyniku błędów i nieporozumień wynikających z otrzymania przez Ubezpieczonego zlecenia ustnie lub telefonicznie, a także w następstwie zlecenia z niedokładnymi, niekompletnymi lub nieprawidłowymi danymi dotyczącymi przesyłki, 7) w wyniku instrukcji udzielanych przez zleceniodawcę innym stronom uczestniczącym w realizacji umowy spedycji z pominięciem Ubezpieczonego, 8) z tytułu opóźnienia w dostawie, 9) w kontenerach, paletach, platformach, 10)w przesyłkach wartościowych, 11)w związku z zastosowaniem azbestu lub innego materiału zawierającego azbest, 12)w zakresie, w jakim poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odpowiedzialności cywilnej za produkt, odpowiedzialności cywilnej ogólnej, odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w środowisku naturalnym, 13)w wyniku przebywania sprawcy w stanie po spożyciu alkoholu lub po użyciu środków odurzających, 14)powstałych z tytułu uzgodnień, na podstawie których Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność cywilną a wykraczających poza zakres odpowiedzialności spedytora określonej w kodeksie cywilnym. Ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje roszczeń kierowanych do Ubezpieczonego z tytułu: 1) szkód następczych, 2) kar pieniężnych i kar umownych nałożonych na Ubezpieczonego lub osoby, za które ponosi on odpowiedzialność, 3) konfiskaty przesyłki przez uprawnione organa, 4) nieterminowanego podstawienia środka transportu pod załadunek, 5) szkód powstałych wskutek wszelkich następstw reakcji jądrowej, promieniowania jądrowego lub jonizującego, skażenia promieniotwórczego, promieni laserowych lub maserowych, pola magnetycznego albo elektromagnetycznego, a także skażenia lub zanieczyszczenia odpadami przemysłowymi, azbestem, formaldehydami, farbami zawierającymi ołów bądź inne szkodliwe substancje, 6) szkód polegających na uszkodzeniu, zmianie lub zniszczeniu, ograniczeniu zakresu funkcjonalności, ograniczeniu dostępności lub ograniczeniu działania (a także będące efektem uszkodzenia, zmiany lub zniszczenia, ograniczenia zakresu funkcjonalności, dostępności lub działania) jakiegokolwiek systemu lub sprzętu komputerowego, programów, danych, nośników danych służących do przechowywania danych informatycznych, mikroprocesorów, układów scalonych lub podobnych urządzeń bądź składników sprzętu komputerowego, jeśli ww. zdarzenia nastąpiły w wyniku umyślnego lub przypadkowego przesłania albo przekazania (elektronicznie lub w inny sposób) programu zawierającego instrukcje lub kody logiczne działające w niszczący sposób, tj. m.in. wirusy, „robaki” komputerowe lub inne podobnie działające programy, 7) szkód powstałych wskutek działania siły wyższej rozumianej jako działania sił przyrody, działań wojennych, zamieszek społecznych, rewolucji, strajków, lokautów, sabotażu, aktów terroryzmu. Jeżeli strony umowy ubezpieczenia nie postanowiły inaczej, a zakres umowy ubezpieczenia nie został rozszerzony poprzez włączenie klauzuli dodatkowej, ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje szkód powstałych: 1) wskutek winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przez Ubezpieczonego oraz osoby, za które ponosi on odpowiedzialność, 2) z tytułu odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego. Ochroną ubezpieczeniową nie jest objęta odpowiedzialność cywilna Ubezpieczonego za spedycję: 1) żywych zwierząt, 2) zwłok i szczątków ludzkich lub zwierzęcych, 3) wartości pieniężnych oraz dokumentów i korespondencji pisemnej, 4) dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich, 5) ładunków niebezpiecznych, sklasyfikowanych w umowie ADR jako klasa I i VII, 6) broni, amunicji, 7) ładunków ponadgabarytowych i ciężkich wymagających użycia pojazdu specjalistycznego lub uzyskania zezwolenia specjalnego na przejazd pojazdu nienormatywnego. Ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności: 1) za szkody, których wartość nie przekracza określonej w polisie franszyzy integralnej lub redukcyjnej, 2) jeżeli Ubezpieczony działający w charakterze spedytora nie posiada odpowiedniego zaświadczenia o prowadzeniu działalności gospodarczej w tym zakresie oraz wymaganej przepisami prawa licencji, koncesji lub zezwoleń na prowadzenie tego typu działalności. część III POSTANOWIENIA KOŃCOWE 8 CZĘŚĆ III POSTANOWIENIA KOŃCOWE Uprawnienia Ubezpieczyciela § 20 Ubezpieczyciel jest uprawniony do żądania – przed zawarciem, a także po zawarciu umowy ubezpieczenia, w szczególności w czasie likwidacji szkody – udokumentowania danych stanowiących podstawę do oceny ryzyka ubezpieczeniowego i ustalania warunków zawarcia umowy ubezpieczenia (np. zaświadczenie o przebiegu ubezpieczenia od poprzedniego Ubezpieczyciela). 1. 2. 3. 4. 5. 6. Rozpatrywanie reklamacji § 21 Reklamacja zawierająca zastrzeżenia dotyczące usług świadczonych przez Liberty Ubezpieczenia może zostać złożona przez Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia: 1) w formie pisemnej - osobiście u agenta wykonującego czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego w imieniu i na rzecz Liberty Ubezpieczenia lub przesyłką pocztową w rozumieniu art. 3 pkt 21 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. poz. 1529), na adres Liberty Ubezpieczenia, tj. ul. Chocimska 17, 00-791 Warszawa, 2) ustnie – telefonicznie podczas połączenia z pracownikiem Centrum Obsługi Klienta pod numerem telefonu 22 589 95 21 lub innym wskazanym w tym celu na stronie internetowej Liberty Ubezpieczenia (www.lu.pl) lub osobiście do protokołu podczas wizyty w biurze agenta wykonującego czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego w imieniu i na rzecz Liberty Ubezpieczenia. W przypadku przesłania reklamacji przesyłką pocztową reklamację uważa się za złożoną Liberty Ubezpieczenia z dniem doręczenia przesyłki zawierającej reklamację do siedziby Liberty Ubezpieczenia. W razie załączenia do reklamacji dodatkowego dokumentu lub oświadczenia powodującego skutki prawne z dniem doręczenia dokumentu lub z dniem nadania go w określony sposób na podstawie przepisów prawa lub OWU, termin złożenia dokumentu lub oświadczenia ustalany jest zgodnie z zasadami przewidzianymi odnośnie takiego dokumentu, nie powoduje to jednak zmiany daty złożenia reklamacji. W przypadku przesłania reklamacji przesyłką pocztową, Liberty Ubezpieczenia rekomenduje skorzystanie z usługi przesyłki rejestrowanej i zachowanie potwierdzenia nadania przesyłki. Rezygnacja wnoszącego reklamację z zastosowania środków, o których mowa w ustępie 3 nie wpływa na sposób i termin rozpatrzenia reklamacji, ani też na termin udzielenia Odpowiedzi, ma jedynie znaczenie dowodowe. Reklamacja powinna zawierać: 1) dane wnoszącego reklamację pozwalające na jego jednoznaczną identyfikację, 2) wskazanie umowy ubezpieczenia lub numeru szkody, której dotyczy reklamacja, 3) treść reklamacji, tj. zastrzeżenia co do usług świadczonych przez Liberty Ubezpieczenia, 4) zalecane jest także podanie opisu okoliczności uzasadniających reklamację wraz z ewentualnymi załącznikami w postaci czytelnych kopii lub skanów dokumentów. Odpowiedź na reklamację udzielana jest w postaci papierowej lub za pomocą innego trwałego nośnika informacji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 19.08.2011 o usługach płatniczych (Dz.U. z 2014, poz. 873 ze zm.), na adres korespondencyjny podany do wiadomości Liberty Ubezpieczenia lub - na wniosek wnoszącego reklamację - w formie elektronicznej na adres poczty elektronicznej podany do wiadomości Liberty Ubezpieczenia. Marcin Warszewski Dyrektor Generalny 7. Odpowiedź w postaci papierowej przesyłana jest jako rejestrowana przesyłka pocztowa. 8. Liberty Ubezpieczenia udziela odpowiedzi na reklamację niezwłocznie po rozpatrzeniu reklamacji, jednak w terminie nie dłuższym, niż 30 dni od dnia otrzymania reklamacji. Do zachowania terminu wystarczy wysłanie odpowiedzi przed jego upływem. 9. W szczególnie skomplikowanych przypadkach uniemożliwiających udzielenie odpowiedzi w terminie określonym w ustępie 8., Liberty Ubezpieczenia informuje wnoszącego reklamację (w formie właściwej dla odpowiedzi na reklamację) o: 1) przyczynie opóźnienia, 2) okolicznościach, które Liberty Ubezpieczenia musi ustalić w celu rozpatrzenia reklamacji, 3) przewidywanym terminie przesłania odpowiedzi, który jednak nie może przekroczyć 60 dni od dnia otrzymania reklamacji. 10.W relacjach z wnoszącym reklamację, który jest osobą fizyczną mają zastosowanie następujące zasady: 1) przypadku niedotrzymania terminu wskazanego w ust. 8 lub 9 pkt 3) reklamację uważa się za rozpatrzoną zgodnie z wolą wnoszącego reklamację; 2) jeżeli wnoszący reklamację nie zgadza się z odpowiedzią na reklamację może wnieść do Rzecznika Finansowego wniosek o rozpatrzenie sprawy w ramach pozasądowego postępowania w sprawie rozwiązywania sporów zgodnie z przepisami ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym (Dz.U. z 2015 r., poz. 1348). Sąd właściwy § 22 Spory wynikające z umów ubezpieczenia rozpatrują sądy powszechne właściwe albo według przepisów o właściwości ogólnej, albo sądy właściwe dla siedziby lub miejsca zamieszkania Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Ponadto spory wynikające z umowy ubezpieczenia mogą być rozstrzygane na drodze pozasądowej. 1. 2. 3. 4. 5. Postanowienia końcowe §23 Wszelkie zawiadomienia, oświadczenia i wyjaśnienia związane z umową ubezpieczenia mogą być skutecznie dokonywane drogą pisemną lub elektroniczną. Są one rejestrowane i archiwizowane przez Ubezpieczyciela. Ubezpieczający i Ubezpieczony jest zobowiązany do informowania Ubezpieczyciela o każdej zmianie swojego adresu, natomiast Ubezpieczyciel zamieszcza informację o swoim aktualnym adresie w pismach wysyłanych do Ubezpieczającego lub Ubezpieczonego. W relacjach Ubezpieczyciela z Ubezpieczającymi i Ubezpieczonymi stosuje się język polski. Do umowy ubezpieczenia zastosowanie mają przepisy ustawy o działalności ubezpieczeniowej z dnia 22 maja 2003 r., kodeksu cywilnego, OPWS oraz innych stosownych aktów prawnych. Niniejsze OWU wchodzą w życie z dniem 1 maja 2016 roku i mają zastosowanie do umów ubezpieczenia zawartych od dnia 1 maja 2016 roku. Grzegorz Wędrychowicz Dyrektor Wykonawczy Finansowy część I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE 9 KLAUZULE DODATKOWE 1. 2. 3. 4. Klauzula nr 1. Reprezentantów Na wniosek Ubezpieczającego i po opłaceniu dodatkowej składki, z zastrzeżeniem pozostałych niezmienionych niniejszą klauzulą postanowień OWU, Ubezpieczyciel rozszerza zakres ochrony ubezpieczeniowej o szkody powstałe wskutek rażącego niedbalstwa lub winy umyślnej osób za które Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność. Ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje zdarzeń ubezpieczeniowych powstałych wskutek rażącego niedbalstwa lub winy umyślnej osoby lub organu wieloosobowego, które zgodnie z obowiązującymi przepisami, statutem lub prawem własności uprawnione są do zarządzania ubezpieczonym podmiotem z wyłączeniem prokurentów. Rozszerzenie zakresu udzielonej ochrony ubezpieczeniowej na podstawie niniejszej klauzuli dodatkowej oznacza wyłącznie zmianę zakresu ubezpieczenia, jak to określono w niniejszej klauzuli, przy czym pozostałe wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności Ubezpieczyciela określone w OWU oraz umowie ubezpieczenia mają w pełni zastosowanie. Górną granicę odpowiedzialności Ubezpieczyciela z tytułu niniejszej klauzuli dodatkowej stanowi limit w wysokości określonej w polisie na jedno i wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe powstałe w okresie ubezpieczenia. 1. 2. 3. 4. Klauzula nr 2. Odpowiedzialności cywilnej przewoźnika umownego Na wniosek Ubezpieczającego i po opłaceniu dodatkowej składki, z zastrzeżeniem pozostałych niezmienionych niniejszą klauzulą postanowień OWU, Ubezpieczyciel rozszerza zakres ochrony ubezpieczeniowej o szkody powstałe z tytułu odpowiedzialności cywilnej przewoźnika umownego. Z zastrzeżeniem ust. 3, rozszerzenie zakresu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej spedytora o odpowiedzialność cywilną krajowego lub międzynarodowego przewoźnika drogowego umownego oznacza zmianę zakresu ubezpieczenia z zachowaniem Ogólnych Warunków Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego w ruchu krajowym z dnia 1 stycznia 2016 r. lub Ogólnych Warunków Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego w ruchu międzynarodowym z dnia 1 stycznia 2016 r. Jeżeli w związku z realizacją usługi transportowej związanej z dostarczeniem towaru transportem drogowym w relacji międzynarodowej lub krajowej, Ubezpieczony (spedytor) ponosić będzie wobec zleceniodawców lub właścicieli towaru odpowiedzialność za szkody w transporcie, w zakresie szerszym niż odpowiedzialność cywilna spedytora określona przepisami kodeksu cywilnego, ochrona ubezpieczeniowa obejmuje umowną odpowiedzialność cywilną Ubezpieczonego jako przewoźnika, jednak w zakresie nie przekraczającym w żadnym wypadku odpowiedzialności, jaką Ubezpieczony ponosiłby, gdyby zawarł ze zleceniodawcą umowę krajowego lub międzynarodowego przewozu drogowego towarów, w oparciu o którą odpowiedzialność Ubezpieczonego byłaby odpowiedzialnością przewoźnika drogowego i wynikałaby z prawa przewozowego lub konwencji CMR tj. konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów, sporządzonej w Genewie 19 maja 1956 r. (Dz. U. z 1962 r. Nr 49, poz. 238, sprost. Dz. U z 1995 r. Nr 69, poz. 352, z p. zm.), ratyfikowanej przez Polskę w 1962 r. Górną granicę odpowiedzialności Ubezpieczyciela z tytułu niniejszej klauzuli dodatkowej stanowi limit w wysokości określonej w polisie na jedno i wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe powstałe w okresie ubezpieczenia. 10 Spis treści Spis treści CZĘŚĆ I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Postanowienia ogólne� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Definicje � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Zawarcie umowy ubezpieczenia� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Zmiany w trakcie trwania umowy ubezpieczenia � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Rozwiązanie umowy ubezpieczenia – koniec odpowiedzialności Ubezpieczyciela � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Składka ubezpieczeniowa � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Prawa i obowiązki stron umowy� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Ogólne zasady postępowania związanego z wypłatą odszkodowania � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Zasady ustalania odszkodowania � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Roszczenia regresowe � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 4 4 4 4 5 5 5 5 6 6 6 CZĘŚĆ II ZAKRES UBEZPIECZENIA� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 7 Zakres ochrony � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 7 Wyłączenia odpowiedzialności� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 7 CZĘŚĆ III POSTANOWIENIA KOŃCOWE � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Uprawnienia Ubezpieczyciela � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Rozpatrywanie reklamacji� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Sąd właściwy � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � Postanowienia końcowe � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 8 8 8 8 8 KLAUZULE DODATKOWE Klauzula nr 1. Reprezentantów � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 9 Klauzula nr 2. Odpowiedzialności cywilnej przewoźnika umownego � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 9 Wydano: 1 maja 2016 r. ul. Chocimska 17, 00-791 Warszawa [email protected], fax: (+48) 22 589 90 90 www.lu.pl, tel.: (+48) 22 589 95 21