Zagadnienia z literaturoznawstwa do egzaminu licencjackiego na

Zagadnienia z literaturoznawstwa do egzaminu licencjackiego na filologii polskiej obowiązujące
w roku akademickim 2014/2015
1.
Periodyzacja literatury polskiej od średniowiecza do końca oświecenia; epoki literackie, granice i przełomy
między nimi, wewnętrzna periodyzacja poszczególnych epok (charakterystyka głównych faz i zjawisk),
ważniejsze style literatury dawnej.
2.
Rola Biblii w rozwoju literatury narodowej: przekłady, parafrazy; gatunki, tematy, motywy biblijne w literaturze
doby staropolskiej i oświecenia.
3.
Antyk jako tradycja w kulturze i literaturze epoki staropolskiej i oświecenia (naśladowanie starożytnych; gatunki,
tematy, motywy, autorzy; funkcje mitologii; chrystianizacja antyku).
4.
Przemiany epiki od średniowiecza do oświecenia, dzieje gatunków epickich z uwzględnieniem europejskich
odniesień (nowela, romans, poemat historyczny [epopeja], powieść).
5.
Dzieje dramatu od średniowiecza do oświecenia: związki ze światopoglądem epoki, gatunki, tematy, autorzy –
z uwzględnieniem problemów inscenizacji i elementów historii teatru.
6.
Poezja epoki staropolskiej i oświecenia (z uwzględnieniem antycznych wzorców i europejskich odniesień oraz
kontekstów): bajka, epigramat, fraszka, sonet, elegia, sielanka, pieśń, epicedium (tren), psalm; poezja elegijna,
miłosna, refleksyjno-filozoficzna, okolicznościowo-polityczna, satyryczna.
7.
Polska proza kronikarska, kaznodziejska, apokryficzna, parenetyczna, naukowa i publicystyczna, pamiętnikarska
od średniowiecza do oświecenia.
8.
Historia wątków, toposów, motywów i tematów: np. Bóg, miłość, śmierć, vanitas, sława poetycka, etos
ziemiański, sarmacki, Arkadia, czas, przestrzeń, podróż, utopia; najpopularniejsze motywy i tematy w literaturze
od średniowiecza do oświecenia.
9.
Twórczość najważniejszych autorów doby staropolskiej i oświecenia (zarys biografii, dzieła, światopogląd wobec
zjawisk epoki, miejsce w tendencjach literackich): K. Janickiego, M. Reja, J. Kochanowskiego, Ł. Górnickiego,
A. F. Modrzewskiego, P. Skargi, M. Sępa-Szarzyńskiego, D. Naborowskiego, J. A. Morsztyna, W. Potockiego,
W. Kochowskiego, Z. Morsztyna, A. Naruszewicza, I. Krasickiego, S. Trembeckiego, T. K. Węgierskiego,
F. Karpińskiego, F. D. Kniaźnina, F. Zabłockiego, J. U. Niemcewicza, J. Potockiego.
10. Świadomość teoretyczna literatury dawnej: wypowiedzi programowe, poetyki, wzorce, polemiki literackie,
refleksja nad rolą pisarza od średniowiecza do oświecenia.
11. Twórczość parenetyczna i dydaktyczna (przemiany wzorów, adresaci, gatunki); literackie wzorce i antywzorce
osobowe od średniowiecza do oświecenia.
12. Wątki autobiograficzne i autotematyczne w twórczości polskich romantyków.
13. Objawienie, sen, widzenie jako źródła romantycznego poznania.
14. Romantyczne postawy (bajronizm, werteryzm, reneizm). Podobieństwa, różnice, literackie egzemplifikacje.
15. Historia, historyzm, historiozofia a literatura romantyczna.
16. Związki polskiej literatury romantycznej z romantyzmem europejskim.
17. Aluzje, spory, polemiki ideowe i literackie w utworach polskiego romantyzmu.
18. Gotycyzm, fantastyka grozy w polskiej literaturze romantycznej - wpływy obce i rodzime inspiracje.
19. Podróże romantyków a romantyczne podróżopisarstwo - na przykładzie wybranych utworów literatury polskiej
i powszechnej.
20. Recepcja folkloru w literaturze romantycznej.
21. Romantyzm polski wobec tradycji, ideologii i obyczajowości sarmackiej - apologia czy krytyka?
22. Mit kresów w polskiej literaturze romantycznej.
23. Romantyczne motywy pejzażowe - między rodzimością a egzotyzmem.
24. Tragizm, tragiczność a koncepcja dramatu romantycznego.
25. Polska kultura literacka na emigracji i na ziemiach polskich pod zaborami (cyganerie artystyczne, grupy
i towarzystwa literackie, salony, itp.).
26. Społeczne, historyczne oraz polityczne uwarunkowania i konteksty literatury pozytywizmu i Młodej Polski.
Periodyzacja literatury 2 połowy XIX wieku.
28. Wypowiedzi programowe pozytywizmu i Młodej Polski. Główne instytucje życia kulturalnego i artystycznego
w okresie pozytywizmu i Młodej Polski. Geografia życia kulturalnego i literackiego na ziemiach polskich
w 2 połowie XIX wieku.
29. Inspiracje filozoficzne i światopoglądowe literatury 2 połowy XIX wieku
30. Realizm pozytywistyczny i modernistyczny ( w kontekście realizmu francuskiego i rosyjskiego). Naturalizm doktryna i literackie realizacje w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski (w porównaniu z naturalizmem
w literaturze europejskiej).
31. Powieść pozytywistyczna - teoria, typologia i poetyka (na wybranych przykładach). Powieść młodopolska kierunki przemian i poetyka (na wybranych przykładach).
32. Dramat w okresie pozytywizmu i Młodej Polski ( na tle dramatu europejskiego)
33. Główne kierunki poetyckie 2 połowy XIX wieku oraz ich europejskie wzorce i uwarunkowania.
34. Tematyka wiejska w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski. Mieszczaństwo jako temat literatury 2 połowy XIX
wieku. Tematyka historyczna w prozie pozytywizmu i Młodej Polski. Miasto i postęp cywilizacyjny jako temat
prozy 2 połowy XIX wieku.
35. Dekadenci i nerwowcy w literaturze 2 połowy XIX wieku (na wybranych przykładach prozy polskiej
i europejskiej). Bohater inteligencki w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski.
36. Obrazy przyrody w literaturze 2 połowy XIX wieku. Tatry pozytywistów i modernistów.
37. Krytyka literacka pozytywizmu i modernizmu.
38. Związki literatury polskiej i europejskiej w 2 połowie XIX wieku.
39. Główne nurty poezji Dwudziestolecia.
40. Główne nurty prozy Dwudziestolecia.
41. Najważniejsze zjawiska w dwudziestowiecznej prozie światowej.
42. II wojna światowa w literaturze polskiej.
43. Dziennik w literaturze polskiej XX wieku.
44. Twórczość poetek polskich w okresie powojennym.
45. Twórczość poetów polskich w okresie powojennym.
46. Polska literatura emigracyjna po II wojnie światowej.
47. Realizm socjalistyczny.
48. Główni dramatopisarze polscy XX wieku.
49. Główni prozaicy polscy po II wojnie światowej.
50. Główni polscy krytycy literaccy XX wieku.
51. Komunikacja literacka.
52. Genologia literacka: liryka, epika, dramat.
53. Stylistyka literacka.
54. Tradycja literacka.
55. Proces literacki.
56. Konteksty dzieła literackiego
57. Wersyfikacja polska
58. Klasyczna definicja kultury (Edward B. Tylor, Ralph Linton, Stefan Czarnowski, Bronisław Malinowski).
59. Podział Kultury: Kultura materialno-bytowa, socjetalna i symboliczna.
60. Kultura a cywilizacja.
70. Najważniejsze
metodologie
/
szkoły
antropologiczne:
ewolucjonizm,
historyzm /
relatywizm, funkcjonalizm.
71. Kultury
apollińskie
i
dionizyjskie;
kultury
megalomańskie.
72. Myślenie pierwotne.
73. Mit w interpretacji Miracei Eliadego.
74. Zwyczaje i obyczaje (ryty i obrzędy codzienności, rytuały przejścia).
75. Jednostka a kultura.
76. Kultura i natura.
neurotyczne, paranoiczne,