Wydziały nieposiadające uprawnień do nadawania

Rok akademicki:
Grupa przedmiotów:
2015/16
podstawowe
Numer katalogowy:
Metodologia badań społecznych
Nazwa przedmiotu1):
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski3):
ECTS 2)
4
Social Research Methodology
4)
Kierunek studiów :
Pedagogika
Koordynator przedmiotu5):
6)
Prowadzący zajęcia :
7)
Dr Irena Kotowicz-Borowy
Dr Irena Kotowicz-Borowy
Jednostka realizująca :
Katedra Edukacji i Kultury, Wydział Nauk Społecznych
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany8):
Wydział Nauk Społecznych
a)
Status przedmiotu9):
przedmiot
podstawowy……………
…….
b) stopień SM…….
rok I……
c) stacjonarne
Cykl dydaktyczny10):
Semestr zimowy
Założenia i cele przedmiotu12):
Celem nauczania jest przekazanie studentom podstawowych informacji na temat metodologii badań
społecznych. Student zna podstawowe cele i założenia metodologii badań pedagogicznych, zna procedurę
postępowania badawczego, podstawowe kategorie pojęciowe, metody, techniki i narzędzia badań, potrafi
opracować koncepcję badań, przygotować narzędzia badawcze, opracować statystycznie oraz dokonać
interpretacji materiału .. Student powinien nabyć umiejętność rozumienia podstawowych paradygmatów
wiedzy naukowej oraz specyfiki badań ilościowych i jakościowych.
Formy dydaktyczne, liczba godzin13):
Metody dydaktyczne14):
Pełny opis przedmiotu15):
Jęz. wykładowy11):polski
a)
………………………wykład liczba godzin .15......;
b)
………………………ćwiczenia liczba godzin .15......;
Wykład interaktywny, ćwiczenia audytoryjne :analiza tekstów z dyskusją ,prezentacje multimedialne,
Wykłady
Metodologia a funkcje pedagogiki jako nauki. Geneza i rozwój koncepcji badania zjawisk społecznych.
Ewolucja znaczenia terminu ”metodologia”. Ewaluacja w procedurze badań pedagogicznych.
Wartościowanie jako element metodologii badań. Znaczenie metodologii w ewaluacji zmian i prowadzeniu
reform oświatowych. Podstawowe kategorie badawcze pedagogiki(empiryczna, prakseologiczna,
hermeneutyczna ).Hermeneutyka jako procedura osiągania rozumienia. Ogólne założenia metodologii
badań pedagogicznych(cele, problemy, hipotezy, zmienne, wskaźniki).Dobór metod i technik badawczychjako warunek rzetelność iw poznawaniu prawdy naukowej. Teoretyczne podstawy opracowania wybranych
narzędzi badawczych(kryteria).Badania typu action research. Etyczne problemy terenowych badań
empirycznych. Metody opisowe a metody eksperymentalne. Przetwarzanie danych źródłowych.-metody
skalowania, konstruowania indeksu, analiza dwu i wielozmiennowa. Statystyka i wnioskowanie statystyczne
w metodologii badań pedagogicznych(empirycznych, prakseologicznych, oraz hermeneutycznych).Badania
korelacyjne oraz nieinwazyjne pomiary zjawisk pedagogicznych( w tym zachowanie człowieka w sytuacjach
edukacyjnych i w środowisku pozaszkolnym).Modelowe cechy współcześnie uznawanych paradygmatów
naukowych:
pozytywistycznego,
humanistycznego,
krytycznego
i
postmodernistycznego.
Postmodernistyczna wizja nauki i jej funkcji społecznych. Teorie naukowe- ich funkcje wewnątrz naukowe i
społeczne. Ilościowe i jakościowe badania zjawisk społecznych. Geneza: historyczna zmienność
ilościowych i jakościowych procedur badawczych-metodologiczna komplementarność badań ilościowych i
jakościowych. Wyjaśnianie i rozumienie jako główne procedury eksploracyjne. Problem wartościowania w
badaniach społecznych: pozytywistyczny postulat aksjologicznej neutralności nauk społecznych.
Współczesne poglądy na prawomocność wartościującego stanowiska badacza(wartościowanie na
poszczególnych etapach procesu badawczego). Rodzaje i zasady interpretowania wyników danych
źródłowych. Prawa nauki-ich rodzaje, weryfikacje i falsyfikacje jako procedury sprawdzania praw(kryterium
prawdy naukowej).Metodologiczna baza współczesnych nauk społecznych-orientacja pozytywistyczna i
humanistyczna. Dystynktywne cechy ontologiczne, epistemologiczne i metodologiczne doktryny
pozytywistycznej i humanistycznej. Mechanizmy rozwoju nauki. Kumulatywna i rewolucyjna koncepcja
rozwoju nauki. Paradygmat jako instrument regulujący procesy eksploracji naukowej.
Ćwiczenia
Analiza procedur badawczych na podstawie wybranej literatury. Opracowanie procedur postępowania
badawczego w związku z obranym tematem (np. temat pracy magisterskiej)
Określanie i uzasadnienie doboru metod i technik badawczych względem sformułowanych zamiarów
badawczych(w tym poprawne formułowanie problemów i hipotez badawczych).
Analiza porównawcza wybranych narzędzi badawczych
dostosowanych do celów badawczych(z
uwzględnieniem celu i zakresu badań).Konstruowanie wybranych narzędzi badawczych do konkretnego
celu(np. ankieta)Określenie kryteriów analizy- ewaluacji (wartościowania),wybranych przypadków
zaczerpniętych z praktyki(objętych diagnozą, terapią lub profilaktyką pedagogiczną),praktyczne
opracowanie procedury i przeprowadzenie pilotażowego badania obranego zjawiska pedagogicznego.
.
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające)16):
Elementarna wiedza o metodologii badań społecznych celach i założeniach metodologii badań
pedagogicznych,
procedurze postępowania badawczego, podstawowych kategoriach pojęciowych,
metodach, technikach i narzędziach badań.
Wiedza
01 Student ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę o
źródłach i miejscu pedagogiki, jej przedmiotowych i
metodologicznych powiązaniach z innymi
dyscyplinami nauk, o różnych środowiskach
wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich
zachodzących, konieczności ich rozpoznawania w
procesie badań empirycznych.
04 – Ma pogłębione umiejętności obserwowania,
02.Ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na
diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych
temat specyfiki przedmiotowej i metodologicznej
pedagogiki(zna główne szkoły i orientacje badawcze, sytuacji edukacyjnych oraz analizowania motywów i
wzorów ludzkich zachowań. Posiada umiejętność
strategie i metody badań stosowanych w naukach
społecznych i humanistycznych. Zna mapę stanowisk opracowywania i analizy danych empirycznych oraz
zasad formułowania wniosków i ich interpretacji
i podejść metodologicznych; rozumie postulat
kompetencje
wieloparadygmatyczności prowadzenia badań w
05 – Docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla
pedagogice).
rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w
umiejętności
społecznych,
ma
pozytywne
03.–Posiada rozwinięte umiejętności badawcze środowiskach
:rozróżnia orientacje
w metodologii badań nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu
pedagogicznych, formuje problemy badawcze, studiowanej dyscypliny naukowej i budowania
dobiera adekwatne metody, techniki i konstruuje warsztatu pracy pedagoga..
narzędzia badawcze, opracowuje, prezentuje i … -
Założenia wstępne17):
Efekty kształcenia18):
interpretuje wyniki badań, wyciąga wnioski,
wskazuje kierunki dalszych badań, w obrębie
wybranej subdyscypliny pedagogiki Rozumie
podstawowe paradygmaty wiedzy naukowej oraz
specyfikię badań ilościowych i jakościowych,
Posiada umiejętność przyjmowania
krytycznej
postawy wobec wybieranych narzędzi badawczych
Efekty kształcenia: 01,02,Egzamin pisemny.03,04,05- Praca pisemna z prezentacją w trakcie zajęć,
kolokwium ,aktywność na zajęciach,
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia19):
Forma dokumentacji osiągniętych
efektów kształcenia 20):
Elementy i wagi mające wpływ na
ocenę końcową21):
Praca pisemna, kollokwium, prace egzaminacyjne, karta studenta
Praca pisemna z prezentacją, kolokwium, egzamin, karta studenta
22)
Miejsce realizacji zajęć :
Sala dydaktyczna
23)
Literatura podstawowa i uzupełniająca :
16
1.Literatura podstawowa i uzupełniająca
Nowak S, Metodologia badań społecznych, wyd. PWN, Warszawa 2012
Pilch T., Bauman T, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, wyd. Żak, Warszawa 2001
Babbie E., Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa 2005
Angrosino M., Badania etnograficzne i obserwacyjne, wyd. PWN, Warszawa 2010
Hamersley M., Atkinson P., Metody badań terenowych, wyd Spółka i Zysk, Warszawa 2002
Konecki K.,Studia z metodologii badań jakościowych, PWN, Warszawa 2000.
Silverman D., Interpretacja danych jakościowych, P WN, Warszawa 2008
Brzeziński J. Metodologia badań psychologicznych, wyd. PWN, Warszawa 2003
Lit. uzupełniająca:
Francuz P., Mackiewicz R., Liczby nie wiedzą, skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce., wyd. KUL, Lublin 2007
Gruszczyński L. ,Kwestionariusz w socjologii. Budowa narzędzi do badań surveyowych, WUŚ, Katowice 1991
Włodarek J., Ziółkowski(red),Metoda biograficzna w socjologii, PWN, Warszawa 1990
D. Matsumoto, L. Juang, Psychologia między kulturowa Gdańskie wyd,psychologiczne,Gdańsk2007
…
UWAGI24):
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot 25) :
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych
100 h
efektów kształcenia18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS2:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli
1.2 ECTS
akademickich:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne,
………. ECTS
projektowe, itp.:
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu
Nr /symbol
efektu
01
02
03
04
05
26)
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
Student ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę o źródłach i miejscu pedagogiki, jej
przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami nauk, o
różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących,
konieczności ich rozpoznawania w procesie badań empirycznych
Student ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na temat specyfiki przedmiotowej i
metodologicznej pedagogiki(zna główne szkoły i orientacje badawcze, strategie i
metody badań stosowanych w naukach społecznych i humanistycznych. Zna mapę
stanowisk i podejść metodologicznych; rozumie postulat wieloparadygmatyczności
prowadzenia badań w pedagogice).
Student posiada rozwinięte umiejętności badawcze :rozróżnia orientacje w metodologii
badań pedagogicznych, formuje problemy badawcze, dobiera adekwatne metody,
techniki i konstruuje narzędzia badawcze, opracowuje, prezentuje i interpretuje wyniki
badań, wyciąga wnioski, wskazuje kierunki dalszych badań, w obrębie wybranej
subdyscypliny pedagogiki.
Student ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego
oceniania złożonych sytuacji edukacyjnych oraz analizowania motywów i wzorów
ludzkich zachowań.
Student docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych
więzi w środowiskach społecznych, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z
zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy pedagoga..
…-
Odniesienie do efektów dla programu
kształcenia na kierunku
K_WO2
K_W04
K_UO6
K_U07
K_K03