MITOLOGIA I ROŚLINY ODLEW PNIA KOPALNEGO WIDŁAKA

MITOLOGIA I ROŚLINY
Od wieków mity towarzyszyły ludziom w życiu codziennym, a mitologie będące zbiorem baśni o bogach i bohaterach są jednym z najpiękniejszych
tworów ludzkiej wyobraźni.
Człowiek odczuwając wokół siebie potężne i niezrozumiałe siły przyrody, każdemu zjawisku nadawał
patrona. Bóstwom stawiano posągi, uwieczniając je
na licznych malowidłach, opiewano w poematach.
Od imion bogów i herosów wywodzą swe łacińskie
nazwy liczne rośliny np. miłek (Adonis sp.), kosaciec
(Iris sp.), narcyz (Narcissus sp.), hiacynt (Hyacinthus sp.), hebe (Hebe sp.), krwawnik (Achillea sp.),
słonecznik (Helianthus sp.), nemezja (Nemesia sp.).
Inne rośliny poświęcano i przypisywano bogom
i bohaterom. Starożytni Grecy uważali goździk
(Dianthus sp.) za kwiat boski i składali go w hołdzie
ojcu niebios Zeusowi, (dianthos – kwiat Zeusa).
Róże poświęcone były bogini miłości Wenus,
podobnie jak mirt (Myrtus sp.). Atenie przypisywano
oliwkę (Olea sp.), Dionizosowi bluszcz (Hedera sp.)
i winorośl (Vitis sp.), Dianie melisę (Melisa sp.),
a drzewem Apollona był laur (Laurus sp.). Rojnik
ludziom sprezentował Jupiter, aby chronił od
gromów, ognia, złych zaklęć. Hades zamienił swą
ukochaną nimfę w miętę (Mentha sp.), aby ratować
ją przed zemstą swej żony; piękna boginka Syrinks
stała się trzciną (Phragmites sp.), uciekając w ten
sposób przed zalotami bożka Pana. Wśród starożytnych Greków krążyły legendy na temat tojadów
(Aconitum sp.) zwanych wtedy „roślinnym
arszenikiem”, które jakoby wyrosły ze śliny psa
Cerbera strzegącego wrót Hadesu.
KZ, JK
ODLEW PNIA KOPALNEGO WIDŁAKA DRZEWIASTEGO
Z RODZAJU SYGILARIA (Sigillaria)
Sygilarie żyły w okresie od górnego karbonu
(ok. 320 mln lat temu) do dolnego permu (ok. 270
mln lat temu).
Były to drzewa osiągające 20 m wysokości i do 1 m
średnicy pnia. Równowąskie liście, dochodzące do
1 m długości i zaledwie 1 cm szerokości, skupione
były na szczycie rośliny na kształt pióropusza.
Starsze części pnia pokrywały blizny po opadłych
liściach, ułożone w pionowe rzędy. Blizny te są
dobrze widoczne na powierzchni odlewu. Dlatego
sygilarie nazywane są drzewami pieczęciowymi
(łac. sigillum = pieczęć).
Eksponowane okazy zostały znalezione w pokładach
węgla kamiennego Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego.
JK
– 108 –