pakiet_prasowy_Legionowe

LEGIONOWE KADRY
POCZĄTKI POLSKIEGO FOTOREPORTAŻU WOJENNEGO
MUZEUM HISTORII FOTOGRAFII W KRAKOWIE
4.08–30.09.2014
Wystawa pn. „Legionowe
kadry” to przedsięwzięcie
Muzeum Historii
Fotografii, przygotowane
z okazji 100. rocznicy
wymarszu z Krakowa
Pierwszej Kompanii
Kadrowej 6 sierpnia 1914
roku oddziału, będącego
zalążkiem międzywojennego Wojska
Polskiego.
Przedstawione zostały
prace legionowych
fotografów-żołnierzy,
wybitnych naukowców,
wykładowców akademickich
i społeczników w latach
pokoju, którzy w 1914 roku
na froncie w Karpatach
założyli „Spółkę
fotograficzną”.
Na kadrach odnajdujemy
życie poza frontem,
kontakty z miejscową
ludnością, jej obrzędy, zwyczaje bukowińskich i wołyńskich Polaków.
W okopach legionowych narodził się wtedy polski reportaż wojenny.
Różnił się on od reportażu z europejskich frontów, miał własny, polski
rys koncepcyjny…
Fotografowie szybko zauważyli, że wojsko jest dobrym motywem kadru.
I nie ma w tym nic dziwnego, wszak żołnierze w swoich mundurach
z błyszczącymi orderami, galonami, guzikami, szarżą oraz wieloma
innymi atrybutami, przyznanymi przez tradycję i modę wojskowemu
uniformowi, zawsze wzbudzali zachwyt. Nie inaczej było z utrwalonymi
na szklanej kliszy czy celuloidowej błonie działaniami wojennymi,
relacjami z frontu czy żołnierskich ćwiczeń. Fotografie pozwoliły
zatrzymać czas, utrwalić przeżycia, przenieść wspomnienia do
współczesności. Tym, którym nie było dane uczestniczyć w żołnierskim
życiu, zdjęcia przybliżyły misterium wojny i armii.
Dynamizm żołnierskiego losu – i to niezależnie, czy w czasach pokoju
czy wojny – również stanowił o atrakcyjności wojskowych zdjęć.
Fotografia ma jeszcze jedną zaletę. Od chwili jej wynalezienia możliwe
było utrwalenie rzeczywistości, nawet przy ułomnościach wynikających
z mało zaawansowanej techniki.
Obchodzona w tym roku 100. rocznica wybuchu Pierwszej Wojny
Światowej i 100. rocznica powstania Legionów Polskich, stały się okazją
do nagłośnienia tezy – niewypowiedzianej do tej pory z należytą siłą
prawdy, że oto polski reportaż wojenny narodził się w legionowych
okopach I wojny światowej. Towarzyszył on polskiemu wojsku od chwili
jego narodzin, opisywał wydarzenia całej niemal legionowej epopei.
Autor prezentuje jedną z jego form – reportaż amatorski, prace kilku
legionowych fotografów, którzy czując potrzebę chwili, wagę dziejących
się wokół nich wydarzeń, założyli na froncie „Spółkę fotograficzną”,
pierwszą polską, niezależną agencję fotograficzną.
Wystawa i towarzyszący jej katalog mają na celu przedstawienie
jednym, a przypomnienie innym żołnierzy-fotoreporterów, za sprawą
których fragment polskiej historii został „opisany światłem”.
To dzięki legionistom z aparatem w dłoni możemy zanurzyć się w
historii – spojrzeć na dziś przez pryzmat tego, co wydarzyło się kiedyś.
Andrzej Rybicki
Kurator Wystawy
KURATOR/SCENARIUSZ - Andrzej Rybicki
PROJEKT GRAFICZNY WYSTAWY - dr Łukasz Sarnat, dr Tomasz Wesołowski
PROJEKT GRAFICZNY KATALOGU - Zbigniew Prokop
POKAZ MULTIMEDIALNY - dr Tomasz Wesołowski
Fotografie pochodzą ze zbiorów Muzeum Historii Fotografii w Krakowie,
dokumenty z Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie.
Honorowy Patronat nad projektem objęli: Prezydent Miasta Krakowa Jacek
Majchrowski oraz Marszałek Województwa Małopolskiego Marek Sowa.
Wystawa została zrealizowana w ramach projektu „W 100-lecie czynu
niepodległościowego. Legiony Polskie w fotografii, narodziny polskiego
reportażu wojennego”, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego – w ramach cyklu „Klucz do magazynu”.
Wystawa powstała w ramach Małopolskiego Programu Obchodów "100-lecie
I wojny światowej" (www.pierwszawojna.info), realizowanego dzięki inicjatywie
Województwa Małopolskiego, koordynowanego przez Małopolski Instytut
Kultury.
Patronat medialny: Interia-Nowa Historia, TVP Kraków, Dziennik Polski,
www.krakow.pl
Sponsorzy: Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (MPEC) w Krakowie,
Rada Dzielnicy V Krowodrza
Kontakt dla mediów: Andrzej Rybicki, tel.: +48 12 634-59-32
Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego w Krakowie
ul. Józefitów 16, 30-045 Kraków
www.mhf.krakow.pl
MUZEUM HISTORII FOTOGRAFII W KRAKOWIE
Zaprasza dzieci i młodzież do udziału w konkursie
fotograficznym
„Legiony w komórce”
Ideą konkursu, towarzyszącego wystawie „Legionowe Kadry”
będzie wykonanie najciekawszych zdjęć z miejsc związanych
z Legionami Polskimi. Na fotografiach mają zostać utrwalone
legionowe ślady, które zachowały się do naszych czasów i te,
które obecne są w przestrzeni kulturowej, społecznej danej
miejscowości i jej okolicy, np. pomniki, cmentarze współczesne,
uroczystości rocznicowe, działania grup rekonstrukcyjnych, koła
młodych historyków itp. W konkursie może wziąć udział młodzież
szkolna ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponad
gimnazjalnych (technika, licea ogólnokształcące, profilowane i
zawodowe, pomaturalne).
Uczestnikami konkursu mogą być osoby indywidualne oraz
zespoły (klasy, koła przedmiotowe itp.). Warunkiem uczestnictwa
jest zarejestrowanie się w konkursie poprzez wypełnienie oraz
przesłanie emailem lub pocztą zgłoszenia wraz z pracami. Prace
muszą być wykonane aparatem fotograficznym będącym
integralną i nierozdzielną częścią telefonu komórkowego (pod tym
pojęciem rozumie się także iPhone, iPad, tablet). Każdy uczestnik
indywidualny i zespołowy może nadesłać maksymalnie trzy
pojedyncze, autonomiczne fotografie lub jeden fotoreportaż,
składający się z maksymalnie sześciu fotografii. Prace powinny
być opisane, oceniana będzie jakość zdjęć i zebranych informacji
o fotografowanym miejscu/obiekcie/zdarzeniu.
Nagrodzone zostaną po trzy najlepsze prace indywidualne i trzy
zespołowe, w kategoriach pojedynczych fotografii i fotoreportażu.
Nagrodami w konkursie będą kupony podarunkowe (I miejsce –
kupon wartości 400 zł, II miejsce – kupon wartości 200 zł, III
miejsce – kupon wartości 100 zł) i wydawnictwa poświęcone
fotografii. Prace należy nadsyłać do 30 września 2014 roku na
adres podany w regulaminie (dostępny na www.mhf.krakow.pl).
Honorowy patronat nad konkursem objął Małopolski Kurator Oświaty
Aleksander Palczewski.
„Kadrówka 1914-2014”
29 lipca – 31 sierpnia 2014
Plac im. Ojca Adama Studzińskiego w Krakowie
Muzeum Historii Fotografii zaprasza również na otwartą pod koniec lipca
wystawę plenerową „Kadrówka 1914-2014”. Jest to prezentacja
fotografii i dokumentów, obrazujących tworzenie Pierwszej Kompanii
Kadrowej Legionów Józefa Piłsudskiego, rolę idei Marszu Szlakiem
Pierwszej Kompanii Kadrowej w okresie międzywojennym, a także
walkę o kultywowanie jej pamięci w trudnych latach po II wojnie
światowej. Muzeum pokaże nieznane fotografie i dokumenty ilustrujące
cały wiek obecności „Kadrówki” w tradycji polskiej.
„Krótki epizod kilkunastu dni legionowej epopei z początku sierpnia
1914 roku – urósł do rangi symbolu. Historia nadała mu znaczenie
jednego z milowych kroków w drodze do odzyskania przez Polskę
niepodległości w 1918 roku. To nie przypadek, że grupa półtorej setki
marzycieli, porwanych ideą swojego przywódcy, postanowiła wcielić
w czyn własne marzenia. W dziejach narodów takich fantastów było, ba,
jest wielu. Jednak Ci, którzy w 1914 roku wyruszyli z krakowskich
Oleandrów, urzeczywistnili swój sen, a to już jest czyn wyjątkowy,
rzadko notowany w annałach….
Wymarsz o świcie 6 sierpnia 1914 r. garstki zapaleńców, którzy sen
zamierzali przekuć w czyn, zainspirował ówczesne i następne pokolenia
– od roku 1924, na pamiątkę tamtych wydarzeń, szedł z Krakowa
symboliczny Marsz Szlakiem I Kompanii Kadrowej. Jego uczestnicy –
żołnierze, marynarze, skauci – nadali mu charakter zawodów
sportowych, budując nowy model wychowania młodzieży, poprzez sport
połączony z tradycją niepodległościową. Rokrocznie, przez ziemię
Krakowską i Kielecką, maszerowały z piosenką, nieodłącznym
elementem żołnierskiego życia, dumne oddziały – aż do wybuchu
Drugiej Wojny Światowej.
Wraz z zakończeniem działań wojennych w 1945 roku, wszelka tradycja
legionowa wraz z jej twórcą i przywódcą, Józefem Piłsudskim, była
tępiona przez nowe komunistyczne władze Polski. Legiony i ich
Komendanta odsunięto w niepamięć. Pod koniec lat siedemdziesiątych
powrócono do myśli odtworzenia Marszu. Udało się to zrealizować
podczas półtorarocznej chwili wolności, w sierpniu 1981 roku. W stanie
wojennym, mimo represji, nie dało się już zatrzymać marszu, który
w owym czasie był nie tylko symbolem pamięci o wydarzeniach
minionych – był również symbolem odradzającej się godności
narodowej, tak potrzebnej w tamtych trudnych czasach. Każdego roku
w sierpniu, pod czujnym okiem funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa,
wyruszał przywrócony Marsz Szlakiem I Kompani Kadrowej –
z Oleandrów maszerowali nowi Strzelcy.
Ale Kadrówka to nie tylko idea i tradycja Marszu. Wystawa prezentuje
materiał archiwalny: fotografie, dokumenty, odznaki legionowe, z wielu
zbiorów. Zdjęcia, grafiki, plakaty - stanowią świadectwo czasów, kiedy
rodziła się Niepodległa. Dzięki tamtym odważnym ludziom z roku 1914,
którzy nie bali się podjąć wyzwania i tym, którzy do roku 1918 dzielnie
walczyli na wielu frontach Europy, a potem w 1920 bronili młodej
Ojczyzny, dzięki tym, którzy przez lata kultywowali patriotyczną ideę
legionową i tym, którzy robią to teraz, budząc nasza pamięć lub wręcz
odkrywając nieznane karty Historii - możemy spokojnie patrzeć
w przyszłość”.
Jacek Majchrowski
Prezydent Miasta Krakowa
(ze wstępu do Wystawy plenerowej „Kadrówka 1914-2014)
Kurator wystawy - Andrzej Rybicki
Projekt graficzny wystawy - dr Łukasz Sarnat
Pokaz multimedialny - dr Tomasz Wesołowskl
Wystawa współorganizowana przez Archiwum Narodowe w Krakowie www.ank.gov.pl
Wystawa oraz towarzyszący jej pokaz multimedialny pod nazwą „Legiony
w przestrzeni publicznej” – zrealizowane zostały w ramach projektu „W 100lecie czynu niepodległościowego. Legiony polskie w fotografii, narodzimy
polskiego reportażu wojennego”. Wystawa powstała w ramach Małopolskiego
Programu Obchodów "100-lecie I wojny światowej" (www.pierwszawojna.info),
realizowanego dzięki inicjatywie Województwa Małopolskiego, koordynowanego
przez Małopolski Instytut Kultury.
Honorowy Patronat nad projektem objęli: Prezydent Miasta Krakowa Jacek
Majchrowski oraz Marszałek Województwa Małopolskiego Marek Sowa.