"Biologiczne metody remediacji gleb leżących w zasięgu

dr Aleksandra Sas-Nowosielska
Biologiczne metody remediacji gleb leżących w zasięgu oddziaływania przemysłu
cynkowo-ołowiowego jako alternatywa dla metod technicznych
Wyniki badań prowadzonych w ramach projektu potwierdziły znaczną zmienność
przestrzenną zanieczyszczonych gleb, co generuje dla takiego obszaru trudną do
zdefiniowania granicę, do której teren powinien być poddany zabiegom remediacyjnym.
Stosowanie metod technicznych na tak znacznej powierzchni leży poza zasięgiem
opłacalności ekonomicznej oraz możliwości technicznych. Problem stanowią też skutki
uboczne technicznych działań remediacyjnych, szczególnie w przypadku remediacji terenów
uprawnych zanieczyszczonych metalami.
Badania wykazały, że efektywność procesu fitoekstrakcji na terenach długoletniej
działalności przemysłu wydobycia i przetwórstwa rud cynkowo-ołowiowych w znacznej
mierze warunkują współwystępujące metale oraz czynniki pogodowe wpływające
ograniczająco na produkcję biomasy oraz poziom kumulacji metali. W warunkach, gdy
spektrum zanieczyszczeń sprowadza się do jednego pierwiastka oraz w przypadku gruntu
o właściwościach ułatwiających ekstrakcję zanieczyszczeń, nie należy wykluczać
efektywnego oczyszczania gleb tą metodą. Implementacja metody wymaga jednak dalszych
badań poszerzających listę przydatnych gatunków i odmian, idących w kierunku
wykorzystania właściwości hiperakumulatorów jak i udoskonalenia metod bezpiecznego
stosowania dodatków doglebowych
Zaproponowano sposób oceny efektywności fitoekstrakcji, umożliwiający odstąpienie od
realizacji procesu na etapie zaangażowania niewielkich kosztów. Opracowano również
sposób oszczędnej dystrybucji dodatków doglebowych. Na glebie o wysokim stopniu
zanieczyszczenia metalami ciężkimi, gdzie istniejące warunki nie stwarzały realnych szans
na oczyszczenie metodą fitoekstrakcji, badano możliwość ograniczenia migracji metali
metodą fitochemostabilizacji, wskazując jednocześnie odpowiedni gatunek roślin oraz
dodatek doglebowy wiążący metale ciężkie.
Słowa kluczowe: remediacja, fitoekstrakcja, dodatki doglebowe, hiperakumulator