Rozstrzygniecie nadzorcze Nr NPII.4131.1.314.2016 z dnia 3

Katowice, 3 czerwca 2016 r.
WOJEWODA ŚLĄSKI
NR NPII.4131.1.314.2016
ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE
Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.
U. z 2016 r. poz. 446)
stwierdzam nieważność
Nr XVIII/134/16 Rady Gminy Łękawica z dnia 20 kwietnia 2016 r. w sprawie powołania Kapituły
do rozpatrywania wniosków o przyznanie Medalu „Zasłużony dla Gminy”, jako sprzecznej art. 7
Konstytucji RP oraz z art. 4 ust. 3 w zw. z art. 6 ustawy z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i
mundurach (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 38).
Uzasadnienie
Przedmiotową uchwałą Rada Gminy Łękawica powołała Kapitułę do rozpatrywania wniosków o
przyznanie Medalu „Zasłużony dla Gminy”. Kompetencję do podjęcia tej uchwały Rada wywiodła z art.
18 ust. 1 ustawy o samorzadzie gminnym oraz z art. 4 ust. 3 ustawy o odznakach i mundurach. Zgodnie
z art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy
pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Przepis ten nie zawiera
delegacji do stanowienia jakiegokolwiek prawa. Stanowi ogólną normę kompetencyjną dla organu
uchwałodawczego gminy w zakresie stanowienia prawa i uzupełnia jedynie upoważnienie, które musi
wynikać z przepisu rangi ustawowej i powinno być wyraźne. Oznacza to, że rada gminy zgodnie z
prawem może podejmować uchwały we wszystkich sprawach należących do zakresu działania gminy,
chyba że przepisy innych ustaw stanowią inaczej. Jednakże z przywołanej regulacji nie można wywodzić
uprawnienia rady gminy do podjęcia uchwały w każdej sprawie, która w opinii rady należy do jej
właściwości. Bowiem ogólna właściwość rady gminy musi być zgodna z prawem i nie może być
interpretowana w sposób dowolny. Natomiast art. 4 ust. 3 ustawy o odznakach i mundurach stanowi, że
odznaki honorowe za zasługi w działalności państwowej lub społecznej na rzecz rozwoju określonej
jednostki samorządu terytorialnego są ustanawiane przez organ stanowiący tej jednostki. Medal jest
rodzajem honorowej odznaki, a te mogą być ustanawiane w oparciu o zasady przewidziane w ustawie o
odznakach i mundurach (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 3 czerwca 2008 r., sygn. akt IV SA/Gl
66/08, publ. www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
Z dniem 1 sierpnia 2009r., to jest z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 23 stycznia 2009r. o
zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji publicznej
w województwie (Dz. U. z 2009 r. Nr 92 poz. 753) została znowelizowana ustawa o odznakach i
Id: 5A049524-0091-4348-957B-A5293FFF7060. Podpisany
Strona 1
mundurach. Mocą przepisów tej ustawy znowelizowano między innymi przepis art. 4 ust. 3 ustawy, który
do tej pory przyznawał uprawnienie do ustanawiania odznak honorowych jedynie sejmikom. Przyznanie z
dniem 1 sierpnia 2009 roku (w związku ze zmianą ustawy) organom stanowiącym jednostek samorządu
terytorialnego każdego szczebla kompetencji do ustanawiania odznak honorowych spowodowało, że
wszystkie podejmowane do tej pory na podstawie norm ogólnych akty (w sprawie medali honorowych)
utraciły swą moc obowiązującą, a wraz z nią wszystkie wydane na jej podstawie akty. Zatem, zdaniem
oragnu nadzoru, utraciła również swoją moc obowiązującą uchwała Rady Gminy Łękawica Nr
XXXX/203/98 z dnia 30 maja 1998 r. w sprawie ustanowienia Medalu "Zasłużony dla Gminy",
stanowiąca podstawę prawną do powołania Kapituły do rozpatrywania wniosków o przyznanie Medalu.
Niedopuszalne jest zatem, w obecnym stanie prawnym, podejmowanie uchwały na podstawie przepisów
uchwały, która utraciła już swoją moc obowiązującą.
Należy zauważyć, że zgodnie z zasadami techniki legislacyjnej wraz z przyznaniem organowi
stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego powyższego uprawnienia, Rada Gminy może działać
tylko i wyłącznie w oparciu o nowe przepisy ustawy. Ustanawiając odznakę Rada zobowiązana jest, na
podstawie przepisu art. 6 ustawy, ustalić jej wzór oraz zasady i tryb jej nadawania i noszenia. Ustalenie
wzoru odznaki honorowej oraz sposobu jej noszenia wymaga zgody Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej. Na konieczność takiego działania zwraca również uwagę orzecznictwo sądowoadministracyjne.
WSA w Opolu w wyroku z dnia 14 czerwca 2012 r. stwierdził, że zakładając racjonalność ustawodawcy
należy przyjąć, że gdyby jego wolą było zalegalizowanie wyłomu w procedurze uchwałodawczej
podejmowanej przez organy jednostek samorządu terytorialnego, wynikającej z tej ustawy, polegającego
na odstąpieniu od wymogu uzyskania zgody Prezydenta RP pod warunkiem zachowania dotychczas
ustanowionych wzorów odznak honorowych w ponownie uchwalanych aktach, wówczas zamieściłby
stosowny zapis w ustawie o odznakach i mundurach. Tymczasem tego rodzaju unormowań nie sposób
wywieść zarówno z tej ustawy, jak i z innych obowiązujących przepisów (por. wyrok WSA w Opolu z
dnia 14 czerwca 2012 roku sygn. akt II SA/Op 133/12, www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
Zgodnie z art. 7 Konstytucji RP organy władzy publicznej (a do takich zalicza się też radę gminy)
działają na podstawie i w granicach prawa. Zgodnie z tą zasadą, organom władzy publicznej wolno tylko
tyle, na ile pozwalają przepisy prawa (Konstytucja, ustawy).
Zatem stwierdzenie nieważności uchwały Nr XVIII/134/16 Rady Gminy Łękawica z dnia 20
kwietnia 2016 w sprawie powołałnia Kapituły do rozpatrywania wniosków o przyznanie Medalu
„Zasłużony dla Gminy” w całości należy uznać za uzasadnione.
Wydając niniejsze rozstrzygnięcie organ nadzoru wziął pod uwagę również wyjaśnienia złożone w
dniu 30 maja 2016r. przez Wójta Gminy Łękawica, jednakże nie podziela przedstawionego stanowiska, z
powodów szczegółowo wskazanych w uzasadnieniu niniejszego rozstrzygnięcia nadzorczego.
Id: 5A049524-0091-4348-957B-A5293FFF7060. Podpisany
Strona 2
Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
w Gliwicach, za pośrednictwem Wojewody Śląskiego, w terminie 30 dni licząc od dnia doręczenia
rozstrzygnięcia.
Stwierdzenie nieważności uchwały, zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,
wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem
doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego.
z up. Wojewody Śląskiego
Zastępca Dyrektor Wydziału Nadzoru Prawnego
Iwona Andruszkiewicz
Id: 5A049524-0091-4348-957B-A5293FFF7060. Podpisany
Strona 3