Podzia³ chorób uk³. krwiotwórczego
Transkrypt
Podzia³ chorób uk³. krwiotwórczego
Centralny Rejestr Niespokrewnionych Potencjalnych Dawców Szpiku i Krwi Pêpowinowej Podzia³ chorób uk³. krwiotwórczego     Do chorób krwi i uk³adu krwiotwórczego (chorób hematologicznych) nale¿± m. in. niedokrwisto¶ci (anemie), granulocytopenia i agranulocytoza, nowotwory (m.in. ziarnica z³o¶liwa, ch³oniaki nieziarnicze, leukemia i inne), skazy krwotoczne. Wiêkszo¶æ z nich jest konsekwencj± nieprawid³owo¶ci w dzia³aniu najwa¿niejszego narz±du krwiotwórczego, czyli szpiku wype³niaj±cego tzw. istotê g±bczast± ko¶ci p³askich: mostka, ¿eber, ko¶ci biodrowych, trzonów krêgów oraz jamy szpikowe ko¶ci d³ugich (np. ko¶ci ramiennej czy udowej). Najczêstsz± z chorób hematologicznych jest niedokrwisto¶æ, czyli anemia. Diagnozê tak± otrzymuje pacjent, u którego stwierdzono zmniejszenie stê¿enia hemoglobiny (czerwonego barwnika krwi), hematokrytu (stosunku objêto¶ci krwinek czerwonych do objêto¶ci pe³nej krwi) lub liczby erytrocytów poni¿ej warto¶ci prawid³owych. Bior±c pod uwagê najczê¶ciej u¿ywany parametr, czyli stê¿enie hemoglobiny, niedokrwisto¶æ (anemiê) rozpoznaje siê przy warto¶ci tego stê¿enia poni¿ej 13,5 g/dl (gram na decylitr) u mê¿czyzn i poni¿ej 12,0 g/dl u kobiet. Wyró¿niamy niedokrwisto¶ci niedoborowe (brak ¿elaza lub witaminy B12), hemolityczne (powodowane zbyt du¿ym tempem rozpadu erytrocytów) lub pokrwotoczne (skutek utraty krwi). Nieprawid³owo¶ci w funkcjonowaniu i powstawaniu krwinek bia³ych s± rzadsze, ale najczê¶ciej du¿o gro¼niejsze. Nale¿± do nich m.in. granulocytopenia i agranulocytoza. Granulocytopeni± nazywamy zmniejszenie liczby granulocytów obojêtnoch³onnych (neutrofili) poni¿ej dolnego zakresu normy, czyli 2500 w 1 mm3. Dzieje siê tak najczê¶ciej przy uszkodzeniu szpiku, które mo¿e nast±piæ na skutek dzia³ania czynników chemicznych, na¶wietlania, dzia³ania szkodliwych przeciwcia³ lub zmian nowotworowych. W skrajnych przypadkach mo¿e doj¶æ do zupe³nego braku granulocytów, mamy wówczas do czynienia z agranulocytoz±. Najgro¼niejsz± grup± chorób uk³adu krwiotwórczego s± nowotwory. Nale¿± do nich: - ch³oniaki z³o¶liwe : -ziarnica z³o¶liwa (ch³oniak Hodgkina) -ch³oniaki nieziarnicze (nie-Hodgkin, np. szpiczak mnogi) http://www.szpik.info Kreator PDF Utworzono 6 March, 2017, 23:54 Centralny Rejestr Niespokrewnionych Potencjalnych Dawców Szpiku i Krwi Pêpowinowej - leukemie (bia³aczki patrz: rodzaje bia³aczek) Ziarnica z³o¶liwa, czyli choroba Hodgkina, jest g³Ã³wnie chorob± m³odych ludzi (szczyt wystêpowania - 20-30 r.¿.), przewa¿nie mê¿czyzn. Jej zasadnicz± cech± jest nowotworowy rozrost komórek, pocz±tkowo w wêz³ach ch³onnych, a pó¼niej (w zaawansowanych stadiach) w innych narz±dach. Ch³oniaki nieziarnicze to nowotwory z³o¶liwe wywodz±ce siê z limfocytów (T lub B), zlokalizowane w tkance ch³onnej. Najczê¶ciej choruj± osoby w starszym wieku, mê¿czy¼ni czê¶ciej ni¿ kobiety. W ich powstawaniu odgrywaj± rolê zaka¿enia wirusowe i czynniki genetyczne. Szczególnym przypadkiem ch³oniaków nieziarniczych jest szpiczak mnogi, wywo³ywany przez nadmierny rozrost uz³o¶liwionych komórek plazmatycznych, czyli limfocytów  produkuj±cych przeciwcia³a. Szpiczak rozwija siê w szpiku, niszcz±c ko¶æ i produkuj±c du¿e ilo¶ci niezró¿nicowanych (monoklonalnych) przeciwcia³ , które nie s± w stanie broniæ organizmu przed drobnoustrojami, za to hamuj± wytwarzanie prawid³owych przeciwcia³. Do innych chorób mieloproliferacyjnych nale¿±: czerwienica prawdziwa, nadp³ytkowo¶æ samoistna i zw³Ã³knienie szpiku kostnego. Kolejn± du¿± grup± chorób krwi s± skazy krwotoczne, czyli patologiczna sk³onno¶æ do krwawieñ wywo³ana defektami hemostazy (utrzymywania krwi w naczyniach krwiono¶nych). Wyró¿niamy trzy rodzaje skaz krwotocznych: - waskulopatie (skazy zwi±zane z naczyniami krwiono¶nymi) - skazy krwotoczne p³ytkowe - koagulopatie ( skazy zwi±zane z czynnikami krzepniêcia krwi) http://www.szpik.info Kreator PDF Utworzono 6 March, 2017, 23:54