Narząd słuchu Narząd równowagi

Anna Czarnecka
Strona 1 z 2
Data utworzenia 2000-10-02 22:23
Ucho
Dzieli się na 3 części:
Ucho zewnętrzne
Składa się z małżowiny usznej i przewodu słuchowe zewnętrznego. Na końcu tego przewodu znajduje się
błona bębenkowa, oddzielająca ucho zewnętrzne od środkowego.
Ucho środkowe
Obejmuje jamę bębenkową z 3 kosteczkami słuchowymi: młoteczkiem, kowadełkiem i strzemiączkiem.
Trąbka bębenkowa (Eustachiusza) łączy jamę bębenkowa z częścią nosową gardła. 1st Młoteczek jest z
jednej strony zrośnięty z błoną bębenkową, a z drugiej strony – połączony stawowo z kowadełkiem. Z kolei
2nd kowadełko łączy się stawowo ze 3rd strzemiączkiem. Podstawa strzemiączka jest ruchomo połączona z
okienkiem przedsionka w uchu wewnętrznym Trąbka słuchowa zapewnia możliwość wchodzenia lub
wychodzenia powietrz z jamy bębenkowej ⇒ pozwala wyrównać ciśnienie po obu stronach błony
bębenkowej, która może sprawnie funkcjonować jedynie, kiedy ciśnienie po obu stronach jest takie samo.
Ucho wewnętrzne
Mieści w sobie właściwy narząd słuchu i narząd równowagi.
Zbudowane jest kanałów i woreczków wydrążonych w kości skroniowej, zwanych wspólnie błędnikiem
(labirynt). Wyróżniamy błędnik kostny i błoniasty (wewnątrz kostnego). Między błędnikami występuje
przestrzeń wypełniona przychłonką (perylimfą), która poprzez system kanałów łączy się z płynem
mózgowo – rdzeniowy. Błędnik kostny składa się z przedsionka, trzech kanałów półkolistych, leżących w
płaszczyznach do siebie prostopadłych i ślimaka kostnego. Błędnik błoniasty obejmuje woreczek, łagiewkę,
trzy przewody półkoliste wypełnione śródchłonką (endolimfą) i przewód ślimakowy.
Narząd słuchu
ślimak
Odbiera fale akustyczne
Ma łączność z otoczeniem
Tworzą go 3 spiralnie skręcone kanały (ślimakowy, przedsionkowy i bębenkowy), oddzielone od siebie cienkimi
błonami, które zbiegają się u jego szczytu. Kanał ślimakowy leży pomiędzy kanałem pomiędzy bębenkowym i
przedsionkowym. U podstawy kanału przedsionkowego znajduje się okienko owalne, a u podstawy
bębenkowego – okrągłe. Oba okienka zakryte są elastycznymi błonami. Kanał przedsionkowy i bębenkowy
wypełnione są perylimfą i połączone ze sobą na szczycie szparą osklepka. Kanał ślimakowy wypełniony jest
endolimfą i zawiera właściwy narząd słuchu - narząd spiralny (Cortiego) – zbudowany z komórek
zmysłowych zakończonych włoskami. Komórki te zbudowane są na błonie podstawnej, a nad nimi znajduje się
błona pokrywowa.
Fale akustyczne powodują drgania błony bębenkowej ⇒ kosteczki słuchowe ⇒ okienko owalne kanału
przedsionkowego ⇒ zmiany ciśnienia w perylimfie kanału przedsionkowego ⇒ szpara osklepka ⇒ perylimfa
kanału bębenkowego ⇒ endolimfa przewodu ślimakowego ⇒ błona podstawna drga ⇒ włoski narządu
Cortiego pocierają o błonę pokrywową ⇒ podrażnienie ⇒ impulsy nerwowe
Narząd równowagi
błędnik błoniasty woreczek i łagiewka
Całkowicie zamknięty w puszcze czaszki
Mieści się w przewodach półkolistych błędnika błoniastego, woreczku i łagiewce. Ruchy głowy ⇒ przepływ
endolimfy wypełniającej przewody półkoliste do banie, a tak urzęsione komórki zmysłowe. Komórki te reagują
na obrót głowy, czyli przyspieszenie kątowe. Ponieważ przewody półkoliste są ułożone w 3 różnych
płaszczyznach, wiec zmiany położenia głowy (a więc i ciała) w dowolną stronę powodują ruch endolimfy.
Anna Czarnecka
Strona 2 z 2
Data utworzenia 2000-10-02 22:23
W łagiewce i woreczku występują receptory wrażliwe na przyspieszenie liniowe. Tworzą one plamkę łagiewki i
plamkę woreczka. Plamki skupiają urzęsione komórki zmysłowe, na których spoczywa galaretowata błona. W
strukturze tej błony znajdują się kryształy soli wapniowych (węglany i fosforany) zwane kamykami
błędnikowymi lub otolitami. Ruch głowy w linii prostej powoduje przemieszczanie otolitów na zasadzie
bezwładności w galaretowatej błonie. Rzęski odkształcają się i powodują pobudzenie komórek nerwowych ⇒
impuls do mózgu ⇒ odruchy mięśniowe korygujące postawę ciała w celu zachowani równowagi.
U człowieka w utrzymaniu równowagi – obok bodźców pochodzących z narządu równowagi w uchu
wewnętrznym – biorą również udział receptory nacisku na podeszwach.
Przedsionek jest więc narządem czucia położenia głowy a kanały półkoliste – narządem
czucia ruchów głowy.