Wżery w tulejach cylindrowych

Wżery w tulejach cylindrowych
C z ę s to m e c h a n ic y s ta ją p r z e d p r o b le m e m t u le i, n a p o w ie r z c h n i k t ó r y c h p o ja w ia ją s ię n ie p o ż ą d a n e w y ż ło b ie n ia .
Diagnoza brzmi: wystąpiła kawitacja. Co po w o d u je to zjawisko?
Nieszczelność układu chłodzenia
Co m ogą zrobić użytkownicy, by tego uniknąć?
W norm alnych warunkach działania, kiedy nadciśnienie w ukła­
Tuleje cylindrow e tzw. "mokre", posiadają płaszcz w odny, na któ­
dzie chłodzenia jest wystarczające, redukuje ono tendencje do
rym stykają się bezpośrednio z czynnikiem chłodzącym . W tym
powstaw ania pęcherzyków powietrza na pow ierzchni płaszczy
rozwiązaniu powstające ciepło spalania jest efektyw nie przeno­
w odnych tulei. Jednak nieszczelności w układzie chłodzenia, a
szone i rozpraszane przez układ chłodzenia.
zatem zm niejszenie
nadciśnienia w układzie może prowadzić
do wystąpienia zjawiska kawitacji.
Jak w ygląda uszkodzenie spow odowane kawitacją?
Podobnie wada term ostatu może zm niejszyć tem peraturę silni­
W ja k i sposób powstaje?
ka do takiego stopnia, że nadciśnienie w systemie chłodzącym
Kawitacja po w o d u je pow stanie na powierzchniach tulei cylin­
jest niewystarczające.
drow ych, stykających się z chłodziw em , głębokich wżerów. To
zjawisko jest spo w o dow a­
Eksploatacja silnika w niższym zakresie tem peratury
ne drganiam i silnika p o d ­
Uszkodzenia kaw itacyjne zostały zaobserw ow ane w silnikach,
czas je g o
pracy. W ibracje
które pracują w niższych tem peraturach
(50-70 stopni Celsju­
są przenoszone na otacza­
sza). W wyższych tem peraturach (90-100 stopni) wzrastające ciś­
jący tuleje
nienie w o d y zapobiega parow ej kawitacji.
płaszcz wodny,
w prow adzają go w drgania.
Kiedy ściana tulei powraca
Naprawa silnika po uszkodzeniu kawitacyjnym - w ska­
do pozycji podstaw ow ej w
zówki praktyczne
cyklu w ibracyjnym , zasysa­
Jeżeli tuleje cylindro w e zostały uszkodzone w w yniku wystą­
ne są rów nież cząstki płynu
pienia kawitacji, je dyn ym rozwiązaniem jest ich wym iana.
chłodzącego, co prowadzi
w ym o n to w a n iu uszkodzonych tulei należy starannie sprawdzić
do
Fot. Typowe uszkodzenia części wodnej tulei,
powstałe w wyniku kawitacji.
powstania
Po
bąbelków
stan pow ierzchni osadczych. W przypadku ich zanieczyszczenia
powietrza w tym obszarze.
wystarczy staranne ich oczyszczenie i m ożliw e jest zastosowanie
Kiedy tuleja w ib ru je z po ­
tulei nom inalnych. Jeżeli na pow ierzchniach osadczych wystą­
w ro te m , bąbelki powietrza
piła korozja, konieczne jest jej m echaniczne usunięcie. Wówczas
pękają do w e w ną trz i w y b i­
zamiast tulei nom inalnych m usim y zastosować tuleje nadwy-
jają strum ień pojedynczych a to m ó w z jej powierzchni. Efektem
miarowe. Oczywiście wówczas muszą zostać zastosowane tłoki
jest punktow a korozja.
nadw ym iarowe. Ważne jest aby do płynu chłodzącego ciągle d o ­
dawać środka chroniącego przed zamarzaniem i korozją, jest to
Kaw itacja, czy norm alna korozja
zalecane przez p ro d u ce n tó w - nawet jeśli silniki są używ ane w
Istnieją dw ie cechy charakteryzujące uszkodzenie kawitacyjne:
rejonach ciepłych, bez mrozu. Również jakość w o d y stosowanej
• w głębienia znajdują się tylko w obszarze płaszcza w odnego,
w układzie chłodzenia jest istotna, użycie w o d y destylow anej
• w przeciw ieństw ie do norm alnej korozji pow ierzchniow ej,
uszkodzenia pow ierzchni tulei
następują w głąb materiału.
Postępująca erozja może doprow adzić do powstania otw o ru
lub ze znacznym odczynnikiem kwasowości lub zasadowości nie
jest wskazane.
A by utrzym yw ać układ chłodzenia w należytym stanie technicz­
i przedostania się chłodziw a w obszar pracy pierścieni tło k o ­
nym należy regularnie kontrolow ać stan term ostatów , w e ntyla­
wych.
torów , p rze w o dów oraz w ym ie n n ikó w ciepła.
Przyczyny pow stawania w yrw ań materiału
Zapobieganie szkodom spowodowanym przez kawitacje
Brak dodatku zapobiegającem u pow staw aniu pęcherzyków po ­
- z kom ponentam i silnikowym i Mahle
wietrza, w cieczy chłodzącej. Powszechną przyczyną uszkodzeń
Długa żyw otność silnika bez kawitacji, to gładko poruszający się
kaw itacyjnych jest skład płynu chłodzącego. W iele silników jest
tłok. Mahle optym alizuje rozmiar tłoka, tak aby w ye lim ino w ać
eksploatowanych bez dodatku zabezpieczającego przed zama­
pow staw anie ja kichko lw iek drgań silnika podczas je g o pracy.
rzaniem chłodzącej go wody. Dodatek zapobiegający zamarza­
Przeprowadza się d łu g o trw a łe testy, aby op tym a ln ie dobrać
niu nie tylko chroni przed mrozem, ale także zapobiega korozji
w ym iary w spółpracujących części oraz param etry w spółpracu­
nagrzewnicy, silnika i p o m p y chłodzącej.
jących ze sobą powierzchni. Najważniejsza ochrona od kawitacji
O dp o w ie d n i środek zapobiegający zamarzaniu w p ływ a na cechy
polega na m inim alizow aniu przenoszenia drgań. Tuleje Mahle
fizyczne i chem iczne środka chłodzącego - obniża tem peraturę
są produkow ane z bardzo dużą dokładnością, przy zachowaniu
zamarzania jednocześnie podnosząc tem peraturę wrzenia.
m inim alnych tolerancji, tak aby w ye lim ino w ać w ibracje w b lo ­
To zmniejsza tendencję do powstaw ania pęcherzyków p o w ie ­
ku cylindra i zapew nić je g o o d p o w ie d n ie fun kcjon ow a nie przez
trza, a tym samym ryzyko powstaw ania zmian kawitacyjnych.
cały okres eksploatacji.
74 I
Wiadomości