docSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZAKRESIE
download 
Reklamacja Transkrypt
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZAKRESIE
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I ZDROWIA DZIECKA „BEZPIECZNIE I ZDROWO” WSTĘP Zapewnienie szeroko rozumianego bezpieczeństwa i zdrowia dziecka jest podstawowym zadaniem zarówno rodziców jak i nauczycieli. Ponieważ fundamenty osobowości człowieka kształtują się w najwcześniejszych latach jego życia, zatem właśnie w szkole podstawowej najłatwiej jest wyrobić pewne nawyki i umiejętności unikania, zapobiegania oraz jak najsprawniejszego pokonywania niebezpieczeństw. Niniejszy program zawiera działania o charakterze profilaktycznym, pozwalające wyposażyć dziecko w umiejętność przewidywania zagrożeń i ich unikania. Ujmuje problemy natury zdrowotnej oraz z zakresu szeroko rozumianego bezpieczeństwa dziecka. Oprócz zagadnień związanych z bezpieczeństwem podczas zabaw czy też bezpiecznym korzystaniem z dróg i urządzeń technicznych, zawiera również tematykę dotyczącą problematyki narkotykowej, alkoholowej i nikotynowej. Istotną częścią programu jest blok tematyczny z zakresu problematyki rzadko podejmowanej z dziećmi w domu rodzinnym, a mianowicie wykorzystania seksualnego. Proponowana tematyka ma na celu ukazanie dzieciom najbardziej typowych sytuacji, w których mogą być narażone na niebezpieczeństwa, a tym samym wyposażenie ich w umiejętność przewidywania i unikania takich zagrożeń. Bazę do realizacji proponowanych zagadnień stanowią doświadczenia dzieci. Warunkiem realizacji programu jest więc odpowiednia postawa nauczyciela, otwarta na różne formy aktywności dzieci, stwarzająca im przy tym wysoki poziom poczucia bezpieczeństwa. Zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, a przy tym swobody w wyjawianiu przemyśleń i przeżyć, wymaga zatem zaniechania jakiejkolwiek oceny wypowiedzi uczniów, nawet jeśli odbiegają od wizji i przekonań nauczyciela. Wątki te mogą bowiem okazać się bardzo ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa dzieci. Dlatego też należy elastycznie podchodzić do proponowanych treści, dostosowując je do poziomu uczniów i ich doświadczeń życiowych. W realizacji treści zawartych w programie należy wziąć pod uwagę naturalną wrażliwość dziecka i przekazywać je z najwyższą delikatnością, ale w sposób jawny i we właściwej formie; słowa i ilustracje nie powinny być zbyt dosadne (drastyczne), ale też nie powinny być zbyt ogólnikowe. Prezentowane ilustracje czy opisy nie mogą w żaden sposób kojarzyć się uczniowie ze znanymi mu wydarzeniami czy osobami. Pomocne będą ilustracje i opisy zawarte w powszechnie stosowanych podręcznikach czy też pomocach dydaktycznych (planszach), zwłaszcza z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Mogą to również być ilustracje, szkice czy rysunki wykonane własnoręcznie przez nauczyciela, najlepiej dostosowane do zamierzonych celów i sposobów ich realizacji. Ewaluacja programu dotyczyć będzie treści, warunków, przebiegu i wyniku działań wychowawczych. Analiza informacji posłuży do niezbędnej korekty zarówno proponowanych treści jak też sposobów ich realizacji, co w konsekwencji powinno prowadzić do poprawy skuteczności programu. Istotnymi formami ewaluacji programu będą: - obserwacja uczniów i ich dokonań, a w szczególności jakości i skali emocji towarzyszących im podczas zajęć, - analiza wytworów pracy dzieci, - rozmowy z dziećmi, wychowawcami i rodzicami, - sondaże wśród uczniów, nauczycieli i rodziców, - samoocena uczniów. CELE KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA W zakresie wiadomości - poznanie samego siebie: swojego systemu wartości, cech osobowości, swoich mocnych i słabych stron oraz roli przyjaznych zasad współżycia w kontaktach z rówieśnikami, - rozwijanie zainteresowań dziecka prawidłowym odżywianiem, własną higieną ciała i umysłu, - utrwalanie nawyku potrzeby ruchu dla prawidłowego rozwoju i dobrego funkcjonowania organizmu człowieka, - przyswojenie przez uczniów podstawowych wiadomości na temat niektórych zagrożeń oraz najczęściej doznawanych urazów w czasie zabaw i gier sportowych, - przyswojenie wiadomości niezbędnych dla zrozumienia zasad świadomego, bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym oraz zrozumienia istniejących niebezpieczeństw i ich przyczyn, - uświadomienie zagrożeń wynikających z kontaktu z „obcym” oraz sposobów racjonalnego postępowania w przypadku zagrożeń, - uświadomienie dzieciom ich podstawowych praw i obowiązków, - wyposażenie dzieci w elementarną wiedzę z zakresu rozumienia i poszanowania prawa, – dostrzeganie przyczyn i skutków nałogów powodujących niszczenie zdrowia fizycznego i psychicznego człowieka. W zakresie umiejętności: Opanowanie podstawowych umiejętności w zakresie: - organizacji uczenia się, odpoczynku i czasu wolnego, - rozwiązywania sytuacji trudnych w sposób racjonalny, - przewidywania zagrożeń oraz umiejętności radzenia sobie w sytuacji zagrożenia, – odmawiania narkotyków, alkoholu i innych używek, – bezpiecznego poruszania się w ruchu drogowym. W zakresie kształtowania postaw: Kształtowanie postawy: - świadomego stosunku do własnego organizmu; wpływu prawidłowego stylu życia (higiena, ruch, odżywianie) na zdrowie człowieka, - wrażliwości ludzkiej w przeświadczeniu, że źródłem wartości człowieka jest jego osobowość, - szacunku dla uczestników ruchu drogowego oraz osób działających na rzecz porządku publicznego, - poszanowania prawa każdego człowieka do własnego systemu wartości, – świadomej dbałości o własne zdrowie fizyczne i psychiczne; świadome i konsekwentne odmawianie przyjmowania używek powodujących niszczenie zdrowia. PLAN REALIZACJI PROGRAMU I ETAP EDUKACYJNY ROŚNIJ ZDROWO Co umiem zrobić ? Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Poczucie własnej wartości - wymienia czynności, które umie i lubi - Osobowość człowieka jako źródło jego wartości wykonywać, - rozumie, że o wartości człowieka nie decyduje jego „stan posiadania”, ale jego cechy osobowości, - prezentuje poprawne zachowanie w stosunku do innych ludzi Najbardziej lubię ... Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Wpływ przyjemnych wydarzeń na aktywność - ma poczucie własnej wartości również wtdy, gdy człowieka nie wybija się w żadnej dziedzinie, chociaż jest - Co pomaga w realizacji naszych marzeń ? pracowity i sumienny - dostrzega pozytywny wpływ przyjaznych wydarzeń na aktywność człowieka - wymienia podstawowe zasady niezbędne do przyjaznych kontaktów z ludźmi (rówieśnikami) Już taki jestem Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Co jest dla mnie ważne i co chciałbym zabrać na - dostrzega własną odrębność i odmienność od bezludną wyspę ? grupy rówieśniczej - Wartość prawdziwa i pozorna rzeczy, które - wykazuje postawę tolerancji i akceptacji wobec uważamy za ważne odmienności ocen i poglądów innych ludzi - wymienia kilka rzeczy (osób), które są dla niego ważne Bez tego nie mógłbym żyć Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Co jest nam potrzebne do życia (znaczenie - wymienia wodę, pokarm i powietrze jako wody, pokarmu i czystego powietrza) ? czynniki niezbędne do życia - Pokarm jako „paliwo” dla naszego ciała - dostrzega zależność między wysiłkiem fizycznym a odżywianiem się człowieka - wymienia pokarmy, które powinny znaleźć się w codziennym jadłospisie dziecka - wyjaśnia, że nie zawsze to, co smakuje najlepiej jest najlepsze dla zdrowia człowieka „W zdrowym ciele – zdrowy duch” Treści kształcenia i wychowania: - Jak dbać o własne zdrowie ? - Czego potrzebuje moje ciało ? Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - wyjaśnia na przykładzie zależność stanu zdrowia od trybu życia człowieka - proponuje własne sposoby spędzania wolnego czasu Co służy zdrowiu ? Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Znaczenie higieny dla człowieka. - zna podstawowe środki czystości i wie, do czego - Brud zagrożeniem dla człowieka – choroby służą brudnych rąk. - uzasadnia znaczenie higieny dla człowieka - Produkty zdrowe oraz szkodliwe dla zdrowia. - podaje przykład sytuacji, w której brud stał się - Pokarmy, które powinny znaleźć się w zagrożeniem dla człowieka codziennym jadłospisie dziecka. - podaje kilka przykładów pokarmów, które - Co to są konserwanty, czy są szkodliwe dla powinny się znaleźć w codziennym jadłospisie zdrowia ? dziecka - Co to jest termin przydatności do spożycia i co - podaje kilka przykładów pokarmów, których on oznacza ? spożycie należy ograniczyć (słodycze, gazowane napoje) - wie, co to są konserwanty i czy są szkodliwe dla zdrowia - wyjaśnia, co to jest termin przydatności do spożycia - odszukuje na etykietach artykułów spożywczych informacje dotyczące warunków przechowywania i terminu spożycia Jak bezpiecznie używać lekarstw ? Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Sytuacje, w których zażywa się lekarstwa - wie, do czego służą leki - Co by się stało gdyby nie było lekarstw ? - wie, w jakich sytuacjach zażywa się leki i kto - Kto decyduje o tym, jakie leki i kiedy zaży-wać ? decyduje o tym, jakie leki i kiedy zażywać - Jakie mogą być skutki zażywania lekarstw bez - wie, dlaczego niektóre leki są kolorowe i słodkie konsultacji z lekarzem ? (powlekane) - rozumie, że leki podczas choroby pomagają się wyleczyć, ale stosowane niewłaściwie mogą bardzo zaszkodzić Jak mogę sobie zaszkodzić ? Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Sytuacje i zachowania mogące zaszkodzić - podaje przykłady zachowań szkodliwych dla organizmowi powoli (brak ruchu, palenie zdrowia (brak ruchu, palenie papierosów, papierosów, jedzenie dużych ilości słodyczy jedzenie dużych ilości słodyczy...) itp.) lub szybko (brawurowa jazda na rowerze, - podaje przykłady zachować niebezpiecznych dla skoki do wody itp.) zdrowia i życia człowieka (brawurowa jazda na rowerze, skoki do wody, kąpiel w niedozwolonych miejscach, wbieganie na jezdnię...) - uzasadnia szkodliwość braku ruchu, palenia papierosów, jedzenia zbyt dużych ilości słodyczy Na ścieżce zdrowia Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - W jaki sposób dbać o własne zdrowie ? - dostrzega zależność między stanem zdrowia a - Znaczenie ruchu i przebywania na świeżym aktywnością fizyczną powietrzu - ocenia wpływ oglądania telewizji na tempo i - O czym należy pamiętać podczas oglądania efektywność odrabiania lekcji telewizji ? - zachowuje prawidłową odległość od tv ZAWSZE BEZPIECZNIE KLASA I Bezpieczne (niebezpieczne) miejsca i zabawy Treści kształcenia i wychowania: - Zagrożenia w czasie zabaw - Przewidywanie skutków swoich działań - Sposoby radzenia sobie w sytuacji zagrożenia Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - wskazuje na ilustracjach niebezpieczne sytuacje i przewiduje możliwe skutki - przewiduje możliwe skutki swoich działań w czasie zabaw - bezpiecznie zachowuje się na lekcjach i na przerwach Moja droga do szkoły Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Elementy drogi (od miejsca zamieszkania do - zna drogę, jej elementy, od miejsca zamieszkoły) szkania do szkoły - Najbardziej niebezpieczne miejsca i sytuacje - potrafi wskazać najbardziej niebezpieczne podczas drogi dziecka do (ze) szkoły miejsca i sytuacje na drodze Czego nie wolno robić na ulicy ? Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Bezpieczne zachowanie się w różnych sytuacjach - wskazuje na ilustracjach niebezpieczne sytuacje i okolicznościach na drodze na drogach i przewiduje ich konsekwencje - przewiduje możliwe konsekwencje zabaw w bezpośrednim sąsiedztwie drogi Zanim wkroczysz na jezdnię Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Zasady poruszania się po drogach na wsi i w - zna zasady bezpiecznego korzystania z drogi i mieście (zasady poruszania się pieszych) pobocza - zna zasady przechodzenia przez jezdnię - przestrzega zasad poruszania się po drogach i przechodzenia przez jezdnię „Obcy” – czy wszyscy ludzie są dobrzy ? Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Kto to jest „obcy” ? - rozumie pojęcie „obcego” - Typowe sytuacje, które mogą być zagrożeniem - wie, że osoba zagrażająca może sprawiać - Sposoby zachowania się dziecka w sytuacji wrażenie miłej i przyjaźnie wyglądającej zagrożenia - rozumie, że zdarzają się ludzie, którzy nie - Musisz powiedzieć „nie” zasługują na zaufanie - rozpoznaje sytuacje, które mogą być dla niego zagrażające - potrafi stanowczo powiedzieć „nie” w sytuacji budzącej jego niepokój Złe i dobre tajemnice Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Typowe sytuacje, w których dziecko może być - odróżnia dotykanie „dobre” od „złego” narażone na seksualne wykorzystanie - rozumie pojęcie „zła tajemnica” - Co to jest tajemnica ? - wie do kogo może zwrócić się o pomoc w - Ludzie, którym można zaufać sytuacji zagrożenie (nagabywania) - Musisz o tym powiedzieć... - rozmawia z osobami, do których ma zaufanie Ważne numery Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Sytuacje, w których należy wezwać pomoc - zna numery telefonów policji, pogotowia - Ważne numery telefoniczne (policja, pogotowie ratunkowego i straży pożarnej ratunkowe, straż pożarna, numer alarmowy) - potrafi sformułować informacje o zaistniałej - Jak wezwać pomoc ? sytuacji (wypadku, pożarze) - potrafi wezwać telefonicznie pomoc podając niezbędne informacje o zdarzeniu KLASA II Uwaga niebezpieczeństwo – ostrzeż innych Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Przewidywanie możliwych konsekwencji swoich - przewiduje możliwe konsekwencje swoich działań działań podczas zabaw - Gdzie można się bawić bezpiecznie ? - podaje przykłady bezpiecznych i niebez- Gdy komuś grozi niebezpieczeństwo – jak piecznych miejsc w okolicy domu i szkoły postąpić ? - jest współodpowiedzialny za współuczestników zabawy Moja droga do szkoły Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Rozwaga i ostrożność na drogach jako alter- - zna swoją drogę do szkoły, jej najbardziej natywa wobec niepotrzebnej brawury niebezpieczne miejsca - Znaki i sygnały, które ułatwiają porusza-nie się - zna znaki drogowe od miejsca zamieszkania do po drogach szkoły, wie co one oznaczają - Zasady poruszania się po drogach - wie, że bez karty rowerowej może poruszać się po drodze tylko pod opieką rodziców Ty już wiesz, teraz powiedz to innym Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Dlaczego mówienie o niebezpieczeństwie na - podaje przykłady niewłaściwych zachowań drogach jest takie ważne ? użytkowników drogi - Wypadki drogowe – jak ich uniknąć ? - podaje kilka najczęstszych przyczyn wypadków drogowych z udziałem pieszych (szczególnie dzieci) - potrafi ocenić niebezpieczeństwo miejsca, w którym się bawi i sformułować ostrzeżenie dla innych Bądź ostrożny – powiedz „nie” Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Zdarzają się ludzie, którzy nie zasługują na - wie, że zdarza się czasem, że źli ludzie robią zaufanie, chociaż na pozór mogą być mili i krzywdę dzieciom przyjaźnie wyglądający - podaje przykłady typowych technik zachowania - Typowe techniki zachowania „obcego” mają-ce obcego mające na celu nakłonić dziecko do na celu zachęcić dziecko do odejścia w odejścia w odludne miejsce odludne miejsce - rozumie, że w pewnych sytuacjach musi umieć - Stanowcze powiedzenie „nie” w sytuacjach bronić się samo budzących niepokój dziecka - wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia Gdy ktoś puka do drzwi Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Jak bezpiecznie sprawdzić, kto puka do drzwi ? - potrafi chronić informacje o sobie i swojej - Pytania, na które tylko mama (tata) zna rodzinie przed nieznanymi sobie ludźmi odpowiedź. - podaje przykłady sytuacji, w których ma prawo powiedzieć nieprawdę - potrafi bezpiecznie sprawdzić, kto puka do drzwi Proszę mi pomóc ... Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Co może zrobić dziecko, gdy ktoś, komu ufało, - podaje przykłady sytuacji, w których musi okazał się bardzo niedobry ? stanowczo powiedzieć „nie” - Do kogo może zwrócić się o pomoc ? - wie, do kogo może się zwrócić, gdy ktoś, komu - Sytuacje, w jakich dziecko może zwrócić się o ufał okazał się niedobry pomoc (do wychowawcy, nauczyciela, - wie, że winę w takiej sytuacji ponosi zawsze dyrektora szkoły czy policjanta na drodze) dorosły - podaje przykłady sytuacji, w jakich może zwrócić się o pomoc (do wychowawcy...) KLASA III Prąd elektryczny – użyteczny, ale bardzo niebezpieczny Treści kształcenia i wychowania: - Co to jest prąd ? - Do czego przydaje się prąd człowiekowi? - Czy prąd jest dla człowieka niebezpieczny ? - Jak człowiek zabezpiecza się przed prądem? Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - potrafi określić, co to jest prąd elektryczny i do czego jest wykorzystywany (podaje przykłady urządzeń elektrycznych) - wie, jak działa prąd na organizm człowieka - wyjaśnia, dlaczego przewody elektryczne są pokryte warstwą izolacyjną - potrafi stosować zasady bezpieczeństwa podczas kontaktu z urządzeniami, w których płynie prąd Moja droga do szkoły Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Zasady poruszania się po drogach pieszych i - zna zasady poruszania się pieszych i rowerowerzystów rzystów po drogach - Co powinien posiadać sprawny rower? - wyjaśnia, co powinien posiadać sprawny rower - Konkurs na mistrza poruszania się po drogach. - wyjaśnia rolę elementów odblaskowych na ubraniach i tornistrach - stosuje poznane zasady poruszania się po drogach w zadaniach teoretycznych i praktycznych Ostrzeż innych Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Sytuacje na drogach mogące powodować - wymienia kilka najczęstszych przyczyn zagrożenia oraz zasady korzystania z dróg wypadków drogowych z udziałem dzieci (konkurs plastyczny) - formułuje propozycje rozwiązań zmierzających do poprawy warunków bezpieczeństwa w drodze do i ze szkoły (bierze udział w konkursie plastycznym) Słowa nieprawdy, do których masz prawo Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Poczucie odpowiedzialności za innych - wymienia istotne elementy w wyglądzie - Istotne elementy w wyglądzie człowieka (rysopis człowieka „obcego”) - wykonuje prosty rysopis w oparciu o opis - Jak chronić informacje o sobie i swojej rodzinie „obcego” przed nieznajomymi ? - podaje przykłady sytuacji, w których nie - „Dobre kłamstwa” powinien ujawniać informacji o sobie i swojej rodzinie - podaje przykłady sytuacji, kiedy ma prawo do powiedzenia słów nieprawdy Moje prawa. Szkoła ważnych praw Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Prawa dzieci zawarte w Konwencji o Prawach - wie, co to jest i co zawiera Konwencja o Prawach Dziecka Dziecka - Prawa i obowiązki, jakie przysługują dzieciom w - jest świadomy swoich praw i obowiązków szkole - Inni też mają swoje prawa - zna podstawowe prawa i obowiązki przysługujące dzieciom w szkole - rozumie, że inni uczniowie oraz nauczyciele i pozostali pracownicy szkoły również mają swoje prawa i obowiązki Przepisy prawne, czy codzienne zasady postępowania ? Treści kształcenia i wychowania: - Co to znaczy postępować zgodnie z prawem? - Jakie mogą być konsekwencje łamania prawa? - Różnica między przepisami prawa a co- dziennymi zasadami postępowania - Współodpowiedzialność za spokój i po-rządek publiczny - Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: wyjaśnia, co to znaczy postępować zgodnie z prawem wie, jakie mogą być konsekwencje łamania prawa dostrzega różnicę między przepisami prawa a codziennymi zasadami postępowania podaje przykłady łamania prawa oraz łamania codziennych zasad postępowania - zna numer telefonu policji - ma poczucie współodpowiedzialności za spokój i porządek publiczny spotkanie z policjantem II ETAP KSZTAŁCENIA ROŚNIJ ZDROWO Higiena ciała i ubioru Treści kształcenia i wychowania: - Co to jest higiena ? - Dbanie o czystość ciała. - Odpowiedni ubiór na odpowiednią porę. Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Wykazuje starania o własną higienę i zdrowie - dba o czystość swojego ciała, estetykę ubioru, włosów... Odżywianie a zdrowie człowieka Treści kształcenia i wychowania: - Regularność posiłków. - Kultura i estetyka spożywania posiłków. - Zabezpieczenie żywności przed zepsuciem. - Wartości pokarmowe produktów. - Co to znaczy żyć ekologicznie ? Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - wie jak wpływa odżywianie na rozwój dziecka i zdrowie każdego człowieka - rozumie potrzebę prawidłowego odżywiania - potrafi estetycznie spożywać posiłki Sport to zdrowie Treści kształcenia i wychowania: - Dyscypliny sportu uprawiane przez ucznia. - Znaczenie uprawiania sportu dla zdrowia - Sport, bezpieczeństwo, zdrowie - Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: odczuwa znaczenie uprawiania sportu dla zdrowia potrafi zaproponować aktywne formy spędzania wolnego czasu potrafi bezpiecznie uprawiać dyscypliny sportowe umie bezpiecznie zachowywać się podczas przerw Skutki zagrożeń cywilizacyjnych dla zdrowia i życia człowieka Treści kształcenia i wychowania: - Zdrowie, higiena i bezpieczeństwo publiczne - Na czym polega higiena środowiska ? - Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: potrafi obserwować przyrodę w swoim środowisku i dostrzec zachodzące zmiany, - Analiza własnego postępowania. - Skutki zagrożeń cywilizacyjnych cieplarniany, kwaśne deszcze...) - rozumie potrzebę troski o środowisko (efekt - dba o tereny zielone, dokarmia ptaki - dba o higienę środowiska - rozumie potrzebę troski o własne zdrowie Nie jestem samotną wyspą Treści kształcenia i wychowania: - Pozytywne kontakty z rówieśnikami - Zasady współżycia w klasie - Współodpowiedzialność za zespół klasowy Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - nawiązuje pozytywne kontakty z rówieśnikami - zna zasady współżycia w klasie i reguły w niej obowiązujące - wie, jakie zachowanie wpływa na tworzenie zgranej grupy klasowej - czuje się współodpowiedzialny za klasę Pomoc ludziom niepełnosprawnym Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Nasz stosunek do ludzi niepełnosprawnych - wie, że należy okazywać życzliwość innym, - Prawa każdego człowieka do życia, radości i pomagać słabszym, młodszym i opiekować się szczęścia ludźmi potrzebującymi pomocy - Jak możemy pomagać ludziom ? - potrafi i chce pomagać słabszym, nie- Problemy ludzi niepełnosprawnych, chorych, pełnosprawnym, chorym, starszym starszych - pomaga ludziom niepełnosprawnym - Formy pomocy ze strony państwa. Prawa dziecka. Prawa rodziny Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Określenie siebie w rodzinie - umie określić swoje miejsce w rodzinie - Co to jest rodzina, członkowie rodziny - wie, że dzieci i rodzice mają swoje prawa i - Prawa i obowiązki rodziców i dzieci obowiązki - Konwencja Praw Dziecka z 20 listopada 1989 - zna prawa dziecka zawarte w Konwencji Praw roku przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Dziecka ONZ ZAWSZE BEZPIECZNIE KLASA IV Grupy, do których należymy Treści kształcenia: Przewidywane osiągnięcia ucznia: Uczeń: - Co to jest grupa rówieśnicza ? - uświadamia sobie znaczenie grupy dla - Wpływ grupy rówieśniczej na postawy i poszczególnych jej członków zachowania osób do niej należących - poznaje, w jaki sposób grupa rówieśnicza wpływa na postawy i zachowania osób, które do niej należą - zastanawia się nad swoją rolą w grupie rówieśniczej - zastanawia się, czy warto za wszelką cenę należeć do określonej grupy Umiem mówić „nie” Treści kształcenia i wychowania: - Sytuacje niebezpieczne w naszym otoczeniu - Jak stanowczo powiedzieć „nie” - Nasze zachowanie może szkodzić innym Przewidywane osiągnięcia ucznia: Uczeń: - dostrzega sytuacje niebezpieczne - rozumie, że swoim zachowaniem może szkodzić sobie i innym - rozumie, że sztuki odmawiania trzeba się nauczyć - potrafi odmawiać w sytuacjach niebezpiecznych Słodki świat Treści kształcenia i wychowania: - Sugestia reklamy i presja grupy - Nadmiar słodyczy – to też nałóg - Składniki zawarte w słodyczach Przewidywane osiągnięcia ucznia: Uczeń: - rozumie potrzebę ograniczania ilości zjadanych słodyczy - dostrzega perswazyjną rolę reklamy i presję grupy - krytycznie patrzy na swoje postępowanie Umiemy dbać o swoje bezpieczeństwo Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia: Uczeń: - Sytuacje zagrażające bezpieczeństwu w różnych - rozpoznaje sytuacje zagrażające jego bezmiejscach (osiedle, autobus...) pieczeństwu - Jak zachować się w trudnych sytuacjach? - wie, jak zachować się w trudnych sytuacjach w - Nasze bezpieczeństwo zależy także od nas różnych miejscach samych - rozumie, że od jego zachowania zależy jego bezpieczeństwo Dzieci w rodzinach dotkniętych alkoholizmem Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia: Uczeń: - Mechanizm powstawania i leczenia uzależnień - zdobywa podstawowe informacje o mechaniz- Problemy rodziny dotkniętej alkoholiz-mem mach i leczeniu uzależnień - Sposoby pomagania dzieciom, których rodzice - poznaje problemy rodziny dotkniętej piją alkoholizmem - uświadamia sobie sytuację dziecka w rodzinie dotkniętej chorobą alkoholową Rower – ekologiczny środek transportu Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia: Uczeń: - Stan techniczny roweru i jego widoczność na - zna budowę i obowiązkowe wyposażenie drodze jako elementy mające wpływ na roweru bezpieczeństwo jazdy - wie, że stan techniczny roweru ma wpływ na - Rola roweru w turystyce i wypoczynku bezpieczeństwo jazdy - zna rolę roweru w turystyce i wypoczynku Zdobywamy kartę rowerową Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia: Uczeń: - Warunki uzyskania karty rowerowej - zna warunki formalne i zakres wymaganych - Poruszanie się rowerem po drogach pubwiadomości i umiejętności do uzyskania karty licznych rowerowej - Nieprawidłowe zachowania rowerzystów, które - zna zasady poruszania się rowerem po drogach mogą stać się przyczyną wypadków drogopublicznych wych - rozumie, że nieprawidłowe zachowania - Zagrożenia na jakie może być narażony rowerzystów mogą stać się przyczyną rowerzysta w ruchu drogowym wypadków drogowych - Egzamin teoretyczny i praktyczny na kartę - zna zagrożenie, na jakie może być narażony rowerową rowerzysta w ruchu drogowym i potrafi je przewidywać - zna sposoby zapobiegania niebezpiecznym sytuacjom w ruchu drogowym - pozytywnie zdaje egzamin teoretyczny i praktyczny na kartę rowerową Uwaga – wypadek ! Treści kształcenia i wychowania: - Zachowanie się na miejscu wypadku - Telefony alarmowe - Pierwsza pomoc Przewidywane osiągnięcia ucznia: Uczeń: - wie, jak zachować się na miejscu wypadku drogowego - zna telefony alarmowe (pogotowia ratunkowego, policji, straży pożarnej) - potrafi posługiwać się telefonami alarmowymi – jak poinformować o wypadku (po-danie niezbędnych informacji) - potrafi udzielić pierwszej pomocy w ramach jego możliwości KLASA V Uczę się bezpiecznych zachowań Treści kształcenia i wychowania: - Czujemy się bezpiecznie - Sytuacje niebezpieczne – jak je rozpoznać ? - Sztuka dokonywania wyborów Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - rozpoznaje sytuacje niebezpieczne - umie poradzić sobie w trudnych sytuacjach - potrafi unikać zagrożeń, dokonuje bezpiecznych wyborów Czadowy świat Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Potrzeba dbania o własne zdrowie - rozumie potrzebę dbania o własne zdrowie - Szkodliwość palenia papierosów (czynnego i - poznaje fakty świadczące o szkodliwości palenia biernego) i wdychania substancji toksycz-nych papierosów, biernego wdychania papierosowego dymu i innych substancji toksycznych Co się kryje na dnie kieliszka ? Treści kształcenia i wychowania: - Skutki spożywania alkoholu - Odpowiedzialność za swoje postępowanie - Wpływ grupy i sztuka odmawiania Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - zdaje sobie sprawę ze skutków wypicia pozornie niewielkiej dawki alkoholu - rozumie potrzebę ponoszenia odpowiedzialności za swoje postępowanie - potrafi odmówić wypicia alkoholu, mimo zachęty ze strony rówieśników Co warto wiedzieć o papierosach, alkoholu i lekarstwach ? Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Co to jest nikotyna, alkohol i lekarstwa? - zna podstawowe informacje o nikotynie, - Skutki palenia papierosów, spożywania alkoholu alkoholu i lekarstwach i lekarstw - wie, że zażywanie leków powinno się od-bywać pod kontrolą lekarza lub dorosłych - ma świadomość, że dzieci nie powinny sięgać po alkohol i papierosy Jak pomóc sobie i innym ? Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Skutki nadużywania alkoholu dla członków - uświadamia sobie, że skutki nadużywania rodziny alkoholu dotyczą nie tylko osób pijących, ale - Gdzie szukać pomocy ? także ich rodzin - Uczucia dzieci z rodzin alkoholowych - wie, gdzie szukać pomocy, gdy problem alkoholowy dotyka jego rodzinę - nazywa uczucia, jakie pojawiają się u dzieci z rodzin alkoholowych Bezpieczeństwo i porządek ruchu drogowego Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Przepisy i zasady regulujące bezpieczeństwo - zna przepisy i zasady bezpieczeństwa ruchu ruchu drogowego drogowego i rozumie konieczność ich - Przepisy porządkowe ruchu drogowego przestrzegania - Korzyści i zagrożenia wynikające z rozwoju - zna wybrane przepisy porządkowe ruchu motoryzacji drogowego - przestrzega przepisy i zasady obowiązujące w ruchu drogowym - wie, jakie korzyści i zagrożenia wynikają z rozwoju motoryzacji Apteczka pierwszej pomocy Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Prawidłowa zawartość apteczki pierwszej - zna prawidłową zawartość apteczki pierwszej pomocy pomocy - Wykorzystanie zawartości apteczki - potrafi prawidłowo wykorzystać zawartość apteczki - dba o prawidłową zawartość apteczki domowej KLASA VI Jestem członkiem grupy Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Wpływ jednostki na grupę - uświadamia sobie, jak silny wpływ na jednostkę - Czynniki i sytuacje sprzyjające wejściu w grupę ma grupa rówieśnicza rówieśniczą - poznaje czynniki i sytuacje, które sprzyjają - Rola rodziny w rozwoju młodego człowieka wejściu w grupę rówieśniczą - uświadamia sobie, jak ważną rolę w rozwoju młodego człowieka odgrywa rodzina Podejmujemy samodzielne decyzje Treści kształcenia i wychowania: - Strategia odmawiania - Rodzaje zachowań w grupie - Sposoby odmawiania Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - zna strategię odmawiania - umie obronić się przed naciskiem otoczenia - wie, na czym polega zachowanie asertywne, agresywne i uległe Alkohol i jego wpływ na życie ludzi Treści kształcenia i wychowania: - Napoje zawierające alkohol - Wpływ alkoholu na zdrowie człowieka - Narządy ludzkiego ciała Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - wie, jakie napoje zawierają alkohol - rozumie, że alkohol wpływa destrukcyjnie na zdrowie człowieka - potrafi rozpoznać na schemacie i nazwać wybrane narządy ludzkiego ciała - zdaje sobie sprawę, że ma duży wpływ na swoje zdrowie - potrafi argumentować swoje stanowisko Narkotyki – niebezpieczny nałóg Treści kształcenia i wychowania: - Zjawisko nałogu, uzależnienia - Środki uzależniające (rodzaje narkotyków) Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - potrafi wyjaśnić, na czym polega nałóg - zna przyczyny sięgania po środki psycho- - Wpływ środka uzależniającego na funkcjoaktywne nowanie organizmu - umie omówić skutki zażywania narkotyków - Dysfunkcje społeczne osoby uzależnionej - potrafi podać argumenty przeciw zażywaniu - Działania osób współuzależnionych narkotyków - Pomoc osobom uzależnionym i ich rodzinom - potrafi konstruować własną motywację - Poradnie odwykowe, grupy wsparcia, terapie związaną ze zdrowiem - rozumie, że zażywanie narkotyków ma również wpływ na rodzinę Propagujemy modę na niepalenie i trzeźwość Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Abstynencja – co to takiego ? - potrafi sformułować argumenty przeciwko - Nie palę, nie piję, nie zażywam – moje arguspożywaniu alkoholu, paleniu papierosów, menty zażywaniu narkotyków - Asertywne zachowania - rozumie potrzebę propagowania mody na trzeźwość, niepalenie, nie branie narkotyków - rozumie znaczenie wyrazu „abstynencja” - potrafi zachować się asertywnie w różnych sytuacjach Wiedza pomaga walczyć z uzależnieniami – opracowujemy informator Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Rodzaje uzależnień - zna podstawowe rodzaje uzależnień - Skutki używania alkoholu, narkotyków, - potrafi określić skutki używania alkoholu, papierosów narkotyków, papierosów - Zachowania człowieka będącego pod wpływem - rozpoznaje zachowania człowieka będącego pod alkoholu i narkotyków wpływem alkoholu, narkotyków - wie, jak można popaść w nałóg - potrafi ocenić postępowanie ludzi sięgających po alkohol, papierosy, narkotyki Młodzi uczestnicy ruchu drogowego Treści kształcenia i wychowania: Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uczeń: - Najczęstsze przyczyny wypadków - wie, jakie są najczęstsze przyczyny wypadków - Konsekwencje wypadków drogowych drogowych z udziałem młodych ludzi i jakie są - Działania podejmowane na rzecz poprawy ich konsekwencje bezpieczeństwa młodych ludzi w ruchu - rozumie konieczność działań podejmowanych drogowym na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu - Partnerskie zachowania się na drodze drogowego - potrafi – jako uczestnik ruchu drogowego zachować się w sposób kulturalny i partnerski NASZE UWAGI I PRZEMYŚLENIA Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, dziecka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Dziecko nie jest samo, nie istnieje w próżni, podlega wielu oddziaływaniom i wpływom, dlatego ważne jest konstruowanie systemowych programów profilaktycznych, obejmujących różne obszary życia dziecka: rówieśników, szkołę i rodzinę. Zwracając się w kierunku konstruktywnego działania, w naszym programie profilaktycznym stawiamy na: - zwiększenie poczucia własnej wartości, - poszerzenie świadomości siebie, swoich potrzeb i trudności, - świadome podejmowanie decyzji, - umiejętność nawiązywania satysfakcjonujących relacji z innymi, - umiejętność konstruktywnego radzenia sobie z sytuacjami trudnymi. W przeciwdziałaniu wielu problemom, na które napotykają nasi uczniowie, ważnym miejscem jest szkoła. Tutaj dziecko spędza dużo czasu, spotyka rówieśników, rozwija się pod względem intelektualnym i społecznym, poznaje dorosłych, którzy mogą stać się autorytetami i wzorcami do naśladowania. Szkoła jest również miejscem, gdzie młody człowiek styka się z różnymi oczekiwaniami, zadaniami, specyficznym rodzajem kontroli, co oddziałuje na jego spojrzenie na świat i realizację zadań rozwojowych. Zadania szkoły w zakresie szeroko rozumianej profilaktyki są zatem ogromne. Nie będziemy jednak mogli liczyć na sukces bez poparcia naszych działań ze strony rodziców, bez ich pomocy i wspólnej z nami pracy. Program szkolnej profilaktyki to ogół działań chroniących dzieci przed zakłóceniami w rozwoju i interwencyjnych w sytuacji pojawiających się zagrożeń. Podstawą zbudowania programu profilaktycznego szkoły było rozpoznanie rzeczywistej sytuacji wychowawczej. Jako nauczyciele diagnozowaliśmy ją na wiele różnych sposobów i na różnych poziomach: - ogólny ogląd, - pogłębiona, specyficzna analiza najczęściej pojawiających się zachowań problemowych u uczniów, - ankiety anonimowe wśród uczniów, - rozmowy z nauczycielami i wychowawcami klas, - stała obserwacja przez nauczycieli zmian, jakie pojawiają się w codziennych zachowaniach ucznia, - zwracanie uwagi na informacje i sygnały, jakie płyną od ucznia. W naszej pracy wesprzemy się także na instytucjach i osobach powołanych do udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej. Reguły postępowania dotyczące szkolnej profilaktyki: · Kieruj swoją uwagę na wzmacnianie czynników chroniących. · Nie ograniczaj się do przekazywania informacji o uzależnieniach. · W planowanych działaniach angażuj różne sfery życia wychowanka (emocje, wolę, refleksję nad sobą). · Reflektuj swoje codzienne działania (sposób odnoszenia się do dzieci, stawianie wymagań, przygotowanie lekcji, sposób oceniania...). · Bądź stały i konsekwentny w tych działaniach. · Angażuj do współpracy ludzi, którzy znają i rozumieją specyfikę pracy z dziećmi i młodzieżą.
