Złota Kaczka

Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej
Okręg Dolnośląski
Harcerski Ośrodek Wodny
„Zatoka”
53-633 Wrocław, ul. Długa 65a
www.zatoka.zhr.pl
Program odbudowy statku
„Złota Kaczka”
rok budowy :1903 r.
www.kaczka.zhr.pl
Wrocław, 2009
Cele programu - po co odbudowujemy "Złotą Kaczkę".
1. Chcemy zachować dziedzictwo historyczne dobra kultury technicznej
jakim jest statek "Złota Kaczka"
2. Chcemy promować aktywny wypoczynek młodzieŜy połączony z
alternatywną edukacją – wychowaniem wodnym
3. Pragniemy upowszechniać kulturę wodniacką wśród młodzieŜy –
pokazać "świeŜy" i ciekawy sposób spędzania wolnego czasu
4. Chcemy poznawać kulturę Polską wśród krajów Europy Centralnej
5. Chcemy promować miasto Wrocław w miastach europejskich
6. Chcemy promować region dolnośląski w regionach europejskich
7. Chcemy promować nasz kraj Polskę w krajach europejskich
8. Chcemy promować odrzańską drogę wodną wśród wodniaków Europy
Zachodniej - “My pływamy - zapraszamy !”
9. Chcemy promować Miasto, Region, Kraj oraz naszych partnerów
podczas imprez międzynarodowych.
Od zaangaŜowania - wsparcia osób i podmiotów zewnętrznych zaleŜy to
czy postawione sobie cele będziemy w stanie zrealizować.
RozwaŜamy trzy warianty, które de facto są etapami do wariantu
maksymalnego( III-go).
Etap I (minimalny) – zrealizowany w 2008 roku:
Zakładał stacjonarne wykorzystanie “Złotej Kaczki” jako pływającego “Odrzańskiego Centrum Edukacji Wodnej” dla mieszkańców, turystów,
stacjonującego w centralnej części Wrocławia. Na statku znalazły się
pomieszczenia edukacyjno-wystawiennicze, zaplecza przystani. W ramach
realizacji tego etapu, na statku „Złota Kaczka”, przy Bulwarze X.
Dunikowskiego, została zorganizowana przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”
wystawa poświęcona tematyce odrzańskiej pod nazwą „Rzeka -MiastoLudzie”.
Etap II (pośredni) – zrealizowany w 2010:
Zakłada mobilne wykorzystanie “Złotej Kaczki” jako „Centrum edukacji
wodnej”, dla młodzieŜy oraz turystów przybywających do Wrocławia. Statek
mógłby bez ograniczeń operować w obrębie Wrocławskiego Węzła Wodnego
(ok. 40 km szlaku wodnego), z postojami na wrocławskich osiedlach.
Dodatkowo z centrum Wrocławia jednostka mogłaby pływać w rejsach
edukacyjnych kilkudniowych do: LubiąŜa, Głogowa, Opola. Na statku
znalazłyby się pomieszczenia załogi (4 osoby) oraz pomieszczenia dla ok. 24
“uczniów” wraz zapleczem bytowym i sanitarnym.
Etap III – przewidywany koniec realizacji 2012:
Zakłada wykorzystanie “Złotej Kaczki” jako pływającego Ŝaglowca,
zdolnego do Ŝeglugi w odległości 100Mm od portu schronienia. Portem
macierzystym byłby Wrocław. I tu statek stacjonowałby od października do
czerwca , w pozostałym okresie pływałby po całej Europie. W zasięgu swoich
rejsów miałby akweny mórz: Bałtyckiego, Północnego, Śródziemnego,
Czarnego. Na statku znajdowałyby się pomieszczenia załogi (5 osób) oraz
pomieszczenia dla ok. 18-20 “uczniów” wraz zapleczem bytowym i
sanitarnym.
Historia „Złotej Kaczki”
Barka "Złota Kaczka" została zbudowana w roku 1903 w Amsterdamie
jako klasyczny holenderski tjalk, kuter gaflowy.
Dane techniczne:
• długość KLW 22,5m,
• szerokość 4.8m,
• rodzaj poszycia: stalowe nitowane.
Okres w latach 1903-1950 jest mało znany. Wiadomo, Ŝe w 1942 r.
barka został przebudowana, wyniku czego powiększona została ładowność.
W trakcie wojny statek trafił do Polski. Eksploatowana była przez
róŜnych armatorów, jako statek towarowy, baza nurków, świetlica szkolna,
przystań Ŝeglarska.
W latach 50-tych „Złota Kaczka” pływała w dorzeczu Wisły z
ekspozycją Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Z tą wystawą statek
odwiedził m.in. Gdańska, Mazury. Projekt zakończyła trasa po
miejscowościach nadodrzańskich, w tym po stronie Niemieckiej (NRD).
Koniec lat 70-tych przynosi częste zmiany właścicieli i pogłębiająca
dewastacje techniczną statku; zostają rozebrane i zniszczone wyposaŜenie
kajuty rufowej, instalacja elektryczna, elementy osprzętu: rumpel, wciągarki,
miecze.
Złota Kaczka rok 1989. Przystań KS „Burza”.
Jednak najbardziej nieodwracalne i widoczne skutki przyniósł "remont"
pokładu w latach 80-tych. W trakcie tego remontu wycięto nadburcia, część
stewy dziobowej, podwięzie takielunku omasztowania oraz rufowa część
nadbudówki. Niestety remontu nigdy nie dokończono, a odsłonięte i
niezabezpieczone przed korozja elementy konstrukcji uległy zniszczeniu.
W roku 1990 Klub Sportowy "Burza" przekazał zatopiony wrak "Złotej
Kaczki" harcerzom z 25 Wrocławskiej śeglarskiej DruŜyny Harcerzy.
Złota Kaczka rok 1990. Po przejęciu przez 25 WrśDH.
Porządkowanie
i
wypompowywanie
statku trwało około 1 miesiąca. i ku
zdziwieniu wszystkich pracujących przy
przygotowaniu do przestawienia statku
na
biskupińską
zatokę,
po
wypompowaniu wody i wyrzuceniu
resztek zalanego wyposaŜenia barka
sama podniosła się z dna.
Pierwsze
prace
na
„Złotej
Kaczce”.
Wypompowano ok. 100 m3 wody i wybrano
ok. 10 ton mułu.
W latach 1990-1995 po dokonaniu
tymczasowych zabezpieczeń "Złota Kaczka"
słuŜyła głównie jako magazyn sprzętu,
odbywały na niej równieŜ zbiórki harcerskie.
Złota Kaczka rok 1993. Na przystani HOW „Stanica”.
W roku 1995 25 Wrocławska śeglarska DruŜyna Harcerzy rozpoczęła
intensywny remont zewnętrznych części statku i adaptację pomieszczeń
wewnątrz barki.
Złota Kaczka wiosna rok 1995. Pierwsza zima 25 WrśDH na „Złotej Kaczce”
W ramach tych prac wykonano na zewnątrz:
•
•
•
•
•
wymianę poszycia drewnianego pokładu ok. 20 m2,
zamontowano przesuwne pokrywy ładowni
zamontowano wciągarkę kotwiczna
nadbudówkę zejściówki
zakonserwowano i pomalowano kadłub powyŜej linii wody.
Złota Kaczka lato rok 1997.
Natomiast wewnątrz wydzielono i zaadoptowano trzy pomieszczenia:
•
•
•
kubryk (magazyn i pomieszczenie gospodarcze)
mesę (harcówka)
szkutnię (hangar do remontu łodzi).
Złota Kaczka , harcówka lato rok 1997.
Złota Kaczka , harcówka lato rok 1997.
Złota Kaczka , lato rok 1997 po przeprowadzeniu prac malarskich
Kalendarz zmian stanu technicznego „Złotej Kaczki”
od roku 2005.
Wiosna 2005 poszycie poniŜej
linii wody jest w duŜej mierze
skorodowane, pojawiają się okresowo
trudne do zlokalizowania drobne
przecieki, kilkukrotnie zdarzyło się
przebicie,
prowizorycznie
uszczelnione powodujące zagroŜenie
zatonięcia statku.
Stan wizualny kadłuba powyŜej
linii wody jest zadowalający i wymaga
jedynie
bieŜących
konserwacji.
Dotyczy to zarówno burt oraz
pokładu.
Prace przeprowadzone w roku 2005
W roku 2005 wykonano wymianę poszycia dna wraz z usztywnieniami od
wręgu nr 4 do wręgu nr 24
Nowy fragment poszycia oraz denniki
Część obłowa poszycia burty i dna.
Prace przeprowadzone w roku 2006
Przedstawienie wykonanego zakresu prac w roku 2006.
W
roku
2006
przeprowadzono
następujące prace
remontowe:
•
•
•
•
rekonstrukcyjno-
wymiana poszycia - wręgi 24-57
wymiana denników – wręgi 2457
uzupełnienie nadburć LB i PB
malowanie kadłuba z zewnątrz –
zabezpieczenie antykorozyjne
Nowe poszycie śródokręcia
Odbiór częściowy robót p. Zawada –
pracownik MKZ i hm Piotr Gluz (ZHR)
Widok PB wykonanych prac.
Prace wykonane w roku 2007.
W roku 2007 wykonano następujące prace:
1. Wymiana poszycia w skrajniku dziobowym (od wręgu 57 do stewy
dziobowej)
2. Wymiana poszycia w skrajniku rufowym (od wręgu 4 do stewy rufowej)
3. Remont poszycia pokładu dziobowego.
4. Remont poszycia pokładu rufowego.
5. Wymiana poszycia pokładówki.
6. Remont półpokładów.
Pomalowany statek na wodzie 2007r.
Prace przygotowawcze 2007 – rekonstrukcja pokładówki
Ładownia 2007 – widać pomalowane wnętrze oraz zrekonstruowane poszycie
pokładówki
Malowanie 2007 – widok na część rufową statku
Malowanie 2007 – widok na część dziobową statku
Prace wykonane w roku 2008.
Do końca 2008 roku wykonano następujące prace:
1. Rekonstrukcję elementów stalowych pokładów pachoły cumownicze
2. Rekonstrukcję elementów stalowych relingi
3. Rekonstrukcję luku ładowni
4. Rekonstrukcję nadbudówki
5. Rekonstrukcja grodzi rufowej
6. Zabezpieczenie antykorozyjne kadłuba kolejną warstwą antykorozyjną:
pokład, ładownia, pokładówka, nadbudówka, skrajnik dziobowy,
skrajnik rufowy.
7. Instalację elektryczną.
8. Prace wykończeniowe we wnętrzu statku – szalunki, malowanie.
2008 – Zrekonstruowana nadbudówka oraz pachoły rufowe.
Malowanie 2008
2007 – montaŜ płetwy sterowej
„Złota Kaczka” podczas wystawy „Rzeka – Miasto – Ludzie”
Prace wykonane w roku 2009.
Do końca 2009 roku wykonano następujące prace:
1. Zakupiono i zamontowano napęd statku: silnik, linię wału,
instalację paliwa
2. Zamontowano windę kotwiczną
3. Zamontowano windy mieczy bocznych
4. Zrekonstruowano cęgi masztu.
Prace wykonane w roku 2010.
Do końca 2010 roku wykonano następujące prace:
1. Wykonano rekonstrukcję urządzenia sterowego
mechanizmów przeniesienia napędu z koła sterowego
–
montaŜ
2. Zakupiono i zamontowano spalinowy generator prądu zmiennego
3. Wykonano zabudowę kambuza (kuchnia)
4. Wykonano zabudowę toalet
5. Wykonano grot maszt
Odbyte podróŜe w roku 2010
– realizacja celu udostępnienia zabytku mieszkańcom i
turystom we Wrocławiu oraz promocja Wrocławia.
1. Prezentacja statku i wystawy „Rzeka-Miasto-Ludzie”, w ramach
„Nocy Muzeów” – maj (5 dni + przymusowy postój podczas powodzi)
trasa: Odra Południowa (przystań HOW Zatoka), Kanał Nawigacyjny
(RóŜanka –Bartoszowice), Odra Sportowa, Odra Staromiejska
(bulwar X Dunikowskiego)
2. Wrocławskie Dni Odry – czerwiec (2 dni)
Odra Sportowa – Odra Staromiejska
3. Dni Odry w Szczecinie – lipiec (12 dni)
trasa: Wrocław – Szczecin – Wrocław
4. Krótkie rejsy harcerskie – wrzesień (4 x 5 h);
Trasa: Odra Południowa – Rędzin
5. Rejs HOW „Zatoka” – wyprawa transport masztu – listopad (4 dni)
Trasa: HOW „Zatoka” – km 315 (poniŜej LubiąŜa) – HOW Zatoka
W drodze na Stare Miasto we Wrocławiu, postój przy śluzie Bartoszowice
Na starym mieście przy bulwarze X. Dunikowskiego
W drodze do Szczecina przy śluzie Brzeg Dolny
Dni Odry w Szczecinie „Złota Kaczka” przy Wałach Chrobrego
O tjalkach.
Tjalk jako uniwersalna konstrukcja jachtów i statków handlowych o
doskonałych własnościach nautycznych słuŜyła przede wszystkim do
transportu i rekreacji na specyficznych wodach przybrzeŜnych okalających
Niderlandy.
Tego typu statki pływały takŜe do krajów sąsiednich w rejonie Morza
Północnego, głównie do Anglii, Danii, Francji i Niemiec.
Odnotowano
równieŜ
przejścia Tjalków przez
Atlantyk,
a
jedna
z
jednostek zapłynęła aŜ do
Nowej
Zelandii.
W
dzisiejszych
czasach
Tjalki
pływają
jako
jachty-barki mieszkalne,
biorą
udział
w
organizowanych
często
regatach.