W jaki sposób odliczać VAT od samochodu w leasingu

Gazeta Prawna 174/2009 z 07.09.2009 [dodatek: Tygodnik Podatkowy, str. 15]
W jaki sposób odliczać VAT od samochodu w leasingu
Jakie są zasady dotyczące odliczenia VAT w przypadku aut z homologacją ciężarową? Po okresie leasingu chcielibyśmy
niezwłocznie sprzedać samochód. Jaką kwotę VAT będziemy mogli odliczyć? Czy zamiast sprzedaży samochodu korzystniejsze
podatkowo nie byłoby pozostawienie go w firmie i amortyzowanie przez kolejne 30 miesięcy – pyta pan Andrzej z Opola. O
odpowiedź na pytanie czytelnika poprosiliśmy Izbę Skarbową w Łodzi oraz Szymona Dalca, doradcę podatkowego z Dalc i
Ochocki – Doradcy.
IZBA SKARBOWA W ŁODZI ODPOWIEDZIAŁA GP
Aby odpowiedzieć na pytanie o zakres prawa do odliczenia podatku od paliwa do napędu samochodów z
homologacją ciężarową (a także w odniesieniu do nabycia tych samochodów), należy uwzględnić wyrok ETS w
sprawie C-414/07 Magoora oraz wziąć pod uwagę trzy istniejące stany prawne: pod rządami ustawy z 8 stycznia
1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, w brzmieniu bezpośrednio poprzedzającym
wejście w życie nowej ustawy o VAT; stan prawny ustalony w ustawie z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i
usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 ze zm.) – przed nowelizacją z 22 sierpnia 2005 r. oraz po nowelizacji tej ustawy,
która weszła w tej części w życie 22 sierpnia 2005 r.
Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzeczeniem z 22 grudnia 2008 r. C – 414/07 w sprawie Magoora
zakwestionował zgodność przepisów ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług z przepisem art.
17 ust. 6 akapit drugi Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 7 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji
ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od
wartości dodanej.
Mając na uwadze stanowisko wyrażone przez ETS we wskazanym wyroku, prawo do odliczenia podatku z tytułu
nabycia pali- wa wykorzystywanego do napędu pojazdów samochodowych przysługuje, w przypadku gdy:
● przepisy ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujące od 1 maja 2004 r. umożliwiają odliczenie podatku;
● przepisy ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujące od 1 maja 2004 r. uniemożliwiają odliczenie
podatku, ale przepisy o podatku od towarów i usług obowiązujące na 30 kwietnia 2004 r. umożliwiały odliczenie
podatku.
W szczególności, jak wynika z art. 25 ust. 1 pkt 3a ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług
oraz o podatku akcyzowym nie przysługiwało odliczenie podatku naliczonego z tytułu zakupu paliwa do napędu
samochodów osobowych lub innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg. A contrario podatnikom
przysługiwało zatem prawo do odliczenia, jeżeli z posiadanych dokumentów wynikało, że nie jest to samochód
osobowy i dopuszczalna ładowność tego pojazdu wynosi powyżej 500 kg.
Mając na uwadze tezy zawarte w wyroku ETS, powyższe wyjaśnienia dotyczą odpowiednio możliwości
odliczania, zgodnie z art. 86 ww. ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatku naliczonego z
tytułu nabycia lub importu pojazdów samochodowych oraz nabycia usług, zgodnie z umową najmu, dzierżawy,
leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, których przedmiotem są pojazdy samochodowe. Oznacza to,
że prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku przysługuje w odniesieniu do pojazdów samochodowych, w
stosunku do których przepisy obowiązujące od 1 maja 2004 r. umożliwiały prawo do takiego odliczenia lub w
1z3
przypadku jeżeli nie umożliwiały, ale prawo takie przysługiwałoby według zasad obowiązujących 30 kwietnia 2004
r.
EKSPERT WYJAŚNIA
Szymon Dalc, doradca podatkowy, Dalc i Ochocki – Doradcy
SZYMON DALC
doradca podatkowy, Dalc i Ochocki – Doradcy
Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 22 grudnia 2008 r. nr C-414/07 w sprawie spółki Magoora oraz
powołujące się na niego późniejsze liczne orzeczenia sądów krajowych wydane w podobnych sprawach
rozstrzygają na korzyść podatnika nie tylko prawo do odliczenia VAT zapłaconego przy zakupie paliwa do
samochodów o ładowności powyżej 500 kg, ale także prawo do odliczenia całego podatku przy nabyciu takiego
samochodu. Należy jednak pamiętać, że według stanu prawnego obowiązującego na dzień poprzedzający
przystąpienie Polski do Unii Europejskiej prawo do odliczenia całości VAT przysługiwało tylko wobec (innych niż
osobowe) samochodów o ładowności powyżej 500 kg, pod warunkiem że wydana była dla nich homologacja
wymagana dla tego rodzaju samochodów.
Homologacja ta zwana popularnie homologacją ciężarową wydawana była na wniosek producenta lub importera i
dotyczyła nie tyle konkretnego samochodu, co typu (rodzaju) pojazdu.
Jeżeli użytkowany przez czytelnika samochód spełnia powyższe warunki, możliwe będzie odliczenie całości VAT
przy wykupie samochodu po zakończeniu umowy leasingu. W takim przypadku sprzedaż samochodu podlegać
będzie opodatkowaniu niezależnie od terminu, w jakim nastąpi.
Niestety, nie wszystkie urzędy skarbowe podzielają taki pogląd i dlatego wskazane byłoby wystąpienie o
indywidualną interpretację. To, czy przy zakupie podatnik miał prawo – zdaniem rozliczającego go urzędu
skarbowego – do pełnego odliczenia podatku, ma w tym przypadku istotne znaczenie na przebieg transakcji z
uwagi na brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
1 stycznia 2009 r. ustawodawca wprowadził zmiany dotyczące definicji towarów używanych oraz ich
opodatkowania w przypadku dostawy. Dostawa towarów używanych jest zwolniona z opodatkowania, pod
2z3
warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia
kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Przez towary używane rozumie się ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich
dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel. W
rozumieniu ustawy umowa leasingu operacyjnego nie daje prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, mimo
iż w sensie ekonomicznym taka sytuacja ma miejsce (art. 7 ust. 9). Oznacza to, że przedmiot umowy leasingu
uznany będzie za używany dopiero po upływie sześciu miesięcy od daty wykupu. Z kolei na podstawie par. 13
ust. 1 pkt 5 rozporządzenia ministra finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów
ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów
samochodowych przez podatników, którym przy ich nabyciu przysługiwało prawo do odliczenia podatku
naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 3 ustawy (częściowego odliczenia do wysokości 60 proc., nie więcej
niż 6 tys. zł), jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy. A zatem,
jeżeli sprzedaż samochodu nastąpi przed upływem pół roku od daty wykupu, to będzie ona opodatkowana
niezależnie od tego, czy podatnik odliczył część, czy całość VAT przy nabyciu takiego samochodu. W przypadku
gdy sprzedaż nastąpiłaby po tym okresie, a podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia częściowego,
sprzedaż samochodu będzie zwolniona od podatku. Jeśli samochód (w okresie przed zbyciem) wprowadzony
został do ewidencji środków trwałych podatnika, dodatkowo konieczna będzie korekta odliczonego przy zakupie
samochodu podatku naliczonego według zasad określonych w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.
Korekta nie będzie konieczna, jeśli kwota wykupu samochodu nie przekraczała 15 tys. zł.
PODSTAWA PRAWNA
● Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
Opracował Łukasz Zalewski
[email protected]
Zródło: INFOR LEX Księgowość Plus publikacja z serii INFOR LEX
Copyright © 2010 INFOR PL S.A. Wszelkie prawa zastrzeżone.
3z3