Wydarzenia gospodarcze w kraju i na świecie. Październik 2011

Transkrypt

Warszawa, dnia 8 listopada 2011 r.
WYDARZENIA GOSPODARCZE W KRAJU I NA ŚWIECIE
Październik 2011*
3I
Synteza
Polska
♦
Polską gospodarkę we wrześniu cechowały następujące wskaźniki makroekonomiczne:
•
wzrost dynamiki sprzedaży detalicznej do 11,4% r/r;
•
spadek dynamiki produkcji przemysłowej do 7,7% r/r i ponowny wzrost dynamiki produkcji
budowlano-montażowej do 18,3% r/r;
♦
•
utrzymanie się stopy bezrobocia na poziomie 11,8%;
•
wzrost zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw o 2,8% r/r;
•
wzrost wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw o 5,2% r/r;
Opublikowane zostały korzystne dane dotyczące sektora publicznego – deficyt budżetu państwa
po wrześniu ukształtował się 15,8 mld zł poniżej poziomu przewidywanego w harmonogramie, a
wykonanie wyniosło 54,5% rocznego planu.
♦
Na negatywne perspektywy w zakresie produkcji wskazują wskaźniki koniunktury – zarówno
wskaźniki ogólnego klimatu koniunktury i PMI dla przemysłu. Natomiast wskaźniki ufności
konsumenckiej oraz optymizmu konsumentów (WOK) – uległy nieznacznej poprawie – mogąc
wskazywać na utrzymanie korzystnej sytuacji w zakresie konsumpcji prywatnej.
♦
We wrześniu wskaźnik CPI wyniósł 3,9% r/r – utrzymując się powyżej górnej granicy
dopuszczalnych odchyleń od celu inflacyjnego od początku br.
Europa Zachodnia
♦
Na szczycie przywódców państw strefy euro osiągnięto kluczowe porozumienie, mające
ograniczyć rozprzestrzenianie się kryzysu zadłużenia w strefie euro:
•
strata sektora prywatnego na greckich obligacjach została uzgodniona na poziomie 50% ich
nominalnej wartości (ok. 100 mld EUR), co ma pozwolić na redukcję greckiego zadłużenia z
obecnych 156% PKB do 120% PKB do 2020 r.,
•
nowy pakiet ratunkowy dla Grecji ze środków MFW i państw strefy euro wyniesie 130 mld
EUR (wobec 109 mld EUR ustalonych w lipcu),
* raport przygotowany na podstawie danych opublikowanych w okresie 21.09.-20.10.2011 r., wg następującego podziału:
● Polska, ● Europa Zachodnia, ● Europa Środkowo-Wschodnia, ● USA, ● Japonia, ● BRIC – Brazylia, Rosja, Indie, Chiny;
oraz ● Rynki finansowe i surowców naturalnych.
Departament Analiz i Skarbu
•
możliwości pożyczkowe Europejskiego Funduszu Stabilności Finansowej (EFSF) wzrosną z
obecnych 440 mld EUR do ok. 1 biliona EUR.
•
wskaźnik kapitału podstawowego Core Tier 1 wzrośnie do 9% (na koniec czerwca 2012 r.),
poprzez rekapitalizację na kwotę 106 mld EUR (szacowane przez EBA na koniec września
br.). Działanie to ma uodpornić europejski system bankowy na restrukturyzację greckiego
długu oraz zwiększyć zaufanie do sektora.
♦
Opublikowane w październiku wskaźniki makroekonomiczne dla państw Europy Zachodniej
wskazywały na umiarkowane spowolnienie aktywności gospodarczej regionu, w tym:
•
stagnację konsumpcji w największych gospodarkach oraz silny jej spadek w Hiszpanii,
Grecji i Portugalii. Utrzymująca się od 4 miesięcy ujemna dynamika sprzedaży detalicznej w
strefie euro wyniosła w sierpniu -1,0% r/r.
•
wysoką stopę bezrobocia oraz wzrost liczby bezrobotnych w strefie euro we wrześniu, przy
silnym zróżnicowaniu pomiędzy poszczególnymi krajami. Sytuacja na rynku pracy uległa
pogorszeniu m.in. we Francji, Hiszpanii i Grecji.
•
spadek wskaźników PMI i koniunktury w przemyśle, wskazujący na pogorszenie warunków
w sektorze we wrześniu przy dynamice produkcji przemysłowej w sierpniu na poziomie
5,3% r/r.
♦
Agencje ratingowe obniżyły ocenę sytuacji fiskalnej następujących państw:
•
Hiszpanii (Moody’s do „A1”, S&P do „AA-”; perspektywa negatywna),
•
Słowenii (S&P do „AA-” z „AA”; perspektywa stabilna),
•
Cypru (S&P do „BBB” z „BBB+”; perspektywa negatywna).
USA
♦
Wzrost gospodarczy USA w III kw. przyspieszył do 2,5% kw/kw (ujęcie zannualizowane), a
głównym czynnikiem wzrostu była konsumpcja prywatna.
♦
Opublikowane w październiku wskaźniki makroekonomiczne dla USA wskazywały na:
•
kontynuację spowolnienia tempa wzrostu produkcji przemysłowej (do 3,2% r/r) oraz
niekorzystną perspektywę dla sektora w kolejnych miesiącach, widoczną m.in. w spadku
wskaźnika koniunktury w sektorze – PMI.
•
stabilny wzrost konsumpcji – dynamika sprzedaży detalicznej utrzymuje się na poziomie
blisko 8% r/r.
•
brak poprawy na amerykańskim rynku pracy – stopa bezrobocia od 3 miesięcy utrzymuje
się na poziomie 9,1%.
•
stagnację na rynku nieruchomości – brakuje oznak ożywienia na rynku pierwotnym i
wtórnym oraz następuje dalszy spadek cen nieruchomości.
Japonia
♦
Japońska gospodarka, po przejściu okresu odbudowy po kataklizmie w marcu br. ponownie
zaczęła spowalniać, na co wskazują:
2
•
ujemna dynamika produkcji przemysłowej (-4,1% r/r), głównie w wyniku spowolnienia
gospodarczego w USA, strefie euro oraz w państwach azjatyckich, a także w wyniku
pogorszenia konkurencyjności ze względu na silną aprecjację japońskiego jena.
•
dalszy spadek sprzedaży detalicznej (-1,2% r/r), jednak przy poprawiających się
wskaźnikach optymizmu konsumentów oraz spadku bezrobocia, co może mieć korzystne
przełożenie na konsumpcję w kolejnych miesiącach.
♦
We wrześniu odnotowano wyższą nadwyżkę w wymianie handlowej Japonii, po spadku dynamiki
importu i wzroście eksportu.
BRIC
♦
W III kwartale 2011 r. wzrost gospodarczy Chin nadal utrzymywał się na poziomie powyżej 9% r/r,
choć widoczne jest stopniowe obniżanie się tempa wzrostu wobec minionych kwartałów. Wg
ostatnich prognoz MFW (przedstawionych w „World Economic Outlook”) spowalnianie chińskiej
gospodarki nie będzie znaczące i wzrost PKB wyniesie w 2012 r. 9,0% (wobec 9,5% w całym
2011 r.).
♦
We wrześniu gospodarka chińska charakteryzowała się nadal wysoką dynamiką produkcji
przemysłowej (13,8% r/r), a wzrost wskaźników PMI dla przemysłu we wszystkich gospodarkach
grupy BRIC wskazuje na poprawę perspektyw produkcji również w pozostałych krajach grupy.
♦
Kraje grupy BRIC utrzymywały również dominującą rolę w międzynarodowej wymianie handlowej.
We wrześniu Chiny z Rosją wygenerowały łączną nadwyżkę przekraczającą 30 mld USD, a w
przypadku Indii nastąpił spadek deficytu handlowego do poziomu poniżej 10 mld USD.
♦
Dla większości krajów grupy BRIC (poza Chinami) problemem pozostaje wysoka inflacja,
przekraczająca 7% r/r.
Rynki finansowe
♦
Sytuacja na rynkach finansowych w analizowanym okresie zdeterminowana była przez
wydarzenia związane z kryzysem zadłużeniowym w strefie euro:
•
uzgodnione 21 lipca zmiany w mechanizmie EFSF wymagały zatwierdzenia przez wszystkie
kraje strefy euro, co w przypadku wątpliwości prawnych i politycznych w niektórych krajach,
przedłużało niepewność rynkową prowadząc do wzrostu awersji inwestorów do ryzyka, a w
efekcie wzrostu rentowności obligacji i wyceny CDS oraz deprecjacji euro względem dolara
amerykańskiego;
•
ostateczne zatwierdzenie zmian przez Niemcy (29.09.) i Słowację (14.10.) skutkowało
okresową poprawą sytuacji rynkowej;
•
brak osiągnięcia wymaganych celów fiskalnych i strukturalnych przez Grecję (stanowiących
warunek kontynuacji pomocy finansowej dla tego kraju), a także konieczność większego
udziału inwestorów prywatnych (sektora bankowego) w restrukturyzacji greckiego
zadłużenia, przy niepewności politycznej dotyczącej zgody na wdrożenie kolejnych reform w
Grecji, ponownie doprowadził do wzrostu awersji inwestorów do ryzyka i przeceny aktywów
finansowych.
3
♦
Po
terminie
zamknięcia
niniejszego
raportu
postępował
wzrost
niepewności
odnośnie
europejskiego sektora bankowego w związku z perspektywą poniesienia strat na greckich
obligacjach i ryzykiem negatywnych konsekwencji, szczególnie dla Włoch i Hiszpanii (przy
jednocześnie niekorzystnej sytuacji fiskalnej tych krajów). Jednakże szereg decyzji, w tym:
•
zatwierdzenie przez grecki parlament kolejnego pakietu reform fiskalnych (wymaganego w
ramach dotychczas realizowanej pomocy finansowej);
•
uzgodnienie nowego pakietu pomocy finansowej dla Grecji (mającego na celu istotne
obniżenie zadłużenia);
•
ostateczna rezygnacja z zapowiadanego w Grecji referendum ws. kolejnych reform
fiskalnych (które mogłoby zablokować zatwierdzenie pomocy);
•
uzgodnienie zwiększenia możliwości pożyczkowych EFSF (do 1 bln EUR) poprzez
lewarowanie;
•
decyzja odnośnie rekapitalizacji banków;
wpłynęły łącznie na poprawę sytuacji rynkowej, prowadząc do spadku rentowności takich krajów
jak Niemcy czy Francja oraz ograniczając łączną skalę wzrostu rentowności m.in. Włoch i
Hiszpanii.
♦
Wydarzenia w strefie euro prowadzące w analizowanym okresie do przeceny aktywów
finansowych w strefie euro, nie wpływały niekorzystnie na polski rynek długu. Natomiast decyzje
ograniczające niepewność i prowadzące do stabilizacji rynku finansowego – zmniejszając awersję
inwestorów do ryzyka, sprzyjały w październiku zakupom polskich obligacji. Na korzyść polskich
obligacji przemawiał fakt, iż koszty niezbędne do poniesienia w ramach uzgodnionych programów
pomocowych i restrukturyzacji zadłużenia Grecji nie będą obciążały polskich finansów
publicznych.
♦
Rosnące ryzyko niekontrolowanego rozwoju wydarzeń w strefie euro skutkowało gwałtownym
obniżeniem się kursu EUR-USD do 1,32 na przełomie września i października. Jednakże decyzje
ograniczające niepewność odnośnie dalszego rozwoju sytuacji w strefie euro skutkowały
stopniowym wzmocnieniem euro do poziomu 1,42 USD za euro – pod koniec października.
♦
Wzrost awersji inwestorów do ryzyka pod koniec września skutkował gwałtowną deprecjacją
złotego: względem euro o 3% do poziomu 4,50 zł (poprzednio notowanego w czerwcu 2009 r.) i
względem dolara o 5% do 3,35 zł (poziomu z czerwca 2010 r.). Wzmocnienie złotego w kolejnych
tygodniach nastąpiło pod wpływem spadku awersji inwestorów do ryzyka oraz interwencyjnej
sprzedaży walut obcych przez NBP (wg komunikatu NBP).
♦
Na krajowym rynku międzybankowym na przełomie października i listopada nastąpił wzrost
notowań stawek WIBOR do odpowiednio: 1M 4,72%, 3M 4,93%, 6M do 4,94%, 12M 4,95%.
Wzrost ten wynikał głównie z efektu końca roku i potrzeby kumulacji płynnych środków.
Rynki surowcowe
W analizowanym okresie na rynkach surowcowych dominowała przecena wobec niekorzystnych
globalnych perspektyw gospodarczych oraz decyzji administracyjnych:
4
♦
Ceny ropy naftowej spadły do poziomu 109,8 USD za baryłkę (Brent) i 86,1 USD za baryłkę
(WTI) – ze względu na pogarszające się perspektywy wzrostu gospodarczego na świecie i
informacje po posiedzeniu Fed.
♦
Spadły ceny surowców przemysłowych i rolnych – głównie w związku ze spodziewanym
spadkiem popytu na nie, w efekcie światowego spowolnienia wzrostu gospodarczego.
♦
Cena złota spadła do poziomu 1 618,6 USD za uncję – na skutek niespełnienia oczekiwań
inwestorów na dalsze ilościowe rozluźnienie polityki monetarnej Fed oraz podwyższenie kwoty
depozytu zabezpieczającego od kontraktów na złoto na giełdzie COMEX.
5
Wybrane informacje
o wydarzeniach w otoczeniu makroekonomicznym
3
II
1. Polska
Produkcja przemysłowa
Produkcja przemysłowa i budowlano montażowa
25%
przemysłowa
20%
15%
-10
45
lip 11
wrz 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
lip 10
wrz 10
maj 10
mar 10
40
-20
przetwórstwo przemysłowe
budownictwo
handel
PMI (lewa skala)
lis 09
lip 11
wrz 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
lip 10
-15%
wrz 10
-10%
-15%
maj 10
-10%
mar 10
-5%
lis 09
-5%
sty 10
0%
lip 09
0%
wrz 09
5%
maj 09
5%
sty 09
50
10%
sty 10
7,7%
0
lip 09
10%
55
wrz 09
15%
mar 09
10
pkt.
maj 09
18,3%
sty 09
20%
60
pkt.
budowlano-montażowa
mar 09
25%
Wskaźniki ogólnego klimatu koniunktury i PMI
-30
Źródło: Dane GUS, Markit
*
♦
We wrześniu 2011 r. dynamika produkcji przemysłowej wyniosła 7,7% r/r (wobec 8,1% r/r
w sierpniu). Wzrost produkcji odnotowano w 26 (spośród 34) działach przemysłu, w tym
o 20,5% r/r w produkcji mebli i o 18,9% r/r w produkcji metali. Największy spadek (o 18,2%)
nastąpił w produkcji wyrobów farmaceutycznych. Dalszy spadek wskaźników ogólnego klimatu
koniunktury (poza neutralnym wynikiem dla handlu) oraz PMI może wskazywać na niską
dynamikę produkcji również w kolejnych miesiącach. Produkcja po wyeliminowaniu czynników
sezonowych była o 7,1% wyższa niż we wrześniu 2010 r.
♦
Dynamika produkcji budowlano-montażowej we wrześniu wyniosła 18,1% r/r (wobec 10,8%
r/r w sierpniu). Dynamika produkcji budowlano-montażowej kształtowana była głównie
rozszerzaniem działalności w zakresie robót budowlanych specjalistycznych – o 32,0% r/r. Po
wyeliminowaniu
czynników
sezonowych
dynamika
produkcji
budowlano-montażowej
ukształtowała się na poziomie 17,8% r/r.
♦
Jednocześnie dane dotyczące budownictwa mieszkaniowego, pozostają niekorzystne. W okresie
styczeń-wrzesień 2011 r. oddano do użytkowania 10,6% mniej mieszkań niż w analogicznym
okresie 2010 r. i 24,0% mniej niż w 2009 r.
*
*
w cenach stałych
6
Sprzedaż detaliczna
Wskaźnik optymizmu konsumentów
Sprzedaż detaliczna r/r (lewa oś)
Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (prawa oś)
Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (prawa oś)
0
120
0%
-50
70
-5%
-60
60
110
100
lip 11
sty 11
kwi 11
lip 10
paź 10
sty 10
kwi 10
lip 09
paź 09
sty 09
kwi 09
paź 08
lip 08
sty 08
90
lip 11
kwi 11
lip 09
paź 09
lip 08
kwi 08
sty 11
80
lip 10
-40
paź 10
5%
sty 10
-30
kwi 10
10%
sty 09
-20
kwi 09
15%
paź 08
-10
sty 08
20%
kwi 08
25%
Źródło: Dane GUS, IPSOS
♦
Dynamika sprzedaży detalicznej we wrześniu br. wyniosła 11,4% r/r wobec 11,3% r/r w sierpniu. W
skali roku wzrosła wartość sprzedaży we wszystkich kategoriach, w tym o 29,0% „pozostała
sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach”.
♦
Po wyeliminowaniu wpływu wzrostu cen, dynamika sprzedaży wyniosła 7,7% r/r. Wzrost wolumenu
sprzedaży został zanotowany we wszystkich kategoriach.
Handel zagraniczny
Handel zagraniczny
Handel zagraniczny
mld EUR
Import
Eksport
2
deficyt handlowy (prawa skala)
13
1
12
11
0
10
9
-1
lip 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
lis 09
sty 10
wrz 09
lip 09
maj 09
sty 09
mar 09
7
lis 08
8
maj 08
lip 11
maj 11
-7%
sty 11
-35%
mar 11
-6%
lis 10
-5%
-30%
lip 10
-25%
wrz 10
-4%
maj 10
-3%
-20%
mar 10
-2%
-15%
lis 09
-10%
sty 10
-1%
wrz 09
-5%
lip 09
0%
maj 09
1%
0%
mar 09
5%
lis 08
2%
sty 09
3%
10%
wrz 08
15%
lip 08
4%
maj 08
5%
20%
mar 08
25%
sty 08
14
6%
lip 08
7%
sty 08
30%
mar 08
35%
mld EUR
wrz 08
12-miesięczny deficyt na RB/PKB (P.O.)
Import (r/r; L.O.)
Eksport (r/r; L.O.)
Źródło: Dane NBP
W handlu zagranicznym w sierpniu br. zanotowano deficyt w wysokości 0,8 mld EUR
(wobec 1,2 mld EUR w lipcu), przy ukształtowaniu się wartości importu na poziomie 12,4 mld EUR
i eksportu 11,6 mld EUR.
Natomiast na rachunku bieżącym (RB) w sierpniu br. został zanotowany deficyt w wysokości
1,7 mld EUR (wobec 2,0 w lipcu po korekcie). Skumulowany 12-miesięczny deficyt na RB wzrósł
do ok. 4,3% PKB.
Deficyt na rachunku bieżącym w sierpniu br. był wynikiem ujemnego salda dochodów (1,7 mld
EUR) i obrotów towarowych (0,8 mld EUR) oraz dodatniego salda transferów bieżących (0,4 mld
EUR) i usług (0,3 mld EUR). Deficyt na rachunku bieżącym uległ obniżeniu wobec lipca dzięki
poprawie salda obrotów towarowych i salda transferów bieżących, pomimo pogorszenia salda
usług i dochodów.
7
-2
Rynek pracy
Bezrobocie i zatrudnienie
Zmiana zatrudnienia r/r (lewa oś)
Stopa bezrobocia (prawa oś)
6%
Stopa
bezrobocia
rejestrowanego
we
wrześniu br. wyniosła 11,8%, pozostając na
poziomie z sierpnia br. po korekcie (wobec
11,5%
we
wrześniu
ub. r.).
Liczba
bezrobotnych wyniosła 1,9 mln osób.
Najwyższą stopę bezrobocia zanotowano
w województwie
warmińsko-mazurskim
(18,7%), a najniższą w wielkopolskim (8,6%).
We wrześniu pracodawcy zgłosili do urzędów
pracy 69,0 tys. ofert pracy. Jednocześnie
465
zakładów
pracy
zadeklarowało
zwolnienie w najbliższym czasie 31,7 tys.
pracowników, w tym z sektora publicznego
17,9 tys.
14%
5%
13%
4%
11,8%
3%
12%
2,8%
2%
11%
1%
0%
10%
-1%
9%
-3%
sty 08
mar 08
maj 08
lip 08
wrz 08
lis 08
sty 09
mar 09
maj 09
lip 09
wrz 09
lis 09
sty 10
mar 10
maj 10
lip 10
wrz 10
lis 10
sty 11
mar 11
maj 11
lip 11
wrz 11
-2%
8%
Źródło: Dane GUS
Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło we wrześniu 2011 r. o 2,8% r/r i obniżyło się w
skali miesiąca o 0,1%, kształtując się na poziomie 5,5 mln osób. Przeciętne wynagrodzenie w
sektorze wzrosło o 5,2% r/r i wyniosło 3 582 PLN. Realnie wynagrodzenia wzrosły we wrześniu
o 1,3% r/r, przy ukształtowaniu się wskaźnika inflacji na poziomie 3,9% r/r.
♦
Inflacja
Inflacja
Ujęcie r/r
Ujęcie m/m
2,0%
CPI
PPI
HICP
Bazowa netto*
CPI
PPI
HICP
Bazowa netto*
1,5%
1,0%
0,5%
-0,5%
sty 10
lut 10
mar 10
kwi 10
maj 10
cze 10
lip 10
sie 10
wrz 10
paź 10
lis 10
gru 10
sty 11
lut 11
mar 11
kwi 11
maj 11
cze 11
lip 11
sie 11
wrz 11
0,0%
sty 10
lut 10
mar 10
kwi 10
maj 10
cze 10
lip 10
sie 10
wrz 10
paź 10
lis 10
gru 10
sty 11
lut 11
mar 11
kwi 11
maj 11
cze 11
lip 11
sie 11
wrz 11
10%
9%
8%
7%
6%
5%
4%
3%
2%
1%
0%
-1%
-2%
-3%
Źródło: Dane GUS, NBP: *Wskaźnik inflacji bazowej po wyłączeniu cen żywności i energii
♦
We wrześniu wskaźnik inflacji CPI (cen towarów i usług konsumpcyjnych, dane GUS)
obniżył się do 3,9% r/r z 4,3% r/r zanotowanego w sierpniu i pozostał powyżej górnej granicy
dopuszczalnych odchyleń od celu inflacyjnego NBP na poziomie 3,5% r/r. Spadek wskaźnika
wynikał z ograniczenia tempa wzrostu cen żywności oraz spadku cen odzieży i obuwia.
Najbardziej w skali roku wzrosły ceny w kategoriach: transport (o 7,6% r/r), w tym ceny paliw (o
12,9% r/r); żywność, napoje bezalkoholowe i alkoholowe oraz wyroby tytoniowe (o 3,5% r/r), w
tym żywność (o 3,1% r/r); oraz mieszkanie (o 5,9% r/r), w tym nośniki energii (o 7,9% r/r).
Obniżyły się natomiast ceny odzieży i obuwia (o 2,9% r/r).
♦
We wrześniu inflacja bazowa netto (po wyłączeniu cen żywności i energii) – obniżyła się do
poziomu 2,6% r/r. Pozostałe miary inflacji bazowej kształtowały się przedziale 3,5-4,2% r/r.
♦
Wskaźnik cen produkcji sprzedanej przemysłu PPI wyniósł we wrześniu br. 8,1% r/r (6,6% w
sierpniu). Najwyższy wzrost cen odnotowano w górnictwie i wydobywaniu (o 14,3% r/r). Wysoka
dynamika PPI, będąca m.in. skutkiem wzrostu cen surowców, wraz ze wzrostem podatków i opłat
przekłada się na wzrost cen konsumpcyjnych, podtrzymując wysoki wskaźnik inflacji CPI.
8
*
Podaż pieniądza
Dynamika podaży pieniądza w Polsce
Pieniądz M3, gotówka w obiegu, należności (r/r)
Depozyty i kredyty (r/r)
lip 11
450
wrz 11
0%
maj 11
500
mar 11
5%
lis 10
550
sty 11
600
10%
lip 10
15%
wrz 10
650
maj 10
20%
mar 10
700
lis 09
-10%
25%
sty 10
lip 11
wrz 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
lip 10
wrz 10
maj 10
mar 10
lis 09
sty 10
lip 09
wrz 09
maj 09
sty 09
mar 09
0%
750
lip 09
10%
850
800
wrz 09
20%
mld PLN
30%
maj 09
30%
Depozyty - wolumen
Depozyty - zmiana r/r
35%
sty 09
40%
40%
mar 09
50%
należności od gospodarstw domowych
należności od przedsiębiorstw
podaż pieniądza M3
gotówka w obiegu
Kredyty - wolumen
Kredyty - zmiana r/r
Źródło: Dane NBP
Podaż pieniądza w Polsce
Data
wrzesień 2010
grudzień 2010
lipiec 2011
sierpień 2011
wrzesień 2011
gotówka w obiegu
M1
M2
nominał
dynamika
nominał
dynamika
nominał
dynamika
(mln PLN)
(r/r)
(mln PLN)
(r/r)
(mln PLN)
(r/r)
91 670
2,2%
419 210
12,4%
744 492
8,6%
92 707
3,3%
449 192
15,7%
774 658
8,4%
96 692
3,8%
440 538
6,3%
787 544
7,2%
97 241
4,8%
449 241
6,7%
800 242
8,3%
99 333
8,4%
444 752
6,1%
814 265
9,4%
M3
nominał dynamika
(mln PLN)
(r/r)
752 866
8,9%
783 648
8,8%
798 118
7,4%
815 802
8,8%
829 473
10,2%
Źródło: Dane NBP
♦
Podaż pieniądza M3, wg danych NBP, wyniosła na koniec września 2011 r. 829,5 mld PLN,
rosnąc o 10,2% r/r i o 1,7% m/m. Wartość depozytów ogółem wzrosła w ciągu miesiąca o 11,9
mld PLN, tj. o 1,7% do 714,9 mld PLN, w tym: gospodarstw domowych o 7,1 mld PLN, tj. o 1,6%
do 452,4 mld PLN; przedsiębiorstw o 4,8 mld PLN, tj. o 2,7% do 180,7 mld PLN; a instytucji
samorządowych o 0,1 mld PLN, tj. o 0,2% do 23,3 mld PLN. Spadły natomiast depozyty
niemonetarnych instytucji finansowych o 0,5 mld PLN, tj. o 1,2% do 40,0 mld PLN
♦
Wartość złotowej wyceny kredytów ogółem wzrosła we wrześniu o 15,5 mld PLN, tj. o 1,9% do
841,3 mld PLN. Wartość kredytów dla gospodarstw domowych wzrosła o 9,0 mld PLN, tj. o
1,7% do 530,8 mld PLN; dla przedsiębiorstw o 7,2 mld PLN, tj. o 3,0% do 243,7 mld PLN; a dla
instytucji samorządowych o 0,2 mld PLN, tj. o 0,7% do 34,7 mld PLN. Spadła natomiast wartość
kredytów dla niemonetarnych instytucji finansowych o 1,1 mld PLN, tj. o 3,7% do 28,2 mld PLN.
Na wzrost złotowej wyceny walutowych kredytów mieszkaniowych we wrześniu 2011 r. wpłynęła
deprecjacja złotego: względem euro o 6,4% i względem franka szwajcarskiego o 2,2%,
w efekcie czego wartość kredytów walutowych ogółem wzrosła o ok. 5,8 mld PLN, w tym dla
gospodarstw domowych o ok. 4,8 mld PLN.
*
Dane dotyczące kredytów i depozytów przedstawiane są w niniejszym raporcie zgodnie z klasyfikacją przyjętą w publikacji
NBP „Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji”
9
Finanse publiczne
Budżet państwa
Wykonanie deficytu budżetu państwa w 2011 r.
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
-2,8
-14,4
-17,3
-21,6
-23,7
-20,4
-21,1
IX
-20,7
X
Finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa
XI
XII
obligacje
0
33,9
35
-5
bony skarbowe
środki
przechodzące
prywatyzacja
zagraniczne
-21,9
harmonogram na 2011 r.
styczeń-sierpień
-2,8
30
styczeń-wrzesień
-10
21,2
25
18,0
-15
20
-14,4
15,0
-20
-18,3
15
-25
-30
-29,6
-35
Harmonogram na 2011 r.
9,8
7,5
7,0
5
-2,9
-32,1
0
-35,2
-40
11,7
10
-24,9
-36,2
Wykonanie
-37,7
-38,9
-38,2
-5
-40,2
-10
-45
Źródło: Dane MF
Wg szacunkowego wykonania budżetu państwa (wg MF) po wrześniu br., deficyt budżetu państwa
wyniósł 21,9 mld PLN (tj. 54,5% rocznego planu opiewającego na 40,2 mld PLN). Na realizację
deficytu złożyły się dochody na poziomie 205,0 mld PLN oraz wydatki na poziomie
226,9 mld PLN. Realizacja deficytu na poziomie niższym niż założono w harmonogramie
wykonania budżetu jest skutkiem wpłaty z zysku NBP za 2010 r. (o ok. 4,5 mld PLN wyższej niż
założono w Ustawie budżetowej na 2011 r.) oraz wyższych dochodów z VAT, w efekcie wyższej
niż zakładano inflacji oraz sprzedaży detalicznej.
Polskie SPW w portfelach kluczowych grup inwestorów
170
Banki
mld zł
Inwestorzy zagraniczni
Fundusze emerytalne
Polskie SPW w portfelach banków krajowych
150
mld zł
160
145
150
140
135
140
130
130
125
120
wrz 11
lip 11
maj 11
mar 11
sty 11
lis 10
lip 10
maj 10
mar 10
wrz 11
lip 11
maj 11
mar 11
lis 10
lip 10
maj 10
mar 10
sty 10
100
sty 11
105
80
wrz 10
110
90
sty 10
115
100
wrz 10
120
110
Źródło: MF
SPW posiadane przez inwestorów zagranicznych
Zmiany SPW w portfelach inwestorów zagranicznych
165
15
mld zł
Bony skarbowe
mld zł
155
Bony skarbowe
145
Obligacje skarbowe
Obligacje skarbowe
10
135
125
5
115
105
0
95
85
wrz 11
lip 11
sie 11
cze 11
maj 11
kwi 11
mar 11
lut 11
sty 11
lis 10
gru 10
wrz 10
paź 10
lip 10
sie 10
cze 10
maj 10
kwi 10
mar 10
lut 10
sty 10
wrz 11
lip 11
sie 11
cze 11
maj 11
kwi 11
mar 11
lut 11
sty 11
lis 10
gru 10
wrz 10
paź 10
lip 10
sie 10
cze 10
maj 10
kwi 10
mar 10
lut 10
-5
sty 10
75
Źródło: MF
Zaangażowanie inwestorów zagranicznych w polskie skarbowe papiery wartościowe (SPW) we
wrześniu wzrosło o 0,2 mld PLN do poziomu 157,7 mld PLN, w przypadku OFE – o 1,6 mld PLN
do 123,1 mld PLN, a w przypadku banków krajowych spadło o 13,6 mld PLN do poziomu
103,5 mld PLN. Zaangażowanie inwestorów zagranicznych rośnie od końca 2008 r., osiągając
udział ok. 30%, natomiast zaangażowanie banków krajowych – spada od początku 2010 r. (z
udziałem kształtującym się obecnie na poziomie ok. 20%). Jednocześnie w ostatnich miesiącach
zaangażowanie OFE w SPW kształtuje się w przedziale 22%-24%.
10
2. Europa Zachodnia
Ostatnie wydarzenia dotyczące europejskiego kryzysu zadłużenia:
14.09: Spotkanie przywódców Niemiec i Francji z premierem Grecji, który zostaje upomniany,
aby jak najszybciej wdrożyć uzgodniony na szczycie 21.07 plan reform. Dotychczasowe
działania nie pozwoliły osiągnąć zamierzonych celów fiskalnych i strukturalnych.
20.09: Agencja ratingowa S&P obniżyła rating Włoch o jeden stopień do „A/A-1” z „A+/A-1+”
pozostawiając negatywną perspektywę ratingu w przyszłości. Agencja uzasadniła swoją
decyzję pogarszającą się perspektywą wzrostu gospodarczego kraju oraz niestabilną sytuacją
polityczną kraju, która nie pozwala na szybkie przeprowadzenie potrzebnych reform finansów
publicznych.
22.09: Grecja musi wdrożyć plan dalszych reform, dzięki którym będzie mogła uzyskać dalsze
finansowanie zadłużenia z MFW i UE. W reakcji greckie związki zawodowe przeprowadziły
24-godzinny strajk generalny.
29.09: Niemiecki rząd zaakceptował przyznanie funduszowi EFSF nowych funkcji: udzielania
zapobiegawczych pożyczek, przyznawania pomocy na rekapitalizację sektora bankowego
oraz zakupu obligacji państw na rynku pierwotnym i wtórnym w przypadku istotnego
rynkowego zagrożenia. Było to jedno z założeń porozumienia z 21.07.
03.10: Rozpoczęły się rozmowy na temat zwiększenia udziału sektora prywatnego w
restrukturyzacji greckiego zadłużenia. Wg dotychczasowego porozumienia miał on ponieść
21% straty na greckim długu, jednak sytuacja fiskalna Grecji uległa pogorszeniu. Ustalono
również, że kolejna transza pomocy może być przyznana najpóźniej do połowy listopada br.
14.10: Słowacja, jako ostatnia z państw strefy euro, ratyfikowała zmiany w EFSF.
21.10: Grecki parlament, pomimo wielu protestów, zatwierdził kolejny pakiet reform
fiskalnych, co powinno pozwolić na otrzymanie kolejnej transzy (8 mld EUR) środków z MFW
i UE w listopadzie br.
23.10: Liderzy państw UE zbliżają się do porozumienia w sprawie rekapitalizacji sektora
bankowego oraz sposobu „lewarowania” funduszu EFSF, dzięki czemu chcą uspokoić rynki
finansowe i zapobiec wzrostowi rentowności obligacji innych zagrożonych państw strefy euro,
w tym przede wszystkim Włoch i Hiszpanii.
27.10: Strefa euro doszła do porozumienia w sprawie przyznania pomocy dla Grecji przy
zwiększeniu udziału sektora bankowego, z którym uzgodniono redukcję wartości greckich
obligacji o 50%, dzięki czemu dług Grecji obniży się ze 156% PKB obecnie do 120% PKB w
2020 r. Podniesiono również możliwości pożyczkowe EFSF z 440 mld EUR do ok. 1 bln EUR
(przy użyciu dźwigni finansowej). W celu zapewnienia stabilności finansowej w systemie
bankowym utworzone zostaną specjalne bufory bezpieczeństwa, w tym podniesienie kapitału
podstawowego Core Tier 1 do 9,0%. Wg szacunków EBA na rekapitalizację banków
potrzebne będzie ok. 106 mld EUR, jednak wg innych szacunków (m.in. agencji Reuters),
kwota ta może być 2-krotnie wyższa.
02.11: Premier Grecji poinformował, że zatwierdzenie nowego planu reform będzie wymagało
przeprowadzenia referendum w tej sprawie. Może się ono odbyć najwcześniej w grudniu, co
może doprowadzić do pogorszenia sytuacji na rynkach finansowych. W efekcie pojawiły się
informacje o ewentualności wyjścia Grecji ze strefy euro.
11
Indeks wielkości produkcji (2005=100)
Dynamika produkcji przemysłowej (r/r)
12%
115
9%
7,8%
110
5,3%
6%
105
lip-11
sty-11
kwi-11
10
20
54
5
10
52
0
0
50
-5
-10
48
-10
-20
46
-15
-30
44
-40
42
lip-11
kwi-11
sty-11
lip-10
paź-10
sty-10
lip-09
paź-09
kwi-09
sty-09
kwi-10
Produkcja przemysłowa (P.O.; %; r/r)
Ceny producentów (P.O.; %; r/r)
Indeks nastrojów producentów (L.O.; pkt.)
Zamówienia w przemyśle (L.O.; %; r/r)
paź-08
Niemcy
-12,3%
Francja
Wielka
Brytania
Włochy Hiszpania Grecja Portugalia
-50
pkt.
Lipiec 2011 r.
Sierpień 2011 r.
Wrzesień 2011 r.
51,1
50,9
50,3
49,7
49,1
48,2
49,0
48,5
Wzrost
lip-10
paź-10
sty-10
kwi-10
lip-09
paź-09
sty-09
kwi-09
lip-08
strefa
euro
56
-20
Sierpień 2011 r.
-15%
30
lip-08
Lipiec 2011 r.
Wskaźnik PMI dla przemysłu w państwach Europy Zachodniej
%, pkt.
sty-08
Czerwiec 2011 r.
-9%
-12%
%
kwi-08
-1,5%
-6%
Produkcja przemysłowa w strefie euro
-25
-0,9%
-3%
paź-08
sty-08
kwi-08
sty-07
kwi-07
80
lip-07
85
paź-07
90
0,3%
0%
strefa euro
Niemcy
Francja
Portugalia
Wielka Brytania
Włochy
Hiszpania
Grecja
95
15
4,7%
49,0
48,3
Spadek
100
75
5,1%
3%
47,0
47,3
45,3
43,7
43,3 43,2
40
strefa
euro
Niemcy
Francja
Wielka
Brytania
Włochy
Hiszpania
Grecja
Irlandia
Źródło: Eurostat, Markit
Produkcja przemysłowa strefy euro wzrosła w sierpniu szybciej niż prognozowano, osiągając
dynamikę 5,3% r/r i 1,2% m/m. Głównymi czynnikami wzrostu były produkcja dóbr inwestycyjnych
(12,2% r/r) oraz pośrednich (5,3% r/r). Najsilniej rosła produkcja Niemiec, Francji i Włoch (w
przypadku których był on niespodziewanie i prawdopodobnie jednorazowo znacznie wyższy od
oczekiwań).
Produkcja strefy euro wykazała w sierpniu wyższą dynamikę niż sugerowały wartości wskaźników
koniunktury, m.in. PMI dla przemysłu i Industrial sentiment. Jednak dalszy ich spadek we wrześniu
może oznaczać, że sierpniowy silny wzrost był jednorazowy i we wrześniu dynamika produkcji
mogła być znacznie niższa. Wskazuje na to również najniższa od 2 lat dynamika nowych
zamówień dla przemysłu. Niemniej jednak nawet przy założeniu spadku dynamiki we wrześniu, w
III kw. br. dynamika produkcji i tak przewyższyła tą z II kw., kiedy wzrosła o 0,4% kw/kw i 4,2% r/r,
co wspiera oczekiwania odnośnie danych o wzroście PKB w strefie euro w III kw.
♦
♦
Indeks sprzedaży detalicznej (2005=100)
Dynamika sprzedaży detalicznej (r/r)
120
6%
115
4%
110
2%
0,4%
0,2%
b.d.
0%
105
-2%
100
-1,0%
-0,9%
-4%
95
Czerwiec 2011 r.
-4,6%
-4,6%
Lipiec 2011 r.
-8%
Sierpień 2011 r.
lip-11
kwi-11
sty-11
lip-10
paź-10
sty-10
-10%
kwi-10
paź-09
lip-09
kwi-09
sty-09
lip-08
paź-08
sty-08
-6%
Wielka Brytania
Niemcy
Portugalia
Grecja
kwi-08
lip-07
sty-07
80
kwi-07
85
paź-07
Francja
strefa euro
Włochy
Hiszpania
90
-12%
strefa
euro
Niemcy
Francja
Wielka
Brytania
Włochy
Hiszpania
Grecja
Portugalia
Źródło: Eurostat (sprzedaż w cenach stałych)
♦
12
Sprzedaż detaliczna w strefie euro w sierpniu kontynuowała spadek 4 miesiąc z rzędu, malejąc o
0,3% m/m i 1,0% r/r. Spadała, podobnie jak w poprzednich miesiącach, sprzedaż żywności (-0,2%
r/r) oraz paliw (-5,7% r/r). W pozostałych kategoriach odnotowano niewielkie spadki, za wyjątkiem
sprzedaży sprzętu komputerowego, która nieustannie rośnie (2,3% r/r w sierpniu). Ujemną
dynamikę odnotowano w Niemczech i państwach Europy Południowej. Znacznie spadła również
dynamika sprzedaży we Francji i Wielkiej Brytanii.
Spadek sprzedaży jest przede wszystkim efektem spadku optymizmu konsumentów,
wynikającego z pogłębienia się kryzysu zadłużenia w strefie euro i pogorszenia perspektyw
wzrostu gospodarczego w kolejnych kwartałach. Ponadto popyt wewnętrzny ogranicza rosnąca w
ostatnich miesiącach inflacja, która od ponad roku znajduje się powyżej celu inflacyjnego EBC,
zmniejszając tym samym siłę nabywczą konsumentów. We wrześniu inflacja HICP w strefie euro
rosła dalej, osiągając 3,0% r/r.
♦
Handel zagraniczny
Handel zagraniczny - strefa euro oraz jej główni partnerzy handlowi
strefa euro - import, eksport, bilans handlowy
160
Stany Zjednoczone
Bilans handlowy (S.A.*; mld EUR; P.O.)
mld EUR
mld EUR
Import spoza strefy euro (S.A.*; mld EUR; L.O.)
10
5
140
% 70
Eksport do USA (L.O.; mld EUR)
Import z USA (L.O.; mld EUR)
Dynamika eksportu (P.O.; %; r/r)
Dynamika importu (P.O.; %; r/r)
20
Eksport poza strefę euro (S.A.*; mld EUR; L.O.)
150
22 mld EUR
18
60
50
40
16
130
30
20
14
0
120
10
12
0
10
110
-5
-20
-30
100
Import z Chin (L.O.; mld EUR)
Export do Chin (L,O,; mld EUR)
18
sty-11
lip-11
kwi-11
lip-10
paź-10
sty-10
kwi-10
lip-09
-50
Rosja
% 70
mld EUR
20
paź-09
sty-09
Chiny
22
kwi-09
lip-08
paź-08
sty-08
kwi-08
lip-07
paź-07
-40
sty-07
4
kwi-07
-10
lip-11
sty-11
kwi-11
lip-10
paź-10
sty-10
kwi-10
lip-09
paź-09
sty-09
kwi-09
lip-08
paź-08
sty-08
kwi-08
lip-07
paź-07
sty-07
6
kwi-07
90
-10
8
60
50
16
40
30
16
% 70
Import z Rosji (L.O.; mld EUR)
Eksport do Rosji (L,O,; mld EUR)
20
18
20
14
22
mld EUR
60
50
40
30
20
14
10
12
10
0
-10
10
-10
-20
8
10
0
12
-20
8
-30
-30
lip-11
sty-11
kwi-11
lip-10
paź-10
sty-10
kwi-10
lip-09
paź-09
sty-09
kwi-09
lip-08
-50
Eksport - indeks 2000=100
160
160
150
150
140
140
130
130
120
120
110
110
100
100
90
lip-11
kwi-11
sty-11
paź-10
lip-10
kwi-10
sty-10
lip-09
paź-09
sty-09
paź-08
strefa euro
Niemcy
Francja
Wielka Brytania
Włochy
Hiszpania
lip-08
sty-08
lip-07
paź-07
sty-07
60
kwi-07
lip-11
kwi-11
sty-11
paź-10
lip-10
kwi-10
sty-10
lip-09
paź-09
sty-09
kwi-09
paź-08
lip-08
70
kwi-08
80
Niemcy
Wielka Brytania
Hiszpania
Portugalia
kwi-08
sty-08
lip-07
sty-07
kwi-07
70
paź-07
strefa euro
Francja
Włochy
Grecja
kwi-09
90
80
60
paź-08
sty-08
Import - indeks 2000=100
kwi-08
lip-07
paź-07
sty-07
-40
kwi-07
lip-11
sty-11
kwi-11
lip-10
paź-10
sty-10
kwi-10
lip-09
paź-09
sty-09
kwi-09
lip-08
paź-07
paź-08
4
sty-08
-50
kwi-08
4
lip-07
6
sty-07
-40
kwi-07
6
Źródło: Reuters
♦
Wartości eksportu i importu strefy euro osiągnęły w sierpniu rekordowe wartości, odpowiednio
137,8 i 141,2 mld EUR. Dynamika eksportu wyniosła 14,0% r/r, a importu 11,0% r/r.
♦
Wzrost nadwyżki strefa euro odnotowała w handlu maszynami i pojazdami (113,9 mld EUR od
stycznia do lipca br.) oraz chemikaliami (55,9 mld EUR). Wzrost deficytu miał miejsce w handlu
energią (-217,2 mld EUR), surowcami (25,2 mld EUR), żywnością (4,0 mld EUR) oraz w kategorii
pozostałe artykuły przemysłowe (-32,0 mld EUR).
13
Rynek pracy
Rynek pracy w strefie euro
5
%
Stopa bezrobocia (%)
Wynagrodzenia (L.O.; %; r/r)
Zatrudnienie (L.O.; %; r/r)
Stopa bezrobocia (P.O.; %)
4
%
3,5%
3
10,0%
2
11,0
UE
10,5
Strefa euro
10,0
Niemcy
9,5
1
Francja
0
8,5
Włochy
-1
8,0
Hiszpania
-2
7,5
Grecja*
-3
7,0
Portugalia
sty-07
mar-07
maj-07
lip-07
wrz-07
lis-07
sty-08
mar-08
maj-08
lip-08
wrz-08
lis-08
sty-09
mar-09
maj-09
lip-09
wrz-09
lis-09
sty-10
mar-10
maj-10
lip-10
wrz-10
lis-10
sty-11
mar-11
maj-11
lip-11
10,0
6,0
8,0
Wielka Brytania b.d.
9,0
0,4%
Czerwiec 2011 r.
Lipiec 2011 r.
Sierpień 2011 r.
9,5
9,9
7,9
21,2
16,7*
b.d.
%
12,3
6
8
10
12
14
16
18
20
22
Źródło: Eurostat, *dane za II kw. 2011 r.
Stopa bezrobocia w strefie euro w sierpniu wyniosła 10,0%, po spadku liczby osób bezrobotnych
o 38 tys. do 15 739 tys. osób – liczba bezrobotnych spadła po raz pierwszy od 4 miesięcy.
Spośród wybranych państw stopa bezrobocia wzrosła we Francji, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i
Grecji (z 15,1% w I kw. br. do 16,7% w II kw.).
♦
Inflacja
Inflacja w strefie euro i stopa procentowa EBC - prognoza*
4,5
Inflacja HICP (r/r)
Inflacja HICP w strefie euro
Inflacja bazowa
Stopa procentowa EBC
Cel inflacyjny EBC
%
4,0
3,5
UE
3,3%
Strefa Euro
3,0
3,0%
Niemcy
2,9%
2,5
Francja
2,0
Wielka Brytania
1,5
1,0
2,4%
4,5%
b.d.
Włochy
3,6%
0,5
Hiszpania
0,0
-0,5
3,0%
wrz-12
maj-12
sty-12
wrz-11
maj-11
sty-11
wrz-10
sty-10
maj-10
wrz-09
maj-09
sty-09
wrz-08
maj-08
Grecja
sty-08
-1,0
Lipiec 2011 r.
Sierpień 2011 r.
Wrzesień 2011 r.
2,9%
Portugalia
0,0%
3,5%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
Źródło: Eurostat, Reuters; *Prognozy rynkowe – Reuters
♦
Inflacja HICP w strefie euro wzrosła we wrześniu do 3,0% r/r, z 2,5% miesiąc wcześniej oraz
wobec oczekiwań na tym samym poziomie. Najsilniej na wzrost inflacji wpłynęły ceny energii oraz
odzieży i obuwia. Znacznie wzrosła również inflacja bazowa (z wyłączeniem cen energii i
żywności nieprzetworzonej) osiągając 2,0% r/r, wobec 1,5% w sierpniu.
♦
Znaczny wzrost wskaźnika HICP to w znacznej mierze jednorazowy efekt zmiany metodologii
liczenia wskaźnika inflacji przez Eurostat. Ponadto wysokie ceny ropy oraz osłabienie europejskiej
waluty przyczyniło się do podwyższenia cen paliw. Do silnego wzrostu inflacji we Włoszech (o1,3
p.p.) z kolei przyczyniła się podwyżka podatku VAT w II połowie miesiąca.
♦
Wg najnowszych prognoz opublikowanych przez Reuters Europejski Bank Centralny jeszcze w IV
kw. br. zdecyduje się na obniżenie stopy referencyjnej o 25 p.b. do 1,25%, natomiast kolejnej
obniżki dokona na początku 2012 r., obniżając główną stopę procentową do 1,00%.
14
Podaż pieniądza M3
Podaż pieniądza M3
mld EUR
9800
%
Wolumen
Zmiana r/r
8300
2
8050
0
7800
-2
gru-10
gru-09
gru-07
sie-11
4
kwi-11
8550
sie-10
6
kwi-10
8800
sie-09
8
kwi-09
9050
sie-08
10
gru-08
9300
kwi-08
12
sie-07
9550
kwi-07
Podaż pieniądza M3 w strefie euro
wzrosła w sierpniu 2011 r. o 2,8% r/r, po
wzroście o 2,1% r/r w lipcu b.r. Wartość
kredytów ogółem wzrosła o 2,5% r/r (2,5%
w lipcu), dynamika kredytów dla sektora
prywatnego o 1,8% (2,0% w lipcu). Kredyty
dla gospodarstw domowych wzrosły o
3,0% (3,0% w lipcu), w tym kredyty
mieszkaniowe o 3,9% (3,9% w lipcu),
natomiast konsumpcyjne spadły o 1,6%
(-2,0% w lipcu). Dynamika kredytów dla
przedsiębiorstw wyniosła 1,6% r/r (1,6% w
lipcu).
14
Kredyty i depozyty
Kredyty - Strefa Euro
Gospodarstwa domowe
-4
3800
sie-11
4400
kwi-11
-1
4000
sie-10
-2
gru-10
4500
kwi-10
0
4200
sie-09
0
gru-09
2
4600
kwi-09
4700
1
4400
sie-08
2
4600
gru-08
4
mld EUR
4800
kwi-08
6
4800
Zmiana r/r
5000
sie-07
4900
3
sie-11
4
kwi-11
8
gru-10
10
5000
sie-10
5100
5
kwi-10
6
sie-09
12
gru-09
5200
kwi-09
7
gru-08
14
sie-08
5300
kwi-08
8
sie-07
16
gru-07
5400
kwi-07
Wolumen
%
mld EUR
gru-07
Zmiana r/r
9
kwi-07
Wolumen
%
Przedsiębiorstwa
Depozyty - Strefa Euro
Gospodarstwa domowe
Wolumen
%
Przedsiębiorstwa
Zmiana r/r
mld EUR
Wolumen
Zmiana r/r
9
5900
%
14
8
5700
12
1650
5500
10
1600
8
1550
6
1500
4
1450
7
6
5300
5
5100
mld EUR
1700
sie-11
kwi-11
sie-10
gru-10
kwi-10
sie-09
gru-09
kwi-09
sie-08
gru-08
kwi-08
gru-07
sie-07
kwi-07
sie-11
kwi-11
gru-10
sie-10
kwi-10
sie-09
1300
gru-09
-2
kwi-09
4500
gru-08
1350
2
sie-08
0
kwi-08
1400
4700
gru-07
2
3
sie-07
4900
kwi-07
4
Źródło: EBC
15
Kredyty - Europa Zachodnia
Francja
gosp. dom. wolumen
gosp. dom. - zmiana r/r
Niemcy
przedsiębiorstwa - wolumen
przedsiębiorstwa - zmiana r/r
gosp. dom. wolumen
1150
%
12
14
1100
10
1800
12
1050
8
1600
10
1000
6
1400
1200
%
16
mld EUR
8
950
mld EUR
2000
Włochy
%
16
sie-11
kwi-11
sie-11
kwi-11
sie-10
gru-10
kwi-10
sie-09
gru-09
kwi-09
sie-08
gru-08
kwi-08
sie-07
gru-07
kwi-07
650
sie-10
400
-4
gru-10
-4
700
kwi-10
600
-2
sie-09
-2
gru-09
750
kwi-09
800
0
sie-08
0
gru-08
1000
800
kwi-08
2
2
sie-07
850
gru-07
900
4
kwi-07
6
4
Hiszpania
gosp. dom. wolumen
1300
%
35
14
1200
30
1050
12
1100
10
1000
25
1000
950
mld EUR
gosp. dom. wolumen
mld EUR
1100
sie-11
sie-11
kwi-11
gru-10
sie-10
kwi-10
gru-09
sie-09
kwi-09
gru-08
sie-08
kwi-08
gru-07
-5
sie-07
300
kwi-07
-4
kwi-11
700
400
sie-10
750
-2
gru-10
800
0
kwi-10
500
sie-09
0
5
gru-09
850
600
kwi-09
10
2
sie-08
700
gru-08
900
4
kwi-08
15
gru-07
800
sie-07
900
6
kwi-07
8
20
Źródło: EBC
Finanse publiczne
♦
16
Przywódcy państw strefy euro doszli do porozumienia w sprawie pakietu ratunkowego dla Grecji i
wielkości udziału sektora prywatnego oraz możliwości pożyczkowych Europejskiego Funduszu
Stabilizacji Finansowej (EFSF):
•
Strata sektora prywatnego na poziomie na greckim długu wyniesie 50%, co odpowiada
zmniejszeniu zadłużenia kraju o 100 mld EUR. W efekcie dług publiczny Grecji w 2020 r.
wyniesie 120% PKB (obecnie 160%). W zamian sektor prywatny otrzyma 30 mld EUR w
postaci ulg i zachęt,
•
Wartość nowego pakietu pomocowego od MFW i państw strefy euro wyniesie 130 mld EUR,
wobec 109 mld EUR ustalonych w lipcu,
•
Docelowo zdolności pożyczkowe EFSF mają wzrosnąć z obecnych 440 mld EUR do ok.
biliona EUR. Sposób osiągnięcia tej wartości wymagają jeszcze dopracowania.
•
Powyższym działaniom będzie towarzyszyła rekapitalizacja sektora bankowego na kwotę
ok. 106 mld EUR, co pozwoli na zwiększenie kapitału podstawowego banków Core Tier 1
do 9,0% na koniec czerwca 2012 r.
3. Stany Zjednoczone
Wzrost gospodarczy
PKB USA wzrósł w III kw. br. o 2,5%
kw/kw
(ujęcie
zannualizowane).
Głównym czynnikiem wzrostu była
konsumpcja, która wzrosła o 2,4%
kw/kw. W mniejszym stopniu do wzrostu
przyczyniły się inwestycje prywatne i
eksport
netto.
Wydatki
rządowe
pozostały niezmienione w porównaniu z
II kw. br.
PKB
Wpływ poszczególnych składowych na zmianę PKB
8%
6%
4%
2,5%
2%
0%
-2%
Wzrost konsumpcji odbył się kosztem
spadku oszczędności konsumentów.
Szybszy wzrost PKB nie przełożył się na
poprawę amerykańskim rynku pracy –
spadł realny dochód do dyspozycji, a
stopa bezrobocia pozostała na wysokim
poziomie.
-4%
wrz-11
cze-11
gru-10
mar-11
wrz-10
cze-10
gru-09
wrz-09
cze-09
gru-08
mar-09
wrz-08
cze-08
gru-07
mar-08
wrz-07
-10%
cze-07
-8%
mar-10
Eksport netto
Konsumpcja prywatna
Inwestycje prywatne brutto
Wydatki i inwestycje rządowe
PKB
-6%
PKB
PKB per capita i nominalnie
Dochód do dyspozycji w podziale na wydatki i oszczędności
49
15,5
tys. USD
bln USD
PKB per capita
PKB prawa oś
49
12,0
15,0
7%
Oszczędności
Wydatki osoboste
Oszczędności % dochodu
bln USD
11,5
6%
48
5%
11,0
48
14,5
47
4%
10,5
3%
14,0
47
10,0
2%
46
13,5
9,5
1%
46
wrz-11
cze-11
gru-10
mar-11
wrz-10
cze-10
gru-09
mar-10
wrz-09
cze-09
gru-08
mar-09
wrz-08
cze-08
gru-07
cze-07
0%
mar-08
9,0
wrz-11
cze-11
mar-11
gru-10
wrz-10
cze-10
mar-10
gru-09
wrz-09
cze-09
mar-09
gru-08
wrz-08
cze-08
mar-08
gru-07
wrz-07
cze-07
13,0
wrz-07
45
15%
65
pkt.
10%
60
5%
55
0%
50,8
50
-5%
45
Produkcja przemysłowa USA wzrosła we
wrześniu o 3,2% r/r i 0,2% m/m, zgodnie
z oczekiwaniami. Najszybciej rosła
produkcja w górnictwie (5,2% r/r) oraz
przetwórstwie przemysłowym (3,9% r/r),
spadała natomiast produkcja dóbr
użyteczności publicznej (-3,6% r/r).
Zwolniła również produkcja samochodów
– do 0,7% m/m (w poprzednich
miesiącach 1,5%, 4,5%).
Produkcja przemysowa r/r
ISM dla przemysu
40
-15%
35
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
paź-11
-10%
Źródło: Reuters
Wskaźnik ISM dla przemysłu spadł w
październiku do 50,8 pkt. Zbliżone do 50
pkt. wartości notowane są od lipca br., co
sugeruje brak poprawy warunków
funkcjonowania w sektorze i może
oznaczać dalsze spowolnienie dynamiki
produkcji w październiku.
17
410
Indeksy zaufania konsumentów
mld USD
Sprzedaż detaliczna z wyłączeniem samochodów
Sprzedaż detaliczna r/r
Sprzedaż detaliczna z wyłączeniem samochodów r/r
390
370
7.9%
7,8%
15%
80
10%
70
5%
60
0%
50
-5%
40
pkt.
60,9
350
330
39,8
310
290
-10%
30
-15%
20
Indeks Michigan
mar-09
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
mar-09
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
paź-11
Indeks Conference Board
270
Źródło: Reuters, U.S. Census Bureau
Sprzedaż detaliczna w USA we wrześniu kontynuowała wysokie tempo wzrostu – o 7,9% r/r i
1,1% m/m, co oznacza wysoki poziom konsumpcji. Najwyższe tempo wzrostu zanotowano w
sprzedaży samochodów (4,0% m/m), odzieży (1,3% m/m), paliw (1,2% m/m) oraz mebli (1,1%
m/m).
Wzrost został uzyskany pomimo pogarszających się nastrojów i oczekiwań konsumentów –
wskaźniki te również w październiku utrzymały się na niskim poziomie, co może oznaczać
spowolnienie wraz z początkiem IV kw. br.
Handel zagraniczny
Handel zagraniczny
240
30%
mld USD
223,2
20%
220
10%
200
180
Bilans handlowy = -45,6 mld USD
177,6
14,7%
11,4%
0%
-10%
160
-20%
140
Eksport
Import
-30%
Eksport r/r
Import r/r
mar-09
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
mar-09
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
-40%
120
Źródło: Bureau of Economic Analysis, Reuters
Deficyt handlowy USA w sierpniu zmniejszył się nieznacznie i wyniósł 45,6 mld USD, zgodnie z
prognozami rynkowymi, przy również prawie niezmienionych w relacji do lipca wartościach
importu i eksportu (odpowiednio 223,2 i 177,6 mld USD).
Jednocześnie odnotowano najwyższy dotychczas deficyt w wymianie handlowej z Chinami równy
29,0 mld USD, tj. odpowiadający za ponad połowę deficytu handlowego USA. W październiku
rząd USA wprowadził cło na chiński import, dzięki czemu chce zwiększyć konkurencyjność
produkcji krajowej. Dynamicznie rosnący import z Chin podawany jest jako jedna z przyczyn braku
poprawy na amerykańskim rynku pracy.
18
Rynek nieruchomości
Sprzedaż nowych domów
0,42 mln sztuk
Sprzedaż domów na rynku wtórnym
30%
Sprzedaż
7
50%
mln sztuk
Sprzedaż
Sprzedaż r/r
20%
6,5
40%
0,38
10%
6
30%
0,36
0%
5,5
20%
0,34
-10%
5
10%
0,32
-20% 4,5
0,30
-30%
4
-10%
0,28
-40% 3,5
-20%
0,26
-50%
3
-30%
0,40
Sprzedaż r/r
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
0%
Indeksy cen nieruchomości
Indeks nastrojów wśród przedsiębiorców budowlanych
25
5%
pkt.
0%
20
-5%
15
-10%
10
-15%
5
Indeks FHFA, r/r
Indeks S&P Case-Shiller
-20%
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
paź-11
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
0
Źródło: Reuters, Federal Housing Finance Agency
Na amerykańskim rynku nieruchomości brakowało oznak ożywienia – od wielu miesięcy sprzedaż
nowych domów utrzymuje się na rekordowo niskimi poziomie, zbliżonym do 300 tys. rocznie,
podczas gdy przed kryzysem liczba ta była 2-3 razy wyższa. Również na rynku wtórnym brakuje
wyraźnego wzrostu sprzedaży.
Pozytywnym sygnałem może być coraz wolniejszy spadek cen nieruchomości, co może
sygnalizować odwrócenie dotychczasowego trendu.
Rynek pracy
Bezrobocie
11%
16
Liczba bezrobotnych
Stopa bezrobocia
mln os.
15
10%
14
9%
13
12
8%
11
7%
10
9
6%
8
5%
7
6
kwi-07
maj-07
cze-07
lip-07
sie-07
wrz-07
paź-07
lis-07
gru-07
sty-08
lut-08
mar-08
kwi-08
maj-08
cze-08
lip-08
sie-08
wrz-08
paź-08
lis-08
gru-08
sty-09
lut-09
mar-09
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
4%
Źródło: Bureau of Labour Statistics
Szybszy wzrost PKB w III kw. br. nie przełożył się na wyraźny wzrost zatrudnienia w tym okresie,
który pozwoliłby na spadek stopy bezrobocia. Pozostaje ona na wysokim poziomie – we wrześniu
wyniosła 9,1%, po wzroście zatrudnienia poza rolnictwem o 103 tys. os. Najbardziej wzrosło
19
zatrudnienie w usługach (o 119 tys. os.), natomiast wciąż najszybciej maleje zatrudnienie w sferze
budżetowej (-34 ty. os.).
Inflacja
Inflacja r/r
8%
We wrześniu inflacja w USA wzrosła
do 3,9% r/r. Rosły przede wszystkim
ceny
transportu,
paliw,
opłat
mieszkaniowych, co było głównie
efektem wzrostu cen energii o 19,3%
r/r. Ceny żywności wzrosły o 4,7% r/r.
Wzrosła jednak również inflacja
bazowa, osiągając 2,0% r/r.
6%
4%
2%
0%
-2%
W kolejnych miesiącach rynek
oczekuje jednak spadku inflacji do
3,3% r/r na koniec 2011 r. i do 2,2% w
całym 2012 r.
-4%
CPI
CPI bazowa
PPI
-6%
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
-8%
Źródło: Reuters
Podaż pieniądza
Podaż pieniądza, r/r
Depozyty
12%
25%
M1
8,6
Depozyty
M2
Depozyty r/r
mld USD
8,4
10%
20%
8,2
8%
15%
8,0
6%
7,8
10%
4%
7,6
5%
2%
0%
7,4
Kredyty
Kredyty konsumpcyjne
4%
Kredyty
Kredyty r/r
7,2
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
0%
7,4
40%
7,3
35%
7,2
30%
mld USD
Kredyty konsumpcyjne
Kredyty konsumpcyjne r/r
1,2
mld USD
1,2
2%
0%
7,1
7,0
-2%
1,1
25%
20%
1,1
15%
6,9
1,0
10%
-4%
6,8
1,0
5%
6,7
6,6
-8%
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
-10%
20
0%
0,9
-5%
6,5 -10%
0,9
6,4 -15%
0,8
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
-6%
paź-07
lis-07
gru-07
sty-08
lut-08
mar-08
kwi-08
maj-08
cze-08
lip-08
sie-08
wrz-08
paź-08
lis-08
gru-08
sty-09
lut-09
mar-09
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
10%
2,20
8%
Kredyty mieszkaniowe
Kredyty mieszkaniowe r/r
6%
2,10
4%
2%
-10%
0%
-15%
-2%
1,90
-4%
1,80
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
kwi-09
maj-09
cze-09
lip-09
sie-09
wrz-09
paź-09
lis-09
gru-09
sty-10
lut-10
mar-10
kwi-10
maj-10
cze-10
lip-10
sie-10
wrz-10
paź-10
lis-10
gru-10
sty-11
lut-11
mar-11
kwi-11
maj-11
cze-11
lip-11
sie-11
wrz-11
Kredyty na nieruchomości mieszkaniowe
10%
Kredyty dla przedsiębiorstw
mld USD
Kredyty dla przedsiębiorstw
Kredyty dla przedsiębiorstw r/r
0%
-10%
mld USD
98,1%
-6%
Nadwyżka/deficyt, %PKB
Dług publiczny, % PKB (prawa oś)
-12%
1,60
5%
0%
1,50
-5%
1,40
2,00
1,30
-20%
1,20
-25%
1,10
Źródło: Federal Reserve
Finanse publiczne
Nadwyżka/Deficyt narastająco oraz dług publiczny, % PKB
100%
-2%
95%
90%
-4%
85%
80%
-8%
75%
-9,6%
70%
65%
60%
Źródło: U.S. Department of Treasury; rok fiskalny w USA trwa od 1 października do 30 września
21
5. BRIC – Brazylia, Rosja, Indie i Chiny
Wzrost gospodarczy
PKB r/r
Najbardziej dynamiczna w grupie BRIC
– chińska gospodarka – w III kwartale
2011 r. rozwijała się w tempie
nieznacznie niższym do zanotowanego
w minionych kwartałach – wzrost PKB
wyniósł 9,1%. Stopniowy spadek
tempa wzrostu PKB jest spójny z
ostatnią prognozą MFW (opublikowaną
w
„World
Economic
Outlook”)
przewidującą
w
2012
wzrost
gospodarczy o 9,0% r/r.
15%
9,5%
9,1%
10%
7,7%
3,4%
5%
3,1%
0%
Brazylia
Rosja
Indie
Chiny
-5%
-10%
wrz 11
cze 11
gru 10
mar 11
wrz 10
cze 10
gru 09
mar 10
wrz 09
cze 09
gru 08
mar 09
wrz 08
cze 08
gru 07
mar 08
wrz 07
cze 07
mar 07
-15%
Źródło: DataStream
We wrześniu 2011 r. dynamika
produkcji przemysłowej Chin nadal
utrzymywała się na poziomie bliskim
15% r/r. Natomiast w pozostałych
krajach grupy BRIC widoczne jest
pogorszenie, w tym w Brazylii po raz
kolejny w ciągu ostatnich miesięcy
zanotowano
ujemną
dynamikę
produkcji przemysłowej.
20%
13,8%
15%
10%
3,9%
5%
4,0%
0%
-1,6%
-5%
Brazylia
Rosja
Indie
Chiny
-10%
-15%
lip 11
wrz 11
maj 11
mar 11
sty 11
lis 10
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
sty 10
lis 09
wrz 09
lip 09
maj 09
sty 09
mar 09
-20%
Październikowe wskaźniki PMI dla przemysłu w krajach BRIC wskazują na poprawę perspektyw
dla przemysłu w Indiach, a także – choć w mniejszym stopniu w Chinach i Rosji. Natomiast wzrost
PMI w przypadku Brazylii można interpretować jako zmniejszenie prawdopodobieństwa dalszego
spadku produkcji.
Wskaźniki HSBC PMI dla przemysłu
pkt.
52,0
51,0
wrz 11
lip 11
maj 11
mar 11
sty 11
lis 10
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
46,5
sty 10
lis 09
wrz 09
Źródło: Markit Economics
22
50,4
Rosja
Chiny
Indie
Brazylia
lip 09
60
59
58
57
56
55
54
53
52
51
50
49
48
47
46
45
25%
20%
17,7%
15%
10%
We wrześniu 2011 r. dynamika
sprzedaży detalicznej w Chinach
utrzymała się na poziomie ponad 15%
siódmy miesiąc z rzędu, świadcząc o
stabilności
popytu
wewnętrznego.
Natomiast w Brazylii widoczna jest
kontynuacja
spadkowej
tendencji
dynamiki sprzedaży.
6,2%
5%
Brazylia
Chiny
lip 11
wrz 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
lip 10
wrz 10
maj 10
mar 10
lis 09
sty 10
lip 09
wrz 09
maj 09
mar 09
sty 09
0%
Handel zagraniczny
Bilans handlowy BRIC
40
Brazylia
Rosja
Indie
Chiny
mld USD
35
30
25
20
15,7
15
14,5
10
5
3,1
0
-5
-9,8
-10
Kraje grupy BRIC zanotowały we
wrześniu nadwyżkę handlową głównie
dzięki nadwyżce Chin (przy eksporcie
na poziomie ok. 170 mld USD) i Rosji,
których łączna nadwyżka handlowa
wyniosła
ponad
30 mld USD.
Natomiast w przypadku Indii nastąpił
spadek deficytu handlowego poniżej
10 mld USD – pierwszy raz od pięciu
miesięcy.
wrz 11
lip 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
lis 09
sty 10
wrz 09
lip 09
maj 09
sty 09
mar 09
-15
23
24
sty 09
17,1%
-20%
-30%
-40%
40%
20%
20
20%
Eksport Chin
190 100%
180
170
30%
160
150
20%
140
0%
110
-10%
100
90
80
60
Import
120
wrz 11
40%
25
Import Indii
0%
20
-20%
15
-40%
10
15
-60%
5
35
80%
lis 09
wrz 11
lip 11
maj 11
mar 11
sty 11
lis 10
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
lip 09
lis 09
wrz 11
lip 11
maj 11
mar 11
sty 11
lis 10
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
sty 10
25
wrz 11
15
60%
lip 11
36,2%
80%
lip 11
24,8
maj 11
30
mar 11
80%
maj 11
Eksport
Eksport r/r
mar 11
mld USD
lis 10
Eksport Indii
sty 11
-60%
lis 10
20
sty 11
-40%
wrz 10
25
wrz 10
-20%
lip 10
30
lip 10
0%
maj 10
26,6% 35
mar 10
20%
sty 10
Eksport Rosji
maj 10
40
lis 09
20%
40%
wrz 09
Eksport Brazylii
mar 10
10%
45
sty 10
43,5
lis 09
Eksport
Eksport r/r
sty 10
169,7
50
wrz 09
mld USD
wrz 09
5
wrz 09
-50%
maj 09
-30%
lip 09
-20%
maj 09
-10%
15
lip 09
0%
maj 09
20
lip 09
Eksport
Eksport r/r
sty 09
10%
mar 09
Eksport
Eksport r/r
maj 09
mld USD
sty 09
30%
mar 09
40%
mar 09
-40%
sty 09
-20%
30
mar 09
60%
wrz 11
lip 11
maj 11
mar 11
sty 11
lis 10
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
sty 10
lis 09
wrz 09
lip 09
maj 09
mld USD
sty 09
40%
wrz 11
60%
wrz 11
sty 09
mar 09
20%
wrz 11
60%
lip 11
maj 11
mar 11
sty 11
lis 10
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
sty 10
lis 09
wrz 09
lip 09
maj 09
80%
lip 11
maj 11
mar 11
sty 11
lis 10
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
sty 10
lis 09
wrz 09
lip 09
sty 09
mar 09
60%
lip 11
maj 11
mar 11
sty 11
lis 10
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
sty 10
lis 09
wrz 09
50%
maj 09
100%
lip 09
sty 09
mar 09
50%
maj 09
mar 09
Import Brazylii
Import
Import r/r
mld USD
0%
0%
25
10 -20%
20
5
15
-40%
Import r/r
60%
20%
-20%
70
-60%
25
23,3
60%
40%
20,2
23,6%
20
20%
0%
13,8%
-20%
-60%
mld USD
40%
Import
Import r/r
mld USD
60%
34,6
15
10
-40%
10
-40%
5
Import Rosji
Import
Import r/r
35
27,7
30
17,7%
25
45
40
35
17,1%
30
Import Chin
155,2 160
mld USD
80%
150
140
130
40%
120
130
110
20,9%
100
0%
90
80
-40%
70
60
50
40
Rynek pracy
Wśród analizowanych krajów, stopa
bezrobocia we wrześniu w Brazylii oraz
Rosji ukształtowała się na poziomie
6%.
Stopa bezrobocia
10%
Brazylia
Rosja
9%
8%
7%
6,0%
6%
6,0%
lip 11
wrz 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
lip 10
wrz 10
maj 10
mar 10
lis 09
sty 10
lip 09
wrz 09
maj 09
mar 09
sty 09
5%
Inflacja
Inflacja
Brazylia
Rosja
Indie
Chiny
16%
14%
12%
We wrześniu w krajach grupy BRIC
inflacja
pozostawała
wysoka,
przekraczając 7% w Indiach, Rosji i
Brazylii. Natomiast w Chinach inflacja
we wrześniu – podobnie jak w
ostatnich miesiącach – nieznacznie
przekraczała 6%.
10,1%
10%
7,3%
8%
7,2%
6%
6,1%
4%
2%
0%
wrz 11
lip 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
lip 10
wrz 10
maj 10
sty 10
mar 10
lis 09
lip 09
wrz 09
maj 09
mar 09
sty 09
-2%
Podaż pieniądza
Podaż pieniądza w Brazylii, r/r
Podaż pieniądza w Rosji, r/r
40%
40%
M0
35%
M1
M2
M0
M1
M2
30%
30%
21,5%
M3
20%
25%
20,1%
21,8%
20%
19,8%
10%
14,6%
15%
0%
10%
7,1%
-10%
5%
lip 11
wrz 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
lip 10
wrz 10
maj 10
mar 10
lis 09
Podaż pieniądza w Indiach, r/r
sty 10
lip 09
wrz 09
maj 09
sty 09
-20%
wrz 11
lip 11
maj 11
sty 11
mar 11
lis 10
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
lis 09
sty 10
wrz 09
lip 09
maj 09
sty 09
mar 09
0%
mar 09
2,5%
Podaż pieniądza w Chinach, r/r
22%
M0
45%
20%
M1
M3
40%
M0
M1
M2
35%
18%
16,4%
30%
16%
13,9%
25%
14%
20%
12%
13,0%
15%
10%
12,7%
10%
8%
8,9%
5%
lip 11
wrz 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
lis 09
sty 10
wrz 09
lip 09
maj 09
sty 09
wrz 11
lip 11
maj 11
mar 11
lis 10
sty 11
wrz 10
lip 10
maj 10
mar 10
lis 09
sty 10
wrz 09
lip 09
maj 09
-5%
sty 09
4%
mar 09
0%
mar 09
5,3%
6%
25
III
3
Wydarzenia na rynkach finansowych
1. Rynek stopy procentowej
Europejski Bank Centralny obniżył 3 listopada stopy procentowe o 25 p.b. do 1,25% w przypadku
stopy repo (po tym jak w październiku utrzymał je na niezmienionym poziomie). Decyzja Rady
EBC zapadła pod przewodnictwem nowego prezesa banku, Mario Draghi.
FOMC w USA utrzymał 2 listopada (podobnie jak w październiku) stopy procentowe Fed na
niezmienionym poziomie, w tym stopę funduszy federalnych w przedziale 0,0-0,25%.
Bank Anglii utrzymał w październiku stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Od marca
2009 r. główna stopa procentowa wynosi 0,50%.
Główne stopy procentowe banków centralnych w wybranych krajach (%)
6,0
13
5,5
12
11
5,0
10
4,5
9
4,0
8
3,5
7
3,0
6
2,5
5
2,0
4
1,5
3
1,0
2
0,5
1
0
0,0
2003
2004
2005
2006
2007
Strefa Euro
2008
USA
2009
2010
2003
2011
2004
2005
2006
2007
Polska
Wielka Brytania
2008
Czechy
2009
2010
2011
Węgry
Źródło: Reuters
Od 21 września do 20 października
na
rynku
międzybankowym
miesięczna stopa WIBOR wzrosła z
4,63% do 4,67%, trzymiesięczna
wzrosła z poziomu 4,76% do 4,83%,
natomiast
sześciomiesięczna
z
4,85% do 4,90%. Stopa WIBOR ON
na
koniec
badanego
okresu
ukształtowała się na poziomie
4,54%, a POLONIA 4,32%.
Stawki WIBOR, POLONIA i stopa referencyjna w Polsce (%)
5,00
4,75
4,50
4,25
4,00
3,75
3,50
3,25
St Ref
Źródło: Reuters
26
POLONIA
ON
1M
3M
18 p a ź
14 p a ź
10 p a ź
6 paź
2 paź
2 8 w rz
2 4 w rz
2 0 w rz
3,00
6M
Po terminie zamknięcia niniejszego
raportu nastąpił dalszy wzrost
stawek na rynku międzybankowym:
WIBOR 1M do 4,72% WIBOR 3M do
4,93%, WIBOR 6M do 4,94%, a
WIBOR 12M do 4,95%. Wzrost
stawek wynikał głównie z efektu
końca roku i potrzeby kumulacji
płynnych środków.
2. Rynek papierów dłużnych
W okresie od 21 września do 20 października nastąpił wzrost rentowności obligacji niemieckich
pod wpływem obaw inwestorów o rozwój kryzysu zadłużeniowego w strefie euro. Rentowność
niemieckich 10-letnich obligacji wzrosła o 27 p.b. do poziomu 2,06%, 5-letnich o 30 p.b. do
poziomu 1,25%, 2-letnich o 20 p.b. do poziomu 0,64%. Kluczowe decyzje podejmowane w
zakresie przeciwdziałania skutkom kryzysu (wzmocnienie EFSF, nowy pakiet pomocowy Grecji,
rekapitalizacja banków) powodowały okresowe spadki rentowności obligacji niemieckich,
ograniczając łączną skalę ich wzrostu.
W analizowanym okresie nastąpił również wzrost dochodowości amerykańskich obligacji
skarbowych. Rentowność 10-letnich obligacji amerykańskich wzrosła o 33 p.b. do poziomu 2,19%,
5-letnich o 21 p.b. do poziomu 1,06%, a 2-letnich o 7 p.b. do 0,27%.
Obawy inwestorów o konsekwencje rozszerzenia się kryzysu zadłużeniowego, w tym o sektor
bankowy krajów strefy euro spowodowały przecenę obligacji na rynkach peryferyjnych strefy. Brak
spełnienia celów fiskalnych i strukturalnych przez Grecję oraz opóźniające się negocjacje
dotyczące kolejnych reform w Grecji, przyznania jej nowej pomocy finansowej oraz udziału
sektora prywatnego w restrukturyzacji greckiego długu skutkowały dalszym wzrostem rentowności
obligacji Grecji, Portugalii, Belgii, Hiszpanii i Włoch. Największe ryzyko dla rynku finansowego
wywołały obawy o stabilność finansową Włoch i Hiszpanii – ze względu na wielkość gospodarki i
długu publicznego oraz sektora finansowego w każdym z tych krajów. W efekcie rentowność
obligacji 10-letnich Hiszpanii osiągnęła 5,5%, a Włoch 6,0%.
W analizowanym okresie dochodowość długoterminowych polskich obligacji skarbowych obniżyła
się pomimo utrzymującej się niepewności na rynku strefy euro. Rentowność papierów 5-letnich
spadła o 6 p.b. do poziomu 5,11%, a 10-letnich o 16 p.b. do poziomu 5,82%. Natomiast
rentowność 2-letniego benchmarku uległa skokowemu, technicznemu podwyższeniu (o 15 p.b.) w
wyniku zmiany serii obligacji stanowiących benchmark. Rentowność papierów 2-letnich na koniec
analizowanego okresu wyniosła 4,72%. Po okresie względnie dużej niepewności pod koniec
września, kolejne podejmowane decyzje i wydarzenia prowadzące do wypracowania rozwiązań w
zakresie stabilizacji rynku finansowego, w tym europejskiego sektora bankowego i restrukturyzacji
długu Grecji – zmniejszały awersję inwestorów do ryzyka, sprzyjając zakupom polskich obligacji.
Na korzyść polskich obligacji przemawiał fakt, iż koszty niezbędne do poniesienia w ramach
uzgodnionych programów pomocowych i restrukturyzacji zadłużenia nie dotycząc Polski.
Polska
2Y
5Y
10Y
6,2
6,0
5,7
5,5
5,2
5,0
4,7
4,5
4,2
20 sie
4 w rz
19 w rz
4 paź
19 paź
27
2Y
USA
4,5
5Y
10Y
Niemcy
4,5
4,0
4,0
4,0
3,5
3,5
3,5
3,0
3,0
3,0
2,5
2,5
2,5
2,0
2,0
2,0
1,5
1,5
1,5
1,0
1,0
1,0
0,5
0,5
0,5
0,0
20 sie
4 w rz
19 w rz
4 paź
19 paź
Włochy
6,5
0,0
20 sie
4 w rz
19 w rz
4 paź
19 paź
0,0
20 sie
6,0
6,0
6,0
5,5
5,5
5,5
5,0
5,0
5,0
4,5
4,5
4,5
4,0
4,0
4,0
3,5
3,5
3,5
3,0
3,0
3,0
2,5
2,5
2,5
2,0
2,0
2,0
1,5
20 sie
4 w rz
19 w rz
4 paź
19 paź
Grecja
1,5
20 sie
4 w rz
19 w rz
4 paź
19 paź
Portugalia
1,5
20 sie
116,0
17,0
17,0
106,0
16,0
16,0
96,0
15,0
15,0
86,0
14,0
14,0
76,0
13,0
13,0
66,0
12,0
12,0
56,0
11,0
46,0
10,0
36,0
9,0
26,0
8,0
16,0
7,0
Źródło: Reuters
28
19 w rz
4 paź
19 paź
6,0
20 sie
4 paź
19 paź
4 paź
19 paź
Belgia
4 w rz
19 w rz
Irlandia
18,0
18,0
4 w rz
19 w rz
5
126,0
6,0
20 sie
4 w rz
6,5
Hiszpania
6,5
Chiny
4,5
11,0
10,0
9,0
8,0
7,0
4 w rz
19 w rz
4 paź
19 paź
6,0
20 sie
4 w rz
19 w rz
4 paź
19 paź
W okresie od 21 września do 20 października 2011 r., spready pomiędzy rentownością 10-letnich
niemieckich obligacji skarbowych i ich odpowiednikami w pozostałych krajach UE rosły w związku
z przedłużającymi się negocjacjami na temat pomocy finansowej dla Grecji. Spready wzrosły
najbardziej w przypadku obligacji greckich (o 127 p.b.) oraz francuskich (o 30 p.b.). Spready
spadły w przypadku Irlandii (o 85 p.b.), Wielkiej Brytanii (o 20 p.b.) oraz Hiszpanii (o 17 p.b.).
Spread między 10-letnimi obligacjami skarbowymi Polski i Niemiec w analizowanym okresie spadł
o 41 p.b. do poziomu 377 p.b
Spread (p.p.)
Spread pomiędzy rentownością 10-letnich obligacji rządu Niemiec i
rentownością 10-letnich obligacji wybranych państw
Spread pomiędzy rentownością 10-letnich obligacji rządu Niemiec i
rentownością 10-letnich obligacji wybranych państw
1,2
Wielka Brytania
Francja
12,5
39
Hiszpania
Wlochy
Irlandia
1,1
1,0
Portugalia
Polska
Grecja (prawa oś)
10,5
33
8,5
27
6,5
21
4,5
15
2,5
9
0,5
3
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
Notowania CDS
Niemcy
Francja
paź 11
wrz 11
sie 11
lip 11
cze 11
kwi 11
maj 11
lut 11
mar 11
sty 11
gru 10
lis 10
wrz 10
paź 11
wrz 11
sie 11
lip 11
cze 11
maj 11
kwi 11
mar 11
lut 11
sty 11
gru 10
lis 10
paź 10
wrz 10
0,0
paź 10
0,1
Notowania CDS
Włochy
Irlandia
Wielka Brytania
Hiszpania
Grecja (prawa oś)
Portugalia
2400
400
1800
40
200
1200
20
0
Notowania CDS
Polska
Słowacja
Łotwa
Węgry
Czechy
Ukraina (prawa oś)
Rosja
Litwa
650
1200
550
1000
450
800
350
600
250
400
150
200
paź 11
wrz 11
sie 11
lip 11
cze 11
kwi 11
maj 11
mar 11
lut 11
sty 11
gru 10
paź 10
lis 10
Po
wcześniejszych
gwałtownych
wzrostach cen 5-letnich swapów
kredytowych na dług państwowy
(CDS), w analizowanym
okresie
wycena
spadła
korekcyjnie
dla
następujących
krajów
Europy
Zachodniej: Irlandii o 76 p.b. do
poziomu 800, Grecji o 56 p.b do
poziomu 5512 p.b., Włoch o 65 p.b. do
447 p.b., Hiszpanii o 44 do poziomu
400. Wycena 5-letnich CDS’ów
francuskich, brytyjskich i niemieckich
spadła znacznie mniej tj. od 2 do 4
p.b..
paź 11
wrz 11
sie 11
lip 11
cze 11
maj 11
kwi 11
mar 11
lut 11
sty 11
gru 10
lis 10
paź 10
0
wrz 10
50
600
wrz 10
paź 11
600
60
wrz 11
3000
sie 11
800
80
lip 11
100
cze 11
3600
maj 11
4200
1000
kwi 11
1200
120
mar 11
4800
lut 11
1400
140
sty 11
160
gru 10
5400
lis 10
6000
1600
paź 10
1800
180
wrz 10
200
W Źródło:
tym samym
Reuters. czasie wycena 5-letnich CDS’ów większości krajów rejonu Europy ŚrodkowoWschodniej wzrosła w przedziale od 16 do 110, najmniej w przypadku Litwy i Łotwy, a
najbardziej dla Ukrainy.
Wycena 5-letniego CDS’a Polski w analizowanym okresie spadła o 14 p.b. do poziomu 242 p.b.
29
3. Rynek kapitałowy
Dynamika wybranych indeksów światowych (%)
FTSE
WIG
HSI
1,09
DAX
DJIA
SSEC
Na
początku
analizowanego
okresu główne indeksy giełdowe
silnie traciły w związku z brakiem
porozumienia, co do dalszej
pomocy finansowej dla Grecji. Po
dużych spadkach obserwowanych
w
pierwszym
tygodniu
października, sytuacja na rynkach
kapitałowych
stopniowo
poprawiała
się.
W
całym
analizowanym okresie niemiecki
DAX zyskał 3,5%, paryski CAC 40
3,35%, a Brytyjski FTSE 0,4%. Na
rynkach
azjatyckich
japoński
indeks NIKKEI stracił 0,5%,a
chiński
SSE
stracił
4,75%.
Amerykański DJIA zyskał 1,17%.
Polski indeks WIG20 spadł o
2,75% do poziomu 2222 pkt.
CAC 40
NIKKEI 225
BOVESPA
1,07
1,05
1,03
1,01
0,99
0,97
5
0,95
0,93
0,91
0,89
0,87
0,85
20/09/11
25/09/11
30/09/11
05/10/11
10/10/11
15/10/11
20/10/11
Źródło: Reuters
4. Rynek walutowy
Notowania walut
EUR-JPY
EUR-USD
EUR-PLN
USD-JPY
1,050
1,050
1,040
1,040
1,030
1,030
1,020
1,020
1,010
1,010
1,000
1,000
0,990
0,990
0,980
USD-PLN
0,980
0,970
0,970
0,960
20 wrz
Źródło: Reuters
30
USD-GBP
25 wrz
30 wrz
5 paź
10 paź
15 paź
20 paź
0,960
20 wrz
25 wrz
30 wrz
5 paź
10 paź
15 paź
20 paź
EUR-JPY
EUR-USD
USD-JPY
USD-GBP
108,0
1,46 79,00
107,0
1,44 78,50
0,650
106,0
1,42 78,00
0,645
105,0
1,4
77,50
0,640
104,0
1,38 77,00
0,635
103,0
1,36 76,50
0,630
102,0
1,34 76,00
0,625
101,0
1,32 75,50
0,620
100,0
1,3
20 wrz
25 wrz
EUR-PLN
30 wrz
5 paź
10 paź
15 paź
75,00
0,615
20 wrz
20 paź
CHF-PLN
3,80
4,55
3,75
4,50
3,70
4,45
3,65
3,30
0,515
3,25
0,510
3,20
0,505
3,15
0,500
3,10
0,495
0,490
4,25
3,45
3,05
3,40
3,00
EUR-CHF
15 paź
CNY-PLN
0,520
3,50
10 paź
20 paź
3,35
4,30
5 paź
15 paź
0,525
3,55
30 wrz
10 paź
3,40
4,35
25 wrz
5 paź
0,530
3,60
4,20
30 wrz
3,45
4,40
20 wrz
25 wrz
USD-PLN
4,60
0,655
0,485
20 wrz
20 paź
25 wrz
30 wrz
5 paź
10 paź
15 paź
20 paź
USD-CHF
EUR-CNY
USD-CNY
1,255
0,930
8,85
6,55
1,250
0,925
8,80
6,50
1,245
0,920
8,75
6,45
1,240
0,915
8,70
6,40
1,235
0,910
8,65
6,35
1,230
0,905
8,60
6,30
1,225
0,900
8,55
6,25
1,220
0,895
8,50
6,20
1,215
0,890
8,45
6,15
0,885
8,40
1,210
20 wrz
25 wrz
30 wrz
5 paź
10 paź
15 paź
20 paź
6,10
20 wrz
25 wrz
30 wrz
5 paź
10 paź
15 paź
20 paź
Źródło: Reuters
Pod koniec września obserwowano gwałtowną deprecjację złotego. Kurs EUR-PLN wzrósł o 3%
do poziomu 4,5 zł, tj. do poziomu poprzednio notowanego w czerwcu 2009 roku, natomiast USDPLN wzrósł o 5% do 3,35 zł, czyli do poziomu z czerwca 2010 roku. Według komunikatu NBP,
bank centralny dokonał sprzedaży interwencyjnej pewnej ilości walut obcych zamieniając je na
złote.
Na początku października obserwowano silne obniżenie się kursu EUR-USD z poziomu 1,37 do
1,32, w związku z narastającymi problemami fiskalnymi państw strefy euro oraz trudnymi
negocjacjami na szczytach UE. Spadek wartości euro został zbilansowany w kolejnych tygodniach
października wraz z kolejnymi decyzjami na szczytach UE.
31
3
IV
Rynek surowców naturalnych
Ropa naftowa
125
120
115
110
105
100
95
90
85
80
75
Brent
WTI
sie 11
lip 11
cze 11
maj 11
kwi 11
mar 11
lut 11
sty 11
gru 10
lis 10
paź 10
70
Źródło: Reuters
W okresie od 21 września do 20 października
cena ropy naftowej Brent zmieniała się
w przedziale 104,1-117,6 USD za baryłkę.
Na koniec analizowanego okresu cena ropy
Brent wyniosła 109,8 USD za baryłkę, a WTI
86,1 USD za baryłkę, po spadku odpowiednio
o 5,7% i 1,0%.
Przez większość analizowanego okresu ceny
ropy utrzymywały się w trendzie spadkowym
∆=23,7 USD
wynikającym m.in. z niespełnienia oczekiwań
inwestorów na dalsze ilościowe rozluźnienie
polityki monetarnej przez Fed oraz pogorszenia
perspektywy wzrostu światowej gospodarki
(prognozy MFW, OPEC, agencji Standard &
Poor’s i banku Goldman & Sachs). Chwilowy
wzrost cen na początku października był
spowodowany oczekiwaniem inwestorów w
zakresie
planowanego
dokapitalizowania
europejskiego sektora bankowego i próbą
ustabilizowania sytuacji w strefie euro.
paź 11
Cena ropy naftowej (w USD za baryłkę)
wrz 11
130
Złoto
1 950
Cena złota
(w USD za uncję)
1 900
1 850
1 800
1 750
1 700
1 650
1 600
1 550
1 500
1 450
1 400
1 350
1 300
Źródło: Reuters
32
paź 11
wrz 11
sie 11
lip 11
cze 11
maj 11
kwi 11
mar 11
lut 11
sty 11
gru 10
lis 10
paź 10
1 250
Na początku analizowanego okresu odnotowano
znaczący spadek ceny złota – wpisało się to
w globalną przecenę na rynkach towarowych, po
tym jak Fed zamiast spodziewanego ilościowego
rozluźnienia
polityki
monetarnej
ogłosił
przeprowadzenie
programu
„twist”
–
jednocześnie doszło do umocnienia dolara.
Na zniżkującą cenę złota wpłynęło również
podwyższenie
kwoty
depozytu
zabezpieczającego od kontraktów na złoto na
giełdzie
COMEX.
W
dalszej
części
analizowanego okresu cena złota pozostawała
w trendzie bocznym – nadal nierozwiązana
pozostawała kwestia planu pomocowego dla
Grecji i restrukturyzacja jej zadłużenia oraz
rekapitalizacja europejskich banków. Na koniec
analizowanego okresu cena złota wyniosła
1 618,6 USD za uncję (spadek o 10,2% w relacji
do 20 września 2011 r.).
Surowce rolne i przemysłowe
Decyzja Fed miała również istotny wpływ na ceny metali przemysłowych i surowców rolnych. Poza
tym, w związku z utrzymującym się globalnym spowolnieniem gospodarczym nadal oczekiwany jest
spadek popytu na surowce, zarówno rolne jak i przemysłowe. W analizowanym okresie ceny pszenicy
i kukurydzy spadły o około 6%, a soi o ponad 8%. Większą przecenę odnotowano na rynku metali
przemysłowych, m.in. na rynku miedzi (-19%).
Dynamika cen surowców rolnych i przemysłowych
80%
140%
Przenica
Kukurydza
Soja
Cukier
70%
60%
Miedź
Nikiel
Platyna
Srebro
Bawełna
120%
100%
50%
80%
40%
30%
60%
20%
40%
10%
20%
0%
0%
-10%
paź 11
wrz 11
sie 11
lip 11
cze 11
maj 11
kwi 11
lut 11
mar 11
sty 11
gru 10
lis 10
paź 10
paź 11
wrz 11
sie 11
lip 11
cze 11
kwi 11
maj 11
mar 11
lut 11
sty 11
gru 10
lis 10
-20%
paź 10
-20%
Źródło: Reuters
Sporządzono w Departamencie Analiz i Skarbu
33

Wydarzenia gospodarcze w kraju i na świecie. Październik 2011

Transkrypt

Podobne dokumenty

Raiffeisen Bank - Raiffeisen Brokers

Warunki klimatyczne gminy Uniejów

pobierz ofertę

Dane archiwalne dotyczące korekty paliwowej

PROJEKT PRZYKŁAD PLANOWANIA

brazylia - Kitewyjazdy.pl

brazylia - KiteWyjazdy.pl

KBC Index Światowych Nieruchomości FIZ