Ostrów M azow iecka, dn. 30 sierpnia 2004 roku.

Zał cznik do Uchwały Nr XVIII/115/04
Rady Powiatu w Ostrowi Mazowieckiej
z dnia 30 sierpnia 2004r.
POWIAT OSTROWSKI
PROJEKT
Wst p
Niniejszy Plan Rozwoju Lokalnego dla Powiatu Ostrowskiego na lata 2004-2008
opracowany został dla stworzenia mo liwo ci decyzyjnych w sprawach podejmowania
przedsi wzi
inwestycyjnych w zakresie rzeczowym oraz finansowym w dłu szej
perspektywie czasowej. Decyzje te pozwol
na wcze niejsze podj cie prac
przygotowawczych dla projektów inwestycyjnych, które umo liwi pozyskiwanie ródeł
finansowych z odpowiednim wyprzedzeniem.
Plan Rozwoju Lokalnego został opracowany według wytycznych Zintegrowanego
Programu Rozwoju Lokalnego ( działanie 3.1. Obszary wiejskie i 3.2. Obszary podlegaj ce
restrukturyzacji). W ramach obu działa do realizacji przewiduje si projekty inwestycyjne
zlokalizowane na obszarach wiejskich oraz miast do 20.000 mieszka ców, wynikaj ce
z Planu Rozwoju Lokalnego.
Przygotowany przez nas dokument, jest dokumentem krocz cym oraz ma charakter
poznawczy, pozwalaj cy na rozpoznanie obecnego stanu rozwoju i wyodr bnieniu
uwarunkowa sprzyjaj cych jego rozwojowi.
2
I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Obszar realizacji Planu Rozwoju Lokalnego dla Powiatu Ostrowskiego na lata 20042008 obejmuje swoim zasi giem teren powiatu ostrowskiego, a czas realizacji zostaje
uzale niony od okresów programowania.
Niniejszy Plan stworzony został metod indukcyjn na podstawie Strategii Rozwoju
Powiatu Ostrowskiego i Strategii Gmin oraz na podstawie studiów uwarunkowa
i zagospodarowania przestrzennego gmin.
Projekty uj te w Planie Rozwoju Lokalnego zostały podzielone na kategorie
w zale no ci od zakresu jego obejmowania. S to:
1. Infrastruktura techniczna
2. Infrastruktura społeczna
3. Infrastruktura kulturalna
II.
CHARASKTERYSTYKA
OBECNEJ
– GOSPODARCZEJ POWIATU OSTROWSKIEGO
SYTUACJI
SPOŁECZNO
1. Poło enie geograficzne, powierzchnia, ludno
Powiat Ostrowski le y na terenie Mi dzyrzecza Łom y skiego mi dzy dolinami
Narwi i Bugu. Jest poło ony w rodkowo – wschodniej cz ci województwa mazowieckiego
na granicy z województwem podlaskim. Od północy s siaduje z powiatem ostroł ckim,
łom y skim i zambrowskim; od wschodu z powiatem wysokomazowieckim; od południa
z powiatem sokołowskim i w growskim; od zachodu z powiatem wyszkowskim.
W skład powiatu ostrowskiego wchodzi 11 jednostek samorz du, terytorialnego w tym:
miasto Ostrów Maz., miasto i gmina Brok oraz gminy:
Małkinia Górna, Ostrów Maz., Stary Luboty i W sewo z byłego województwa
ostroł ckiego,
Andrzejewo, Boguty Pianki, Nur, Szulborze Wielkie i Zar by Ko cielne z byłego
województwa łom y skiego.
Obecnie powiat ostrowski, pod wzgl dem zajmowanej powierzchni jest drugi
co do wielko ci w byłym województwie ostroł ckim. Ogólna powierzchnia powiatu wynosi
1 218 km2, z czego procentowo:
Andrzejewo 9,7%
Boguty Pianki 7,3%
Brok 9%
Małkinia Górna 11%
Nur 7,9%
Ostrów Mazowiecka – miasto 1,8%
Ostrów Mazowiecka – gmina 23,3%
Stary Luboty 9%
Szulborze Wielkie 3,9%
W sewo 9,8%
Zar by Ko cielne 7,3%
3
Spo ród wszystkich miast i gmin powiatu ostrowskiego najwi kszy udział w ogólnej
powierzchni powiatu stanowi gmina Ostrów Mazowiecka (23,3%), natomiast najmniejszy
udział stanowi miasto Ostrów Mazowiecka, który wynosi 1,8% ogólnej powierzchni powiatu.
Tabela nr 1. Sie osadnicza powiatu – stycze 2004 r.
Gmina/miasto
Powierzchnia w km2
Andrzejewo
118,64
Boguty Pianki
89,13
Brok
110,21
Małkinia Górna
134,08
Nur
95,8
Ostrów Mazowiecka – miasto
22,1
Ostrów Mazowiecka – gmina
284
Stary Luboty
109,16
Szulborze Wielkie
47,6
W sewo
119
Zar by Ko cielne
88,9
Powiat
1 218
ródło: Urz dy Gmin i Miast w powiecie ostrowskim
Liczba miejscowo ci
35 wsi, w tym 30 stołectw
56 wsi, w tym 28 stołectw
1 miasto, 5 wsi, w tym 4 stołectwa
27 wsi, w tym 26 stołectw
26 wsi, w tym 21 stołectw
1 miasto
46 wsi, w tym 41 stołectw
27 wsi, w tym 25 stołectw
17 wsi, w tym 17 stołectw
32 wsi, w tym 31 stołectw
33 wsi, w tym 31 stołectw
2 miasta, 304 wsi, w tym 254 stołectw
Powiat ostrowski liczy 78 539 osób. G sto zaludnienia wynosi 64 osoby na 1/km2
i jest zbli ona do redniej ogólnej s siednich powiatów.
Tabela nr 2. Struktura zaludnienia w powiecie ostrowskim w latach 1999-2004
Gmina/miasto
G sto
zaludnienia
na 2002r
1999
2000
2001
Ogółem
Ogółem
Ogółem
Ogółem
4 785
3 183
2 888
12 749
3 782
23 097
13 383
4 197
2 086
4 924
4 127
79 201
4 767
3 157
2 900
12 695
3 763
23 267
13 322
4 186
2 074
4 896
4 084
79 111
Andrzejewo
30,79
4 838
4 795
Boguty Pianki
35,40
3 246
3 248
Brok
26,31
2 888
2 868
Małkinia Górna
94,17
12 964
12 838
Nur
36,89
3 865
3 821
Ostrów Maz. – m
1052,8
22 911
23 020
Ostrów Maz. – g
53,71
13 435
13 404
Stary Luboty
38,31
4 315
4 220
Szulborze Wlk
43,57
2 090
2 091
W sewo
41,14
5 006
4 957
Zar by Ko c.
45,90
4 175
4 160
Powiat
136,3
79 733
79422
ródło: Urz dy Gmin i Miast w powiecie ostrowskim
2002
2003
Ogółem
Stycze
2004
Ogołem
4 753
3 105
2 953
12 697
3 693
23 220
13 253
4 146
2 030
4 858
4 053
78 761
4 753
3 105
2 953
12 697
3 471
23 220
13 253
4 146
2 030
4 858
4 053
78 539
W roku 2003 w miastach zamieszkiwało 26173 osób, co stanowi 33% ogółu ludno ci
w powiecie, natomiast ludno zamieszkuj ca miasto Ostrów Maz. stanowi prawie 90%
ludno ci miejskiej.
Na przełomie ostatnich 4 lat nast pił nieznaczny spadek liczby ludno ci o 0,78%.
2. rodowisko przyrodnicze
2.1. Jako
powietrza
Główne ródła zanieczyszcze powietrza zlokalizowane s w Ostrowi Maz. i Małkini.
Na terenie pozostałych gmin wyst puj lokalne małe ródła o niewielkiej emisji
4
zanieczyszcze do powietrza. S to takie obiekty, jak: piekarnie, kotłownie centralnego
ogrzewania w obiektach u yteczno ci publicznej (przychodnie zdrowia, szkoły, małe zakłady
usługowe itp.) oraz kotłownie indywidualnych budynków mieszkalnych. ródła te w
miejscach zag szczonej zabudowy (miejscowo ci o zwartej zabudowie) mog by
stosunkowo uci liwe dla otoczenia w okresie grzewczym, gdy przewa nie s opalane
w glem, o stosunkowo niskich emitorach i nie s wyposa one w urz dzenia ochrony
powietrza. Ograniczenie emisji zanieczyszcze do powietrza z tych ródeł mo e jedynie
nast pi poprzez zmian paliwa - zast powanie w gla olejem opałowym i gazem ziemnym.
Istotne znaczenie w tym przypadku ma prowadzona na terenie powiatu gazyfikacja. W
ostatnich latach szereg obiektów z terenu powiatu zostało podł czone do sieci gazowej.
Najwi ksze kotłownie gazowe zostały uruchomione w Mazowieckiej Spółdzielni
Mleczarskiej w Ostrowi Maz. i w Zespole Opieki Zdrowotnej ( szpitalu w Ostrowi Maz. ).
Tabela nr 52. Główne ródła zanieczyszcze powietrza na terenie powiatu ostrowskiego
Emisja w Mg/rok
Zakład
Zakład Energetyki Cieplnej
pył
ogółem
101,20
S02
NO2
CO
inne
uwagi
202,32
39,06
25,29
-
opał -w giel
Fabryka Mebli „FORTE” SA.
19,76
35,57
7,19
4,79
-
w giel, trociny
Jednostka Wojskowa nr 3470 w
Komorowie
54,28
72,96
24,00
60,00
-
w giel
Mazowiecka Spółdzielnia
Mleczarska
3,16
26,35
15,23
4,12
-
gaz, (olej
opałowy)
Zespół Opieki Zdrowotnej
0,0065
0,0022
0,045
0,0075
-
1,15
13,00
6,10
2,30
574,60
309,20
77,70
11754,00
W glowodory
alifatyczne 0,008
H S - 22,30
16,27
21,69
5,96
5,96
Krüger Polska sp. z o.o.
ROCKWOOL POLSKA
sp. z o.o. Z-d w Małkini
Spółdzielnia Mieszkaniowa
"Zacisze" w Małkini
gaz
Olej opałowy
"Ekoterm"
2
fenol - 79,40
formaldehyd-
Spółdzielnia Mieszkaniowa
3,75
5,00
1,38
1,38
"Małkinianka" w Małkini
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska w Starostwie Powiatowym
2 kotłownie
opalane w glem
W giel
w Ostrowi Mazowieckiej
Spo ród ródeł wymienionych ww. tabeli kotłownie Zakładu Energetyki Cieplnej, Fabryki
Mebli "FORTE" SA, Jednostki Wojskowej s wyposa one w urz dzenia ochrony powietrza baterie cyklonów o skuteczno ci rz du 80-90%. Obiekty te nie maj urz dze do redukcji
zanieczyszcze gazowych.
Zakładem emituj cym najwi ksze ilo ci substancji zanieczyszczaj cych powietrze jest
Zakład Wełny Mineralnej Spółki „ROCKWOOL POLSKA” w Małkini. Do podstawowych
substancji emitowanych do powietrza z tego zakładu nale : pyły, SO2, NO2, CO, H2S, fenol,
formaldehyd z pieców szybowych i komór polimeryzacyjnych; pyły, fenol, formaldehyd i
amoniak z komór osadczych oraz pyły, fenol, formaldehyd i amoniak z procesu formowania i
ci cia wst gi wełny mineralnej. Z kotłowni i podgrzewaczy powietrza emitowane s typowe
zanieczyszczenia powietrza w wyniku spalania oleju opałowego typu "Ekoterm". Linie
produkcyjne wełny mineralnej (Mal 5 i Mal 6) wyposa one s w urz dzenia ochrony
powietrza. S to i cyklony od rodkowe i baterie cyklonów przeciwbie nych o skuteczno ci
5
około 75% zatrzymuj ce pyły z pieców szybowych, komory filtracyjne z wkładami wełny
mineralnej w postaci mat z komory osadczej oraz filtry kieszeniowe ze stref schładzania i
filtry workowe pulsacyjne ze strefy ci cia wst gi wełny mineralnej. Odebrane pyły z tych
urz dze pneumatycznych s zawracane do komory osadczej.
2.2. Jako
wody
Wody podziemne
Na terenie powiatu ostrowskiego wody podziemne ujmowane do eksploatacji
pochodz z utworów czwartorz dowych, trzeciorz dowych, kredowych i starszych.
Analizuj c wielko poboru wody w latach 1990 - 2000 zauwa a si jego spadek do
1995 roku, a nast pnie wzgl dn stabilizacj . Główn przyczyn takiego stanu była na
pocz tku recesja w gospodarce, a pó niej równie wprowadzenie oszcz dno ci w
gospodarowaniu wodami przejawiaj ce si m.in. w tworzeniu systemów obiegów
zamkni tych w zakładach przemysłowych i opomiarowaniem zu ycia wody. W okresie tym
ilo pobranej wody zmniejszyła si a w ostatnich pi ciu latach ilo pobieranej wody
ustabilizowała si . Maleje pobór wód wykorzystywanych przez rolnictwo i le nictwo a
wzrasta pobór wody powierzchniowej pobieranej przez przemysł. Na stałym poziomie
pozostaje ilo wody pobieranej do celów komunalnych.
Ogólnie w powiecie ostrowskim w 2000 r. pobór wody wyniósł 3 967 dam³. Na
cele produkcyjne (poza rolnictwem i le nictwem) z uj
własnych pobrano 771 dam³,
do nawodnie w rolnictwie i le nictwie oraz uzupełniania stawów rybnych – 766 dam³.
Na cele eksploatacji sieci wodoci gowej (przed wtłoczeniem do sieci) pobrano 2 490
dam³ wód podziemnych.
Ochrona wód powierzchniowych
Powiat ostrowski le y w dorzeczu Narwi i Bugu. W systemie zarz dzania
gospodark wodn obszar powiatu nale y do Regionalnego Zarz du Gospodarki
Wodnej w Warszawie. Zgodnie z programem monitoringu w 1998r. badane były w powiecie
ostrowskim dwie rzeki, tj.: Bug, Brok oraz Orz, którego punkty pomiarowo-kontrolne
zlokalizowane były w powiecie ostroł ckim.
W tabelach zamieszczonych poni ej, przedstawiono dodatkowo analizy stanu
czysto ci rzek badanych, w uj ciu kilometra owym.
Tabela nr 53. Stan rzek w uj ciu kilometra owym w powiecie ostrowskim na 2002r.
RZEKA
PUNKT KONTROLNOPOMIAROWY
KILOMETRA
POWIAT
BROK
ORLO
ZAMO CIE Podstawowy
MALK1NIA-podstawowy
BROK-podstawowy
POPOWO
7+500
0+800
ostrowski
ostrowski
98+000
82+900
11+700
33+000
8+200
ostrowski
ostrowski
ostrowski
ostroł cki
ostroł cki
BUG
ORZ
CZERWIN
CZARNOWO
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska w Starostwie Powiatowym
w Ostrowi Mazowieckiej
6
Tabela nr 54. Jako
wody w rzekach na terenie powiatu ostrowskiego
Klasyfikacja rzek (w km)
Badana
Ostatni rok
długo
bada
rzeki fizyko -chemiczna bakteriologiczna
Lp
Nazwa
rzeki
l
2
Bug
Brok
1998
1998
89,3
18,9
54,8
-
3
Orz
1998
45,2
-
II
III NO II
III NO
34,5 N
- 18,1 71,2 N
18,9 - 18,9 45,2
-
20,5 24,7
-
ogólna
II
III
NON
18,1
-
71,2
-
18,9
-
45.2
-
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska w Starostwie Powiatowym
w Ostrowi Mazowieckiej
Tabela nr 55. Klasyfikacja jako ciowa rzek według rodzajów zanieczyszcze
Rodzaj zanieczyszcze
% długo ci rzek w klasach czysto ci (153,4km)
l
II
III
NON
Zawiesiny
60,9%
38,2%
0,9%
0
Wszystkie cechy
fizykochemiczne
Stan
sanitarny rzek
Ogólny stan czysto ci
0
31,2%
55,6%
13,2%
0
0
19,9%
5,6%
80,1%
81,2%
0%
13,2%
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska w Starostwie Powiatowym
Rzeka Bug
Bug jest lewobrze nym dopływem Narwi III rz du o całkowitej długo ci 772 km, z
czego 184,4 płynie poza granicami kraju. Całkowita powierzchnia zlewni wynosi 39 420,2
km2. ródła Bugu le na północny-zachód od Lwowa na kraw dzi Wy yny Podolskiej na
wysoko ci około 311 m n.p.m. Bug charakteryzuje si bardzo du nieregularno ci pod
wzgl dem hydrologicznym. Ta specyfika rzeki wpływa niekorzystnie na bilans wodny
wszystkich jej u ytkowników, a tak e na wody gruntowe. Proces roztopowy w dorzeczu
Bugu rozpoczyna si wcze niej na obszarze ródłowym ni w rodkowym i uj ciowym. Bug
charakteryzuje si nie no-deszczowym ustrojem zasilania z dwoma wysokimi stanami wody
w ci gu roku; zasilanie nie ne powoduje wysokie stany wody na wiosn - w kwietniu,
zasilanie deszczowe jest zwi zane z letnim maksimum opadowym i przypada na miesi ce
czerwiec, lipiec. Okresy niskiego stanu wód nast puj w Bugu we wrze niu, co jest zwi zane
z mał ilo ci opadów atmosferycznych. Szeroko koryta, gł boko rzeki oraz jej nurt s
bardzo zmienne i na poszczególnych odcinkach wykazuj znaczne zró nicowanie.
Głównymi ródłami zanieczyszcze tej rzeki s miasta: Strzy ów z cukrowni ,
Włodawa z garbarni , Drohiczyn oraz Wyszków. Rzekami, które doprowadzaj do Bugu
znaczne ładunki zanieczyszcze s : Huczwa ze ciekami z cukrowni, Uherka ze ciekami z
Chełmna, Toczna oraz Cetynia ze ciekami z Sokołowa Podlaskiego. Ponadto na długim
odcinku Bug jest rzek graniczn i stanowi odbiornik licznych cieków z Ukrainy.
Bezpo rednio do Bugu b d do jego dopływów spływaj
cieki z du ego okr gu
przemysłowego z wieloma kopalniami i zakładami przemysłowymi, co powoduje, e wody
Bugu dopływaj do Polski ju znacznie zanieczyszczone.
Rzeka Brok
Brok jest prawostronnym dopływem Bugu IV rz du, do którego wpada w
miejscowo ci Brok. Ogólna długo rzeki wynosi 72,9 km, w tym na terenie naszego
województwa 19,7 km. Powierzchnia zlewni wynosi 810,4 km2.
Zaobserwowano zły stan czysto ci rzeki w miejscowo ci Orło, który jest
spowodowany spływem znacznych zanieczyszcze spoza terenu powiatu. Głównymi
ródłami zanieczyszcze poło onymi najbli ej granicy naszego województwa jest miasto
Wysokie Mazowieckie posiadaj ce kilka zakładów przemysłowych oraz Czy ew z zakładami
mi snymi "Farm Food".
Rzeka Brok, dopływ Bugu, jest po rednim odbiornikiem cieków komunalnych,
przemysłowych i wód deszczowych z Ostrowi Mazowieckiej (zrzut około 3 km powy ej
punktu pomiarowo-kontrolnego w m. Zamo cie), odprowadzanych do rzeki Grzybówki.
Całkowit degradacj rzeki Brok w punkcie pomiarowym w m. Zamo cie powoduje
rzeka Grzybówka doprowadzaj ca cieki z Ostrowi Mazowieckiej.
Stan czysto ci rzeki metod CUGW w punkcie pomiarowym Orło i Zamo cie
sklasyfikowano jako NON, ze wzgl du na zanieczyszczenia fizykochemiczne.
Rzeka Orz
Rzeka Orz jest lewostronnym dopływem Narwi III rz du, do której wpada w
miejscowo ci Cmocha na 96,8 km. Ogólna długo rzeki wynosi 63,9km. Orz wypływa u
podnó a wału wirowo-piaszczystego moren czołowych "Czerwonego Boru" - na wysoko ci
127 m n.p.m. Na terenie naszego województwa długo cieku wynosi 53,2 km (od 0+000 do
53+200). Rzeka cz ciowo przepływa przez powiat ostrowski, natomiast punkty poboru prób
zlokalizowane s na terenie powiatu ostroł ckiego.
Nale y przypuszcza , e istotny wpływ na wyst powanie zwi kszonych ilo ci zwi zków
biogennych w rzece Orz maj spływy obszarowe z terenów rolniczych oraz nielegalne
punktowe zrzuty zanieczyszcze bytowo-gospodarczych.
2.3. Le nictwo
Na terenie powiatu ostrowskiego znajduje si 11 866 ha lasów nie stanowi cych
własno ci Skarbu Pa stwa, co stanowi 36,52% powierzchni lasów ogółem przy redniej
krajowej 17,10 %. Lesisto powiatu wynosi 26,68% i jest ni sza od redniej krajowej
wynosz cej ok. 28,60 % i wy sza od redniej wojewódzkiej wynosz cej ok. 22,00 %.
Przy okre lonej powierzchni lasów nie stanowi cych własno ci Skarbu Pa stwa na
terenie powiatu ostrowskiego, oparto si na powierzchni le nej wynikaj cej z
aktualnych uproszczonych planów urz dzania lasów oraz powierzchni ewidencyjnej w
przypadku braku tych planów. Natomiast powierzchnia lasów pa stwowych została podana
przez poszczególne Nadle nictwa.
Tabela nr 61. Struktura lasów w powiecie ostrowskim
Lp.
1.
Gmina
m. Brok
m. Ostrów Maz.
gm. Szulborze Wielkie
gm. Zar by Ko cielne
gm. Andrzjewo
gm. Nur
gm. Boguty Pianki
gm. Ostrów Maz.
gm. W sewo
gm. Stary Luboty
gm. Małkinia Górna
gm. Brok
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
RAZEM
Lasy ogółem
(ha)
Lasy pa stwowe
(ha)
Lasy niepa stwowe
(ha)
1 285
424
958
1 658
307
1 848
1 385
10 429
1 742
1 694
3 922
6 841
1 198
200
352
645
14
237
10
8 332
550
26
2 278
6 785
87
224
606
1 013
293
1 611
1 375
2 097
1 192
1 668
1 644
56
32 493
20 627
11 866
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska w Starostwie Powiatowym
w Ostrowi Mazowieckiej
8
Gospodark
w lasach stanowi cych własno
Skarbu Pa stwa, prowadzi
Przedsi biorstwo Lasów Pa stwowych.
Na
podstawie
zawartych
porozumie ,
Starosta
Ostrowski
zgodnie
z obowi zuj cymi przepisami w tym zakresie powierzył sprawowanie w jego imieniu,
nadzoru nad lasami nie stanowi cymi własno ci Skarbu Pa stwa, nadle nictwom na
powierzchniach le nych jak ni ej:
Nadle nictwo Łom a
1 912 ha
Nadle nicwo Rudka
2 986 ha
Nadle nictwo Sokołów
485 ha
Nadle nictwo Ostrów Maz 6 483 ha
RAZEM
-
11 866 ha
W lasach niepa stwowych przewa aj borowe siedliskowe typy lasu, stanowi ce
80% - 85% powierzchni tych lasów.
Gospodark w lasach nie stanowi cych własno ci Skarbu Pa stwa prowadzi si wg
uproszczonych planów urz dzania lasu b d inwentaryzacji stanu lasu. Aktualnie dokumenty
te opracowane s na powierzchni i lata obowi zywania jak ni ej:
- 744,77 ha - 1994r. – 2003r.
- 1561,07 ha - 1997r. – 2006r.
- 1463,06 ha - 1998r. - 2007r.
Ł cznie aktualn dokumentacj obj ta jest powierzchnia 3768,90 ha co stanowi około
32% powierzchni le nej ogółem. Pozostałe b d ce w posiadaniu powiatu dokumenty
urz dzeniowe o powierzchni 5.895 ha ekspirowały w latach 1980r. – 1992r., a na
powierzchni około 2.180 ha brak jest dokumentacji w tym zakresie. Nale y zwróci uwag ,
e lasy nie stanowi ce własno ci Skarbu Pa stwa poło one s na terenie 275 wsi, co
przeci tnie na jedn wie daje powierzchni lasów około 43,27 ha. Jak wida z powy szego
powierzchnia tych lasów jest bardzo rozdrobniona, co znacznie utrudnia prowadzenie w nich
gospodarki.
2.4. Łowiectwo
Na terenie powiatu ostrowskiego znajduje si 21 obwodów łowieckich o ł cznej
powierzchni 116 195 ha dzier awionych przez 13 kół łowieckich oraz 1 obwód
wył czony z wydzier awienia. Z 21 obwodów łowieckich znajduj cych si na terenie
powiatu, 15 obwodów to obwody łowieckie polne dzier awione przez 10 kół
łowieckich.
Ł czna powierzchnia tych obwodów wynosi 79 638 ha. Pod wzgl dem kategorii
obwodu – obwody łowieckie dziel si na:
- obwody bardzo słabe – 12 szt. – powierzchnia 66 970 ha;
- obwody słabe
– 3 szt. – powierzchnia 12 668 ha.
Wydzier awianie i nadzór nad gospodark łowieck w obwodach polnych nale y
do obowi zków Starosty.
Pozostałe 6 obwodów to obwody łowieckie le ne z których 5 o ł cznej
powierzchni 28 823 ha wydzier awiane jest 4 kołom łowieckim, natomiast 1 obwód
łowiecki le ny o powierzchni 7 734 jest obwodem wył czonym z wydzier awiania. 1
obwód łowiecki le ny o powierzchni 7 734 ha jest obwodem wył czonym z
wydzier awiania.
Wydzier awianie i nadzór nad gospodark łowieck w obwodach le nych nale y
do obowi zków Dyrektorów Regionalnej Dyrekcji Lasów Pa stwowych.
9
3. Turystyka
Powiat ostrowski rozci ga si miedzy dolinami Narwi i Bugu na terenie Mi dzyrzecza
Łom y skiego w województwie mazowieckim.
Wyj tkowe walory krajobrazowe, południowa cz
powiatu ostrowskiego
zawdzi cza przepływaj cej przez ten teren rzece Bug. Dzi ki niewielkiej ingerencji człowieka
zarówno rzeka Bug, jak i wiele zbiorowisk wyst puj cych w jej dolinie zachowało si w
stanie zbli onym do naturalnego, co jest rzadko ci w Europie.
Południowe obszary powiatu to tereny Nadbu a skiego Parku Krajobrazowego.
W dolinie Bugu znajduj si niewielkie jeziora pochodzenia rzecznego, nazywane przez
miejscow ludno „bu yskami” lub „starorzeczami”. W korycie rzeki wyst puj liczne
piaszczyste łachy, za tereny przyległych wysoczyzn, porastaj kompleksy le ne Puszczy
Białej i Lasów Łochowskich.
Tereny czyste ekologicznie, a takimi s tereny nadbu a skie powiatu ostrowskiego,
stwarzaj korzystne warunki do uprawiania turystyki wycieczkowej, przede wszystkim
pieszej, rowerowej i wodnej. Do Puszczy Białej docieraj amatorzy jesiennego grzybobrania,
a nad Bug pasjonaci w dkowania.
Baza noclegowo-gastronomiczna powiatu ostrowskiego :
•
•
•
•
hotele – 5
o rodki wypoczynkowe – 5
restauracje, kawiarnie, bary, pizzerie – 20
gospodarstwa agroturystyczne – 7
Na terenie powiatu ostrowskiego nie funkcjonuj obecnie specjalistycznie wytyczone
i oznakowane szlaki turystyczne. W roku 2001 został opracowany i wydany przez starostwo
folder turystyczny pt. „Mały przewodnik po trasach turystycznych w powiecie ostrowskim –
ladami walk i pami tek historycznych oraz szlakiem nadbu a skim” zawieraj cy opis
walorów historycznych i krajobrazowych na szlakach skupiaj cych najciekawsze
miejscowo ci. Ze wzgl du na niezbyt dług odległo tras i dobr jako nawierzchni dróg,
mog one jak najbardziej słu y równie dla komunikacji rowerowej i pieszej pełni c rol
ciekawych turystycznie tras.
Infrastruktura turystyczna w powiecie ostrowskim
Parkingi le ne
• Le nictwo Osuchowa – na trasie Warszawa-Białystok
• Le nictwo Orło – na trasie Brok-Małkinia
• Le nictwo Antonowo – na trasie Ostrów Maz.-Brok
Miejsca postoju
• Miejsce postoju przy wje dzie na most na rzece Bug przy trasie
Ostrów Maz.-Sokołów Podlaski-Siedlce (na terenie gminy Nur), sk d rozci ga
si pi kny widok na rzek i przybrze ne ł ki. Na placu umieszczona tablica z map
Nadbu a skiego Parku Krajobrazowego oraz drewniane siedziska ze stołami.
• Le nictwo Osuchowa – przy trasie Warszawa-Białystok
• Le nictwo Biel – przy trasie Ostrów Maz.-Małkinia Górna
10
Pole biwakowe
• We wsi Glina oddalonej o 8 km od Broku pi knie usytuowany jest zak tek na
wysokim brzegu Bugu, sk d rozci ga si malowniczy widok na zakole rzeki. Skarpa
tworzy jakby taras widokowy – idealne miejsce dla krótkiego wypoczynku lub teren
biwakowania.
W ostatnich latach uległ poprawie stan czysto ci wody w rzece Bug, co pozwoliło na
zorganizowanie w miejscowo ci Brok pla y wraz ze strze onym k pieliskiem
funkcjonuj cym w miesi cach lipiec-sierpie .
W Broku istnieje tak e mo liwo korzystania w miesi cach czerwiec-sierpie z basenu
odkrytego, zlokalizowanego na terenie O rodka Kultury i Rekreacji przy ul. Jana Pawła II.
4. Zagospodarowania przestrzenne
4.1. Uwarunkowania ochrony rodowiska naturalnego
Przyst puj c do omówienia stanu rodowiska w Powiecie Ostrowskim zwróci nale y
uwag na fakt, e powiat poło ony jest na terenie Zielonych Płuc Polski oraz niedawno
utworzonej Nadbu a skiej Strefy Ekologicznej. Region „Zielonych Płuc Polski”
charakteryzuje si rozległymi terenami rolnymi, le nymi a tak e dobrym stanem
rodowiska przyrodniczego. W strefie tej (miedzy innymi) na terenie Powiatu
Ostrowskiego znajduje si Nadbu a ski Park Krajobrazowy. Zajmuje on powierzchni
145, 00 km² i obejmuje dolin rzeki Bug. Celem Parku jest ochrona unikatowych
walorów przyrodniczych doliny Bugu oraz ich popularyzacja i upowszechnianie. Brak jest
w tym rejonie wielkiego przemysłu.
Obszary chronionego krajobrazu
Dla zachowania walorów przyrodniczych utworzono w 1998r. Nadbu a ski Park
Krajobrazowy o pow. 513 ha, obejmuj cy dolin rzeki Bug w obr bie gmin:
- Nur – 441 ha
- Zar by Ko cielne – 72 ha
Ł czna powierzchnia NPK obejmuj ca równie s siednie powiaty wynosi 139 000 ha.
W 1998r. utworzono równie obszar chronionego krajobrazu doliny rzeki Bugu i
Nurca o pow. 3 692, 70 ha, w skład którego wchodzi cz
gminy Nur o pow.
771,5 ha.
Mimo powy szych walorów rodowiskowych w powiecie wyst puj równie zagro enia
i zanieczyszczenia rodowiska, spowodowane przede wszystkim działaniami człowieka.
Rezerwaty przyrody :
• Gmina Brok
Projektowane utworzenie rezerwatu „Brok” o powierzchni 100 ha, jako typ rezerwatu
le nego, w ramach Nadbu a skiego Parku Krajobrazowego.
Celem jego b dzie ochrona naturalnych fragmentów drzewostanów borowych wła ciwych dla
Puszczy Białej. Na terenie projektowanego rezerwatu wyst puje wiele chronionych gatunków
ro lin m.in. widłak go dzisty, widłak spłaszczony i pomocnik baldaszkowy.
Stwierdzono tak e wyst powanie (w okolicach miejscowo ci Brok) wilka, smu ki i bobra.
• Gmina Małkinia Górna
Na terenie gminy Małkinia rzeka Bug płynie szerok nieuregulowan jednostronnie
obwałowan dolin . Ze wzgl du na zmienno wodostanu Bug nie jest eglowny, mo na tu
11
uprawia jedynie kajakarstwo. Meandruj ca rzeka odcina z czasem zakola tworz c
starorzecza. W dolinie Bugu jest ich wiele. Jednym z nich jest poka nych rozmiarów
bu ysko, rozci gaj ce si mi dzy wsiami Prosty i Treblinka.
W zwi zku z tym projektowane jest tutaj utworzenie rezerwatu „Bu ysko” w ramach
Nadbu a skiego Parku Krajobrazowego. Rezerwat obejmowałby wody pa stwowe i grunty
prywatne wsi : Borowe, Prosty , Treblinka i chroniłby gatunki ptactwa wodnego, ryb,
bezkr gowców wodnych wyst puj ce wył cznie lub głównie w rodowisku starorzecza.
W ród ptaków jednym z takich gatunków jest rybitwa czarna. Cz sto gnie dzi si łab d
niemy – ozdoba naszych wód, a tak e kaczka krzy ówka, czernica i trzciniak.
• Gmina Ostrów Mazowiecka
Czapliniec „Czuraj” – kolonia czapli siwej licz ca ok. 25 gniazd poło ona w okolicy wsi
Grabownica. Ptaki zało yły swoje gniazda w drzewostanie sosnowym licz cym obecnie
76 lat.
Uroczysko „Zalesie” – na niewielkim obszarze skupiona jest du a ró norodno zespołów
ro linnych swym bogactwem znacznie przewy szaj ca otoczenie. Poło one we wsi Zalesie.
Pomniki przyrody :
• Miasto Ostrów Mazowiecka
Modrzew europejski przy ul. Lubiejewskiej 17 to jedyny pomnik przyrody w granicach
administracyjnych miasta Ostrów Maz. Drzewo o bardzo ciekawej parasolowatej koronie.
• Gmina Ostrów Mazowiecka
- Grupa 14 sztuk modrzewi europejskich na terenie le nictwa Turka. Drzewa o dobrej
zdrowotno ci nie wymagaj cej konserwacji.
- Lipa drobnolistna przy le niczówce (le nictwo Turka).
- W miejscowo ci Zalesie w parku krajobrazowym z przełomu XIX/XX w. na terenie
dawnego zespołu dworskiego znajduje si 7 pomników przyrody : 2 jesiony wyniosłe, 3 lipy
drobnolistne, 1 kasztanowiec zwyczajny, 1 topola czarna.
• Gmina Małkinia Górna
Sze białych topoli rosn cych na skarpie doliny Bugu we wsi Podgórze Gazdy.
• Miasto i Gmina Brok
- D b szypułkowy zwany „D bem Geodetów” z martw rys po uderzeniu pioruna – powoli
zarastaj c (le nictwo Orło).
- Skupisko starych drzew rosn cych przy ko ciele parafialnym w Broku : kilkusetletnie lipy
drobnolistne 7 szt., d by szypułkowe 2 szt., wi zy górskie 2 szt., klon pospolity 1 szt.
- D b szypułkowy ( o obwodzie 509 cm i wysoko ci 35 m) w lesnictwie Brzostowa uznany
rozporz dzeniem Nr 254 z dnia 1 pa dziernika 2002 r.
• Gmina W sewo
W miejscowo ci Trynosy na terenie XIX-wiecznego parku krajobrazowego wchodz cego
w skład dawnego zespołu dworskiego znajduj si 2 d by szypułkowe, 1 jesion wyniosły, 1
platan klonolistny, 1 kasztanowiec zwyczajny oraz 6 szt. lipy drobnolistnej ( 6 szt. z jednego
pnia).
Strefa ochronna
Na terenie lasów nadle nictwa Ostrów Maz. znajduje si jedna strefa ochronna –
wokół gniazda bociana czarnego. Poło ona jest ona w obr bie Brok, le nictwo Osuchowa.
Strefa ochrony cisłej obejmuje trzy wydzielenia w bezpo rednim s siedztwie gniazda, s to
drzewostany starszych klas wieku. Pozostałe drzewostany
w otoczeniu gniazda stanowi młodniki. Strefa ochrony cz ciowej obejmuje powierzchni
koła o promieniu 300 m.
12
5. Infrastruktura techniczna
Jednym z warunków wzrostu społeczno-gospodarczego powiatu ostrowskiego jest
infrastruktura techniczna, któr tworz : komunikacja, gazownictwo, ciepłownictwo,
energetyka, gospodarka mieszkaniowa, gospodarka ciekowa, gospodarka odpadami,
melioracje i rolnictwo.
5.1. Stan systemu komunikacji
W latach 1999-2003 na terenie powiatu najwi cej przybyło:
samochodów osobowych 9 197 szt.,
motorowerów 193 szt.,
samochodów ci arowych 147 szt.,
ci gników rolniczych 1 148 szt.,
ci gników samochodowych 192 szt.,
naczep ci arowych 162 szt.,
przyczep ci kich i lekkich 615 szt., 195 szt.
Tabela nr 5. Struktura pojazdów b d cych w stanie ruchu w latach 1999-2003
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
Rodzaj pojazdu
1999
2000
Motocykl
483
527
Samochód osobowy
11 477
13 788
Samochód sanitarny
32
36
Motorower
26
68
Autobus
46
52
Samochód ci arowy – 07
323
399
Samochód ci arowy – 08
1 307
1 511
Samochód ci arowy – 09
898
1 294
Samochód specjalny
64
74
Ci gnik samochodowy
215
280
Ci gnik rolniczy
2 685
2 793
Naczepa ci arowa 14
60
109
Naczepa ci arowa 15
65
92
Naczepa specjalna
0
0
Przyczepa lekka
344
467
Przyczepa ci ar. - 19
181
195
Przyczepa ci ar. - 20
172
285
Przyczepa specjalna
23
37
Przyczepa ci ar. rol. - 23
158
159
Przyczepa ci ar. rol. - 24
195
202
Przyczepa roln. specjalna
1
1
Ogółem
18 755
22 369
ródło: Dane z Wydziału Komunikacji, Transportu i Dróg Publicznych
2001
582
16 257
39
114
65
428
1 593
1 344
87
332
3 053
149
104
0
628
224
307
53
172
217
4
25 752
2002
612
18 694
38
161
78
454
1 761
1 416
103
407
3 359
190
115
3
783
258
335
73
182
242
7
29 271
2003
658
20 674
38
219
80
470
1 948
1 430
133
469
3 833
222
126
3
958
293
367
89
195
283
7
32 496
13
Tabela nr 6. Wydane prawa jazdy i wiadectwa kwalifikacyjne w latach 1999-2003
Wyszczególnienie
Lp.
1.
2.
3.
4.
Prawo jazdy
wiadectwo kwalifikacyjne
Mi dzynarodowe
Karty parkingowe
1999
2000
2001
2002
2003
558
73
22
-
1398
209
49
-
2956
617
115
-
5 664
445
148
12
7 138
245
148
21
ródło: Dane z Wydziału Komunikacji, Transportu i Dróg Publicznych
W ko cu grudnia 2003 roku zarejestrowanych było ogółem 32 496 szt. pojazdów, tj.13 741
szt. wi cej ni w roku 1999.
Powiat ostrowski posiada dobrze rozwini t sie dróg zapewniaj cych dojazdy do
wszystkich miejscowo ci le cych w jego granicach.
W administracji Powiatowego Zarz du Dróg znajduje si 494,754 km dróg
w tym o nawierzchni :
- bitumicznej
- 360,151 km
- ulepszonej / wirowej / - 79,759 km
- naturalnej
- 54,844 km
Tabela nr 7. Drogi powiatowe w rozbiciu na gminy
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Długo
dróg /km/
Gmina
Andrzejewo
Boguty Pianki
Brok
Małkinia
Nur
Stary Luboty
Ostrów Mazowiecka
Szulborze Wielkie
W sewo
Zar by Ko cielne
Razem
Rodzaj nawierzchni
bitumiczna
70,888
30,570
37,735
32,444
45,450
37,556
94,832
22,884
69,508
52,887
494,754
ródło: Dane z Powiatowego Zarz du Dróg
67,032
27,192
20,494
30,669
27,122
30,308
60,165
19,680
32,700
44,789
360,151
ulepszona
/ wirowa/
3,056
2,543
14,244
1,775
11,875
3,264
16,963
1,654
16,287
8,098
79,759
naturalna
0,800
0,835
2,997
6,453
3,984
17,704
1,550
20,521
54,844
Długo dróg gminnych na terenie powiatu ostrowskiego- ogółem 626 km
w tym o nawierzchni :
- bitumicznej
- 135,570 km
- ulepszonej / wirowej, bruk/ - 320,480 km
- naturalnej
- 170,300 km
Tabela nr 8.Drogi gminne w rozbiciu na gminy
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Gmina
Andrzejewo
Boguty Pianki
Brok
Stary Luboty
Małkinia
Ostrów Mazowiecka
Nur
W sewo
Szulborze Wielkie
Zar by Ko cielne
Razem
Długo
dróg / km/
ródło: Dane z Powiatowego Zarz du Dróg
66,00
62,00
27,50
59,00
50,00
171,00
30,85
57,00
47,00
56,00
626,35
Rodzaj nawierzchni
bitumiczna
25,00
20,00
4,00
9,50
49,00
10,07
3,00
9,00
6,00
135,57
ulepszona
/ wirowa, bruk /
26,00
34,00
6,20
55,00
40,50
47,00
20,78
14,00
38,00
39,00
320,48
Naturalna
15,00
8,00
21,30
75,00
40,00
11,00
170,3
Przez obszar powiatu ostrowskiego przebiegaj :
- cztery drogi wojewódzkie :
1. Nr 677 Łom a- Ostrów Mazowiecka
2. Nr 627 Ostroł ka- Ostrów Mazowiecka
3. Nr 694 Przyjmy- Brok- Nur- Ciechanowiec
4. Nr 690 Granica Województwa- Boguty Pianki- Granica województwa
o ł cznej długo ci 114,348 km- drogi te posiadaj nawierzchni bitumiczn .
- cztery drogi krajowe :
1. Nr 8 Warszawa- Białystok
2. Nr 60 Ró an- Ostrów Mazowiecka
3. 50 Łochów- Ostrów Mazowiecka
4. 680 Łom a- Sokołów Podlaski
o ł cznej długo ci 79,678 km – posiadaj nawierzchni bitumiczn .
- ponadto ostatnio została oddana do u ytku obwodnica w Ostrowi Maz.
o długo ci 4,710 km ł cz ca drog krajow Nr 50 Ostrów Maz. - Łochów
z drog wojewódzk Nr 677 Łom a- Ostrów Maz. i Nr 627 Ostroł ka-Ostrów
Mazowiecka.
W obr bie Powiatu najwi kszy ruch drogowy odbywa si po drogach krajowych oraz
wojewódzkich, du o mniejszy po powiatowych.
Jednostk organizacyjn zarz dzaj c drogami powiatowymi jest Powiatowy Zarz d Dróg w
Ostrowi Mazowieckiej powołany Uchwał Nr IV/8/98 Rady Powiatu w Ostrowi Maz. z dnia
28.12.1998 roku, jako jednostka bud etowa Starostwa Powiatowego.
Stan nawierzchni dróg na wi kszo ci odcinków jest nie zadawalaj cy i wymaga odnowy.
Nawierzchnie na wi kszo ci dróg s w nie najlepszym stanie /koleiny, sp kania/. Konstrukcja
nawierzchni nie jest dostosowana do tego typu obci e jakie wyst puje. Po drogach, które
były wykonywane pod ruch lekki lokalny, poruszaj si ci kie pojazdy, które czyni nie
tylko szkody w nawierzchni, ale w całej konstrukcji.
Brak odpowiednich konstrukcji podbudowy i prawidłowego odwodnienia powoduje szybsz
deformacj dróg.
Wi kszo dróg powiatowych nie spełnia wymogów technicznych (szeroko drogi,
łuki, rodzaj konstrukcji nawierzchni). Z danych b d cych w posiadaniu Powiatowego
Zarz du Dróg wynika, e co najmniej 50% całej sieci dróg powiatowych powinno by
odnowionych. Na tej sieci dróg w okresie ostatnich 10- 15 lat nie były wykonywane roboty
drogowe, a jedynie remonty cz stkowe, nie przywracaj ce stanu pierwotnego nawierzchni,
lecz tylko zabezpieczenie przed dalsz degradacj . Przyczyn takiego stanu był brak rodków
finansowych na utrzymanie dróg.
5.2. Stan infrastruktury technicznej
5.2.1. Gazownictwo
Gazownia w Ostrowi Mazowieckiej eksploatuje 99,29 km gazoci gów rozdzielczych
redniego ci nienia (do 0,5 MPa) oraz 1 422 szt. przył czy gazowych o ł cznej długo ci
24,96 km.
Razem długo sieci gazowej w powiecie ostrowskim wynosi 124,25 km.
Zu ycie gazu w poszczególnych latach wyniosło:
w 1999 r.
- 7 232 141 m3
w 2000 r.
- 7 347 255 m3
15
w 2001 r.
- 7 448 801 m3
w 2002 r.
- 7 853 954 m3
Razem zu ycie gazu w powiecie ostrowskim w latach 1999-2002 wynosi to 29 882 151 m3
5.2.2. Ciepłownictwo
Zakład Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Ostrowi Mazowieckiej posiada w eksploatacji
Ciepłownie Rejonowe (miał w glowy) o mocy znamionowej 29,8 MW i dostarcza ciepło do
odbiorców poprzez sie miejsk o długo ci 14,5 km i 122 w zły cieplne.
Moc zamówiona przez odbiorców w powiecie wynosi 27,8 MW. Sprzeda ciepła w 2002r.
wyniosła 202 794 GJ. ZEC Sp. z o.o. w Ostrowi Maz. eksploatuje tak e kotłownie olejowo –
gazow o mocy 0.43 MW. Sprzeda ciepła w 2002 r. – 2 308 GJ.
Najwi ksi odbiorcy ciepła to:
Spółdzielnia Mieszkaniowa „Nasz Dom”
Spółdzielnia Mieszkaniowa „Dom Młodych”
Wspólnoty Mieszkaniowe, szkoły i urz dy.
5.2.3. Energetyka
Nad bezpiecze stwem energetycznym powiatu ostrowskiego czuwaj dwa rejony
energetyczne:
Rejon Energetyczny w Wyszkowie, który jest odpowiedzialny za miasta i gminy:
miasto Ostrów Maz., gmin Ostrów Maz., miasto i gmin Brok, gmin Stary Luboty ,
gmin Małkinia G., gmin W sewo;
Rejon Energetyczny w Wysokiem Mazowieckiem, który jest odpowiedzialny za
gminy: Andrzejewo, Boguty Pianki, Nur, Szulborze Wlk, Zar by Ko cielne.
Na terenie powiatu znajduj si trzy posterunki energetyczne:
Ostrów Mazowiecka, ul. cienna
Andrzejewo, ul. Srebi ska 7
Nur, ul. Drohiczy ska 3a
Tabela nr 10.Całkowita długo
L.p.
1.
2.
3.
ródło: Zakład
linii energetycznych na terenie powiatu
Linie energetyczne
Długo linii w km
Napowietrzne
2150,8
Kablowe
142,71
Przemysłowe
35
Energetyczny Białystok S.A., Rejon Energetyczny Wyszków
Tabela nr 11. Zu ycie energii i odbiorcy
lp.
Rok
Zu ycie
ogółem w
MWh
Przemysł
Odbiorcy
Gosp. domowe
Gospodarstwa
rolne
1.
1999
132 000
62 151
23 669
22 581
2.
2000
134 504
66 277
24 116
21 273
3.
2001
145 983
98 895
24 394
22 068
4.
2002
151 565
104 132
24 244
21 056
Ogółem
564 052
331 455
96 423
86 978
ródło: Zakład Energetyczny Białystok S.A., Rejon Energetyczny Wyszków
Najwi ksi odbiorcy energii elektrycznej na terenie powiatu:
1. „ROCKWOOL-POLSKA” Sp. z o.o. Zakład Wełny Mineralnej w Małkini Górnej
2. „ALPLA” Sp. z o.o. Opakowania z Tworzyw Sztucznych w Ostrowi Maz.
16
3.
4.
5.
6.
7.
Mazowiecka Spółdzielnia Mleczarska w Ostrowi Maz.
„INTERCHEMALL” Sp. z o.o. Zespół Młynów w Jelonkach
Fabryki Mebli „FORTE” S.A. w Ostrowi Maz.
„KRÜGER POLSKA” Sp. z o.o. w Ostrowi Maz.
Zakłady Mi sne „MAZOWSZE” w Zar by Ko cielne
5.3. Gospodarka mieszkaniowa
Szczegółowe informacje na temat zasobów mieszkaniowych i
mieszkaniowych w poszczególnych gminach powiatu zawieraj poni sze tabele.
warunków
Tabela nr 12. Zasoby mieszkaniowe w powiecie ostrowskim na 2002 rok
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Wyszczególnienie
Powiat ostrowski
M. Ostrów Maz.
Brok
Andrzejewo
Boguty Pianki
Małkinia Górna
Nur
Gm. Ostrów Maz.
Stary Luboty
Szulborze Wlk
W sewo
Zar by Ko cielne
Mieszkania
21 244
7 032
830
1 074
758
3 477
1 037
3 343
959
489
1 196
1 049
ródło: Dane z GUS w Warszawie
Zasoby mieszkaniowe zamieszkane
Przeci tna liczba
Izby
Ludno w
mieszkaniach
osób w 1 mieszk.
76 216
22 371
2 846
4 601
3 017
12 355
3 522
12 859
4 085
1 938
4 698
3 924
3,58
3,25
3,53
4,32
4,09
3,63
3,47
3,91
4,32
4,00
4,02
3,84
79 929
27 309
3 241
4 989
3 342
12 977
4 125
12 790
4 119
1 999
4 609
4 129
Przeci tna
liczba izb w
1 mieszk.
3,76
3,88
3,90
4,65
4,41
3,73
3,98
3,83
4,30
4,09
3,85
3,94
Tabela nr 13. Mieszkania oddane do u ytku w 2002roku
Mieszkania oddane do u ytku
Przeci tna liczba
Powierzchnia u ytkowa
izb w 1
mieszka w m2
mieszkaniu
75
365
4,87
8 286
ródło: Dane z GUS w Warszawie
ogółem
izby
Przeci tna powierzchnia
u ytkowa 1 mieszkania
110,48
Wska niki, które okre laj warunki mieszkaniowe w powiecie ostrowskim:
- przeci tna liczba osób na 1 mieszkanie – 3,47
- przeci tna liczba izb w 1 mieszkaniu – 3,56
s wy sze w stosunku do wojewódzkich. Przeci tna liczba osób na 1 mieszkanie w
województwie wynosi 3,08, a ilo izb w 1 mieszkaniu wynosi 3,52.
17
Tabel nr 15. Struktura zasobów i warunków mieszkaniowych w powiecie ostrowskim
w latach 1999-2002
Wyszczególnienie Powiat Rok
Miasto
Ostrów
Maz.
Gmina Gmina Gmina Gmina Gmina
Ostrów Brok W sewo Małkinia Stary
Maz.
Górna Luboty
Liczba mieszka
oddanych do
u ytku ogółem
1999
15
8
5
-
7
2
2000
14
17
4
-
12
-
-
1
-
-
3
2001
12
12
5
2
10
1
-
-
-
-
2
2002
1999
13
90
15
47
2
28
-
12
44
13
2
3
-
-
-
37
2000
199
96
27
-
65
-
-
5
-
-
17
2001
178
67
27
-
58
10
-
-
-
-
10
2002
79
5,6
82
5,6
9
5,7
4,0
68
5,7
7,7
13
5,3
5,0
-
-
5,8
28191 1999
1758
887
666
-
1075
228
44
-
-
-
869
2000
3798
1974
614
-
1819
-
-
79
-
-
415
2001
4134
1500
556
325
1184
195
-
-
-
-
207
2002
1903
214,7
1857
119,6
218
128,4
162,5
1448
134,8
141,0
438
160,7
79,0
-
-
-
Liczba izb
183
1283
ogółem
Przeci tna liczba
izb w 1
mieszkaniu
Powierzchnia
u ytkowa
ogółem
Przeci tna
powierzchnia
u ytkowa 1
mieszkania
7,0
154,0
Gmina Gmina Gmina Gmina Gmina
Zar by Andrzeje Szulborze Nur Boguty
Wielkie
Pianki
Koscieln
wo
e
1
6
135,5
ródło: Dane z Wydziału Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego w Ostrowi Mazowieckiej
Budownictwo mieszkaniowe w latach 1999-2002.
Tabela nr 16. Pozwolenia na budow wydane w powiecie ostrowskim w latach 1999- 2002
Gmina
Pozwolenia
Miasto Gmina
Gmina Gmina Gmina
Gmina
Gmina Szulbor
Ostrów Ostrów Gmina Gmina Małkini Stary Zar by
Gmina Boguty
na budow
Powiat
Andrzej
ze
Maz.
Maz.
Pianki
Brok W sewo a Górna Luboty Ko cie
Nur
wydane w
ewo
lne
Wielkie
Powiecie
OGÓŁEM
2410
908
478
172
107
306
92
83
75
43
96
50
- budynki
mieszkalne
899
290
225
81
27
138
31
23
23
10
37
14
- budynki
produkcyjnousługowe
148
68
27
7
4
25
2
2
2
3
4
4
- budynki
zwi zane z
rolnictwem
194
6
30
9
16
15
29
14
28
13
21
13
ródło: Dane z Wydziału Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego w Ostrowi Mazowieckiej
Tabela nr 17. Liczba pozwole na budow wydanych w powiecie ostrowskim
w latach 1999-2002.
Rok
Miasto
Ostrów
Maz.
Gmina
Ostrów
Maz.
Gmina
Gmina
Gmina Gmina
Małkinia
Stary
Brok W sewo
Górna Luboty
Gmina
Gmina
Gmina
Zar by Andrzej Szulborze Gmina
Ko cielne
ewo
Wielkie
Nur
Gmina
Boguty
Pianki
1999
310
157
40
25
102
14
18
1
16
29
18
2000
233
99
39
24
69
15
17
14
3
20
5
2001
196
114
55
26
79
23
23
16
12
22
12
2002
169
108
38
32
56
40
25
38
12
25
15
ródło: Dane z Wydziału Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego w Ostrowi Mazowieckiej
5.4. Gospodarka ciekowa
5.4.1. cieki przemysłowe
Głównym ródłem zanieczyszczenia wód powierzchniowych na terenie powiatu jest
oczyszczalnia komunalna w Ostrowi Mazowieckiej. Inne wi ksze oczyszczalnie to
oczyszczalnia komunalna w Małkini i Broku, natomiast w ród zakładów przemysłowych
najwi cej cieków odprowadza ROCKLWOOL - sp. z o.o. - Zakład w Małkini, lecz s to
głównie cieki opadowe (technologiczne kr
w obiegu zamkni tym) oraz Mazowiecka
Spółdzielnia Mleczarska w Ostrowi Mazowieckiej. Aktualnie stwierdza si , e nie
dotrzymuj warunków odprowadzania cieków ni ej wymienione zakłady (s im naliczane
kary pieni ne decyzjami administracyjnymi):
-
ZGKiM w Broku,
-
Wytwórnia Wód Gazowanych i Makaronów w Andrzejewie (brak urz dze , jest tylko
osadnik gnilny),
- Ubojnia "J" Ołtarze Gołacze.
nale y nadmieni , e s to niewielkie naruszenia warunków.
Pozostałe zakłady dotrzymuj wymaganych warunków odprowadzania cieków. Nale y
oczekiwa , e nast pi poprawa stanu czysto ci rzeki Grzybówki w zwi zku z zako czeniem
rozbudowy miejskiej oczyszczalni cieków w Ostrowi Maz. Po dana jest budowa
komunalnych oczyszczalni cieków w miejscowo ciach gminnych, które ich nie posiadaj (
Boguty Pianki, Nur, Szulborze Wielkie, Zar by Ko cielne i Andrzejewo).
W poni szej tabeli przedstawiono główne ródła zanieczyszcze przemysłowych wraz
z ich charakterystyk (st enia zanieczyszcze według aktualnych bada kontrolnych).
19
Tabela nr 18.Zakłady przemysłowe odprowadzaj ce cieki do wód powierzchniowych
z terenu powiatu ostrowskiego
Lp
I
2
4
5
Ilo odprowad .
cieków
St enia zanieczyszcze w odprowadzanych
ciekach [mg/drn3]
Nazwa zakładu
Rodzaj urz dze
BZT5
CHZT
zawiesina
Wytwórnia Wód Gazowanych i
Makaronów w Andrzejowie gm.
Andrzejewo
osadnik gnilny (brak pozwolenia
50
wodno-prawnego)
27,9
75,2
14,3 - (płaci
kary)
Szkoła Podstawowa Białe
Szczepanowce gm. Bogutv Pianki
EKOTEST
34,2
107,3
45,1
56
6
2,5
ROCKWOOL POLSKA sp. /. o.o. l) płaskownik na wody
deszczowe 2) osadnik, poletko
Zaklad w Małkini
hydrobotaniczne - cieki socjalno
bytowe
933-wg pozwolenia
przy pogodzie
1
bezdeszczowej
(wspólny odpływ) 3
Jednostka Wojskowa
500
13
64
33
zło a biologiczne
6
AGROMER sp. z. o.o w Trynosach (Gorzelnia nie pracuje)
odprowadza
okresowo
wody
pochlodnicze
7
Szkoła Podstawowa w Nurze gm.
Nur
Ubojnia "J" Ołtarze Golacze gm.
Nur
EKOBLOK III
3,5
8
35
12
urz dzenia mechaniczne
(osadnik, odtłuszcza /.. staw)
2,5
35
111
11 - (pi ci kary)
Zespół Szkół Rolniczych w
Lubiejewie gm. Ostrów Ma .
EKOBLOK - 2 egz.
125
6,8
32
10
deszczówka nieoczyszczona
738 dm³ / sek
nieokre lone nieokre lone
decyzj
decyzj
nieokre lone
decyzj
EKOBLOK
20
12,4
94,8
8
9
Mazowiecka Spółdzielnia
10 Mleczarska
11
Osiedlowa Spółdzielnia
Mieszkaniowa w Trynosach
146
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska w Starostwie Powiatowym
w Ostrowi Mazowieckiej
Zanieczyszczenia pochodz ce z rolnictwa
Na terenie powiatu nale y si równie liczy z dopływem cieków i zanieczyszcze
z nieskanalizowanych osiedli wiejskich, dopływem zanieczyszcze z obszarów rolniczych,
gdzie nast puje wypłukiwanie zwłaszcza zwi zków azotu i fosforu z gleby, osi gaj cych
odbiorniki wodne w formie spływów powierzchniowych oraz zanieczyszczenia pochodz ce z
atmosfery w postaci opadu tzw. mokrego i suchego. Na obecnym etapie stanu wiedzy
najbardziej precyzyjnie mo na okre li dopływ zanieczyszcze do wód powierzchniowych ze
ródeł punktowych. Przy pozostałych formach i ródłach zanieczyszczenia posługujemy si
wska nikami ogólnymi okre lonymi dla ró nych obszarów Polski, w tym niekoniecznie
warto ciami okre lonymi konkretnie dla omawianego terenu. Pomimo orientacyjnego
charakteru szacunków uzyskane informacje s warto ciowe, gdy pozwol na sformułowanie
strategii działa zapobiegawczych prowadz cych do ograniczenia stopnia zanieczyszczenia
wód powierzchniowy.
Inne ródła zanieczyszcze
ródła rozproszone zanieczyszcze czyli dopływ cieków ze zwodoci gowanych
lecz nie skanalizowanych lub nie posiadaj cych oczyszczalni obszarów, naganne przypadki
wylewania cieków z beczkowozów na miejsca na ten cel nie przeznaczone, stanowi w chwili
obecnej powa ny lecz trudny do dokładnego i ilo ciowego okre lenia problem.
Nieoczyszczone
cieki odprowadzane s z reguły do niewielkich cieków, pogarszaj c w
sposób drastyczny stan ich czysto ci. Ilo ciowe okre lenie ładunków zanieczyszcze
pochodz cych ze ródeł rozproszonych b dzie mo liwe do bardziej precyzyjnego okre lenia
po wprowadzeniu systemu monitoringu jako ci wód poł czonego z jednoczesnym pomiarem
20
przepływu wód w ciekach i uwzgl dnieniu w ogólnym bilansie zanieczyszczenia
pochodz cego z innych ródeł, a wi c zanieczyszcze punktowych, przestrzennych i
zanieczyszcze pochodz cych z opadów atmosferycznych. Z punktu widzenia wtórnej
eutrofizacji odbiorników wodnych szczególnie istotny jest ładunek zwi zków fosforu. Ocenia
si , e ilo fosforu dostaj ca si do cieków od jednej, statystycznej osoby u ywaj cej
syntetyczne rodki pior ce (detergenty z wypełniaczami fosforowymi) wynosi w ci gu roku
około 1 kg P/osob .
Ogólnie w 2000 r. z terenu powiatu ostrowskiego odprowadzono do wód
powierzchniowych 1 710 dam³ cieków, z czego oczyszczonych było 1670 dam³ i
nieoczyszczonych 40 dam³. cieki nieoczyszczone pochodziły głównie z sieci
kanalizacyjnych - 38 dam³, pozostałe - z przemysłu.
cieki z terenów skanalizowanych oczyszczane s
w nast puj cych
oczyszczalniach cieków ( tabela 7 ).
Tabela nr 19. Oczyszczalnie cieków komunalnych w powiecie ostrowskim
1.
ZGKiM - Brok
Brok
2.
ZGKiM-Małkinia Małkinia
3.
ZGKiM-Ostrów
4.
Zakład Usług
wodno -kanaliz. i W sewo
Sanitarnych
w W sewie
5.
Urz d
Gminy Luboty
Stary Luboty
Obsługiwana
miejscowo
Rodzaj
oczyszczalni
dam³ /rok
m³ / d
Liczba mieszka ców
równowa nych
Gmina
Liczba ludno ci
obsługiwanej
Jednostka
organizacyjna
Projektowana
przepustowo
m³ / d
Lp
Ilo
cieków
oczyszczanych ł cznie
z wodami opadowymi i
ciekami dowo onymi
Brok
biologiczna
120
13
36
600
683
Małkinia
biologiczna
600
177
484
3 500
3 000
z
8 000
podwy szony
m usuwaniem
biogenów
1 800
4 918
17 100
50 000
W sewo
biologiczna
120
6
16,4
415
580
Luboty
biologiczna
150
6,5
18
550
858
Ostrów Maz. Ostrów Maz.
miasto /
gmina
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska w Starostwie Powiatowym
w Ostrowi Mazowieckiej
5.5. Gospodarka odpadami
Uci liwo
odpadów dla rodowiska przejawia si przede wszystkim w
potencjalnym zanieczyszczeniu wód, gleb, zanieczyszczeniu powietrza, niszczeniu walorów
estetycznych i krajobrazowych, wył czeniu z u ytkowania terenów rolnych i le nych
zajmowanych pod ich składowanie.
Poza przemysłem i sektorem komunalnym inne działy gospodarki (np. rzemiosło,
usługi) wytwarzaj małe ilo ci odpadów - trafiaj one najcz ciej do odpadów komunalnych.
Wyj tek stanowi odpady z rolnictwa, w znacznej cz ci wykorzystywane ponownie.
21
5.5.1. Odpady przemysłowe
W powiecie ostrowskiem w 2000r. wytworzono ok. 18,6 tys. ton odpadów
przemysłowych, innych ni niebezpieczne, z czego 7,3 tys. ton zostało wykorzystanych
ponownie a 10,9 tys. ton składowanych jest na składowiskach. Najwi kszymi
wytwórcami odpadów przemysłowych s du e zakłady przemysłowe skupiaj ce si
głównie w Ostrowi Mazowieckiej i Małkini. Nale y do nich zaliczy przede
wszystkim ROCKWOOL POLSKA Sp. z o. o. Zakład w Małkini, SAMSMAK FOODS
w Małkini, B. D. ART. w Małkini, Fabryki Mebli FORTE w Ostrowi Maz.,
Mazowiecka Spółdzielnia Mleczarska w Ostrowi Mazowieckiej, KRUGER Polska w
Ostrowi Maz i inne... W sposobie zagospodarowania odpadów przewa a ich powtórne
wykorzystanie w postaci przetworzonych surowców wtórnych, w procesach
technologicznych. Jednak przewa aj ca cz
odpadów jest unieszkodliwiana przez
składowanie na składowiskach. W powiecie funkcjonuje obecnie jedno składowisko
odpadów przemysłowych w Zawistach Podle nych, na którym nagromadzono
dotychczas 33 303 Mg poprzemysłowych odpadów wełny mineralnej z ROCKWOOL
POLSKA Sp. z o. o. Zakład w Małkini. Ponadto w Małkini nagromadzonych jest w
zamkni tych ju składowiskach - 85 200,0 Mg odpadów azbestowo – cementowych i
149 600,0 Mg odpadów wełny mineralnej z produkcji Mazowieckiego Przedsi biorstwa
Materiałów Izolacji Budowlanej „IZOLACJA” w Małkini. Odpady przemysłowe
powstaj ce w innych zakładach, składowane s na gminnych składowiskach odpadów.
5.5.2. Odpady niebezpieczne
Według Wojewódzkiej Bazy Danych o Odpadach SIGOP-W w 2000 r. udział
odpadów niebezpiecznych w odpadach pochodzenia przemysłowego wyniósł:
-
1,4 % w wytworzonych odpadach;
2,1 % w zagospodarowanych odpadach (wykorzystanych, unieszkodliwionych nie
składowanych);
- ok. 0,02 % w odpadach składowanych.
Ł cznie wytworzono w powiecie ostrowskim 2 374,1 Mg odpadów
niebezpiecznych. Z ogólnej ilo ci wytworzonych odpadów, wykorzystano 1 960,2 Mg,
unieszkodliwiono 35,5 Mg. Pocieszaj cy jest fakt, e nie dopuszczono do składowania
nawet 1 Mg odpadów niebezpiecznych. Jedynie cz
odpadów była przej ciowo
magazynowana w celu przyszłego wykorzystania lub unieszkodliwienia. Mimo
nieskładowania obecnie odpadów niebezpiecznych, w powiecie ostrowskim znajduj si
dwa magazyny bezu ytecznych
rodków ochrony ro lin i innych preparatów
chemicznych tj:
- magazyn w Andrzejewie gm. Andrzejewo - wyprodukowane pod koniec lat 90,
uszkodzone w wyniku po aru w 1997r. odpady niebezpieczne znajduj si w
specjalnych beczkach o poj. 200 l w wydzielonym pomieszczeniu budynku o pow. 19
m² z podło em betonowym i zabezpieczonym przez specjalistyczn ekip ;
- magazyn Lubiejewo gm. Ostrów Maz. – zakupione w latach 70 i 80 na potrzeby
produkcji ro linnej gospodarstwa rolnego przy szkole rolniczej, znajduj si w
wydzielonym pomieszczeniu murowanego budynku gospodarczego o pow. ok. 50 m²
z podło em betonowym.
Głównymi ródłami powstawania odpadów niebezpiecznych w powiecie s :
- urz dzenia do likwidacji i neutralizacji odpadów z oczyszczania cieków;
- procesy powoduj ce powstawanie olejów odpadowych;
- działalno słu b medycznych i weterynaryjnych;
22
-
zu ywanie urz dze typu: akumulatory, baterie oraz czyszczenie zbiorników po
produktach ropopochodnych;
wykorzystywanie chemikaliów fotograficznych w drukarniach, laboratoriach itp.
Odpady niebezpieczne s wykorzystywane przez zakłady wytwarzaj ce lub inne
zakłady do celów produkcyjnych. Upowszechnia si zbiórka i przetwarzanie odpadów
niebezpiecznych pou ytkowych: olejów przepracowanych, akumulatorów ołowiowych i
wietlówek. Jednak w stosunku do mo liwo ci odbiorców i wymaga ochrony
rodowiska stanowi to znikomy procent wytworzonych odpadów i nadal niedostateczny
poziom przetwórstwa. Jednak powa niejszym problemem jest odzysk tego typu
odpadów niebezpiecznych z masy odpadów komunalnych.
5.5.3. Odpady komunalne
Ilo
odpadów stałych komunalnych ci gle ro nie i zmienia si ich skład
morfologiczny, co jest uwarunkowane wzrostem i zmian sposobu konsumpcji dóbr
materialnych. Wzrasta masa opakowa
plastikowych, metalowych, z tworzyw
mieszanych, wi cej jest odpadów organicznych i niebezpiecznych. Według danych GUS
ka dy statystyczny mieszkaniec Polski wytworzył w 2000 r. – 287 kg odpadów. Około
98 % wytworzonych odpadów jest składowanych na składowiskach odpadów,
pozostałe 2 % pochodz z selekcji „u ródła” stłuczki szklanej, papieru, tektury, tworzyw
sztucznych i metali.
Wytworzone na terenie powiatu ostrowskiego odpady komunalne s składowane
na 6 docelowych składowiskach odpadów komunalnych. Składowiska odpadów stałych
znajduj si w: Ostrów Mazowiecka – Lubiejewo, Brok, Małkinia Górna, Stary Luboty ,
W sewo, Boguty Pianki. Gminy Andrzejewo, Zar by Ko cielne i Nur korzystaj ze
składowisk innych gmin, dowo c odpady zgromadzone w kontenerach. W zakresie
eksploatacji składowisk komunalnych stwierdza si cz sto powtarzaj ce si zaniedbania
polegaj ce
na
niesystematycznym
wykonywaniu
zabiegów
eksploatacyjnych
(uporz dkowane składowanie, plantowanie odpadów, przykrywanie ziemi ).
Tabela nr 20. Składowiska odpadów komunalnych w powiecie ostrowskim
Gmina
Miejsce
lokalizacji
Zarz dzaj cy
Podło e
Stan
nagromadzenia na
koniec
2000r.
Pojemno
składowiska
Faza eksploatacji
tys. Mg
m3
147,9
562 100
Funkcjonuj ce
jednowarstwowe - folia z
tworzyw sztucznych (geo –
membrana)
2,4
14 717
Funkcjonuj ce
Brak zabezpieczenia podło a
4,0
12 000
Zrekultywowane 1996r.
po zamkni ciu w 1993r.
Ostrów
Maz.
Lubiejewo Stare
Zakład Gospodarki
Komunalnej i
Mieszkaniowej w Ostrowi
Maz
jednowarstwowe - utwardzenie
gruntu (nowa niecka z
geomembran oddana w styczniu
2001r. – stara cz
do
rekultywacji)
Brok
Brok
ul. Ludwinowo
Zakład Gospodarki
Komunalnej i
Mieszkaniowej w Broku
Brok
Brok
Zakład Gospodarki
Komunalnej i
Mieszkaniowej w Broku
23
Małkinia
Zawisty Podle ne Zakład Gospodarki
Jednowarstwowe - folia z
Komunalnej i
tworzyw sztucznych
Mieszkaniowej w Małkini
W sewo
Brzezienko
Ro ciszewskie
Urz d Gminy W sewo
brak ekranizacji podło a
(geomembrana)
Stary
Luboty
Luboty Włóki
Urz d Gminy Stary
Luboty
Boguty
Pianki
Boguty Pianki
Urz d Gminy Boguty
Pianki
120 000
Funkcjonuj ce
2,79
25 000
Funkcjonuj ce
W 1996 roku oddane
wysypisko nowe w tym
samym miejscu. Odpady
ze starego przeniesiono
do nowego.
jednowarstwowe - folia z
tworzyw sztucznych
(geomemrana)
0,2
21 179
Funkcjonuj ce
Brak zabezpieczenia podło a
0,25
54 800
Funkcjonuj ce
Razem
22,8
180,34
809 796
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska w Starostwie Powiatowym
w Ostrowi Mazowieckiej
5.6. Melioracje i gospodarka wodna
W powiecie ostrowskim zmeliorowanych jest 29.216,77 ha gruntów rolnych, co stanowi 37%,
w tym 19.330,42 ha gruntów ornych i 9.886,35 ha u ytków zielonych, na których jest
993.371 mb rowów i cieków naturalnych.
Melioracje szczegółowe:
sie drenarska na gruntach ornych - 17.9155,26 ha,
sie drenarska na u ytkach zielonych - 850,01 ha,
odpływy drenarskie - 565,15 ha.
Melioracje podstawowe:
rzeki ogółem - 215.128 m.b., w tym uregulowane - 130.958 mb,
kanały ogółem - 41.150 m.b., w tym uregulowane - 27850 mb,
uszczelnione – 10700 m.b.,
wały przeciwpowodziowe - 8716 m.b., które ochraniaj obszar - 3.050 ha.
Tabela nr 21. Stan i potrzeby melioracji w układzie gmin powiatu ( stan na 2000 rok )
Lp.
Gmina
Andrzejewo
l
Boguty Pianki
2
Brok
3
Małkinia Góma
4
Nur
5
Ostrów Ma .
6
Stary Luboty
7
Szulborze Wielkie
8
W sewo
9
10 Zareby Ko cielne
Ogółem :
Ogólna
powierzchnia
u ytków
rolnych ha
Obszar
Ogólna powierzchnia do
w tym :
.meliorowany
zmeliorowania wg. pourz dzeniami
trzeb zgłoszonych na
szczegółowymi i grunty orne ha u ytki zielone ha
zebraniach ha
podstaw. ha
\v tym :
grunty orne
ha
u ytki zielone
ha
10 768
6562.87
6049.68
513.19
1563.85
1108.85
455.00
6 920
3427.07
2849.40
577.67
1315.05
1127.05
188.00
2495
493.00
117.00
376.00
466.00
-
466.00
7958
1649.00
241.00
1408.00
975.00
-
975.00
7567
1163.19
801.97
361.22
1300.20
978.20
322.00
16446
5683.00
2553.00
3130.00
439.00
59.00
380.00
8611
3996.00
2157.00
1839.00
353.00
130.00
223.00
3 412
1291,19
1123.65
167.54
1914.00
1627.00
287.00
8264
2522.00
1584.00
938.00
281.00
81.00
200.00
6 529
2429.45
1853.72
575.73
1354.00
1083.00
271.00
29216,77 19330,42
9 886,35
78 970
9961,10 6 194.10 3 767.00
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska SP
24
W latach 1999 – 2003 dzi ki staraniom Wojewódzkiego Zarz du Melioracji i
Urz dze Wodnych w Warszawie Oddział w Ostroł ce oraz Starostwa Powiatowego w
Ostrowi Mazowieckiej na terenie powiatu ostrowskiego wykonano nast puj ce inwestycje w
zakresie melioracji wodnych szczegółowych i podstawowych oraz gospodarki wodnej :
Rok 1999
jaz w km 84+1360 na warto 208.868,47 zł na rzece Orz,
próg w km 45+300 na warto 116.202,01 zł na rzece Orz,
Rok 2000
drenowanie gruntów ornych w Andrzejewie na pow. 40,73 ha o warto ci
144.400,00 zł,
modernizacj cieków szczegółowych w Podbielu Wielkim o warto ci 100.015,25 zł.
Rok 2001
renowacj rzeki Orz w miejscowo ci Rogówek, Gniazdowo, Rogowo, Luboty Włóki,
Kosewo, gm. Stary Luboty na sum 251.919,91 zł,
drenowanie gruntów ornych we wsi Andrzejewo na pow. 76,09 ha o warto ci
249.511,23 zł.
obwałowanie prawostronne rzeki Bug w miejscowo ci Przewóz, gm. Małkina Górna
w km 93+200 do 93+300 o warto ci 209.849,62 zł
modernizacj cieków szczegółowych w Podbielku Wielkim na sum 103.171,76 zł
modernizacj rzeki Kabat razem z budowlami tj. 2 przepusty i 2 zastawki w
miejscowo ci Brudki Nowe, Rz nik Majdan, Rz nik Wło cia ski w gm. W sewo.
Warto inwestycji wynosi 127.112,90 zł
Rok 2002 - 2003
modernizacj cieków szczegółowych w Podbielu Wielkim, gm. Stary Luboty na
powierzchni 114 ha o warto ci 258.881,12 zł,
usuni cie szkód po powodziowych z zabudow wyrwy na rzece Orz, gm. Stary
Luboty w km 43+820 do 43+850 na sum 10.421,20 zł,
drenowanie gruntów ornych we wsi Jasienica i Jasienica Parcel, Jasienica –
Chmielewo, etap III. Plan 69,50 ha na sum 184.140, 57 zł, wykonani finansowe na
sum 100.000,00 zł,
-
drenowanie gruntów ornych w miejscowo ci Załuski Lipniewo na pow. 80,97 ha na
warto 412.549,04 zł. Wykonanie finansowe na sum 100.000,00 zł.
6. Rolnictwo
Powiat ostrowski jest drugim co do wielko ci w byłym woj. ostroł ckim. Obejmuje
powierzchni 1218 km², któr zamieszkuje 78 539 osób. Stanowi to 64 osób na 1 km ².
Powiat ma charakter typowo rolniczy 97% powiatu stanowi obszary wiejskie. Ludno
wiejska to 69% jego mieszka ców. Obejmuje gminy: Andrzejewo, Boguty Pianki, Brok,
Małkinia Górna, Nur, Ostrów Mazowiecka, Stary Luboty , Szulborze Wielkie, W sewo i
Zar by Ko cielne oraz 2 miasta: Ostrów Maz. i Brok, w skład których wchodzi 307
miejscowo ci ( 256 sołectw ).
Prawie 86,3% powiatu stanowi u ytki rolne, co wyra a si powierzchni 74 294 ha.
10,1% powierzchni powiatu, tj. 8 653 ha stanowi lasy. Grunty orne stanowi 60,4 %
25
u ytków rolnych, ł ki i pastwiska - 25,6%, sady – 0,2%. Głównymi u ytkownikami
powierzchni rolniczej s gospodarstwa indywidualne, których jest 9 973 szt., a przeci tna ich
wielko wynosi 8,0 ha.
Stan inwentarza według powszechnego spisu rolnego w 2002r. wynosi:
bydło–48 085 szt.( w tym ciel ta – 10 941 szt., młode bydło – 8 228 szt., bydło
2 letnie i starsze
i wi cej – 28 916 szt.)
trzoda chlewna -82 235 szt. ( w tym lochy – 9 620 szt., owce – 206 szt.,
konie – 2 870 szt., drób – 115 813 szt.)
Tabela nr 49. Powierzchnia zasiewów w powiecie ostrowskim na rok 2002
Ogółem
ha
47 050
Zbo a ogółem
Ziemniaki
Przemysłowe
Pastewne
Pozostałe
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
%
ha
79,3
37 310
10,1
4 736
2,3
1 095
7,8
3 656
0,5
252
ródło: Dane z Wydziału Rolnictwa, Le nictwa i Ochrony rodowiska Starostwa Powiatowego
w Ostrowi Maz
Najwi
1.
2.
3.
4.
ksze uprawy w poszczególnych gminach:
Zbó - Boguty Pianki, Ostrów Maz., Stary Luboty , Szulborze Wielkie, W sewo
Ziemniaków - Boguty Pianki, Stary Luboty
Warzyw - Boguty Pianki
Owoców - Ostrów Mazowiecka
Tabela nr 50. Jako
Lp.
gleb w powiecie ostrowskim w 1998 roku
Gmina
II
3
III
3378
Klasa gleb
IV
V
6321
1010
VI
152
l.
Andrzejewo
2
3.
4.
Boguty Pianki
Brok
Małkinia Górna
1759
17
123
3411
510
1274
1294
1268
3650
555
490
2961
5.
6.
7.
8.
Nur
Ostrów Maz.
Starv Lubotv
Szulborze
Wielkie
W sewo
Zar by
Ko cielne
Ogółem powiat 3
945
1500
1565
563
3405
4154
1788
1832
1813
4949
2846
631
1515
4562
2346
408
479
698
3274
2336
2276
2546
2326
1017
11017
28343
22283
16332
9.
10.
ródło: Dane z Wydziału Geodezji, Kartografii i Gospodarki Nieruchomo ciami Starostwa Powiatowego
w Ostrowi Mazowieckiej
Przewag gleb powiatu ostrowskiego stanowi gleby kl. V i VI.
Udział poszczególnych klas gruntów rolnych - stan na 1998 r.:
udział gleb kl. I-III
- 11,47%
kl. IV
- 36,70 %
kl. V i VI
- 51,83 %
Tabela nr 51. Struktura agrarna na terenie powiatu i gmin na dzie 12.12.2002r.
Wyszczególnienie
Powierzchnia
ogółem
Grunty
Sady
Ł ki
U ytki rolne
Pastwiska
Grunty
Grunty
Grunty
Grunty le ne
zadrzewione i
26
Pozostałe
orne
trwałe
trwałe
rolne
zabudowane
Andrzejewo
11 413
8 997
87
239
1 457
268
Boguty Pianki
8 530
5 748
97
342
773
162
Brok:
- miasto
1 052
610
13
157
145
29
-gmina
1 186
653
8
233
205
30
Małkinia Górna
9 083
4 466
51
1 744
964
202
Nur
9 260
6 074
82
490
819
184
Ostrów Maz. – m
823
508
22
27
24
25
Ostrów Maz. – g
16 982
10 876
125
2 274
1 155
379
Stary Luboty
10 438
6 194
54
1 317
987
183
Szulborze
4 031
2 869
50
64
368
71
Wielkie
W sewo
9 033
6 331
93
583
605
178
Zar by Ko cielne
7 518
4 962
61
457
904
157
Razem
89 349
58 288
743
7 927
8 406
1 868
ródło: Dane z Wydziału Geodezji, Kartografii i Gospodarki Nieruchomo ciami
pod
stawami
1
0
pod
rowami
zakrzaczane
29
2
300
1 368
35
38
0
0
0
0
0
0
0
0
6
0
19
6
1
32
39
3
77
52
1 525
1 564
193
2 012
1 630
587
15
5
112
41
23
129
34
19
0
0
1
26
11
174
1 146
928
11 384
69
38
558
7. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego
7.1. Obiekty zabytkowe i miejsca pami ci
Miasto Ostrów Mazowiecka :
• Ko ciół parafialny pw. Wniebowzi cia Naj w. Marii Panny – budowany w latach
1885-1893, murowany, neogotycki według projektu architektów F. Nowickiego
i B. Schmidta. Budowniczym był Wł. Colonna-Czosnowski z Warszawy.
W ołtarzu głównym rze ba Wniebowzi cia NMP wykonana w 1896 r.
•
Ratusz miejski – neobarokowy, jednopi trowy budynek z czterema basztami.
Wybudowany dzi ki staraniom burmistrza Ludwika Mieczkowskiego w 1927 r.,
według projektu Stefana Zwolanowskiego. Od 1975 r. ratusz jest siedzib Urz du
Miejskiego.
•
Kamienny Krzy (1894) – usytuowany w ogrodzie pleba skim upami tnia miejsce
ołtarza głównego w ko ciele drewnianym zbudowanym tutaj w latach 1796-1801.
• „D b Wolno ci” – drzewo zasadzone na skwerze przed ko ciołem parafialnym
w I rocznic odzyskania niepodległo ci w 1919 r. W pobli u stoi Obelisk Wolno ci
wzniesiony dla uczczenia odzyskania niepodległo ci.
•
Liceum Ogólnokształc ce im. M. Koprenika – jednopi trowy budynek murowany,
nawi zuj cy sw form architektoniczn do budowli pałacowej.
Wybudowany w latach 1923-1928 jako Koedukacyjne Gimnazjum Humanistyczne.
Była to wówczas jedna z najnowocze niejszych szkół II Rzeczpospolitej.
•
Bank Spółdzielczy – murowany budynek jednopi trowy, wzniesiony w 1926 r.
według projektu Stefana Zwolanowskiego. Charakterystyczn ozdob budowli s
kolumny stylizowane na wzór grecki, dawniej siedziba Banku Ludowego.
27
•
„Czerwoniak” – miejscowa nazwa jednopi trowej kamienicy, wybudowanej w II poł.
XIX w. przez ydowskiego handlarza – Lichtensztajna. W czasie okupacji
hitlerowskiej siedziba gestapo, sk d odprawiano transporty wi niów.
•
Cmentarz parafialny - najstarsza cz
cmentarza została oddana do u ytku w II
poł. XVII w. Dotychczas zidentyfikowane zachowane nagrobki pochodz z I poł. XIX
w. i nale do Scholastyki Podbielskiej zm. w 1827 r. oraz Pawła Podbielskiego,
rejtana powiatu ostroł ckiego zm. w 1829 r. Na cmentarzu zlokalizowane s groby
ołnierzy stacjonuj cych w Komorowie przed zako czeniem I wojny wiatowej,
mogiła ołnierzy poległych pod Ostrowi w wojnie polsko-radzieckiej 4 sierpnia 1920
r., mogiła członków AK poległych w walce z Niemcami pod Pecynk 31 sierpnia
1944 r.
•
Kaplica cmentarna pw. w. Zofii – wybudowana ok. 1830 r. jako kaplica grobowa
burgrabiny łom y skiej Zofii Barzykowskiej. Budowla drewniana o konstrukcji
zr bowej. W kaplicy znajduje si klasycystyczny nagrobek Kajetana Barzykowskiego,
s dziego pokoju oraz tablice epitafijne Antoniego Liberadzkiego zm. w 1839 r.
i Zuzanny Barzykowskiej zm. 1854 r.
• Biblioteka im. Marii D browskiej – jednopi trowa kamienica secesyjna, z pocz tku
tablica pami tkowa dla uczczenia 50-lecia działalno ci biblioteki.
•
Pomnik ołnierza i Partyzanta – nazywany potocznie przez mieszka ców
„Ostrowsk Nike”, odsłoni ty 22 lipca 1960 r.
Gmina Ostrów Mazowiecka :
• Zespół koszarowy w Komorowie – w latach 1890-1894 wybudowano tutaj koszary
dla wojsk carskich. Pó niej od roku 1917 miała swoja siedzib słynna Szkoła
Podchor ych Piechoty. W latach 1926-29 wybudowano ko ciół garnizonowy.
W latach 1930-34, kiedy szkoł dowodził płk. Ludwik Bocia ski powstał o rodek
sportowy, basen pływacki, kort tenisowy. Wzniesiono równie liczne pomniki
nawi zuj ce do chwały or a polskiego od czasów Bolesława Chrobrego po
bohaterów Powstania Listopadowego.
19 wrze nia 1999 r. odsłoni to na terenie garnizonu pomnik Marszałka Józefa
Piłsudskiego, który jest dokładnie odtworzon replik pomnika z 1932 r. (jest to
najwi kszy pomnik Marszałka w Polsce).
Otoczenie koszar poło onych w parku z alejkami spacerowymi oraz kompleksem
sportowym, mo e by doskonałym miejscem wypoczynku. Godnym polecenia jest
Planetarium na terenie garnizonu w Komorowie, w którym odbywaj si projekcje
seansów pogl dowych z astronomii, ze szczególnym uwzgl dnieniem mechaniki
nieba.
•
Cmentarz je ców radzieckich – poło ony w pobli u wsi Gr dy na terenie byłego
obozu je ców wojennych - stalag 324, który funkcjonował od sierpnia 1941 r. Był to
jeden z najwi kszych obozów jenieckich w Generalnej Guberni. W obozie w Gr dach
z wi zionych 120 tys. ołnierzy zgin ło ponad 80 tys.
Dokoła rozci ga si kompleks lasów sosnowych, które s symbolicznym „Lasem
Pami ci” na terenie byłego obozu jenieckiego.
28
•
Pomnik poległych w walce pod Pecynk – około 14 km od wsi Gr dy na terenie
s siedniego powiatu wyszkowskiego le y osada le na Pecynka. 31 sierpnia 1944 r.
wojska niemieckie uderzyły na stacjonuj ce tutaj zgrupowanie partyzanckie AK.
Polacy próbowali przełama zaciskaj cy si pier cie okr enia okupanta. Na pola
walki pod Pecynk znajduje si dzisiaj pomnik wzniesiony na mogile poległych
w walce partyzantów 3 batalionu 13 Pułku Piechoty AK.
Około 300 m od pomnika stoi elazny krzy upami tniaj cy miejsce rozstrzelania
14 ołnierzy z 3 batalionu w dniu 31 sierpnia 1944 r.
•
Pomnik w Nagoszewie – miejscowo ta znana jest z wydarze , jakie miały tu
miejsce w okresie Powstania Styczniowego. Bitwa pod Nagoszewem była
najwi kszym starciem w rejonie Ostrowi. W dniach 2-3 czerwca 1863 r. poł czone
oddziały pod dowództwem Maksymiliana Broniewskiego stoczyły walk z kilkoma
kolumnami wojsk carskich. W pobli u pola walki stoi granitowy pomnik wystawiony
na zbiorowej mogile w 1917 r. (po lewej stronie przy tarsie Ostrów Maz. –
Warszawa).
•
Ko ciół parafialny pw. w. Rocha – ko ciół murowany (1880-83) odremontowany
po 1945 r. Cenne dzieła sztuki rze biarskiej : Matka Boska z Dzieci tkiem (gotyk
pocz. XVI w.) i w. Jan Nepomucen (I poł. XIX w). Dzwonnica murowana z ko ca
XIX w.
Na cmentarzu parafialnym znajduje si pó no klasycystyczny nagrobek z piaskowca
Aleksandra Sykstyna Zaleskiego (zm. 1855 r.) oraz kamienny nagrobek Wiktora
Godlewskiego (1831-1900), powsta ca 1863, przyrodnika i podró nika.
Miasto i Gmina Brok :
• Ko ciół pw. w. Andrzeja Apostoła – ko ciół parafialny na terenia miasta Brok.
Obecny wizerunek ko cioła zachował si z XVIII w. Z tego te stulecia pochodzi
wystrój wn trza. Podczas prac renowacyjnych w 1969 r. odkryto lady polichromii
z czasów budowy ko cioła (połowa XVI w.). W kaplicy w. Anny znajduje si
o miok tna tablica marmurowa, która niegdy zdobiła bram pałacu biskupiego
w Broku.
•
Ruiny pałacu biskupów płockich – w 1607 r. biskup płocki Henryk Firlej wzniósł
przy uj ciu Turki do Bugu pałac o charakterze obronnego zamku. Pełnił on rol letniej
rezydencji dla dostojników ko cielnych. Pod wzgl dem architektonicznym było to
poł czenie włoskiej willi palladia skiej z tradycyjnym renesansowym dworem
polskim.
Do dzisiaj z dawnej wietno ci pałacu pozostały jedynie ruiny wschodniej wie y na
obrze ach miasta Brok.
Gmina Nur :
• Ko ciół parafialny – ko ciół murowany w miejscowo ci gminnej Nur, wzniesiony
w II poł. XIX w., zniszczony przez wycofuj ce si wojska niemieckie, odbudowany
w latach 1949-66. W ołtarzu głównym obraz matki Boskiej z Dzieci tkiem z I poł.
XVII wieku (w sukience z blach srebrnej).
•
Krzy „Pod sztandarem” – upami tniaj cy bitw stoczon przez wojska gen.
Łubie skiego 22 maja 1831 r. Krzy stoi mi dzy szos ciechanowieck a go ci cem
do wsi ebry.
29
•
Muzeum Lat Dzieci cych Prymasa Tysi clecia – we wsi Zuzela, miejscu urodzenia
kardynała Stefana Wyszy skiego (3 marca 1901 r.). W zrekonstruowanym
drewnianym budynku dawnej szkoły zorganizowano Muzeum.
W pomieszczeniu muzeum po lewej stronie odtworzono mieszkanie Pa stwa
Wyszy skich, po prawej izb szkoln z pocz tku XX w. Muzeum obsługuj siostry
zakonne z tutejszej parafii.
Gmina Andrzejewo
• Ko ciół gotycki pw. w. Bartłomieja – gotycki ko ciół w miejscowo ci Andrzejewo.
Parafi zało ono tu w XIV w. Ko ciół swój kształt uzyskał podczas długiego, bo
trwaj cego 70 lat procesu budowlanego (1526-1605).
Barokowy ołtarz główny pochodzi z 1701 r., obraz przedstawiaj cy w. Bartłomieja
zalicza si do najstarszych obiektów malarstwa na terenie powiatu ostrowskiego
(namalowany na desce w XVII w.).
•
Cmentarz parafialny w Andrzejewie – zabytkowa kaplica cmentarna z 1884 r.,
w pobli u grób Julianny Wyszy skiej (matki Kardynała S. Wyszy skiego zmarłej
w 1910 r.), Mauzoleum ołnierzy Wrze nia(na tablicach indywidualnych i
zbiorowych znajdziemy biografi gen. Kosseckiego i płk. Hertla) oraz pomnik
ołnierzy AK.
Gmina Zar by Ko cielne :
• Zespół klasztorny - wybudowany w Zar bach Ko cielnych w latach 1765-1774,
z fundacji Szymona Zaremby, dla sprowadzonych na te ziemie w II poł. XVII w.
ojców reformatów.
W skład zespołu wchodz : barokowy ko ciół obecnie parafialny, klasztor
z wirydarzem przylegaj cy do południowej elewacji ko cioła oraz dziedziniec przed
ko ciołem otoczony XVII-wiecznym murem z bram .
Po rodku dziedzi ca stoi kapliczka w formie kolumny toska skiej (1805 r.).
Ołtarz główny i ołtarze boczne ko cioła klasztornego reprezentuje typowe reformackie
wyposa enie, charakterystyczne przez swój surowy wygl d i ciemny koloryt drewna.
Unikalnym zabytkiem jest zło ona w podziemiach ko cioła trumna
ze zmumifikowanymi zwłokami fundatora ko cioła (zm. 1768 r.).
•
Ko ciół filialny pw. w. Stanisława – wzniesiony w latach 1882-1900 w Zar bach
Ko cielnych neogotycki ko ciół z kamienia polnego. W ołtarzu głównym znajduje si
obraz Matki Boskiej Anielskiej namalowany na desce w pocz tkach XVII w.
Gmina Małkinia Górna :
• Ko ciół parafialny pw. Naj w. Serca Pana Jezusa – wzniesiony w latach 1905-1911
ko ciół murowany, neogotycki według projektu architekta Karola Jankowskiego
w miejscowo ci Małkinia Górna.
•
Sanktuarium Trójcy wi tej w Prostyni– obecn wi tyni wzniesiono w latach
1945-54 po tym, jak Niemcy wysadzili w 1944 r. ko ciół parafialny wraz z cennymi
zabytkami sztuki sakralnej. W ołtarzu głównym znajduje si pó nogotycka rze ba
wi tej Trójcy,
30
a w pobli u Ko cioła klasycystyczna dzwonnica z lat 1858-1860 oraz kaplica
cmentarna z XVIII w.
•
•
Kapliczki we wsi Prosty – obiekty ludowej sztuki sakralnej:
- murowana kaplica z rze b Chrystusa Ukrzy owanego z 1835 r.,
- kaplica z figur Chrystusa Frasobliwego z XIX w.,
- kaplica w. Anny z XIX w.
Nagrobna kaplica – w miejscowo ci Orło znajduje si nagrobna kaplica eliwna
generała Orłowa z ko ca XIX w.
Gmina Stary Luboty :
• Ko ciół neogotycki – w miejscowo ci gminnej Stary Luboty stoi ko ciół neogotycki
z cegły, trójnawowy. W ołtarzu bocznym drewnianym po prawej stronie znajduje si
obraz Matki Boskiej z Dzieci tkiem z koło 1700 r.
•
Kaplica pw. w. Rocha – na cmentarzu parafialnym znajduje si drewniana kaplica
pw. w. Rocha wzniesiona w I połowie XIX w. W ołtarzu głównym wisi obraz w.
Rocha, malowany na desce w XVII w.
Gmina W sewo :
• Sanktuarium Maryjne – ko ciół parafialny w miejscowo ci W sewo wzniesiony
w latach 1912-1922, po zniszczeniach wojennych odbudowany w 1949 r.
Trójnawowa wi tynia neogotycka. W ołtarzu głównym obraz Matki Boskiej
z Dzieci tkiem nieznanego autora z XVI w. Od XVII w. obraz doznaje szczególnej
czci u wiernych. Dowodem na to s liczne wota umieszczone wokół wizerunku.
Władze ko cielne uznały W sewo za sanktuarium maryjne. Koronacja obrazu Matki
Boskiej W sewskiej odbyła si 8 wrze nia 2000 r.
Gmina Boguty-Pianki :
• Zagroda młynarza – we wsi Drewnowo (8 km od Ciechanowca) znajduje si
zabytkowa zagroda młynarza, a w niej wiatrak ko lak oraz chata z ko ca XIX w.
z ekspozycj – tradycje chleba.
Zabytkowe obiekty s własno ci Muzeum Rolnictwa im. ks. K. Kluka
w Ciechanowcu i stanowi jedn z wielu ekspozycji plenerowych działu budownictwa
(Skansen Mazowiecko-Podlaski).
8. Gospodarka
Na terenie powiatu istnieje 3 945 podatników prowadz cych działalno gospodarcz ,
z czego 51,3%, tj. 2 024 działa na terenie miasta Ostrów Mazowiecka. Na przestrzeni całego
okresu badawczego liczba podmiotów gospodarczych wzrasta. Drug grup pod wzgl dem
liczebno ci s podatnicy, którzy działaj na terenie gminy Małkinia Górna.
31
Tabela nr 22. Podatnicy prowadz cy działalno gospodarcz na terenie powiatu
ostrowskiego w latach 1999-2002.
Lp
Gmina
1999
2000
1.
Andrzejewo
94
100
2.
Boguty Pianki
92
89
3.
Brok
148
148
4.
Małkinia Górna
507
530
5.
Nur
109
123
6.
M. Ostrów Maz.
2008
2012
7.
Gm. Ostrów Maz.
423
461
8.
Stary Luboty
82
85
9.
Szulborze Wlk
38
44
10. W sewo
140
150
11. Zar by Ko cielne
88
99
Ogółem
3729
3841
ródło: Dane z Urz du Skarbowego w Ostrowi Maz.
2001
101
90
150
528
125
2027
467
91
43
157
104
3883
2002
113
93
155
537
129
2024
480
93
42
163
116
3945
Tabela nr 23. Podatnicy prowadz cy działalno gospodarcz na terenie powiatu
ostrowskiego w latach 1999-2002 z podziałem na ilo zatrudnionych pracowników.
Wielko zatrudnienia
1999
Firmy jednoosobowe
2932
Do 5 pracowników
582
Do 20 pracowników
133
Do 100 pracowników
55
Do 250 pracowników
19
Powy ej 250 pracowników
8
Razem zatrudniaj cy
797
ródło: Dane z Urz du Skarbowego w Ostrowi Maz.
2000
2967
637
151
61
19
6
874
2001
3048
591
155
69
15
5
835
2002
3122
580
148
77
14
4
823
Na dzie 31 grudnia 2002 roku najliczniejsz grup podatników działaj cych na
terenie powiatu z podziałem na ilo zatrudnionych stanowi firmy jednoosobowe, tj. 65,5%.
Ł czna ilo
małych i rednich przedsi biorstw wynosi 3 941, tj. 83,5% wszystkich
podmiotów gospodarczych.
Tabela nr 24. Podatnicy prowadz cy działalno gospodarcz w 2002 roku na terenie
powiatu ostrowskiego z podziałem na bran e Polskiej Klasyfikacji Działalno ci
Grupa PKD
Rolnictwo, łowiectwo i le nictwo
Górnictwo i kopalnictwo
Przetwórstwo przemysłowe
Budownictwo
Handel hurtowy i detaliczny, naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli
oraz art. U ytku osobistego i domowego
Hotele i restauracje
Transport, gospodarka magazynowa i ł czno
Po rednictwo finansowe
Obsługa nieruchomo ci, wynajem, nauka, usługi zwi zane z prowadzeniem
działalno ci gospodarczej
Edukacja
Ochrona zdrowia i opieka socjalna
Pozostała działalno usługowa komunalna, społeczna i indywidualna
Razem
ródło: Dane z Urz du Skarbowego w Ostrowi Maz.
Liczba podatników
177
2
458
590
1 420
80
419
71
323
49
174
181
3 945
32
Zdecydowan wi kszo podmiotów gospodarczych na terenie powiatu stanowi
sektor prywatny, do którego mo emy zaliczy : hotele i restauracje, handel hurtowy i
detaliczny, naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli, usługi z prowadzeniem
działalno ci gospodarczej itp. W ród ogólnej struktury podmiotów gospodarczych najwi cej
działa w zakresie handlu hurtowego i detalicznego, napraw pojazdów mechanicznych,
tj. 36 % , drug pozycj jest budownictwo, które stanowi 15%, na kolejnych miejscach
znajduj si przetwórstwo przemysłowe stanowi ce 11,6%, a tak e transport, gospodarka
magazynowa i ł czno , które stanowi 10,6%.
33