str. 8 - SM Świt

Adwent
to czas radosnego oczekiwania na przyjście Chrystusa. Oczekujemy najpierw
Ostatecznego Przyjścia Chrystusa na końcu świata. Prawdę tę przeżywamy w liturgii
od pierwszej niedzieli Adwentu do 17 grudnia. Chociaż w Ewangelii Chrystus
o końcu świata mówi w słowach pełnych grozy, to jednak proroctwo to kończy
słowami: „Gdy się to dziać zacznie, nabierzcie ducha i podnieście głowy, ponieważ
zbliża się wasze odkupienie" (Łk 21, 28). Wezwanie to jest pełne radosnej nadziei.
Od 17 grudnia teksty liturgiczne Adwentu przygotowują nas duchowo, byśmy
pokornie i radośnie oczekiwali Świąt Bożego Narodzenia.
Adwentem był okres ludzkości przed przyjściem Chrystusa. Był to czas oczekiwania, tęsknoty i nadziei. Radość uczniów z obecności Jezusa na ziemi trwała
krótko. Gdy poprzez mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezus odszedł do nieba,
ludzkość zaczęła przeżywać drugi adwent. Jezus bowiem powiedział, że powtórnie
przyjdzie „w chwale i majestacie”. Wezwał wszystkich do czujności. Adwentem jest
również życie każdego z nas. Życie uczniów Chrystusa jest także oczekiwaniem na
spotkanie z Chrystusem na progu naszej śmierci. Wypełnienie czasu przez pierwsze
w Betlejem i drugie na końcu świata przyjście Chrystusa symbolizuje
Wieniec adwentowy
Piękny ten zwyczaj narodził się we wschodnich Niemczech. Wywodzi się
on z symboli światła, które występowały w folklorze przy końcu listopada i na
początku grudnia. Chrześcijanie przechowali i utrzymali wiele z tych symboli
światła i ognia, jako popularne tradycje dawnego folkloru. Wieniec adwentowy
wykonany jest z gałązek szlachetnych, trwałych drzew iglastych, takich jak:
świerk srebrzysty, jodła pospolita, daglezja zielona lub też sosna zwyczajna.
Może być również zrobiony z liści
laurowych. Wykonanie wieńca
jest bardzo proste. Koło druciane
(o różnej średnicy, a najczęściej
około 20 do 40 cm) oplata się
zielonymi gałązkami lub liśćmi.
Następnie umieszcza się w
nim cztery świece (najczęściej
czerwone) symbolizujące cztery
adwentowe niedziele. Tak przygotowany wieniec można umieścić
na stole (położony na zwykłej okrągłej tacy), na stojaku lub zawiesić u sufitu. W
pierwszą niedzielę adwentu zapalamy jedną świecę, w drugą dwie, w trzecią trzy,
a w czwartą — wszystkie cztery.
Adwent jest okresem przemiany i przygotowania serc na przyjście Pana,
który zjednoczy całe stworzenie w swej chwale. Najlepszym sposobem przemiany
serca jest pełnienie dobra w swoim środowisku, pełnienie czynów wynikających z
miłości, zgodnie ze słowami Chrystusa: „Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych
braci moich, mnieście uczynili" (Mt 25,40). Celowi temu służy zwyczaj zbierania
sianka dobrych uczynków.
Sianko dobrych uczynków
W sobotę wieczorem lub w czasie rodzinnego spotkania modlitewnego w
trzecią niedzielą Adwentu, ojciec poświęca pusty żłóbek wykonany z drewna. Odtąd
każdego dnia, wieczorem przy modlitwie, dziecko robi
rachunek sumienia i za każdy dobry uczynek wkłada
jedną słomę siana do żłóbka. Jest to dar dziecka
dla Bożego Dzieciątka na Jego urodziny. Widok
żłóbka z sianem dobrych uczynków napełnia
dziecko tęsknotą za Zbawicielem przy pójściu
na spoczynek, jak i przy przebudzeniu się
rankiem. W wigilię po wieczerzy lub w dzień
Bożego Narodzenia dziecko znajduje w żłóbku
figurkę Dzieciątka Jezus i przenosi uroczyście
żłóbek pod choinkę.
Wiele obrzędów i zwyczajów adwentowych wzięło swój początek z kultu
świętych, których wspomnienia obchodzimy w Adwencie. W rodzinach naszych,
przed rodzicami i przed dziećmi staje bardzo wyraziście postać św. Mikołaja. W
nim Pan Bóg ukazuje nam swoją obecność i swoje oblicze.
Historia i legenda o św. Mikołaju
Św. Mikołaj, chociaż był jednym z najbardziej popularnych i ukochanych
świętych, to jednak z życia jego mało znamy faktów historycznych. Wiemy, że
był biskupem Miry, małego portowego miasteczka w Małej Azji. Do portu tego
zawijały statki z różnych krajów wioząc towary i nowiny. Mira, po której dzisiaj nie
ma już śladu, w III i IV wieku była miastem kwitnącym. Wówczas żył św. Mikołaj.
Miał bogatych rodziców, ale wkrótce ich stracił. Gdy dorósł, postanowił poświęcić
swe życie Bogu i bliźnim. Posłuszny słowom Chrystusa rozdał cały swój majątek
ubogim. Często pomagał biednym, dzieciom, sierotom, kładąc im nocą pieniądze
na parapetach okien. Udał się z pielgrzymką do Ziemi Świętej. Cudownie uratował
tonący okręt, na którym płynęli i dlatego jest patronem
żeglarzy. Po powrocie chrześcijanie Miry wybrali go
na swego biskupa. Jako biskup — Mikołaj prowadził
święte życie, był mężem modlitwy, pełnił dobre
uczynki dla innych i był ukochanym ojcem
dla sierot.
Za cesarza Dioklecjana, który prześladował chrześcijan, biskup Mikołaj
był wtrącony do więzienia i cierpiał
bardzo wiele. Chciał umrzeć za
Chrystusa jako męczennik. Gdy
ustały prześladowania za panowania cesarza Konstantyna Wielkiego, św. Mikołaj powrócił do Miry.
Tu był dalej kochanym ojcem dla
biednych i sierot. Zmarł około
roku 350. Będąc w niebie nadal
pomaga wszystkim, którzy się
modlą do niego. Ciało św.
Mikołaja włoscy kupcy
przenieśli w roku 1807 do
Bary we Włoszech. Obrali
go za swego patrona kupcy,
bankierzy, marynarze i więźniowie. Ale za to, że był tak dobry dla małych sierot,
najbardziej kochają go dzieci, a wszyscy naśladują czyniąc radosne niespodzianki
innym.
Świece i lampiony adwentowe
W okresie Adwentu bardzo ważnym symbolem liturgicznym jest świa tło. Służą do
tego świece adwentowe stosowane w domowej liturgii. Są one różnego rodzaju.
Świeca roratnia
Koloru białego lub jasnożółtego, przewiązana białą wstążką i udeko rowana zielenią
(najczęściej mirtem). W kościołach umieszcza się ją na ołtarzu i pali w czasie roratnich
Mszy św.. W domach umieszcza się ją na ołtarzyku domowym, w kąciku religijnym,
bardzo często obok figurki lub obrazu Matki Bożej. Zapalana jest w czasie wieczornic i
modlitw rodzinnych. Symbolizuje Maryję, która w mroczny czas adwentowy, w swoim
łonie niesie światu Chrystusa - Światłość Prawdziwą.
Świeca kalendarzowa
Bogato zdobiona świeca motywami adwentowymi, która posiada
daty poszczególnych dni adwentowych. Zapalana jest w czasie modlitw rodzinnych i przy posiłkach. Przy jej płomyku mogą również
zasypiać dzieci. Każdego dnia pali się ją do miejsca wyznaczonego na
ten dzień. Dopala się całkowicie przy wieczerzy wigilijnej.
Źródło: „Rytuał rodzinny” ks. Józef Wysoki WDA Olsztyn, 1983
ŚWIT nr 5 (31)