Sonohisterografia z infuzją roztworu fizjologicznego NaCl Technika

3. nieprawidłowe krwawienia maciczne: rola ultrasonografii
RYCINA 3-3. Obraz w długiej osi z badania USG przezpochwowego
u pacjentki w wieku pomenopauzalnym z nagromadzeniem płynu w endometrium. Tkanka otaczająca płyn jest gruba i nieregularna, o wymiarach
odpowiednio 6,2 i 7,7 mm. W badaniu histopatologicznym u tej pacjentki
stwierdzono hiperplazję endometrium z atypią.
zgłaszania w wywiadzie krwawienia. Z doświadczenia autora wynika, że wielu klinicystów nieprawidłowo interpretuje
obraz pogrubiałego echa endometrium w USG jako wskaźnik patologii. Takie niewłaściwe zastosowanie USG przezpochwowego jest szczególnie niepokojące w przypadku pacjentek niekrwawiących, u których incydentalnie poczyni się taką obserwację w USG.
Grubość endometrium powinna być mierzona w przekroju strzałkowym (długa oś) w najgrubszym miejscu endometrium, z wykluczeniem hipoechogennej wewnętrznej
warstwy miometrium. Jest to podwójny pomiar grubości
od części podstawnej z jednej strony do części podstawnej
strony przeciwnej. Obecność płynu jest zwykle powiązana
ze stenozą kanału szyjki i atrofią (ryc. 3-2) [16]. W takich
przypadkach warstwy endometrium mierzy się oddzielnie
i symetrycznie (ryc. 3-3). Należy pamiętać, że jama endometrium jest strukturą trójwymiarową, więc należy podjąć
próbę zobrazowania jej w całości. Uznając potencjalnie decydującą rolę ultrasonografii przezpochwowej w ocenie diagnostycznej należy dołączyć do raportu opinię o technicznej
odpowiedniości obrazowania. Precyzyjnie określone echo
endometrium powinno być widoczne od kanału szyjki i powinno być wyraźne. Często włókniaki, poprzednie operacje,
znacznego stopnia otyłość lub przechylenie macicy mogą
utrudniać uwidocznienie endometrium w całości. W takim
przypadku dopuszczalne i prawidłowe jest wnioskowanie, że
echo endometrium nie jest dobrze widoczne.
W takim przypadku nie można polegać na USG w kwestii
wykluczenia choroby. Kolejnym krokiem u takich pacjentek
z krwawieniem powinna być histeroskopia lub sonohisterografia z infuzją roztworu fizjologicznego NaCl, w zależności
od dostępnego sprzętu oraz preferencji lekarza i pacjentki.
Sonohisterografia z infuzją roztworu
fizjologicznego NaCl
Chociaż zastosowanie wzmacniacza płynowego opisano
w przypadku przezbrzusznej ultrasonografii, wykonywanej
59
RYCINA 3-4. Obraz z sonohisterografii z infuzją roztworu fizjologicznego
NaCl, w którym pozwolono na wniknięcie powietrza do jamy macicy.
Zauważa się echogeniczność (strzałka) i zacienienie akustyczne, będące
tego skutkiem. Można tego uniknąć przez usunięcie powietrza z cewnika
i upewnienie się, że w strzykawce nie ma pęcherzyka powietrza.
w celu obserwacji macicy i jajowodów, użycie płynu do lepszej oceny endometrium nigdy nie znalazło szerszego zastosowania. Wprowadzenie do diagnostyki głowicy przezpochwowej znacznie to zmieniło [18,19]. Podawanie płynu
do macicy, połączone z zastosowaniem obrazowania głowicą przezpochwową o wysokiej rozdzielczości, pozwoliło na
ogromne polepszenie diagnostyki przy zastosowaniu niedrogiej, prostej i dobrze tolerowanej procedury ambulatoryjnej.
Technika
Przeprowadza się badanie palpacyjne dwuręczne. Jak w przypadku każdego typu zabiegu na macicy, informacja o jej położeniu w przodozgięciu czy tyłozgięciu, a także o ostrości
kąta zgięcia, służy zwiększeniu bezpieczeństwa i powodzenia badania. Często zwrot macicy może być określony przez
wykwalifikowanego ultrasonografistę. Klinicysta ginekolog
położnik powinien także mieć świadomość tkliwości macicy czy zmniejszonej ruchomości macicy. Następnie zakłada
się wziernik. Oczyszcza się szyjkę roztworem antyseptycznym (10% roztwór jodyny). Zakłada się cewnik do macicy.
Czynność tę wykonuje się przez uchwycenie cewnika kleszczykami i delikatne wprowadzanie go wzdłuż osi szyjki. Do
cewnika podawany jest sterylny roztwór soli fizjologicznej
w celu pozbycia się z niego małych ilości powietrza, które
– gdyby zostały podane do jamy macicy – spowodowałyby
powstanie wysoce echogenicznego artefaktu (ryc. 3-4). Delikatnie wyjmuje się wziernik, tak aby nie usunąć cewnika.
Ponownie zakłada się głowicę przezpochwową. Do cewnika
przymocowuje się 10 ml strzykawkę (należy usunąć z niej
pęcherzyki powietrza). Uzyskuje się obraz macicy wzdłuż
długiej osi, po czym podaje się płyn śledząc obraz na monitorze. W tej projekcji wzdłuż długiej osi głowicę przesuwa się od boku do boku (od rogu do rogu). Ilość podawanego płynu jest zmienna i zależy od obrazu uzyskiwanego na