Teraz Polska Promocja tom 2 - Mechanizmy funkcjonowania strefy

Transkrypt

Teraz Polska Promocja tom 2 - Mechanizmy funkcjonowania strefy
Polska droga do euro, czyli co z tym euro?
Jarosław Górski, WNE UW
„Jest dobrze, a będzie jeszcze lepiej” – tymi słowami Prof. dr hab. Witold Koziński,
Wiceprezes Narodowego Banku Polskiego, otworzył konferencję „Polska droga do euro”,
wskazując na to, że rozpad strefy euro jest nie tylko mało prawdopodobny, ale też nie jest
dla nikogo korzystny.
Celem konferencji zorganizowanej przez Wydział
Nauk
Ekonomicznych
Uniwersytetu
Warszawskiego oraz Narodowy Bank Polski
(dawna Biblioteka UW, 17.06.2011) była dyskusja
na temat perspektyw wejścia Polski do strefy
euro oraz sytuacji Unii Gospodarczo-Walutowej.
Konferencja
została
połączona
z
galą
uhonorowania najlepszych absolwentów II edycji
ogólnopolskiego
projektu
studiów
podyplomowych „Mechanizmy funkcjonowania Prof. dr hab. Witold Koziński, Wiceprezes Narodowego
Banku Polskiego
strefy euro” dofinansowanych przez NBP.
Gośćmi
konferencji
byli
przedstawiciele
17 uczelni realizujących projekt – władze rektorskie i dziekańskie, kierownicy i koordynatorzy
studiów oraz studenci, którzy osiągnęli najwyższe wyniki na egzaminie końcowym.
W wydarzeniu wzięli także udział przedstawiciele
NBP (w tym ośrodków regionalnych), eksperci,
przedstawiciele mediów i inne osoby. W gronie
prelegentów znaleźli się uznani ekonomiści: Prof.
dr hab. Witold Koziński – Wiceprezes NBP, Prof.
dr hab. Tomasz Żylicz – Dziekan WNE UW, Prof.
dr hab. Jerzy Osiatyński – doradca Prezydenta RP
ds. ekonomicznych, Prof. dr hab. Stanisław
Gomułka – Główny Ekonomista Business Centre
Goście konferencji „Polska droga do euro” na
Club, Prof. dr hab. Alojzy Z. Nowak – Dziekan
Uniwersytecie Warszawskim w dn. 17. czerwca 2011 r.
Wydziału Zarządzania UW, Prof. dr hab. Krzysztof
Opolski – Kierownik Katedry Bankowości,
Finansów i Rachunkowości WNE UW, Dr Jerzy Mycielski – Katedra Statystyki i Ekonometrii
WNE UW, Dr Joanna Bęza-Bojanowska – Naczelnik Biura Pełnomocnika Rządu
ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską, Dr Andrzej Bratkowski – Członek Rady
Polityki Pieniężnej, Dr Paweł Kowalewski – Dyrektor Departamentu ds. Integracji ze Strefą
1
Euro NBP, Vladislav Chlipala – Radca Handlowy Ambasady Republiki Słowackiej
w Rzeczpospolitej Polskiej oraz Ryszard Petru – Przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów
Polskich. Konferencję poprowadził redaktor Robert Stanilewicz z TVN CNBC.
Prof. dr hab. Jerzy Osiatyński, doradca Prezydenta RP
ds. ekonomicznych, przedstawił referat na temat
wyzwań integracji europejskiej, w którym analizował
czynniki wpływające na perspektywy utrzymania
strefy euro oraz kwestię interesu Polski w tym
kontekście. Profesor Osiatyński postawił tezę,
że utrzymanie obszaru euro jest w interesie Polski,
ze względu na korzyści gospodarcze (w średnim
i długim okresie) oraz polityczne. Do czasu
Prof. dr hab. Jerzy Osiatyński, doradca
pozostawania poza strefą euro Polska będzie
Prezydenta RP ds. ekonomicznych
należała zdaniem Profesora Osiatyńskiego do drugiej
ligi Unii Europejskiej, mając ograniczony wpływ na podejmowanie najważniejszych decyzji
dotyczących UE. Doradca Prezydenta RP zwracał także uwagę na fakt, że dla dobrego
funkcjonowania strefy euro koordynacja polityk fiskalnych może być niewystarczająca,
a konieczna może się okazać koordynacja polityk redystrybucji dochodów. Źródłem sukcesu
najbardziej stabilnych makroekonomicznie krajów Unii Gospodarczo-Walutowej jest
skuteczna walka z inflacją. Polska powinna według Profesora Jerzego Osiatyńskiego brać
przykład z Niemiec i Austrii, w szczególności ucząc się na przykładzie Austrii jak zawierać
porozumienia ze związkami zawodowymi dla realizowania celów społecznych
i gospodarczych. Profesor Osiatyński zwracał także uwagę, że poza formalnymi kryteriami
z Maastricht, Polska powinna poświęcić szczególną uwagę na restrukturyzację gospodarczą
(nierozwiązane pozostają m.in. kwestie modernizacji górnictwa, energetyki), z uwagi na to,
że najważniejszym wyzwaniem, któremu trzeba sprostać, jest silnie konkurencyjne
środowisko Wspólnego Rynku UE.
Doświadczeniami z wprowadzenia wspólnej europejskiej waluty dzielił się Vladislav Chlipala,
Radca Handlowy Ambasady Republiki Słowackiej w Rzeczpospolitej Polskiej. Radca
pokazywał drogę Słowacji do strefy euro oraz omawiał sam przebieg wprowadzenia euro
i efekty wymiany waluty. Vladislav Chlipala uznał, że Słowacja może być traktowana jako
laboratorium dla Polski i jest z tego dumny, gdyż decyzja o pełnym uczestnictwie w Unii
Gospodarczo-Walutowej była słuszna. Wejście do strefy euro mogło co prawda zwiększyć
ekspozycję Słowacji na szoki asymetryczne, a kryzys gospodarczy lat 2008-2010 istotnie
dotknął ten kraj, jednak było to przede wszystkim spowodowane faktem, że Słowację można
uznać za małą gospodarką otwartą, z relacją eksportu do PKB przekraczającą 80%.
Odpowiadając na pytanie redaktora Stanilewicza o to, czy groźba wystąpienia Grecji ze strefy
2
euro jest realna, radca handlowy Vladislav Chlipala stwierdził, że jest to tak samo mało
prawdopodobne jak to, że zadłużone Koszyce zostaną „wyrzucone” ze Słowacji.
Wystąpieniami bezpośrednio poprzedzającymi
debatę nt. „Polska w strefie euro” była prelekcja
prof. dr hab. Alojzego Nowaka, dziekana
Wydziału
Zarządzania
UW,
referat
dr Jerzego Mycielskiego z Wydziału Nauk
Ekonomicznych UW oraz wystąpienie prof. dr
hab. Krzysztofa Opolskiego i Jarosława Górskiego
z Wydziału Nauk Ekonomicznych UW.
Profesor
Alojzy
Nowak
oddalał
Vladislav Chlipala, Radca Handlowy Ambasady
niebezpieczeństwo rozpadu strefy euro a także
Republiki Słowackiej w Rzeczpospolitej Polskiej
podkreślał
liczne
korzyści
ekonomiczne
i polityczne, które wynikną dla Polski z przyjęcia wspólnej europejskiej waluty. Dziekan
Nowak zauważył między innymi, że rozpad strefy euro jest bardzo mało prawdopodobny
również z uwagi na fakt, że w acquis communautaire są liczne zapisy dotyczące tego, co
należy zrobić, aby stać się członkiem strefy euro, ale żadnego mówiącego o tym, jak z niej
wystąpić.
Dr Jerzy Mycielski referował wyniki najnowszych badań przeprowadzonych wspólnie
z profesorami Janem Jakubem Michałkiem oraz Andrzejem Cieślikiem na temat szacowania
efektów handlowych przystępowania do strefy euro krajów Europy Środkowo-Wschodniej.
Wyniki te będą wkrótce opublikowane, stanowią kolejny przyczynek do oceny
spodziewanego bilansu kosztów i korzyści przystąpienia Polski do strefy euro oraz czynników
kształtujących ten bilans.
Profesor Krzysztof Opolski mówił o roli edukacji
i kampanii informacyjnej w kształtowaniu wiedzy
i postaw społecznych niezbędnych do udanego
wejścia Polski do strefy euro w przyszłości, tj. do
zminimalizowania krótkookresowych kosztów
adaptacji. Na tym tle ukazywał wartość
inicjatywy Narodowego Banku Polskiego,
polegającej na prowadzeniu cyklicznych,
ogólnopolskich
studiów
podyplomowych
poświęconych
tematyce
mechanizmów
Prof. dr hab. Krzysztof Opolski (przy mównicy) i
Jarosław Górski – Wydział Nauk Ekonomicznych UW
funkcjonowania strefy euro. Zdaniem Profesora
Opolskiego wartość tego przedsięwzięcia wynika
m.in. z faktu upowszechniania wiedzy o działaniu Unii Gospodarczo-Walutowej wśród
liderów opinii różnych środowisk. Jarosław Górski z WNE UW przedstawił wyniki badania
3
dotyczącego postaw i wiedzy studentów nt. samej strefy euro i perspektyw akcesji Polski
do niej, jak również badania ewaluacyjnego ogólnopolskiego projektu studiów
dofinansowanych przez NBP. Badanie zostało zrealizowane we współpracy z kilkunastoma
uczelniami prowadzącymi studia podyplomowe. Jego wyniki dowodzą, że studia są wysoko
oceniane przez studentów (ponad 90% respondentów wyraża wysoką satysfakcję ze studiów
oraz wskazuje na istotny wzrost wiedzy o mechanizmach działania strefy euro), a także,
iż kształtują wiedzę o Unii Gospodarczo-Walutowej i oczekiwanych korzyściach oraz kosztach
przyjęcia przez Polskę wspólnej waluty europejskiej.
W panelu dyskusyjnym moderowanym przez
redaktora Roberta Stanilewicza wzięli udział
prof. dr hab. Stanisław Gomułka, prof. dr hab.
Alojzy Nowak, prof. dr hab. Krzysztof Opolski,
dr Joanna Bęza-Bojanowska, dr Andrzej
Bratkowski, dr Paweł Kowalewski oraz Ryszard
Petru. W charakterze koreferentów wystąpili
prof. prof. Witold Koziński i Jerzy Osiatyński.
W debacie nt. polskiej drogi do euro aktywnie
uczestniczyli również goście konferencji.
Uczestnicy debaty – od lewej: Ryszard Petru, prof. dr
Ryszard Petru zapytany o to, ile czasu Polska
hab. Krzysztof Opolski, prof. dr hab. Alojzy Nowak,
prof. dr hab. Stanisław Gomułka, dr Paweł
potrzebuje – odbiegając od obecnych trudności
Kowalewski, dr Andrzej Bratkowski, dr Joanna Bęzaniektórych państw strefy euro – na dobre
Bojanowska
przygotowanie się do akcesji, odpowiedział, że
nie przewiduje przyjęcia euro przez nasz kraj przed 2020 r. Wskazał na brak determinacji
rządu, niespełnienie kryteriów konwergencji oraz brak powodów politycznych, aby się
spieszyć do strefy euro. W dalszej części dyskusji Ryszard Petru wyraził opinię, że Polacy są
słabo poinformowani nt. tego, z czym wiąże się przyjęcie wspólnej waluty, a niechęć
społeczeństwa do tej waluty rośnie z uwagi na to, że jest ona kojarzona z kryzysem w Grecji.
Zdaniem Przewodniczącego Towarzystwa Ekonomistów Polskich, dla polskich polityków
proces wchodzenia do strefy euro nie jest wystarczającym powodem, aby utrzymywać
deficyt sektora finansów publicznych poniżej 3% PKB. Ponadto, należy się zastanowić, czy
sama Unia Europejska chce mieć Polskę jako kolejnego członka strefy euro.
W ocenach potencjalnej daty wstąpienia Polski do strefy euro dość znacząco różnił się
z Ryszardem Petru profesor Stanisław Gomułka, wskazując na 2013 rok jako datę wejścia
Polski do mechanizmu ERM II oraz 2015 jako przyjęcia euro. Zdaniem głównego ekonomisty
Business Centre Club Polska może spełniać kryteria fiskalne już w 2013 roku (rok później, niż
deklaruje rząd), choć może brakować koalicji politycznej, aby dokonać zmian w konstytucji
niezbędnych do zamiany polskiego złotego na euro. W ocenie Profesora Gomułki wnioski
raportu NBP nt. pełnego uczestnictwa Polski w Unii Gospodarczo-Walutowej są
prawdopodobnie aktualne, a wskazują one, ze korzyścią z przyjęcia euro będzie
4
przyspieszenie tempa wzrostu gospodarczego o ok. 0,7 punktu procentowego rocznie
w ciągu 10 lat. Dr Paweł Kowalewski, dyrektor Departamentu Integracji ze Strefą Euro
w NBP, odnosząc się w toku dyskusji do tej kwestii stwierdził, że należy być ostrożnym co do
oceny aktualności wniosków raportu bazującego na danych z 2008 roku, jednak NBP
kontynuuje badania dotyczące kosztów i korzyści wejścia Polski do strefy euro. Ponadto, NBP
monitoruje wydarzenia w strefie euro, w tym rozwój zdarzeń w Grecji, pod kątem strategii
przyjęcia przez Polskę waluty europejskiej.
Profesor Witold Koziński dodał również, że NBP
bardzo intensywnie pracuje nad tematem
przygotowań naszego kraju do akcesji do strefy
euro, obecnie są m.in. prowadzone ustalenia
z
ministrem
Ludwikiem
Koteckim
(Pełnomocnikiem Rządu ds. Wprowadzenia Euro
przez Rzeczpospolitą Polską) odnośnie do kwestii
wymiany bilonów i banknotów.
Od lewej: prof. dr hab. Alojzy Nowak, prof. dr hab.
Stanisław Gomułka, dr Paweł Kowalewski
Dr Andrzej Bratkowski wyraził pogląd, że data
wejścia Polski do strefy euro mieści się między
2013 a 2020 rokiem, przy czym nie ma powodów, dla których nie mielibyśmy spełnić
fiskalnych kryteriów konwergencji do roku 2013, jednak to nie formalne kryteria
są najistotniejsze, lecz utrzymanie wysokiej konkurencyjności. W Polsce nie wykształciła się
jeszcze kultura niskiej inflacji i wysokiej dyscypliny budżetowej i należy się zastanowić, czy
za taką polityką wyborcy będą głosowali w jesiennych wyborach parlamentarnych. Członek
Rady Polityki Pieniężnej wyraził pogląd, że zdolności konkurencyjne Polski są wysokie –
i z tego punktu widzenia możemy wchodzić do strefy euro „choćby jutro” – ale istotną
przeszkodą mogą być brak zaufania do państwa i brak ww. kultury ekonomicznej. Rok 2015
może być także zbyt wczesną datą, aby uzyskać odpowiedź, na ile Unia Europejska jest
gotowa by przyjąć Polskę do strefy euro.
Profesor Krzysztof Opolski, odpowiadając, czy również tak wysoko ocenia konkurencyjność
Polski jak dr Bratkowski zauważył, że Polska ma jeszcze dużo do zrobienia pod względem
realnych podstaw wzrostu gospodarczego. Przejawem relatywnie niskiej konkurencyjności
Polski jest niska pozycja naszego kraju w rozlicznych rankingach, a przyczyną tejże jest niska
innowacyjność naszej gospodarki, mierzona np. niską liczbą patentów.
Kontynuując wątek konkurencyjności, profesor Alojzy Nowak stwierdził, że Polska ma jednak
potencjał konkurencyjności w sektorze usług, zaś dr Andrzej Bratkowski przyznał, że
w kwestii innowacyjności rzeczywiście jest w Polsce wiele do zrobienia, choć do rankingów
konkurencyjności należy odnosić się z rezerwą, a to, które z państw jest rzeczywiście
konkurencyjne, pokazał kryzys finansowy. Profesor Stanisław Gomułka podniósł, że krajem,
w którym najszybciej rosły jednostkowe koszty pracy była przeżywająca teraz duże trudności
5
gospodarcze Grecja, zaś ostateczną miarą konkurencyjności powinna być sytuacja deficytu
państwa. Profesor Krzysztof Opolski przestrzegał przed bagatelizowaniem tzw. wysokiej
innowacyjności, zwracając uwagę, że wyzwaniem dla Polski powinno być pójście na przód,
a nie tylko doganianie standardów krajów rozwiniętych, które również nie ustają w rozwoju.
Zastanawiające jest np. to, dlaczego różne polskie nagrody gospodarcze dostają
przedsiębiorstwa, o których od lat wiadomo, że i tak są innowacyjne. Ryszard Petru
stwierdził, że Polska nie może nieustannie konkurować tanią siłą roboczą, a innowacyjność
jest rzeczywiście o tyle ważna, że w pojęciu „konkurencyjności” mieści się także bycie
drogim, jeżeli za wysoką ceną idzie wysoka wartość dodana. Wejście do strefy euro powinno
przynieść napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych i podnieść konkurencyjność
naszego kraju.
Dyskusja dotyczyła również przygotowań polskich konsumentów i przedsiębiorców oraz
optymalnych warunków akcesji Polski do strefy euro. Dr Joanna Bęza-Bojanowska
reprezentująca Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską
oceniła stopień tych przygotowań jako dobry, zapowiadając uruchomienie dużej kampanii
informacyjnej po wejściu do ERM II, na ok. 2 lata przed przyjęciem euro. Pozwoli to na
intensywne poinformowanie społeczeństwa i przedsiębiorstw o procesie zmiany waluty oraz
uniknięcie znudzenia tematem przedwczesnym rozpoczęciem kampanii. Dr Bęza-Bojanowska
zauważyła także, że akceptacja dla wprowadzenia euro jest bardzo wrażliwa na sytuację
w Polsce oraz w strefie euro, społeczeństwo posiada obawy przed importem problemów ze
strefy jednej waluty.
Profesorowie Witold Koziński i Jerzy Osiatyński odpowiadali na pytania dotyczące
optymalnego kursu walutowego wymiany złotego na euro oraz sytuacji po wprowadzeniu
wspólnej waluty. Wiceprezes NBP wyraził opinię, że między innymi ze względów politycznych
– polegających na tym, że silne kraje dość mocno bronią swojej konkurencyjności – lepiej jest
wejść do strefy euro po kursie nieco słabszym niż tzw. kurs równowagi. Doradca Prezydenta
RP ds. ekonomicznych wyraził natomiast obawę, że Polska znajdzie się w grupie krajów, dla
których stopa procentowa ustalana przez Europejski Bank Centralny będzie zbyt niska,
co ograniczy możliwość walki z inflacją w Polsce i zmniejszy szanse na zachowanie
konkurencyjności.
W debacie poruszono także inne kwestie, jak np. szanse Grecji na przetrwanie kryzysu oraz
to, czy Polska nie powinna iść śladem Danii pozostając poza strefą euro, ale mając kurs
usztywniony względem wspólnej waluty. Paneliści odpowiadali na pytania zadawane przez
członków audytorium.
Redaktor Robert Stanilewicz cytując Jima Rogersa: „tak, euro przetrwa! Kilka miesięcy, ale
przetrwa”, ostatnie pytania poświęcił zagadnieniu, czy euro ma szansę na przetrwanie oraz
jakie są prognozy na czas po zażegnaniu kryzysu finansów publicznych w niektórych krajach
strefy. Dyskutanci byli zasadniczo zgodni, że prawdopodobieństwo upadku strefy euro jest
6
niewielkie, z uwagi na to, że dla nikogo nie byłoby to opłacalne, największe i najsilniejsze
kraje Unii Europejskiej są za podtrzymaniem wspólnej waluty, podobnie jak USA, zaś
bankructwo Grecji mogłoby oznaczać początek dezintegracji strefy poprzez reakcję
łańcuchową w bilansach banków w różnych krajach UE, co mogłoby prowadzić do
„niekontrolowanej restrukturyzacji w ramach istniejącego porządku prawnego” (Ryszard
Petru).
Redaktor Robert Stanilewicz, TVN CBNC – moderator
konferencji
Profesor Stanisław Gomułka stał jednak na
stanowisku, iż należy brać pod uwagę możliwość
efektywnego bankructwa Grecji, tj. braku
zdolności obsługi zadłużenia przez firmy i rząd.
Na korzyści z przejścia strefy euro przez kryzys
zwracała uwagę dr Joanna Bęza-Bojanowska,
twierdząc, że sama strefa zostanie wzmocniona,
zarówno z uwagi na poprawę koordynacji
polityki fiskalnej, jak i lepsze monitorowanie
nadmiernych nierównowag. Ex post powinno
nastąpić także wzmocnienie alternatywnych
mechanizmów dostosowawczych.
Druga część konferencji stanowiła gala – podsumowanie II edycji studiów podyplomowych
„Mechanizmy funkcjonowania strefy euro”. Najlepsi studenci z 17 uczelni, na których
odbywają się studia, odebrali specjalne dyplomy podpisane przez Prezesa Narodowego
Banku Polskiego, prof. dr hab. Marka Belkę. Po zakończeniu konferencji jej uczestnicy wzięli
udział w lunchu.
Absolwenci II edycji studiów podyplomowych „Mechanizmy funkcjonowania strefy euro”
7
Absolwenci o studiach „Mechanizmy funkcjonowania strefy euro”
Agnieszka Jeżewska: „Traktuję te studia jako konieczność, potrzebę i wygodę. Korzyści mają zatem
dla mnie charakter dualny. Wewnętrzne, czyli wszystko to, co niesie za sobą wiedza dla mnieprzyjemność, nowe wizje, perspektywy, szanse. Ja się czuję po prostu bogatsza , dostałam impuls do
dalszego doskonalenia. Drugi kanał to korzyści dla mojego otoczenia (bliższeg oi dalszego).Podnoszę
więc konkurencyjność swoją, ale poprzez egzystencję w konkretnym środowisku również otoczenie
jest bardziej konkurencyjne. Myślę, że znajomość mechanizmów funkcjonowania obszarów
walutowych pomoże mi myśleć globalnie , a działać lokalnie. Mogę transponować je na różne sfery
mojej działalności i optymalizować korzyści z tego płynące np.: umiejętność myślenia kalkulacyjnego,
a więc zestawiania korzyści z kosztami, transformacji zagrożeń w szanse a te w wymierne profity itd.,
ale i osadzać wizje w ramy instytucjonalne (ekonomiczne, prawne, kulturowe). Warto, bo jestem
Europejką, a co za tym idzie, odpowiadam za Europę.”
Mateusz Balcerowicz: „Studia na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego
zaskakują łatwością zrozumienia, skomplikowanego na pierwszy rzut oka, materiału funkcjonowania
europejskiej unii walutowej. Zajęcia z wybitnymi teoretykami, jak również z praktykami ekonomii
życia codziennego szybko pozwalają odnaleźć się w gąszczu ścisłych zagadnień. Duża liczba
przykładów i ciekawe materiały ułatwiają zrozumienie mechanizmów ekonomicznych nieekonomistom. Mechanizmy funkcjonowania strefy euro to ciekawa przygoda intelektualna
pozwalająca oderwać się od utartych schematów poznawczych. Dzięki tym studiom łatwiej odnaleźć
się w prezentowanych na co dzień, a nie do końca objaśnianych, zagadnieniach makroekonomii w
wydaniu europejskim. Gorąco polecam.”
Hubert Gniadowicz: „Rzadko mamy możliwość studiowania materiału, który aż tak mocno odnosi się
do bieżących wydarzeń. Studia posiadają zróżnicowaną formułę, dzięki której nie sposób się nudzić,
stanowią przy tym doskonały bodziec do pogłębiania wiedzy z zakresu euro.”
Rafał Mierzejewski: „Na początku kursu obawiałem się, że finansowanie programu przez NBP
skutkować będzie jakimś rodzajem indoktrynacji, szkolenia bezkrytycznych zwolenników euro.
Obawy były nieuzasadnione. Studia uczą podejścia interdyscyplinarnego w ekonomii. Brawa także
dla autorów programu za rozbudowaną analizę strategiczną na kursie. Euro jako narzędzie
przyszłego wzrostu i bodziec do reformowania kraju, jestem na tak!!! Polecam zastanawiających się
nad uczestnictwem w następnych kursach, szczególnie bankierom, innym pracownikom sektora
finansowego oraz urzędnikom resortów gospodarczych.”
8
Uczelnie realizujące projekt studiów podyplomowych „Mechanizmy funkcjonowania
strefy euro” dofinansowany przez Narodowy Bank Polski:
Uniwersytet w Białymstoku, Uniwersytet Gdański, Wyższa Szkoła Ekonomii i Prawa w Kielcach,
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Uniwersytet
Ekonomiczny w Poznaniu, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Uniwersytet Łódzki,
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie,
Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Rzeszowski, Uniwersytet Szczeciński, Wyższa Szkoła Bankowa w
Toruniu i Bydgoszczy, Uniwersytet Zielonogórski, Wyższa Szkoła Finansów i Prawa w BielskuBiałej, Uniwersytet Warszawski.
Zdjęcia z konferencji są dostępne na stronie internetowej: http://tinyurl.com/6er3gdz
JG, 30.06.2011
9