NR 1 (19) - Poltransplant

B
I U L E T Y N
I
N F O R M A C Y J N Y
CENTRUM ORGANIZACYJNO-KOORDYNACYJNE
DO SPRAW TRANSPLANTACJI „POLTRANSPLANT”
02-001 WARSZAWA, AL. JEROZOLIMSKIE 87
www.poltransplant.org.pl
CENTRALA tel. (+48) 22 621 22 40, (+48) 22 621 49 50
SEKRETARIAT tel. (+48) 22 622 58 06, fax (+48) 22 622 32 43
e-mail: [email protected]; [email protected]
KOORDYNATOR tel. (+48) 22 622 88 78, fax (+48) 22 627 07 49
e-mail: [email protected]
1 (19 )
NR
MARZEC 2011
ISSN 1428-0825
CENTRALNY REJESTR NIESPOKREWNIONYCH
DAWCÓW SZPIKU I KRWI PÊPOWINOWEJ
tel. (+48) 22 627 07 48, fax (+48) 22 621 72 82
e-mail: [email protected]; [email protected]
KRAJOWA LISTA OSÓB OCZEKUJ¥CYCH
NA PRZESZCZEPIENIE
tel. (+48) 22 626 80 27, (+48) 22 626 80 28, fax (+48) 22 626 80 29
e-mail: [email protected]
W 2010 r. do Centrum Koordynacyjnego Poltransplantu zg³oszono 655 zmar³ych potencjalnych dawców narz¹dów z czego 509 spe³nia³o kryteria dawców rzeczywistych. Z tej grupy dawców w 497 przypadkach pobrane narz¹dy wykorzystano do przeszczepienia (dawcy
wykorzystani), a w pozosta³ych 12 zdyskwalifikowano dawców lub
narz¹dy wskutek stwierdzenia zmian patologicznych w czasie pobrania lub po eksplantacji. Od 509 zmar³ych dawców rzeczywistych pobrano 1360 narz¹dów do przeszczepienia. Po uwzglêdnieniu jednoczasowego przeszczepienia dwóch narz¹dów (nerka z trzustk¹ lub
w¹trob¹, oba przedramiona) oraz niewykorzystania, ze wzglêdów
medycznych, czêœci pobranych narz¹dów przeszczepy pobrane od
zmar³ych otrzyma³o 1277 chorych. Ponadto 50 chorych otrzyma³o przeszczep nerki od dawców ¿ywych i 20 dzieci przeszczep fragmentu w¹troby od dawców rodzinnych, przez co ogólna liczba chorych w Polsce, którzy otrzymali przeszczepy narz¹dów w 2010 r.
wynios³a 1347 przypadków i by³a wy¿sza o 215 przypadków w porównaniu do roku 2009.
WskaŸnik zmar³ych dawców narz¹dów na milion mieszkañców wynosi³ w Polsce w 2010 r. 13,3 pmp i by³ wy¿szy o 20 % od wskaŸnika z 2009 r. WyraŸny wzrost liczby pobrañ narz¹dów od zmar³ych
K. MADEJ
SPIS TREŒCI
1. Wstêp – J. Wa³aszewski ............................................. 1
2. Pobieranie i przeszczepianie narz¹dów w Polsce
w 2010 r. – K. Antoszkiewicz, J. Czerwiñski ...... 3
3. Krajowa lista oczekuj¹cych na przeszczepienie
– D. Lewandowska, M. Hermanowicz, R. Hatliñski,
J. Przygoda, I. Podobiñska, J. Marcinkowska,
J. Czerwiñski, D. Stryjecka-Rowiñska .................... 14
4. Rejestr przeszczepieñ narz¹dów – A. Pszenny,
J. Czerwiñski .................................................................... 24
5. Dzia³alnoœæ Centralnego Rejestru Sprzeciwów
– P. Malanowski, J. Marcinkowska ...................... 26
6. Rejestr przeszczepieñ komórek krwiotwórczych
szpiku i krwi obwodowej oraz krwi pêpowinowej
– A. Pietrzykowska ..................................................... 30
7. Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców
Szpiku i Krwi Pêpowinowej – M. Dudkiewicz,
K. Nestorowicz, A. £êczycka,
J. ¯alikowska-Ho³oweñko ........................................... 33
8. Dobór niespokrewnionych dawców szpiku
– M. Dudkiewicz, L. Perenc,
J. ¯alikowska-Ho³oweñko ....................................... 38
9. Wywóz i przywóz na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej ludzkich komórek
krwiotwórczych i narz¹dów w 2010 roku
– T. Danek, J. ¯alikowska-Ho³oweñko .................... 43
10. EULOD – D. Lewandowska, J. Czerwiñski,
J. Wa³aszewski ............................................................. 44
11. COORENOR – P. Malanowski, M. Kosieradzki,
J. Wa³aszewski ............................................................. 45
12. ODEQUS – J. Czerwiñski, J. Wa³aszewski .............. 46
13. Podyplomowe Studia Koordynatorów
Transplantacyjnych WUM 2007–2010
– J. Czerwiñski, W. Rowiñski,
A. Jakubowska-Winecka, T. Kubik, R. Becler,
P. Malanowski ............................................................... 47
14. Sieæ szpitalnych koordynatorów
transplantacyjnych w Polsce w 2010 r.
– J. Czerwiñski, A. B¹k .............................................. 49
15. Ustawiczne kszta³cenie koordynatorów
– A. Skrzypek-Mikulska, A. B¹k ............................... 51
16. Aspekty organizacyjne pobrania narz¹dów
w szpitalu dawcy – W. Czapiewski ..................... 53
17. Finansowanie pobierania i przeszczepiania
narz¹dów – T. Danek ................................................. 56
18. Program Partnerstwo dla Transplantacji
– W. Rowiñski ............................................................... 59
19. Dzia³alnoœæ szkoleniowo-promocyjna w ramach
programu Partnerstwo dla Transplantacji
w poszczególnych województwach
– J. Marcinkowska, A. Pszenny ............................. 63
20. Narodowy Program Rozwoju Medycyny
Transplantacyjnej Program Wieloletni na lata
2011–2020. Cele Podstawowe ........................... 68
21. Krajowa Rada Transplantacyjna 2010–2014 ... 69
22. Polskie Stowarzyszenie Koordynatorów
Transplantacyjnych ...................................................... 71
23. Kalendarium 2011 ..................................................... 72
Redaktor Naczelny: Jaros³aw Czerwiñski
Redakcja: Piotr Malanowski
Wydawca: Poltransplant
sygnalizuje wyjœcie z zapaœci w przeszczepianiu narz¹dów w Polsce trwaj¹cej od roku 2007,
choæ wskaŸnik zmar³ych dawców narz¹dów jest dopiero przybli¿ony do wskaŸnika z 2006 r.
Nale¿y tak¿e odnotowaæ istotny wzrost liczby przeszczepieñ nerek od dawców ¿ywych.
Rok 2010 jest prze³omowy dla organizacji pobierania narz¹dów od zmar³ych w Polsce. Dziêki uruchomieniu rezerwy bud¿etowej Poltransplant móg³ podpisaæ w 2010 r. umowy cywilno
prawne dotycz¹ce identyfikacji i wykorzystania potencjalnych zmar³ych dawców z koordynatorami pobierania i przeszczepiania w 119 szpitalach terenowych. W 2011 r. przewiduje siê
podpisanie umów z koordynatorami w dalszych stu szpitalach.
Budowa sieci koordynatorów szpitalnych jest czêœci¹ Narodowego Programu Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej na lata 2011–2020, który przewiduje docelowo utworzenie stanowisk koordynatorów pobierania i przeszczepiania narz¹dów w 400 szpitalach.
Wieloletni Narodowy Program Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej przewiduje miêdzy
innymi wzrost liczby przeszczepieñ narz¹dów od osób zmar³ych do koñca programu o co
najmniej 100% w stosunku do roku 2009 (1057 przeszczepów ). Jednym z warunków osi¹gniêcia tego celu jest zwiêkszenie odsetka pobrañ wielonarz¹dowych (co najmniej 3 narz¹dy od jednego zmar³ego dawcy) do poziomu 70–80 % pobrañ. W Polsce osi¹gniêcie tego
europejskiego poziomu pobrañ wielonarz¹dowych jest ci¹gle trudne g³ównie z powodów pozamedycznych. W ostatnich latach odsetek pobrañ wielonarz¹dowych wynosi³ ponad 55%,
a w 2010 spad³ do 47 % pomimo zwiêkszenia liczby zmar³ych dawców. W dalszym ci¹gu koordynacjê procedury pobrania narz¹dów, w wielu przypadkach, cechuje nieuzasadniony poœpiech co ogranicza pobrania wielonarz¹dowe.
Podstawowe cele Wieloletniego Narodowego Programu Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej zosta³y przedstawione na str. 68 biuletynu.
Prof. Janusz Wa³aszewski
Dyrektor Poltransplantu
2