Raport roczny Caritas Polska_okladka
Transkrypt
Raport roczny Caritas Polska_okladka
RAPORT ROCZNY 2004 ISBN 83-88843-43-5 Copyright by Fundacja „Pro Caritate”, październik 2005 Publikacja wydana na zlecenie i ze środków Caritas Polskiej. Wydawca: Fundacja „Pro Caritate” ul. Skwer Ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego 9 01-015 Warszawa Adres korespodencyjny: skrytka pocztowa 1893 50-385 Wrocław 46 tel. (71) 321 07 87, fax (71) 321 07 88 e-mail: [email protected] Skład komputerowy: Druk: Marek Francuz Drukarnia ATLA 2, Wrocław SPIS TREŚCI SŁOWO WSTĘPNE.................................................................................................................... 5 KAMPANIE PROWADZONE PRZEZ CARITAS POLSKA............................................................... 7 PROJEKTY KRAJOWE................................................................................................................ 9 I. Dziecko i rodzina................................................................................................................... 9 II. Leczenie i rehabilitacja......................................................................................................... 11 III. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu.......................................................................... 12 IV. Usuwanie skutków klęsk żywiołowych................................................................................. 14 V. Powrót do zatrudnienia........................................................................................................ 15 VI. Integracja migrantów i uchodźców...................................................................................... 16 VII.Wychodzenie z narkomanii.................................................................................................. 17 VIII.Formacja i edukacja............................................................................................................. 17 IX. Stacje Opieki i inne placówki opieki medycznej.................................................................... 18 X. Biuro Au-Pair „Droga”......................................................................................................... 18 XI. Odszkodowania dla robotników przymusowych, kierowanych do pracy w instytucjach Kościoła Katolickiego w czasie II wojny światowej................................................................ 19 PROJEKTY ZAGRANICZNE...................................................................................................... 21 I. Europa................................................................................................................................. 21 II. Azja..................................................................................................................................... 25 III. Afryka................................................................................................................................. 28 IV. Ameryka Łacińska................................................................................................................ 30 SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK 2004......................................................................... 31 I. Wpływy............................................................................................................................... 31 II. Wydatki na projekty krajowe i zagraniczne.......................................................................... 32 III. Wydatki na projekty krajowe............................................................................................... 32 IV. Wydatki na projekty zagraniczne......................................................................................... 33 V. Darowizny rzeczowe............................................................................................................ 35 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 SŁOWO WSTĘPNE Raport roczny z 2004 roku prezentuje polskie i zagraniczne projekty, realizowane przez Caritas Polska. Koncentrują się one na najpilniejszych potrzebach ludzi biednych i podejmują wyzwania współczesnego świata. W piętnastym roku działalności chcemy podzielić się doświadczeniem i poinformować o tym, jak wykorzystaliśmy otrzymane środki finansowe i rzeczowe od naszych Ofiarodawców w 2004 roku. Dziękujemy naszym Dobroczyńcom za zaufanie i wrażliwość, jaką okazali przy okazji podejmowanych przez nas akcji i projektów w 2004 roku. Dziękujemy także w imieniu kilkuset tysięcy osób, które codziennie wspieramy poprzez nasze programy. Misją Caritas Polska jest być głosem ubogich, przyjąć ten głos za swój i stać się tym głosem. Realizujemy ją poprzez rozpoznawanie potrzeb, wyrównywanie szans i docieranie do ludzi, którzy nie dostrzegają dla siebie żadnych możliwości. Jesteśmy obecni w kraju poprzez 44 Caritas diecezjalne, a poza granicami działamy za pośrednictwem Caritas Europa i Caritas Internationalis, do której należy ponad 200 Caritas krajowych. W 2004 roku Caritas Polska otrzymała status organizacji pożytku publicznego. Wpłaty z tytułu 1% zostały wydatkowane na naszą działalność statutową. W Polsce wspieramy projekty skierowane do różnych grup społecznych: dzieci, młodzieży, niepełnosprawnych, chorych, uzależnionych, starszych, bezrobotnych i bezdomnych. Pomoc Caritas, obok przeciwdziałania doraźnego dla w/w grup, koncentruje się także na realizacji projektów długofalowych, które zakładają przygotowanie ludzi do samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie. Projekty zagraniczne koncentrują się na pomocy dla krajów rozwijających się, a także na szybkim reagowaniu wobec kataklizmów, klęsk żywiołowych i konfliktów zbrojnych. W 2004 roku Polska stała się członkiem Unii Europejskiej. Wymaga to od nas profesjonalnie przygotowanej kadry do funkcjonowania w zjednoczonej Europie i pozyskiwania funduszy unijnych. Kładziemy nacisk na szkolenia i podnoszenie kwalifikacji pracowników i wolontariuszy. Chcemy być sprawnie działającą organizacją, odpowiadającą skutecznie na potrzeby współczesnego człowieka. Jeśli zechcecie Państwo włączyć się w naszą działalność, możecie uczynić to za pośrednictwem struktur diecezjalnych bądź placówek Caritas na terenie całego kraju, a także przekazując środki na konto bankowe: Caritas Polska Skwer Kard. S. Wyszyńskiego 9 01-015 Warszawa PKO BP SA I O/Centrum w Warszawie 70 1020 1013 0000 0102 0002 6526 lub Bank BPH SA 30 1060 0034 1084 1084 1084 1084 dopisek 1% Marta Titaniec Dział Projektów ks. dr Adam Dereń Dyrektor Caritas Polska Caritas Polska, Raport Roczny 2004 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 KAMPANIE PROWADZONE PRZEZ CARITAS POLSKA 1. „KROMKA CHLEBA” Celem kampanii w 2004 r. było pozyskanie funduszy na działania pomocowe, skierowane do najuboższych Polaków, oraz uwrażliwienie polskiego społeczeństwa na problemy ludzi potrzebujących. Kampania posiada wymiar edukacyjny i ma zachęcić do podejmowania konkretnych działań na rzecz ludzi zagrożonych wykluczeniem. Jest odpowiedzią na zwiększającą się w Polsce liczbę osób ubogich. niach, zapewnienie wyżywienia i lekarstw), pomoc w aktywnym wychodzeniu z bezdomności, doskonalenie pracowników i wolontariuszy Caritas, pracujących z tą grupą, prace adaptacyjnoremontowe i doposażenia noclegowni, aktywizację osób bezrobotnych, pomoc indywidualną dla biednych, wsparcie kobiet i dzieci, dotkniętych przemocą w rodzinie. Działania te były realizowane poprzez placówki Caritas: • ośrodki dla matek z dziećmi, • świetlice socjoterapeutyczne, • rodzinne domy dziecka, • ośrodki adopcyjno-opiekuńcze, • ośrodki interwencji kryzysowej, • schroniska dla bezdomnych, • kuchnie, stołówki, jadłodajnie, • Centra Pomocy Migrantom i Uchodźcom, • Biura Aktywizacji Bezrobotnych. 2. „1 % DLA CARITAS” Kampania trwała przez cały rok. Partnerem były supermarkety eslo. Pieniądze pozyskane w 2004 r. zostały przeznaczone na dożywianie dzieci, dofinansowanie funkcjonowania świetlic socjoterapeutycznych dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, dożywianie w jadłodajniach, paczki żywnościowe dla rodzin wielodzietnych, pomoc doraźną bezdomnym (zwiększenie liczby miejsc w noclegow- W marcu 2004 r. Caritas Polska otrzymała status organizacji pożytku publicznego w ramach ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Daje to możliwość pozyskiwania 1% podatku od osób fizycznych, które zdecydują się przekazać go organizacjom pozarządowym. Wpłaty z tytułu 1%, dokonane na rzecz Caritas Polska, zostały wydatkowane zgodnie z art. 4 ustawy, przede wszystkim na działalność charytatywno-statutową, prowadzoną przez Caritas - i objęły wypoczynek kolonijny i dożywianie dzieci z ubogich rodzin, obozy socjo-terapeutyczne dla dzieci niepełnosprawnych, leczenie dzieci, remonty pomieszczeń ośrodków charytatywnych i warsztatów terapii zajęciowej, zakup aparatury specjalistycznej, wyposażenie sal i wypożyczalni sprzętu dla osób niepełnosprawnych, bieżącą działalność hospicjów, ośrodków dla bezdomnych, Centrów Interwencji Kryzysowej dla Ofiar Caritas Polska, Raport Roczny 2004 Przemocy, domów pobytu dla seniorów i osób niewydolnych społecznie, bursy dla chłopców z regionów popegeerowskich, świetlic środowiskowych, domów samopomocy środowiskowej, jadłodajni, kuchni dla ubogich i punktów pomocy charytatywnej. 3. „PODZIEL SIĘ POSIŁKIEM” Caritas Polska uczestniczyła w programie „Podziel się posiłkiem”, zorganizowanym przez firmę Danone. Zebrane środki finansowe zostały przekazane Caritas diecezjalnym, które prowadzą dożywianie dzieci w świetlicach socjoterapeutycznych i szkołach. W 2004 r. edycja programu “Podziel się posiłkiem” rozpoczęła się konferencją zatytułowaną: “Niedożywienie dzieci w Polsce. Proponowane rozwiązania”. 23 października 2004 r. firma Danone wraz z partnerami: Caritas Polska, Federacją Polskich Banków Żywności i Polską Akcją Humanitarną, zorganizowała dzień pt. „Podziel się posiłkiem”. Tego dnia w wybranych sklepach, w których sprzedaje się produkty Danone, wszyscy mogli wziąć udział w wielkiej zbiórce żywności, przeznaczonej dla niedożywionych dzieci. Pozwoliło to lepiej zrozumieć problem niedożywienia, a także wskazać na możliwe sposoby rozwiązania problemu. Caritas Polska, Raport Roczny 2004 4.WIGILIJNE DZIEŁO POMOCY DZIECIOM Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom jest wspólną, coroczną akcją katolickiej Caritas, Eleos Kościoła prawosławnego i ewangelickiej Diakonii. W 2004 r. przebiegała ona pod hasłem: „Rozpal serce”. W grudniu 2004 r. Caritas w Polsce, wraz z organizacjami charytatywnymi, rozprowadziły łącznie prawie 4.500.000 świec. Fundusze pozyskane z Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom są przekazywane na dofinansowanie kolonii letnich i zimowisk dla dzieci z ubogich rodzin, działalność domów samotnej matki, ośrodków rehabilitacyjnych, świetlic środowiskowych dla dzieci z rodzin zagrożonych patologiami, dożywianie w szkołach i świetlicach oraz na doraźną pomoc rodzinom wielodzietnym. Część funduszy - 10 groszy z każdej świecy Caritas - uzyskanych z Wigilijnego Dzieła, przeznaczane jest na pomoc dzieciom z krajów rozwijających się. Kwota ta stanowi ok. 3% zebranych środków. Fundusze pozyskane w 2004 r. zostały wykorzystane na pomoc potrzebującym dzieciom w Czeczenii, Sudanie i Iraku. PROJEKTY KRAJOWE Grupa I Dziecko i rodzina 1. Domy Samotnej Matki Caritas prowadzi na terenie Polski placówki pomocy dla matek z dziećmi i matek - ofiar przemocy. Placówki mają charakter domów stałego pobytu i ofiarują podopiecznym kilkumiesięczny pobyt i schronienie z dala od negatywnych wpływów otoczenia. Do domów trafiają kobiety – ofiary przemocy, u podstaw której najczęściej leży alkoholizm ich współmałżonków. Kobiety te nie potrafią samodzielnie poradzić sobie z rozwiązywaniem problemów. Domy są także schronieniem dla kobiet w okresie okołoporodowym. Ich zadaniem jest otoczenie opieką kobiet, spotykających się z powodu ciąży z odrzuceniem we własnym środowisku. Ośrodki dla ofiar przemocy oferują ponadto usługi psychologa, pracowników socjalnych i pedagogów, grupy wsparcia, terapię indywidualną i grupową. Niektóre domy prowadzą program terapeutyczny dla sprawców przemocy w rodzinie, którego celem jest wypracowanie równowagi wolitywnej i emocjonalnej u osób stosujących przemoc pod wpływem alkoholu. Caritas wspiera działalność tych ośrodków udzielając dofinansowania na pokrycie bieżących potrzeb. 2. Domy Dziecka Rodzinne Domy Dziecka są placówkami dla dzieci, pozbawionych należytej opieki ze strony rodziców naturalnych, gdzie wychowuje się około 10 dzieci w wieku od 10 do 16 lat. Celem placówki jest tworzenie właściwych warunków wychowawczych, zbliżonych do warunków panujących w rodzinie naturalnej. Dzieci uczestniczą we wszystkich zajęciach domowych, zdobywają podstawowe umiejętności, czerpią wzorce do wykorzystania w przyszłym funkcjo- nowaniu w społeczeństwie. Wychowankowie przebywają w placówce do czasu usamodzielnienia się. Caritas dofinansowała funkcjonowanie Rodzinnych Domów Dziecka, związane z zaspokojeniem codziennych potrzeb, a także wyjazd dzieci podczas ferii zimowych. 3. Świetlice socjoterapeutyczne Świetlice socjoterapeutyczne przeznaczone są dla dzieci w wieku szkolnym, mających problemy z nauką, najczęściej z rodzin ubogich. Wiele dzieci pochodzi także z rodzin patologicznych, co oznacza, że są one zaniedbane, często pozbawione opieki lub zainteresowania rodziców, a także podstawowych materiałów edukacyjnych. Każda świetlica przeznaczona jest dla około 40 dzieci, które - dzięki pomocy personelu i wolontariuszy - mogą odrobić lekcje, otrzymać korepetycje i posiłek, wziąć udział w zajęciach sportowych, grach i zabawach, a także otrzymać pomoc medyczną i psychologiczną. Caritas Polska, Raport Roczny 2004 4. Wypoczynek dzieci i młodzieży (kolonie i zimowiska) licach socjoterapeutycznych. Pieniądze na ten cel pochodzą z dystrybucji świec Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom i dotacji, przekazywanych przez osoby indywidualne i instytucje. Głównym celem wypoczynku letniego i zimowego jest dożywianie dzieci, poprawa stanu zdrowia i kondycji fizycznej, kształtowanie umiejętności właściwego zachowania, dostarczenie dzieciom pozytywnych wzorców i postaw, oderwanie dzieci od środowisk patologicznych, szczególnie popegeerowskich, w których żyją. W 2004 r. z kolonii organizowanych przez Caritas skorzystało 105.246 dzieci w wieku od 5 do 17 lat. Wśród nich znalazło się 6.775 dzieci ze Wschodu – głównie z Białorusi, Rosji, Litwy i Ukrainy. Dzieci pochodzą z rodzin ubogich i zagrożonych patologiami. W roku 2004 r. w akcję wakacyjną zaangażowało się 6.000 wolontariuszy. Caritas Polska dofinansowała wyżywienie, zakwaterowanie i transport dzieci na koloniach i zimowiskach. Wypoczynek dzieci był także finansowany ze środków kampanii charytatywnej, organizowanej wspólnie przez Caritas Polska i firmę Tesco. Akcja pt. „Razem pomóżmy dzieciom” miała na celu pozyskanie pieniędzy na zorganizowanie wakacji dla dzieci. Od 16 czerwca do 13 lipca 2004 r. przy kasach we wszystkich 39 sklepach sieci Tesco sprzedawano specjalnie zaprojektowane kartki. Cena kartki wynosiła 99 groszy. Dochód ze sprzedaży został przeznaczony na pomoc w organizacji Wakacyjnej Akcji Caritas. 5. Dożywianie dzieci Dożywianie dzieci, organizowane przez Caritas w Polsce, odbywa się m.in. w szkołach i świet- 10 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 W 2004 r. we wszystkich placówkach Caritas na terenie Polski dożywianych było ponad 61 tysięcy dzieci, w tym w szkołach 31.365 dzieci, w świetlicach socjoterapeutycznych około 15 tysięcy dzieci, w domach samotnej matki i centrach interwencji kryzysowej ponad 15 tysięcy dzieci. 6.Placówki dla dzieci i młodzieży Caritas Polska dofinansowała funkcjonowanie, działalność socjoterapeutyczną, doposażenie oraz remonty ośrodków dla młodzieży, pochodzącej z biednych, często wiejskich rodzin, które nie są w stanie opłacić nauki swoim dzieciom w placówkach ponadpodstawowych. Uboga młodzież w bursach ma zapewnione zakwaterowanie, wyżywienie, opiekę i wychowanie. Wychowankowie uczą się samodzielności, odpowiedzialności i życia w społeczeństwie. Bursy dają możliwość kontynuowania dalszej nauki. Zakwaterowanie w internatach przekracza możliwości młodzieży z rodzin ubogich, gdzie dochód na jednego członka rodziny wynosi średnio 40-50 zł. Grupa II LECZENIE I REHABILITACJA 1. Leczenie dzieci Caritas Polska prowadzi projekt „Leczenie dzieci”, w ramach którego dofinansowuje kosztowne operacje i zabiegi, ratujące życie dzieciom cierpiącym na przewlekłe choroby i niepełnosprawnym. Środki finansowe w 2004 r. zostały przeznaczone na dofinansowanie zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, zakup drogich leków oraz operacje i zabiegi lekarskie. Dzieci otrzymujące wsparcie od Caritas Polska najczęściej cierpią na choroby nowotworowe oraz choroby wymagające długotrwałego i trudnego leczenia. Na miarę możliwości finansowych Caritas pokrywa także kosztowne i skomplikowane operacje dla dzieci pochodzących z krajów Europy Wschodniej (Białoruś, Ukraina, Litwa i Mołdawia), w których ubogie rodziny nie są w stanie zebrać środków na opłacenie leczenia. Regularnie dofinansowujemy pobyt dzieci wraz z opiekunami w Ośrodku RehabilitacyjnoEdukacyjnym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej p.w. św. Rafała Archanioła w Rusinowicach (Caritas Diecezji Gliwickiej), gdzie w 2004 r. z rehabilitacji skorzystało 1284 dzieci wraz z 1220 opiekunami. 3.Placówki dla niepełnosprawnych Caritas prowadzi wiele profesjonalnych ośrodków rehabilitacji dzieci i młodzieży, gdzie duży nacisk kładzie się na pracę z rodzicami dzieci niepełnosprawnych. Ma to na celu pogłębienie więzi między dzieckiem a rodzicem. 2. Leczenie dorosłych Leczenie dorosłych jest długofalowym programem Caritas, który polega na finansowym wsparciu osób wymagających długotrwałego leczenia. Dofinansowujemy zakup leków, niezbędny sprzęt medyczny oraz operacje. Często są to choroby przewlekłe, które wymagają systematycznego podawania drogich lekarstw. Osoby, które zwracają się o pomoc do Caritas, znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. Są to osoby bezrobotne, pochodzące z rodzin ubogich i wielodzietnych, renciści, emeryci i kobiety samotnie wychowujące dzieci. Wsparcie finansowe często pomaga im w zastosowaniu odpowiedniej terapii i w całościowym lub częściowym powrocie do zdrowia. W 2004 r. Caritas wsparła ośrodki rehabilitacyjne dla dzieci, warsztaty terapii zajęciowej, domy dziennego pobytu, domy stałego pobytu, hostele, mieszkania chronione i warsztaty pracy chronionej. Środki finansowe zostały przekazane na bieżącą działalność ośrodków i zakup materiałów do pracy. 4. Hospicja - pomoc paliatywna Caritas diecezjalne prowadzą na terenie Polski około 17 hospicjów stacjonarnych oraz około 50 zespołów opieki domowej. Świadczeniem zdrowotnym, często kontraktowanym przez Caritas z Narodowym Funduszem Zdrowia, jest opieka Caritas Polska, Raport Roczny 2004 11 hospicyjna nad osobami w terminalnym okresie choroby nowotworowej. Polega ona przede wszystkim na stosowaniu odpowiednich środków paliatywnych oraz na udzielaniu choremu i jego rodzinie wszechstronnego wsparcia - lekarskiego, pielęgniarskiego, psychologicznego, duchowego i praktycznego. Caritas Polska dofinansowała remonty placówek hospicyjnych i bieżącą działalność. Są one niezastąpioną formą rehabilitacji osoby niepełnosprawnej poprzez aktywny udział w praktycznych zajęciach w pracowniach, m.in. malarskich, ceramicznych, wikliniarskich, kulinarnych, krawieckich, stolarskich itp. Warsztaty są często jedyną szansą na rozwój oraz zdobycie elementarnych umiejętności i kompetencji społecznych, potrzebnych osobom niepełnosprawnym. W 2004 r. Caritas Polska udzieliła wsparcia finansowego na bieżące funkcjonowanie warsztatów. 5. Warsztaty Terapii Zajęciowej Caritas prowadzi w Polsce ponad 150 warsztatów terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych. 6.Pomoc medyczna organizacji FRIENDS OF POLAND Friends of Poland Inc., jako organizacja pozarządowa, według swoich celów statutowych świadczy pomoc humanitarną dla Polski w formie sprzętu medycznego i materiałów edukacyjnych (podręczniki do nauki j. angielskiego, literatura medyczna w j. angielskim). W grudniu 2004 r. przekazano Caritas Polska 40-stopowy kontener, którego zawartość wyceniono została na kwotę 300 000 USD. Przedmiotem darowizny był sprzęt medyczny i rehabilitacyjny. Dary zostały przekazane do różnych Caritas diecezjalnych. Grupa III PRZECIWDZIAŁANIE WYKLUCZENIU SPOŁECZNEMU 1.Placówki pomocy charytatywnej Postępujące ubożenie społeczeństwa polskiego, które jest wynikiem wysokiego bezrobocia, powoduje, że około 7,7 mln osób mieszka w rodzinach znajdujących się na granicy ubóstwa, gdzie na utrzymanie członka rodziny przypada około 10 zł dziennie. Do Caritas Polska zgłaszają się rodziny, których jedynym dochodem są niskie świadczenia z ośrodków pomocy społecznej i których członkowie nie mają perspektyw na znalezienie trwałego zatrudnienia. Pogłębiająca się bieda prowadzi do zadłużeń mieszkaniowych, niedożywienia i chorób. 12 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 W 2004 r. Caritas przeznaczyła otrzymane fundusze m.in. na wypłatę zapomóg finansowych dla rodzin wielodzietnych, matek samotnie wychowujących dzieci, a także osób starszych z niskimi emeryturami. Pomoc przeznaczona została na zakup żywności, drogich lekarstw, opłacenie czynszu lub innych świadczeń, związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Caritas dofinansowała także adaptację pomieszczeń na cele charytatywne oraz bieżącą działalność placówek. 2. Placówki dla bezdomnych Środki finansowe zostały przekazane do Caritas diecezjalnych na bieżącą działalność placówek dla osób bezdomnych i ubogich (schronisk, noclegowni i łaźni) oraz niezbędne remonty. Caritas na terenie całej Polski prowadzi łącznie ponad 180 placówek dla osób bezdomnych (17 schronisk, 22 noclegowni, 140 kuchni i jadłodajni). Caritas posiada 6 tysięcy miejsc noclegowych. Funkcjonują także punkty rozdawania żywności, odzieży i leków, pomoc medyczna, poradnictwo itp. Schroniska i noclegownie Caritas w ramach pomocy doraźnej starają się zapewnić bezdomnym schronienie, całodzienne wyżywienie (w tym gorący posiłek), czystą bieliznę i ubranie oraz pomoc medyczną. Działania długofalowe polegają na realizowaniu programów terapeutycznych, pomocy psychologicznej i prawnej. Prowadzona jest także aktywizacja zawodowa. Caritas pomaga bezdomnym w ramach programu strategicznego „W drodze do domu”, ukierunkowanego na aktywną pomoc w wychodzeniu z bezdomności. Coraz częściej pomocą obejmujemy również rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej. Każdego dnia Caritas dożywia około 310 tysięcy osób ubogich. Posiłki można spożyć na miejscu, ale bywają też kuchnie gotujące wyłącznie „na wynos”. W 2004 r. zostały sfinansowane m.in. remonty jadłodajni, modernizacja wyposażenia jadłodajni, zakup sprzętu do przygotowywania posiłków dla bezdomnych (kotły warzelne, patelnie elektryczne). Nowoczesny sprzęt usprawnia bieżącą działalność jadłodajni. 4.Program Przeciwdziałania Przymuszonej Prostytucji Od września 2003 r. Caritas prowadzi Program Przeciwdziałania Przymuszonej Prostytucji, polegający na świadczeniu kompleksowej pomocy kobietom, które w wyniku oszustwa lub uprowadzenia zmuszone były do pracy w sex-biznesie. 3. Jadłodajnie dla ubogich Caritas prowadzi na terenie kraju ok. 140 jadłodajni, kuchni i stołówek dla osób ubogich i bezrobotnych. W ramach programu powstało 5 Punktów Informacyjnych (Szczecin, Poznań, Opole, Katowice i Warszawa), w których pracownicy czuwają przy telefonach interwencyjnych dla ofiar i świadków przestępstwa, jakim jest handel ludźmi. Nasilające się bezrobocie i brak perspektyw powodują, że wiele kobiet próbuje znaleźć dorywczą i dobrze płatną pracę poza granicami naszego kraju. Niewiele z nich wie o grożącym niebezpieczeństwie, jakim są grupy przestępcze, które pod pozorem Caritas Polska, Raport Roczny 2004 13 firm pośredniczących w znalezieniu pracy werbują potencjalne ofiary i sprzedają właścicielom agencji towarzyskich, przymuszając je do świadczenia usług seksualnych. Caritas poprzez kampanię informacyjną upowszechniała numery telefonów dla ofiar, a także dla rodzin, które straciły kontakt z bliskimi osobami, wyjeżdżającymi za granicę w poszukiwaniu pracy. W ramach programu Caritas nawiązała ścisłą współpracę z Komendą Główną Policji i Strażą Graniczną, a także uczestniczy w pracach Zespołu Rządowego do Spraw Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi. W 2004 r. środki finansowe zostały wykorzystane na realizację kampanii informacyjnej oraz funkcjonowanie Punktów Informacyjnych. Program finansowany jest ze środków Ambasady Stanów Zjednoczonych w Warszawie, w ramach programu: „Prawo i demokracja”. - domy dla bezdomnych (dla bezdomnych mężczyzn, kobiet oraz dla bezdomnych rodzin), - Rodzinne Domy Dziecka, - świetlice profilaktyczno-wychowawcze, - punkty interwencji kryzysowej, - ośrodki dla narkomanów, - stacje opieki, - placówki dla osób niepełnosprawnych, - Parafialne Zespoły Caritas. 5. EUROPEJSKI PROGRAM POMOCY ŻYWNOŚCIOWEJ (PEAD) Caritas Polska uczestniczy w Europejskim Programie Pomocy Najbardziej Potrzebującym, który obejmuje około 1 miliona mieszkańców Polski. W 2004 r. Polska otrzymała 10.000 ton żywności, z czego Caritas 1.200 ton (12%). Dystrybucja uzyskanych produktów (mleko w proszku, makaron, ryż) odbywała się głównie przez placówki Caritas w Polsce (ponad 600); są to: - kuchnie i jadłodajnie dla ubogich, - Domy Samotnych Matek, Grupa IV USUWANIE SKUTKÓW KLĘSK ŻYWIOŁOWYCH Caritas pomogła poszkodowanym podczas klęsk żywiołowych, tj. pożarów i huraganu w 2004 r. Wiele rodzin straciło znaczną cześć swego dobytku. Pomoc została wykorzystana na odbudowę zniszczonych pomieszczeń. 14 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 Grupa V POWRÓT DO ZATRUDNIENIA 1.Projekt: „Aktywne i kompleksowe formy przeciwdziałania Wykluczeniu Społecznemu wśród osób długotrwale bezrobotnych”. 8 października 2004 r. Caritas rozpoczęła realizację projektu, współfinansowanego ze środków programu Unii Europejskiej Phare 2002, z Programu Aktywne Formy Zwalczania Bezrobocia, i realizowanego pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Projekt potrwa do 31 sierpnia 2005 r. Celem projektu jest wypracowanie standardów jakości usług, świadczonych na rzecz osób pozostających bez pracy, na przykładzie Biura Aktywizacji Bezrobotnych w Lublinie (BAB). Partnerami projektu są Miejski Urząd Pracy oraz Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Lublinie. Biuro Aktywizacji Bezrobotnych prowadzi działalność w zakresie aktywizacji społecznej, zawodowej, pomocy psychologicznej, prawnej, ekonomicznej oraz poradnictwa zawodowego. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób długotrwale bezrobotnych prowadzona jest metodą towarzyszenia, czyli indywidualnego poradnictwa społeczno-zawodowego w czasie potrzebnym danej osobie. Etapy towarzyszenia obejmują m.in. identyfikowanie rzeczywistych potrzeb osoby bezrobotnej, na bazie którego tworzy się Indywidualne Plany Działania. Pomoc psychologiczna polega na spotkaniach grupy wzajemnego wsparcia pod kierunkiem psychologa. Podejmują one zagadnienia, mające wpływ na sytuację pozostawania bez pracy, fazy psychologicznego oddziaływania bezrobocia, rolę pracy w życiu człowieka, czynniki mające wpływ na efektywne poszukiwanie pracy, rolę celów i postaw życiowych w efektywności zawodowej. Grupowe wsparcie psychologiczne osób bezrobotnych jest uzupełniane indywidualnym poradnictwem, świadczonym przez psychologa. Innowacyjnym elementem dotychczasowej działalności Biura jest otoczenie wsparciem psychologicznym akompaniatorów i wolontariuszy, bezpośrednio pracujących z osobami bezrobot- nymi, co ma na celu obniżenie ryzyka wypalenia zawodowego. Poradnictwo zawodowe z zakresu indywidualnej pomocy osobie bezrobotnej udzielane jest przez konsultanta Miejskiego Urzędu Pracy w Lublinie. Dotyczy wyboru zawodu i kierunku szkolenia, pomocy w korzystaniu z usług świadczonych przez lokalny urząd pracy, a także stałej orientacji i poradnictwa zawodowego dla akompaniatorów pracujących w BAB. Poradnictwo specjalistyczne z zakresu prawa i ekonomii udzielane jest przez wolontariuszy BAB. 2.Biura Aktywizacji Bezrobotnych Caritas dofinansowała funkcjonowanie Biur Aktywizacji Bezrobotnych (BAB), istniejących w Lublinie i Bartoszycach. Celem działalności Biur Aktywizacji Bezrobotnych jest aktywizacja społeczna i zawodowa osób bezrobotnych, w tym szczególnie długotrwale bezrobotnych, prowadzona metodą towarzyszenia. Pozwala ona określić okoliczności sprzyjające powrotowi do społeczeństwa, przełamać izolację społeczną, wzbudzić aktywność w poszukiwaniu pracy oraz pomaga podwyższyć lub zdobyć kwalifikacje zawodowe. Towarzyszenie jest indywidualne i polega na poszukiwaniu rozwiązań, dostosowanych do potrzeb konkretnej osoby w celu zdobycia przez nią samodzielności. Caritas Polska, Raport Roczny 2004 15 Towarzyszenie osobie bezrobotnej, realizowane przez Biura Aktywizacji Bezrobotnych, jest niezbędnym uzupełnieniem pracy Urzędów Pracy oraz struktur pomocy społecznej. W ramach działalności Biura udzielana jest pomoc z zakresu metod aktywnego poszukiwania pracy, autoanalizy predyspozycji osobowych, umiejętności, kwalifikacji zawodowych. Pracownicy Biur uczą redagowania dokumentów aplika- cyjnych, przygotowują do rozmów kwalifikacyjnych i monitorują wykonywane działania. Rolą akompaniatorów jest również zmiana w środowisku lokalnym obrazu osoby bezrobotnej, która bardzo często postrzegana jest jako jednostka bezproduktywna, na obraz osoby, która pomimo przejściowego problemu z pracą, jest w stanie odnaleźć swoje miejsce na rynku pracy. Grupa VI INTEGRACJA MIGRANTÓW I UCHODŹCÓW 1.Centrum Pomocy Migrantom i Uchodźcom Pomoc migrantom i uchodźcom, przebywającym w Polsce, jest udzielana przez 4 Centra Pomocy Migrantom i Uchodźcom, prowadzone przez Caritas w Lublinie, Białymstoku, Warszawie i Zgorzelcu. Centra udzielają pomocy materialnej, psychologicznej, finansowej, prawnej i ułatwiają dostęp do świadczeń medycznych. Centra realizują także programy integracji uznanych uchodźców ze społeczeństwem polskim, pomoc dla osób zatrzymanych w aresztach deportacyjnych i pomoc w repatriacji. Caritas przekazała fundusze na bieżące funkcjonowanie 2 Centrów Pomocy Migrantom i Uchodźcom w Lublinie i Zgorzelcu. 2.Projekt z Europejskiego Funduszu Uchodźczego Od 12 sierpnia 2004 r. Caritas realizuje projekt: „Poradnictwo psychologiczne, prawne i społeczne dla osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy w Polsce”. Projekt potrwa do 11 sierpnia 2005 r. Celem projektu jest zapewnienie kompleksowej pomocy dla osób, które złożyły wniosek o nadanie statusu uchodźcy w RP i przebywają w ośrodkach dla uchodźców, ośrodkach strzeżonych, aresztach i innych placówkach. Pomoc udzielana jest poprzez Centra Pomocy Migrantom i Uchodźcom Caritas w Białymstoku, Lublinie i Zgorzelcu. 16 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 W ramach projektu udzielana jest: a. pomoc psychologiczna, skierowana do osób dotkniętych aktami terroru, ofiar wojen i prześladowań, b. pomoc prawna w zakresie Ustawy o cudzoziemcach i Ustawy o Ochronie Cudzoziemców na terytorium RP oraz ochrony praw człowieka, c. pomoc społeczna, polegająca na udzielaniu informacji z procedur administracyjnych i pomoc materialna, d. działalność aktywizująca w celu zminimalizowania szoku kulturowego i przyspieszenia procesów akulturacji i integracji społecznej, e. pomoc kobietom i dzieciom w zakresie terapii psychologicznej i pedagogicznej. Środki finansowe w ramach projektu przeznaczono na doradców prawnych, socjalnych i psychologicznych, trenerów, artykuły biurowe, higieniczne i edukacyjne dla kobiet i dzieci, zakup odzieży, obuwia, żywności i materiałów pomocniczych. Grupa VII WYCHODZENIE Z NARKOMANII 1.Projekt pomocy młodzieży uzależnionej od narkotyków – „Metanoia” Katolicki Ośrodek Wychowania i Terapii Uzależnień „Metanoia” Caritas Archidiecezji Białostockiej w Czarnej Białostockiej prowadzi pomoc terapeutyczną dla dzieci i młodzieży uzależnionej od środków psychoaktywnych. Przebywa tam młodzież z całej Polski w wieku od 13 do 18 lat. Wyjście z uzależnienia od środków odurzających polega nie tylko na fizycznym odtruciu organizmu, ale też na terapii, polegającej na odosobnieniu od środowiska i pobycie w zamkniętym ośrodku. Program pomocy w „Metanoi” polega na uczeniu osób uzależnionych życia bez środków odurzających i radzenia sobie w trudnych sytuacjach, umożliwieniu całkowitego uwolnienia się od uzależnienia, umożliwieniu wychowankowi odnalezienia siebie i zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie bez lęku i związanego z nim uciekania się do środków toksycznych. Środki finansowe przeznaczono na bieżącą działalność Ośrodka. Grupa VIII FORMACJA I EDUKACJA 1. Stypendia dla studentów Stypendia przyznawane są biednym studentom w Polsce, których nie stać na pokrycie czesnego oraz młodzieży ze Wschodu, w większości pochodzenia polskiego, studiującej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, na kierunku Studium Pracy Socjalnej Caritas. Stypendyści są delegowani na studia do Polski przez Caritas swoich krajów lub Związek Polaków. Studenci zdobywają wiedzę z zakresu problematyki społecznej i funkcjonowania Caritas. Po skończonej nauce wracają do swoich krajów, by pomagać potrzebującym w ramach Caritas. 2. Budowanie zdolności organizacyjnej Caritas w Polsce Budowanie zdolności organizacyjnej jest jednym z istotnych działań Caritas, które służy usprawnianiu pracy biura i placówek, podnoszeniu kwalifikacji, doskonaleniu zarówno struktur, jak i profesjonalizacji pracowników i wolontariuszy Caritas. Środki finansowe w 2004 r. były przeznaczone na szkolenia, związane z organizacją pracy społecznej, zakładaniem i prowadzeniem placówek, zdobywaniem funduszy na działalność, przygotowaniem nowych programów, projektów lub strategii działania na przyszłość. Wiązały się z tym szkolenia lub wyjazdy pracowników (krajowe i zagraniczne), służące nawiązaniu kontaktów z organizacjami partnerskimi. Szkolenia dotyczyły m.in. pracy z dziećmi w czasie kolonii letnich, organizowanych przez Caritas, tworzenia i zarządzania projektami, pozyskiwania funduszy europejskich, pracy z bezdomnymi, pracy w świetlicach środowiskowych, zasad księgowości, strategii Public Relation, przygotowania liderów Parafialnych Zespołów Caritas i Szkolnych Kół Caritas, którzy zostali przeszkoleni z zakresu twórczego pomagania. 3. Międzynarodowe warsztaty młodzieżowe Od 4 lat Caritas Polska w ramach programu „Formacja i edukacja wolontariatu młodzieżowego w realiach krajów Europy Środkowo-Wschodniej” organizuje międzynarodowe warsztaty dla wolontariuszy z tych krajów. W 2004 r. warsztaty odbywały się w dniach 3 – 14 lipca w Popowie pod hasłem: „Letnia Szkoła Liderów Caritas”. Jego uczestnikami byli młodzi wolontariusze Caritas diecezjalnych w Polsce (ze szkolnych i akademickich kół Caritas) oraz wolontariusze z Caritas Ukraina, Caritas Białoruś i Caritas Wschodniej Caritas Polska, Raport Roczny 2004 17 Syberii. Uczestnikami warsztatów są młodzi, zaangażowani w problematykę społeczną, znający swoje środowiska lokalne i posiadający głęboką motywację do pracy na rzecz potrzebujących. Projekt wpisał się w cel Strategii Państwa dla Młodzieży na lata 2003-2012, jakim jest stwarzanie szans dla rozwoju własnej aktywności młodego pokolenia. W trakcie warsztatów odbywały się zajęcia z zakresu integracji, budowania zespołu, komunikacji, autoprezentacji i problemów współczesnej młodzieży, sposobów aktywizowania środowiska lokalnego, budowania świadomości wspólnoty kulturowej i społecznej oraz osobistego zaangażowania młodych wolontariuszy. Coroczne warsztaty służą formacji i motywowaniu młodych wolontariuszy do aktywności w ich środowiskach lokalnych. Warsztaty są także formą przekazywania międzynarodowych doświadczeń w zakresie projektów pomocowych. Grupa IX STACJE OPIEKI CARITAS Stacje Opieki Caritas są placówkami opieki pielęgniarskiej nad osobami chorymi, starszymi i niepełnosprawnymi. Pielęgniarki odwiedzają podopiecznych w miejscu zamieszkania i tam dokonują niezbędnych czynności pielęgnacyjnych, medycznych i opiekuńczych. Pacjenci mogą również otrzymać pomoc medyczną w ambulatorium stacji. Przy stacjach opieki często funkcjonują wypożyczalnie sprzętu rehabilitacyjnego. Stacje Opieki Caritas funkcjonują na zasadzie kontraktów z Oddziałami Narodowego Funduszu Zdrowia. Caritas diecezjalne prowadzą na terenie Polski ponad 200 stacji opieki. Grupa X BIURO AU-PAIR „DROGA” Biuro „Droga” powstało w listopadzie 1993 r. w celu właściwej i rzetelnej informacji, dotyczącej wyjazdów w charakterze au-pair dziewcząt w wieku 18-30 lat. Od początku istnienia Biura skontaktowało się z nim 3.548 osób, w tym 437 osób wyjechało. Spośród 229 osób zgłoszonych w 2004 r., 45 dziewcząt pracowało jako „au-pair. Osoba, która chce wyjechać powinna posiadać czynną znajomość języka obcego, być stanu 18 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 wolnego, gotową na pracę w zakresie pomocy w pilnowaniu dzieci i w lekkich pracach domowych (25-30 godzin tygodniowo). Rodzina zobowiązuje się do pełnego utrzymania au-pair, ubezpieczenia, jednego wolnego dnia w tygodniu, obowiązkowego kursu języka obcego, zabezpieczenia bezpłatnych przejazdów i miesięcznego kieszonkowego. Biuro „Droga” współpracuje m.in. z Wielką Brytanią, Francją i Niemcami. Grupa XI ODSZKODOWANIA DLA ROBOTNIKÓW PRZYMUSOWYCH, KIEROWANYCH DO PRACY W INSTYTUCJACH KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ Projekt istnieje od 2001 r., powstał z inicjatywy Episkopatu Niemiec i jest realizowany przez Caritas Polską i Caritas Niemiecką (Deutscher Caritasverband). Dotyczy osób skierowanych podczas II wojny światowej do pracy przymusowej w placówkach należących do Kościoła rzymsko-katolickiego. Polega on na wypłaceniu odszkodowań za pracę tym osobom lub ich spadkobiercom. W przypadku, gdy osoba poszkodowana zmarła po 15.02.1999 r., o odszkodowanie mogą ubiegać się spadkobiercy poszkodowanych. Jednorazowe odszkodowanie wynosi 2.556,46 € (dla jednej osoby). Caritas Niemiecka poprosiła o współpracę i pośrednictwo Caritas Polską w wypłaceniu odszkodowań. W 2004 r. Caritas realizowała ostatni etap projektu - wypłaciła odszkodowanie 42 osobom. Caritas Polska, Raport Roczny 2004 19 20 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 PROJEKTY ZAGRANICZNE Grupa I EUROPA BIAŁORUŚ 1.Dom Miłosierdzia w Łahiszynie Caritas wpiera projekt budowy Domu Miłosierdzia w Łahiszynie na Białorusi, którego otwarcie zaplanowano na 2005 r. Pomysł otwarcia domu jest inicjatywą Ks. Stanisława Pawliny, Polaka pracującego w Diecezji Pińskiej, który służy duszpastersko i charytatywnie tamtejszym mieszkańcom. W Łahiszynie żyje bardzo dużo Polaków w podeszłym wieku. Sytuacja materialna wielu z nich jest ciężka. Ludzie starsi, żyjący w samotności, z dnia na dzień stają się bezdomni, gdyż domy, w których przebywają, nadają się do rozbiórki. Placówka jednorazowo będzie służyła około 50 osobom. Oprócz pensjonariuszy Domu Miłosierdzia z pomocy będą mogli korzystać inni potrzebujący, ponieważ w placówce znajdują się przychodnie stomatologiczna i dermatologiczna oraz sale dydaktyczne, przeznaczone do szkolenia wolontariuszy. W 2004 r. Caritas przygotowała kilka transportów materiałów do wykończenia i wyposażenia placówki. 2. Remont placówki charytatywnej w Pińsku Caritas Pińsk działa na jednym z biedniejszych rejonów Białorusi. Jest to obszar typowo rolniczy, gdzie dominuje środowisko wiejskie. Region Pińska charakteryzuje się m.in. wysokim bezrobociem i odpływem ludzi młodych. Caritas świadczy pomoc doraźną poprzez punkt wydawania odzieży i dożywianie biednych mieszkańców. Caritas Polska wsparła zakup materiałów budowlanych. 3. Pomoc dla ludności Białorusi Caritas wspiera parafie świadczące pomoc biednym mieszkańcom Białorusi oraz dofinansowuje bieżącą działalność domów dla osób starszych i chorych. Caritas dofinansowuje także leczenie osób uzależnionych poprzez zakup lekarstw oraz pokrycie niezbędnych kosztów leczenia. Caritas przekazuje środki finansowe dla ludności z Białorusi za pośrednictwem m.in. Wspólnoty Polskiej. Pomoc trafiła do rodzin ubogich, wielodzietnych, osób starszych, samotnych oraz osób uzależnionych. 4.Budowanie zdolności organizacyjnej Caritas na Białorusi (pomoc strukturalna) Caritas Polska pomaga w utrzymaniu struktur i działalności statutowej Caritas na Wschodzie. Pomoc polega na dofinansowaniu biur, konkretnych placówek bądź szkoleń i spotkań formacyjnych dla pracowników i wolontariuszy. Caritas Polska, Raport Roczny 2004 21 Caritas dofinansowała szkolenie dla Parafialnych Zespołów Caritas z Diecezji Grodzieńskiej, poprowadzonym przez Ks. Andrzeja Horaczego, dyrektora Caritas Archidiecezji Białostockiej. Uczestniczyło w nim 50 osób. Szkolenie miało na celu dostarczenie narzędzi w rozwiązywaniu parafialnych problemów, a także pogłębienie formacji pracowników i wolontariuszy Diecezji Grodzieńskiej. Najważniejszymi projektami Caritas na Białorusi są punkty pomocy charytatywnej dla potrzebujących, bezpłatne apteki i ośrodki kolonijne. W ramach pomocy Caritas przekazała książki jako wyposażenie placówek dla dzieci. LITWA 1.Dom noclegowy dla dzieci i młodzieży w Landwarowie Caritas Polska dofinansowała projekt wykończenia wnętrz ośrodka charytatywno-wypoczynkowego, przeznaczonego dla ubogich dzieci i młodzieży z regionu wileńskiego i trockiego. Landwarów znajduje się w regionie, gdzie mieszka liczna grupa Polaków. Ośrodek pełni funkcje wypoczynkowe, rekreacyjne i integracyjne dla ubogiej młodzieży pochodzenia polskiego z okolicznych wiosek, której nie stać na dalsze wyjazdy. 2.Dożywianie przedszkolnych dzieci w Dziewieniszkach i Butrymańcach Projekt polegał na dofinansowaniu dożywiania około 200 dzieci w polskich przedszkolach w Dziewieniszkach i Butrymańcach. Dzieci polonijne, z uwagi na trudną sytuację materialną swoich rodziców, nie uczęszczają do polskich przedszkoli, gdzie istnieje obowiązek wnoszenia odpłatności za wyżywienie. Tym samym tracą one kontakt z polskim językiem, zwyczajami i tradycją. Jest to miejsce kształtowania świadomości narodowej i poznawania języka ojczystego. Na Litwie żyje bardzo wielu Polaków, którzy chcą pielęgnować polską tożsamość, polskie tradycje i obyczajowość. 22 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 3. Spotkanie formacyjne wolontariuszy litewskiej Polonii Caritas pomogła w realizacji projektu formacyjno-integracyjnego dzieci litewskiej Polonii. Dzieci angażują się w kultywowanie tradycji polskich na Litwie. Projekt polegał na przyjeździe do Polski i miał na celu integrację i wymianę doświadczeń z młodzieżą w Polsce. Spotkanie formacyjne odbyło się w dniach 28 maja – 4 czerwca 2004 r. Wzięło w nim udział 17 dzieci w wieku od 10 do 15 lat. 4. Edukacja dzieci i młodzieży Caritas wsparła finansowo wyjazd szkoleniowy młodzieży polonijnej do Polski w dniach 23 – 31 lipca 2004 r. z Wilna. Celem wyjazdu była integracja młodych ludzi, a także zapoznanie się z metodami pracy z młodzieżą, stosowanymi w Polsce. W ramach pomocy Caritas przekazała także książki jako wyposażenie placówek dla dzieci prowadzonych przez Caritas w Kownie i Wilnie. SŁOWACJA 1. Pomoc powodzianom Caritas przekazała środki finansowe na pomoc poszkodowanym w wyniku powodzi. Fundusze zostały wykorzystane na odbudowę zniszczonych domów. UKRAINA 1.Socjalne Centrum Pomocy Kobietom w Berdiańsku (Diecezja Charkowsko-Zaporoska) Ze względu na trudną sytuację ekonomiczną (wzrastające bezrobocie) i geograficzną (miasto nadbrzeżne), miasto Berdiańsk boryka się z problemami zubożenia społeczeństwa, a co za tym idzie - problemami prostytucji, handlu kobietami i nielegalnych aborcji. Socjalne Centrum Pomocy Kobietom, prowadzone przez Caritas Spes, pomaga kobietom z syndromem postaborcyjnym, ofiarom gwałtów i prostytucji. Centrum świadczy pomoc informacyjną, psychologiczną, medyczną oraz prawną. Caritas wsparła finansowo remont pomieszczeń, wymianę kanalizacji, a także wyposażenie Centrum. 2.Dom Miłosierdzia w Gródku Podolskim Caritas dofinansowuje bieżące utrzymanie Domu Miłosierdzia w Gródku, od czasu jego otwarcia w maju 2000 r. Obejmuje ono wyżywienie, środki higieniczne i chemiczne, opłaty za energię, wodę, opał, gaz, wynagrodzenie dla personelu i bieżące remonty. W Domu Miłosierdzia obecnie przebywa około 70 osób, w okresie zimowym ponad 80. Są to ludzie starsi, chorzy i niepełnosprawni, w większości pochodzenia polskiego, którzy inaczej staliby się bezdomnymi. Mieszkańcy Domu, w miarę swoich sił, prowadzą gospodarstwo rolne, które zapewnia im podstawowe wyżywienie. Dom Miłosierdzia posiada także własną piekarnię. 3. Dożywianie starszych osób w Biłohirii W Biłohirii jedna z parafii prowadzi Dom dla Osób Starszych, w którym przebywa na stałe 35 osób, w znacznej części pochodzenia polskiego. Jest to region biedny, gdzie w większości ludzie nie mają pracy i żyją w trudnych warunkach. Tamtejsze parafie katolickie, w miarę możliwości, wydają najbardziej potrzebującym żywność i odzież. Caritas przekazała środki finansowe na zakup paczek żywnościowych, by wesprzeć starszych mieszkańców domu. 4. Obozy wakacyjne dla dzieci i młodzieży z Odessy Caritas dofinansowała dwa turnusy wakacyjne dla dzieci i młodzieży z Odessy, z parafii, gdzie pracują polscy misjonarze. Celem wyjazdów była przede wszystkim integracja młodych ludzi, poznanie się oraz formacja w kierunku świadomego uczestnictwa w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego i podejmowanie odpowiedzialności za inicjatywy lokalne. Wyjazd letni był też okazją do wypoczynku poza miejscem ich zamieszkania, na co nie stać dzieci i młodzieży z ubogich rodzin tamtejszego terenu. 5. Wypoczynek letni dzieci i młodzieży Caritas wsparła finansowo kolonie letnie dla dzieci i młodzieży z ubogich rodzin, organizowane przez CaritasSpes. Sytuacja materialna wielu rodzin nie pozwala na zabezpieczenie podstawowych potrzeb. Dzieci nie mają możliwości wyjazdów kolonijnych, gdzie oprócz walorów krajoznawczych otrzymują posiłki. Caritas pokryła koszty transportu i zakupu żywności. Większość tych dzieci pochodzi z bardzo ubogich rodzin i ma polskie korzenie. 6.Remont Centrum Rehabilitacyjnego we Lwowie Caritas Spes Archidiecezji Lwowskiej prowadzi we Lwowie Centrum Rehabilitacyjne dla ludzi starszych, z których większość jest pochodzenia polskiego. Zadaniem tej placówki jest rehabilitacja i udzielanie pomocy medycznej osobom starszym, dotkniętym chorobami swojego wieku. Caritas pomogła sfinansować remont pomieszczeń, niezbędny do normalnego funkcjonowania placówki. Caritas Polska, Raport Roczny 2004 23 7.Półkolonie dzieci z Żytomierza Półkolonie dla dzieci z biednych rodzin zostały zorganizowane przez Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Apostolstwa Katolickiego, pracujących w Żytomierzu. Dzieci pochodzą w większości z polskich rodzin. Półkolonie trwały 3 tygodnie i każdego dnia uczestniczyło w nich około 90 dzieci. Wakacje miały na celu poznanie kultury i tradycji rodzimej i polskiej, zwiedzanie Kijowa i Żytomierza oraz naukę języka polskiego. W związku z panującą biedą dzieci otrzymywały także posiłek w trakcie trwania półkolonii. Caritas przekazała fundusze na zorganizowanie wakacji dla dzieci. 8.Wypoczynek i rehabilitacja osób niepełnosprawnych z Żytomierza Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Apostolstwa Katolickiego prowadzi od 1999 r. opiekę nad grupą 70 osób niepełnosprawnych, których większość pochodzi z polskich rodzin. Raz w tygodniu Siostry prowadzą spotkania integracyjno-formacyjne, udzielają pomocy materialnej i medycznej. Prowadzą także lekcje języka polskiego. Ze względu na trudną sytuację finansową osoby niepełnosprawne nie są w stanie same opłacić pobytu. 10-dniowy turnus rehabilitacyjny był skierowany do 25 osób niepełnosprawnych i dał możliwość skorzystania z zabiegów leczniczych, które przekraczają możliwości finansowe niepełnosprawnych. Caritas przekazała środki na zorganizowanie turnusu rehabilitacyjnego. 9. Pomoc charytatywna Caritas w ramach pomocy charytatywnej wyposażyła pracownię krawiecką oraz gabinet stomatologiczny, prowadzone przez tamtejszą Caritas. W zakładzie krawieckim zostały zatrudnione osoby bezrobotne. Gabinet stomatologiczny służy ubogiej ludności. W ramach pomocy Caritas przekazała książki jako wyposażenie placówek dla dzieci, prowadzonych przez Caritas. Caritas udzieliła także wsparcia finansowego parafiom, świadczącym pomoc mieszkańcom Ukrainy. 24 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 ROSJA 1.Wyposażenie szkoły dla niewidomych w Pskowie Od 1994 r. w szkole w Pskowie uczą się dzieci z wadami wzroku. Ze 135 uczniów z wadami wzroku 50% to dzieci niepełnosprawne. Szkoła o tym profilu jest jedyną w całym województwie. Jest wyposażona w nowoczesny sprzęt medyczny, oferuje bezpłatne leczenie i profilaktykę chorób wzroku dla uczniów. W szkole pracują wykwalifikowani lekarze i pielęgniarki. Caritas dofinansowała wyposażenie techniczne dwóch sal wykładowych oraz instalację oświetlenia 36 stanowisk dla dzieci z chorobami oczu. 2.Działalność charytatywna w Rosji w Obwodzie Kaliningradzkim Siostry ze zgromadzenia św. Katarzyny prowadzą na terenie Rosji dom dziecka i parafialne zespoły Caritas (w Obwodzie Kaliningradzkim) oraz dom dla starszych ludzi w St. Petersburgu. Siostry Katarzynki opiekują się chorymi i starszymi, wychowują młodzież, prowadzą także przedszkola i opiekują się dziećmi z domu samotnej matki. Caritas dofinansowała funkcjonujące dzieła charytatywne. 3. Działalność statutowa Caritas Rosja Caritas Polska wsparła działalność statutową Caritas Rosja, która - jeszcze jako nowa jednostka organizacyjna - jest na etapie tworzenia swojej struktury i rozwijania dzieł charytatywnych. Caritas Rosja stara się reagować na lokalne problemy, pomagając szczególnie dzieciom ulicy, tworząc centra młodzieżowe, gdzie młodzi ludzie mają możliwość aktywnego spędzenia wolnego czasu. W związku z wysokim wskaźnikiem zarażonych wirusem HIV i chorych na AIDS, Caritas udziela potrzebującym pomocy medycznej i socjalnej. Caritas Rosja jest też zaangażowana w projekty obrony życia poprzez prowadzenie przy szpitalach punktów poradnictwa dla kobiet. Dodatkowo cały czas świadczona jest pomoc doraźna dla biednych mieszkańców regionu. Grupa II AZJA ABCHAZJA 1. Rehabilitacja dzieci z Abchazji Projekt „Rehabilitacja dzieci z Abchazji. Lato 2004” był skierowany do dzieci z Abchazji, mających w większości polskie korzenie. W wyniku wojny dzieci przeżyły ciężkie doświadczenia, co odbiło się na ich równowadze psychicznej. Powojenny kryzys ekonomiczny spowodował brak lekarstw, odzieży i żywności. W ostatnich latach znacznie podniósł się stopień zachorowań. Wypoczynek, oprócz rekreacji, wycieczek, zajęć sportowych, jest formą rehabilitacji, leczenia i terapii psychologicznej. Caritas dofinansowała wypoczynek letni dla najbardziej potrzebujących 35 dzieci z Suchumi, którymi zajmuje się Ks. Jacek Jagodziński z tamtejszej Caritas. AFGANISTAN 1. Pomoc dzieciom 6 grudnia 2004 r. Caritas przekazała świąteczne paczki dla najuboższych dzieci w Afganistanie. W paczkach znajdowały się słodycze i zabawki. Nad przekazywaniem paczek czuwał Kapelan Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie, Ks. ppłk Andrzej Jakubiak. Caritas włączyła się także w ogólnoświatowy projekt pomocy dla Afganistanu „Budowanie pokoju i promocja praw człowieka”, koordynowany przez Caritas Internationalis SOA 33/2002. Projekt polega na pomocy rehabilitacyjnej, opiece medycznej, pomocy sanitarnej oraz dostarczaniu wody mieszkańcom. FEDERACJA ROSYJSKA 1.Centrum Miłosierdzia w Barnauł Caritas wsparła ostatni etap budowy Centrum Miłosierdzia w Barnauł, stolicy Ałtajskiego Kraju w zachodniej Syberii. Ośrodek znajduje się blisko dworca kolejowego, gdzie gromadzi się najwięcej bezdomnych dzieci i osób potrzebujących pomocy z regionu. Ośrodek posiada m.in. kuchnię dla biednych, pomieszczenia sanitarne, pralnie, punkt medyczny, pokoje noclegowe dla dzieci i sale rekreacyjne. Centrum Miłosierdzia służy dzieciom ulicy i osobom biednym. 2. Pomoc dzieciom w Biesłanie 1 września 2004 r., w wyniku ataku terrorystycznego na szkołę w Biesłanie, w Północnej Osetii zginęło 330 osób, w tym około 160 dzieci, a około 700 zostało rannych. 15 września 2004 r. Caritas wysłała transport pomocy humanitarnej (środki medyczne i opatrunkowe, przybory szkolne i zabawki) o wartości blisko 100 tysięcy złotych, który został dostarczony samolotem wojskowym. Kolejny transport o wartości 450 tysięcy złotych, wysłany przez Caritas Polską dnia 3 listopada, zawierał lekarstwa i sprzęt medyczny. 3.Projekt pomocy „dzieciom ulicy” w Usolu Syberyjskim Usole Syberyjskie leży we Wschodniej Syberii, gdzie wiele mieszkańców ma polskie korzenie. Pracują tam siostry Albertynki z Polski, które prowadzą projekt „Znaleźć swoje miejsce w życiu” dla dzieci ulicy zaniedbanych wychowawczo, pochodzących z rodzin patologicznych. Celem projektu jest opieka nad 50 dziećmi w wieku 5-16 lat i polega na pomocy materialnej, edukacyjnej, psychologicznej, a także na dożywianiu. Środki finansowe z Caritas zostały wykorzystane na remont i prowadzenie bieżącej działalności Centrum Pomocy Dzieciom Ulicy. 4.Projekt pomocy dzieciom i młodzieży w Norylsku (Diecezja Irkucka w Rosji) Caritas Polska, Raport Roczny 2004 25 Projekt centrum charytatywnego dla dzieci i młodzieży z zaniedbanych rodzin w Norylsku jest prowadzony przez misjonarza z Polski. Środki finansowe Caritas zostały przekazane na wyposażenie świetlicy socjoterapeutycznej z jadalnią, urządzenie jednego stanowiska komputerowego, zakup sprzętu sportowego i zabawek dla najuboższych rodzin, lekarstwa dla dzieci i młodzieży korzystającej ze świetlicy. INDIE 1.Odbudowa miejscowości Bhuj w regionie Gujarat Po trzęsieniu ziemi w Indiach w styczniu 2001 r. Caritas Polska przekazała środki finansowe na pomoc doraźną mieszkańcom, która obejmowała dostarczenie niezbędnych artykułów codziennego użytku, materaców, lekarstw, środków czystości, wody pitnej i żywności. W dalszej kolejności Caritas pomogła w odbudowie i remoncie około 3020 zniszczonych budynków w ramach projektu Caritas Internationalis SOA 24/2001 „Trzęsienie ziemi w regionie Gujarat”. IRAN 1. Pomoc ofiarom trzęsienia ziemi w Iranie IRAK 1.Pomoc ofiarom konfliktu zbrojnego w Iraku Od początku konfliktu Caritas Polska systematycznie udziela pomocy medycznej ludności cywilnej w Iraku. 11 maja i 5 czerwca 2004 r. Caritas wysłała dwa transporty z pomocą humanitarną. Pierwszy transport zawierał środki medyczne, które trafiły do szpitali, znajdujących się w polskiej strefie stabilizacyjnej. Drugi transport dostarczył słodycze, owoce, zabawki dla dzieci znajdujących się w dziecięcym szpitalu w Al Hillah. Pomoc została dostarczona za pośrednictwem Caritas Ordynariatu Polowego oraz personelu CIMIC, działających przy Polskim Kontyngencie Wojskowym w Iraku, a także poprzez Caritas Iraq. Caritas Polska, realizując projekty pomocowe w Iraku, skupiła się głównie na projektach pomocy długoterminowej. Głównym kryterium wyboru pomocy i obiektów były potrzeby ludzi najuboższych. 26 Pod koniec czerwca 2004 r. została zakończona budowa przychodni poliklinicznej, położonej na przedmieściach Al Hillah, oraz budowa polikliniki w Karbali. Caritas wyposażyła ambulatorium polikliniczne w Al Kut, pod opieką którego znajduje się już 30 tysięcy mieszkańców i gdzie każdego dnia przyjmuje się do 300 pacjentów. Działania humanitarne Caritas Polskiej w Iraku są możliwe dzięki niezawodnej współpracy z polskimi żołnierzami. Caritas Polska, Raport Roczny 2004 Projekt jest odpowiedzią Caritas międzynarodowej na kataklizm, jaki miał miejsce w okolicach Bam 26 grudnia 2003 r., w wyniku którego zginęło około 40.000 ludzi, w tym 1,8 tys. dzieci zostało osieroconych, kolejne 5 tys. straciło jednego rodzica. Kataklizm zniszczył całkowicie 18 tys. domów. Pierwszy samolot z pomocą Caritas odleciał do Iranu 31 grudnia 2003 r. Drugi 7 stycznia 2004 r., w którym znalazły się lekarstwa i sprzęt medyczny oraz materiały opatrunkowe na łączną kwotę ok. 18 tys. USD. Ponadto 4 i 11 stycznia 2004 r., w odpowiedzi na apel biskupów, w polskich kościołach wielu diecezji odbyły się zbiórki do puszek. Część pieniędzy (tj. 350.000 USD) zostało przekazanych w dn. 25.05.2004 r. na konto Caritas Internationalis, która koordynuje realizację odbudowy domów. Po zakończeniu pomocy doraźnej rozpoczęto planowany projekt pomocy długofalowej. Program zakładał odbudowę domów. Do tej pory odbudowano 331 domów, w tym 173 w Baghchamak, 136 w Pakam i 22 w Gavmurdeh. 2. Apteki dla ubogich W Kazachstanie panuje wysokie bezrobocie, a przez to zubożenie społeczeństwa. Grupą najbardziej dotkniętą są dzieci i osoby starsze. Dodatkowo, z powodu chłodnego klimatu, niedożywienia i złych warunków mieszkalnych (brak ogrzewania, ciepłej wody i kanalizacji), mieszkańcy zapadają na wiele chorób. Opieka medyczna jest płatna. Jedną z form pomocy ubogiej ludności Kazachstanu jest zakładanie darmowych aptek na terenie parafii katolickich. Obecnie jest ich około 22. Niektóre apteki służą także poradą lekarską. Wierni tych parafii to przede wszystkim ludzie pochodzenia polskiego. Projekt w znacznym stopniu poprawił kondycję zdrowotną ubogich rodzin. KOREA PÓŁNOCNA 1. Pomoc medyczna Kolejnym realizowanym projektem jest doprowadzenie wody do terenów objętych pomocą. Po trzęsieniu ziemi warunki sanitarne w obozach przejściowych były bardzo złe. Niektórzy mieszkańcy Bam musieli przebyć 200 km, by wziąć prysznic. W ramach projektu pomocy humanitarnej Caritas doprowadziła wodę do Baghchamak, Pakam oraz Gavmurdeh. KAZACHSTAN 1. Pomoc dla szkoły w Kustanai Caritas dofinansowała zakup sprzętu komputerowego dla parafialnej szkoły w Kustunai, gdzie młodzież zdobywa praktyczne umiejętności z dziedziny krawiectwa, haftu i dziewiarstwa oraz uczy się języka polskiego. Wśród dzieci przeważają osoby polskiego pochodzenia. Sytuacja materialna i poziom życia mieszkańców w Kazachstanie są bardzo trudne, co wpływa na poziom edukacji dzieci i młodzieży. Projekt związany z transportem leków dla miejscowej ludności. Leki stanowiły darowiznę różnych zakładów farmaceutycznych. Lekarstwa zostały przekazane Korei Północnej jako pomoc humanitarna. MONGOLIA 1. Remont szkoły w Orovanghai Caritas Polska jest odpowiedzialna za powstanie struktur Caritas w Mongolii, które wzmocniły tamtejszą Misję Katolicką. Z tej racji Caritas stara się wspierać dzieła charytatywne w Mongolii. W 2004 r. Caritas przeznaczyła fundusze na remont szkoły w Orovanghai. Panująca bieda wśród mieszkańców i niski poziom życia w kraju powodują, że dzieci zaniedbują naukę, co utrudnia w przyszłości godziwy strat w dorosłe życie. Poprzez wsparcie remontu szkoły przeciwdziałamy pośrednio analfabetyzmowi w Mongolii. SRI LANKA i INDONEZJA Dnia 30 grudnia 2004 r. Caritas wysłała pierwszy transport z pomocą medyczną dla ofiar trzęsienia ziemi i fal tsunami, które 26 grudnia 2004 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 27 nawiedziły kraje Południowo-Wschodniej Azji, pozbawiając życia ponad 400 000 osób. Transport zawierał leki pierwszej potrzeby, tj. antybiotyki, środki uśmierzające i przeciwbólowe oraz materiały opatrunkowe, które niezbędne są przy udzielaniu pomocy poszkodowanym i leczeniu chorych, przebywających w szpitalach. UZBEKISTAN 1. Pomoc medyczna Projekt związany z transportem leków dla miejscowej ludności. Leki stanowiły darowiznę różnych zakładów farmaceutycznych. Lekarstwa zostały przekazane Uzbekistanowi jako pomoc humanitarna. Grupa III AFRYKA ETIOPIA 1. Żywność dla Etiopii Caritas Polska włączyła się w ogólnoświatowy projekt pomocy Caritas dla Etopii, w ramach programu realizowanego przez Caritas Internationalis. Etiopia została dotknięta klęską suszy. Projekt obejmuje zaopatrzenie w żywność regionów objętych klęską głodu, wyposażeniu szpitali w niezbędne lekarstwa, dostarczeniu wody pitnej w rejony suszy dla ludzi i zwierząt, które są często jedynymi żywicielami, a także budowaniu studni głębinowych. Pomocą objętych jest 500.000. ludzi i 400.000 sztuk bydła. KONGO 1. Ośrodek Zdrowia w Ntamugenga Caritas Polska dofinansowała budowę sali porodowej w Ośrodku Zdrowia w Ntamugenga, który obejmuje swoim zasięgiem 10.000 mieszkańców z 12 wiosek. Od 1995 r. prowadzą go Siostry od Aniołów z Polski, gdzie świadczą pomoc w zakresie leczenia podstawowego i profilaktycz- 28 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 nego. Ośrodek posiada 25 łóżek, co nie zaspakaja wszystkich potrzeb, gdyż chorych wymagających hospitalizacji jest około 100 na miesiąc. Powstała także potrzeba budowy sali porodowej dla kobiet w ciąży, które licznie zgłaszają się po pomoc. Kobiety te z powodu m.in. niedożywienia wymagają ścisłej, często kilkumiesięcznej opieki lekarskiej. 2. Ośrodek Zdrowia i Dożywiania w Keshero - Goma Ośrodek Zdrowia i Dożywiania w Keshero Goma jest placówką misyjną, prowadzoną przez Siostry Misjonarki Apostolstwa Katolickiego. Keshero liczy ponad 35.000 mieszkańców, z czego większość pozostaje nadal bez dachu nad głową po wybuchu wulkanu w 2002 r. Duże bezrobocie i brak ziemi uprawnej (jest to lawa wulkaniczna) powodują ubożenie ludności. Ośrodek przede wszystkim dożywia dzieci i świadczy podstawową pomoc lekarską. Są w nim realizowane działania o charakterze zapobiegawczym (szczepienie dzieci, konsultacje z matkami w ciąży, wykłady i pokazy, dotyczące zasad żywienia i higieny). Jest to także miejsce formacyjne i integracyjne dla miejscowej ludności. 3. Budowa wodociągu w Rugari RUANDA W rejonie Goma ludność korzysta z zanieczyszczonej wody z rzek oraz z wody deszczowej. Od 1996 r. tamte tereny były nękane konfliktami zbrojnymi, w wyniku których zginęły miliony ludzi. Księża Pallotyni, pracujący w parafii Rugari, dzięki środkom finansowym między innymi z Polski, a także dzięki ofiarnej pracy społeczności lokalnej, sprowadzili wodę z wulkanu, u którego stóp położona jest miejscowość Rugari, licząca 50 tys. mieszkańców. Woda spływa do miejscowości dzięki naturalnemu ciśnieniu (różnica wysokości) ze źródeł położonych na wysokości ok. 3.000 m. n.p.m. W kongijskich chatach nie ma łazienek ani bieżącej wody. W miejscowościach wodę można czerpać poprzez krany, znajdujące się na ulicach. Kobiety z dziećmi przychodzą tam z kanistrami, napełniają je wodą i niosą do swoich chat. Woda z kranu to wielkie „dobrodziejstwo” dla mieszkańców, gdyż inaczej musieliby codziennie pokonywać po kilka kilometrów do rzeki. Obecnie projekt jest poszerzany o kolejne miejscowości na terenie parafii Rugari, zwłaszcza w rejonie miejscowości Chabugurwa. Dzięki nowemu ujęciu wodę otrzymało ponad 10 tys. mieszkańców. 1. Pomoc rolnikom 4.Pomoc ofiarom trądu w diecezji Tshumbe Caritas diecezjalna Tshumbe realizuje projekt opieki nad 37 osobami zarażonymi trądem. Są oni pozbawieni opieki ze strony najbliższych, pozostawieni samym sobie i odrzuceni przez społeczeństwo. Wynika to z lęku przed zarażeniem. Chorzy są analfabetami, co utrudnia im dostęp do podstawowych informacji. Żyją w regionie rolniczym, gdzie dochód generowany jest przez sprzedaż płodów ziemi. Osoby chore nie pracują, nie mają jedzenia, co pogarsza jeszcze ich stan. Caritas diecezjalna podjęła się opieki chorych na trąd. W ramach projektu zapewnia chorym pomoc doraźną, tj. żywność, ubranie, artykuły pielęgnacyjne i darmową opiekę lekarską. Osoby, które mogą pracować, otrzymują ziarna pod zasiew. Caritas prowadzi także programy edukacyjne dla rodzin osób chorych, dotyczące pielęgnacji i profilaktyki. Celem projektu jest przywrócenie chorych na trąd społeczeństwu. „Projekt pomocy gospodarstwom wiejskim krajów Afryki Środkowej i Wschodniej” jest skierowany do mieszkańców Ruandy, a jego celem jest lepsze wykorzystanie zasobów środowiska naturalnego. Niski poziom techniczny i świadomości agrarnej sprawia, że tamtejsza ludność cierpi na niedobory żywności, mimo żyznych i urodzajnych gleb. Środki finansowe w 2004 r. zostały przekazane na dokończenie budowy zagrody tradycyjnej i wyposażenie ośrodka rolniczego. Środki wykorzystano także na przeprowadzenie szkoleń z zakresu gospodarstwa wiejskiego i jego funkcji w życiu ludności, podstawowych warunków prowadzenia zagrody, znaczenia agrotechniki w uprawie roślin, znaczenia mechanizacji i przetwórstwa płodów rolnych w małych gospodarstwach. Pokazy polowe dotyczyły zagadnień uprawy roli przy użyciu pługa, siewu zbóż, czyszczenia ziarna przy użyciu wialni mechanicznej i nauki wypieku chleba. W 2004 r. szkolenia skierowano do rolników ze wsi w diecezjach Butare i Bukavu. 2. Szkoły w Kabuga i Cyanika Caritas przekazała środki finansowe na remont, rozbudowę i bieżącą działalność szkół w Kabuga i Cyanika. Zostało rozbudowanych 7 pomieszczeń klasowych, zbudowano 2 latryny, odpowiednio na 10 i 16 pomieszczeń, dla uczniów i nauczycieli szkoły w Cyanika. Zostały zakupione ławki szkolne, stoły, krzesła, tablice do szkoły w Kabuga oraz został opłacony transport wyposażenia do szkół. SUDAN 1. Dożywianie dzieci w Sudanie Przez ostatnie 20 lat w Sudanie toczy się wojna domowa. Setki tysięcy ludzi zostało zabitych, a ci, co pozostali, żyją w trudnych warunkach materialnych. Powtarzają się fale głodu, brakuje podstawowej opieki lekarskiej. Ponad 94% ludności Sudanu żyje w skrajnej nędzy. W Sudanie Caritas Polska, Raport Roczny 2004 29 pracują Siostry Salezjanki, które prowadzą szkoły podstawowe i gimnazja, gdzie uczęszcza 3.455 dzieci i młodzieży. Siostry prowadzą dożywianie w szkołach. Jest to jedyny posiłek tych dzieci w ciągu dnia. Caritas dofinansowała zakup żywności, przed wszystkim zakup kukurydzy, zboża, adasu i oleju. Salaam, Morogoro, Mwanza, Shinyanga, którzy ponieśli duże straty podczas ulewnych opadów deszczu. Projekt polegał na pomocy doraźnej, dostarczeniu mieszkańcom żywności, odzieży i lekarstw. Drugim etapem była pomoc długofalowa, polegająca na odbudowie zniszczonych budynków mieszkalnych. TANZANIA KENIA 1. Pomoc ofiarom powodzi 1.Pomoc medyczna zarażonym wirusem HIV Caritas Polska włączyła się w realizację międzynarodowego projektu pomocy humanitarnej, realizowanej przez Caritas Internationalis w ramach apelu SOA 27/2002 „Powódź”. Projekt skierowany był do 20 tysięcy mieszańców Tanzanii z 61 miejscowości na terenie diecezji Daar es Caritas przekazała środki finansowe na pomoc osobom zarażonym wirusem HIV. W związku z wysokim wskaźnikiem zarażonych wirusem HIV i chorych na AIDS, Caritas udziela potrzebującym pomocy medycznej i socjalnej. Grupa IV AMERYKA ŁACIŃSKA HAITI 1. Pomoc powodzianom Caritas Polska włączyła się w akcję międzynarodowej pomocy powodzianom w ramach apelu SOA 23/2004 „Powódź – pomoc doraźna i 30 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 odbudowa domów”, realizowanej przez Caritas Internationalis. Powódź dotknęła także Republikę Dominikany i pochłonęła tysiące ofiar, niszcząc miasta i okoliczne wioski. Środki z Caritas były przeznaczone głównie na pomoc doraźną mieszkańcom, która obejmowała dostarczenie lekarstw, środków czystości, wody pitnej, żywności i koców. SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK 2004 I. WPŁYWY I. Osoby fizyczne, prawne, Caritas diecezjalne i zagraniczne 13.031.917,73 zł II. Dotacje z budżetu państwa w tym: 1.809.540,00 zł Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu – wypoczynek letni dzieci i młodzieży – Letnia Szkoła Liderów Caritas Kancelaria Senatu – letni wypoczynek dzieci i młodzieży Ministerstwo Polityki Społecznej – świadczenie na rzecz osób bezdomnych usług socjalnych Ministerstwo Spraw Zagranicznych – pomoc ofiarom tsunami w Azji Południowo-Wschodniej 820.000,00 zł 9.540,00 zł 300.000,00 zł 500.000,00 zł 180.000,00 zł III. Dotacje z funduszy UE, współfinansowane z budżetem państwa 304.817,38 zł w tym: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości - Jednostka Kontraktująca – „Aktywne i kompleksowe formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu wśród osób długotrwale bezrobotnych” zaliczka 162.432,51 zł Federacja Polskich Banków Żywności – „Dostarczanie żywności dla najuboższej ludności UE 2004/2005” 11.727,88 zł Władza Wdrażająca Program Współpracy Przygranicznej Phare – „Program poradnictwa psychologicznego, prawnego i społecznego dla osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy w Polsce” zaliczka 130.656,99 zł IV. Dotacja z Ambasady Stanów Zjednoczonych - „Program przeciwdziałania przymuszonej prostytucji” V. Darowizny usług i rzeczowe Razem 277.909,21 zł 19.331.033,92 zł 34.755.218,24 zł Caritas Polska, Raport Roczny 2004 31 II. WYDATKI NA PROJEKTY POLSKIE I ZAGRANICZNE Polska 25.227.853,82 zł Europa 1.400.686,13 zł Azja 7.512.928,37 zł Afryka Ameryka Łacińska RAZEM 582.568,19 zł 31.181,73 zł 34.755.218,24 zł III. WYDATKI NA PROJEKTY KRAJOWE I. Dziecko i rodzina 3.729.557,52 zł II. Leczenie i rehabilitacja 2.917.227,12 zł – – – – – – – – – – – – Domy Samotnej Matki Domy Dziecka Świetlice socjoterapeutyczne Wypoczynek dzieci i młodzieży (kolonie i zimowiska) Dożywianie dzieci Placówki dla dzieci i młodzieży Leczenie dzieci Leczenie dorosłych Placówki dla niepełnosprawnych Hospicja – pomoc paliatywna Warsztaty Terapii Zajęciowej Pomoc medyczna organizacji Friends of Poland III. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu – – – – – Placówki pomocy charytatywnej Placówki dla bezdomnych Jadłodajnie dla ubogich Program Przeciwdziałania Przymuszonej Prostytucji Europejski Program Pomocy Żywnościowej (PEAD) 50.912,50 zł 10.395,00 zł 22.230,99 zł 2.078.715,88 zł 243.957,00 zł 1.323.346,15 zł 289.068,99 zł 86.251,06 zł 1.213.213,88 zł 158.777,08 zł 168.746,54 zł 1.001.169,57 zł 16.498.778,90 zł 2.394.523,14 zł 831.598,89 zł 255.270,57 zł 340.818,29 zł 12.676.568,01 zł IV. Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 157.704,84 zł V. Powrót do zatrudnienia 127.846,70 zł 32 – Projekt „Aktywne i kompleksowe formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu wśród osób długotrwale bezrobotnych” – Biura Aktywizacji Bezrobotnych Caritas Polska, Raport Roczny 2004 35.968,49 zł 91.878,21 zł VI. Integracja migrantów i uchodźców – Centrum Pomocy Migrantom i Uchodźcom – Projekt z Europejskiego Funduszu Uchodźczego 133.867,20 zł 32.202,71 zł 101.664,49 zł VII. Wychodzenie z narkomanii 12.160,27 zł – Projekt pomocy młodzieży uzależnionej od narkotyków - „Metanoia” 12.160,27 zł VIII. Formacja i edukacja 501.244,95 zł IX. Stacje Opieki i inne placówki opieki medycznej 765.851,97 zł – Stypendia dla studentów – Budowanie zdolności organizacyjnej Caritas w Polsce – Międzynarodowe warsztaty młodzieżowe X. Biuro Au-Pair „Droga” 95.492,93 zł 383.307,02 zł 22.445,00 zł 31.402,78 zł XI. Odszkodowania dla robotników przymusowych, kierowanych do pracy w instytucjach Kościoła Katolickiego w czasie II wojny światowej 352.211,57 zł RAZEM 25.227.853,82 zł IV. WYDATKI NA PROJEKTY ZAGRANICZNE I. Europa 1.400.686,13 zł BIAŁORUŚ 1. Dom Miłosierdzia w Łahiszynie 2. Remont placówki charytatywnej w Pińsku 3. Pomoc dla ludności Białorusi 4. Budowanie zdolności organizacyjnej Caritas na Białorusi 570.927,17 zł 130.685,70 zł 68.403,77 zł 28.664,59 zł 343.173,11 zł LITWA 253.199,98 zł SŁOWACJA UKRAINA 5.024,36 zł 541.609,62 zł ROSJA 1. Dom noclegowy dla dzieci i młodzieży w Landwarowie 2. Dożywianie dzieci w Dziewieniszkach i Butrymańcach 3. Formacja wolontariuszy litewskiej Polonii 4. Edukacja dzieci i młodzieży 1. Socjalne Centrum Pomocy Kobietom w Berdiańsku 2. Dom Miłosierdzia w Gródku Podolskim 3. Dożywianie starszych osób w Biłohirii 4. Obozy wakacyjne dla dzieci i młodzieży z Odessy 5. Wypoczynek letni dzieci i młodzieży 6. Remont Centrum Rehabilitacyjnego we Lwowie 7. Półkolonie dzieci z Żytomierza 8. Wypoczynek i rehabilitacja osób niepełnosprawnych z Żytomierza 9. Pomoc charytatywna 1. Wyposażenie szkoły dla niewidomych w Pskowie 2. Działalność charytatywna w Rosji w Obwodzie Kaliningradzkim 8.400,00 zł 7.733,86 zł 2.625,00 zł 234.441,12 zł 31.500,00 zł 79.800,00 zł 2.205,00 zł 2.100,00 zł 15.960,00 zł 8.925,00 zł 9.450,00 zł 10.500,00 zł 381.169,62 zł 29.925,00 zł 5.250,00 zł 4.095,00 zł Caritas Polska, Raport Roczny 2004 33 3. Działalność statutowa Caritas Rosja II. AZJA ABCHAZJA 1. Rehabilitacja dzieci z Abchazji AFGANISTAN 1. Pomoc socjalna 20.580,00 zł 7.512.928,37 zł 6.613,48 zł 6.613,48 zł 13.862,69 zł 13.862,69 zł FEDERACJA ROSYJSKA 1.027.507,14 z INDIE IRAK IRAN KAZACHSTAN 212.140,95 zł 3.131.373,13 zł 1.906.078,42 zł KOREA PÓŁNOCNA MONGOLIA 1. Centrum Miłosierdzia w Barnauł 2. Pomoc dzieciom w Biesłanie 3. Projekt pomocy „dzieciom ulicy” w Usolu Syberyjskim 4. Projekt pomocy dzieciom i młodzieży w Norylsku 1.Pomoc dla szkoły w Kustanai 2.Apteki dla ubogich 1. Pomoc medyczna 1. Remont szkoły w Orovanghai SRI LANKA i INDONEZJA UZBEKISTAN 1. Pomoc ofiarom tsunami 1. Pomoc medyczna III. AFRYKA ETIOPIA KONGO RUANDA SUDAN TANZANIA KENIA 1. Ośrodek Zdrowia w Ntamugenga 2. Ośrodek Zdrowia i Dożywiania w Keshero – Goma 3. Budowa wodociągu w Rugari 4. Pomoc ofiarom trądu w Tshumbe 1. Pomoc rolnikom 2. Szkoła w Kabuga i Cyanika 1. Dożywianie dzieci w Sudanie 1. Pomoc ofiarom powodzi 1. Pomoc osobom zarażonym wirusem HIV IV. AMERYKA ŁACIŃSKA HAITI 1. Pomoc powodzianom RAZEM 34 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 10.500,00 zł 966.443,34 zł 41.113,80 zł 9.450,00 zł 3.262,35 zł 37.799,99 zł 809.756,86 zł 16.400,58 zł 328.351,70 zł 19.781,08 zł 582.568,19 zł 1.687,75 zł 83.278,34 zł 30.511,06 zł 41.422,50 zł 6.094,78 zł 5.250,00 zł 324.437,05 zł 203.760,00 zł 120.677,05 zł 34.650,00 zł 34.650,00 zł 131.616,45 zł 131.616,45 zł 6.898,60 zł 6.898,60 zł 31.181,73 zł 31.181,73 zł 31.181,73 zł 9.527.364,42 zł V. DAROWIZNY RZECZOWE I USŁUGOWE Darczyńca Darowizna Przeznaczenie CIECH S.A. Warszawa leki Polska, Ukraina WZF „POLFA” Warszawa leki Irak, KRL-D, Uzbekistan, Rosja KASTOR S.A. Łask odzież Polska UP Pharmacia Sp. z o.o. Wrocław leki Polska osoba fizyczna wyposażenie gabinetu stomatologicznego Ukraina EPSON DEUTSCHLAND GmbH Sp. z o.o. Warszawa drukarki Polska SSL Healthcare Polska Sp. z o.o. Warszawa buty Polska PF JELFA S.A. Jelenia Góra leki Rosja-Biesłan LZF „POLFA” S.A. Lublin leki KRL-D, Rosja-Biesłan Fresenius Kabi Polska Sp. z o.o. Warszawa płyny fiz. Rosja-Biesłan Johnson&Johnson Poland Sp. z o.o. Warszawa środki czystości Rosja-Biesłan Reader’s Digest Przegląd Sp. z o.o. Warszawa książki Litwa, Łotwa, Estonia, Ukraina, Białoruś, Rosja, Kazachstan, Gruzja Ziaja Ltd. ZPL Sp. z o.o. Gdańsk-Matarnia Polska środki czystości Grodziskie Zakłady Faramaceutyczne „POLFA” Sp. z o.o. Grodzisk Mazowiecki mat. opatrunkowe Polska, Rosja-Biesłan Sanitec Koło Sp. z o.o. Koło armatura sanitarna Polska Caritas Polska, Raport Roczny 2004 35 M. Kacperska J. Kacperski PPH „MICROFARM” s.c. Kraków środki odkażające Polska, Rosja-Biesłan NYCOMED POLSKA Sp. z o.o. Warszawa leki Rosja-Biesłan RAMATTI Edward Kujawski Izabelin chodziki KRL-D, Polska EKAplast Sp. z o.o. Izabelin meble łazienkowe Polska SEMPRE INSIEME PER LA PACE ASSOCIAZIONE PER INIZIATIVE UMANITARIE Rzym żywność, odzież, leki Polska Henkel Polska S.A. Warszawa środki czystości Polska Aventis Pasteur Sp. z o.o. Warszawa szczepionki Polska Whirlpool Polska Sp. z o.o. Warszawa sprzęt AGD Polska AGORA S.A. Warszawa kampania społeczna Polska Federacja Polskich Banków Żywności Warszawa żywność Polska WZF „POLFA” Warszawa Sri Lanka, Azja 36 Caritas Polska, Raport Roczny 2004 leki