PP3 branża chemiczna - Wydział Zarządzania Strategicznego
Transkrypt
PP3 branża chemiczna - Wydział Zarządzania Strategicznego
Potrzeby usługowo-produktowe firm z branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Dokument opracowany przez Stowarzyszenie Polski Instytut Biznesu Skład zespołu ekspertów: 1. Mariusz Bryła - Kierownik Zespołu 2. Joanna Majewska - Lenarcik 3. Grzegorz Ocieczek 4. Małgorzata Okularczyk 5. Maria Wyra 2|Strona Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Spis treści 1. Wyniki badań ankietowych dla branży chemicznej ............................................................ 4 2. Zapotrzebowanie na produkty i usługi outsourcingowe branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim w opinii respondentów. ................................................ 18 2.1 Marketing....................................................................................................................... 19 2.2 Branżowe produkty rozwojowe ..................................................................................... 20 2.3 Szkolenia i warsztaty ..................................................................................................... 21 3. Plan szkoleń obejmujący zakres usług i produktów marketingowo-promocyjnych dla przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego. ................................. 24 4. Zapotrzebowanie przedsiębiorstw branży chemicznej na usługi outsourcingowe w województwie zachodniopomorskim i współpraca z firmami consultingowymi. ................... 36 4.1 Outsourcing branży chemicznej .................................................................................... 36 4.2 Outsourcing marketingu ................................................................................................ 39 4.3 Outsourcing doradczy .................................................................................................... 41 4.4 Outsourcing finansowy .................................................................................................. 41 4.5 Bieżące usługi outsourcingowe z jakich korzystają przedsiębiorstwa z branży spożywczej w województwie zachodniopomorskim ............................................................ 44 4.6 Przykładowe koszty outsourcingu ................................................................................ 47 4.7 Przedsięwzięcia branżowe ............................................................................................ 48 Podsumowanie ......................................................................................................................... 51 Bibliografia............................................................................................................................... 52 3|Strona Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej 1. Wyniki badań ankietowych dla branży chemicznej Celem badania przedsiębiorstw branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego było poznanie ich potrzeb usługowo-produktowych oraz poznanie możliwości eksportowych na rynkach europejskich. Specyfika branży chemicznej zmusza przedsiębiorców do wykorzystywania zaawansowanych technologii oraz innowacyjnych rozwiązań, które zapewnić mają bezpieczeństwo, efektywność i spełnienie wymagań jakościowych. Ze względu na fakt, że przemysł chemiczny, jest jednym z najistotniejszych gałęzi przemysłu przetwórczego, stanowiący około 10% wartości sprzedaży przemysłu ogółem w Polsce1, przeprowadzone badanie powinno przyczynić się do jego rozwoju również w województwie zachodniopomorskim. Z przeprowadzonych badań wynika, że przedsiębiorstwa z województwa zachodniopomorskiego w większości nie podejmują szerszych działań w celach eksportowych i nie wiedzą, w jaki sposób uzyskać wsparcie w tej dziedzinie. Wyniki wszystkich przeprowadzonych analiz z badania branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim zostaną przedstawione w formie graficznej w dalszej części opracowania. W badaniu wzięło udział dziesięć przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego. Wśród badanych przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego większość charakteryzuje się dużym doświadczenie w branży, gdyż średnia liczba lat działalności wynosi 11-15 lat. Wyniki te przedstawia poniższy wykres. 1 http://decyzje-it.pl/centrum-wiedzy/inne-klasy/artykuly/zintegrowane-zarządzanie-w-przemysle-chemicznymi-farmaceutycznym-cz-1-2.html 4|Strona Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Wykres 1: Lata funkcjonowania kcjonowania zachodniopomorskiego na rynku. firm bran branży chemicznej z województwa 100% 90% 80% 80% 70% 60% Mniej niż rok 50% od roku do 2 lat od 3 do 5 lat 40% od 6 do 10 lat 30% 20% od 11 do 15 lat 10% więcej 10% 10% 0% 0% średnia 11-15 11 lat 0% 0% Mniej od roku niż rok do 2 lat od 3 do od 6 do od 11 5 lat 10 lat do 15 lat więcej średnia 11-15 lat Źródło: Opracowanie pracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań. bada Przyglądając się powyższemu ższemu wykresowi dotyczącemu dotycz lat funkcjonowania na rynku firm z branży chemicznej można żna zauważyć, zauwa że najwięcej przedsiębiorstw ębiorstw zadeklarowało, że działają na rynku więcej ę niżż 15 lat (80%). Firm, które na rynku funkcjonują funkcjonuj mniej niż rok jest zaledwie 10%, tyle samo jest również równie przedsiębiorstw ze stażem em od lat 6 do 10. Pomimo że żaden aden z respondentów nie zaznaczył przedziału 11-15 15 lat, jako przedziału charakteryzującego charakteryzuj długość funkcjonowania firmy na rynku, rynku, to w przeliczeniu na wszystkich ankietowanych ten przedział stanowi średni redni staż przedsiębiorstwa przedsi z branżyy chemicznej. Może Moż mieć to istotne znaczenie w przełożeniu żeniu na całą populację firm chemicznych z zatrudnionych na województwa zachodniopomorskiego. Kolejny wykres przedstawia liczb liczbę pracowników w w przedsiębiorstwach iorstwach z branży branż chemicznej pełen etat w województwie zachodniopomorskim. 5|Strona Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Przeprowadzone badania pokazują, pokazuj że wyniki są zróżnicowane oraz, że branża bran chemiczna to sektor z województwa zachodniopomorskiego, który w porównaniu do reszty badanych branż bran zatrudnia największą ilość pełnoetatowych pełno pracowników. Przedsiębiorstw ębiorstw zatrudniających zatrudniaj od 1 do 5 etatowych pracowników pracownik jest łącznie 30%. Żaden aden z respondentów nie wybrał przedziału do 10 pełnoetatowych pracowników oraz do 15 15 pełnoetatowych pracowników. Z kolei najliczniejsząą grupęę stanowi zatrudnienie znajdujące znajduj się w przedziałach od 15 do 50 pełnoetatowych pracowników, co łącznie daje 50%. Tak kształtujące ące się wyniki wskazują średnią na poziomie do 11 do 15 pełnoetatowych pracowników przypadających przypadaj przypadają średnio na jedno przedsiębiorstwo biorstwo z branży branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim. Wykres 2: Liczba pełnoetatowych pracowników w przedsiębiorstwach przedsiębiorstwach chemicznych w województwie zachodniopomorskim. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% od 1 do 2 lat od 3 do 5 od 6 do 10 od 11 do lat lat 15 lat od 15 do 20 lat od 21 do 50 lat Średnia od 11 do 15 lat Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań bada W następnej części ci badania respondenci mieli ocenić oceni kilka stwierdzeń stwierdze dotyczących możliwości ci rozwojowych i ich oczekiwań oczekiwa nadając im wartości w skali od 1 do 5, gdzie 1 oznacza: Zupełnie się nie zgadzam, zgadzam a 5: Całkowicie się zgadzam z danym stwierdzeniem. stwierdzeniem W analizie danych każdej żdej dej z odpowiedzi wybranych na skali przez respondenta, zostały 6|Strona Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej przydzielone wartości punktowe, również w przedziale od 1 do 5. Przedstawiają się one w następujący sposób: 1-Bardzo źle 2-Źle 3-Średnio 4-Dobrze 5-Bardzo dobrze Przydzielenie odpowiedziom wartości punktowych ma na celu uzyskanie obiektywnej oceny postaw respondentów względem ocenianych stwierdzeń. Pozwoli więc to w sposób obiektywny ocenić opinie respondentów na temat rozwoju przedsiębiorstw z branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim. Tego typu klasyfikacja punktowa została wykorzystana w analizie wyników przeprowadzonych badań. Poniższy wykres przedstawia ocenę możliwości rozwojowych w przedsiębiorstwach z branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim. Przeprowadzone badania wskazują, że zdania respondentów na temat możliwości rozwojowych dla branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim są podzielone. Ze stwierdzeniem, że region zachodniopomorski stwarza możliwości rozwojowe nie zgadza się 40% ankietowanych. Kolejne 30% nie ma zdania na ten temat. Pozytywnie oceniło to stwierdzenie 30% ankietowanych, czyli niewiele mniej od respondentów nastawionych negatywnie. W przypadku, gdy wartości negatywne i pozytywne kształtują się na podobnych poziomach, warto zwrócić uwagę na medianę, która wynosi 3 w przypisanych wartościach punktowych. Oznacza to, że respondenci oceniają możliwości rozwojowe jako średnie dla branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim. 7|Strona Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Wykres 3: Ocena możliwości ż ści ci rozwojowych w regionie zachodniopomorskim Region zachodniopomorski stwarza możliwości moż ści rozwojowe 30% 30% 30% 25% 20% 20% 15% 10% 10% 10% 5% 0% Zupełnie się nie zgadzam Nie zgadzam się Ani tak ani nie (Mediana) Zgadzam się Całkowicie się zgadzam Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań. bada Kolejny wykres przedstawia wyniki badań dotyczące oceny instytucji tytucji otoczenia biznesu. Respondenci mieli ocenićć stwierdzenie: „Uważam, żee instytucje otoczenia biznesu lepiej funkcjonują na rynkach europejskich (niż (ni na rynku zachodniopomorskim)”. Wyniki dla oceny tego stwierdzenia stanowią optymistyczną optymistyczn prognozę dla branżyy chemicznej i jej możliwości rozwojowych. Aż 70% % respondentów nie zgodziło się z tym ym stwierdzeniem. Świadczy to o pozytywnych doświadczeniach wiadczeniach firm z branży bran chemicznej związanych ązanych z kontaktami z instytucjami otoczenia biznesu. Tylko 10% ankietowanych an przedsiębiorstw ębiorstw zgodziło się si z tym stwierdzeniem, czyli uznali. uznali żee instytucje otoczenia biznesu w województwie zachodniopomorskim funkcjonują funkcjonuj gorzej ej od swoich odpowiedników na innych rynkach europejskich. Średnia rednia dla tego pytania wynosi 42 przydzielonej wcześniej śniej wartości warto punktowej. Oznacza to, że średnio rednio respondent ocenia ocenia instytucje otoczenia biznesu dobrze i jest zadowolony z funkcjonowania tych instytucji. 2 1-Bardzo źle; 2-Źle; 3-Średnio; 4-Dobrze Dobrze; 5-Bardzo dobrze 8|Strona Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Wykres 4: Ocena instytucji otoczenia biznesu w porównaniu do instytucji europejskich Uważam, żee instytucje otoczenia biznesu lepiej funkcjonują funkcjonuj na innych rynkach europejskich 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 40% 30% 30% 30% 20% 10% 10% 0% 0% Zupełnie się Nie zgadzam się nie zgadzam Ani tak ani nie Zgadzam się Całkowicie Średnia 4pkt się zgadzam Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie badań. bada Kolejny wykres przedstawia działania ankietowanych wobec wobec promocji przedsiębiorstwa przedsi i świadomego kształtowania własnej marki w taki sposób, sposób aby by była ona rozpoznawalna zarówno na rynkuu regionalnym, regionalnym jak i europejskim. Z przeprowadzonych badań bada wynika, że 20% ankietowanych stwierdziło, że nie prowadzi świadomych wiadomych działań marketingowych związanychh z kreowaniem własnej marki, by zwiększyć jej rozpoznawalność wśród klientów. Z kolei 40% ankietowanych zgodziło się si z tym stwierdzeniem, zaśś 30% spośród spo wszystkich respondentów nie potrafiło konkretnie ocenić oceni tego stwierdzenia co oznacza, oznacza że ich działania marketingowe są raczej przypadkowe. Wskazuje również na to mediana z wartością warto 3. Z kolei średnia nia z tego stwierdzenia uzyskała 2,9 przydzielonych wartości warto ci punktowych. punktowych Oznacza to, że działania marketingowe badanych przedsiębiorstw przedsi z branżyy chemicznej uogólniając, uogólniaj są 9|Strona Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej średnie. Nie wskazująą ani na zdecydowany brak promocji, ale również również nie są s to działania przemyślane lane z ustalonym wcześniej wcześ celem i strategią działania. Wykres 5: Świadome wiadome kreowanie swojej marki przez przedsiębiorstwa przedsi iorstwa chemiczne z województwa zachodniopomorskiego, by była rozpoznawalna rozpoznawalna na rynku regionalnym i europejskim. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 50% 30% 20% 0% 0% Zupełnie się Nie zgadzam Ani tak ani Zgadzam się Całkowicie Średnia 2,9 nie zgadzam się nie się zgadzam pkt (Mediana) Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań. bada Kolejnym omawianym zagadnieniem, na które mieli zwrócić zwróci uwagęę badani respondenci są s struktury klastrowe, które występują wyst w województwie zachodniopomorskim w branży bran chemicznej. Ich celem jest rozwój przedsiębiorstw przedsi oraz osiągnięcie ą ęcie trwałej przewagi konkurencyjnej.. Przez klaster należy nale rozumieć przestrzenna koncentracje rożnego ro typu instytucji, które powiązane ązane są s ze sobą rozbudowaną sieciąą interakcji3. Wyniki przeprowadzonych badań sąą negatywne, ponieważ poniewa 50% respondentów uznało, że nie zgadza się ze stwierdzeniem, żee klastry w województwie zachodniopomorskim ułatwiają ułatwiaj rozwój branżyy chemicznej. Z tym stwierdzeniem zgodziło się si zaledwie 30% badanych przedsiębiorstw, biorstw, a 20% nie miało mia zdania w tej kwestii. Średnia rednia z przydzielonej wartości warto punktowej, wynosi 2,8 pkt.. Zaokrąglając, Zaokr można powiedzieć, żee przedsiębiorstwa przedsię z branży 3 A.Oleksiuk, Konkurencyjność ść regionów a parki technologiczne i klastry przemysłowe, przemysłowe, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Warszawa, Warszawa, 2009, s. 79. 10 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej chemicznej oceniająą wpływ struktur klastrowych na rozwój firm jako średni. ś Przyczyn takiego stanu rzeczy można żna doszukiwać się w oczekiwaniach i potrzebach badanych przedsiębiorstw, biorstw, które pozostają pozostaj niespełnione. Dlatego też, zostaną ostaną one dokładniej zanalizowane w dalszej części ęści raportu. Wykres 6: Ocena struktur klastrowych w województwie zachodniopomorskim zachodniopomorskim przez przedsiębiorstwa Struktury klastrowe ułatwiają ułatwiaj wykorzystywanie potencjału rozwojowego 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 40% 20% 10% 20% 10% Zupełnie się Nie zgadzam Ani tak ani Zgadzam się Całkowicie Średnia 2,8 nie zgadzam się nie się zgadzam pkt Źródło: Opracowanie pracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań bada Kolejne dane przedstawiająą opinię opini respondentów na temat wsparcia działań działa eksportowych przez region zachodniopomorski w branży bran chemicznej. W przypadku branży bran chemicznej, opinie respondentów dotyczące dotyczą oceny stwierdzenia: „region region zachodniopomorski stwarza przedsiębiorstwom branży ży chemicznej możliwości mo eksportowe” przedstawiają się nienajlepiej. Aż 60% ankietowanych nie zgodziło się si z tym stwierdzeniem rdzeniem tym samym uważając, uwa że region zachodniopomorski nie stwarza przedsiębiorstwom przedsi możliwości rozwojowych. Tylko 20% ankietowanych uważa, ż że w ich regionie takie możliwości istnieją. ą. Potwierdza to również równie punktacja przydzielona poszczególnym odpowiedziom. odpowiedzi Średnia wartość ść punktów dla tego 11 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej stwierdzenia wynosi nosi zaledwie 2,6. Oznacza to, żee w opinii respondentów możliwości eksportowe, które zapewnia im region zachodniopomorski są s małe. Dane te przedstawia poniższy wykres. Wykres 7: Region zachodniopomorski zachodniopom w działaniach eksportowych wspiera przedsiębiorstwa ębiorstwa chemicznej 100% 90% 80% 70% 60% 60% 50% 40% 30% 20% 20% 10% 10% 0% 0% 0% Zupełnie się Nie zgadzam się nie zgadzam (Mediana) Ani tak ani nie Zgadzam się Całkowicie się zgadzam Średnia 2,6 pkt Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań. bada bada dotyczące ce opinii respondentów na temat ich Kolejny wykres przedstawia wyniki badań możliwości i szans na rynkach europejskich. Wyniki dla oceny tego stwierdzenia przez respondentów w branży ży chemicznej nie są s pozytywne, ponieważż ażż 60% ankietowanych zgodziło się z tym stwierdzeniem, czyli uznało że przedsiębiorstwa ębiorstwa chemiczne z województwa zachodniopomorskiego morskiego nie mają maj szans na rynku europejskim. Z kolei 30% spośród ród wszystkich ankietowanych przedsiębiorstw przedsi branżyy chemicznej jest zdania, z że firmy 12 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej z tego sektora mają szanse na rynkach zagranicznych. Przedsiębiorstwa, Przedsi , które uważają, że istnieją dla nich możliwości na rynkach zagranicznych to przedsiębiorstwa ębiorstwa z największym najwi stażem działalności, ci, kształtującym kształtują się w przedziale od 6 do ponad 15 lat funkcjonowania na rynku. Wynika z tego, że długość długo okresu funkcjonowania firmy wpływa na postrzeganie swoich możliwości na rynkach zagranicznych. Z przeprowadzonych badań bada wynika, że wpływ na taką sytuację może że mieć większe doświadczenie, znajomość ść branżowego bran rynku, doświadczenie wiadczenie oraz wykształcenie własnej marki. Z kolei średnia rednia przydzielonych punktów, ukształtowała się na poziomie 2,7 - jest to potwierdzenie, żee respondenci oceniają oceniaj swoje możliwości ci na rynkach jako słabe lub średnie. Wykres 8: Ocena Szans zans przedsiębiorstw zachodniopomorskiego na rynku europejskim. chemicznych z województwa Przedsiebiorstwa z mojego regionu nie mają maj szans na rynku europejskim 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 60% 30% 10% 0% 0% Zupełenie Nie zgadzam Ani tak ani Zgadzam się Całkowicie Średnia 2,7 się nie się nie się zgadzam pkt zgadzam Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań bada Zadaniem kolejnego wykresu jest przedstawienie opinii respondentów dotyczących dotycz stosunku eksportu do importu. W czasie trwania badania ankietowani mieli ocenić oceni następujące stwierdzenie: „stosunekk eksportu do importu w moim regionie jest wyższy”. wy Spośród ankietowanych 30% nie zgodziło się si z tym. Z kolei 40% nie miało określonego okre zdania w kwestii eksportu. Tylko 30% ankietowanych uznało, że może zgodzićć się z przytoczonym stwierdzeniem. Tym samym średnia wartość punktowa wyniosła 2,9 pkt., pkt. co oznacza, że 13 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej respondenci oceniająą szanse swoich przedsiębiorstw przedsi biorstw w działaniach eksportowych jako średnie. Dane te mająą istotne znaczenie ze względu na ocenę możliwości eksportowych przez respondentów. Odpowiedzi respondentów responde prezentuje poniższy wykres. Wykres 9: Stosunek eksportu do importu w opinii respondentów branży branż chemicznej W moim regionie stosunek eksportu do importu jest wyższy wyższy 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 40% 30% 30% 20% 20% 10% 10% 0% 0% Zupełnie się Nie zgadam nie zgadzam się Ani tak ani nie Zgadzam się Całkowicie Średnia 2,9 się zgadzam pkt Źródło: Opracowanie pracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań. bada W dalszej części ci badania zostały wykorzystane ankietowe pytania hierarchiczne, których celem jest uwydatnienie aktualnego poziomu rozwoju badanych przedsi przedsiębiorstw. Respondenci na zadawane ne pytania mieli odpowiadać odpowiada TAK lub NIE. Również w tym przypadku uzyskanym zyskanym odpowiedziom zostały przydzielone przydzie wartości ści punktowe, punktowe które wyglądają następująco:: TAK-1pkt, TAK NIE-2pkt. Poniższy szy wykres przedstawia uzyskane odpowiedzi w dwóch kategoriach punktowych dla poszczególnych stwierdzeń stwierdze na które odpowiadali respondenci. 14 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Wykres 10: Opinie o rynkach oraz podejmowane p działania przezz przedsiębiorstwa przedsi chemiczne z regionu zachodniopomorskiego zachodniop wspierające eksport 20% 1.Zbyt duża konkurencja na rynku europejskim 80% 30% 2.Brak szans na czerpanie zysków z eksportu 70% 40% 3.Potrzeba dużego wsparcia finansowego 60% 70% 4.Orientacja na rynkach zagranicznych 30% 5.Czytanie zagranicznych pism lub portali branżowych 30% 70% NIE TAK 80% 6.Starania o dofinansowania eksportu 20% 100% 7.Udział w międzynarodowych targach 0% 8.Korzystanie z pomocy zagranicznych instytucji otoczenia biznesu 0% 100% 80% 9.Współpraca z zagranicznymi przedsiębiorstwami 20% 0% 50% 100% Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie badań bada Powyższy szy wykres pokazuje ogólny zakres udzielanych odpowiedzi przez respondentów. Skala została jednak podzielona na trzy kategorie: Kategoria 1- Niski poziom możliwości moż eksportowych (stwierdzenia 1-3) Kategoria 2- Średni redni poziom możliwości moż eksportowych (stwierdzenia 4-6) Kategoria 3-Wysoki poziom możliwości moż eksportowych (stwierdzenia 7-9) Należy zauważyć, że najwięcej najwięcej odpowiedzi pozytywnych znajduje się w górnej części wykresu, czyli w kategorii świadczącej o małych możliwościach ż ściach eksportowych przedsiębiorstw biorstw chemicznych, spowodowanych brakiem odpowiednich działań działa rozwojowych. Z przeprowadzonych badańń wynika, że dla tych stwierdzeń występują ępują korelacje ujemne, 15 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej świadczące o tym, że wzrostowi wartości jednej zmiennej odpowiada spadek średnich wartości drugiej zmiennej. Poniższy schemat graficznie przedstawia poziom możliwości eksportowych badanych przedsiębiorstw. Wyniki zostały przedstawione w formie procentów wszystkich trzech odpowiedzi z danej kategorii dla wszystkich respondentów. Schemat 1: Poziom możliwości eksportowych z województwa zachodniopomorskiego. 80% 60% 40% 20% 0% przedsiębiorstw chemicznych Tak Nie Kategoria 1 Stopień pierwszy 80% 60% 40% 20% 0% Tak Nie Kategoria 2 Stopień drugi 100% 50% Tak 0% Nie Kategoria 3 Stopień trzeci Źródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań. 16 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Powyższy schemat przedstawia hierarchię odpowiedzi respondentów, a tym samym obrazuje ich poziom możliwości eksportowych determinowany podejmowanymi działaniami w tym obszarze. Patrząc na kategorię pierwszą wyraźnie widać, że przeważają tam odpowiedzi pozytywne. Jest to kategoria charakteryzująca się niskim poziomem możliwości eksportowych (Wykres 10), dlatego odpowiedzi twierdzących jest aż 70%. W kategorii średnich możliwości eksportowych widać już znaczą przewagę, która świadczy o pogłębiającym się niskim poziomie eksportowym badanych przedsiębiorstw. W ostatniej kategorii jest zaledwie tylko 7% odpowiedzi pozytywnych, które oznaczają wysoki poziom możliwości eksportowych. Pozostałe odpowiedzi to opinie negatywne, które potwierdzają bardzo niski poziom możliwości eksportowych badanych przedsiębiorstw, który determinowany jest przez działania, jakie podejmują te firmy. Na podstawie powyższego schematu można również stwierdzić, że aktualny poziom możliwości eksportowych przedsiębiorstw branży chemicznej jest niski. Wpływ na zaistniałą sytuację mają działania podejmowane przez przedsiębiorców z branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim. Warto również zauważyć, że pytania zostały skonstruowane w ten sposób, że gdy respondent w kategorii 1 wybrał pozytywną odpowiedź, to do końca kategorii drugiej również wybierał odpowiedź negatywną z tego względu, że tylko w przypadku pierwszej kategorii odpowiedzi twierdzące świadczą o niskim poziomie możliwości eksportowych. Jeżeli respondent w kategorii 1 pozytywną odpowiedź zaznaczył dopiero w drugim pytaniu, to również do końca kategorii drugiej wybierał odpowiedź pozytywną. Świadczy to o obiektywności przeprowadzonego badania i o hierarchicznym usystematyzowaniu odpowiedzi. Wszystkie powyższe wykresy wraz z przedstawionymi danymi mają kluczowe znaczenie w poznaniu opinii respondentów dotyczących możliwości eksportowych. Dzięki zaprezentowanym danym widać wyraźnie, że respondenci swoje szanse na rynkach europejskich oceniają średnio i nie wykorzystują ich w pełni. 17 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej 2. Zapotrzebowanie na produkty i usługi outsourcingowe branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim w opinii respondentów. Również branża chemiczna w celu wykorzystania wszystkich możliwości rozwojowych powinna korzystać z usług outsourcingowych. Ze względu na specyfikę branży chemicznej usługi outsourcingowe w tej dziedzinie można podzielić na kilka głównych kategorii4: • Zarządzanie usługami IT, • Usługi w zakresie consultingu: szkoleniowe, warsztatowe, • Usługi marketingowe Firmy działające w branży chemicznej muszą spełniać wymagania co do jakości wytwarzanych produktów oraz zaangażować się w proces fuzji i przejęć oraz ścisłej kooperacji, aby mieć szanse na globalnym rynku branżowym. W tym celu przedsiębiorstwa chemiczne powinny wdrażać nowe technologie, integrować je z pozostałymi działaniami firmy, minimalizować koszty działalności, zwiększać efektywność pracy oraz aktywnie reagować na zmiany, jakie pojawiają się na rynku. Z tego wzglądu, by realizować powyższe cele, niezbędne są usługi outsourcingowe, które pozwolą przedsiębiorstwom skupić się na najważniejszych kwestiach rozwojowych. W przeprowadzonym badaniu respondenci zostali zapytani o aktualne zapotrzebowanie produktowo-usługowe. Ankietowani wymieniali swoje zapotrzebowania w perspektywie trzech najbliższych lat. Uzyskane odpowiedzi pozwalają na zapoznanie się z potrzebami przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego z punktu widzenia ich rozwoju. 4 http://www.pl.autosorgin.com/pl-pl/uslugi/sektory_rynki/przemysl_wytworczy/branza_chemiczna/default.htm 18 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Ze względu na specyficzny charakter branży chemicznej, zapotrzebowanie usługowoproduktowe przedsiębiorstw z województwa zachodniopomorskiego zostało podzielone na następujące kategorie tematyczne: • Usługi marketingowe, • Usługi szkoleniowe i warsztatowe, • Branżowe produkty rozwojowe. Powyższe kategorie należą do produktów i usług, które przedsiębiorstwa z branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego potrzebują w pierwszej kolejności. Świadczą o tym wyniki przeprowadzonych badaniach, a powyższe kategorie zostały wymieniane przez ankietowanych najczęściej. Z tego względu zostaną one omówione w pierwszej kolejności. 2.1Marketing Z przeprowadzonych badań wynika, że usługi marketingowe są jednymi z najbardziej pożądanych usług wśród ankietowanych przedsiębiorstw. Potrzeba ta wynika z chęci pozyskiwania nowych klientów oraz kontaktów biznesowych przez przedsiębiorstwa z branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim. Z tego powodu w badanych przedsiębiorstwach chemicznych w województwie zachodniopomorskim, zapotrzebowanie na produkty i usługi marketingowe jest bardzo duże. Przedstawia to poniższy wykres. 19 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Wykres 11: Zapotrzebowanie na usługi marketingowe przedsiębiorstw przedsiębiorstw chemicznych w województwie zachodniopomorskim. 50% 50% 45% 40% 35% 30% 25% Zapotrzebowanie na usługi marketingowe 20% 15% 10% 5% 0% Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań. bada Powyższy wykres pokazuje, że ż 50% respondentów zadeklarowało larowało potrzebę potrzeb korzystania z usług i produktów marketingowych. Z przeprowadzonych badańń wynika, że ankietowani pod pojęciem ciem usług marketingowych wyróżniają wyró zarówno pozyskiwanie nowych klientów, kontaktów biznesowych, jak ak i również równie kreowanie ie marki na rynku regionalnym i zagranicznym. 2.2Branżowe owe produkty rozwojowe Z przeprowadzonych badań wynika, że przedsiębiorcy wśród śród potrzeb usługowousługowo produktowych wyróżniają ż ą również równie produkty branżowe, które powinny przyczynić się do rozwoju przedsiębiorstw biorstw chemicznych w województwie zachodniopomorskim. zachodniopomorskim Wśród tego 20 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej typu produktów, ankietowani owani prócz nowoczesnych narzędzi narz dzi do pracy wyróżnili wyró również materiały edukacyjne takie, jak książki ksi i czasopisma branżowe owe z zakresu nowości nowo rynkowych, strategii marketingowych oraz innowacyjności technologicznych. Wymienione produkty usługowe mają służyć ż ć przedsiębiorstwom przedsiębiorstwom w celach rozwojowych oraz jako pomoce w szkoleniu personelu. Tego typu produkty są s istotne równieżż pod względem wzgl poznania aktualnych nowości ci rynkowych oraz trendów rozwojowych. Wybory dokonane przez ankietowanych przedstawia poniższy poniż wykres. usługowo dla branżowych żowych produktów Wykres 12: Zapotrzebowanie usługowo-produktowe rozwojowych w ocenie przedsiębiorstw przedsię chemicznych w perspektywie trzech najbliższych lat. 30% 30% 25% 20% 20% Nowy sprzęt Czasopisma i ksiażki 15% 10% 5% 0% Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań. bada 2.3Szkolenia i warsztaty Kolejnym aspektem, który respondenci wyróżniają, wyró jako jedną ze swoich potrzeb są s szkolenia i warsztaty dokształcające. Z badań b wynika, żee respondenci potrzebują szkole szkoleń zwłaszcza 21 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej rozwojowych, branżowych żowych i marketingowych. Warto również zwrócić uwagę, uwag że wśród respondentów branżyy chemicznej szkolenia zostały podzielone na szkolenia ogólne oraz szkolenia online i komputerowe. Podział Podział ten został wprowadzony przez ankietowanych, co świadczy wiadczy o zapotrzebowaniu na tego typu usługi i produkty. Wynika z tego, że ż niezbędna jest współpraca z instytucjami szkoleniowymi i przygotowanie dokładnego planu szkoleniowego dla przedsiębiorstw chemicznych icznych z województwa zachodniopomorskiego. Przedsiębiorstwa powinny mieć możliwość ść wyboru pomiędzy pomi szkoleniami odbywającymi ącymi się w instytucjach szkoleniowych, a szkoleniami, które mogą mog przeprowadzić samodzielnie wśród wś pracowników za pośrednictwem rednictwem komputera i Internetu. Internetu Poniższy szy wykres przedstawia zapotrzebowanie z przedsiębiorstw biorstw na kursy doszkalające. doszkalaj Wykres 13: Zapotrzebowanie przedsiębiorstw przedsi w branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego na usługi szkoleniowe. 40% 40% 35% 30% 30% 25% 20% Szkolenia ogólne Szkolenia online 15% 10% 5% 0% Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych przeprowadzon bada Ze względu na fakt, że pojęcie poję szkoleń jest rozległe, a respondenci nie zawsze potrafią potrafi dokładnie określić jakich szkoleń szkole potrzebują, na podstawie potrzeb zdefiniowanych przez 22 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej respondentów w czasie trwania badania zostały wyróżnione obszary szkoleniowe, jakie są dla pożądane w przedsiębiorstwach chemicznych z województwa zachodniopomorskiego. Przedstawia to poniższa tabela. Tabela 1: Zapotrzebowanie zachodniopomorskiego. szkoleniowe firm chemicznych z województwa Zakres: Szkolenia marketingowe Szkolenia ekologiczne Szkolenia Szkolenia z naukowymi parkami technologicznymi w zakresie wykorzystywanie nowych technologii Szkolenia z zakresu obowiązujących trendów branżowych Źródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań Szkolenia w powyższej tabeli są odpowiedzią na potrzeby branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim oraz na obowiązujące na rynku globalnym trendy rozwojowe. Szkolenia mają pomóc przedsiębiorstwom w pełni wykorzystać potencjał rozwojowy i wdrożyć do swojej działalności innowacyjne rozwiązania. Z przeprowadzonych badań wynika, że zagadnienie promocji firmy to temat bardzo istotny dla badanych respondentów i jednocześnie temat sprawiający dużo problemów, głównie z powodu trudności w pozyskaniu nowych klientów i rynków zbytu. Z tego względu, w dalszej części opracowania zostanie przedstawiony przykładowy plan szkoleniowy dla przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego w zakresie działań promocyjnych i marketingowych oraz ze względu na specyficzną działalność przedsiębiorstw chemicznych plan szkoleniowy dotyczący działań ekologicznych, które wyznaczają aktualne trendy na globalnym rynku chemicznym. 23 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej 3.Plan szkoleń obejmujący zakres usług i produktów marketingowo-promocyjnych dla przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego. Szkolenia marketingowe przydatne firmom chemicznym można podzielić na kilka kategorii tematycznych: • Wykorzystywanie działań ekologicznych w promocji przedsiębiorstwa chemicznego, • Praktyczne wykorzystanie badań naukowych, • Obsługa klienta jako forma marketingu, • Marketing internetowy ( e-mail marketing, Social Media Marketing). Powyższe kategorie tematyczne stanowią zarys tematów, które powinny być poruszone na spotkaniach szkoleniowych przedsiębiorstw branży chemicznej. Zagadnienia te są przykładem narzędzi marketingowych, które z sukcesem mogą być wykorzystywane przez przedsiębiorstwa z branży chemicznej do skutecznej promocji firmy. Tematyka szkoleń została dobrana na przykładzie aktualnie obowiązujących trendów w dziedzinie marketingu, trendów biznesowych oraz specyfiki przedsiębiorstw z branży chemicznej i ich aktualnych potrzeb. Celem tego typu szkoleń jest odpowiedź na zapotrzebowania usługowo-produktowe przedsiębiorstw chemicznych w perspektywie trzech najbliższych lat. Tematyka spotkań szkoleniowych ma zapewnić przedsiębiorstwom wzrost możliwości rozwojowych oraz poszerzenie zdolności promocyjnych. Dzięki szkoleniom przedsiębiorcy mogą poznać nowe techniki marketingowe, które następnie będą mogli wykorzystać w swojej działalności. 24 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Temat 1: Działania ekologiczne w promocji przedsiębiorstwa chemicznego Szkolenie to odpowiada na potrzeby przedsiębiorstw chemicznych w zakresie usług promocyjnych oraz pozyskiwania nowych klientów. Jest to również odpowiedź na obowiązujące trendy globalne z zakresu działań proekologicznych, które mają znaczący wpływ na rozwój przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych. Cele szkolenia: • Skuteczne kreowanie marki, • Nawiązywanie kontaktów z innymi przedsiębiorstwami chemicznymi, • Wzrost możliwości rozwojowych przedsiębiorstw chemicznych. Powyższe cele są zarówno odpowiedzią na oczekiwania przedsiębiorstw, jak i odpowiedzią na oczekiwania, które przed nimi stawia globalny rynek chemiczny i silna konkurencja. Jest to szkolenie, które powinno zapoznać przedsiębiorstwa z tematyka marketingową. Szkolenie powinno być przeprowadzone w grupach około 10 osobowych, składających się z pracowników branży chemicznej działających w województwie zachodniopomorskim. W dalszej części zostanie przedstawiony szczegółowy plan szkolenia wraz z krótką charakterystyką poszczególnych działów tematycznych. Plan szkolenia obejmuje omawianą tematykę ekologiczną, która może być wykorzystywana jako jedno z narzędzi promocyjnych przedsiębiorstwa chemicznego. Plan szkolenia odpowiadający na usługowo-produktowe potrzeby przedsiębiorstw branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego w zakresie działań ekologicznych 1. Wstępne omówienie problemów przedsiębiorstw występujących w zakresie promocyjnych działań ekologicznych wraz z charakterystyką tematu. W pierwszej części szkolenia należy krótko omówić oczekiwania i problemy przedsiębiorstw związane z działaniami promocyjnymi. Może się to odbyć na podstawie wcześniej 25 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej przeprowadzonych badań lub rozmów z przedsiębiorcami na szkoleniu. Dzięki temu przedsiębiorstwa mają okazję zaprezentować swoją aktualną wiedzę dotyczącą działań ekologicznych i dotychczasowych dokonań w tej kwestii. 2. Omówienie podstawowych zagadnień związanych z promocją przedsiębiorstwa i wykorzystywaniem działań proekologicznych, przedstawienie celów jakie firma chce osiągnąć za pomocą działań ekologicznych i korzyści z tego wynikających. Przedstawienie celów, które można osiągnąć za pomocą działań ekologicznych pomoże przedsiębiorcom lepiej zdiagnozować ich własne aspiracje i racjonalnie spojrzeć na swoje możliwości i dotychczasowe osiągnięcia w dziedzinie ochrony środowiska. 3. Krótka prezentacja przykładowych działań ekologicznych, które może wykorzystać przedsiębiorstwo chemiczne w swojej działalności. Ten etap szkolenia ma na celu zapoznanie przedsiębiorstwa z technikami perswazyjnymi i przede wszystkim pokazać możliwości narzędzia perswazyjnego w działaniach promocyjnych. 4. Omówienie ewentualnej współpracy przedsiębiorstw w zakresie działań proekologicznych. Nawiązywanie współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami chemicznymi z województwa zachodniopomorskiego w zakresie działalności ekologicznej ma wpływ na postrzeganie całego sektora chemicznego z tego regionu. Na szkoleniu należy również rozważyć możliwości wykorzystania tego typu współpracy w działaniach eksportowych. Po odbyciu szkolenia przedsiębiorca powinien zostać wyposażony w podstawową wiedzę z zakresu działań ekologicznych i ich wpływu na kształtowanie pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa. Po szkoleniu przedstawiciel firmy powinien zostać również zapoznany z tematyką ekologiczną i zachęcony do skorzystania z dalszych etapów szkoleniowych dla przedsiębiorstw chemicznych w województwie zachodniopomorskim. 26 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Temat 2:: Praktyczne wykorzystywanie badań bada rynkowych. Z przeprowadzonych badańń wynika, że przedsiębiorstwa z branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego deklarują zapotrzebowanie na badania ia naukowe poprzez współpracę współprac z instytucjamii naukowo badawczymi badawc i parkami naukowo-technologicznymi. echnologicznymi. Z przeprowadzonych nych bada badań wynika, że 40% 0% badanych respon respondentów rozważa wykorzystywanie badań naukowych do rozwoju swojego przedsiębiorstwa. przedsię Wyniki te przedstawia poniższy szy wykres. Wykres 14: Zapotrzebowanie apotrzebowanie przedsiębiorstw przedsi branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego na wykorzystywanie badan rynkowych w rozwoju przedsiębiorstwa biorstwa w porównaniu z całością cało badanej populacji. 60% 70% 60% 50% 40% Przedsiebiorstwa wykazujące się zapotrzebowaniem na badania naukowe Pozostałe przedsiębiorstwa 40% 30% 20% 10% 0% Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie podst przeprowadzonych badań. Zalecane szkolenia z zakresu wykorzystywania badań bada naukowych powinny być by przeprowadzone one przez jednostki badawcze i parki naukowo-technologiczne, naukowo echnologiczne, ze względu wzgl na możliwość dokładnego przedstawienia przedstawieni przedsiębiorstwom biorstwom tego zagadnienia zagadnien i możliwość nawiązania zania po szkoleniu ewentualnej współpracy przedsiębiorstw przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego z wyżej wy wymienionymi instytucjami nstytucjami badawczymi. 27 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Plan szkolenia dla przedsiębiorstw z branży chemicznej województwa zachodniopomorskiego o tematyce wykorzystywania badań naukowych w rozwoju przedsiębiorstw chemicznych. Szkolenie odpowiada na potrzeby usługowo-produktowe przedsiębiorstw z branży chemicznej i ma na celu zwiększyć możliwości rozwojowe firm. Cele: • Zapoznanie przedsiębiorstw z technikami badań naukowych, • Przedstawienie mocnych stron badań i efektów które można osiągnąć z ich pomocą, • Zaprezentowanie możliwości rozwojowych wynikających z prowadzenia badań naukowych dla zgromadzonych przedsiębiorstw. Plan szkolenia odpowiadający na usługowo-produktowe potrzeby przedsiębiorstw branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego. 1. Wstępne omówienie zastosowań badań naukowych w rozwoju przedsiębiorstw chemicznych, na przykładach innych firm. W pierwszej części szkolenia należy wstępnie zapoznać przedsiębiorstwa z omawianą tematyką. Ma to na celu poszerzenie wiedzy przedsiębiorców z zakresu badań naukowych, które można wykorzystać w rozwoju firm chemicznych z województwa zachodniopomorskiego. 2. Przedstawienie możliwości badawczych instytucji naukowych. Kolejna część szkolenia ma na celu zaznajomienie przedsiębiorstwa z możliwościami badawczymi zgromadzonych na szkoleniu instytucji naukowych. W ten sposób przedstawiciele przedsiębiorstw chemicznych zapoznają się z ofertą instytucji naukowych. Dodatkową korzyścią będzie omówienie strategii badawczej dostosowanej w sposób indywidualny do uczestniczących w spotkaniach przedsiębiorstw chemicznych. 3. Omówienie ewentualnych możliwości współpracy przedsiębiorstw z instytucjami badawczymi, również poprzez kooperacja przedsiębiorstw w tym aspekcie. 28 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej To zagadnienie kończy szkolenie i ma na celu wskazanie przedsiębiorcom możliwości skorzystania z pomocy i usług instytucji badawczych i parków naukowo-technologicznych. Przedsiębiorstwa powinny zostać zapoznane zarówno z możliwością indywidualnej współpracy z instytucjami naukowymi, jak również grupowej- zrzeszające zainteresowane przedsiębiorstwa chemiczne z województwa zachodniopomorskiego. Po przeprowadzeniu szkolenia, przedsiębiorcy powinni zostać wyposażeni w wiedzę dotyczącą możliwości wykorzystania badań naukowych w rozwoju branży chemicznej. Po odbytym szkoleniu przedsiębiorcy powinni dostrzegać korzyści współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami chemicznymi z województwa zachodniopomorskiego w aspekcie wykorzystywania badań naukowych do rozwoju całego sektora. Temat 3: Obsługa klienta jako forma marketingu Sprawna i profesjonalna obsługa klienta to jeden z najprostszych sposobów umożliwiający przywiązanie klienta do danej marki oraz pozyskanie nowych klientów za pośrednictwem marketingu szeptanego5. Marketing szeptany jest jedną z najmniej agresywnych form marketingu i jednocześnie jedną z najskuteczniejszych. Dlatego należy ten temat rozwinąć w postaci szkoleń, gdzie zagadnienie marketingu wirusowego zostanie przedstawione w powiązaniu z tematyką obsługi klienta. Cele: • Zapoznanie przedsiębiorców z tematyką marketingu szeptanego, • Przedstawienie zalet marketingu szeptanego, • Przedstawienie możliwości wykorzystania marketingu szeptanego w obsłudze klienta. Szkolenie ma na celu przedstawienie dokładnej analizy omawianego zagadnienia, dzięki czemu przedsiębiorstwa z branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim będą 5 Działanie marketingowe mające na celu bezpośrednie dotarcie do nowego klienta za pośrednictwem przekazu ustnego innej osoby, np. stałego klienta lub pracownika. Kanałem przekazu marketingu szeptanego jest bezpośrednia dyskusja lub opowiadanie. 29 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej mogły kształtować swojąą strategię strategi marketingową oraz polepszyćć sposób obsługiwania klientów. Warto równieżż mieć na uwadze, żee szkolenie jest istotne ze względu wzgl na fakt, że kontakt osobisty jest najistotniejszym rodzajem kontaktu pomiędzy ędzy przedsiębiorstwem przedsi a klientem. Potwierdza to badanie zrealizowane przez p IPSOS6 na temat preferencji klientów dotyczących cych kontaktów z przedsiębiorstwami, przedsi z których usług lub produktów korzystają. korzystaj Wykres 15: Preferencje klientów dotyczące dotycz kontaktu z przedsiębiorstwami ębiorstwami 12% Live Chat 20% Strona WWW 29% E-mail korzysta zna Kontakt telefoniczny 58% Poczta tradycyjna 59% nie zna 83% Kontakt osobisty 0% 20% 40% 60% 80% 100% Źródło: IPSOS (Polski Oddział Sieci Badawczej), B opracowanie własne Z powyższego szego wykresu wynika, że Polacy najbardziej cenią sobie kontakt osobisty i w ten sposób załatwiają większość ę ść spraw w przedsiębiorstwach przedsi i instytucjach.. Dlatego też, należy przykładać szczególną wagęę do zagadnień zagadnie związanych z bezpośredniąą obsługą klienta. 6 Polski Oddział Sieci Badawczej 30 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Plan szkolenia odpowiadający na usługowo-produktowe potrzeby przedsiębiorstw branży chemicznych z województwa zachodniopomorskiego w zakresie obsługi klienta i marketingu szeptanego. 1. Charakterystyka marketingu szeptanego w kontekście obsługi klienta. Pierwszy etap szkolenia ma na celu zaznajomienie przedsiębiorców z zagadnieniem marketingu szeptanego. Na tym etapie szkolenia przedsiębiorcy powinni zrozumieć, że marketing szeptany to umiejętna obsługa klienta, która w tym przypadku może stać się skutecznym narzędziem marketingowym w perspektywie długofalowego działania. 2. Kreowanie wizerunku firmy za pomocą marketingu szeptanego. W kolejnym etapie szkolenia przedsiębiorcom powinny zostać przekazane informacje dotyczące kreowania własnej marki za pomocą wykorzystywania narzędzi marketingu szeptanego. Dzięki temu przedsiębiorcy poznają możliwości wykorzystywania marketingu szeptanego wykorzystywanego również w obsłudze klienta. 3. Internetowa obsługa klienta i wykorzystywanie marketingu szeptanego w Internecie Przedsiębiorcy powinni również dowiedzieć się o możliwościach wykorzystywania marketingu szeptanego w Internecie na przykładzie konkretnych sytuacji. 4. Prezentacja firm i instytucji wspomagających przedsiębiorstwa w obsłudze klienta i działaniach marketingowych. W ostatnim etapie reprezentanci zgromadzonych przedsiębiorstw powinni poznać instytucje zajmujące się omówioną w szkoleniu tematyką, aby w razie potrzeb wiedzieć, do jakich firm zwrócić się o pomoc. Po odbytym szkoleniu przedsiębiorcy powinni wiedzieć, jak samodzielnie wykorzystać w obsłudze klienta i działaniach internetowych narzędzie, jakim jest marketing szeptany oraz do jakich instytucji zwrócić się o pomoc. Dzięki temu szkoleniu przybyli przedstawiciele firm zdobędą wiedzę na temat możliwości wykorzystania marketingu szeptanego w ich przedsiębiorstwie oraz zdobędą cenne informacje na temat obsługi klienta. 31 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Temat 4: Marketing internetowy Ze względu na popularność Internetu i jego dostępność należy zwrócić uwagę również na możliwości, jakie daje on w obszarze działań marketingowych i promocyjnych. Cele: • Zapoznanie przedsiębiorców z możliwościami marketingu internetowego, • Zaprezentowanie nowoczesnych technik marketingu internetowego biorąc pod uwagę specyfikę branży chemicznej i grupę docelową, • Przedstawienie możliwości wykorzystywania technik marketingu internetowego w przedsiębiorstwach z branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim. Szkolenie ma na celu poszerzenie wiedzy dotyczącej marketingu internetowego zwłaszcza, że jest stosunkowo tanim i skutecznym sposobem komunikacji z potencjalnymi klientami. Szkolenie powinno się opierać na przekazaniu jak największej ilości informacji dotyczących wykorzystywania technik internetowych dla przedsiębiorstw z sektora chemicznego. Zwłaszcza, że są to narzędzia nie wymagające dużych nakładów finansowych i łatwo można ocenić ich efektywność po etapie wdrożenia. Plan szkolenia odpowiadający na usługowo-produktowe potrzeby przedsiębiorstw branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego. 1. Ogólne zaprezentowanie wykorzystania możliwości internetowych w marketingu. W pierwszej kolejności przedsiębiorcy powinni zapoznać się ze specyfiką marketingu internetowego i jego korzyściami. 2. Prezentacja wybranych narzędzi marketingu internetowego (Social Media Marketing oraz E-marketing, pozycjonowanie, możliwości wykorzystania telewizji internetowej). 32 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Kolejny etap szkolenia ma zapoznać przedsiębiorców z omawianymi technikami internetowymi i możliwością wykorzystania ich w działaniach promocyjnych przedsiębiorstw z branży chemicznej. 3. Wykorzystanie E-marketingu i Social Media Marketingu w przedsiębiorstwie. To etap, który z pewnością najbardziej zainteresuje przedsiębiorców. Z niego dowiedzą się, w jaki sposób samodzielnie zorganizować tanią i efektywną strategię marketingową. Na tym etapie przedstawiciele firm powinni również dowiedzieć się, w jaki sposób za pomocą Social Media Marketingu rozreklamować kampanie ekologiczne, w których mogą wziąć udział przedsiębiorstwa chemiczne z województwa zachodniopomorskiego. 4. Pozycjonowanie i wykorzystywanie telewizji internetowej. Na tym etapie szkolenia przedsiębiorstwa powinny zgłębić tajniki pozycjonowania stron w wyszukiwarkach internetowych i poznać instytucje, które się tym zajmują. Następnie powinni zapoznać się również z zaletami telewizji internetowej, z której korzysta już ponad połowa internautów i jest ona coraz częściej wykorzystywanym narzędziem marketingu internetowego. Badania przeprowadzone przez gemiusReport z roku 2010 informują, że 56% internatów korzysta z internetowych kanałów telewizyjnych, zaś z internetowych serwisów wideo korzysta 95% wszystkich internautów7. Po odbyciu szkoleń, przedstawiciel firmy chemicznej z województwa zachodniopomorskiego będzie zapoznany z internetowymi technikami marketingowymi, które odpowiadają jego oczekiwaniom produktowo-usługowym. Przedsiębiorcy samodzielnie będą w stanie kreować swoją markę z wykorzystaniem marketingu internetowego, a tym samym dotrą do większej ilości potencjalnych klientów przez co zwiększy się również ich potencjał rozwojowy. Wszystkie zaproponowane powyżej szkolenia odpowiadają na potrzeby respondentów, które zostały zdiagnozowane w przeprowadzonym badaniu. Potrzeby te dotyczą usług szkoleniowych i edukacyjnych oraz w dużej mierze usług marketingowych, które w branży 7 http://www.marketing-news.pl 33 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej chemicznej nie są wykorzystywane umiejętnie. Z tego względu potrzeby szkoleniowe zostały połączone z potrzebami usług marketingowych w taki sposób, aby wyposażyć przedsiębiorców w niezbędną wiedzę potrzebną do prowadzenia działań promocyjnych oraz nawiązywania i podtrzymywania relacji z klientami. Zaproponowane szkolenia dobrze komponują się w województwie ze szkoleniami już zachodniopomorskim. przeprowadzonymi Były to między dla branży innymi chemicznej szkolenia dla przedsiębiorców chemicznych zajmujących się produkcją materiałów sztucznych8. Szkolenia marketingowe w połączeniu ze szkoleniami stricte branżowymi ułatwią przedsiębiorcom podejmowanie adekwatnych działań w celu wypromowania swoich produktów. W branży chemicznej równie ważne są szkolenia z zakresu systemu REACH. Jest to istotne ze względu na fakt, że to nowy system kontroli chemikaliów9. W jego ramach przyjęto szereg zmian mających na celu usprawnienie zarządzania i kontroli obrotu chemikaliami na terenie Unii Europejskiej. Znika podział na substancje „nowe” oraz „istniejące” - objęte zostały one wspólnym systemem10. Podstawowe cele systemu stworzonego przez rozporządzenie REACH to: 1. Ochrona zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego; 2. Utrzymanie i wzmocnienie konkurencyjności europejskiego przemysłu chemicznego; 3. Zapobiegnięcie fragmentaryzacji rynku wewnętrznego; 4. Wzmocnienie przejrzystości; 5. Integracja działań europejskich z działaniami podejmowanymi na arenie międzynarodowej; 6. Ograniczenie do minimum badań na zwierzętach kręgowych; 7. Zgodność z zobowiązaniami UE w ramach WTO. Na podstawie podstawowych celów systemu Reach powinien zostać przygotowany cykl szkoleń dla przedsiebiorstw z branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim. Proponowana tematyka szkoleń: 8 TRANSFER WIEDZY W REGIONIE poprzez rozwój sieci współpracy, Warsztaty wobec kluczowych wyzwań branży chemicznej, cz.2, 12.10.2010, Szczecin. 9 http://www.reach.edu.pl/strona/start.html 10 Ibidem. 34 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej • Obowiązki przedsiębiorców wynikające z systemu Reach • Postępowanie z odpadami i substancjami odzyskanymi zgodnie z systemem Reach • Rejestracja substancji w ramach rozporządzenia Reach • Podstawy prawne systemu Reach • Udzielanie zezwoleń w systemie Reach, zakazy i ograniczenia • Ocena bezpieczeństwa chemicznego Uczestnictwo w szkoleniach umożliwi przedsiębiorcom z branży chemicznej lepsze poznanie nowego systemu w zakresie wymogów prawnych oraz bezpieczeństwa pracy z chemikaliami. W podobnej tematyce można zorganizować szkolenie z zakresu CLP, przeznaczone dla kadr odpowiadających za bezpieczeństwo pracy z chemikaliami. CLP lub rozporządzenie CLP to nowe europejskie rozporządzenie w sprawie klasyfikacji (Classification), oznakowania (Labelling) i pakowania (Packaging) substancji i mieszanin chemicznych. Przepisy rozporządzenia wprowadzają w całej UE nowy system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów oparty na globalnie zharmonizowanym systemie Organizacji Narodów Zjednoczonych (GHS ONZ)11. Proponowana tematyka szkoleń: • Bezpieczeństwo pracy • Obowiązujące przepisy prawne dotyczących kart charakterystyki oraz klasyfikacji, oznakowania i pakowania • 11 Zasady klasyfikacji substancji chemicznych http://www.mg.gov.pl/Przedsiebiorcy/REACH/CLP 35 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej 4.Zapotrzebowanie przedsiębiorstw branży chemicznej na usługi outsourcingowe zachodniopomorskim i w współpraca województwie z firmami consultingowymi. Outsourcing staje się coraz bardziej popularny ze względu na znaczne oszczędności i zwiększenie jakości usług. Działania outsourcingowe mają kluczowe znaczenie przy obniżaniu kosztów przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego. 4.1Outsourcing branży chemicznej Zapotrzebowanie na usługi outsourcingowe jest tym większe, im większą wagę przywiązują przedsiębiorstwa do zmniejszania kosztów swojej działalności. Również w branży chemicznej możliwe jest wykorzystywanie usług outsourcingowych w celu zwiększenia wydajności firmy. Możliwości dla tego sektora jest wiele. W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że jedną z głównych usług outsourcingowych branży chemicznej jest DPL12. Jest to system, którego celem jest zapewnienie jakości wymaganych prawem badań laboratoryjnych, służących ocenie właściwości substancji i preparatów chemicznych z zakresu bezpieczeństwa zarówno dla człowieka, jak i środowiska13. W przypadku branży chemicznej kluczowe znaczenie w rozwoju mają badania naukowe i laboratoryjne. Przedsiębiorstwa nie zawsze mają dostęp do najnowszych technologii, a ich wdrażanie jest bardzo kosztowne. Z tego względu najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług outsourcingowych jednostek badawczych. Również zlecenie całościowej lub częściowej obsługi internetowej przedsiębiorstwa chemicznego pozwoli odciążyć je finansowo. Ułatwi to kontrolę kosztów oraz niezawodność zlecanych usług outsourcingowych. Do najczęściej spotykanych usług 12 13 Dobra praktyka laboratoryjna. http://www.tqmc.pl/branze/branza_chemiczna 36 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej outsourcingowych zajmujących się obsługą systemową firm należy usługa Saas14, która jest jednym z modeli chmury obliczeniowej i polega na dystrybucji oprogramowania, gdzie aplikacja jest przechowywana i udostępniana za pomocą Internetu. Korzystanie z usług outsourcingowych w branży chemicznej, pozwoli przedsiębiorstwom zaoszczędzić środki finansowe i skupić się na głównych kwestiach rozwojowych. Schemat 2: Korzyści wynikające z usług outsourcingowych dla branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim Skupienie się na Rozwoju firmy Niższe koszty badań naukowych Bezpieczny system danych Zwiększenie OUTSOURCING efektywności Gwarantowana pomoc Profesjonalne doradztwo specjalistów z zakresu usług branżowych Źródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań oraz książki: Przedsiębiorczość, konkurencyjność oraz kondycja małych i średnich przedsiębiorstw w obliczu integracji z Unią Europejską, praca zb. pod red. H. Bienioka Rozdział: Outsourcing jako szansa rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. 14 Software as a Service 37 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Z powyższego szego schematu wynika, żee korzystanie z usług outsourcingowych umożliwia umo przedsiębiorstwom skupienie się na najistotniejszych aspektach rozwoju,, podczas gdy zadania drugoplanowe zlecane sąą specjalistom działających działaj na zewnątrz firmy. Przeprowadzone badania wśród wśród przedstawicieli firm chemicznych z województwa zachodniopomorskiego pokazują, pokazuj że przedsiębiorstwa chemiczne wykazują wykazuj wysokie zapotrzebowanie na usługi outsourcingowe. Są to głównie usługi z zakresu badań, doradztwa, usług finansowych oraz marketingowych. Dane Dan te prezentuje poniższy ższy wykres. Wykres 16: Zapotrzebowanie przedsiębiorstw przedsi z branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego na usługi outsourcingowe. 80% Marketingowe 70% 70% 60% 50% Doradcze (w tym dofinansowania) 50% 50% 40% Badawcze 30% 30% 20% 10% Ogólnorozwojowe dla pracowników (w tym dla inwalidów) 0% Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań. bada Powyższy szy wykres przedstawia cztery główne kategorie, które można żna wyróżnić wyró w zakresie pożądanych przez przedsiębiorstwa ębiorstwa chemiczne usług outsourcingowych. W dalszej części cz opracowania zostaną one przeanalizowane w sposób szczegółowy. 38 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej 4.2Outsourcing marketingu W pierwszej kolejności zostanie zaprezentowany outsourcing marketingu z tego względu, że przeprowadzonych badań wynika, że kwestia usług marketingowych ma duże znaczenie dla przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego. Po pierwsze, usługi outsourcingowe mogą być zamawiane wspólnie przez wiele przedsiębiorstw z województwa zachodniopomorskiego działających w branży chemicznej. Wspólne korzystanie z usług marketingowych przedsiębiorstw pozwoli na oszczędności finansowe i rozwinięcie współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami chemicznymi z województwa zachodniopomorskiego. Tego typu działania mogą się odbywać na trzech głównych obszarach: • Wspólna organizacja konferencji naukowych- tego typu działanie pozwoli przedsiębiorstwom branż chemicznych na reklamę własnej działalności badawczej oraz na prezentację produktów z uwzględnieniem jej wysokiej jakości. Wspólna organizacja konferencji przez przedsiębiorstwa chemiczne powinna odbywać się we współpracy z jednostkami marketingowymi oraz instytucjami naukowo-badawczymi, które będą wspierać omawiane przedsięwzięcie. • Wspólna organizacja targów i wystaw branżowych- Przedsiębiorstwa z branży chemicznej mogą również wspierać się wzajemnie w działaniach marketingowych na targach i wystawach branżowych. Wspólna organizacja wyjazdu na targi i stoiska targowego znacznie obniży koszty takiego wyjazdu, a przedsiębiorstwa chemiczne będą mogły zaprezentować się jako jedna marka regionalna. Na takiej działalności skorzystają zarówno przedsiębiorcy, jak i cały region. Dlatego też, tego typu inicjatywy powinny być współorganizowane z jednostkami samorządowymi zajmującymi się promocją regionu. • Wspólna organizacja ekologicznych akcji społecznych- Akcje ekologiczne również mają znaczenie marketingowe, ponieważ pozwalają na odpowiednie wykreowanie 39 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej marki w świadomości klientów. W celu obniżenia kosztów, tego typu wydarzenia również mogą być organizowane przez współpracujące ze sobą przedsiębiorstwa chemiczne z województwa zachodniopomorskiego wraz z udziałem jednostek samorządowych i lokalnych mediów. W ramach marketingowych usług outsourcingowych mających znaczenie dla branży chemicznej zazwyczaj oferuje się: • Tworzenie strategii marketingowej, • Marketing on-line, • Kreację i produkcję materiałów reklamowych (katalogi, ulotki, broszury) i wydawnictw promocyjnych (gazetki), • Zarządzanie reklamą medialną (plan, wybór i zakup mediów), • Organizacja eventów promocyjnych, np. promocyjnych akcji ekologicznych, • Organizacja imprez integracyjno- szkoleniowych, • Organizacja konferencji branżowych z klientami lub kontrahentami. Powyższe usługi outsourcingu odpowiadają również na zapotrzebowanie usługowoproduktowe przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego. Dlatego należy dobrze wykorzystać usługi outsourcingowe w dziedzinie marketingu, a dzięki współpracy przedsiębiorstw możliwe będzie znaczne obniżenie kosztów tego typu usług. 40 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej 4.3Outsourcing doradczy Outsourcing usług doradczych, polega głównie na zlecaniu firmie zewnętrznej wszystkich usług związanych z szeroko pojętym doradztwem. Z opinii respondentów wynika, że dla branży chemicznej tego typu usługi można podzielić na dwie główne kategorie: • Usługi branżowego doradztwa biznesowego- W tym obszarze znajdują się wszystkie usługi doradztwa biznesowego, rozwiązania dla firm z zakresów kadrowych, prawnych oraz informatycznych. W celu obniżenia kosztów również w tym aspekcie można wykorzystać współpracę przedsiębiorstw z zakresu tych usług. Przykładem może być współpraca z firmami szkoleniowymi w celu wspólnego dokształcania pracowników. • Usługi finansowe (również dofinansowania)- W tej kwestii przedsiębiorstwa z branży chemicznej zainteresowane są doradztwem w zakresie pozyskiwania dodatkowych środków finansowych, wypełniania wniosków oraz przygotowywania projektów. Powyższe usługi wspierają przedsiębiorstwa w codziennych, czasochłonnych zadaniach co w konsekwencji prowadzi do oszczędności czasu i pieniędzy. Dzięki outsourcingowi doradczemu przedsiębiorstwa są w stanie osiągać lepsze wyniki poprzez wdrażanie innowacyjnych rozwiązań przez firmę lub specjalistów zewnętrznych. 4.4Outsourcing finansowy Outsourcing finansowy jest skierowany do przedsiębiorstw, które potrzebują pełnego wsparcia w zakresie usług finansowych oraz doradztwa strategicznego. Również outsourcing usług finansowych można podzielić na kilka głównych kategorii swojej działalności: • Analizy finansowe, • Plany inwestycyjne, 41 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej • Prognozy finansowe. Zarówno outsourcing finansowy, jak i również outsourcing doradczy odpowiada zapotrzebowaniom przedsiębiorstw na usługi outsourcingowe, które wynikają z przeprowadzonych badań. Powyższe usługi outsourcingowe mogą być zapewnione przez firmy i instytucje consultingowe. W ramach współpracy przedsiębiorstw z branży chemicznej, dobrym pomysłem jest wspólne zrealizowanie potrzeb na usługi outsourcingowe poprzez wspólną współpracę z firmami consultingowymi. W poniższej tabeli zostały przedstawione firmy zajmujące się usługami outsourcingowymi w województwie zachodniopomorskim. Tabela 2: Lista przykładowych firm zajmujących się usługami outsourcingowymi. Consultingowe Marketingowe Domay Consulting 10Q Grupa Interaktywna, tel. 501701657 tel. 48609628107 ul. Grota-Roweckiego 12/7, ul. Świętego Ducha 2a 71-297 Szczecin lokal 108 Szczecin http://www.domay.pl/ http://10q.pl BR-Consulting PROwincja, Szczecinek tel.: 91 4858376 tel. 94 374 99 29 ul. Radosna 15, 72-006 Mierzyn ul. Chełmińska 14c/15, Brak strony internetowej 78-400 Szczecinek http://www.prowincja.eu Cedir DCS Agencja, Szczecin tel.: 94 3424293 tel: 605 15 16 30 ul. Szczecińska 8-10, 75-135 Koszalin ul. Panieńska 20/2, 70-535 http://www.cedir.pl/ Szczecin http://www.agencjadcs.pl Favorit C.F tel. 501 607 945 ul. Jana Kazimierza 1, Grupa Reklamowa Promo Vision tel: 91 383 11 53 ul. Księżycowa 17, 70-792 42 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej 71-620 Szczecin Szczecin http://www.favoritcf.pl http://www.promovision.com.pl Biuro Gospodarcze Legalis Przemysław Kuropatwa, Szczecin tel: 601053640 ul. marsz. Piłsudskiego 35/8, 70-424 Szczecin Brak strony internetowej Studio Reklamy VISION tel: 94 342 26 42 ul. 4-go Marca 29B, 75-708 Koszalin http://www.studio-reklamy.eu Zachodniopomorska Agencja Rozwoju Regionalnego SA tel: 91 4882488 ul. Św.Ducha 2, 70-205 Szczecin http://www.zarr.com.pl Global Erisson Consulting, Szczecin tel: 91 48 90 550 ul. Królowej Korony Polskiej 3/2, 70-485 Szczecin http://www.erisson.com.pl Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zastanych w Internecie. Współpraca pomiędzy przedsiębiorstwami a instytucjami zajmującymi się dostarczaniem usług outsourcingowych, zaowocuje wzrostem dla obu stron. Dzięki tego typu współpracy przedsiębiorstwa z branży chemicznej mają możliwość nawiązania stałej współpracy i otrzymania pomocy. W obecnie stosowanym modelu outsourcingu klient postrzega outsourcera jako długoterminowe "aktywa", które stanowią dla niego stałą wartość. Podstawą sukcesu tej strategii jest wzajemna współpraca, zaufanie oraz partnerstwo. 43 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej 4.5 Bieżące usługi outsourcingowe z jakich korzystają przedsiębiorstwa z branży spożywczej w województwie zachodniopomorskim Z przeprowadzonych badań wynika, że przedsiębiorstwa chemiczne z województwa zachodniopomorskiego wśród swoich potrzeb korzystają głównie z usług outsourcingowych z zakresu badań naukowo-badawczych, wykorzystując przy tym współpracę z ośrodkami naukowo-badawczymi. Przedsiębiorstwa chemiczne w dużym stopniu wykorzystują również zewnętrzne usługi szkoleniowe. Usługi outsourcingowe w przedsiębiorstwach chemicznych Z przeprowadzonych badań wynika, że wśród przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego największą popularnością cieszą się głównie usługi szkoleniowe z zakresu ogólnorozwojowego i branżowego. Korzystanie z tego typu usług zadeklarowało 70% badanych respondentów. Są to głownie szkolenia ogólnorozwojowe, również przeznaczone dla pracowników przedsiębiorstw. Z kolei 90% respondentów korzysta również z usług doradztwa finansowego z nastawieniem na pozyskiwanie dofinansowań oraz pomoc w wypełnianiu odpowiednich wniosków. Dane te prezentuje poniższy wykres 44 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Wykres 17:: Korzystanie z usług outsourcingowych w branży bran chemicznej z województwa zachodniopomorskiego 90% 90% 80% 70% 70% 60% 50% Usługi szkoleniowe Usługi doradcze finansowe 40% 30% 20% 10% 0% Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań bada Można więc powiedzieć, ć, że ż przedsiębiorstwa z branżyy chemicznej z województwa zachodniopomorskiego chętnie ętnie korzystają korzystaj z możliwości ci uczestniczenia w szkoleniach. szkoleniach Kolejny wykres w zakresie korzystania z usług outsourcingowych przez przedsiębiorstwa przedsi chemicznych z województwa zachodniopomorskiego dotyczy korzystania z outsourcingu ou badawczego. Ze względu ędu na specyfikę specyfik branżyy chemicznej tego typu usługi mają maj kluczowe znaczenie ze względów dów rozwojowych. Z przeprowadzonych badań wynika, że 70% badanych respondentów korzysta z outsourcingowych usług badawczych. Okazuje się, że przedsiębiorstwa z branży bran chemicznej z województwa zachodniopomorskiego chętnie korzystają ze współpracy instytucji naukowonaukowo badawczych. To z kolei gwarantuje im lepszy dostęp dost p do nowych technologii oraz innowacyjnych rozwiązań. ą ń. Dane te prezentuje poniższy poni wykres: 45 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Wykres 18:: Korzystanie z usług outsourcingowych oferowanych przez instytucje badawcze przez przedsiębiorstwa ębiorstwa spożywcze spo ywcze z województwa zachodniopomorskiego Outsourcing badawczy 30% Tak Nie 70% Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych badań bada ższych danych można mo wnioskować, że przedsiębiorstwa ębiorstwa chemiczne z Na podstawie powyższych województwa zachodniopomorskiego w znacznym stopniu korzystaj korzystają z usług outsourcingowych, co gwarantuje im wzrost potencjału rozwojowego. Warto jednak zachęcić zach przedsiębiorstwa chemiczne emiczne do korzystania z usług outsourcingowych na szerszą szersz skalę również w innych obszarach działalności. działalno Proponowane usługi outsourcingowe dla branży bran chemicznej: • Outsourcing informatyczny • Outsourcing administracyjny Rozszerzenie korzystania z usług outsourcingowych ourcingowych usprawni funkcjonowanie przedsiębiorstw biorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego, a tym samym przyczyni się do rozwoju całego regionu. 46 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej 4.6 Przykładowe koszty outsourcingu Do najczęstszych usług outsourcingowych niewątpliwie należy outsourcing informatyczny. Ze względu na fakt, że współczesne przedsiębiorstwa chemiczne nie są w stanie funkcjonować bez nowych technologii, warto pomyśleć o usługach outsourcingu z zakresu obsługi techniczno-informatycznej firmy. Przykładowo stawki za dzień pracy informatyka w przypadku korzystania z outsourcingu są bardzo różne, niemniej jednak kształtują się na poziomie od stu do kilkuset złotych. Poniżej przedstawiono koszty utrzymania pracownika pełniącego funkcję specjalisty. Tabela 3 Przykładowe minimalne koszta utrzymania pracownika w branży chemicznej Przykładowe miesięczne wynagrodzenie programisty z kilkuletnim doświadczeniem: 3 000 brutto Składki na ubezpieczenia i inne obowiązkowe fundusze: ok. 565 zł/m-c Koszty szkoleń, powierzchni biurowej oraz sprzętu amortyzacji sprzętu: ok. 10 000 zł Razem roczny koszty płac, szkoleń i utrzymania miejsca pracy: ok. 60 000 zł Średnia ilość dni pracujących w roku (po uwzględnieniu zwolnień chorobowych, urlopów itp.): ok. 200 Źródło: Opracowane na podstawie strony internetowej: http://gazetapraca.pl Zatem średni koszt jednego dnia pracy własnego pracownika kształtuje się na poziomie 540 zł Zakładając zatem, że firma nie zapewnia ciągłego zajęcia swoim informatykom, koszt 47 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej efektywnego dnia pracy jednej zatrudnionej osoby może nawet przekroczyć 1000 zł. Poza samym rachunkiem ekonomicznym kosztu jednego dnia pracy wskazującym na outsourcing jako potencjalne źródło oszczędności, warto rozważyć również inne zalety zlecenia przynajmniej części prac na zewnątrz: • Elastyczność wykorzystania zasobów - korzystanie z zasobów tylko wtedy, gdy są one potrzebni. • Dokładnie określone koszty - możliwość ustalenia stałej ryczałtowej kwoty za wykonanie zadania. • Łatwość egzekwowania zobowiązań - znacznie pewniejsza i szersza gwarancja prawidłowego wykonania zadania w przypadku relacji między firmami niż w przypadku relacji pracownik-pracodawca • Dostęp do najlepszych specjalistów z branży 4.7 Przedsięwzięcia branżowe Z przeprowadzonych badań wynika, że badane przedsiębiorstwa z branży chemicznej nie biorą udziału w żadnych międzynarodowych targach branżowych. Międzynarodowe targi branżowe organizowane są zarówno w Polsce (głównie w Poznaniu i Warszawie), jak i na rynkach zagranicznych. Dane na temat uczestnictwa firma w targach branżowych przedstawia poniższy wykres. 48 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Wykres 19: Uczestnictwo firm chemicznych z województwa ojewództwa zachodniopomorskiego w międzynarodowych dzynarodowych targach branżowych bran 100% 100% 90% 80% Bierzemy udział w targach miedzynarodowych 70% 60% Nie bierzemy udziału w targach miedzynarodowych 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0% Źródło: ródło: Opracowanie własne na podstawie badań bada W celu poprawy z województwa sytuacj sytuacji przedsiębiorstw ębiorstw zachodniopomorskiego nale należ należy chemicznych korzystać z moż możliwości uczestnictwa w międzynarodowych dzynarodowych targach, które organizowane są na rynku polskim. polskim Przykładem tego typu imprez sąą Międzynarodowe Targi Poznańskie, skie, które organizują wystawę wystaw Epla, przeznaczoną dla przedsiębiorstw ębiorstw chemicznych. Targi Epla to Międzynarodowe dzynarodowe targi targi Przetwórstwa Tworzyw sztucznych i Gumy, więc wi swoja tematyką odpowiadają zakresowi działalności prowadzonemu przez ez przedsiębiorstwa przedsi chemiczne z województwa zachodniopomorskiego. Do głównych dziedzin tematycznych targów należą następujące ące zagadnienia15: • Maszyny, narzędzia i urządzenia urządzenia do przetwórstwa gumy i tworzyw sztucznych • Produkty i półfabrykaty z gumy i tworzyw sztucznych • Dodatki i komponenty do produkcji oraz przetwórstwa gumy i tworzyw sztucznych 15 http://www.epla.pl/pl/ 49 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej • Technologie w przetwórstwie gumy i tworzyw sztucznych • Recykling odpadów gumowych i tworzyw sztucznych Koszty uczestnictwa (netto): • Zabudowa szeregowa: 360 zł za metr kwadratowy • Zabudowa narożna: 390 zł za metr kwadratowy • Zabudowa wyspowa: 435 zł za metra kwadratowy Do zabudowy dochodzą jeszcze koszty rejestracji, które kształtują się w wysokości 600zł. Więcej informacji dotyczących uczestnictwa w targach można uzyskać pod numerem telefonu zespołu projektowego: 61 869 20 00 Powyższe koszty mogą jednak ulec znacznemu zmniejszeniu w przypadku współpracy firm z branży chemicznej i ich wspólnemu uczestnictwu w wystawach targowych. 50 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Podsumowanie Z przeprowadzonych badań wynika, że przedsiębiorstwom branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego niezbędna jest współpraca w celu zwiększenia swojej konkurencyjności, a tym samym zwiększenia również potencjału rozwojowego całego regionu. W rozwoju przedsiębiorstw należy również zwrócić uwagę na potrzeby badawcze, które zapewnić mają firmom rozwój technologiczny. W tym celu wskazana jest współpraca pomiędzy przedsiębiorstwami chemicznymi z województwa zachodniopomorskiego a instytucjami badawczymi. 51 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Bibliografia 1. http://decyzje-it.pl/centrum-wiedzy/inne-klasy/artykuly/zintegrowane-zarządzanie-wprzemysle-chemicznym-i-farmaceutycznym-cz-1-2.html 2. http://www.epla.pl/pl/ 3. http://www.marketing-news.pl 4. http://www.pl.autosorgin.com/plpl/uslugi/sektory_rynki/przemysl_wytworczy/branza_chemiczna/default.htm 5. http://www.tqmc.pl/branze/branza_chemiczna 6. Oleksiuk A., Konkurencyjność regionów a parki technologiczne i klastry przemysłowe, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Warszawa, 2009 7. TRANSFER WIEDZY W REGIONIE poprzez rozwój sieci współpracy, Warsztaty wobec kluczowych wyzwań branży chemicznej, cz.2, 12.10.2010, Szczecin. 52 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Spis tabel Tabela 1: Zapotrzebowanie szkoleniowe firm chemicznych z województwa zachodniopomorskiego. ............................................................................................................ 23 Tabela 2: Lista przykładowych firm zajmujących się usługami outsourcingowymi. .............. 42 Spis wykresów Wykres 1: Lata funkcjonowania firm branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego na rynku. .............................................................................................. 5 Wykres 2: Liczba pełnoetatowych pracowników w przedsiębiorstwach chemicznych w województwie zachodniopomorskim. .................................................................................... 6 Wykres 3: Ocena możliwości rozwojowych w regionie zachodniopomorskim ........................ 8 Wykres 4: Ocena instytucji otoczenia biznesu w porównaniu do instytucji europejskich ........ 9 Wykres 5: Świadome kreowanie swojej marki przez przedsiębiorstwa chemiczne z województwa zachodniopomorskiego, by była rozpoznawalna na rynku regionalnym i europejskim. ........................................................................................................................... 10 Wykres 6: Ocena struktur klastrowych w województwie zachodniopomorskim przez przedsiębiorstwa ....................................................................................................................... 11 Wykres 7: Region zachodniopomorski wspiera przedsiębiorstwa chemicznej w działaniach eksportowych ........................................................................................................................... 12 Wykres 8: Ocena Szans przedsiębiorstw chemicznych z województwa zachodniopomorskiego na rynku europejskim. .............................................................................................................. 13 Wykres 9: Stosunek eksportu do importu w opinii respondentów branży chemicznej ........... 14 Wykres 10: Opinie o rynkach oraz podejmowane działania przez przedsiębiorstwa chemiczne z regionu zachodniopomorskiego wspierające eksport ............................................................ 15 Wykres 11: Zapotrzebowanie na usługi marketingowe przedsiębiorstw chemicznych w województwie zachodniopomorskim. ...................................................................................... 20 Wykres 12: Zapotrzebowanie usługowo-produktowe dla branżowych produktów rozwojowych w ocenie przedsiębiorstw chemicznych w perspektywie trzech najbliższych lat. .................................................................................................................................................. 21 53 | S t r o n a Opracowanie tematyczne nr 3 dla branży chemicznej Wykres 13: Zapotrzebowanie przedsiębiorstw w branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego na usługi szkoleniowe. ....................................................................... 22 Wykres 14: Zapotrzebowanie przedsiębiorstw branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego na wykorzystywanie badan rynkowych w rozwoju przedsiębiorstwa w porównaniu z całością badanej populacji. ................................................................................ 27 Wykres 15: Preferencje klientów dotyczące kontaktu z przedsiębiorstwami .......................... 30 Wykres 16: Zapotrzebowanie przedsiębiorstw z branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego na usługi outsourcingowe. ................................................................. 38 Wykres 17: Korzystanie z usług outsourcingowych w branży chemicznej z województwa zachodniopomorskiego ............................................................................................................. 45 Wykres 18: Korzystanie z usług outsourcingowych oferowanych przez instytucje badawcze przez przedsiębiorstwa spożywcze z województwa zachodniopomorskiego .......................... 46 Wykres 17: Uczestnictwo firm chemicznych z województwa zachodniopomorskiego w międzynarodowych targach branżowych ................................................................................. 49 54 | S t r o n a