W jakim stopniu pojęcie ekscesu może być powiązane z ideą tabu i
Transkrypt
W jakim stopniu pojęcie ekscesu może być powiązane z ideą tabu i
CHARLOTTE MARKEY, UNIVERSITY OF EXETER, UK EKSCES I EGZEMPLA: DZIEDZICTWO SCENY ANTYCZNEJ A ROZWÓJ TEATRU W jakim stopniu pojęcie ekscesu może być powiązane z ideą tabu i skandalu? W jaki sposób zachowanie postaci greckiego i rzymskiego dramatu stanowi okno, przez które możemy przyjrzeć się starożytnemu ujęciu skandalu i tabu? W swojej pracy staram się ukazać, na ile starożytny dramat, dotyczący tematów tabu, stanowi odzwierciedlenie potrzeby zgłębienia i zrozumienia wstydliwych problemów społeczeństwa. Analizuję dramaturgiczne ujęcie przemocy i seksualności oraz emocji i reakcji, jakie z owych problemów wynikają. Pragnę wykazać, że obecność skandalu i tematów tabu w dramacie jest odbiciem starożytnego umiłowania umiarkowania i zachowań niezagrażających społeczności. Czy kultura naprawdę pomaga utrwalić zwyczaje i zachowania społecznie pożądane? W jaki sposób dramat stanowi narzędzie umocnienia społecznych norm? Dalej chcę podkreślić, że historia dramatu pokazuje, iż tabu i skandal grały ważną rolę, i do dziś formy sztuk scenicznych usiłują określić specyfikę tych pojęć oraz zrozumieć reakcję ludzi na ich przejawy. Omawiam kilka sztuk z okresu od renesansu do współczesności, by podkreślić na ich przykładzie wyjątkowość rozwoju powiązań między kulturą a konwencją. Rozważone będą pytania, do jakiego stopnia współcześni dramaturdzy wchodzą w dialog z autorami antyku w swych kreacjach postaci, których dotyczy problematyka uznawana za tabu? Czy widownia identyfikuje się lub współodczuwa wraz z owymi postaciami, czy może raczej dominuje tendencja do całkowitego odrzucenia tych, którzy łamią konwencje swej społeczności? Tłum. J. Niedziela