Jak rozwijać mowę dziecka w pierwszym . roku życia? .

PORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA W SŁUPCY
2011
Materiały edukacyjne
LOGOPEDIA
Jak rozwijać mowę dziecka w pierwszym
.
roku życia?
.
Maria Fenc, logopeda
Najprostszym sposobem jest podjęcie karmienia piersią, które w naturalny sposób
gimnastykuje narządy: język, wargi, policzki i przygotowuje je do późniejszej funkcji mowy. Zapewnia
prawidłowy sposób oddychania nosem. Wzmacnia się mięsień okrężny warg, który umożliwia
prawidłowe trzymanie zamkniętej buzi i oddychanie przez nos, co pozytywnie wpływa na rozwój
twarzoczaszki, tworzą się dobre warunki zgryzowe.
Zabawy z maluchem zaczynajmy jak najwcześniej:
1. Śpiewajmy piosenki.
2. Noworodki uwielbiają wpatrywać się w twarz.
Wykorzystujmy to: róbmy miny, bawmy się w robienie grymasów.
Dwumiesięczny maluch będzie obserwował, uśmiechał się, a potem naśladował.
3. Mówmy wierszyki połączone z zabawą paluszkami np. „idzie rak”, „jak sroczka kaszkę
warzyła”.
4. Zachęcamy by śledził grzechotkę – zabawy z grzechotką rozwijają zmysł słuchu
i dotyku.
5. Od 5 miesiąca dziecko reaguje na intonację. Ton ostry wywołuje płacz, ton przyjemny
uśmiech. Mówmy do dziecka przyjemnym tonem, dostarczajmy powodów do śmiechu.
Dziecko zadowolone chętnie gaworzy, wielokrotnie powtarza te same sylaby,
z których później powstają słowa.
6. Mówmy do dziecka dużo, cokolwiek robimy, starajmy się komentować. Jeśli je np. ubieramy,
opowiadajmy mu o tym co w danej chwili robimy.
Opisujmy te rzeczy, które znajdują się w zasięgu wzroku dziecka.
7. Gdy dziecko gaworzy spróbujmy to naśladować, nawet gdy westchnie – róbmy to samo.
Stwarza to podstawy do późniejszego naśladowania prawdziwej mowy.
8. Czytajmy dziecku, oglądajmy wspólnie książeczki. Mimo, że maluch niewiele pojmie
z pierwszych rymowanek czy tekstów, im wcześniej zaczniemy czytać tym lepiej. Uczy to
uważnego słuchania.
9. Około 7-8 miesiąca maluch uczy się rytmu zabaw i mowy, przywiązuje znaczenie do swojego
imienia i imion innych dorosłych. Wiąże znaczenie słów z odpowiednią czynnością np. pa-pa macha rączkami.
10. 7-8 miesięczne dzieci uwielbiają zabawy „Nie ma – jest”. Wystarczy schować twarz za dłonie
aby śmiech dziecka wypełnił cały dom.
Można bawić się, przykrywając znane dziecku przedmioty pieluszką, jego twarz również
można zakryć i pytać: „a gdzie jest np. Marcinek”.
Ul. Wojska Polskiego 13
62-400 Słupca, Tel. 063 277 13 22
PORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA W SŁUPCY
2011
11. W 10 miesiącu dziecko samo może inicjować taką zabawę w „A ku-ku” i czeka niecierpliwie aż
je znajdziemy.
Około 9 miesiąca rozumie proste polecenia i samo je wydaje np. daj.
Dziecko skupia się też na wyrazach dźwięko-naśladowczych. Zapytane mówi jak robi kotek, piesek,
spadający przedmiot.
Podczas raczkowania dziecko ćwiczy mięśnie ciała, poznaje świat z innej perspektywy. Zadbajmy
o to aby tak ważna czynność odbywała się w sposób naturalny, a nie wymuszony przez chodziki. Jest
to etap niezwykle ważny w rozwoju, który ćwiczy połączenia między półkulami mózgu i poprzez
naprzemienne ruchy ciała przygotowuje ośrodki w mózgu do późniejszych funkcji dydaktycznych –
czytanie i pisanie.
Pośrednio możemy rozwijać mowę dziecka bawiąc się w dmuchanie – na lekkie przedmioty (piórka,
waciki). Dmuchajmy bańki mydlane. Ta prosta zabawka służy wzmacnianiu wydechu i daje dużo
zadowolenia.
O tym czy mowa naszego dziecka będzie prawidłowa
ale do najważniejszych w pierwszym etapie życia należą:
decyduje
wiele
czynników,
- sprawne narządy artykulacyjne (język, wargi, podniebienie),
- oddychanie nosem,
- odstawienie butelek po 1,6 r. ż.
- „smoczki” używać tylko do uspokojenia,
- w momencie wyrośnięcia zębów zadbać o żucie i gryzienie pokarmów,
- częste czyszczenie nosa zwłaszcza w czasie infekcji ułatwia utrzymanie nawyku oddychania przez
nos.
Mowa nie jest umiejętnością, z którą dziecko przychodzi na świat. Ono rodzi się z predyspozycją
do nauczenia mowy.. Nauka mowy odbywa się na drodze kontaktów społeczno-werbalnych. Poprzez
wyraźną mowę stymulujemy naukę języka. Kiedy dziecko wydaje dźwięki – naśladujemy je
a ono zrewanżuje się później powtarzając fragmenty naszych słów, całe wyrazy i zdania.
Ul. Wojska Polskiego 13
62-400 Słupca, Tel. 063 277 13 22